Tác động của đầu tư nước ngoài đến phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam

TÁC NG CA U T NC NGOÀI N PHÁT TRIN KINH T XÃ HI

CA VIT NAM

Lut u t nc ngoài (TNN) Vit Nam nm 1987 là mt trong nhng o lut

kinh t u tiên ca thi k i mi. Nhìn li chng ng 20 nm qua, Th trng B

K hoch và u t Trơng Vn oan ã có bài tng kt Tác ng ca TNN n phát

trin kinh t xã hi ca Vit Nam, ti Hi Ngh Tng kt 20 nm TNN ti Vit Nam.

Du n 20 nm

Trong sut 20 nm qua, khu vc kinh t có vn TNN ã không ngng ưc m rng và

phát trin, tr thành b phn quan trng ca nn kinh t, góp phn tích cc vào thành công

ca công cuc i mi t nưc.

Tính n nay, c nưc có khong 9.500 d án TNN ưc cp phép u tư vi tng vn

u tư ng ký t khong 98 t USD. Tr các d án ã ht thi hn hot ng và gii th

trưc thi hn, hin có 8.590 d án còn hiu lc vi tng vn ng ký trên 83 t USD. Riêng

nm 2007, thu hút TNN t 20,3 t USD, tng gn 70% so vi nm 2006, gn bng tng

mc u tư nưc ngoài ca 5 nm 2001 - 2005 và chim ti gn 20% tng vn u tư nưc

ngoài trong 20 nm qua.

Lnh vc công nghip và xây dng có t trng ln nht, chim 61% tng vn ng ký, lnh

vc dch v chim 34,4% tng vn u tư ng ký; lnh vc nông, lâm, ngư nghip chim 4,6

% tng vn TNN ng ký.

n nay, TNN ã tri rng khp 64 t nh, thành ph c nưc, trong ó tp trung ch yu

ti các a bàn trng im, có li th, góp phn chuyn dch cơ cu kinh t ca a phương,

làm cho các vùng này thc s là vùng kinh t ng lc, lôi kéo phát trin kinh t - xã hi

chung và các vùng ph cn. Vùng trng kinh t im phía Bc thu hút trên 24 t USD vn

u tư, chim 27% tng vn ng ký c nưc; vùng kinh t trng im phía Nam thu hút

44,87 t USD vn u tư, chim 54% tng vn ng ký; vùng kinh t trng im min Trung

thu hút ưc 8,6 t USD vn ng ký, chim 6% tng vn ng ký ca c nưc.

Sau 20 nm m c"a thu hút TNN, hin có 82 quc gia và vùng lãnh th u tư ti Vit

Nam, trong ó, các nưc và vùng lãnh th thuc châu á chim 69% tng vn u tư ng ký;

thuc châu Âu chim 24% (riêng EU chim 10%); các nưc châu M# chim 5% (riêng Hoa

K$ chim 3,6%). Hin có 15 quc gia và vùng lãnh th u tư ng ký trên 1 t USD ti Vit

Nam. ng u là Hàn Quc vn ng ký t trên 13 t USD, th 2 là Singapore t 10,7 t

USD, th 3 là ài Loan t 10,5 t USD, th 4 là Nht Bn t trên 9 t USD, th nm là

BritishVirginIslands gn 8 t USD.

Trong s 8.590 d án còn hiu lc nói trên có khong 50% d án trin khai vi tng vn

u tư thc hin t 30 t USD, chim 36,1% tng vn ng ký, trong ó, bên nưc ngoài

chim 89,5% tng vn thc hin. Nht Bn ng u vi vn gii ngân t gn 5 t USD,

Singapore ng th 2 (t 3,8 t USD), ài Loan ng th 4 (t 3 t USD), Hàn Quc ng

th 4 (t 2,7 t USD).

Trong 20 nm qua, TNN ã óng góp áng k cho s phát trin ca nn kinh t Vit

Nam trong quá trình chuyn dch t mt nn kinh t tp trung sang nn kinh t th trưng. ó

là:

Th nht, TNN ã óng góp tích cc cho s tng trưng và phát trin ca nn kinh t: t

mc óng góp trung bình 6,3% ca GDP trong giai on 1991 - 1995, khu vc có vn TNN

ã tng lên 10,3% GDP ca 5 nm 1996 - 2000. Trong thi k$ 2001 - 2005, t trng trên t

trung bình là 14,6% (nm 2005 khong 15,5% GDP) và trong hai nm 2006 và 2007 t trng

này t 17% GDP.

T giá tr doanh thu t 4,1% t USD ca 5 nm 1991 - 1995 ã tng gp 6,5 ln trong giai

on 1996 - 2000, tng giá tr doanh thu. Giai on 2001 - 2005 tng giá tr doanh thu t

77,4 t USD, tng gp 2,8 ln so vi 5 nm trưc. Trong hai nm 2006, 2007 tng giá tr

doanh thu t 69 t USD.

Giá tr xut kh%u (không k du thô) ca khu vc có vn TNN c&ng gia tng nhanh

chóng, t mc 1,2 t USD ca thi k$ 1991 - 1995 ã tng gp hơn 8 ln trong giai on

1996 - 2000. Trong 5 nm 2001 - 2005, giá tr xut kh%u t hơn 34,6 t USD, cao gp 3 ln

so vi thi k$ 5 nm trưc. Nm 2006 giá tr xut kh%u ca khu vc có vn TNN t (k c

du thô) t 22,6 t USD, chim trên 56,5 tng giá tr xut kh%u ca c nưc. Nm 2007, giá

tr xut kh%u ca khu vc có vn TNN t 19,7 triu USD và t 27,3 t USD nu tính c

du thô, chim 56,8% tng giá tr xut kh%u ca c nưc.

Th hai, TNN là ngu'n vn b sung quan trng cho vn u tư áp ng nhu cu u tư

phát trin toàn xã hi và tng trưng kinh t t nưc:

Trong thi k$ 1991 -1995 t trng TNN trong u tư xã hi chim 30%, là mc cao nht

cho n nay. Giai on 1996 - 2000 chim 23,4%. Giai on 2001 - 2005 và hai nm 2006 -

2007 chim khong 16,7%. Có th lý gii iu này do s ln mnh ca khu vc u tư tư

nhân trong nưc k t Quc hi ban hành Lut Doanh nghip (nm 1999 và nm 2005).

Th ba, TNN góp phn chuyn dch cơ cu kinh t, nâng cao nng lc sn xut công

nghip:

Tc  tng trưng công nghip ca khu vc kinh t có vn TNN giai on 1996 - 2000

cao hơn mc tng trưng công nghip chung ca c nưc, góp phn thúc %y chuyn dch cơ

cu kinh t theo hưng công nghip hoá, hin i hoá, tng t trng ca ngành công nghip

trong GDP t 23,79% vào nm 1991 lên 40% nm 2004. n nay, khu vc kinh t có vn

TNN chim khong 35% giá tr sn xut công nghip ca c nưc. (c bit  mt s a

phương (Bình Dương, 'ng Nai, Vnh Phúc...) t l này t n 65-70%. TNN ã to ra

nhiu ngành công nghip mi và tng cưng nng lc ca nhiu ngành công nghip như du

khí, công nghip ch bin nông sn thc ph%m, da giày, dt may... Trong nông-lâm-ngư

nghip, TNN ã to ra mt s sn ph%m mi có hàm lưng k# thut cao và các cây, con

ging mi.

TNN ã kích thích lnh vc dch v Vit Nam nâng cao cht lưng và phát trin nhanh

hơn, nht là trong các ngành vi)n thông, du lch, kinh doanh bt ng sn, giao thông vn ti

tài chính, ngân hàng...

Th t, TNN góp phn thúc %y chuyn giao công ngh tiên tin vào Vit Nam, phát

trin mt s ngành kinh t quan trng ca t nưc như vi)n thông, thm dò và khi thác du

khí, hoá cht, cơ khí ch to in t", tin hc, ô tô, xe máy... Nhìn chung, trình  công ngh

ca khu vc TNN cao hơn ho(c bng các thit b tiên tin ã có trong nưc và tương ương

các nưc trong khu vc. Hu ht các doanh nghip có vn TNN áp dng phương thc qun

lý tiên tin, ưc kt ni và chu nh hưng ca h thng qun lý hin i ca công ty m*.

Th nm, tác ng lan to ca TNN n các thành phn kinh t khác trong nn kinh t:

Thông qua s liên kt gi+a doanh nghip có vn TNN vi các doanh nghip trong nưc,

công ngh và nng lc kinh doanh ưc chuyn giao t doanh nghip có vn TNN n các

thành phn khác ca nn kinh t. S lan to này có th theo hàng dc gi+a các doanh nghip

trong ngành dc ho(c theo hàng ngang gi+a các doanh nghip hot ng cùng ngành.

Th sáu, TNN óng góp áng k vào ngân sách nhà nưc và các cân i v mô, 'ng

thi góp phn quan trng trong to ra vic làm cho ngưi lao ng:

Cùng vi s phát trin các doanh nghip có vn TNN ti Vit Nam, mc óng góp ca

khu vc kinh t có vn TNN vào ngân sách ngày càng tng. Thi k$ 1996-2000, không k

thu t du thô này t 1,49 t USD, gp 4,5 ln 5 nm trưc. Trong 5 nm (2001-2005), thu

ngân sách trong khi doanh nghip TNN t gn t hơn 3,6 t USD, tng bình quân

24%/nm. Riêng nm 2007, ngu'n thu ngân sách ca khu vc TNN vưt 1,5 t USD.

Ngoài ra, TNN c&ng tác ng tích cc n các cân i ln ca nn kinh t như cân i

ngân sách, ci thin cán cân vãng lai, cán cân thanh toán quc t thông qua vic chuyn vn

vào Vit Nam và m rng ngu'n thu ngoi t gián tip qua khách quc t, tin thuê t, tin

mua máy móc, nguyên vt liu...

Th b y, TNN góp phn giúp Vit Nam tip cn và m rng th trưng quc t, nâng

cao nng lc xut kh%u:

Tc  tng kim ngch xut kh%u ca khu vc TNN tng nhanh, cao hơn mc bình quân

chung ca c nưc, óng góp quan trng vào vic gia tng kim ngch xut kh%u ca c nưc.

Thi k$ 1996 - 2000, xut kh%u ca khu vc TNN t 10,6 t USD (không k du thô), tng

hơn 8 ln so vi 5 nm trưc, chim 23% kim ngch xut kh%u c nưc; nm 2000 chim

25%, nm 2003 chim 31%; tính c du thô thì t trng này t khong 54% nm 2004 và

chim trên 55% trong các nm 2005, 2006 và 2007.

Th tám, TNN góp phn m rng quan h i ngoi, ch ng hi nhp kinh t vi khu

vc và th gii ca Vit Nam:

TNN ã góp phn quan trng và to iu kin m rng quan h kinh t quc t theo

hưng a phương hoá và a dng hoá, thúc %y Vit Nam ch ng hi nhp kinh t khu vc

và th gii, %y mnh tin trình t do hoá thương mi và u tư. n nay, Vit Nam là thành

viên chính thc ca ASEAN, APEC, ASEM và WTO. 'ng thi, ã ký kt 51 Hip nh

khuyn khích và bo h u tư, trong ó có Hip nh thương mi Vit Nam - Hoa K$

(BTA), Hip nh t do hoá, khuyn khích và bo h u tư vi Nht Bn. Thông qua ting

nói và s ng h ca các nhà TNN, hình nh và v th ca Vit Nam không ngng ưc ci

thin.

Bên cnh nh+ng kt qu tích cc t ưc, hot ng TNN ti Vit Nam trong thi gian

qua v,n còn mt s t'n ti cn gii quyt. Vn TNN tng nhanh, (c bit là trong các nm

trong nm 2006 và 2007, vn thc hin tng qua các nm nhưng chm nên khong cách gi+a

vn ng ký và vn thc hin ngày càng giãn ra; TNN trong lnh vc nông, lâm, ngư

nghip còn thp; u tư t các nưc phát trin có th mnh v công ngh như Hoa K$, mt s

quc gia thuc EU... tng chm; vic cung cp nguyên liu, ph tùng ca các doanh nghip

trong nưc cho các doanh nghip có vn TNN còn hn ch; u tư vào lnh vc công ngh

cao tuy ngày càng gia tng nhưng v,n chm... iu này òi h-i nưc ta cn phi có các gii

pháp tng th  khc phc dn nh+ng t'n ti nêu trên trong thi gian ti.

Gii pháp thi gian ti

Trong nh+ng nm ti, nưc ta phi tip tc %y mnh tc  tng trưng kinh t nhm sm

ra kh-i tình trng nưc ang phát trin có mc thu nhp thp. Thc hin mc tiêu ó òi h-i

phi tip tc phát huy mi tim nng và ngu'n lc, k c ngu'n lc trong nưc và nưc

ngoài. Vic thu hút và s" dng có hiu qu s" dng ngu'n vn TNN s. tip tc óng vai trò

quan trng i vi phát trin kinh t t nưc.

 áp ng mc tiêu tng trưng trên, d tính nhu cu vn cho u tư phát trin trong giai

on 5 nm 2006 - 2010 khong 140 t USD. Bên cnh vic huy ng vn trong nưc  mc

tương i cao, ngu'n vn huy ng t bên ngoài ưc khong 48,8 t USD, trong ó riêng

vn TNN ít nht phi t 24-25 t USD.

 trin khai thc hin vic thu hút và s" dng hiu qu vn TNN trong thi gian ti,

Chính ph ã và ang ch o thc hin 'ng b mt s gii pháp sau:

Mt là, tp trung hoàn thin h thng lut pháp và cơ ch chính sách phù hp vi yêu cu

hi nhp kinh t quc t ã cam kt, góp phn to môi trưng thun li  thu hút ngu'n lc

ca các thành phn kinh t, c trong và ngoài nưc cho u tư phát trin. Phát trin 'ng b

và qun lý có hiu qu các loi th trưng (bt ng sn, vn, dch v, lao ng và khoa hc-

công ngh). Theo dõi, giám sát vic thi hành pháp lut v u tư và doanh nghip  kp thi

phát hin và x" lý các vưng mc phát sinh.

Hai là, tip tc ci cách mnh m. hơn n+a hành chính theo cơ ch “mt c"a” trong vic

gii quyt th tc u tư. X" lý dt im, kp thi các vn  vưng mc trong quá trình cp

phép, iu ch nh giy chng nhn u tư. Tng cưng cơ ch phi hp qun lý TNN gi+a

Trung ương và a phương và gi+a các B, ngành liên quan. Nâng cao trình  ca i ng&

cán b, công chc nhm m bo thc hin nhim v theo quy nh ti Lut u tư và quy

nh mi v phân cp qun lý TNN.

Ba là, tp trung các ngu'n lc  u tư nâng cp h thng kt cu h tng, nht là giao

thông, cng bin, dch v vi)n thông, cung cp in nưc... nhm to iu kin thun li hơn

cho các nhà u tư trong quá trình tin hành các hot ng u tư, kinh doanh ti Vit Nam...

Ban hành các chính sách thích hp nhm khuyn khích tư nhân, g'm c doanh nghip TNN

tham gia tích cc vào u tư xây dng các công trình kt cu h tng.

B!n là, coi trng và tng cưng hơn n+a công tác ào to nhm nâng cao cht lưng ngu'n

nhân lc, áp ng tt hơn yêu cu ca các doanh nghip nói chung, doanh nghip TNN nói

riêng. Nâng cao hiu qu hot ng khoa hc công ngh, to ra bưc t phá v nng sut,

cht lưng, hiu qu; nâng cao nhn thc chp hành pháp lut v s h+u trí tu; tip tc hoàn

thin lut pháp, chính sách v lao ng, tin lương phù hp trong tình hình mi.

Nm là, tip tc rà soát, cp nht b sung danh mc kêu gi u tư phù hp vi nhu cu

u tư phát trin và quy hoch phát trin ngành, a phương; trin khai nhanh vic thành lp

b phn xúc tin u tư ti mt s a bàn trng im; xây dng quy ch phi hp ch(t ch.

gi+a các cơ quan xúc tin u tư, xúc tin thương mi và xúc tin du lch các cp, bao g'm c

trong nưc l,n i hin  nưc ngoài nhm to s 'ng b và phi hp nâng cao hiu qu

gi+a các hot ng này; kt hp ch(t ch. các chuyn công tác ca lãnh o cp cao ng và

Nhà nưc vi các hot ng xúc tin u tư-thương mi-du lch.

Tác động của đầu tư nước ngoài đến phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi