BO VAN HOA, THE THAO VAnU LleH TRUONGBOIDUONGcANBQQuANLY VAN HOA, THE THAG vA DU LICH ************
,
tAl LIEU BOI DUONG CONG CHVC . VAN HOA - xA HOI xA. (Khu V1!C Trung du, Mien nui, vung Dan tQc)
QUYEN II: KY NANG TAc NGHIBp
~
Ha N<)i, nam 2012
MVCLVC
TENBAI
TT
TRANG
Quy trlnh xay d\ffig k€ ho~ch quan ly, t6 chilc cac ho~t dQng
Bai 1
1
van hoa, gia dlnh, th€
thao va du lich tren dja ban xa khu V\IC
Trung du, Mi€n nlii, vung Dan tQc.
21
Bai 2
Ky nang giao ti€p va ph6i hqp cua cong chilc van hoa - xa hQi
--
xa v61 cac co quan, t6 chilc va ca nhan tren dja ban xa.
Bai 3
45
Ky nang xay d\ffig n€p s6ng van hoa, gia dlnh van hoa, lang . (ban, buon, phum soc...) van hoa tren dia ban xa khu V\IC Trung
du, Mi€n nlii, vung Dan t9C.
Bai 4
84
Ky nang quan ly, huOng dftn vi~c cuai, vi~c tang va l€ hQi tren
dja ban xa khu V\fC Trung du, Mien nlii, vung Dan tQc.
Bai 5
122
Ky nang quan ly va huOng dftn t6 chilc cac ho~t dQng trong cac
thi€t ch€ van hoa tren dja ban xa khu V\IC Trung du, Mien nlii,
vung Dan tQc.
Bai 6
144
Ky nang quan ly va huOng dftn t6 chuc cac ho~t dQng thong tin,
tren dja ban xa khu
tuyen truy€n, c6 dQng, trang trf khanh ti€t
V\IC Trung du, Mi€n nlii, vung Dan tQc.
Bai 7
177
,..,
Ky nang quan ly, huOng dftn t6 chilc phong trao van hoa, van ngh~ quftn chling tren dja ban xa khu VVC Trung du, Mi€n nlii,
vUng Dan tQc.
thao
Bai 8
206
Ky nang qu8n ly, huOng d§n t6 chilc phong trao th€ d\lc th€
quftn chling tren dja ban xa khu V\IC Trung du, Mi€n nlii, vUng
Dan tQc.
Bai 9
231
Ky nang quan ly, huOng dftn khai thac gia trj cac di san van
hoa ph\lc V\l ho~t dQng du ljch tren dja ban xa khu VlJC Trung
du, Mi€n nlii, vung Dan tQc.
247
Bai 10 Ky nang quan ly, huOng dftn va t6 chuc cong tac gia dlnh tren
dia ban xii khu V\IC Trung du, Mien nlii, vung pan tQc.
Bai 11
268
Ky nang xay dvng kich ban Chuang tlOO hQi nghi, kich ban Chuang trlOO cae ,S\I ki~n van hoa, gia dlOO, th~ thao va du Ijch
tren dia ban xii khu V\IC Trung du, Mi€n nlii, vung Dan tQc.
308
Bai 12 Ky nang quan ly va hu6ng dfin cac dich v\i van hoa, gia dlOO, th~ thao va du lich tren dia ban xii khu vl;tc Trung du, Mi€n nlii,
vung Dan t<)c.
Bai 13
337
Ky nang kiem tra phat hi~n cac haOO vi vi ph~m haOO chfOO v€
ho~t d<)ng van hoa, the thao, du lich va phong ch6ng bao ll;tc
.
gia dlOO tren dia ban xii.
361
Bai 14 Ky nang th6ng ke, phan tfch, t6ng hQP s6 li~u, vi€t bao cao v€
ho~t d<)ng van hoa, gia diOO, the thao va du Ijch tren dia ban xii.
381
Bai 15 Ky nang (mg d\lng cong ngh~ thong tin d6i v&i cong chuc van
hoa - xii hQi xii.
415
Bai 16 KYnang so~n thao van ban haOO chfOO cho cong chuc van hoa
- xii h<)i xii.
- •
KY NANG QUAN LY, HUONG DAN KHAI THAC GIA TRI cAc -DI SAN VAN HOA PHl}C Vl} HO~ T BQNG DU LJCH TREN BJA BAN XA KHU VT/C
TRUNG DU, MIEN NUl, viJNG DAN TQC
PGS, TS. TRUONG Quac BINH
Th.s. 'NGUYEN THANH THUY
Thai IUQ'Ilg: 8 ti€t(*)
A. Ml}C BicH, YEu cAu
'*
1. M1}.c dich:
~ng d.p cho hQc vien nhUng ki~n thuc ca bim v€ di san van hoa noi chung va
tren dja ban xa.
- Nang cao ki€n
thuc quan ly va ky nang nghi~p V\l chuyen mon cua cong chuc
van hoa-xa hQi xa trong vi~c khai thac gia trj di san van hoa phl)c V\l ho~t dQng du lich
tren dja ban xa.
2. Yeo cAu: HQc vien n~m duQ'c nhUng ki€n thuc co ban va bi€t v~n d\lng trong ho~t
dQng thgc ti€n adja phuang.
B.NQIDUNG
1. GiOi thi~u chung v~ Di san van hoa va ho~t dQng du Itch
1.1. Nhung khtii ni?m elf ban vi di san van hoa, tang quan vi kho tang di san
van hoa Vi?t Nam
Di san van hoa: Bao g6m di san van hoa phi v~t th€ va di san van hoa v~t th€,
la
san phAm tinh thfrn, v~t chftt co gia tri lich SU, van hoa, khoa hQc duQ'c luu truy~n tiI th€ h~ nay qua th€ h~ khac anuoc CQng hoa xa hQi chu nghla Vi~t Nam. (f)i~u 1. Lu(lt Di san Van hoa)
Di san van hoa phi v(lt thi: La san phAm tinh thfrn co gia trj lich SU, van hoa,
khoa hQc duQ'c luu gift b~ng trf nho, chft vi€t, va duQ'c lUll truy~n b~ng truy~n mi~ng,
truy~n ngh~, trinh di€n va cac hinh thuc lUll gift, lUll truy~n khac, bao gam ti€ng noi,
(*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t
chu vi€t,
tac phAm van hQc, ngh~ thu~t, khoa hQc, ngu van truy€n mi~ng, di~n xu6ng
dan gian, 16i s6ng, n€p s6ng, I~ hQi, bi quy€t v€ ngh€ thu cong truy€n th6ng, tri thuc v€
trang ph\lc truy€n
th6ng dan tQc va
y, duqc hQc c6 truy€n, v€ van hoa Am thvc,v€
nhung tri thuc dan gian khac.
Di san van hOG vgt thi: La san phAm v~t ch~t co gia tri Iich sir, van hoa va khoa hQc
bao g6m di tich Iich Slr- van hoa, danh lam thfu1g carth, di v~t, c6 v~t, bao v~t qu6c gia.
Di tich Itch Slf - van hod: La c6ng trlnh xay d\ffig, dia di€m va cac di v~t, c6 v~t,
bao v~t qu6c gia thuQc cong trInh, dia di€m do co gia tri Iich sir, van hoa, khoa hQc.
Danh lam th6ng canh: La canh quan thien nhien ho~c dia di€m co S\I k€t hQP giua
canh quan thi~n nhien vai cong trlnh ki€n truc co gia tti Iich Slr, thfun my, khoa hQc.
Khai quat v€ nQi du.ng, gia tri cua kho tang di san van hoa cua cQng d6ng cac dan
~ tQc Vi~t Nam:
- Cac di san van hoa phi v~t th€
- Cac di tich Iich Slr- van hoa va danh Ianl thfing canh
- H~ th6ng cac bao tang aVi~t Nam
1.2.Nhirng khai ni?m CO' ban vi hO{lt ilpng du Ijch
a)Du Itch
Du Iich Ia cac ho~t dQng co lien quan d€n chuy€n di cua con nguai ngoai nai cu
tm thuOng xuyen cua mlnh nhfim dap (mg nhu cftu tham quan, tIm hi€u, giai tri, nghi
dUOng trong m{>t khoang thai gian nh~t dinh.
Ho~t dQng du Iich gop phftn phat tri€n kinh t€ cua d~t nuac, t~o vi~c lam va tang
thu nh~p cho nguai lao dQng (hu6ng dftn vien, cac dich V\l lien quan nhu san xUfrt va
tieu th\l d6 an u6ng, san phAm luu ni~m, trlnh di~n ngh€
thu cong, v~n chuy€n khach
du Iich... ).
b)Tili nguyen du Itch
Tai nguyen du Iich Ia canh quan thien nhien, y€u t6 tv nhien, di tich Iich sir - van
hoa, c6ng trlnh lao dQng sang t~o cua con nguai va cac gia tri nhan van khac co th€
duqc Slr d\lng nhfim dap (mg nhu cftu du Iich, Ia y€u
t6 ca ban d€ hlnh thanh cac khu
du Iich, di€m du Iich, tuy€n du Iich, do thi du Iich.
232
c) Du itch van hoa
Ben e~nh nhUng lo~i hlnh du lieh nhu du lieh sinh thai, du lieh kham chua b~nh,
du lich m~o hi~m, du lich gi~o d\lc...du lich van h6a duQ'c xem la lo~i san phAm d~c
thli eua cae nu&e dang phat tri~n, trong do co Vi~t N am, thu hut nhi~u khaeh du lieh
qu6e t€.
Van hoa kh6ng chi la dQng l\Ie eua SlJ phat tri~n rna con duge gQi la di~m tlJa, la
n~n tang eho SlJ phat tri~n du lieh. Van hoa du lieh dang tra thanh xu th€ ehu d~o trong
~
..
ehi€n
luge trong ehi€n
luge phat tri~n eua nganh du lieh th€ gi&i. Trong nghi quy€t d~i
hQi f)ang l~n thu VIII do neu ra: "Phat tri~n du lieh tuong xUng v&i ti~m nang du lieh to
..
ow
1OO·eua <.tfit nu&e thea huOOg du lieh van hoa sinh thai, m6i truOng xay dlJIlg cae ehuong
trlnh va cae di~m hftp dftn du lieh v~ van hoa, di tieh lieh sir va danh lam th~ng eanh. ~Du lich van h6a chu y€u dVa vao nhUng san phAm van h6a, nhUng l~ h<)i truy~n th6ng dan tQe, k~ ea nhUng phong t\le tin nguOng... d~ t~o sue hut d6i v&i khaeh du
lieh ban dia va til kh~p nO'i tren th€ gi&i. U6i v&i khaeh du lieh co So' thieh nghien elm,
kham pha van hoa va phong t\le t~p quan ban dia, thl du lieh van hoa la cO' hQi d~ thoa
man nhu e~u tIm hi~u eua hQ. H~u h€t cae ho~t dQng du lieh van hoa g~n li~n v&i dia
ban eftp xa - nO'i t6n luu giu nhi~u gia tri van hoa truy~n th6ng nhu di tieh lieh sir, t~p
quan, lu~t t\le, l~ hQi ... Bai th€,
thu hut khaeh du lieh tham gia du lieh van hoa tue la
t~o ra dong ehay m&i va eai thi~n eUQe s6ng eua nguai dan dia phuong.
2. Cac van ban v~ quan Iy, hrrOng dftn khai thac gia trj cac di san van hoa
phl}.c Vl}. ho~t dQng du Ijch
2.1. Cae van ban phap lu~t vi Di san van hoa
NhUng nQi dung cO' ban eua Lu~t Di sail van hoa, Lu~t b6 sung mQt s6 di~u eua
Lu~t Di san van hoa va Nghi dinh huOOg dftn thi hanh Lu~t co lien quan d€n cae ho~t
dQng du lieh, mQt trong nhUng hlnh thue cO' ban nhftt eua e6ng tae phat huy gia tri cae
di san van hoa:
Nhm chung, so vai ttit ca cac v.iin ban lugt phap ban himh truac day a Vi¢t Nam, nQi dung eua Lu~t Di san van hoa, Lu~t b6 sung mQt s6 di~u eua Lu~t Di san van hoa va Nghi dinh huOOg dftn thi hanh Lu~t ail co nhUng thay a6i ca ban tren cO' So' nhUng
nhu cfiu xa hQi va th\lc ti~n ho~t dQng cua S\l nghi~p bao v~ va phat huy cac di san van
hoa &nu&c ta, do la:
- Dua Di san van hoa phi v(it thd- b(J phgn hUu ea eua kho tang di san van hoa
thanh dt5i tUl/ng diJu ehinh eua LZ4.gt Di san van hoa.
- Dua di san thien nhien- b(J phgn hUu ea ella kho tang di san nhan IO(li thanh dt5i
,
tUf/ng t1iJ~ chin~ cua Lu4t ~Jan van hOG·
a) V~ d6i tUQl1g va ph~m vi di~u chinh cua lu~t
sa hfiu d6i v&i di san van hoa aVi~t N am C\l th€ nhu sau:
- .~
"Nhil n:rac th6ng nh6t quan if; di san van hOG thu9C sa hUu Nhil nuac; cong nh4n
va bao V? cae hinh thue sa hUu tgp thi, sa hUu chung eua e(Jng d6ng, sa hUu tu nhan va cdc hinh thue sa hiiu khae vJ di san van hoa theo quy djnh eua phap lugt.
b) Ve quyen sa hfiu d6i v&i di san van hoa, Lugt Di san van hoa da xac dinh ve
diln ra a mue bao d(Jng hi?n nay.
C) Xac dinh nhfrng ch€ tai nhfim ngan ch~n tlOO tr~ng xam h~i di tich, nhiing hanh vi dao blli trai phep cdc di tfch khao c6 ad aUf/e xip ht;lng a~ tim kiim va chidm aot;lt trdi phep cd vgt, ngan ehij,n nhfmg hanh vi Zdn ehiim adt aai thu(Je di tieh ad va dang
quy~n va nghia V\l cua cong dan duqc xac dinh thea huOng ton trQng sa hfiu tu nhan,
t~o di~u ki~n thu~n lqi cho mQi cong dan tham gia vao S\l nghi~p bao v~, phat huy gia
d) Ben c~rlh nhfrng quy dinh C\l th~ nhfim d~ cao trach nhi~m cua nha nu&c,
e) Lu~t Di san van hoa co mQt m\lc d~ c~p C\l th~ v~ vfrn ngu6n l\lc cho cac ho~t
tri cac di san van hoa.
dQng bao v~ va phat huy gia tri cac di san van hoa; trong do, quy dinh th6ng nhfrt vi~c
su d\lng cac ngu6n thu va trach nhi~m cua nha na&c trong vi~c clIng cfrp ngan sach cho
cac ho~t dQng nay.
g) Xac dinh C\l th~ trach nhi~m quan ly nha nu&c v~ di san van hoa noi chung,
trong do co nhfrng nQi dung:
truy~n, ph6 bien, giao d\lc phap lu~t v~ di san van hoa;
T6 chuc, chi d~o cac ho?t d(>ng bao v~ va phat huy gia tri di san van hoa; tuyen
Huy dQng, quan ly, sir d\lng cac ngu6n llJC de bao v~ va phat huy gia tri di san
van hoa (Di€u 54).
2.2. Lu{it Du Ljch
Lu~t Du lich duQ'c Nghi quy€t cua Qu6c HQi nu6c CQng hoa xa hQi chu nghla
Vi~t Nam, s6 44/2005/QHll ngay 14 thang 6 nam 2005 thong qua g6m 11 chuong, 88
di€u: Chuang I Nhfmg quy atnh chung; Chuang II Tai nguyen du itch; Chuang III
Quy hO(Jch phat triin du Itch; Chuang IV: Khu du Itch, aiim du Itch, tuy~n du Itch va
~ ·
ao tht du Itch; Chuang V: Khach du Itch; Chuang VI: Kinh doanh du Itch; Chuang
VII: Hulmg ddn du Itch; Chuang VIII: Xuc ti~n du Itch; Chuang IX· H9]J tac qu6c t~ v~ du Itch; Chuang X· Than~a du Itch, giai quy€t yeu c6u, ki€n nght cua khcich du itch; Chuang XI: DiJu khoan thi hanh.
Nhln chllng, Lu~t Du lich d€ c~p kha toan di~n v€ cac hO(;1t dQng du lich, th~m
chi kha chi ti€t v€ cac hO(;lt d9ng nghi~p V\l.
Chung t6i cho r~ng, khi nghien clm v~n d\lng van c6ng tac quan ly, t6 chuc cac hO(;1t dQng khai thac, phat huy gia tri cac di san van hoa ph\lc V\l du lich adia ban cftp xa, chi cftn lUll ymQt s6 diem cO' ban sau day:
a)Dtnh ngh'ia vJ du Itch
Du lich la cac hO(;1t d9ng co lien quan den chuy€n di cua con nguai ngoai nO'i cu
tm thuOng xuyen cua mlnh nh~nl dap lrng nhu cftu tham quan, tIm hieu, giai tri, nghi
dUOng trong mQt khoang thai gian I1hftt dinh. (Theo khoan 1, Di€u 4, Lu~t Du lich)
b) Tai nguyen du itch
Tai nguyen du lich la canh quan thien nhien, y€u t6 tv nhien, di tich lich sir - van
hoa, c6ng trlnh lao dQng sang t(;10 cua con nguai va cac gia tri nhan van khac co the
duQ'C sir d\lng nh~m dap lrng nhu cftu du lich, la y€u
t6 cO' ban de hlnh thanh cac khu
du lich, diem du lich, tuy€n du lich, do thi du lich.
c) San phdm du Itch
San phftm du lich la t~p hQ'P cac dich V\l cfin thi€t de thoa man nhu cfiu cua khach
du lich trong chuy€n di du lich.
d) Dtch v~ du Itch
Dich V\l du lich la vi~c cung cftp cac dich V\l v~ 1ft hanh, ·v~n chuy€n, lUll tm, an
u6ng, vui chai giai tri, thong tin, hu6ng dfrn va nhUng dich Vl) khac flhfim dap (mg nhu
e) Kinh doanh dtch v~ du Itch: Kinh doanh dich V\l du lich trong khu du lich,
cftu cua khach du lich.
di€m du lich, do thi du lich bao g6m kinh doanh 1ft hanh, luu tru du lich, v~n chuy€n
khach du Iich, an u6ng, mua sfim, th~ thao, giai tri, thong tin va cac dich V\l khac ph\lc
j) Dgc trung cua Du Itch van hoa
V\l khach du lich.
Du Jich van hoa chu y~u dt VaG nhfrng san phAro van hoa, nhfrng l~ h(>i truy~n
th6ng dan tQc, k€ ca nhfrng phong t\lC tin nguOng... d€ t~o suc hut d6i v6'i khach du
g) Sl! tham gia cua c{5ng d6ng dan cu
Iich ban dia va til khfip nai tren th€ gi6'i.
D€ co th€ phat tri€n du lich b~n vfrng thl vi~c tham gia cua nguai dan cu dia
phuong Ia h€t suc quan trQng nhfim t~o nen net d~c trung, SlJ khac bi~t va s6ng dQng
3. Ky nang lAng ghep cac nQi dung v~ bao v~ va pbat buy gia trj di san van
boa va pbat tri~n du Ijch tren dja ban CO' s«
3.1. Lang ghep nhimg npi dung chi ti~t v~ di san van h6a (ca v{it, di tfch, danh
lam thdng canh, Ii hvi) vOi tiJi nguyen du ljch tl! nhien va tai nguyen nhiin van
Di vtjt: La hi~n v~t duQ'c luu truy~n l~i co gia tri lich sir, van hoa, khoa hQc.
cho nhfrng san phfrm, chuang trlnh du lich.
c6 vtjt: La Ia hi~n v~t duQ'c lUll truy~n l~i, co gia tri tieu bi€u v~ lich sir, van hoa,
-.
Bao vtjt qU6c gia: La hi~n v~t duQ'c lUll truy~n l~i, co gia tri d~c bi~t quy hi€m
khoa hQc, co til mQt tram nam tu6i tra len.
tieu bi€u cua dftt nu6'c v~ lich SU, van hoa, khoa hQc.
- Di tich Itch sit - van hOG phai co mQt trong cac tieu chi sau day:
Cac tieu chi C\l th€ cua di tich Iich su- van hoa, danh lam thfing canh:
a. C6ng trlnh xay dlJ11g, dia di€m gfin v6'i SlJ ki~n lich su tieu bi€u trong qua trlnh
21£l
dlJ11g nu6'c va gift nu6'c;
b. Cong trlnh xay d\l1lg, dia di~m g~n vai than th~ va S\l nghi~p cua cac anh hung
dan t<)c, danh nhan cua d~t nuac;
c. Cong trlnh xay d\mg, dia di~m g~n vai S\l ki~n lich su tieu bi~u cua cac thai ky
cach m~ng, khang chi~n;
d. Dia di~m co gia tri tieu bi~u v~ khao c6;'
d. Qu~n th~ ho~c cong trlnh ki~n truc don Ie ,co gia tri tieu bi~u v~ ki~n truc, ngh~
thu~t cua m<)t ho~c nhi~u giai do~n lich su.
- Danh lam - thiing canh phai co m<)t trong,cac tieu chi sau day:
a. Canh qua~l thien nhien ¥o~c,dia di~m co s: k~t hQ'P gifra canh quan thien nhien
.
v6'i cong trlnh kien truc co gia ~ri tham my tieu bieu;
b. Khu V\lC thien nhien co gia tri khoa hQc v~ dia ch~t, dia m~o, dia ly, da d~ng
sinh hQc, h~ sinh thai d~c thu ho~c khu V\lC thien nhien chua d\l1lg nhfmg d~u tich v~t
chfrt v€ cac giai do~n hlnh thanh va phat tri~n cua trai d~t.
- Vi~c phan lo~i va phan h~ng cac Di tich lich su- van hoa va Danh lam th~ng
canh aVi~t Nam:
Xu~t phat til nhu c~u quan ly Nha nuac, cac di tich lich su va danh lam th~ng
canh a Vi~t Nam (sau day gQi fa di t{ch ) duQ'c chia thanh 4lo~i la:
1. Di tich lich su- van hoa la cong trlnh xay d\l1lg, dia di~m va cac di v~t, c6 v~t,
bao v~t qu6c gia thu<)c cong trInh, dia di~m co gia tri lich su, van hoa, khoa hQc;
2. Di tich ki~n truc ngh~ thu~t la cong trlnh ki~n truc ngh~ thu~t, t6ng th€ ki~n
truc do thi va do thi co gia tri tieu bi€u
trong cac giai do~n phat tri€n ngh~ thu~t ki~n
truc cua dan tQc;
3. Di tich khao c6 la nhfmg dia di~m khao c6 co gia tri n6i b~t danh d~u cac giai
do~n phat tri~n cua cac van hoa khao c6.
4. Danh lam thfing canh la canh quan thien nhien ho~c dia di~m co S\l k~t hQ'P gifra
canh quan thien nhien v61 cong trlnh ki~n truc co gia tri lich SU, thfrm my, khoa hQc;
Can cu van gia tri lich SU, van hoa, khoa hQc, di tich Itch sir - van hOG, danh lam
th~ng canh duQ'c chia thanh ba h~ng:
1. Di tich c~p tinh la di tich co gia tri tieu bi~u cua dia phuong;
2. Di tfch qu5c gia la di tfch co gia tri tieu bi€u cua qu5c gia;
3. Di tfch qu5c gia d~c bi~t la di tfch co gia tri d~c bi~t tieu bi€u cua qu5c gia.
3. 2. Di san van hoa v{lt thi va di san van hoa phi v{lt thi - bp ph{ln quan trvng
ella tai nguyen du ifch
Phan lo~i tai nguyen du lich:
t\1' nhien
-Tai nguyen du lich tif nhien: La cac thanh phftn t\1' nhien, cac t6ng th€
tf\lC ti€p ho~c gian ti€p duQ'c khai thac, sir d\lng t~o ra cac san phftm du lich, ph\lc V\l
cho m\lC dich phat tri€n du lich. Cac thanh phftn trong t\1' nhien v&i tu cach la tai
nguyen du lich c6 tac dQng m~nh nhfrt d€n ho~t dQng nay la dia hOnh, khi h~u, ngu6n
\
nu&c va sinh -vat.
- Tdi nguyen du Uch nhiin van: La\ac san phfun tinh thful va san phfun v~t ch~t do con nguOi t~o ra, c6 gia tri ph\lc V\l du lich. Tai nguyen du lich nhan van bao g6m cac lo~i di tfch lich sir, Ie hQi., cac d6i tuQl1g du lich g~n v&i dan tQc hQc., cac d6i tuQl1g van h6a., th€ thao va cac ho~t dQng nh~ thuc khac. Cac d5i tuQl1g du lich gfin v6l dan tQc hQc: V€ cac
~p WC cu tm, v€
t6 chuc xa hQi, v€
th6i quen an u6ng, sinh ho~t, v€ ki€n
trUc c6, cac net
truy€n th6ng trong quy ho~ch cu tm va xay d\ffig, tral1g ph\lc dan tQc...
3. 3. M8i quan h? bi?n chimg giii'a di san van hoa va hO{lt ilpng du Ifch
Th\1'c t€ da chUng minh, mQt nai c6 ngu6n di tich lich sir van h6a phong phu, giau
ban s~c dan tQc thi nai d6 thu hut duQ'c mQt lUQl1g khach lan, tac dQng d€n nhi€u m~t
cua dai s5ng van h6a xa hQi dia phuong. Nai d6 cling c6 nhi€u Uti th€ va di€u ki~n d€
phat tri€n kinh t€ hon so v&i cac dia phuong khac thong qua ho~t dQng du lich. D6ng
thai c6 tac dQng nhi€u d€n n€n kinh t€
tren dia ban d6.
Tren binh di~n chung, ho~t dQng du lich c6 tac dQng bi€n d6i can can thanh toan
cua khu V\1'C va dfrt nu&c .
Du khach d€n
lam tang them ngu6n thu ngo~i t~ do S\1' khac bi~t gifra vi~c tieu
dung du lich va tieu dung hang hoa khac la: Vi~c tieu dung san phftm du lich duQ'c coi
nhu hinh thuc xUfrt khftu t~i ch6.
C\l th€ han la quan h~ v~t chfrt nay sinh khi du khach ti€p xuc v&i phong t\lC t~p quan, v&i di tich lich sir van h6a danh lam th~ng canh cua dia phuang thi khach se tieu th\l nhfrng san phftm, dich V\l C\l th€ nhu an, at~i dia phuang, mua qua lUll ni~m ...
238
Nha co IlJc hut trong ho~t dQng kinh doanh du lich rna so sanh v&i nganh kinh t€
khae, nganh du lich 0 dia phuong co nhi€u n6i trQi hon th6ng qua vi~c du lich qu6c t€
xUfrt khfru t~i ch6 duQ'c nhi€u m~t hang kh6ng trai qua nhi€u khau nen ti€t ki~m duQ'c
lao dQng, ehenh l~ch gia giua nguai ban va nguai mua khong qua cao. Nguai tieu
dung mua duQ'c hang v&i gia thfrp, nguai san xUfrt ban duQ'c v&i gia cao nen kieh thieh
duQ'c nguai tieu dung; g6p phftn lam tang them thu nh~p cho mQi tftng l&p nhan dan,
khi€n cho muc s6ng cua nguai dan ngay eang nang eao va eai thi~n .
Khi mQt nai co ngu6n tai nguyen du lich hfrp d~n va tro thanh mQt di~m d€n cua
v~t tu, h~g hoa cae lo~i do kich thich m~nh me d€n cae nganh kinh t€ co lien quan nhu nong nghi~p, cong nghi~p ~h€ ~o, gi~o thong v~ tai, dich V\!...til do t~o ra nhieu
du khaeh, se lam eho nhu eftu v~t chfrt tang len dang k€. Vi~c doi hoi mQt s6 luqng IOn
cong an vi~c lam eai thi~n dai song v~t chat va tinh than cua nguai dan dia phuong .
Nhu v~y, v&i ngu6n di tich lich SU, di san van hoa...phong phu rna bi€t khai thac
d€ ph\lc V\l du lich thl se co tac d\lng to IOn trong vi~c lam thay d6i di~n m~o kinh t€
xa hQi cua dia phuong, cua khu VlJC th~m chi cua m6i qu6c gia. Chinh VI v~y nhi€u
nu&c tren th€ gi&i do coi di san van hoa nhu la n€n tang ho~t dQng kinh doanh du lich,
3.4. Sue hut eua Di san van hoa vOi s{fphtit triin du lieh t{li mai ilia phU'dng
g6p phftn khong nho d€ VlJC d~y n€n kinh t€ cua dfrt nu&c .
Kho tang di san van hoa, d~c bi~t la nhUng d~c trung v€ phong cach, 16i s6ng,
th6i quen, phong t\lC t~p quan, cach an, m~c, 0 ... la mQt thanh t6 quan trQng t~o nen
san phfrm du lich va suc hfrp d~n trong du lich.
Tam ly eua khach du lich la mu6n rai xa cUQc s6ng quen thuQc d€ tlm hi€u d~c
.. trung van hoa, moi twOng tlJ nhien eua mQt v4ng hay mQt qu6c gia khac nh~nl tIm d€n
eai m&i l~ d~ thoa man tri to mo, d€ thay d6i cUQc s6ng thuOng nh~t, khong khi va thu
gian. M~t khac, nhUng nguai tham gia lo~i hlnh du Iich van hoa da s6 la nhUng nguai
e6 tri thuc va trlnh dQ van hoa, VI v~y m\lc dich cua hQ ngoai vi~c tham quan nhUng
dia danh du lich n6i ti€ng, hQ mu6n tIm d€n nhUng dia danh mang ni€m tlJ hao dan tQc,
v€ van hoa ban dia hay nhUng dia danh duQ'c it nguai bi€t d€n.
Cae tai nguyen du Iich van hoa duQ'c coi la tai nguyen du Iich d~c bi~t hfrp d~n.
Neu nhu tai nguyen du lich tlJ nhien hfip d~n du khach boi tinh nguyen So', nguyen ban
thO' tai nguyen du Iich nhan van l~i thu hut khach du lich boi tinh truy€n th6ng va tinh
dia phuong cua no. Cac d6i tUQllg di san van hoa - tai nguyen du Iich nhan van chinh
van hoa Ia y€u
t6 thuc dfry dQng cO' du Iich cua du khach. Nhu v~y xet v€ y€u
t6 thi
tnIOng thl van hoa vira la y~u t6 ,"cung" vira gop phful hlnh thanb nen y~u t6 "cftu"
trong kiOO t€ du Iich .
S\I tac dQng anh huOng va suc h~p d~n cua di san ph\l thuQc vao chiOO gia tri cua
di tich, di chi do. MQt di tich co gia tri cang IOn thl S\I tac dQng, tfrm anh huOng d€n du
Iich t~i dia ban cang OOi€u ... Hang nam da thu hut mQt IUQllg khach khong 000 trong
nu6c va nu6c ngoai d€n tham quan va tIm hi€u.
4. Nhfi'ng lU'u y trong cong tac t6 chifc cac ho~t dQng Du Ijch van hoa nhAm
khai thac gia trj di san van hoa phl}.c vI}. du Itch t~i dja ban xa
4.1. T6 chuc khai thac nhimiKm tri iI~c tnmg van hoa clia cae vung miin
phl!C VI! phdt triin du Ijch
Ben c~nh nhUng Io~i hlOO du Iich nhu du Iich sirth thai, du Iich kham chua b~OO,
du Iich m~o hi€m, du Iich giao d\lc...du Iich van hoa duQ'c xem Ia Io~i san phfrm d~c
thu cua cac nu&c dang phat tri€n,
trong do co Vi~t Nam, thu hut nhi€u khach du Iich
qu6c t€.
Du Iich van hoa chu y€u d\Ia vao OOUng san phfrm van hoa, nhUng I€ hQi truy€n
th6ng dan tQc, k€ ca nhUng phong t\lC tin ngu5ng... d€ t~o suc hut d6i v&i khach du
Iich ban dia va til khfip nO'i tren th€ gi&i. f)6i v&i khach du Iich c6 sa thich nghien clm,
thoa
kham pI1a van h6a va phong t\lC t~p quan ban dia, thl du Iich van hoa Ia cO' h9i d€
man OOu cfru tIm hi€u cua hQ. Hfru h€t cac ho~t dQng du Iich van h6a gfin Ii€n v&i dia
ban c~p xa - nO'i t6n lUll giu nhi€u gia tri van hoa truy€n th6ng nhu di tich Iich sir, t~p
~
quan, Iu~t t\lC, I€ hQi ... B&i th€,
thu hut khach du'lich tham gia du Iich van h6a tuc Ia
t~o ra dong chay m&i va cai thi~n cUQc s6ng cua nguai dan dia phuong.
a Vi~t Nam, OOi€u ho~t dQng du Iich van h6a duQ'c t6 chuc d\Ia tren OOUng d~c di€m cua vUng mi€n. Chuang trlOO L€ hQi f)~t Phuong Nam (L€ hQi van hoa dan gian
vimg B6ng bfulg Nam B9), Du lich Bi~n Bien (L€ h9i van hoa Tay B~c k~t hQ'P v6'i S\f ki~n chi€n thfing f)i~n Bien Phu), Con dUOng Di san mi€n Trung (L€ hQi dan gian k€t
hQ'P tham quan nhUng di san van h6a duQ'c UNESCO cong nh~n)... Ia OOUng ho~t dQng
cua du Ijch van h6a, thu hut nhi€u khach du Ijch trong va ngoai nu&c. Vung d6ng b~ng,
240
1(\ Ia cO' sa d~ t~o nen Io~i hlOO du Iich van hoa phong"phu. B~n c~nh do nh~n thuc v~
lang que tru phu, phong tvc t~p quan sinh ho~t van hoa mang net d~c trung cua n€n van
minh Ilia nu&c song H6ng thich hQ'P v&i lo~i hinh du lich "du khao d6ng que" ...
4.2. Xae il;nh cae san phl1m du I;eh tieu biiu tir il{ie thit en cae 109i h~nh du I;eh
van hoa cft thi
- Du lich l€ hQi, du lich hoa: Festival Hu€, Festival hoa Da L~t, hQi chua I-Iuong,
hQi Lim, t€t c6 truy€n ... V&i lo~i hnh du lich nay du khach co th€ vila tham quan vila
.. .
k€t hQ'P dll lich van hoa. D~c bi~t la v&i du khach qu6c t€. Nhfrng tour du lich -tm hi€u van hoa, lich sir co th~ thlJc hi~n rfrt da d~ng a Vi~t Nam. Lo~i hlnh nay duQ'c t6 chuc thea mua acac thai di€m khac nhau trong name
. ;
- Dli lich ph6 c6: HQi An, Ha NQi, ph6 Hi€n (Hung Yen) ... lo~i hlnh nay co tinh
chfrt thubng xuyen, di~n ra d~u ~.
- Du lich lang ngh€: G6m Bat Trang, to Iva V~n Phlic - Ha Dong...
- Du lich frm thlJc: ti~c cung dlnh HU€_hay
frIll thlJC BAc Trung Nam ... Net tinh t€
cua frm thlJc Vi~t Nam chiu SlJ anh huOng rfrt IOn cua y€u t6 lich sir, khi h~u, di€u ki~n
tlJ nhien... SlJ tinh t€
trong frm thlJC vung mi€n cling la mQt y€u
t6 duQ'c du lich khai
thac hi~u qua.
4.3. Ta chil'c khai thac co hi?u qua s':! tham gia cua cVng dVng dan CU'
D€ co th€ phat tri€n du lich b€n vfrng thl vi~c tham gia cua nguai dan cu dia
phuong la h€t suc quan trQng nh~m t~o nen net d~c trung, SlJ khac bi~t va s6ng dQng
cho nhfrng san phfrm, chuang trlnh du lich.
D€
lam duQ'c di€u nay, cfin SlJ ph6i hQ'P cac ban, nganh trong c6ng tac tuyen
truy€n t~i dia phuong lam du lich, tang cubng g~p gO' va trao d6i gifta cac doanh
nghi~p kinh doanh 1ft hanh v&i nguai dan t~i khu VlJC d€ nguai dan thfry duQ'c quy€n
IQ'i va trach nhi~m cua mInh, d€ vi~c kinh doanh du lich nh~n duQ'c SlJ gilip dO' va hQ'P
tac cua nguai dan ban dia.
4.4. Kit h(J]J cong lac bao v? di san, bao v? moi trU'irng vOi quan Ij cac hOflt
dVng du lich.
Nh~n di~n nhfrng tac dQng va nguy co gay h~i d6i v&i cac di tich lich su van hoa
va. danh lam th~ng canh, lam sai l~ch va huy ho~i cac di san van hoa phi v~t th€:
v~t co h~i).
- Nhfrng tac dQng va nguy ca til thien nhien (thien tai: Bao, l\1t, dQ frm, dQng th\fc
- Nhfrng tac dQng va nguy ca do con nguai (vo thilc va hfru thilc, tac dQng cua
cac ho~t dQng kinh t€, du 1ich, S\l ~o nhi~m moi truOng, S\l tu b6, ton t~o di tich khong
thea quy dinh, s\lIam sai l~ch cac nQi dung, gia tri di san van hoa phi v~t th~ ... )
trQng quy ch€ bao v~ di tich, tin nguOng truy~n th6ng ... ), bao v~ moi truOng ( ngu6n
- Xay d\l1lg va quan Iy vi~c th\lc hi~n cac nQi quy, quy ch€ v~ bao v~ di san (ton
5. Ky nang C(Y ban v~ quan Iy va hU'Ong d§n khai thac gia trj di san van hoa
phl}c V\I du Ijch Clla cong chac van hoa-xii hQi xii
U~ th\lc hi~n t6t ho~t dQng quan Iy va huOng dfuI khai thac gia tri di san van hoa ph\1c
Vl) du Iich tren dia ban xa, cong chilc van hoa-xa hQi xa cfuI quan tam cac vfut d~ sau:
nu&c, tham th\lc v~t, dQng v~t ... ) v&i cac ho~t dQng du Iich.
aUf/c x~p ht;lng tren aia ban xii.
- Bu&c 1: Th6ng ke niim tinh hinh, n6i dung'virphan lot;li cac di san van hoa
Cac gia tri van hoa v~t th~ va phi v~t th~ tren dia ban cac xa du & mi~n nlii hay
d6ng b~ng duqc cong nh~n Ia di san phai d~t duqc cac tieu chi va duqc HQi d6ng cfrP
dia phuong (tinh), cfrp Qu6c gia va qu6c t€ (UNESCO) cong nh~n. Tren dia ban cac xa
S\l hi~n di~n cua cac di san van hoa rfrt khac nhau: Co xa khong co di san nao, co xa co
v~y vi~c quan Iy va hu611g dftn khai thac gia tri di san van hoa ph\1c V\1 du Iich tren dia
di san cfrp dia phuong, co xa co di san cfrp qu6c gia, co xa co di san cfrp qu6c t€ ... Do
ban xa chi d~t ra d6i v&i nhfrng xa co cac di san van hoa duqc cong nh~n.
thu~t, co di san mang tinh Iich SU, van hoa, co di s~n bao ham nhi~u gia tri...
D~ quan Iy va huOng dftn khai thac gia tri di san van hoa ph\1c V\1 du Iich tren dia
Cac di san duqc cong nh~n &cac xa cling rfrt da d~ng. Co di san Ia ki€n truc, ngh~
ban xa, cong chilc van hoa-xa hQi xa c~n nghien clm H6 sa cac di san &dia phuong,
ho~ch khai thac g~n v&i ho~t dQng du Iich. Vi~c th6ng ke c~n d~t ra cac tieu chi thea gia tri eua cac flhom di san da duqc cong nh~n; th6ng ke vi tri, vai tra va y nghla cua no da va dang duqc khai thac trong ho~t dQng du 1ich va giao d\1c truy~n th6ng & dia
sau do ti€n hanh thong ke, phan lo~i v~ nQi dung, hi~n tr~ng cua cac di san...d~ co k€
242
phuong nhu th€ nao...?
Trong truOng hqp cfrn thi€t cfrn co S\I hqp tac, chi d~o cua cO' quan c~p tren va S\I
ph6i hqp cua cac cO' quan chuyen man v€ khoa hQc, phap ly d€
th\Ic hi~n vi~c th6ng ke
va hoan thi~n thong tin dap ling yeu cfru d€ rae
- Bu&c 2: Lq,p s6 tay ghi chip nhfmg nhfrng n9i dung ca ban ClLa Luq,t di san van
hoa va Luq,t du lich ci1ng nhu cac Thong tu huirng ddn lien quan ai lam can Clf tham
muu tu vdn va t6 chuc cac hot;lt a9ng lien quan.
C6ng chuc van hoa-xa hQi xa cfrn l~p s6 tay d€ ghi chep nQi dung cO' ban va lien
quan cua Lu~t Di san van hoa., Lu~t Du lich...d€ nAm duqc cO' So' phap ly, xay d\lllg can
cu trong tham mUll, tu v~n; trong quan ly va t6 chuc cac ho~t dQng phat huy gia tri di san van hoa trong ho~t dQng du lich adia phuong.
Day la bai hQC kinh nghi~m d{lt ra, til' n~u sa xa trong thai gian vira qua cac
trong quan ly, trong chia se trach nhi~m., quy€n h~n va
c6ng ty du lich tinh va Trung uong dua khach tham quan den cac diem di san van hoa a xa nhung do khong ra cO' ch€
quy€n
lqi nen dfrn den h~n che til nhi€u phia trong ton t~o, bao v~ va khai thac VI lqi
lqi gifra
fch phat tri€n chung. Mu6n d~u tranh lam ra tracll nhi~m, nghia V\l va quy€n
dia phuong (c~p xa) va cac c6ng ty du lich...thl can bQ cong chilc xa phai nAm duqc cO'
So' phap lY. Mu6n nam duqc cO' So' phap ly thl phai ne> l\Ic trong hQc t~p, t\I hQc, phai tIm hi€u va ghi chep nhUng di€u cfrn th\lc hi~n adia phuong.
- Bu&c 3: Xay dlfng ki hot;lch khai thac gia tri cac di san van hoa if aia phuang
trinh liinh at;lo xii va cdp co tham quyJn phe duy¢t.
D€
tham mUll, tu v~n co hi~u qua hQat dQng khai thac gia tri cac di san van hoa van ho~t dQng du lich adia phuong, can bQ c6ng chuc xa phai ti€n hanh xay d\lllg k€ ho~ch C\l the hang nam trlnh lanh d~o xa va c.~p co thfrm quy€n phe duy~t d€ lam can
cu th\Ic hi~n.
Vi~c xay d\lllg k€ ho~ch khai thac gia tIi cac di san van hoa van ho~t dQng du lich a dia phuong my thuQc vao tinh hlnh di san cua timg xa v€ nQi dung va hi~n tr~ng di san,
nh~t la d6i vai cac di san v~t the. Co the noi xa la dia ban 1lVc ti€p co vai tra quan trQng trong vi~c bao v~, ton t~o va phat huy lau dai cac di san van hoa du a c~p qu6c gia hay qu6c t€ adia phuong. Do v~y vi~c l~p k€ hoach ton t~o, bao v~, khai thac cac di san van hqa adia phuong co di san nhu the nao la nQi dung r~t quan trQng lien quan den ho~t dQng quan ly va khai thac kh6ng chi a c~p xa rna con ac~p tinh, trung uang...
Can cu VaG tlOO hlOO di san a dja phuong, cong chuc van hoa xii hOi xii khi l~p K€ hO{lch khai thac gia tTj cac di san van hoa vao hO{lt dVng du ljch if dja phuung
cftn ti€n hanh thea cac bu&c sau:
1. Xac djnh m\le dich yeu cftu
2. Xac djrlh cae di san cftn khai thac; di san cftn ton t~o (khai thac sau)
3. Xac djnh nQi dung khai thac d6i v&i tUng lo~i di san (Ki€n
truc, Ngh~ thu~t,
Ljeh sir, Ton giao, Cach m~ng, Danh nhan...)
=
4. Xac djnh d6i tuqng va phuong phap khai thac (hQc gia, khach tham quan blOO
thu(mg, khach trong nu&c, khach nu&c ngoai...)
. ;;.
5. Xae dinh thai gian, 1<) triOO khai thae (g~n v&i L~ h<)i, ngay T~t...)
6. Xae djnh ngu6n hIe dfru tu, ton t~o d6i v&i cae di s~ efrn ton t~o khi
,
,
xuong cap.
7. Xac djnh va phan cong nguai ph\l trach cac mang cong vi~c, thai gian hoan
thanh, yeu cftu vft chfrt luqng phai d~t.
- Bu&c 4: Ph6i h(1JJ vai cac t6 chuc, cong ty du lich qu6c gia hay aia phuang xay
dlfng ca chi ph6i h9'P hogt a6ng khai thac, phat huy gia tri di san van hoa if aia
phuang v~ phuang thuc hogt a6ng, tai chfnh, bao V?, ton tgo va phdt huy vili tro cua
cdp XG, ngu&i dan trong khai thac gia tri di san vao hogt a6ng du lich.
U€ "K€ ho~eh khai thac gia trj cac di san van hoa VaG ho~t dQng du ljch" a dja phuong co chfrt luqng va hi~u qua, mQt nQi dllng quan trQng la phai xay d\ffig cO' ch€
lam vi~c gifi'a Cfrp xii va cac don vj, t6 chuc ho~t dQn Du ljch lien quan.
Di dan van hoa la cua qu6c gia va co OOUng di san atftm nhan lo~i, nhung cac di t~i mQt s6 dja phuong-xii. ChiOO quy~n va nguai dan dja
san do l~i n~m tI1Jc ti€p
phuong co vai tro quan trQng trong vi~c bao tbn va phat huy gia trj cae di san van hoa
cling v&i cO' quan chuc nang. Vi~c xay d\ffig va xac djnh ra chue trach, nhi~m V\l,
quy~n h~n cua dja phuong cfrp Xii va cac Cong ty du ljch se mang l~i nhiing hi~u qua
v€ kinh t€, v€ vi~e bao tbn va ton t~o b~n viing cae di tich, tranh duQ'c nhiing "xung
dQt" lQ'i ich gifra dja phuong co di san va cac cong ty, t6 chuc...ho~t dQng du ljch.
244
Cong chilc van hoa-xa hQi xa cftn tham mUll cho lanh d~o UBND xa lam vi~c v&i
cac cong ty, t6 chirc du lich d~n khai thac di san van hoa t~i dia phuong d~ th6ng nhfrt
cO' ch~ ph6i hqp trong khai thac mang tinh b~n vfrng, lau dai; xac dinh vai tro trach
nhi~m, ty l~ % v~ thu nh~p cua cac ben.
K~t lu~n
Khu VlJC mi~n nlii, trung du, vung dan tQc la khu VlJC dia-van hoa, dia-kinh t~,
dia-chinh tri ... co d~c di~m rieng, khac v&i khu VlJC d6ng b~ng, ven bi~n, hai dao. Day
la dia ban sinh s6ng lau dai cua cQng d6ng cac dan tQc thi~u s6. Trong qua trlnh sinh
s6ng t~i cac khu VlJC dia ly khac nhau til Bic vao Nam, til cac "khu VlJC reo cao, reo
gifra, cao.nguyen hay thung lung, chan nlii, d6ng b~ng, ven bi~n, chau th6 ... d6ng bao cac dan tQc da sang t~o ra nhi~u gia tri van h6a vat th€, phi V~rh€ d~c s~c mang d~ dfru frn gin v&i cac di~u ki~n tlJ nhien, vung dia lY. Do la nhfrng gia tri van hoa do cac
cQng d6ng dan tQc sang t~o trong qua trlnh sinh t6n va phat tri~n giau ban sic rieng,
t~o nen tinh da d~ng trong tinh thong nhfrt cua van hoa Vi~t Nam.
Di san van hoa la gia tri quan trQng thuQc SlJ quan ly, x~p h~ng a cfrp qu6c t~, qu6c gia ho~c dia phuong. Tren dia ban xa khu VlJC mi~n nlii, trung du, vung dan tQc,
tuy thuQc va d~c di~m lich sir, van hoa, xa hQi..ma co SlJ t6n t~i nhi~u hay it nhfrng lo~i
hlnh, d~ng thfrc di san van hoa khac nhau. Nhfrng dia phuong co cac di san van hoa
khong chi la ni~m tlJ hao rna con la "tai nguyen" quan trQng co th~ khai thac van ph\lc
Vl) du lich tren dia ban xa.
D6i v&i cong chfrc van hoa-xa hQi xa khu VlJC mi~n nlii, trung du, vung dan tQc,
d~ gop phftn th\fc hi~n t6t vi~c khai thac cac gia tri cac di san van hoa tren dia ban xa
van ho~t dQng du lich (a nhfrng xa cho phep, co di€u ki~n) thl vi~c tIm hi~u va co nh~n
thfrc d~ phan bi~t gia tri di san van hoa, cac nguyen tic ho~t dQng du lich, cac nQi dung
va yeu cftu v€ quan ly huOng dfrn khai thac gia tri di san van hoa van ho~t dQng du lich cung nhu cac ky nang l6ng ghep cac nQi dung phat huy gia tri di san va phat tri~n du lich la yeu cftu tfrt yeu d~t ra.
****************
Call hoi thao luan
1. Di san van h6a la gl?
2. Lam gl d~ phat huy gia tri di san van h6a eua dia phuong v~o ho~t dQng du lieh
tren dia ban xii?
Tai lieu tham khao
- LutJ,t di san van hoa, sf> 28/200 I/QH 10
- Lu(it Du" Itch sf> 44/2005/ QH 11
- LutJ,t sua tJ6i b6 sung mt)t s6 tJiJu cua LutJ,t di san van hoa sf> 32/2009/QH 12.
- Nghj qinh s6 98/2010/ND-CP ngily 211912010 cUa Chfnh phiL quy ainh chi tilt thi himh rrt{Jt
s6tJiJu cUa Lu4tdi sCm van hOa va Iu(lt sUa tJ6i b6 sung rrt{Jt s6 tJiJu cUaktt(ltdi san van hiJa.
- Chiin lur;c phdt triin van hoa tJ~n 2020, ban hanh thea Quy€t dinh sf> 581/QD
TTg ngay 6/5/2009 eua Thu tuOng Chinh phu.
246
KY NANG QUAN LV, HUONG DAN VA TO CHUC CONG TAc GIA BINH
TREN BfA BAN xl\. KHU VVC TRUNG DU, MIEN NUl, viJNG DAN TQC
Th.s. HOA HOD vAN
Th.s. PRAM NHU QUYN"H
Thai IUQl1g: 12 ti~t(*)
A. Ml)C BicH, YEU cAu
1. M\lc dich:
- Cung cfip cho hQc vien OOUng ki~n thuc co ban v€ ky nang quan Iy, huOOg dftn
va t6 chuc cong tac gia dlnh tren dia ban xa khu V\lC trung drrtti€n nui, vting dan tOc.
- Bi~t v~n d\lng ki~n thuc co ban v€ ky nang quan Iy, huOOg dfin va t6 chuc c6ng
tac gia dlOO tren dia ban xa khu V\IC trung du mi€n nlii, vung dan tOc.
2. Yeu cftu: HQc vien n~m duqc ki~n thuc co ban v€ ky nang quan Iy, huOOg dfin
va t6 chuc c6ng tac gia dlnh tren dia ban xa, d6ng thai (mg d\lng co hi~u qua trong ho~t dong thvc ti~n adia phuong.
B.NQIDUNG
NOi dung quan Iy Nha nu&c v€ gia dlOO Ia mot khai ni~m m&i anu&c ta. Do d~c di~m cua d6i tUQl1g gia dlOO noi chung va d~c di~m gia dlnh Vi~t Nam noi rieng, trong
qua trlOO quan Iy gia dlOO, Nha nu&c chi ti~n hanh tac dong va di€u ti~t m<)t s6 n<)i
dung va quan h~ chu y~u cua dai s6ng gia dlOO OOftm huOOg t&i m<)t m\lc tieu phan anh
tinh Uti vi~t cua ch€ d<) Ia t~o cho gia dlOO, cac thaOO vien gia dlOO phat tri~n trong mot
m6i truOng kinh t€
- xa hOi, m6i truOng van hoa m&i cua qU6c gia va OOan Io~i, vua
d~m da ban s~c Vi~t N am, vua hi~n d~i, co th~ dong gop vao sv phat tri~n chung cua
c<)ng d6ng va qu6c gia.
Thvc t~ hi~n nay, h~ th6ng van ban phap Iy, van ban IlaOO chfOO quan Iy Nha
nu&c v€ gia dlOO con tan man va chua hoan thi~n. C6ng chuc van hoa xa hQi xa phai
dam duong nhi€u nhi~m V\l va phftn 100 chua duqc trang bi dfiy du ki~n thuc, ky nang
(*) - Ly thuy€t: 4 ti€t; Thao lu~n: 8 ti€t
cO' ban trong khi thlJc thi nhi~m V\l. Di€u nay gay khong it kho khan cho cong tac gia dlnh, d~c bi~t cong tac gia dinh anong thon, mien nlii.
Tai li~u nay nh~m cung cftp cho hQc vien nhUng ki€n thuc cO' ban v€ gia dlnh va
nhi~m V\l va v~n d\lng nhUng noi dung cO' ban v€ quan ly, hu6ng dftn t6 chuc cong tac
=
mQt s6 d~c di€m Clla cong tac quan ly Nha nu6c v€ gia dlnh tren dia ban xff; Hu6ng dftn cho cong chuc Van hoa - xa hQi xa (sau day vi€t CCVHXH) ky nang trong truy€n thong v~n dQng thlJc hi~n lu~t phap, chinh sach v€. gia dlnh acftp xa. Tu do, hQc vien hi€u bi~t nhfrng nQi dung cO' ban v€ vai tro, chuc nang Clla gia dinh, xac dinh duqc
. ;;.
gia dlnh tren dia ban xa.
Gia dlnh khu VlJC trung du, mi€n nlii va vung dan tQc mang d~m nhfmg ban sAc khac nhau: c6 nhfmg nhom gia dlnh mang d~m nhUng y€u t6 m~u h~ tru)€n th6ng nhu cac dan tQc nhom ngon ngfr Nam Dao (Cham, E De, Gia Rai, Raglai, Chu ru), c6 nhfmg dan tQc mang dam y€u t6 ph\l h~ va cling cling co nhfmg dan tQc con t6n t~i tan
du ella y~u t6 song h~ (eu tru ca ben nha trai va nha gai sau khi cu6i: dan tQc ChO'
ro ...); va cling c6 flhfmg dan tQc tu dff chuy€n sang ph\l h~ nhung con mang nhfmg y€u
t6 mftu h~ (KhO' me, Thai...). Cac t~p t\lC trong n€p s6ng gia dlnh cac dan tQc la h€t suc
phong phli va da d~ng lien quan d€n nhi€u gia tri va ban sAc tQC nguai.
Do v~y vi~c quan ly va hu6ng dftn cac ho~t dQng gia dlnh a khu VlJC trung du, mi€n nlii va vung dan tQc co nhfrng d~c thu rftt da d~ng va phong phu. Bai nay chi neu
nhfmg vftn d€ c6 tinh nguyen tAc, quy trinh chung d€ cong chuc van hoa - xa hQi xa
tren dia ban v~n d\lng cho sat hqp v6i cac d6i tuqng tren dia ban nh~m d~t hi~u qua
cao nhftt thea cac m\lc tieu, nhi~m V\l cong tac gia dlnh d~t rae
1. Nhfrng yin d@ chung v@ gia dinh
1.1. Khai ni~m "gia dinh"
Gia dlnh la mQt thi€t ch€ xa hQi c6 tinh lich sir toan cfiu. Tu lau, cac nha tri€t hQc
da dua ra nhi€u dinh nghla v€ gia dlnh, nhln chung d€u kh~ng dinh gia dlnh la mQt thi€t ch€ clla xa hOi, t6n t~i tren cO' sa cac m6i quan h~ gifra ch6ng va vq, gifra cha m~ va con cai. K.Mark cho r~ng: Gia dlnh la m6i quan h~, thong qua do va nha van d6 rna
thlJc hi~n vi~c tai san xUfrt con nguai va cO' ch€ tai san xuftt con nguai. Lien hqp qu6c
dinh nghla gia dlnh la mQt nh6m nguai co quan h~ hQ hang cling chung s6ng va co
248
ngan sach chllng.
M~c dli di€n d~t co khac nhau tu)' thuQc a goc dQ ti€p c~n, song xem xet mQt cach chung nhftt, nQi ham cua khai ni~m gia dlnh bao g6m cac y€u t6: la rnQt dan vi xa
t
hi~n cac chuc nang sinh hQc, kinh t€, van hoa, xa hQi, tin nguOng... cac thanh vien
hQi hlnh thanh tren cO' sa cac quan h~ hon nhan, huy€t th6ng ho~c nuoi duOng d€ th\fc
quan h~ v&i nhau tren cO' sa nhUng dinh u&c, quy dinh ro rang v€ d~o ly, b6n ph~n,
g~n bo v&i nhau v€
nghla V\l, trach nhi~m d6i v&i cac vi~c cftn lam, duqc phep, cftm doan; co m6i lien h~
tlnh Canl, quy€n lqi, trach nhi~m va co nhUng rang bUQc co tinh
.. .
phap ly duqc Nha nu&c thira nh~n, bao v~.
b6 viii nhau do hon nhan, quan h? huyit th6ng, hO(Jc do quan h? nuoi duiYng, lam phdt
sinh cdc nghw v¥ va quy~n l(1i giua h9 viii nhau".
1.2. Chire nang eiia gia dinh
1.2.1 Chue nang sinh ile, tai san xuat sue lao ilVng
Theo lu~t phap nu&c CQng hoa xa hQi chu nghla Vi~t Nam, khai ni~m "gia dlnh" Slr d\lng trong qwin ly Nha nuO'c v€ cong tac gia dlnh, duqc quy <¥nh t~i Di€u 10, khmin 8 Lu~t Hon nhan va gia dinh nam 2000: "Gia dinh fa tqp h9P)nhfmg nguifi giin
Chuc nang sinh de cua gia dlnh dong mQt vai tro quan trQng trong dai s6ng cua
m6i gia dlnh cling nhu d6i v&i lich sir t6n t~i va phat tri€n cua rn6i qu6c gia va cua
Vi~c th\fc hi~n chuc nang sinh san luon t~o ra S\f g~n k€t eua cac c~p vq ch6ng,
nhan lo~i.
dap Ung nhu cftu cua cac thanh vien trong gia dlnh va hQ hang d6i v&i vi~c duy trl va
phat tri€n gi6ng noi, th6a nlan nhu cftu tai san xuftt con nguai ca v€ quy mo cling nhu
oVi~t Narn, trong di€u ki~n kinh t€ con chua phat tri€n, t~p quan thich sinh con trai vftn con ph6 bi€n, nhftt la avUng nong thon, mien nlii, t5' l~ sinh con thu ba tra len con cao, muc sinh da giam nhung chua ben vUng. Day la y€u t6 quan trQng anh huOng
chftt lUQllg.
d€n muc sinh va s6 con mong mu6n, cling nhu anh huOng d€n kinh t€ gia dlnh, anh
toan di~n ca v€ th€ huOng d€n vi~c cham 10 cho con cai duqc hQc hanh va phat tri€n
chftt lftn tinh thftn.
1.2.2 Chuc nang kinh t~
Chilc nang kinh t€ cua gia dlrlh la nhUng hO(J.t dQng rna gia dinh th\fc hi~n nh~m
dam hao cac nhu cftu cO' han cua cac thanh vien.
la chilc nang dftu tien khi hlnh thanh· gia dlnh. Chilc nang kinh t€ Chilc nang kinh t€
cua gia dlnh vlra mang tinh chia se thu nh~p, vlra mang tinh dong gop thu nh~p. Chilc
nang kinh t€ cua gia dlnh khong chi la trach nhi~m cua cha m~ rna con la trach nhi~m cua
con cai va cac thanh vien khac trong gia dlnh. Di€u do doi hoi cac thanh vien gia dlnh
cung nhau cham 10 dai s6ng chung cua gia dinh, cung dong gop cong suc, ti€n va mi san
phu hqp v&i thu nh~p, kha nang th\fc t€ cua mlnh d€ duy ttl cUQc s6ng.
Chilc nang tieu th\l la chilc nang tfrt y€u cua mQi gia dinh baO(g6m thilc an nuoi
s6ng con nguai, nha clla, d6 dung gia dinh, cac phuong ti~n di 1(J. , cac phuong ti~n
thong tin ph\lc V\l dai s6ng van hoa, d6 dung sinh hO(J.t ca nhan.
Cac ho~t dQng san xUfrt va tieu dung c6 m\lc dich cu6i cung la dap (rng nhu cftu
cua cac thanh vien gia dlnh. Milc dQ thoa man cua tUng thanh vien ph\l thuQc vao cach
thilc rna cac gia dinh l\fa chQn d€ phan ph6i cac ngu6n l\fc va lQ'i ich cua minh. Qua
trinh phan ph6i ngu6n l\fc va lQ'i ich trong gia dinh cho thfry hen c~nh tinh th6ng nhfrt
thl gia dlnh con bao g6m cac m6i quan h~ v€ quy€n, lQ'i ich va trach nhi~m khac nhau.
Di€u nay, trong th\fc t€ co th€ co S\f mau thudn v&i nhau gifra cac thanh vien. vi~c phan
ph6i cac ngu6n l\fc va lQ'i ich trong gia dlnh duQ'c xem xet chu y€u til hai khia c~nh,
mQt la S\f tham gia cua cac thanh vien vao vi~c ra quy€t dinh v€ Sll d\lng va phan ph6i
1.2.3. Chuc nang gitio df:lc, xii hVi hoa il6i vOi tre em.
cac lQ'i ich. Hai la thil t\f Uti tien trong phan ph6i ngu6n l\fc va lQ'i ich &cac gia dlnh.
Trong ph~m vi tai li~u nay, Xii h9i hoa duQ'c hi€u "la qua trinh, rna qua ti6 ca
nhan hQc hoi, lznh h9i n~n van hoa clla xii h9i nhu khu6n mdu xii h9i. Qua trinh rna
nhiJ n6, ca nhan tigt tiu(1c nhimg tiijc trung xii h9i clla ban than, hQc tiu(1c cach suy
nghz va Ung xu phil h9]J v&i vai tro xii h9i clla minh, hoa nh(lp vai xii h9i". C6 th€ hi€u
qua trlnh xa hQi hoa d6i v&i tre em la mQt qua trinh bao g6m vi~c dila tre hQc t~p
(duqc chi ddn) v€ nhfrng cach thuc, qui dinh eua gia dinh va xa hQi d€ tre co th€ tham
gia vao cac ho~t dQng dai s6ng cua gia dinh va xa hQi. Dila tre khong th€ twOng thanh
c~n nhu v~y, co th€ hi€u xa hQi hoa d6i vai tre em chinh la qua trlnh d~y d6 va trao
250
va phat tri€n n€u chung hi tach khoi gia dinh va bi hi~t l~p v&i xa hQi. V &i cach ti€p
truy€n ky nang s6ng cua cac thanh vien gia dlnh, hQ tQc d€ dua tre truOng thanh, thich (mg
duQ'c yeu c~u cua dai s6ng. Day 1a qua trlnh ti€p n6i t~t y€u eua chuc nang sinh de tai san
xu~t suc lao d¢ng.
M6i gia dlnh 1a mQt nhom xa hQi khac nhau, do v~y qua trlnh xa hQi hoa d6i v&i
tre em cling bi chi ph6i bO'i nhfrng d~c di€m khac nh'au trong n€p s6ng (hay co th€ gQi
1a gia phong), tuc 1a phuong thuc, nguyen t~c hlnh thanh 16i s6ng, flhan cach con
nguai trong tUng gia dlnh C\l th€ - c6t 16i cua van hoa gia'dlnh. NQi dung va cac hlnh
thuc cua 16i s6ng trong m6i gia dlnh khong phai 1a b~t bi€n, nguQ'c l~i chung cling bi
bi€n d6i thea tUng thai d~i. S\I bi€n d6i do chu y€u do tac dQng cua cac nhan t6 kinh t€
va van h~a, trong do van hoa la mQt nhan t6 qrc ky quan tr<.mg, hun thay d6i k~t qua
qua trlnh xa hQi hoa tre em trong nhUng gia dlnh khac nhau.
(
1.2.4. Chuc nang thoa man nhu cau tam If, finh cam clia gia dinh
Chuc nang thoa man nhu c~u tam 1y, tlnh cam 1a khai ni~m chi phuong thuc bi€u
hi~n ho~t dQng s6ng cua gia dlnh nh~m dap (mg va lam thoa man nhu c~u tinh th~n cua
cac thanh vien, dam bao S\I phat tri€n cua t6 ~m gia dlnh. Chuc nang tam 1y tlnh cam
cua gia dlnh ngay cang quan trQng va co xu huOng n6i trQi trong dai s6ng cua gia dlnh
hi~n d~i.
S\I dap (mg nhu c~u tam 1y tlnh cam d\Ia tren quan h~ qua l~i gifra cae thanh vien
trong gia dlnh, bao g6m cac m6i quan h~: VQ' - ch6ng, cha m~ - con cai, cha m~ ch6ng (vQ') - con dau (r€), ong ba - chau, trong gia dlnh rna rQng co th€ bao g6m them ca nhUng quan h~: Anh, chi - em ch6ng (vQ'), chau - chu (co, dl ... ). Trong tUng m6i quan
h~, m6i ca nhan thuOng co nhu c~u tam 1y tlnh cam rieng, phil hQ'P va tuy thuQc vao
nhi€u y€u t6 nhu quan ni~m, nh~n thuc, trlnh dQ hQc v~n, di€u ki~n kinh t€, phong t\lC
t~p quan. VI v~y, chuc nang tam 1y tlnh cam co S\I khac nhau v€ muc dQ, tinh ch~t &
m6i gia dlnh... C6 th€ danh gia muc dQ thoa man nhu c~u tam 1y tlnh cam b~ng vi~c
xem cac thanh vien da th\Ic S\I cam th~y thoai mai, h~nh phuc trong gia dlnh hay chua,
toan di~n ca v€
th€ ch~t va
gia dlnh c6 dam bao 1a moi twOng cho tre thO' phat tri€n
tinh th~n? Nguai gia khong hUll qu~nh co don, tIm th~y ngu6n vui trong cUQc s6ng;
nguai lao dQng duQ'c can b~ng tam 1y sau nhfrng gia lao dQng m~t nhQc thong qua bi€u
hi~n tlnh cam gifra VQ' ch6ng, gifra cha m~ con cai, S\I chia se cong vi~c gia dlnh gifra
cac thanh vien va cac hlnh thuc sinh ho~t giai tri cua gia dlnh.
1.3. M8i qua_D h~ gifra cae thanh vien gia dinh.
DQ b€n vfrng clla gia dlnh khong chi ph\! thuQc vao cac rn6i quan h~ trach nhi~m,
nghla V\! gifta cac thanh vien rna ngay cang bi chi ph6i boi cac m6i quan h~ tlnh cam,
S\l quan tam d~n nhu cAu chinh dang Clla m6i ca nhall trong cUQc s6ng chung. Cllfrt
luqng m6i quan h~ gifta cac thanh vien gia dlnh la han thu bi€u quan trQng do luOng
h~nh phuc gia dlnh.
Trong gia dlnh truy€n th6ng, cac chuAn gia tri c6 truy€n dugc hlnh thanh va t6n
t~i v&i nhUng bi€u
tuqng nhu "tam - tir d~i d6ng duOng", "d6ng con nhi€u chau", "r€
thao dau hi€n" ... Cac quan h~ trong gia dlrm co S\l phan bi~t thea tr~t tv cha rn~, con
cai va ch6ng vg. Trong cac rn6i quan h~ gia dlnh thl quan h~ gifra vg va ch6ng gift vai tro quail trQng nhfrt, tac dQng d~n m6i quan h~ gifta 6ng ba - chau va quan gifta cac
con, chau. Mirc dQ yen frm, h~nh phuc trong gia dlnh ph\! thuQc nhi€u vao m6i quan h~
gifra vq va ch6ng.
)
MQt trong r!hUng vfrn d~ thell ch6t cua quan h~ vg ch6ng la S\l phan vai trong
cong vi~c gia dlnh. V~n con t6n t~i trong nhi~u gia dlnh Vi~t Nam hi~n nay, nhAt la 6
khu V\lC n6ng th6n: Ganh n~ng clla c6ng vi~c gia dlnh vftn de len vai nguai vg, nguai
ph\! nft. Trong di~u ki~n va b6i canh hQi nh~p, sv tac dQng d6i v&i quan h~ vg ch6ng,
dugc bi€u hi~n 0 nhUng khia c~nh sau:
a. Thay d6i phan c6ng lao dQng gia dlnh gifra vg va ch6llg kh6ng thea quy t~c
truy€n
th6ng rna huOng t&i S\l dQc l~p kinh t~ gifta vg va ch6ng khi ph\! nft tharn gia
cac ho~t dQng kinh t~ phi n6ng nghi~p.
b. Khi ph\! nft tham gia kinh t~ thi truOng, quan h~ vg ch6ng co xu huOng blnh
d~ng hon.
c. Khi ph\! nfr chAp nh~n duy trl cac ho~t d<)iIg nong nghi~p va nguai ch6ng tham
gia kinh t~ thi truOng, m6 hlnh quan h~ vg ch6ng truy€n th6ng dugc duy trl, nguai vg
ph\! thuQc vao ch6ng tren rnQi blnh di~n.
d. Xung dQt vai tro va S\l thoa hi~p vg, ch6ng chi xay ra khi nguai vg co vai tro
quy~t dinh kinh t~ trong gia dlnh. Ngum ch6ng chfrp nh~ vai tro trong nom gia dlnh,
cham soc con cai va cho r~ng day la cong vi~c quan trQng trong gia dlnh.
252
e. S\l dQc l~p kinh t€ gifra V(J va ch6ng d€ dfin d€n xung dQt gia dlOO, Nguai
ch6ng chfip nh~n vai tro blOO dAng cua nguai V(J, nhung quan h~ gia dlnh co phfrn long
leo hone Trong 10(;li gia dlOO nay, nguai ta thuOng coi trQng quan h~ kinh t€ hon la dai
s6ng gia dlnh.
Day la nhUng vfin d~ cfin quan tam trong vi~c xay d\IDg k€ hO(;lch cong mc gia dlnh, ~c
bi~t nQi dung truy~n thong v~ gia dlnh d6i vOl can bQ van hoa - xa hQi xa.
1.4. Vai tro eiia gia dinh trong xay dlfllg va phat tri~n xii hQi b~n vang.
"to
_
Nuac ta dang trong thai ky dAy m(;lnh ti€n
trlnh cong nghi~p hoa, hi~n d(;li hoa,
hQi nh~p kinh t€ khu V\lC, kinh t€ qu6c t€. Qua trlnh do thi hoa, di cu til nong thon tai
do thi, phi nong nghi~p hoa nong thon di€n ra nhanh hon so vai cac thai ky tru&c day.
Nhfrng tac dQng nay se co anh huOng tf\lc ti€p d€n dai s6ng gia dlnh, d~c bi~t la cac gia dlOO anong thon. Gia dlOO Vi~t Nam hi~n nay dang dUng tru&c mQt s6 vfin d~ sau: - Tu6i k€t hon trung blOO l~n d~u eua eel nam va nG' co ehi€u hu6ng eaoJon tru6'e nhung tlnh tr(;lng tao hon vfin con ph6 bi€n a mQt s6 vung nang thon, mi~n nlii, vung sau, vung xa.
- Han nhan th\lc t€ (khong dang ky k€t hon) chua dU(Jc ki€m soat.
- Quan h~ tlOO d\lc truac hon nhan lien quan d€n suc khoe va 16i s6ng vi thanh
nien gay h~u qua dang 10 ng(;li.
- Ty l~ n(;lo pha thai cao
- S6 luqng cac v\lly hon tang qua cac nam, d~c bi~t la acac thanh ph6 16n.
- B(;lo l\lc gia dlnh gay h~u qua n~ng n~ d€n S\l b~n vilng cua gia dlnh, vi ph(;lm
nghiem trQng quy~n con nguai v&i tu cach la thanh vien gia dlOO.
;.
- T~ n(;ln xa hQi tham OO~p van gia dlOO va tQi ph(;lm tre em co nguyen OOan til
phia gia dlOO chua giam.
- Tam ly thich va coi trQng con trai vftn con ph6 bi€n, day la mQt trong nhUng
nguyen nhan cO' ban lam mfit can b~ng giai tiOO.
tf\lc ti€p cua hQ vai con chau.
- Xu hufulg gia d\M hai th~ h~ (chi c6 b6 m~ 'la c()n cii) lam tang ngu)T co tach cUQe s6ng cua nguai cao tu6i ra khoi moi truOng s6ng truy~n th6ng eua hQ la m(;lng luai gia dlnh rna fQng, e~t dill S\l giao ti€p
- Thai gian cha m~ danh cho con ngay cang giam; giao d\lc gia dlnh g~p kho
khan trong vi~c dinh huOng phat tri€n nhan cach cua th€ h~ tre..
Trong b6i canh nhu v~y, xac dinh vai tro va nang cao trach nhi~m cua gia dlnh
trong SlJ 6n dinh va phat tri€n d~t nu6'c co y nghla vo cung quan trQng. Tl:li Thong bao
s6 26 TB/TW ngay 9 thang 5 nam 2011, Ban Bi thu Trung uang Dang dii co k€t lu~n:
"Khfing dinh xay dlJ11g gia dlnh la v~n d€ h€t suc IOn, h€t suc h~ trQng cua dan t9c va
d~t nu6'c trong thai ky Cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa, h9i nh~p qu6c t€.
ca thai d~i." Gia dlnh gift vai tro vo cung quan trQng trong vi~c 6n dinh va phat tri€n
- ::
2. MQt sa chinh sach lien quan d@n gia dinh.
D€ giup. cho gia dlnh 6n dinh va dugc cung c6 tru6'c nhUng thay d6i nhanh chong
v€ kinh t€ - xii h9i, Nha nu6'c ta dii chu trQng xay dlJ11g, b6 sung, sua d6i nhUng b9 lu~t
lien quan d€n gia dinh d€ t~o khuon kh6 phap Iy tich ClJC cho gia dlnh phat tri€n.
1. Ri€n phap nam 1992, Di€u 64 khiing dinh: "Gia dinh la t€ bao eua x, hQi",
"Nha nu6e bao h<) hon nhan va gia dinh", "Ron nhan theo nguyen t~e tg ngu~n, ti€n
b9, m9t vg m9t ch6ng, vg ch6ng binh d~11g", "Cha m~ co trach nhi~m nuoi d~y con tra
thanhh nhUng cong dan t6t", "Con chau co b6n ph~n kinh trQl1g va cham soc ong ba,
cha m~", "Nha nu6'c va xii h9i khong thira nh~n vi~c phan bi~t d6i xu gifra cac con".
NhUng nguyen t~c cua Hi€n phap 1992 la cO' sa cho vi~c sua d6i, b6 SlIng cac lu~t lien
quan t6'i gia dlnh.
2. Lu~t Hon nhan va Gia dinh nam 2000 trong Lai noi ddu dii kh~ng dinh "Gia
dinh la t€ bao cua xii hQi, la moi truOng quan trQng hinh thanh va giao d\lc rlhan cach,
gop phfin quan trQng vao SlJ nghi~p xay dlJ11g va bao v~ T6 qu6c. Gia dlnh t6t thi xii
h9i m6'i t6t, xii hQi t6t thl gia dlnh cang t6t". Di€u 110 cua Lu~t Hon nhan va gia dlnh
t~o cO' sa phap Iy d€ cung c6 va 6n dinh gia dinh Vi~t Nam; phat huy cac gia tri truy~n
nam 2000 t~p trung d€ cao vai tro va trach nhi~ri1 cua gia dinh trong dai s6ng xii h9i,
th6ng t6t d~p cua gia dinh Vi~t Nam, xoa b6 nhUng t~p t\lC I~c h~u trong cac gia dinh
va h~n ch€ nhUng tac dQng tieu ClJC cua n€n kinh t€ thi truOng d6i v6'i cac gia dlnh Vi~t
nhi~m cua Nha nu6'c, cQng d6ng xa hQi va chfnh ban than rn6i gia dinh trong vi~c 6n
N am; tang cuOng quan Iy Nha nu6'c d6i v6'i IInh V\lC gia dlnh va xac dinh r6 trach
254
dinh va tang cuOng vai tro, chuc nang cua gia dinh Vi~t Nam.
3. Lu~t Bao v~, cham soc va giao d\lc tre em 2000 quy dinh: Tre em, khang phan
bi~t gai, trai, con trong gia thu, con ngoai gia thu, con de, con nuai, con rieng, con
ki~n cua cha m~ ho~c nguai giam hQ, d€u duQ'c bao v~, cham soc va giao d\lc, duQ'c
chung; khong phan bi~t dan tQc, tin nguOng, tan giao, thanh ph~n, dia vi xa hQi, chinh
huOng cac quy€n thea quy dinh cua phap lu~t; vi~c bao v~, cham soc va giao d\lc tre
ho~t dQng eua cO' quan, t6 chuc, gia dlnh, ca nhfin co lien quan d€n tre em thllQ'i ich cua
em la trach nhi~m cua gia dlnh, nha truOng, Nha nu&c, xa hQi va cong dan. Trong mQi
4. Lu~t Blnh d~ng gi&i 2006 da danh nhfrng di€u khoan quy dinh v€ blnh d~ng
tre em phai duQ'c quan tam hang d~u.
trong gia .dlnh d€ xay d\lllg gia dlnh h~rlh phuc. Di€u 18 ghi ra: "VQ', ch6ng blnh d~ng
v&i nhau trong quan h~ dan SlJ va cac quan h~ khac lien quan d~n han nhan va gia
trong Slr dVng ngu6n thu nh~p chung clla vq ch6ng va quyth dinh dy ngu6n Ivc trong
dlnh; VQ', ch6ng co quy€n, nghla V\l ngang nhau trong sa hfru tai san chung, blnh d~ng
gia dlnh; VCJ, ch6ng blnh d~ng v&i nhau trong vi~c ban b~c, quy~t dinh l\Ia chQn va sir
d\lng bi~n phap k~ ho~ch hoa gia dlnh phu hqp; sir d\lng thai gian nghi cham soc con
t~o di€u ki~n nhu nhau d€ hQc t~p, lao dQng, vui chO'i, giai tri va phat tri€n; cac thanh
6m thea quy dinh cua phap lu~t; con trai, con gai duQ'c gia dlnh cham soc, giao d\lC va
vien nam, nfr trong gia dlnh co trach nhi~m chia se cang vi~c gia dlnh.
5. Lu~t Phong, ch6ng b~o l\Ic gia dlnh 2007 da xac dinh ra cac hanh vi b~o l\Ic bi
nghiem cfrm va trach nhi~m cua gia dlnh trong vi~c phong, ch6ng b~o llJc gia dlnh.
Cac hanh vi b~o IlJc gia dlnh bao g6m:
a) Hanh h~, nguQ'c dai, danh d~p ho~c hanh vi c6 y khac xam h~i d~n suc khoe,
tinh m~ng;
b) Lang m~ ho~c hanh vi c6 y khac xuc ph~m danh dlJ, nhful phfrm;
c) Co l~p, xua du6i ho~c gay ap llJc thuOng xuyen v€ tam ly gay h~u qua nghiem trQng;
d) Ngan can vi~c thlJc hi~n quy€n, nghla V\l trong quan h~ gia dlnh gifra ang, ba va
chau; gifra cha, m~ va con; gifra VQ' va ch6ng; gifra anh, chi, em vOl nhau;
e) CuOng ep quan h~ tlnh d\lc;
g) CuOng ep tao han; cUOng ep k~t han, ly han ho~c can tra han nhan t\I nguy~n,
tien bQ;
h) Chi€m do~t, huy ho~i, d~p pha ho~c co hanh vi khac cf> y lam hu hong tai san
rieng cua thanh vien khac trong gia dlnh ho~c tai san chung cua c~c thanh vien gia dlnh;
i) CUOng ep thanh vien gia dinh lao d9ng qua suc, dong gop tai chinh qua kha
nang cua hQ; ki~m soat thu nh~p ~cua thanh vien gia dinh nh~m t~o ra tinh tr~ng ph\l
thu9C v€ tai chinh;
k) Co hanh vi trai phap lu~t bU9C thanh vien gia dinh ra khoi ch6 a.
V€ trach nhi~m cua gia dinh, Di€u 32 quy dinh:
1. Giao d\lc, nh~c nha thanh vien gia dinh th\Ic hi~n quy dinh cua phap lu~t v€
phong, ch6ng b~o l\Ic gia dinh, hon nhan va gia dinh, binh d~ng gi&i, phong, chf>ng ma
tuy, m~j dam.va cac t~ n~n xii h9i khac.
2. Hoa giai mau thu§ll, tranh chftp gifra cac thanh vien gia dlnh; can ngan nguai co
hanh vi b~o l\Ic gia dlnh chftm dm hanh vi b~o l\Ic; Cllam soc n(;ln nhan b~o l\Ic gia dlnh.
3. Ph6i hqp v&i co quan, t6 chue va cQng d6ng dan eu trong phong, ch6ng b(;lo
l\Ic gia dinh.
4. Th\Ic hi~n cac bi~n phap khac v€ phong, chf>ng b(;lo l\Ic gia dinh thea quy dinh
cua Lu~t nay.
1999 va nhi€u van ban du&i lu~t khac cung dii duqc b6 sung, sua d6i nh~m m\lc dich
Ngoai ra, cac bQ lu~t co ban khac nhu Lu~t Dan S\I nam l~Lu~t IDnh S\I nam
nang cao nang .1\Ic cua gia dinh trong di€u ki~n phat tri~n kinh t€.
3.1. Gia dinh la d6i tu'QUg quao Iy ella Nbs owe.
3. QUaD Iy Nbs DIraC v~ gia dinh.
Gia dinh la mQt dan vi cftu tharm cua Nha nu:&c, gia dlnh la m9t t6 chuc ca sa cua
--
xii h9i, gia dlnh co chuc nang th\Ic hi~n cac m\lc tieu cua Nha nu&c va co vai tro quan
trQng trong vi~c cung cftp ngu6n l\Ic xay dlJIlg va bao v~ T6 quf>c. Gia dlnh la noi sinh
ra va giao d\lc, quan ly nhfrng cong dan cua Nha nu&c... Do v~y, gia dlnh tra thanh df>i
tUQllg quan ly cua Nha nu&c.
Nha nu&c quan ly gia dinh g~n li€n v&i quan ly cong dan t(;li noi cu trUe Day la
cach quan ly ch~t che nhftt til khi Nha nu&c ra dai. G~n k€t gia dinh va nai cu tru co
256
cac quy dinh cua Nha nu&c v€ nhi€u m~t nhu: Quan ly hQ tich, h9 khfru thuOng tm,
t~m tm, t~m v~ng, dang ky khai sinh, khai tir, dang kY k€t hon, Iy hOll, dang ky kinh
doaOO, san xuftt, tieu th\l san phfrm...
Khai ni~m quan Iy Nha nuac v€ gia dlOO co th€ hi€u nhu sau:
Quan If Nha nuac vJ gia dinh la quan If nhfmg vdn dJ cO' ban thu(Jc n(Ji dung va
quan h¢ gia dinh nhdm dtnh hulmg, diJu tiit Slf phat triin gia dinh theo m(Jt ml:lc tieu
nhdt dtnh, nhdm phat huy vai tro cua gia dinh d6i vai c(Jng d6ng xii h(Ji va qu6c gia;
day la qua trinh tiin hanh cac hO(lt d(Jng phap If, cac hO(lt d(Jng cung cdp bi¢n phap
va dtch Vl:l cua Nha nuac nhdm thlfC hi¢n cac ml:lC tieu va n(Ji dung tren.
Khai ni~m tren cho thfty, quan Iy Nha nuac v€ gia dlOO cling mang nhfrng d~c
di€m chung cua quan Iy Nha nuac va xa h<)i:
B<) Van hoa, th€
- Chu th€ quan Iy Nha nuac v€ gia dlnh Ia Nha nuac, C\l th€ acftp Trung uong Ia thao va du Iich, a dia phuong Ia Uy ban nhan dan cac cftp ( Sa Van thao va du Iich~ Phong Van hoa, thong tin huy~n, Ban Van hoa, thong tin cftp
hoa, th€
xa Ia cO' quan, t6 chuc tham, mUll cho UBND cung cftp th\Ic hi~n nhi~m V\l quan Iy
Nha nuac v~ gia dlOO cua cftp mlOO).
- Khach th€ quan Iy v€ gia dlOO Ia h<) gia dlOO va cac cO' quan, t6 chuc, ca nhan
ho~t d<)ng trong IInh V\IC gia dlOO ho~c co lien quan d€n 1100 V\IC gia dlOO.
- Phuong thuc quan Iy Nha nuac v€ gia dlOO Ia S\I ph6i k€t hqp th\Ic hi~n cac
OOi~m V\l cua h~ th6ng t6 chuc b<) may cua ngarm Van hoa, Th€ thao va Du Iich cO' ch€ qmin ly 1h6ng nhfr1 v6'i nhi~m V\l cua cac co quan, 16 cfuc duQ'c Nhi nu6'c giao v~
Van hoa, th€
cong tac gia dlOO. Nhu v~y, cong tac quan Iy Nha nuac ve gia dlOO phai duQ'c d~t trong cO' ch€ ph6i hqp gifra cO' quan chu trl vai cac cO' quan co lien quan a m6i cftp. CO' quan thao va du Iich am6i cftp gifr vai tro chu trl va di€u ph6i cac cO' quan co thu th~p thong tin s6 Ii~u cO' ban v€ gia dlOO va phong, ch6ng b~o lien quan. Vi d\l: d€ I\Ic gia dlnh axa diOO ky thea quy, 6 thang va 1 nam, can b<) Van hoa - xa h<)i xa phai can cu vao huOng dfrn cua Phong Van hoa va thong tin huy~n d~ xay d\ffig k€ ho~ch,
d\I tru kiOO phi, d\I thao phan cong cac truOng thon, ph6i hqp vai H<)i ph\l nfr, H<)i
Nang dan, H<)i C\lU Chi€n binh, Cong an, Tu phap xa...
3.2. Nhi~m VI} quan ly Nha ntr6'c v~ gia dinh dai VOl cong chrrc Van hoa - xii hQi xii:
3.2.1. Cong tac tham mU1l.
Tham muu cno Dang uy, H9i d6ng Nhan dan, Uy ban Nhan dan cfip xii n9i dung
cac nghi quy~t, k~ ho~ch, chuang tdnh cang tac hang nam v~ phong, ch6ng b~o hrc
gia dlnh; xay d\ffig gia dlnh no fim, blnh d~ng, ti~n b9 va h~nh phuc; phan cang can b9,
dang vien ph\l trach cac dia ban dan CU, cac gia dlnh chinh sach, gia dlnh kh6 khan.
3.2.2. Cong me truy@n thong - giao d1}c.
a) T6 chuc tuyen truyJn giGO dl:lc lu(lt phGp v~ gia dinh.
- 'r6 chuc cac lap t~p hufin trang bi ki~n thuc, ky nang v€ gia dlnh, giao d\lc dai
s6ng gia dlnh, phong ch6ng b~o l\lc gia dlnh; cac bu6i n6i chuy~n chuyen d€ v€ lu~t
- ;;.
phap d6i vai gia dlnh.
- :Ph6i hqp va t6 chuc cac dQt tuyen truy€n giao d\lc phap lu~t v€ gia dlnh 16ng
b) T6 chuc giGO dl:lc d&i s6ng gia dinh.
ghep van cac ho~t d9ng vui chai giai tri tren dia ban xii.
- Xay d\lng, t6 chuc va quan ly cac Ina hlnh can thi~p b~o l\lc gia dlnh, acac thon
- ban - x6m - fip.
- Tri€n khai n9i dung giao d\lc gia dlnh thong qua rno hinh Cau l~c b<) Gia dlnh
phat tri€n b€n vfrng, cac lo~i hlrlh cau l~c b<) cua cac t6 chuc chinh tri xii h<)i: Ph\l nfr,
Nong dan, Thanh nien..., t6 Tu vfut.
- Tham nlUU xay d\ffig va t6 chuc th\lc hi~n huang uac, quy uac, quy ch~ dan chu
cO' So' nhim xay d\ffig gia dlnh van hoa, than - lang - frp van ra.
e) Cong tde xay dvng gia dinh van hOG.
- T6 chuc v~n d<)ng cac gia dlnh dang ki, phfut dfiu d~t danh hi~u Gia dinh van hOG.
dinh van hOG tieu biiu, Lang van hOG, Khu ph6 van hOG...
d) Ph6i hr;p hO{Jt d(Jng.
- Chu trl tham rnuu xet chQn cac gia dlnh ~~t tieu chuftn Gia dinh van hOG, Gia
Ph6i hqp v&i M~t tr~ T6 qu6c, H<)i Lien hi~p Ph\! nit, Doan Thanh men, H<)i Nang
Ngay gia dinh Vi?t Nam 28/6 hang nam, bi€u duong cac gia dlnh tieu bi€u trong xii.
258
dan, H<)i Nguai cao tu6i, H<)i ClJU chi~n binh... t6 chuc thi~t th\lc cac ho~t d<)ng nhan
3.2.3. Quan ly dja ban dan cU'.
T6 chuc thu th~p cac s6 li~u, chi s6 v€ gia dlnh, chi s6 v€ phong ch6ng b~o l\lc gia dlrm (theo Huang ddn s6 1481/BVHTTDL-GD ngay 13/5/2009 cua Bi) truang Bi) Van hoa, thd thao va du Itch v~ vi¢c thu thgp s6 li¢u thui)c lznh VlfC gia ~dinh; Quydt atnh s6 238 ngay 20/1/2009 cua B(J Van hoa, thd thao va du Itch) dinh ky 6 thang thu th~p, bao cao 01 l~n (Tu ngay 1/12 nam tru&c d€n 30/5 nam sau gQi la bao cao s6 li~u
6 thang dfrU nam; tu 1/6 d€n 30/11 cung nam gQi la bao cao 6 thang cu6i nam). Bao
cao lam thanh 03 ban gui: Phong Van hoa va thong tin huy~n; Phong Th6ng ke huy~n
N~m~ vUng tlnh hlnh gia dlnh trong dia ban bao g6m: Uai s6ng kinh t€,
va lUll UBND xa.
tlnh hlnh
cham soc tre em, nguai gia, dan s6 gia dlnh va nhUng vfrn d€ dang phat sinh trong gia
dlnh c~n duqc he> trq giai quy€t, thuOng xuyen bao cao v&i lanh d~o xa va xin'Y ki€n
giai quy€t nhUng vfrn d€ buc xuc v€ gia dlnh trong dia ban.
lQi cua gia dlnh. ThuOng xuyen gicim sat va ki€n nghi giai quy€t quy€n
hi~n dung cac di€u lu~t va cac chinh sach d6i v&i gia dlnh (Luc;t hon nhan va gia dinh;
Lugt ddt dai; Lugt bao v¢, cham soc va giao d~c tre em; Phap l?nh dan s6; Lugt Binh
dang giai; Lugt Phong, ch6ng b(lo IlfC gia dinh).
D€ xu~t vOi chinh quy€n dia phuang v€ c~c bi~n pr nh~ thlJc hi~n chu tnrang
Theo d6i va yeu c~u can bQ tu phap ho~c cac can be> chuyen nganh khac th\lc
cua Uang, lu~t phap, chinh sach cua Nha nu&c ve gia dlnh trong dieu ki~n cua dia phuong
nhu: Chinh sach d6i v&i gia dlnh co cong v&i cach m~g, gia dlnh thuong binh li~t sI, gia
,;
dlnh co hom canh d~c bi~t kho khan, gia dlnh chi m~ ho~c chi co b6 v&i con...
4. Ky nang truy€n thong v~n dQng th\lc hi~n lu~t phap, chinh sach v€ gia dlnh va
cong tac gia dlnh.
Cong chuc van hoa - xa hQi xa la nguai tf\lc ti€p lam vi~c v&i lanh d~o UBND va
cac ban nganh, doan the & xa, cac thon, buon, ban (sau day gQi la thon) va tf\lc ti€p
Nhi~m V\l va nQi dung cua cong tac gia dlnh con m&i, lanh d~o dia phuong khong
lam vi~c v&i hQ gia dlnh cling nhu thanh vien gia dlnh.
phai ai cling hi€u va s£n sang ung hQ, t~o di€u ki~n
Nh~n thilc cua nguai dan con h~n ch€., nhftt la nQi dung blnh d~ng trong gia dlnh va phong, ch6ng b~o hJc gia dinh. Phong t\lC t~p quan, lu~t t\lC l~c h~u cua m(>t s6 dan tQc con t6n t~i trong dai s6ng cQng d6ng. Cac hQ gia dlnh rai rac tren khu V\IC rQng,
nlii cao, du<'mg di l~i kh6 khan, kh? t~p hqp d~ sinh ho~t.
truy~n thong v~n dQng th\Ic hi~n lu~t phap, chinh sach v~ gia dlnh va cong tac gia dlnh la ffiQt bi~n phap hfiu hi~u, doi hoi cong chilc van hoa - xa hQi cfin co ky nang nhftt dirlh.
4.1. Khai ni~m
Truy~n thong vQn d6ng la qud trinh trao d6i, chia se thong tin co m¥c dich, lien t1:lC 2 chiJu ~iua nguai trao gui va nguai nhtl-n thong tin ad aem lqi kit qua mong mu6n cua nguiJi trao giri thong tin.
B&i v~y, d€ th\Ic hi~n va th\Ic hi~n t6t 4 nhom r1hi~m V\l da neu & phfin tren thl
Vai khai ni~m nhu v~y, cong chilc van hoa - xa hQi xa phai co ky nang cung cftp
thong tin, d\I ki€n nhung ho~t dQng v~ lInh V\IC gia dlnh tren dia ban d€ thuy€t ph\lc
lanh d~o xa, cac ban nganh doan th€, cac thon, cac hQ gia dlnh (sau day gQi la d6i tac)
4.2. Ky nang truy~n thong v~n dQng.
tren dia ban ung hQ va t6 chilc th\Ic hi~n.
nhi~m V\l truy~n thong v~n dQng v~ gia dlnh va cong tac gia dlnh.
Cac ky nang cO' ban duai day se giup cong chilc van hoa - xa hQi xa th\Ic hi~n t6t
MQt la Ky nang tiip xuc than mQt vai d6i tac: Nh~m t~o S\I gfin gfii, tin tuCmg
giua cong chilc van hoa - xa hQi vai d6i tac qua cach th€ hi~n sau:
- Gift thai d(> ni~m nO', bi~u 1(> SlJ chan thanh,. nghiem 1c.
- Chao hoi an cfin.
- DQng tac, tu th€ trong giao ti€p: Thofli mai, t\I tin, gfin gfii.
- Giao ti€p qua lai noi: D€ nghe, d€ hi€u.
- Trang ph\lc phil hqp.
Rai la Ky nang cung cdp, plzan tich thong tin v~ cong vi?c dtnh th1!c hi?n: D€ d6i
tac: Bi€t - hi€u - ung hQ - th\Ic hi~n.
Cong chilc van hoa - xa hQi xa cung cftp thong tin (k€ ho~ch, chuang trInh, huOng
260
dfrn cua Phong Van hoa Thong tin, cua Dang uy, UBND xa...v~ lInh V\IC gia dlnh)
b~ng vi~c thu hut duQ'c sv chu y l~ng nghe cua d6i tac. Cling v&i vi~c cung c~p thong tin, phai phan tich flhfrng thong tin chinh xac, ra rang, ng~n' va d~ hi~u. Dva VaG y ki€n phan h6i cua d6i tac d~ xac dinh xem muc d(> hi~u va n~m b~t nhfrng thong tin do a muc d(> nao, n€u chua dung, chua du phai nh~c l~i tUng bu&c v~n d(>ng h9 ung h(>
nhUng yeu cfru d~t rae
Ba la, mo ta chinh XQC nhfmg vi?c cdn lam:
- D6i v&i lanh d~o xa: Nen chufin bi nhUng tai li~u, s6 li~u cfrn thi€t lien qua~ d€n
cong vi~c, ho~t d(>ng cfrn thvc hi~n. Co th~ cung c~p nhUng thong tin co duQ'c v€ cac
xa ben da lam, dang lam t6t d~ tang tinh thuy€t ph\lc.
- D6i v&i can b(> thon, ban, h(> gia dlnh: Hu6ng ddn ty mi, t6t nh~t co vi d\l sat
thvc ho~c mo hlnh, d€ d6i tac hlnh dung ra, bi€t ra thu tv vi~c se lam. Vi d\l nhu: T6 chuc gop y phe blnh nguai gay b~o lvc gia dlnh athon, ban, cong chuc van hoa - xa h(>i phai cung c~p van ban quy dinh thfim quy€n cua nguai dUng ra t6 chuc gop y, quy
dinh v€
thanh phfrn tham dV, nguai ghi bien ban, nhUng chUng cu vi ph~m cua nguai
gay b~o lvc gia dlnh, cach thuc d~t v~n d€
trong bu6i gop y...
B6n la, TIm ra nhfmg If; do anh huang din vi?c cong vi?c :
La lInh vvc con m&i me, lanh d~o xa, c6 nguai con chua thvc sv quan tam d€n
t6 tac
cong tac gia dlnh bai h9 cho r~ng con nhUng vi~c cfrn thi€t hon ho~c h9 chua hi~u bi€t nhi€u v€ quan ly lInh vvc nay. D6i v&i nguai dan a nong thon con nhi€u y€u d(>ng khac. Do v~y, ngoai k€ ho~ch, cac van ban hu6ng ddn cua c~p tren, cong chuc
Van hoa, Xa h9i cfrn hi€u bi€t v€ cac y€u t6 tac d(>ng t&i gia dlnh: Phong t\lC t~p quan,
th6i quen van hoa, dan t(>c va ton giao... cong chuc Van hoa, Xa h(>i nen bi€t khai thac tY my, tIm ra nhUng nguyen nhan can tra congo vi~~thVc hi~n tir do xac dinh nhUng
tac d(>ng he> trQ'.
Nam la, Dung tit ngft dan gian, dl hiiu:
T6t nh~t la n6i b~g ngon ngfr cua dia phuong thuOng sir d\lng khi ti€p xuc v6l cac
h(> gia dlnh cling v&i vi~c n~m b~t dfry du thong tin cua cua d6i tac di€u nay con giup hQ
yen tam, tin wOng va d~ dang b(>c 1(> chia se nhUng v~n d€ cua ban than v€ nhUng kho
khan cua vi~c se lam. Sir d\lng ngon ngfr cua d6ng bao.
Sau la, Neu cac vi d1:l C1:l th~:
Cong chuc van hoa - xa hQi nen dua ra nhfrng dfin chUng; nguai th~t, vi~c th~t se
co gia tri thuy€t ph\lc d6i tac va khuy€n khich hQ lam theo. Vi d\l: Co th€ mai n~n
b~o l\Ic gia diOO noi v~ nguyen OOan va h~u qua rna hQ da, dang phai ganh chiu, ho~c
OOan cua haOO vi buon ban ph\l nft k~ l~i tiOO hu6ng rna hQ bi lira g~t, n~n nhan cua
mai nguai dan cua thon, ban cua xii phat tri€n kinh t€ gia diOO kha gioi noi v~ cach
thuc lam an cua gia dinh hQ... minh hQa.
Bay la, Khuydn khich d6i tU(1ng dijt CQU hoi:
Trong qua triOO truy~n thong v~n dQng v~ cong tac gia diOO, can bQ xa ho~c
nguai d~ cop chua hi€u nQi dung cong vi~c mu6n duQ'c giai dap nhfrng th~c m~c, h9
co th€ dua ra nhfrng cau hoi song do tam ly ng~i ngilng x~u h6 hQ co th€ khong noi h€t, do v~y cong chuc van hoa - xii hQi nen ehu dQng gqi y giup bQc lQ nhfrng suy nghT, ban
khoan cua hQ.
Tam la, Ki~m tra d6i tac qua thong tin phiin h6i:
Thai gian giao ti€p v&i d6i tac co th€ khong du dap Ung nhu cfiu cong vi~c dua ra,
cong chuc van hoa - xii hQi cfin ki€m tra l~i cac thong tin phan h6i, di~u cfin tranh la S\I
giai thich nhfrng vftn d~ khong dfiy dli va nguai dan n~m b~t vftn d~ khong c~n ke dftn
d€n hi€u sai va lam sai.
4.3. Ky nang trinh bay tru&c nguai dan axii.
Trinh bay la hinh thuc giao ti€p gifra mQt nguai v&i mQt ho~c nhi~u nguai d€
cung cftp thong tin nao do. Vi d\l: Cong chuc van hoa - xa hQi trinh bay th\Ic tr~ng b~o
l\Ic gia dlnh tren dia ban xii trong nhUng nam gfin day;
a) Chudn hi cho vi¢c trinh bay:
Cac bu&c th\Ic hi~n
- Xac dinh thai gian: Ngay nao, til mftY gia....d€n ...gia ngay...
- T~p hqp tai li~u chu y€u va cae tai li~u lien quan d€n chu d~, nQi dung triOO bay.
- Phuong ti~n ph\lc V\l cho bai trinh bay: f)~ cuong ho~c bai vi€t v~ nQi dung se
triOO bay, tranh anh minh hQa, den chi€u ...
2()2
- Trang ph\lc cua nguai triOO bay: Phil hqp v&i trang ph\lc cua d6ng bao.
b) Xay d1!ng edu true, nQi dung eua bai trinh bay
- Phfrn rna dfru: Neu vfrn d€ dinh trlnh bay (Chu y neu chu d€ va cac phfrn m\lC
dinh trlnh bay ngAn gQn, tIVC tiep).
- Phfrn nQi dung: Nhfrng nQi dung cO' ban thea cac phfrn m\lc dil xac dinh.
- Phfrn ket lu~n: Tom tAt l~i nhfing di€m chinh dil neu; Dua ra nhfing hanh dQng
cfrn lam; Cam on nguai nghe (co th€ hua hvn nhftng di€u
trong ph~m vi th~m quy€n
giai quyet).
c) Xae djnh va phan logi thong tin se eung edp trong bu6i trinh bay
- Thong tin phai biet: La nhfing di€u thiet yeu phai cung cAp d€ dap (mg m\lC tieu
d€
rae Cfrn danh nhi€u
thai gian, trlnh bay ra rang, C\l th€
lam cho nguai nghe nAm
vfing nhfing thong tin nay.
- Thong tin cfrn biet: La nhftng di€u cung cAp d€
lam ra them nhfing thong tin
trQng tam.
- Thong tin nen biet: La nhfing thong tin rna rQng lam phong phu them nQi dung
trlnh bay.
d) Tgo dn tU(1ng t6t khi bat d6u trinh bay
- TrAn tlnh, tha sau vai hO'i truac luc trlnh bay, co th€ nhAp vai ng\lfn nuac truac
khi dung vao vi tri trlnh bay.
- Quan sat toan bQ khung canh dien ra ho~t dQng va d6i tuqng nghe.
- Nhln mQt vai nguai va hoi rnQt vai cau d€
lam quen (tranh nhln len trfrn nha
ho~c nhln ra phia ngoai). Day co th€ coi la rnQt ho~t dQng khai dQng, t~o khong khi
gfrn gfii gifta nguai trlnh bay va nguai nghe.
- Gift phong thai tll nhien, thoai mai.
d) Lam chu thai gian trinh bay
- TrInh bay thea d€ cuong dil chuAn bi. Co th€
tai li~u bai trlnh bay du<)'c chia
thanh 2 ban: mQt ban d€ cuong va rnQt ban dfry du nQi dung trlnh bay, co th€ Slr d\lng
but mfru g~ch chan cac m\lc, ti€u m\lc d€ de dang nh~n di~n, khong bi nhftm lfin.
- Cac dQng tac cfrn chu dQng, khong lung tung, r\lt reo
- Khi quen y nen blnh tlnh 1um nhln d€ cuong.
- Chu dQng d€ nghi nguai nghe d~t cau hoi.
- L~ng nghe, s~p x€p cac cau hoi r6i tra 1eri tUng cau ho~c ghi nh~n n€u chua tra
1ai duQ'c.
- Hay neu nhUng vi d\l C\l th~ trong thlJc t€ d~ chUng minh, flhfmg vi d\l do cQng
v6'i SlJ di dom trong vi~c sir d\l11g cac til ngfr cua dia phuong se lam cho khong khi
bu6i sinh ho~t se tra nen sinh dQng va d~t hi~u qua cao.
- Khong nen 10 l~ng va th~ hi~n thai dQ 10 l~ng trong 1ilc trlnh bay. Cam giac 10
l~ng se mftt khi nguai trlnh bay da lam chu nQi dung va thvc hi~n d~t cau hoi cho
nguai nghe. ·
- Xir 1y tlnh huf>ng khi nguai nghe dua ra cau hoi kho
MQt sf> nguai co th~ hoi d~ dua ra nhUng 1ai nh~n xet mang tinh chftt xay dlJIlg,
cung co nhi€u nguai hoi chi VI to rno va thich thli nhUng vftn d€ dang trlnh bay. NhUng cau hoi se giilp nguai trlnh bay nhln nh~n vftn d€ a nhi€u goc dQ khac nhau. V6'i nhUng vftn d€ con dang gay tranh cai, cling dUng ng~i khi noi ra y ki€n cua ca nhan.
thuc khong bi€t ho~c chua s~n sang d~ tra 1ai co th~ tra 1eri
N€u co nhUng phftn ki€n
rnQt cach chan thanh r~ng, vftn d€ nay se tIm hi~u them va tra 1ai trong dip khac.
e) Sir d¥ng ng6n ngil noi
- Sir dVng cac c\lm til giao ti€p phil hQ'P v&i dQ tu6i nguai nghe (kinh thua cac C\l,
cac ong ba; thua cac ba con, anh chi em than m€n ...)
- N6i ch~m rai, to, r6 rang (tuy y dinh cua di~n gia d~ co th~ noi 1ilc nhanh, Inc
ch~mhon).
- Gi9ng noi: R6 rang, sir d\lng ngon ngfr cua d6ng bao tranh noi d€u d€u bu6n te
ho~c gay cuai khong an nh~p v6'i nQi dung trlnh bay.
- N6i vila phai, du nghe, khong noi qua to ho~c thl thftm.
- D6i 1ilc t~m dUng d~ nhftn m~nh y ho~c chuy~n sang do~n sau.
h) Sir d¥ng ng6n ngil kh6ng fiJi
- DUng tlJ nhien, thoai mai, thinh thoang di l~i.
264
- Dung tay d€ nhfin m~nh y hay khich l~ nguai nghe.
- Dung aOO m~t thi~n cam d€ bao quat, doi khi t~p trung OOln van rn~t, khuon m~t
cua mQt, hai nguai trong lilc trlOO bay nh~m t~o Canl giac cho nguai nghe dang duQ'c
tharn gia van nQi dung trlOO bay tuc la ho~t dQng giao ti€p gifra nguai trlOO bay va
nguai nghe b~ng ngon ngfr khong lai.
- Net rn~t tuai vui, khong bi€u hi~n SlJ 10 au, cang th~ng.
- Thai dQ: chan thanh, gfrn gfii, tlJ tin
t
..
- Phong thai tlJ nhien, ung dung.
i) Sir. dl:lng cae phuO'ng ti¢n h6 trr;
Nen chufrn bi va su d\lng mQt s6 phuong ti~n he> trQ' trong khi trlOO bay OOu tranh
anh minh hQa, den chi€u. vi~c su d\lng phuong ti~n he> trQ' se dem l~i hi~u qua t6t va
nguai trlOO bay co th€ do duQ'c, nh~n bi€t duQ'c tren guong m~t hay nhUng ti€ng xl
xao, tan thuOng cua nguai nghe. Tuy nhien traOO l~m d\lng phuong ti~n, su d\lng qua
OOi€u phuong ti~n trong cung rnQt bu6i trlOO bay, bai di€u nay co th€
lam cho nguai
nghe quen nQi dung chinh rna chi nh& d€n nhfrng chi ti€t duQ'c minh hQa b~ng phuong
ti~n he> trQ'.
**************
Can hoi va bai tap thuc haoh
1. Theo aOO (chi), khi tri€n nhUng nhi~m V\l trong l1nh VlJC cong tac gia dlOO,
cong chuc van h6a- xa hQi xa g~p nhUng thu~n lQ'i, kh6 khan gl?
2. D€ t6 chuc tri€n khai thi hanh Lu~t Phbng, ch6ng b~o llJc gia dlnh tren dia ban,
nhfit d€
cong chuc van h6a- xa hQi cfrn dlJa van nhUng van ban nao, di€u ki~n gIla quan trQng thlJc hi~n nhi~m V\l tren day? Hay neu doi net v€ thlJc tr~ng b~o llJc gia dlnh a xa? Lu~t t\lC, phong t\lC nao can tra vi~c xu ly vi ph~m trong 1100 VlJC phong, ch6ng b(;lo llJc gia dlnh axa rna b~n dang cong tac?
3. Theo K€ ho~ch cua UBND huy~n va huOng d~n cua Phong Van h6a va Thong
tin, chi con rnQt thang nfra cac xa se t6 chuc Ngay Gia dlOO Vi~t Narn (28 thang 6)
OO~m d€ cao trach nhi~m cua lanh d~o cac nganh, cae cfip, cac doan th€, cac gia dlnh
trong vi~c xay d\ll1g gia dlnh no frm, blnh d~ng ti€n bQ, h~nh phuc va bi€u duong, khen t~g cac gia dlnh tieu bi~u. La cong chuc van hoa - xa hQi, anh (chi) hay dl! ki~n cac tham muu cho UBND xa t6 chuc ho~t d9ng tuyen cong vi~c, cac buO'c ti€n hanh d€
truy€n v€ gia dlnh va t6 chuc bu6i g~p m~t, tuyen duong cac gia dlnh tieu bi€u tren dia
ban xa rna anh (chi) dang cong tac.
tuyen truy€n v€ chil 4. Hay thi€t k€ kich ban cho me>t bu6i hQp thon! bani frp d€
d€ "Ky nang (mg xu, giai quy€t mau thuftn trong gia dinh".
Tai lieu tham khao
tigi hoa tidt nuac.
1. :San Bi thu trung uong Dang: Chi tht 49/CT-TW ngay 21 thang 02 nam 2005 cua Ban Bi thu trung uang Dang vJ xay dung gia tiinh thili kY c6ng nghi?p hoa, hi?n
2. Ban Bi thu Trung uong Dang: Thong bao s6 2vi/TB-TW ngay 9/5/2011 cua Ban Bi thu Trung uang Dang vJ tiip tl:lC th1;ic hi?n Chi tht s6 49/CT-TW vJ xay dlPlg gia tiinh Vi?t Nam thili kY CNH-HDH
van hoa", "T6 dan ph6 van hoa".
3. Be> Van hoa - Thong tin: Quyit titnh s6 62/2006 ngay 23/6/2006 coo Br; truimg Br; Van hoa, thi thao va du Itch vJ vi?c ban hanh quy chi c6ng nhgn danh hi?u "Gia tiinh
25/1212008 coo Br; truimg Br; Van hoa, thi thao va du Itch ban hanh Ki hogch phong,
ch6ng bgo 11;ic gia tiinh giai tiogn 2008-2015.
4. Be> Van hoa, th€ thao va du lich: Quyit titnh s6 4415/QD-BVHITDL ngay
:;
5. Be> Van hoa, th€
Tuyen truyJn tigo tiuc, 16i s6ng trong gia tiinh Vi?t Nam giai dogn 2010-2020.
thao va du lich: Quyit titnh s6 3391/QD-BVHITDL ngay 01/10/2009 cua Br; truimg Br; Van hoa, thi thao .va du Itch vJ vi?c phe duy?t DJ an
6. Be> Van hoa, th€
tinl] V1;iC gia tiinh.
thao va du lich: Huang ddn s6 1481/BVHTTDL-GD ngay 13/5/2009 cua Br; truang Van hoa, thi thao va du Itch vJ vi?c thu th(lp s6 li?u thur;c
huang ddn thi hanh mr;t s6 tiiJu cua Lugt Phong, ch6ng bgo 11;ic gia tiinh.
266
7. Chinh phil: Nght titnh s6 08/2009/ND-CP ngay 04/02/2009 quy titnh chi tiit va
8. Chinh phil: Nghi dinh s6 110/2009/ND-CP ngay 16/12/2009 v~ xu ph(lt vi
ph(lm hanh chfnh tTong tinh VlfC phong, ch6ng b(lo IlfC gia dinh.
9. Lu(lt Han nhan va Gia dinh nam 2000.
10. Lu(lt Bao v¢, cham soc va gid dll-c tre em nam 2001.
11.Lu(lt Binh dang giai nam 2006.
12. Lu(lt Phong, ch6ng b(lo IlfC gia dinh nam 2007.
13.Thil tu6ng Chinh phil: Chi thi s6 16/2008/CT-ITg ngay 30/5/2008 cua Thu
tuang Chinh phu vJ t6 chuc tridn khai thi hanh Lu(lt Phong, ch6ng b(lo IlfC gia dinh.
14.rhil tu6ng Chinh phil: Quyit dinh s6 72/2001/QD-ITg ngay 4/5/2011cua Thu
tuOng Chinh phu vJ Ngay Gia dinh Vi¢t Nam.
KY NANG xAY DVNG KJCH BAN CHUONG TRINH HQI NGHJ,
KJCH BAN CHUONG TRINH cAc Sl/ KI~N VAN iIOA, GIA BINH,
THE THAO VA DU LJCH TREN BJA BAN XA KHU Vl/C TRUNG DU,
MIEN NUl, VUNG DAN TQC
'TS. NSUT. NGUYEN VAN KHANH
Th.s. HOANG THI BINH
Thai luqng: 8 ti~t(*)
A.-MVC BicH YEU cAu
1. Ml}c dich.
- Giup cho hQc vien n~m vUng nhfrng vfrn d€
cO' ban v€ xay d\ffig kich ban
chuong trlnh HQi nghi va Kich ban chuang trlnh cac SlJ ki~n van hoa, th€
thao, gia
dlnh va du lich tren dia ban xff khu VlJC trung du, mi€n nlii vung dan tQc.
- Hi€u bi~t cac ky nang xay d\ffig kich ban chuang trlnh HQi nghi va Kich ban
chuong trlnh cac SlJ ki~n van hoa, th€
thao gia dlnh va du lich tren dia ban xa khu VlJC
trung du, mi€n nlii vUng dan tQc.
2. Yell c§U:
- HQc vien co ki~n thuc hi~u bi~t va co ky nang xay d\ffig kich ~an chuang trlnh
cho HQi nghi va Kich ban chuang trlnh cac SlJ ki~n van hoa, th€
thao, gia dlnh va du
lich tren dia ban xa khu VlJC trung du, mi€n nlii vUng dan tQc.
B.NQIDUNG
T6 chuc HQi nghi, SlJ ki~n la hlnh thuc ho~t dQng ph6 bi~n, lTIQt trong nhUng cong
;...
vi~c khong th€ thi~u trong cong tac quan ly va di€u hanh cac ho~t dQng van hoa, th€
thao, gia dlnh va du lich cua cac cfrp quim ly nha nuO'c til Trung uong cho d~n cac dia
phuong. Nhfing nam g~n day vi~c t6 chuc HQi nghi~ SlJ ki~n cac ho~t dQng van hoa, th€
thao, gia dlnh va du lich cua cac cfrP chirm quy€n dia phuong, nhfrt la cfrP xff da g~t hai
duqc nhi€u thanh qua rfrt dang duqc khich 1~. Cac ho~t dQng fry dff va dang co suc m~nh
(*) - Ly thuy€t; 4 ti€t; Thao lu~n: 4 ti€t
268
thu hut dong dao qUfrn chung nhan dan tich cvc huOng (mg tham gia g6p phfrn g~n k€t
nhien, tren thvc t€
cQng d6ng cac dan tQc va phat huy tinh thfrn doan k€t giua' cac dan tQc v&i nhau. Tuy trlnh dQ nang Ivc cua dQi ngfi can bQ cong chuc van h6a-xa hQi xa a cac vung nong thon hi~n nay con nhi€u kh~p khi~ng, bftt c~P, lung tung va bi dQng. HfrU
h€t dQi ngfi nay d€u duQ'c IOn len va truOng thanh tu cac phong trao van h6a, van ngh~,
th€ d\lc th€ thao qUfrn chung, chua duQ'c dao t~o nghi~p V\l chuyen mon cung nhu ly lu~n
'I.
•
thai di€m
Chinh tri - Hanh chinh chuyen sau, da phfrn la trlnh dQ trung cftp, rftt hi€m can bQ c6 trlnh dQ d~i hQc, d~c bi~t anhUng vUng trung du, mi€n nlIi, dan tQc cho d€n nay v§.n con khong it can bQ cong chuc van h6a-xa hQi xa chua d~t t&i trlnh dQ trung
cftp. Chinh VI v~y vi~c t6 chuc HQi nghi va t6 chuc cac 'Sv ki~n van h6a, th€ thao va du
lich ben c~nh nhung m~t Uti di€m cfing bQc lQ nhi€u y€u kern, bfit c~P, thi€u chfit luqng,
nhi€u sv ki~n van h6a, th€ thao, gia dlnh va du lich duQ'c t6 chuc con thi€u trQng tam,
trQng di€m, di~n ra tran lan, gay phan cam trong qUfrn chung nhan dan.
ho~t dQng van h6a, th€ thao va du lich, gay buc xuc trong du lu~n xa hQi. Nguyen nhan
Thvc tr~ng tren da va dang lam giam di nhung gia tri dich thvc v6n c6 cua cac
co nhi€u nhung tlJU trung l~i la do cac cftp chinh quy€n dia phuang thi€u di sau di sat,
ki~n cua cac cO' quan, don vi, doan th€, ca nhan c6 nhu cfru t6 chuc HQi nghi, t6 chuc
thi€u sv chi d~o, giam sat ch~t che va ki~n1 tra cac khau chuftn bi HQi nghi ho~c Sv
th~m chi c6 nhUng nO'i con khong quan tam d€n vi~c xay dVng kich ban chuang trInh,
ho~c c6 xay d\lllg nhung nQi dung chuang trlnh khong duQ'c duQ'c quy dinh C\l th€, ra rang, nen khong it cac HQi nghi, cac Sv ki~n van h6a, th€ thao va du lich a dia phuang di~n ra chua mang l~i hi~u qua xa hQi cao.
.'
Sv ki~n, nen hfru h€t chi mang tinh hlnh thuc, nQi dung chuang trlnh thi€u chftt luqng,
D€ t6 chuc cac HQi nghi, cac Sv ki~n van hoa, th€ thao, gia dlnh va du lich acfip xa ngay cang di van chuyen nghi~p, khong c6 con duOng nao khac la cac cfip chinh quy€n
dia phuong cfu! phai nhanh ch6ng c6 k€ ho~ch b6i dUOng dQi ngfi can bQ cong chilc van
hoa - xa hQi xa, kip thai trang bi cho hQ nhUng ki€n thuc cO' ban v€ vi~c xfiy d\ll1g kich
ban cac chuong trlnh HQi nghi, Sv ki~n... D~ tu d6, nguai can bQ van hoa - xa hQi xa co
th€ chu dQng ti€n hanh cong vi~c mQt cach co hi~u qua, giam thi€u nhUng khfiu ruOm ra,
V &i m\lC tieu xay d\ll1g dQi ngfi can bQ, cong chuc van h6a-xa hQi xa co ban lInh
khong cfrn thi€t trong qua trlnh ti€n hanh t6 chuc HQi nghi ho~c Sv ki~n...
chinh tri vung vang, co trlnh dQ, nang Ivc, phftm chfit dap ung yeu cfru nhi~m V\l quan
ly hanh chinh, quan ly di~u hanh Kinh t~ - Xa hQi va thlJC thi cong V\l ph\lc V\l d~c IlJc
cho SlJ nghi~p cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa nong nghi~p, ne>ng thon, chuyen d~ bai
hoa, gia ilinh, th~ thao Vil du itch. tren ilta bim xii" nhfun ID\lC dich giup can b9 cong
giang "Ky nang xay dljng kjch ban H6i nghi, kjch ban chuang trinh cac Sl! ki?n van
chilc van hoa - xa hQi xa co them nhUng ki~n thilc va ky nang co ban trong vi~c vi~t
kich ban HQi nghi, va cac SlJ ki~n van hoa, th~ thao, gia dinh va du lich, gop phfin
nang cao trinh dQ nghi~p V\l cho dQi ngfi can bQ cong chilc van hoa-xa hQi xa d6ng
thai nang cao han nfra ch~t luqng cac HQi nghi, cac SlJ ki~n van hoa, th~ thao, gia dinh
va du lich duQ'c t6 chilc t~i xa trong thai ky hQi nh~p va phat tri~n d~t nuO'c.
l.i. Cae khai ni~m
1.1.1. Khai nifm vi H~i nghi
1. HQi ngh!.
- HQi nghi la rnQt cUQC hQp duQ'c t6 chilc co nhi~u thanh phfin d~i bi~u tham dlJ, de
ban b~c ho~c giai quy~t mQt ho~c nhi~u cong vi~c co tinh ch~t chung nao do. HQi nghi la
qua trinh thao lu~n va xu ly thong tin nhfin1 dua ra nhUng quy~t dinh dung d~n thea da
s6; Til do, xac dinh phuong hu6ng, giai phap, hanh dQng cfin phai ti~n l1anh va sau do
co k~ ho~ch ki~m tra, xem xet hi~u qua vi~c thlJc hi~n chung.
- HQi nghi la rnQt ho~t dQng nhfim quan tri~t, tri~n khai nhi~m V\l ho~c ban b~c
thao lu~n di d~n th6ng nh~t mQt k~ ho~ch, mQt chu truang hay rnQt cong vi~c nao do,
th~ cling nhau n6 IlJc ph~n dfiu hoan thanh cong vi~c nQi bQ cua co quan d~ ra ho~c
nhi~m V\l cua cfip tren giao cho. Vi v~y, vi~c t6 chilc HQi nghi t~i co quan, dan vi la
tren co sa do dua ra nhUng phuong hu6ng, giai phap nh~m huy dQng silc m~nh cua t~p
rnQt trong nhUng cong vi~c r~t quan trQng, cfin phai duQ'c t6 chilc cftn trQng, chu dao
- f)~ t6 chilc mQt HQi nghi thanh cong nguai can bQ cong chilc van hoa-xa hQi xa
nhfim phat huy duQ'c hi~u· qua cao nh~t.
khi vi~t kich ban cfin co nhUng ky nang va ki~n thilc co ban v~ vi~c xay d\ffig kich ban
chuffi1g trinh va cach thilc d~ t6 chilc HQi nghi thanh cong. M6i HQi nghi duQ'c t6 chilc d~u co m\lc dich, y nghla, nQi dung, m\lc tiel] va t~m quan trQng khac nhau do do trong ph~m vi bai giang nay chung ta chi nghien c(ru nhUng ky nang co ban d~ xay d\fIlg
270
kich ban chuang trinh HQi nghi, can cil van m\lc dich, y nghla, m\lc tieu va quy rno
cua HQi nghi duQ'c t6 chuc, nguai vi~t kich ban xay dl)l1g kich ban cho phil hqp vai
tung lo~i HQi nghi.
1.1.2. Khtii ni?m vi kich ban chutrng trinh H~i ng4i.
Kich ban chuang trlnh HQi nghi la toan bQ nQi dung chuang trlrlh HQi nghi duQ'c
vi~t ra duai d~ng van ban, th~ hi~n dfty du cac y~u t6: rn\lC dich y nghla, quy rno, thai
gian, dia di~rn, trang tri khanh ti~t, nguai dftn chuang trInh, nguai chu trl HQi nghi, thu
ky HQi nghi, fun thanh, anh sang va cac trang thi~t bi khac ph\lc V\l cho HQi nghi d~t
:- .
hi~u qua va chAt lUQl1g cao. MQt kich ban chuang trlnh HQi nghi t6t, co chAt lUQl1g la
kich ban bao quat duQ'c toan bQ nQi dung chuang trlnh HQi nghi rnQt cach dfty du va
chi ti~t. Vi th~ d~ vi~t duQ'C kich ban chuang trlnh HQi nghi nguai vi~t kich ban phai
co ky nang va ki~n thuc hi~u bi~t nhAt dinh.
MQt chuang trlrm HQi nghi t6ng k~t cong tac narn khac v&i rnQt chuang trlnh HQi
nghi phat dQng phong trao thi dua yeu nuac, ton vinh cac gia dlnh van hoa, t6ng k~t
cong tac phong ch6ng b~o l\lc gia dlnh ho~c quan tri~t tri€n khai chi tieu k~ ho~ch nha
nuac giao... Ui€u do' co nghla la Khong co rnftu kich ban chung, chi ti~t ap d\lng cho
t~t ca cac HQi nghi rna tily thuQC vao tinh ch~t, rnuc dQ va quy rno cua tUng HQi nghi
nguai vi~t kich ban can nhfic xay dl)l1g kich ban chuang trlnh cho phil hqp.
Kich ban chuang trlnh HQi nghi duQ'c chia lam 2 lo~i: Kich ban t6ng quat va
kich ban chi ti~t; Kich ban t6ng quat la kich ban khai quat duQ'c toan bQ nQi dung
chuang trlnh HQi nghi, t~p hqp duQ'c cac vAn d€, S\l v~t, S\l vi~c co quan h~ ch~t che v&i
nhau, lam thaOO rnQt th~ th6ng nh~t, lam sang to chu d€ va trQng tam cua HQi nghi, d6ng thai kich ban t6ng quat la kich ban khai quat duQ'c toan bQ rn\lc dich y nghla, rn\lc tieu,
tftrn quan trQng, nQi dung, hlnh thuc, ngu6n kinh phi va dua ra duQ'c cac giai phap tri€n
khai th\lc hi~n HQi nghi d~t hi~u qua cao - day la d~ng kich ban trlnh c~p co thftrn quy€n
phe duy~t, tren co So' do xfty dl)l1g kich ban chi ti~t d~ tri€n khai t6 chuc th\lc hi~n. Kich
ban chi ti~t la kich ban C\l th~ hoa, chi ti~t hoa kich ban t6ng quat. Kich ban chi ti~t la
kich ban xac dinh nhi~m V\l C\l th€, dfty du, chi ti~t d~n tUng phftn, tUng vi~c, tUng
di~rn r~t 000 trong nQi dung cua chuang trlnh HQi nghi, giup cho vi~c t6 chuc tri€n khai
th\lc hi~n HQi nghi d~t hi~u qua cao.
1.1.3. Khai ni?m vJ nguiJi dan chuung trinh Hpi nghj.
Nguai dfrn chuang trlnh HQi nghi thong thuOng la can bQ t6 chuc cua cO' quan,
dan vi co trach nhi~m giup lanh d~o cO' quan, dan vi t6 chuc HQi nghi. Noi cach khac
nguai dfrn chuang trlnh HQi nghi la nguai duqc lanh d~o tin tuOng giao nhi~m V\l dfrn
chuang trlnh cho HQi nghi co trach nhi~m ki€rn
tra con s6 d~i bi€u
tham dV HQi nghi
bao cao cho lanh d~o bi~t. Sau khi co y ki~n cua lanh d~o cho phep HQi nghi ti~n hanh,
nguai dfrn chuang trlnh thvc hi~n cae thu t\lC nghi l~ khai m~c HQi nghi, tuyen b6 ly
do, giai thi~u d~i bi€u, mai can bQ lanh d~o Chu trl HQi nghi len di~u hanh HQi nghi,
~
mai thu ky HQi nghi len ghi bien ban HQi nghi. Qua trlnh di~n bi~n va k~t qua HQi
nghi do Chu trl HQi nghi di€u hanh, thu ky HQi nghi ghi bien ban, K~t thuc HQi nghi
nguai d·frn 'chuang trlnh thay m~t Ban t6 chuc HQi nghi noi lai cam an va chuc cac d~i
bi€u tham dv HQi nghi suc kh6e va thanh cong.
1.1.4. Khai ni?m v~ NguiJi chu tri HVi nghj
Nguai chu trl HQi nght thong thuOng la lanh d~o cO' quan, dan vi t6 chuc HQi
nght la nguai chiu trach nhi~m chinh toan bQ m\lc dich, y nghIa, nQi dung, m\lc tieu va
cac cong vi~c trQng tam cua HQi nghi cftn phai duQ'c cac d~i bi€u
tham dv HQi nghi
trao d6i thao lu~n va di d~n bi€u quy~t th6ng nhftt. Nhung do tinh chftt, quy mo, d~c
di~m, d~c thli cua tUng HQi nghi khac nhau nen cling co nhfrng HQi nghi co quan, dan
vi mai Thu truOng cftp tren ho~c Nha quan ly, Nha khoa hQc, Chuyen gia co uy tin d~
Chu trl HQi nghi. N guai chu trl HQi nghi chinh la nguai trvc ti~p di€u hanh toan bQ nQi
dung chuang trlnh va chiu trach nhi~m truac k~t qua cua HQi nghi. Do do nguai Chu trl
.-
HQi nghi ngoai ban lInh chinh tri, phftm chftt d~o duc, nang lvc chuyen mon, cftn phai co ky nang thich (mg va xu ly t6t d6i vai mQi tlnh hu6ng co the xay ra trong HQi nghi, huOng dfrn HQi nghi di d~n thanh cong.
Nguai Chu trl HQi nghi phai tuan thu cac nguyen t~c t6 chuc H9i nghi, dong vai
tro chu ch6t trong vi~c chi d~o, di€u hanh, khong b6 qua bftt cu mQt quy t~c nao do
HQi nghi d€ ra, dam bao thai gian, chftt luqng va hi~u qua cua HQi nghi. Co kha nang
quan sat thai dQ d6ng tlnh hay khong d6ng tlnh cua cac d~i bi~u va t6ng hqp duqc y
ki~n cua cac thanh vien tham dv HQi nghi, tren co sa do dua ra Ilhfrng ket lu~n sang
su6t, dung dfin va hi~u qua. VI th~ d~ vi~t duqc mQt kich ban chuang trlnh HQi nghi va
tri~n khai t6 chuc HQi nghi thanh cong nguai vi~t kich ban phai xin y ki~n chi d~o cua
272
t~p the lanh d~o co quan, dan vi ti€n cu ai lit nguai co du nang Ivc va kg nang di€u
hanh H(>i nghi di d€n th~ng lqi d€ dua vito trong kich ban (Tuy thea tinh chfrt, quy m6
1.1.5. Khtii nirm v~ Thu kj HVi nghj
cua H(>i nghi ma t~p the lanh d~o co the chQn Iva va ti€n cu 1 hay lit 2 d€n 3 nguai ... ).
Thu ky H(>i nghi co trach nhi~m: Ghi bien ban H(>i nghi; T6ng hqp d~y du, trung
vi~c di€u khi€n thao lu~n va bi€u quy€t t~i H(>i nghi. V 6i cac nhi~m V\l neu tren, doi hoi
thvc, chinh xac y ki€n phat bi€u' cua d~i bi€u t~i H(>i nghi; Giilp Chu trl H(>i nghi trong
Thu ky H(>i nghi phai lit nguai co trlnh d(>, co ki€n thuc t6ng hqp, co kha nang t6c ky d€
ghi chep d~y du cac y ki€n phat bi€u cua d~i bi€u va k€t lu~n cua nguai Chu trl H(>i nghi.
Do do ngHai vi€t kich ban chuang trinh H(>i nghi cling c~n phai xin y ki€n chi d~o cua t~p
th€ lanh d~o co quan, dan vi chQn Iva va ti€n cu d€ ghi van trong kich ban.
1.2. Ky nang xay dlfng kjch ban chuong trinh HQi nght 1.2.1. Xtic iljnh TO mflc ilich, nhirm vfl ta chitc HVi nghj Khac v6'i cac cu(>c hQP d€ giai quy€t c6ng vi~c thuOng r1h~t cua co quan, dan vi,
ho~c tri€n khai thvc hi~n m(>t nhi~m V\l, m(>t k€ ho~ch nito do cua co quan, dan vi. Tuy
H(>i nghi thuOng duqc t6 chuc nh~m m\lc dich quan tri~t tinh th~n chi d~o cua cfrP tren
thea tinh chfrt, muc d(>, t~m quan trQng cua H(>i nghi ngum vi€t kich ban phai co trinh
b~t d~u cho d€n
d(>, ki€n thuc, co kha nang hlnh dung duqc toan b(> chuang trlnh H(>i nghi di€n ra til khi
lilc k€t thilc. Co H(>i nghi c~n phai co chuftn bi tai li~u, van ban co lien
quan d€ phat tf\lc ti€p, t~i ch6 cho cac d~i bi€u tham dV H(>i nghi, d€ cac thanh vien H(>i
nghi nghien clm, tren co So' do phat bi€u chinh ki€n ca nhan va th€ hi~n r6 thai d(> d6ng
y hay kh6ng d6ng y. Co H(>i nghi c~n phai chuftn bi tai li~u, van ban, bao cao, n(>i dung
chuang trinh H(>i nghi gui cho cac d~i bi€u ng4ien clm tru6'c 1 tu~n hay nua thang d€ hQ chuftn bi tham gop y ki€n t~i H(>i nghi.
lilc k€t thilc, co Chu trl H(>i nghi lit nguai di€u hanh H(>i nghi til d~u cho d€n
trach nhi~m bao cao tru6'c H(>i nghi nhfrng vfrn d€ c6t 16i, then ch6t nhftt d€ H(>i nghi
lu.~n cua nguai chu trl H(>i nghi. Qua trlnh di€n ra H(>i nghi va k€t qua cua H(>i nghi
xem xet. Sau khi l~ng nghe cac y ki€n phat bi€u cua d~i bi€u, Chu trl H(>i nghi t6ng hqp cac y ki€n va k€t lu~n H(>i nghi thea nguyen t~c thi€u s6 ph\lc tung da s6. Thu ky H(>i nghi co trach nhi~m ghi chep d~y du cac y ki€n phat bi€u cua cac d~i bi€u va k€t
kh6ng d€ dang th6ng nhfrt nhanh chong. Bai v~y di€u quan trQng nhfrt trong c6ng tac
xay dlJng kich ban chuang trinh HQi nghi la: Dij;t ra mlJ-c aich, mlJ-c tieu ro rang, nhi¢m
VlJ- ClJ- thd va chudn bi ady au nhfmg thong tin tu li¢u cdn thiit cho cac a(li bidu tham dv H9i nghi co cO' sa ad nghien ciru, ban b(lc, thao lugn va ai ain kit qua th6ng nhdt.
Can cu k€ ho~ch 1'6 chuc HQi nghi duqc lanh d~o giao, cong vi~c dfru tien eua
nguai vi€t kich ban la phai xac dinh nQi dung chuong trlnh HQi nghi, tren cO' sa do t~p
tnlng tri tu~ va tai nang vi€t kich ban chuong trlnh HQi nghi theo dung ml)c dich yeu cfru
eua lanh d~o d~ ra, trlnh lanh d~o phe duy~t r6i m6'i tri€n khai thvc hi~n. N€u nQi dung
chuang trinh HQi nghi chufrn bi chua t6t ho~c qua sa sai, thi€u chu dao, nhfrt la nhUng
vfrn d~ trQng tam cfrn phai dua ra HQi nghi d€ cac d~i bi€u
tham dv thao lu~, ban b~c
.::.
..
chua duqc xac dinh ra rang ho~c d~i bi€u mai tham dV HQi nghi khong dung d6i
tUQTIg ... thl eh~c ch~n HQi nghi do se khong d~t k€t qua. D€ giam thi€u nhUng sai sot v~
nQi dung chuong trlnh t6 chuc HQi nghi, khi vi€t kich ban chuang trlnh HQi nghi, nguai
viet kich ban phai xac dinh duqc toan bQ nQi dung chuang trlnh cling nhu hinh thuc the
hi~n va cae eong vi~c khac co lien quan d€n cong tac phl)c Vl) HQi nghi, tren cO' sa do
kh~c phl)c nhUng y€u kern, tranh SlJ ruOm ra khong efrn thi€t trong cac khau chufrn bi
nh~m giam thi€u t6i da ngu6n nhan lvc va kinh phi nhung-l~i d~t hi~u qua cao.
1.2.2. Xtic tlinh n9i dung chuung trinh H9i nghi
Tuy thea tinh ehfrt, quy mo cua tUng HQi nghi rna nguai vi€t kich ban chuang
trinh HQi nghi len k€ ho~ch co thanh l~p hay khOl1g thanh l~p Ban t6 chuc. Ai la nguai
ehu trl, ai la thu ky? NhUng HQi nghi nhfim tri€n khai chi tieu k€ ho~ch flha nu6'c giao,
thu truOng cO' quan, dan vi giao nhi~m Vl) cho Phong T6 chfrc-Hanh ehinh ho~c Chanh
van phong dam nh~n va len k€ ho~ch tri€n khai thvc hi~n trong nQi bQ cO' quan, don vi. d nhUng HQi nghi co quy mo IOn hon, nguai vi€t kich ban len k€ ho~ch thea tUng nQi dung eong vi~c da duqc quy dinh trong kich ban va d~ nghi lanh d~o cO' quan, don vi
thanh l~p Ban t6 chfrc, xac dinh ra sf> lUQTIg d~i bi€u, khach mai, thai gian, dia diem t6
ehfrc HQi nghi. Co hay khong trang tri khanh ti€t cling nhu tai li~u van ban phl)c Vl)
HQi nghi? Cac di~u ki~n cfrn thi€t khac: L€ tan don ti€p d~i bi€u, quay phim, ch\lp anh,
may ehi~u, am nh(;lc, cac ti€t m\lc van ngh~ phl)c V\l khai m~c, ngll! giai lao va b€ m~c HQi nghi? Hoa trang tri, hoa ehue mUng HQi nghi, the deo eua Ban T6 chuc, d~i bi€u, khach mai, sa d6 s~p x€p ban gh€
trong HQi truOng, cac trang thi€t bi am thanh, anh
274
1.2.3. Len ki hO{lch va d1:f tru kinh phi t6 chuc H9i nghi
sang, micro (co day, khong day, d\l phang) va cac vfrn d~ khac co lien quan den HQi
nghi cfrn phai duQ'c chufin bi nghiem tuc va co S\l phan cong cong vi~c C\l the cho tUng
thanh vien trong Ban t6 chuc. Tren cO' sa do l~p d\l tru kinh phi thea tUng cong vi~c
v~t d\lng muQ'Il, thue muOn, hQ"P d6ng mua ban ph\lc V\l HQi nghi ... ) nguai viet kich ban l~p ta trinh, kern thea kich ban chuang trinh va d\! tru kinh phi ph\lC V\l HQi nghi trinh lanh d~o phe duy~t.
1.2.4. Xay dlplg kjch ban chU'dng trinh Hpi nghj
(thu lao d~i bieu, the deo cua Ban t6 chuc, khach mai, nu6c u6ng giai khat, ke ca cac
ue xay d\ffig kich ban chuang trinh HQi nghi nguai viet kich ban cftn n~m vUng
nhUng bU<1c cO' ban nhu sau:
MQt la: Kiem tra I~i thai gian t6 chuc He>i nghi til mfry gia den mfty gia vao ngay thay d6i gi khong? Uia diem adau? HQi truOng IOn thang nam nito, lanh d~o co '1 ki€n hay HQi truOng nho, co hay khong co trang tri khanh ti€t? Nghi thuc khai nl~C va b€ m~c
HQi nghi thea phuang thuc nito? Ai lit nguai chu tri, ai la thu ky, ai la nguai dftn chuang
trinh? Len darili sach, gui gifry mai kern thea chuong trinh HQi nghi cho cac d~i bieu,
khach rnai. T6ng s6 danh sach d~i bieu, khach mm lit bao nhieu? (d6ng thai kern thea
H6 sa trich ngang cua cac d~i bieu, khach mai de bQ ph~n Ie tan s~p x€p b6 tri ch6 ng6i hQ"P 1'1). Co hay khong co the deo cho Ban t6 chuc, d~i bieu, khach mai. Ai lit nguai dQc bao cao, bao nhieu d~i bieu co bai phat bieu tham lu~n? bao nhieu d~i bieu dang kY phat bieu t~i HQi nghi? M6i d~i bieu phat bieu trong vang bao nhieu phut?
Hai la: M\lc dich, y nghla, tfrm quan trQng cua HQi nghi lanh d~o UBND xa co di~u chinh b6 SLIng di~u gi khac va rn6i khong? Nhfrt la nQi dung, ph~m vi, quy mo
He>i nghi co gi thay d6i khong?
d~ ra? HuOng t6i m\lC tieu gi? Thao lu~n ban b~c va giai quy€t nhftng vftn d~ gi? Co
Nghien c(ru th~t sau '1 ki€n chi d~o cua lanh d~o v~ vi~c t6 chuc HQi nghi nh~nl quan tri~t trien khai k€ ho~ch cong tac gi? Cua cfrp tren giao, hay cua cO' quan, dan vi
tan thanh hay khong
mfry vfrn d€ cfrn phai trao d6i thao lu~n di den th6ng nhfrt? M6i vfrn d€ cfrn co bao nhieu thai gian danh cho d~i bieu phat bieu y ki€n? Bieu quy€t tan thanh b~ng hinh thuc bo phi€u kin, hay giO' tay?
Ba la: Kiem tra l~i hinh thuc t6 chuc he>i nghi lanh d~o co '1 ki€n chi d~o gi khac tru6c do khong? Kinh phi t6 chuc HQi nghi lanh d~o duy~t so v6i k€ ho~ch d~ ra tang
hay giam, n~u tang thl tang &ph~n vi~c nao va giam thl giam &ph~n vi~c nao? Dia di~m
t6 chuc H9i nghi co hay khong co phong n1an am thanh, anh. sang, san kh~u. N~u la
Phong hQp thl phong hlnh vuong hay hlnh chu nh~t? N~u la H9i truOng thl r9ng hay h~p? B\lc b~, ban gh~ cho ngm'yi c~u td, thu ky va d~ bi€u, khach mm du<)'c b6 tri nhu th~ nao? Co hay khong co khfru hi~u, pano, ap phich, n~u co treo & dau, n9i dung chu vi~t th~ nao? Trang tti khanh ti~t thea nghi l€ nao? Co chao ca hay khong?
B6n la: Xac dinh nguai dftn chuang trlnh cho H9i nghi VI thong thuOng kich ban
chuang trlnh Clla HQi nghi bao gia cling kern thea lai dftn chuang trlnh. N6i cach khac
nguai vi~t kich ban chuang trlnh d6ng thai cling la nguai vi~t lai dftn chuong trlnh VI
khong ai co th~ vi~t lai dfrn chuong trlnh H9i nghi sinh dQng h~p dftn va co suc thuy~t
ph\lc b~ng tat gia kich ban. Nhung khong phai luc nao nguai vi~t kich ban cling d6ng
thai la nguai dftn chuang trlnh HQi nghi VI khong phai b~t ky ai vi~t lai dftn hay cling
co kha nang di€n d~t truac HQi nghi t6t va nguQ'c l~i cling co nguai vi~t khong hay
nhung l~i co tai hung bi~n truac cong chung nen khi dam nh~n cong vi~c dftn chuang
trinh cho H<)i nghi l~i rftt co suc thuy~t ph\lc. Do d~ xac dinh nguai dfuI chuang
trlnh trong kich ban chuang trinh H9i nghi cling phai duQ'c d~t ra nghien elm cfrn trQng
va d~ xu~t lanh d~o xem xet ti~n cli nguai nao c6 kha nang, gop ph~n vao sv thanh
cong chung ella H9i nghi.
Sau khi cae du li~u c~n thi~t co trong tay ta b~t d~u d~t but vi~t. Day la kich ban
chuang trinh tri~n khai t6 chuc thvc hi~n. Xin vi d\l sau day rn9t d~ng H9i nghi co nghi thuc lam l€ chao ca.
Cn th~:
- Khai m~c
Khai m~c HQi nghi la ph~n d~u Clla chuang trlnh HQi nghi, nguai can b9 duQ'c
Ban t6 chuc phan cong dftn chuong trInh, ho~c can b9 trong Ban t6 chuc HQi nghi co
trach nhi~m t~o nen khong khi vui tuai, ph~n kh&i va d~m ~m tinh d6ng chi d6ng
nghi~p clla cae d~i bi~u va khach mai tham dv H9i nghi. Khai rn~c HQi nghi thuOng co
cae cong vi~c sau:
• T(lp h(JJJ life lur;mg: Trong khi cha dQ'i d~i bi~u, khach mai d~n dV H<)i nghi ta
co th~ dung am nh~c vai nhfrng bai ca l~c quan yeu dai t~o khong khi ph~n ch~n cho
cac d~i bi~u, khach mai d~n tham dv HQi nghi. B9 ph~n l€
tan don d~i bi~u khach mai,
276
t~o ra khi th~ phfrn khoi ban dfiu cho HQi nghj.
• Tiin hanh Nghi thuc khai mt;lc H¢i nghj.
• Chao ca
phat tai li~u, t~ng hoa (n~u co) cfin phai th\lc hi~n cac cong vi~c neu tren nhanh gQn d€
Sau khi cac d~i bi€u, khach mai 6n djnh vj tri, chb ng6i, nguai can bQ dfin
chuang trlnh HQi nghj xUfrt hi~n trong tu th~ nghiem trang, chinh t€ mai cac d~i bi€u,
ca.. .chao ! Qu6c ca vang len. Nghi thuc chao co' xong. Nguai can bQ dfin chuang trlnh
khach mai tham d\l HQi nghj dUng len lam l€ chao ca. Dong d~c ho: Nghiem! Chao
h6: Thai! Mai qui vj d~i bi€u va khach mai an tQa. Thong thuOng dung tir cam on!
• Tuyen b6ly do:
Cac 'd~i bi€u tro v€ vj tri cu.
~
,
,
Nghi thuc chao co' k~t thilc, nguai can bQ dfin chuang trlnh lam nhi~m V\l tuyen b6 ly do t6 chuc HQi nghj. NQi dung tuyen b6 ly do noi len mvc dich y nghla
va tam quan trQng cua HQi nghj, lai Ie tuyen bo ly do ngan gQn, ro rang, ranh m~ch,
khuc chi~t. K~t thilc lai tuyen b6 ly do bao gia cung kern thea lai chilc HQi nghj
• Gi&i thi?u at;li biiu:
thanh c6ng t6t d~p.
Sau tuyen b6 ly do la phfin gi6i thi~u d~i bi€u
- Gi6i thi~u d~i bi€u cfrP cao twac.
Luuy:
- Gi6i thi~u d~i bi€u la khach mai tru6c, chu nha sau.
- DUng quen gi6i thi~u l\lc IUQllg tham gia
- Linh ho~t trong phfin giai thi~u d~i bi€u b6 sung (khi d~i bi€u d~n tr€ ho~c do
BTC sai sot).
- Gi6i thi~u lanh d~o co trach nhi~m cao nhfrt cua cO' quan, don vj len khai m~c
HQi nghj.
• Thong qua chuang trinh:
- Gi6i thi~u lanh d~o cfrP tren phat bi€u chi d~o HQi nghj
Sau lai khai m~c cua lanh d~o ca quan, dan vj, lai phat bi€u chi d~o HQi nghj
cua lanh d~o cfrp tren, nguai dfin chuang trlnh thong qua HQi nghj toan bQ nQi dung
chuang trlnh HQi nghj da duQ'c quy djnh ch~t che trong kjch ban. Sau do mai Chu trl
HQi nghj len di~u hanh HQi nghj. Mai thu ky HQi nghj len lam nhi~m V\l ghi Bien ban
1.2.5. Npi dung chudng trinh Hpi nghj
HQi nghj.
Day la ph§n chinh cua chuong trlnh HQi nghi, NguOi chu trl HQi nghj can cu nQi dung
chuong trlnh da duQ'c C\l th€ hoa trong kich ban d€ di~u hanh HQi nghj.
• Nguai chu trl HQi nghj co trach nhi~m dua ra HQi nghj nhfmg nQi dung cfrn trao
d6i thao lu~n t~i HQi nghj d€ di d€n th6ng nhfrt.
ho~c phat bi€u t~i HQi nghj cua cac vj d~i bi€u, khach mai mQt cach hQ'P ly, t~o khong
tham lu~n, • B6 tri s~p x€p cho cac d~i bi€u, khach mai dQc bao cao, phat bi€u
• Sau khi H<)i nghi thao lu~, trao d6i, ban b~c~ de m<)t each sci n6i va d~y trach nhi~m. Chu trl HQi nghj co trach nhi~m t6ng hQ'P cit ca cac y ki€n cua cac thanh vien tham dv HQi nghj, tren ca So' do k€t lu~ tl'mg vfrn d~ C\l th€ ro rang. D~ nghj cac thanh
khi doan k€t, phfrn khai, vui tuai, l~c quan trong HQi nghj.
vien tham dv HQi nghj n€u khong con co y ki€n gl khac thl bi€u quy€t thong qua thea
nguyen t~c thi€u s6 ph\lc tung da s6.
- Chu trl HQi nghj Thong qua K€t lu~n cua HQi nghj.
1.2.6. Bi mfJc
- Thu ky HQi nghj thong qua Bien ban HQi nghj
Day la phfrn cu6i cua toan bQ chuang trlnh HQi nghj, cfrn t~o khong khi vui tuai
phfrn khai d€ k€t thuc HQi nghj. B€ m~c HQi nghj thuOng co cac phfrn sau:
- Cong b6 cac quy€t djnh khen thuOng. Ti€n hanh trao phfrn thuOng tren b\lc danh
dV cho cac t~p th€ va ca nhan xUfrt s~c (n€u co).
- Thay m~t Ban T6 chuc HQi nghj, nguai dfin chuang trlnh dQc lai B€ m~c, noi
lai cam on, chuc suc khoe cac d~i bi€u, khach mai tham dv HQi nghj.
,
tan ti€n d~i bi€u khach - Mai d~i bi€u, khach mai ch\lp anh lUll ni~nl. BQ ph~n l€
278
mai ra ve v&i sv tran trQng.
2. S., ki~n
2.1. Nhfrng khai ni~m
2.1.1. Khtii ni?m vi cae SIf ki?n van hoa, thi thao, gia dinh va du lich.
S\f ki~n la mQt S\f vi~c, mQt ho~t dQng quan trQng xay ra gay anh huOng va tac
dQng IOn d€n tinh cam tu tuOng cua cQng d6ng, t~o ra du lu~n rQng riii trong c6ng chung
va toan xii hQi. Co nhUng S\f ki~n ca nu6c quan tam vi d\l: S\f ki~n ky ni~m MQt nghm
~ ·
nam 'fhang - Ha NQi, L€ HQi Gi6 t6 Hung vuong, ky ni~m 300 nam Thanh ph6 H6 chi
Minh, 350 nam ti1m Khanh Hoa, 400 nam tinh Phu Yen, Festival Hu€, Festival bi€n
..
Nha Trang, Festival hoa Da l~t, L€ HQi Ca phe Ban Me ThuQt... va nhUng S\f ki~n t6
d~p va thanh d~t ... T6 chuc S\f ki~n duqc phan cAp tir Trung uong cho d€n dia phuong,
chuc cac cUQc thi s~c d~p nhu: Hoa h~u Vi~t N am, Hoa h~u Hoan Vu, Hoa h~u Quy ba
tliy thea m\lc dich, y nghla, quy rna t6 chuc, co nhUng S\f ki~n thuQc pham vi tinh, thanh,
vling mi€n t6 chuc va cling co nhUng S\f ki~n thuQc ph~m vi huy~n, xii t6 chuc.
S\f ki~11 van hoa, th€ thao, gia dlnh va dH--lich chinh la cac ho~t dQng van hoa, th€
thao, gia dlnh va du Iich v6i quy rna IOn co ta~ dQng trvc ti€p d€n tlnh cam tu tuOng
2.1.2. Khtii ni?m vi kich ban chuung trinh sif ki?n
ni ta chftc t6t mvt Sif ki?n, vi?c tlnu tien pha; viit kich ban chullng trinh r6i
mOi tiin hanh ta chuc. V{iy kjch ban chul1ng trinh sif ki?n la gl?
cua cQng d6ng dan cu va co suc hut m~nh me d6i v6i cac l\fc luqng tham gia.
Kich ban chU011g trinh S\f ki~n la toan bQ nQi dung va hinh thuc t6 chuc S\f ki~n
thea mQt trinh t\f nhftt dinh va trong mQt thai gian nhftt dinh. Kich ban chuang trinh duqc vi€t ra du6i d~ng kich ban van hQc, th€ hi~n dfry du cac y€u t6: YtuOng, m\lc dich y nghla, nQi dung va hlnh thuc t6 chuc toan bQ chU011g trinh, cac ho~t dQng di€n ra trong cling mQt S\f ki~n; tinh chftt, quy rna, thai gian, dia di€m t6 chuc S\f ki~n; lai dfu1, nguai
vi~c t6 chuc nQi dung chuang trlnh S\f ki~n d~t hi~u qua va chftt luqng cao.
dfrn chuong trinh, am thanh, anh sang, san khAu va cac trang thi€t bi khac ph\lc V\l cho
Kich ban chuang trlnh. S\f ki~n duqc t6 chuc t~i xii chinh la y tuOng va toan bQ
nQi dung va hinh thuc t6 chuc S\f ki~n do do UBND xii d€ ra, vi€t kich ban chuang
trlnh S\f ki~n khang ngoai m\lc dich dinh huOng S\f ki~n tri€n khai t6 chuc th\fc hi~n
thea mQt trlnh tv th6ng nhAt vao mQt thai gian C\l th€ dii duqc quy dirlh ch~t che. S\f
ki~n duqc t6 chuc a cac lInh V\fC khac nhau, quy rna khang gi6ng nhau thi kich ban khac nhau. Vi d\l S\f ki~n t6 chuc Lien hoan van hoa van ngh~ qUfrn chung chao mUng ngay th6ng nhdt ddt nu&c (30-4) a xa A se khac v&i S\f ki~n t6 chuc HQi thao HQi di~n phong trao th~ d\lc th~ thao qUfrn chung chao mUng ngay ky ni~m cach m~ng thang 8 va qU6c khanh 2-9 axa B ... Vi th€, khi vi€t kich ban cho cac Sg ki~n nguai vi€t kich ban phai nghien clm y tuOng, chu d€, m\lc dich y nghla, nQi dung, tinh chdt, quy rna va
tuy thuQc van d~c di~m va tfrm quan trQng cua tUng Sg ki~n d~ xay d\ffig kich ban
chuang trinh cho phu hqp.
Kich ban chuang trinh Sg ki~n co vai tro va tfrm quan trQng nhu mQt kim chi nam
huOng cac ho~t dQng van hoa, th~ thao, gia dlnh va du Iich cua m6i dia phuong di dung
m\lC tieu, phuong huOng va chu d€ d~t ra, mang l~i hi~u qua cao cho cang tac t6 chuc Sg
ki~n cling nhu cang tac quan ly rilia nuac cua chinh quy€n dia phuang.
Xay d\ffig kich ban chuang trinh Sg ki~n giup lanh d~o UBND xa n~m b~t duqc
toan bQ uu di~m va tinh hfru ich cua~~n s~p t6 chuc, cling nhu nhUng vftn de con bfrt c~p cua chuang trlnh, tren cO' sa d~ Hinh d~o UBND xa se co y ki€n chi d~o Cl) th€, kich thich sg sang t~o cua nguai vi€t kich ban, giup cho vi~c t6 chuc Sg ki~n d~t hi~u
qua cao, gop phfrn nang cao dai s6ng tinh thfrn, khai d~y ni€m tg hao dan tQc va tlnh
yeu xu sa que huang cua cQng d6ng dan cu trong xa.
MQt kich ban chuang trinh Sg ki~n t6t, co chdt luqng la kich ban noi len duqc y
tuOng, chu d€ va m\lc dich, y nghla cua Sg ki~n duqc t6 chuc. Noi cach khac la bao
quat duqc toan bQ nQi dung chuang trinh mQt cach dfry du va chi ti€t. f)~ vi€t duqc
kich ban chuong trinh Sg ki~n, nguai vi€t kich ban phai co nang khi€u va trinh dQ
thAm my ngh~ thu~t, hinh dung duqc Sg ki~n do di~n ra til dfru cho d€n
luc k€t
thuc
sao cho ngo~n m\lc va hdp d~n. Vi Ie do nguai vi€t kich ban ngoai ki€n thuc hi~u bi€t
v€ cach thuc, ky nang vi€t kich ban, con phai co kha nang ho~ch dinh duqc cac cang
vi~c cfrn phai lan1, len duqc cac phuong an t6i uu d~ t6 chuc thgc hi~n. Vi d\l d~ t6
chuc mQt Sg ki~n thuQc lInh VlJC van hoa van ngh~ qUfrn chung doi hoi nguai vi€t kich
ban phai am hi~u lInh vgc van hoa van ngh~ qUfrn cl1ung, xac dinh Sg ki~n chuAn bi
duqc t6 chuc b~t ngu6n til y tuOng nao? Chu d€ Sg ki~n t~p trung vao fi\lC dich y
nghla gi? Phuong phap cach thuc tuyen truy€n quang ba sg ki~n sao cho d~t hi~u qua?
Lam th€ nao d~ co suc hut m~nh me cac ngu6n 19c va cac thanh phfrn kinh t€
tham
gia? Cac ho~t dQng chinh trong sg ki~n la nhUng ho~t dQng gi? Di~n ra ra sao d~ lam
280
n6i b~t chu d€ cua SlJ ki~n? Tinh h~p dful cua chuang trlnh & di~m mio d~ duQ'c mQi
nguai quan tam? NQi dung nao co tac dQng m~nh me d€n tlnh cam va tu tuOng cua
qufin chung nhan dan? Ho~t dQng nao khoi d~y ni~m tv hao dan tQc va tlnh yeu xu So'
u~ co th~ vi€t duQ'c kich ban chuang trlnh cho cac sv ki~n van hoa, th~ thao, gia dlnh va du lich adia phuong d~t chfrt luqng cao, nguai vi€t kich ban ngoai vi~c phai am hi~u sau sftc v~ cac lInh vvc van hoa, th~ dvc, th~ thao, gia dinh va du lich con cfin
que huong cua cong chung? Pliuong an nao tri~n khai thvc hi~n d~t hi~u qua cao?
2.2. Ky nang xay d\fDg Jqcb ban chuang trinh cae s\f ki~n van boa, tb~ thao
- ..
va du lick.
phai co nhfing kg nang xay d\lI1g kich ban chuang trlnh Sv ki~n.
Tuang tv nhu kich ban chuang trlnh HQi nghi. Kich ban chuang trinh sv ki~n cling duQ'c chia ra lam 2 IOl;li: Kic~ t6ng quat va kich bim c~i ti~t. Kich ban t6n~
quat chuang trinh Sv ki~n la kich ban bao ham toan bQ cac van de cua sv ki~n: y
tuOng, chu d~, mvc dich y nghla; nQi dung chuang trInh, cac ho~t dQng chinh, nhan SlJ
tham gia Ban t6 chuc, Ekip thvc hi~n, tac gia, d~o di€n, Ivc luqng tham gia, dia di~m
t6 chuc, hlnh thuc t6 chuc, ho~t dQng chinh, ho~t dQng phV trong SlJ ki~n. Cong tac
tuyen truy~n quang ba SlJ ki~n? Ngu6n kinh phi t6 chuc? Co hay khong co tai trQ'? DV
ki€n d~i bi~u, khach mai, khan gia tham dv, phuong an dv phong, phuang an bao v~
an ninh tr~t tv, an toan giao thong, bao v~ nloi truOng... va cac giai phap khac d~ co th~
Kjch ban chuang trinh S\l ki~n la kich ban trinh VBND xa xern xet phe duy~t, kich ban
chuang trinh la cO' sa, la n~n tang vfmg ch~c d€ xfiy d\ll1g kich ban chi ti~t.
Kich ban chi ti~t la kich ban xac dinh nhi~rn V\l C\l th€, dfty du, chi ti~t d~n tUng phftn, tUng vi~c, tUng di€rn rfit nh6 trong nQi dung cua chuang trinh. Co nguai con gQi kich ban chi ti~t la kich ban MC (Kich ban nguai dfrn chuang trinh) vi trong do co kern thea lai dfrn Me va
phan cong cong vi~c C\l th€ cho tUng thanh vien trong ekip t6 chuc th\lc hi~n chuang trinh,
kich ban chi ti~t duQ'c xfiy d\ll1g nh~rn fi\lC dich C\l th€ hoa kich ban t6ng quat giup cho vi~c t6
chuc tri€n khai th\lc hi~n chuang trinh d(;lt hi~u qua cao. Kich ban chi ti~t chinh la kich ban
cua d~o di€n S\l ki~n.
t6 chuc sv ki~n d~t hi~u qua cao.
Khae v6'i kich ban chuong trlnh eua HQi nghi, kich ban chuang trlnh eua sv ki~n
dOl hoi nguai vi€t kich ban phai co sv hi~u bi€t sau s~c v~ SlJ ki~n sftp duQ'c t6 chuc.
D~ kich ban chuang trlnh cua SlJ ki~Il cu6n hut duQ'c nguai dQc va tra thanh rnanh dftt
phI nhieu cho d~o di~n chuang trlrm tung hoanh sang t~o, xay dlJl1g duQ'c nhUng hlnh
tuqng ngh~ thu~t ky VI hftp dftn nguai xern, nguai vi€t kich ban ngoai kha nang ham thfch tIm toi, sang t~o nguai vi~t ~ich ban dn phai co ni~m dam me cu6ng nhi~t trong
qua trlnh thlJc hi~n nhi~rn V\l. Chinh VI v~y, ngoai nhUng ky nang xay dlJIlg kich ban chuang trlnh HQi nghi da trlnh bay aph~n tren, nguai vi~t kich ban chuang trlnh cac SlJ ki~n cftn phai co cac ky nang thi€t y~u nhu sau:
2.2.1. Ky nang tham mU'll, d~ xllAt lanh d~o thanh I,p Ban ta chuc va Ekip 16
chuc thl}'c hi~n Sl}' ki~n
SlJ ki~n van hoa, th~ thao, gia dlnh va du lich la cac ho~t d9ng van hoa, th~ thao,
gia dlnh va du lich co quy rna IOn thu hut nhi€u llJc luqng tharn gia, tac dQng rn~nh me
d~n tInh cam tu tu6ng cua c~g d6ng dan CU, nen kh6ng th~ chi co mot vai nhan SlJ dUng ra t6 chirc duQ'c rna phai c6Ban t6 chirc va Ekfp t6 chirc thlJc hi~n, thl SlJ ki~n do
m6'i thanh cong.
Do do khi b~t tay vi~t kich ban cho bftt cil SlJ ki~n van hoa, th~ thao va du lich
nao thea SlJ chi d~o cua UBND xa, nguai vi~t kich ban chuang trlnh cftn phai nghien rn\lc dich, y nghIa, tinh chftt, quy rna va t~rn quan trQng cua SlJ clm y tu6ng, chu d€, ki~n, tren cO' sa do tharn mUll, d€ xuftt nhUng can bQ co kha nang va long nhi~t huy~t
d€ nghi UBND xa ra quy~t dinh thanh l~p Ban T6 chilc va Ekfp t6 chilc thlJc hi~n. Ban
T6 chilc va Ekip t6 chilc thlJc hi~n thao lu~n ban b~c va di d~n th6ng nhftt d~c di€rn,
tinh chftt, va quy rna t6 chilc SlJ ki~n. Til do Tru6ng Ban t6 chilc phan cang nhi~m V\l
C\l th€ ra rang cho cac thanh vien trong Ban t6 chilc va Ekfp t6 chilc thlJc hi~n. C\l th~:
Ai vi~t kich ban, ai d~o di~n chuang trlnh? Ai chiu trach nhi~m huy dQng mQi ngu6n
IlJc xa hoi va cac thanh phful kinh t~ tham gia? Ai keu gQi tai trQ'? Ai len danh sach cae
don vi ngh~ thu~t qu~n chung va s6 luqng ngh~ sI tharn gia? Ai 10 khau h~u c~n? Ai
chiu trach nhi~m v€ vi~c quang ba tuyen truy€n cho SlJ ki~n? Ai len k~ ho~ch bao v~
an ninh tr~t tlJ? Ai chiu trach nhi~rn v€ san khftu, trang thi~t bi am thanh, anh sang loa
dai ... ? Ai chiu trach nhi~rn v€ cac thanh ph~n khac tharn gia ph\lc V\l SlJ ki~n? Ai chiu
trach nhi~111len p}lUOllg an dlJ phong? K~ ho~ch tri~n khai thlJc hi~n trong bao lau? Ai
la nguai chiu trach nhi~m don d6c, giam sat va nghi~m thu nhfrng c6ng vi~c nay? Vi~c
phan cong nhi~m V\l C\l th€ kern thea thai-gian ti~n dQ phai hoan thanh cho cac thanh
vien trong Ban T6 chilc va Ekfp t6 chilc thlJc hi~n SlJ ki~n phai ranh rn~ch ra rang,
282
dam bao cac phfrn vi~c cua SlJ ki~n khong bi ch~m tr~, kern chfrt lUQl1g ho~c gay arlh
huCmg trlJc ti€p hay gian ti€p d€n nhUng cong vi~c khac cua SlJ ki~n. VI nhUng Ie do
nguai vi€t kich ban chuang trinh SlJ ki~n phai co ky nang tham mUll vii d€ x~frt UBND
xa thanh l~p Ball t6 chuc va EKfp t6 chuc thlJc hi~n chuang trinh.
2.2.2. Kj nang xtic djnh Chu d~ cho s'! ki?n.
Chu d€
la vfrn d€ cO' ban, la nQi dung c·6t lai, trQng tam, trQng di€rn cua SlJ ki~n,
noi cach khac Chu d€ cua SlJ ki~n la nhUng vfrn d€
then ch6t nhfrt duQ'c UBND xa phe
duy~t, co suc m~nh truy€n
tai duOng l6i, quan di€m cua Dang, chinh sach phap lu~t
cua Nhii nu&c t&i qUfrn chung nhan dan d~t hi~u qua cao nhfrt. Chu d€
la vfrn d€ chinh
..
y€u cua SlJ ki~n; la y€u
t6 quy€t dinh tirlh chfrt, hinh thuc, quy mo, nQi dung cua SlJ
ki~n; B6ng thai Iii thong di~p co suc truy€n cam m~nh me nhfrt t&i cong chung. Vi~c
xac dinh Chu d€ cho SlJ ki~n chinh la tra lai cau hoi "SlJ ki~n t6 chuc d€
lam gi? Nh~m
mvc dich gi va co tac dQng~n tinh cam tu tuCmg cua cong chung trong dai s6ng xa
hQi"? Chinh vi v~y n€u khfic hQa ra net Chli d€ cua SlJ ki~n vii duQ'c khan gia thita
nh~n Chu d€
fry thi Ban t6 chuc va Ekfp t6 chuc thlJc hi~n SlJ ki~n da nfim chfic 50%
thfing lQ'i.
Chu d€ cua SlJ ki~n thuCmg duQ'c th€ hi~n trlJc ti€p qua ten gQi cua SlJ ki~n. Vi
dV: "Festival Bi€n Nha Trang", "L~ HQi hoa Ba L~t", Hoa h~u cac dan tQc Vi~t
Nam... nen rfrt d€ hi€u. Nhung cling co rlhfrng chu d€ bUQc khan gia phai suy ngfrm
m&i co th€ cam nh~n duQ'c, vi dV cling la L~ HQi hoa Ba L~t nhung m6i nam L~ hQi
nay l~i mang mQt chu d€ khac nhau: Nam 2005 chu d€
Iii "Bii L~t - Thanh ph6 ngan
Iii "Hoa Bii L~t - Toi yeu b~n"; nam 2009 chu d€
la "Festival
hoa"; nam 2007 chu d€
Hoa Bii L~t chao mUng 1000 nam Thang Long-Ha NQi" vii nam 2011 chu d~ Iii "Ba
L~t - Thanh ph6 Festival Hoa" ... Tit vi dv neu tren ta thfry chu d~ cua SlJ ki~n gfin li~n v&i nQi dung, mvc dich, y nghla cua SlJ ki~n nen phai duQ'c lanh d~o xem xet va phe duy~t tru&c khi t6 chuc thlJc hi~n.
B€ xac dinh Chu d€ cho SlJ ki~n ta cfrn lUll y cac y€u t6 cO' ban sau day:
- Xac dinh lInh VlJC cua SlJ ki~n duqc t6 chuc: Van hoa-ngh~ thu~t, van hoa-th~
thao, van hoa - gia dinh hay van hoa - du lich? Va cac SlJ ki~n fry di~n ra nh~m mvc
dich gl?
- Xac dinh hlnh thuc th€ hi~ S\l ki~: L€ hQi truy~n th6ng hay Festival, Lien hoan van hoa
van ngh~ quk chUng hay HQi thao, HQi difu th€ dvc th€ thao quk chUng?
- Xac dinh t6 chuc S\l ki~n vao fum di€m nao: Mua dong, mua Xuan, mua H~, mua
Thu hay cae ngay l€ 100 trong narn cua dAt nucrc: Ngay thanh l~p Dang 3/2; Ngay giai
phong Mi~n Nam th6ng nhAt dAt nucrc 30/4; Ngay cach rn~ng thang 8 \ra Qu6c khanh 2/9;
Ngay gia dlnh Vi~t Nam 28/6; ngay phv nu Vi~t Nam 20/10 ...
_. Xac dinh d~i bi€u, khach mai va cac d6i tUQllg khan gia tham d\l S\l ki~n.
ki€n co bao nhieu khan gia va cong chung tham d\l S\l ki~n?
- ;;
- Can eu vao mvc dich, mvc tieu, y nghla va thong di~p cua S\l ki~n gui d€n cong chung d€ xa~ dinh Chu d~ cho S\l ki~n: Vi dV: T6 chuc S\l ki~n nh~m tuyen truy~n,
ph6 bi€n v~ gia dlnh thl Chu d~ cua S\l ki~n se la "k€ ho~ch hoa gia dlnh va trach
nhi~m cua b~n" hay "b~o l\lc gia dlnh - vAn d~ cua toan xa hQi" ...
ki~n ngoai ki€n
Sau khi da xac dinh duQ'c cac vAn d~ neu tren, nguai vi€t kich ban chuang trlnh S\l thuc t6ng hqp v6n co, c~n phai tham khao y ki€n nhUng thanh ph~n co
trach nhi~m t6 chuc S\l ki~n d€ xay d\lllg Chu d~ S\l ki~n th~t ra net va d€ hi€u.
2.2.3. Kj n;m{thiit l~p N{Ji dung cho Sv: ki?n NQi dung S\l ki~n co hai cAp dQ: cAp dQ thu nhAt la nQi dung cv th€ nh~m chi dung
lUQllg tf\lc cam cua S\f ki~n. Do la S\l th€ hi~n mQt cach sinh dQng va khach quan mQt
ph~m vi hi~n th\fc C\l th€ cua dai s6ng vcri qua trlnh di€n bi€n va S\l th€ hi~n thong qua
hlnh anh, hlnh tUQllg cua cac ho~t dQng, chuang trlnh duQ'c di€n ra trong Sg ki~n.
cAp dQ thu hai cao hon, sau hon, chinh la Chu d~ tu tuOng cua S\l ki~n. Chli d~ tu
tuOng cua S\l ki~n la quan di€m va duOng l6i chinh sach cua Dang, phap lu~t cua Nha
nucrc trong dai s6ng kinh t€ - xa hQi duQ'c UBND ?,a sang t~o, 16ng ghep kheo leo trong
..,;
cac ho~t dQng, chuong trlnh cua Sv ki~n nh~m truy~n tai d€n nguai dan nhUng thong
;
di~p v~ cac khia c~nh cua dai s6ng-xa hQi, dfty lui nhUng quan ni~m sai trai, thuc tinh
nhUng di~u t6t d~p, huOOg con nguOi d€n nhUng gia tri chan, thi~n, my, lam cho dai
s6ng nguai dan ngay cang phong phil va t6t d~p hone
f)~ thi~t l~p NQi dung cho Sg ki~n vila sat vo; Chit de S\l ki~n, vila sall s~c, vim gAn gUi
vOi quAn chilng nhan dan, nguOi xay d\lllg kich ban chuong trlnh cAn xac dinh:
284
D\l
- N(>i dung, hlnh thilc, quy rn6 t6 chuc S\f ki~n; DuQ'c t6 chuc trong bao nhieu ngay? HO'.lt d<)ng cua timg ngay ra sao? Chuong trlnh Khat ffi'.lC th~ DaO? Be m~c thea phuong th(rc nao? NQi dung chinh dien ra trong S\f ki~n lil gl? Kinh phi cho m6i hOl;lt d(>ng, chuang trlnh ra sao? Sari khi li~t ke cae ho~t dQng, chuong trlnh dl)' ki~n se di~n ra trong S\l ki~n c~n kern· theo kich ban chi tiat va k€ ho~ch tri~n khai cho timg ho~t
dc)ng mQt cach C\l th8, ro rang va chudn xac.
Lie" j: Khi xay d\IDg cae hOf:lt dQng cho S\l k.i~n (Khai m~, ~ m~c, Ti8u pbAm, thao, HQi di€n van ngh~ ...) cAn chu y tfnh logic,
; .
Chuong trlnh ca mlla nh~c, Thi dAu th€ th6ng nhat trong S\l ki~, rn6i h01:lt dQng d~u nen gAo lien vOi chu de ella S\l ki~n.
S611lQ1lg nguai tham d\l S\l ki~n trong d6:
- Khach mai cho L~ khai m~e, B~ m'.lC va timg ho~t dQng C\l th~ eua S\l ki~n vai
s6 lUQ1lg bao nhieu 121. hqp ly?
- L\lc lUQ1lg tham gia cae hO(;lt dQng trong S\l ki~n 13. bao nhieu? DlJ ki~n mai d~o di~n, ngh~ sl, ca SI , ky thu~t am thanh anh sang DaO tham gia? Chi phi C\l th€ cho dC;lo di€n, ngh~ sl, ca si ky thu~t am thanh Rnh sang tham gia la bao nhieu?
CAn dlJ tin~~uQ1lg khan giil tham dlJ timg chuong trlnh clla SlJ ki~n. Tren co
sa do xac dinh dia di€rn
t6 chilc, len phuong an xay dl)llg san khftu, phuang an bao v~
an ninh tr~t t\f, bao v~ m6i truCmg va cac phuong an d\f phong.
S\f ki~n duQ'c t6 chilc co di~u gl lam anh huOng d€n
thufrn phong my t\lC cua dan
t(>c hay kh6ng? Mang l~i lqi fch tinh thfrn va v~t chftt nhu th€ nao cho qUfrn chung nhan dan adia phuong?
Sau khi xac dinh duQ'c cac y€u
t6 neu tren, nguai vi€t kich ban t6ng hqp l~i, len
-- ~
danh sach, s~p x€p n(>i dung chuang trInh, xem ho~t d(>ng nao t6 chilc tru&c, ho~t d(>ng
nao t6 chilc sau, ho~t d(>ng nao duQ'c t6 chilc d6ng thai, hlnh thilc t6 chilc, thai gian t6
chilc, dia di€m
t6 chilc, s6 IUQ1lg nguai tham gia chuong trlnh (khach mai, khan gia,
ngh~ sI, di~n vien...) D6ng thai phan c6ng nhi~m Vl) cho cac thanh vien trong Ban T6
chilc, Ekip t6 chilc, m6i nguai chiu trach nhi~m v~ m(>t ho~c hai ba c6ng vi~c nhfit dinh,
tren co sa do giam sat va ki€m
tra k€t qua cua m(>t ho~c nhi~u ho~t d(>ng, chuang trlnh
trong S\f ki~n.
2.2.4. Ky nang phlin chia thiri gian cho S'!' ki?n
D€ dam bao cho S\l ki~n duQ'c t6 chilc thanh c6ng, truy€n tai duQ'c toan bQ nQi
dung chuang trInh, lam phong phil them dai s6ng tinh thftn Clla nhan dan dia phuang,
nguai vi€t kich ban chuang trlnh SlJ ki~n cftn phan chia thai gian hQ'P ly, chu thich thai
gian mQt cach C\l th€, chi ti€t, chinh xac cho tUng phftn, tUng ho~t dQng, tUng ti€t m\lc
Clla S\l ki~n va gui cho cae thanh vien trong Ban T6 chilc d€ hQ xay d\l1lg k€ ho~ch.,
phuang an t6 chilc va dinh lUQTIg thai gian cho cac ho~t dQng rna hQ duQ'c phan cong
chiu trach nhi~m .
- ;;.
- Xac dinh quy mo t6 chilc S\l ki~n, S\l ki~n duQ'c t6 chilc trong 01 ngay hay nhi€u
( ngay, n€u S\l ki~n duQ'c t6 chilc trong nhi€u ngay, nguCri vi€t kich ban chuOllg trinh cftn li~t ke danh s~ch cac ho~t dQng Clla S\l ki~n thea timg ngay. Ngay thil nhftt lam gl? T6 chilc cac ho~t dQng gl? d dau? Kinh phi la bao nhieu? cftn bao nhieu nhful l\lc tham gia t6 chilc? Ai chiu trach nhi~m? Ngay thil hai lam gl? T6 chilc chUOllg trinh gl? .. Va tren co sa kich ban chuong trinh S\l ki~n nguai viet kich ban cftn phai co kich ban chi tiet cho timg ngay, cho timg ho~t d9ng C\l th~.
Sau khi li~t ke danh sach cac ho~t dQng Clla S\l ki~n, nh~m dam bao cac ho~t
dQng Clla S\l ki~n duQ'c di€n ra xuyen su6t, m~ch l~c, chinh xac, khong co tinh tr~ng
ngftt quiing hay con gQi la thai gian ch€t trong tUng chuang trinh, ho~t dQng C\l th€,
nguai vi€t kich ban chuang trlnh cftn len mQt bang k€ ho~ch chi ti€t, kern thea la thai
gian th\lc hi~n cac cong vi~c, phftn vi~c trong toan bQ chuang trlnh t6 chilc Sv ki~n, d€
cac l\lc lUQTIg tham gia S\l ki~n tuan thll chftp hanh, dam bao cho Sv ki~n thanh cong.
Vi d\l: L~ Khai m~c t6 chilc lien hoan ngh~ thu~t quftn chung chao mUng ky ni~m
ngay cach m~ng thang 8 va Qu6c khanh 2/9 clla xii A di€n ra vao lilc 9hOO ngay 02
thang 9 nam 2010, t~i San V~n dQng xii v6i thai IUQTIg 01 ti€ng d6ng h6, ta co th€ len
bang k€ ho~ch chi ti€t cho tUng cong vi~c thea tUng nQi dung C\l th€ nhu sau:
Bftt dftu til 8h30 D~o di€n chuang trlnh cung Ekip t6 chilc th\lc hi~n chuang
tra l~i lftn cu6i v€ trang trlnh co m~t dfty dll t~i dia di€m t6 chilc S\l ki~n xem xet ki€n1
tri khanh ti€t va cac trang thi€t bi am thanhanh sang, san khftu, b\lc b~, ph\lc V\l l€
Khai m~c co dam bao hay khong? Nghi l€ khai m~c duQ'c trang tri co dung v6i maket
Clla UBND xii duy~t khong? Ky thu~t am thanh, anh sang dii chufrn bi tu th€ s~n sang
286
ph\lc V\l L€ khai m~c chua? Chuang trlnh van ngh~ chao mUng S\l ki~n chuftn bi the
nao? Chu dao chua? Ai la nguai chiu trach nhi~m ghi hinh, ch\lp anh cho bu6i l~, ai la
nguai thay m~t Ban t6 chirc dfrn chuong trinh, ai la nguai dQc di~n van khai m~c? Ai
la nguai d~i di~n cho Ban t6 chirc len trao cac giai thuCmg, phfin thuCmg cho cac l\fc
luong tham gia S\f ki~n (n€u co). "
- 08h30 d€n 8h45: BQ ph~n L~ tan cua Ban t6 chirc phan cong nguai don ti€p va
b6 tri s~p x€p vi tri ch6 ng6i cho cac d6ng chi lanh d~o, d~i bi€u, khach mai va toan th€ khan gia mQt cach hqp IY.
" .
- 08h45 d€n 8h55: On dinh ch6 ng6i cho cac d6ng chi larm d~o, d~i bi€u, khach
mai va khan gia trong n~n nh~c em diu, vui tuai, va l~c quan.
- 8h55 d€n 09hOO:
Nguai dfrn chuang trlnh (gQi t~t la MC) buac ra san khfru cui chao khan gia va
tran trQng kinh mai cac d6ng chi lanh d~o, qui vi d~i bi€u, cac vi khach qui don xem
chuang trinh van ngh~ chao mUng L~ khai m~c Lien hoan van hoa van ngh~ qufin
(
chung xa A nhan dip ky ni~m Ngay cach m~ng thang 8 va Qu6c khanh 2/9. Sau khi
chuang trinh van ngh~ chao mUng k€t thuc, nguai dfrn chuong trinh xUfrt hi~n cam on
thu~t dQc dao va d~c s~c cua dia phuong, sau do nguai dfrn chuong trinh thay m~t cho
dQi van ngh~ qufin chung xa nha da mang d€n cho L~ khai m~c mQt chuang trinh ngh~
d~o cfrP cao, khach mai tnrac, chu nha sau) Ti€p d€n
Ban t6 chirc tuyen b6 ly do, giai thi~u d~i bi€u, khach mai. (Giai thi~u d~i bi€u lanh
la tran trQng kinh mai d6ng chi
Chu tich xa len dQc di~n van khai m~c.
- 9hOO d€n 9h05: Chu tich xa dQc di~n van khai m~c
- 9h05- 09hlO: Nguai dfrn chuong trinh giai thi~u va kinh mai d~i bi€u lanh d~o
cfrP tren len phat bi€u y ki€n chi d~o.
- 9hlO- 9h15: Mai d~i bi€u chinh quy~n dia phuong nai di~n ra L~ khai m~c va
l~ cua
dia di€m t6 chirc Lien hoan len dQc lai chao mUng.
- 9h15- 9h25: Mai d~i di~n Ban t6 chirc cong b6 cac quy€t dinh va th€
cUQc Lien hoan, giai thi~u cac don vi ngh~ thu~t qufin chung tham d\f Lien hoan, Lich
trinh tham d\f Lien hoan cua tUng don vi, giai thi~u Chu tich HQi d6ng giam khao va
cac thanh vien trong HQi d6ng giam khao.
- 09h25- 9h40: Mai d~i di~n cac dOll vi ngh~ thu~t qUfrn chung len san khftu nh~n ca lUll ni~m va hoa cua Ban t6 chuc trao t~ng. Mai lanh d~o d~i di~n Ban t6 chuc va d~i di~n HQi d6ng Giam khao len trao ca lUll ni~m va hoa cho cac dan vi ngh~ thu~t qUfrn chung tham gia Lien hoan. (Nh~c n€n tung bUng khi th€).
- 09h40- 9h45 (MC) Gi&i thi~u d~i di~n cho cac dan vi ngh~ thu~t qUfrn chung len
phat bi~u cam tuCmg.
- 9h45- 9h55 (MC) Gi&i thi~u v&i khan gia tham dlJ L€ khai m~c toan bQ nQi
- ;
dung chuang trlnh di€n ra Lien hoan ngh~ thu~t qUfrn chung t~i xa;
-.' 9h55- lOhOO: Nguai dfrn chuang trlnh thay m~t Ban t6 chuc kinh mai cac d6ng
- ~ chi lanh d~o, qui vi d~i bi~u cac vi khach qui va toan th~ khan gia thea d6i don xem
cac chuang trlnh ngh~ thu~t dQc dao va d~c s~c cua cac dan vi ngh~ thu~t qUfrn chung
tham gia Lien hoan lfrn nay (Til ngay nao d€n ngay nao, bao gia k€t thuc?). Cu6i cung
dQc lai cam an, kinh chuc cac d6ng chi lanh d~o, cac vi khach quy, quy vi d~i bi~u va
khan gia d~ t&i tham dlJ L€ Khai m~c dfry y nghla nay lai chuc suc khoe, h~nh phuc va
thanh cong! Tran trQng cam an! (Am nh~c bung len cac ca khuc tran dfry ni€m tin va
NgU'Oi viit kjch ban IU'u j: cful phili li~t ke chi ti€t cac ho~t dQng cua SlJ ki~n, nhftt la thai gian t6 chuc cho m6i ho~t dQng va thai gian t6 chuc cac ti€t m\lc trong m6i ho~t
hy vQng. K€t thuc L€ khai m~c).
dQng fty cfrn phai lien t\lC, kh6ng duqc ng~t quang, can d6i sao cho thai luqng chuong
trlnh phil hqp, tranh d~ thila ho~c thi€u thai gian. Vi~t kich ban cang khoa hQc, C\l th~ bao
2.2.5. Ky nang ch!Jn ngU'Oi dan chutmg trinh cho s'! ki?n
nhieu thl khi d~o di€n t6 chuc di€n ~p dO' vftt va bfty nhieu.
Nguai dfrn chuang trInh, hay con gQi la em-xi (MC) do gQi t~t
til ti€ng Anh Master of Ceremonies, theo nghla thong thu<'mg duQ'c hi~u hi nguai huang d~n
qUfrn chung trong mQt SlJ ki~n. Con hi~u thea dung nghla cua til MC thl no phai la:
"B~c thfry cua ngh~ thu~t giao ti€p".
MC la nguai co kha nang dfrn d~t khan gia, la sqi chi do xuyen su6t k€t n6i cac
288
ti~t m\lc trong cung mQt chlrong trlnh Sv ki~n, t~o nen SlJ nhftt quan cho SlJ ki~n. HQ thay m~t Ban t6 chuc, d~o di€n kip thai xu ly nhfrng tlnh hu6ng ngoai y mu6n nhu: cup di~n, SlJ c6 ky thu~t san khftu... (co th~ xen vao cac nQi dung khac nhu van ngh~,
tro chai ... ). Di€u quan trQng nhfrt cua MC la giQng noi, khi noi tru6c cong chung cfin
phai "tron vanh, ra ti~ng" (ho~c "tron vanh, ra ChUff). N~u noi khong ra ti~ng, ra lai thl
thong tin mu6n truy€n d~t d€n cong chung khong duqc ra dmg, doi khi bi hi~u sai l~ch y nghIa. Han nua noi khong ra chu, ra lai thl se kern truy€n cam. D€ dfrn d~t t6t mot sv ki~n, MC cfin co "ky nang dfrn chuang trlnh". Day chinh lit. n€n tang cua nghi~p Vl).
Khong co ky nang dfrn chuang trInh, nguai dfrn chuang trlnh se bi ap Ivc tam ly dfrn
d~n khong tv tin, luon co cam giac rna h6 tva nhu dang di trong suang mil VI khong
bi~t lit.m nhu th~ dung hay sai, khong bi~t b~t dfiu til dau, sang t~o tren ca sa nao va
trong qua trlnh tac nghi~p vo tlnh ph~m 16i. VI v~y d€ dam bao cho sv ki~n duqc t6
chuc thanh cong, nguai vi~t kich ban ChUaIlg trlnh Sv ki~n phai lit. nguai bi~t can nh~c, l\Ia'chQn, tham muu, giai thi~u cho Hinh d~o UBND xa, Ban T6 chuc va Ekip t6 chuc thvc hi~n Sv ki~n nguai dfrn chuang trlnh co kha nang bi€u d~t ngon ngu t6t,
khong noi ngQng, noi l~p, khong khi~m khuy~t v€ ngo~i hlnh, co ki~n thuc sau rong,
am hi€u v€ nhi€u lInh vVc~ co suc truy€n cam nlang l~i hi~u qua cao.
2.2.6. Kj nang l¥a ch(Jn aja iliim ta chifc S¥ kifn T6 chuc cac Sv ki~n van hoa, th€
thao va du lich la mot trong nhung ho~t dong
nh~m bao v~, gIn giu, khai thac va phat tri€n cac ho~t d9ng van hoa, th€
thao, gia dlnh
va du lich tren dia ban xa, tren ca sa do quang ba, gi6i thi~u, tuyen truy€n cac gia tri
thftm mI, nhan van cua cac ho~t dong fry d~n v6i nhan dan, lam thoa man dai s6ng tinh
thfin cua nhan dan. Sv ki~n duqc t6 chuc cling cllinh la dip d€ nguai dan co ca h9i g~p
gO' giao luu, d€
lam cho tfrt ca mQi nguai d€u cam thfry thoai mai, nguai vi~t kich ban
khi xay dlJIlg kich ban chuang trlrm Sv ki~n cfin luu tam t6i dia di€m dv dinh t6 chuc
Sv ki~n, dia di€m
t6 chuc Sv ki~n phai lit nai rong rai, thoang mat va la trung tam cua
xa, t6t nhfrt la nen t6 chuc Sv ki~n t~i cac Nhit. van hoa xa, thon, san bong da, ho~c
khuon vien cac TruOng hQc trong xa ... cling co khi t6 chuc t~i cac dlnh, chua, mi~u
m~o, cac di tfch, danh th~ng cua dia phuang nai g~n li€n v6i Sv ki~n duqc t6 chuc (L€
hOi truy€n th6ng, L€ dang huang, L€ tuOng ni~m ... ).
D6i v6i cac Sv ki~n duqc t6 chuc dai ngay, (co nhi€u dia"di€m khac nhau, cfin dv
tinh dau lit. dia di€m chinh, dau lit. dia di€m phl) d€
t6 chuc Khai m~c va B~ m~c Sv
ki~n) sau khi xac dinh duqc dia di€m se di€n ra Sv ki~n, nguai vi~t kich ban phai len
phuang an xay d\ffig san khfru cho Sv ki~n, thong thuOng san khfru la hlnh chu nh~t va
cao han gh~ ng6i khan gia til 50cm d~n 100cm. San khfru duqc thi~t k~ b~ng bl)c, ban
gh€, san g6 b~ng ph~ng va dugc phu cac chfrt li~u dam bao cho cac ho~t dQng di€n ra
tren san khAu. Trang tri San khAu dung rnaket rna UBND xff dff h.ra ch9n. Xay dvng
duQ'c san khfru, ta cAn phai tinh d€n phuong an gh€ ng6i cho khan gia (co th€ la gh€ g6 ho~c gh€ nhva), Sv ki~n co t6 ch~c ban ve hay khong? N€u ban ve thl phai ti€n hanh ra Sv ki~n nhu th€ nao? I\T€u xay hang rao xung quanh san khfru va dia di€m di€n
khong ban ve thl phai huOng d~n nguai dan vao xem nhu th€ nao d€ khong xay ra tinh
tr~ng chen lfrn, xo dAy, mfrt tr~t tv?.. Cac phuong an bao v~ an ninh tr~t tv t~i dia
di€m
t6 chilc Sv ki~n dugc b6 tri nhu th€ nao? T6t nhfrt la nguai vi€t kich ban nen d€
nghi UBND xa huy dQng Ivc IUQllg cong an xa dam bao an ninh tr~t tv, an toan giao
thong cho Sv ki~n. Vfrn d€ v~ sinh moi truOng cling cAn dugc quan tam, m6i Sv ki~n
duQ'c t6.chilcJa mQt ngay hQi cho nhan dan trong xa dugc g~p gO', giao luu vi th€ nhi€u
hang quan coc se dugc bay ban d€ ph\lc V\l nhu cAu an u6ng cua ba con, ben c~nh do vi~c thi€u y thilc cua mQt s6 ba con trong xa va khach th~p phuong v€ vfrn d€ rac thai, tlnh tr~ng rac thai vUt tran Ian quanh khu n€u khong co phuong an til dAu se d~n d€n
VlJC t6 chilc Sv ki~n gay nen tinh tr~ng rnfrt my quan, anh huOng xfru d€n SlJ ki~n va
truy€n
th6ng t6t d~p cua dia phuong. Vi Ie do, nguai vi€t kich ban phai kip thai len
phuong an bao v~ v~ sinh moi truOng d€ nghi UBND xa co k€ ho~ch mua ho~c thue
cac thung rac cong cQng d€ d~t xung quanh dia di€m
t6 chuc SlJ ki~n va thue nhan
cong dQn v~ sinh trong thai gian di€n ra SlJ ki~n.
2.2.7. LQ,p dlf totin kinh phi ta chttc Slf ki?n va len phltung tin dlf phong cho
Slf ki?n.
Khi ti€n hanh I~p d\f toan kinh phi t6 chilc SlJ ki~n ta cAn t~p trung van cac vfrn
d€ sau:
Can cu vao quy mo t6 chilc, Sv ki~n di€n ra trong thai gian bao Iau (01 ngay hay
nhi€u ngay), Sv ki~n dugc t6 chilc t~i mQt dia di€rn hay nhi€u dia di€m? Co bao nhieu
ho~t dQng di€n ra trong cling mQt Sv ki~n? Kinh phi cho m6i ho~t dQng? SlJ ki~n co t6
t6 chuc thi co bao nhieu giai thuOng, m6i giai thuOng la
chuc cac cUQc thi khong? N€u
bao nhieu? San khfru dugc xay dvng nhu th€ nao? Trang tri san khfru thea phuong thilc nao? .Phong ill_an, b~t (d6i v&i sv k.i~n t6 chuc ngoai trai)? Am thanh, anh sang trang thi€t bi ph\lc Vl) SlJ ki~n ra sao? (thue hay mua), man hlnh may chi€u (n€u co), micro (khong
day, co day), gh€ ng6i cho khan gia, hoa trang tri san khfru, hoa cho d~i bi€u, khach mai.
CAn bao nhieu nhan cong d€ co th€
t6 chuc sv ki~n va ti€n
thu lao cho m6i nhan cong
290
trong 01 ngay la bao nhieu? N~u di~n ra nhi~u ngay thl u6c tinh la bao nhieu? Ban T6
chuc, Ekfp t6 chuc thlJc hi~n la nhUng ai? Ti~n cong cho E kip t6 chuc thlJc hi~n la bao
Ithieu? Trang ph\lc, phuong ti~n, nu6c u6ng cho SlJ ki~n la bao nhieu? Co cftn phai thue
dia di€m hay khong? N~u thue Thl ti~n thue dia di€m bao nhieu? Co bao nhieu IlJc lUQl1g
.
tham gia SlJ ki~n? DlJ ki~n co bao nhieu khan gia tham dlJ? Co qua t~g cho khach mOi,
...
d~i bi€u hay khong? N~u co thl qua t~g tri gia bao nhieulkhach mO'i, d~i bi€u?
Vi~c l~p dlJ toan kinh phi cho SlJ ki~n cftn phai duQ'c ti~n hanh ti mi, ky cang sat
\.
'"
v6i thlJc t€. Sau khi l~p dlJ tOal1 kinh phi nguO'i vi~t kich ban tham muu cho Ban T6 chuc l~p TO'trlnh trlnh UBND xa phe duy~t.
U6ng hanh v6i vi~c l~p dlJ toan kinh phi t6 chuc SlJ ki~n, nguO'i vi~t kich ban
phai len cac phuong an dlJ phong d€ kh~c ph\lc cac SlJ c6 bfrt ngO' co th€ xay ra: Hoa
ho~n, mfrt di~n dQt xUfrt, hu hong trang thi~t bi, tlOO tr~ng cfrp c(ru? UO la nhUng di~u
)
rna khi t6 chuc bfrt cu SlJ ki~n nao nguO'i vi~t kich ban cling phai tinh t6i. U6i v6i S\l ki~n duQ'c t6 chuc ngoai trO'i, n~u mua thl xu ly phuong an nao? N~u mfrt di~n thl giai quy~t nhu th~ nao? Gifra chUng micro hong thi phai lam th~ nao? Ho~c ch~ng may MC quen lO'i dfrn thl xu ly ra sao? .. Sau khi n~m b~t dugc tfrt ca nhfrng ky nang neu tren, nguO'i vi€t kich ban chuang trlnh SlJ ki~n cftn phai luOng tru6c dugc nhUng rui ro, bfrt
ngO', bfrt 19i cho SlJ ki~n va len phuong an dlJ phong dam bao cho SlJ ki~n t6 chuc
thanh cong.
****************
Call hoi thao luan
1. HQi nghi la gl? Trinh bay nhUng khai ni~m v~ HQi nghi? Khai ni~m v~ kich
ban chuong trinh HQi nghi? NQi dung Kich ban chuong trlnh HQi nghi bao g6m nhUng
vfrn d~ gl? Tftm quan trQng cua Kich ban chuang trlnh HQi nghi?
2. Trinh bay nhUng ky nang cO' ban d€ xfry d\lllg kich ban chuang trlnh HQi nghi?
thao gia
3. SlJ ki~n la gl? anh (chi) hi€u nhu th~ nao v~ cac S\l ki~I1 van hoa, th€
dinh va du lich? Chu d~ cua Kich ban chuang trlnh SlJ ki~n? Tftm quan trQng cua Kich
ban chuang trinh SlJ ki~n?
4. Trinh bay nhUng ky nang co ban d~ xc1y d\ffig Kich ban chuong trinh cac Sv ki~n
van h6a, th~ thao, gia dlnh va du lich?
. ;;.
292
Vi dl}.: Kjch ban chi ti@t HQi nghj tri~n khai k@ ho~ch cong me nam 2011 t~i xa A
, Anb sang
NgtrOi
" Am
8tt
TbM gian
NQidung
LM din
/cb\lp snh,
tb\fc hi~n
tbanh
gbi blnb
•
..··.·
,· "'..•·.•· ,·, ·.. ·.,...·.·.·
·
·..·
·.·.· ·.·.·•.·
· ·•·.·.·•· ·..,·."'w.· ·.·.·.· w ..,·.., ..·
• • w< ..·mmmM"··N.·.. ,.'w.w..·,·.w ·
w .."...·.·..m"'·.·.·.·.w.·
'·N.·.·m.··
.• •
•
"
,
,
, ,.,
, , ·.·.·.· ·.·.·.·.·,·.w,·,·,..,·,·.·..,·,·
·,·,·".·.·,·'·.W
,.......•..,
, , ,
,., ,.,
·.·,·..'·.·.wm
,·.· ·..· ·,·.·.·.·."'''"N.·'·'·.·
".......
, ·.WN'..· w.·
IDa d~n gia khai m;;tc t6 IHQi nght, Ban
!Anh
sang i- Nguai d~n
"chuc tran trQng kinh
t.
•
T~p
trung Ichuang trinh
. C/ b"
;chi~u
, van i-
an Q kg
~
;
..
..
..
,
?
t
INghi
thuc I,
h
1
i8hOO-8h05
11anl 1~
chao 'I'
an Q c \lP
h·
lca.
ian ~ quay p 1m
mai qui vi d;;ti bi~u" ,cac vi khach qui cling I ~: Iroan the cac dong chi I , b d' }" I Iva cac an ung en I INh~c 1~ h' 'D~ I am e c ao ca. ong I ld;;tc M: Nghiem! IQu6c ca
lanh Bac valthu~t am thanh !ca T6 qU6c janh sang. Iphia tren Hoi I C/ b" · 1- I itruang (n~u I? h ; ICO)
ICh110 CO' •.. chao!
anh,
!Ch\lp I lquay
phim
~
I(n~u co)
IK~t thuc Qu6c ca, iho: Thoi! Mai quy vi ld;;ti bi~u an t<;>a ho~c IXin cam an.
i
,
•
~
1- Ngual dan
!chuang trinh
1- M\lc dich y nghia I Iva
, tam quan
trQng
Ichi~u
!- Anh sang I , ; van I
bi€u,
i- Can bQ
kg !d~i ikhach mai Ithu~t am thanh
fcna HQi nghi. b6 ly 1_ Tran trQng gi6'i thi~u ido, gi6'i thi~u !sv co m~t cua cac :d;;ti bi~u
2 !8h05-8hlO
iduQ'c
gi6'i lanh sang)
ithi~u.
Id6ng chi lanh d;;to, Iquy vi dl;li bi~u, quy vi !khach quy ve tham dv IHQi nghi thea trinh tv
ida duqc quy dinh.
Anh sang Nguai d~n
Mai
lanh
3
i8hlO-8h15
.:'"''''''''''''':'''~'''''''''
(ChleU
VaG Ichuang trinh
idl;lO UBND i
lanh dl;lO UBND xa
:~
Ixa
len dQc lIen dQc lai khai ml;lC
laikhai ml;lC IH<)i nghi IHQi nghj.
nal ',l.• C~ b" k"'" 1- an y 9 dl;lO Ithu~t am thanh _! xa lanh sang)
. .
• nghil
1- Can bo chup ianh, quay phim ..
lb\lc ~ ~Lanh ~,:,UBND . ben khai mac I i,..;.'.':•• Ho".l' , ;:." !(neu co)
- Ch\lp anh,
;quay
phim
l(n€u co)
- ;...
dftn '
1- Anh sang j. Nguai
, ;lchieu
VaG Ichuang trinh
nm Lean b<)
ky
l-Lanh d?o cfrp tren
d?o Ithuat am thanh
!
' : "
,
IMai lanh dl;lo !pMt bi€u chi dl;lO H<)i
Ib\lC ILanh ldp tren phat lanh sang) Ibi~u chi dl;lO I
4
\8h15-8h20
jdp tren len jnghi Iphat bi~u chi I
~
~
1- Can bQ ch\lp
!H<)i nghi
Idl;lO H<)i nghi I
ianh, quay phim
I(n€u co)
L Chup anh !
"
,
1
lquay
phim
1
:.,
,
I(neu co)
!. Nguai dftn
!Thong
qua Thong qua chuang
~
~
Ichuang trinh
!ichuang trinh Itrlnh H(>i nghj.
Anh sang
;HQi
h' '
,- Can bQ
ky (am
iGi&i
ng 1· i- Gi&i thi~u can b<) thi~u Ilanh dl;lO chu trl, di~u
itoa Ikhfip
sang Ithu~t Hoi;
5 8h20-8h25
h'
"thanh,
anh
•
I a
91 ng 1
itruang
Ican bo lanh Ih'nh H'" ; 'dao chu
trl;
isang)
. , i- Kinh mai D6ng chi , I(A) len chu tri , dieu
· 'HQi nght va I ]thu ky Hoi!
· !hanh H(>i nghj. D6ng
Inghj.
294
",w"", "m·,· ,. ·",,,,w··,,,·
,·w·"w····,· •.·.. ·.·.·.v.. ··."v"","'"""""."""",,,· .•'''"
,
,'''.,'''''"
".v··w.·.·.."'.·..
~•.''''
'''.'· '.m.·..· w ..· m
'''
_,..•.Y
···."".w··.·.·".·.··"
,.
'ww.·"'m." ·.,··"'.· "' v.,"'.w, "'..""."' ·.. ·.·.·.·...•....·m "' ·
·.v "v"' "'
· ,
lchi
~
inghi len ghi bien ban
IHQi nghl
~'
Chtl
trt H9i
i-AM
I
I
t
; ? ,
I
iH9i nghi
di~n
iNguai chu trllChu trl Hoi nghi phat va lbieu y kien va mai liinh d~o
IThu k9 HQi Id~i
nghi len vi tri IUBND xa
len dQc
!ban bao cao t6ng k€t
;Jam vi~c.
'va phuong huang inhi~m V\l moi
6 19h2S-9h35
..."v.·."."'"
""""v.·.· "'.·." ","'
,,,, ""
" w
,""
"
,,, ,,''''w,,, ,,, ,'''''
_.· _" _
'w.",,,,·
'
.".""
","'.","ww.·
" "",,•.,w·..",,,,,,,,,,
·.w."·."'.·."'.."""' ,,"w ,· 'ww~w ....••,..,"".,,"',,
..w.·
· " ..,·."""""".w v."""
·.""'."w.",·."".."'w,,,,,,,,,,,,·.•,,,,,,,,"w "
••·.w,·.,_." ""_w.•."
trl HQi
1- AM sang 1- CM I~p trung vao Inghl
~:
~
i
I:·:
Ibu.c, noi dai D· dO" l~n
~1
.!-
Caf...p
IMai D~i di~n ID~i di~n cfip uy xii Icfip uy xii lIen phat bi~u y ki~n lIen pMt bi~u Idong gop vfw bim 19 ki~n . tac
Itbng k~t cong va !nam
phuong
l
Can b9
kg
18h35-8h45
Ihuang nhi~m V\l mai
lki€n
Idi~n cfip uy luy IpMt bi~u yI dong I
8
Ithu~t (am thanh
Itrong nam
t&i du&i
lanh sang)
cong
tac
Ig6c d9
1- Chvp flnh, i
lda?ng
~:
.
°
phim !
Iquay l f..., !(neu co)
;- can bo chvP Ianh, quay phim .
1- Anh sang Chu trl HQi
lt~p trung vao
1
18h45-8h55
!D~i di~n Cong Doan !Xii len phat bi~u y IMai D~i di~n lki~n dong gop vao iCong Doan I
xa
len phat
(B) thu ky H9i
,···'·0·.·"'''''''-..0'·.-...·.-..0·0.''-...·.·.•""·.·.·.·
,,.·
rb~;~fkiI~":-" ibant6~g"idt"~"~M~
,,,•. fdi~~---Cong ;Uoim
Inam va phuong IhU6ng nhi~m V\l m6'i t6'i du6'i ItroI1g nam
IVoan phat 1_ Can bi) ky lbi~u y ki~n Ithu~t (iim thanh !dong gop
!anh sang)
!
Igoc di) cang tac Cang
Idoan
! 1- Ch\lp anh,!_ Can bi) eh\lp " Iquay phim lanh, quay phim kn€u co)
-AM sang ~P i- Chtl trt Hi)i
iU~i di~n Cang Uoan X3. len phat bi~u y
- ;.
Iki€n
dong gop vao
'Mai U~i di~n ,ban t6ng k€t cang tac
!Uoan Thanh Inam
va
phuang
!
ky
8h55-9h05
inien xff
len Ihuang nhi~m V\l mai
ithu~t am thanh
t6'i du6'i
lanh sang)
itnmg vao b\lc, inghi Inol ~ di~ 1_ U~i di~n Uoan !UOOn Thanh IThanh nien ~ lnien phm: bi~u ! , 1- Can bo !y ki&t dong i · IIgop
tae
Iphat bi~u Yitrong nam iki~n
1- Ch\lp anh,!
. !- Can bi) ch\lp
phlm!
!anh, quay phim ,
,quay I : . . , I(neu co)
~
!goe di) eong , " ~ Ithanh nien. De xuat, iki~n nghi b6 sung j(n~u co)
·.·.·~
~
~.,
r'~"
w~.·.·."'·.·.·.·,
·~.·.·.w
<
,
..
"..•••.•••.••••; ·;.·.·.v.·.·.·.·.v;.·;.·.·.·
·.·.·.·.w.·
·~••,
,
.
·.·.·.· ·.·.·
w.·.·.wu.·.·.·.·.·
·.·.·.,.·u
·.·.·"'.....
·-.·.·.·
·•· · ·•·.·.·
.
-.'" -
·.N·.·.·
-..
r'·.· ·.·.· ··.·N
,
;
9h05-9h15
,dong gop
ki€n
janh sang)
\ Chup anh,;
, I Can bi) chu chat xff lIen pMt bi~u y ki~n, Ith~ hi~n r5 quan di~m IMai Can bi) leua eli nhan d6i v6'i lehu eh6t xli Iban bao eao t6ng k~t lIen phat bi~u Iva phuong hu6'ng !mai. M~nh d~n ki€n inghi d~ xuftt, b6 sung I( n~u co)
:~y'
: phim 1- Can bi) eh\lp i lanh, quay phinl I
,
" · ,.. ·,,·
•
•.· w.·
·.w."·.·.,,,·
,·
·,
·.,· ·
,·
,··w·.·.·.·
·."".w.,,..· · ·.·.,,·.· v....
,.· ·.· v.·.· ·.,· ·....
296
!Can bQ, cong chuc,
~
l
'- Anh sang 1- Chli trl HQi It~p trung vao Inghi
!
!vien chuc len pMt bi€u IY ki~n t6 ro quan di€m
"
~
'1-
an Q, cong
Dl;li Ichuc, vien chuc
:
I
ld6ng tinh hay kh6ng t Id6ng
IMeri can b6
!
"
1- Can bQ kY th~t
i Ibuc, nai dai'! C/ b" I ' !di~n ldi~n can bQ, I , Icong
, chuc, I
t6ng
chuc, lcao
tinh v6i ban bao k~t
lfun
thanh anh
,9h15-9h25
?
lsang)
!cong va :vien chilc len !phuong hu6ng nhi~m pMt bi€u YIV\l m6i. Ml;lnh dl;ln d~
· .
[vien chilc ! Iphat bieu y :ki~n
dong!- Can b(> ch\lp
;kien
Ixufit, kien nghj b5
igop
lanh, quay phim
lsung '" (n€u co)
lquay phirn (nfuI ',',',:00/)
7
~
~
I
1- Anh sang 1- Chu td H(>i It~p trung vao Inght
?
,
I
!Mm Lanh dl;lO 1- Uinh dl;lO Clip tren, Ic~p Idl;li
f)' b' A
~1
'
leu,
~ ~ !b\lC, nai dl;li 1_ U'inh dl;lO Clip Idien Uinh It" ! ren, i Idl;lO Clip tren, Ikhach mai
?
:
f)~i
I bieu I
t:ren, cac IDl;li bi€u khach mai bi€u, Iphlit bieu y kien danh mm [gia nh~n xet ban t6ng ikhach !PMt bi€u yIk~t nam va tham gop lki~n danh gia iy ki~n vilO phuang
ky
L Can bQ
!
!thuat am thanh
!
1- ; meri I Ikhach ? ipMt bieu yI. · , lanh sang) lki~n dong I , Igop,
~
1,- Can bQ ch\lp . !anh, quay phim
?
19h25-9h40 !nh~ xet ban Ihuang mai lbao cao t6ng l(n~u co). iket nam val t ltham gop y1 vao, lki€n
1- Ch\lp anh, i
Iphuang hu6ng i
phim I
Im6i
Iquay i(n~u co)
ITi~p
td H(>i
iki€n
1- Anh sang IChu It~p trung van !nghj
8 19h40-10h15 Igop (giai dap Ibi€u, Chu
lChu? trl Ho"I' I
thu Y1- Khi H(>i nghi khong dong Icon co y ki€n phat td H(>i thay m~t H(>i
!m(>t s6 v~n Inghi
inght.
bo", ky , 1- Can Ithu~t am thanh
sang)
Idr ~~~ co) r~~ghi-ti~···th~-~hfrng~ va k~t lu~n Iki~n dong gop eua
phim Can b9 eh\lp
':
;
"
Itung van de lcac thanh vien tham
1- Ch\lp anh, Iquay kn€u co)
limh, quay phim
Id~ nguai ehti tri k€t
ineu ra trong Id\1 .tI9i nghi. M6i vAn I·H"·91 ngh·!
etia
ilu~n tl;li H9i nghi d~u !IAy bi~u quy€t
cac thanh vien tham
th~
ldV HQi nghi
Ihi~n
tan
ro y chi
Ithanh hay khong tan
Ithanh.
Thu ky hQi h. ng !
iMai thu ky IThu ky HQi nghi len
Anh sang ~p ltrung vao Thu I IkY H9i nghi
I
10h15
!
9
i- Can b9 ky Ithu~t am thanh
10h30
Inghi
IH9i nghi len Ithong qua Bien Mn :. H9i IH9i nghi. itru&e thong I
1- Ch\lp imh, lanh sang phim! lquay
,qua bien ban
J...
...•• ;,,:.:.' (
' )
l neu e o ' I
;- Can bQ eh\lp janh, quay phim
'''··.mww·",''
'''' r'·.·.·."·.w.·w.",..,"',,.w
"'''vv··v'··'··w·.".",.·.",·.,ww·w·,,,·
..
'
.'",·.w.·.w,·,w·.w.·.w.·.",·."..."·.·h".·.·.·.·'w.,",·."'·.•.·.,,,··,.'w. ;'W~'"W'''
tnrc H9i
H9i d6ng Id6ng thi dua Khen
ithu6ng
IMai ThuOng! Thuang Itrvc ithi dua Khen Ithuang xa cong b6 len !cae Quy~t dinh Thi
,10h30
i- Anh sang i- ThuOng tnrc \~p trung van iH9i d6ng Thi !ThuOng khen trvc Idua IH9i d6ng Thi !thuang xa khen ldua
Cong b6 cae !dua-Khen
thu6ng
10
Can bQ ky,
IlhOO
'th? . I uongxa
1
!thu~t am thanh
1- Ch\lp anh, lanh sang
IQuy€t dinh itrang nam thea trinh IThi dua-Khen ItIJ T~p th~ tru&e, ca !thu6ng trang !nhan sau (thea thu t\1
phim 1_ Can b9 eh\lp
itir eaa xu6ng thfrp).
!quay !(n~u eo)
!nam
lanh, quay phim
Nguaj
dftn
11
IlhOO- 'MOi eae
f)~i di~n Hinh d~o
ill.P
298
Ilh30
dinh,
rQn itrung
vao 1- Can bQ ky I Ib\lc danh dl,l' Ithu~t am thanh I
,
;
thu6ng Ichuc mUng,
i ,~ ;phan
I
ICh\lp
, , lanh sang anh, I .! ,~
I
, I Iquay
Iva mm I~o
i plum 1- Can b9 ch\lp i h.) I, h ,an ,quay p 1m i
: ~, i(neu co)
,
ithhi~i~ 1c1P-~t;~;--l~~ -~. ~~~c t~~ IA~~~~;t~~ I~h~~~gt;lnh. !len b\lc danh tquy~t b~ng Ibung !dl,l' d~ nl$llkhen, giAy khen, hoa Ira I . ~ hen I , I the I lanh !thu<'mg cho t~p Irao Ilanh d~o xa (neu co). I len thU<'mg,:_ D~ di~ lanh ~ xa dinh ltrao quy~t d!nh, biing :khen, giAy khen, hoa
iphful iqUy~t khen thu6ng.
;\
,
,
Ichoc mUng, ti&1 thuOng i Icho t@ th€ don vi va cae lea nhfu1 co thanh Dch Ixuat sac trong nam.
L Nguai d~n IAnh sang t~p Ichuang trinh. vao I Itrung
IKinh thua cac d6ng I lchi Hinh d1;lo, quy vi I Id1;li bi~u, quy vi khach I I I :quy cling toan th~ cac I Id6ng chi va cac b1;ln, I - B~ m1;lc HQi :HQi nghi tri~n khai I Inghi Icong mc nam 2011! L Mai dai Iclia xa (A) d~n day la r Ibi~u,
khac'h lk~t
thuc. Thay m~t 1Nh1;lc tung !b\lc danh dl,l'
12
Ilh30 Imai
toi xin !bimg rQn ra ICh\lp
anh, !
iquay
phim
ianh
ch\lp IBTC chung luu Itran tr9ng giri d~n cac !
!ni~m.
i(n~u co)
,
i
ID/c lanh d1;lo, quy vi i Id1;li bi~u, cac vi khach I !quy cac dlc va cac b~n i Ilaj chuc suc khoe va I Ilai cam on chan thanh I Iv€ nhUng y ki~n tham I !gop sau sac cua cac I
!d6ng chi dfi giup cho
IH9i nghi thanh cong It6t dt;p. Xin cam an!
~
- :
300
Vi d1}.: Kjch ban chuO'ng tri~h
L~ B~ m~c trong 811 ki~n "LIEN HOAN vAN NG!Q: QuAN cHUNG" T~i xii B
LOi din Me
Ngum
Ghi
Thm
, Anhsang
8tt
NQidung
'" Am thanh
INQi dung chi
chu
gian
thl}'c hi~n
ti~t
- Ki€m
tra
- Ki€m
tra
- Ki€m
tra vi~c
- Can bQ ph\!
I
den
hQi
trang
dUOng day
trach
San
trl
san
truOng,
mirco,
loa
khfru, Am
khfiu, b\!c b~,
den
san
hoa chao mung,
dili,
nlicro
thanh, Anh
Ki€m
tra
IUQ11g
khftu., den
sang ...
cac
phong
IlJc
dlJ
cuoi
(micro
ngoai HQi
co
tham gia ph\lc
lfin , ve
san
truOng, 16i
day, khong
v\!l~ B~ nl~C.
11
khfru, am
vao,
day,
pin
ra
9hOO
thanh, anh
mIcro, can
nha
v~
19h30
sang truac
sinh,
bfii
bQ trlJc am
khi di~n ra
gui xe ...
thanh. Dai
L~
B~
bang,
rna
m~c
ho~c Dan
(n~u
nh~c
co)
Don
d~i bi€u,
-M6 nhfrng
khach nlm, khan
ca khuc tm
Don
-Anh sang
d~i
- Can bQ ph\!
tlnh v~ tlnh
gill, hu6ng dfin
bi~u,
tran ng~p
trach
am
d~i bi€u, khach,
yeu
que
19h30
HQi
khach
thanh,
anh
Luc nay Me chua xuftt hi~n
2
khan gift vao ch6
huang, dfrt
-20hOO
mai, khan
truOng
sang, L~ tan
HQi
, ngoi
t~i
nuac
, sap
gill
twang - noi di~n
ch6
raLSB~m~c.
xep , ngoi
-
Lai chao mung
Anh
-MC
Am nh~c
cua MC d~n v6i
sang ·du6i
chi vang
nh~c
-Am
- Can bQ ph\l
HQi
len
cac vi d~i bi~u,
khi
rQn rang
am
trach
k~t
cac
;VI khach
truang t~t,
MC
thanh,
anh
quy cung toan
lai
anh
sang
thuc
sang.
20hOO
B~t
dfiu
chao
th~ khan gia
trung
3
t~p
-20h02
chuang
mUng
tren phia
tham dlJ L~ B~
trinh
m~c.
san khfru.
cung ,
I I
I
tieng va
tay
cua
- ~
khan gia.
-
MC gi6i thi~u
Cfin
Anh sang
- MC Can
Gi6i thi~u
trung
dua Mic
- Nh~c n€n . " glOl
khi
t~p
d~i bi~u
bQ ph\l trach
m\lC
thi~u
thanh,
eo gia dO'
d~i
dich Y nghia eua l~ b~
quan
Am
khi
bi~u, quan
Anh sang,
ra
gifra
khach.
m~c gi6i thi~u
bi~u, gi6i
san khfru.
d~i
khach
20h02
4
thi~u
cac
dUng
len
-20hO?
(MC
sir
chao khan
VI , khach quy ve
d\lng
gia
dlJ l€ B~ m~c.
Mic
khang
day).
- Kfnh mai quy
-MC
Anh sang
-MC
trung
t~p
vi d~i bi~u, quy
- f)~i bi~u
ti~t
Gi6i thi~u
San
len
VI khach quy
m\lc van
chuang
Can
thuang
thuc
khfru ph\lc
ngh~ duqc
trinh van
bQ ph\l trach
bi~u
Chuang
trinh
V\l
20hO?
bieu di€n
ngh~ chao
thanh,
am
5
di€n
van
-20hIO
trong d&n
mung
l€
sang
anh
ngh~.
Van ngh~ chao mung L~ B~ ,
b~m~e
m~c.
(n~u co)
B~ m~ la nhfing ti& eta
m\lc
duqc
302
(cae
BGK
chfun ~
giai).
Anh
Mic khong
sang
Cac
em
- Ti€t m\lC van
Cac em
day cho cae
trung
thi€u nhi
t~p
thi€u nhi
ngh~ duqc cac
em
thi€u
em
thi€u
van
San
ra
san
nhi
Ti€t m\lC
Can
khau
- nO'i
bi€u
nhi.
di~n h6n
khftu d€
van ngh~
b9 ph\l trach
nhien,
cac
em
bi€u
trong
cua
cac
20hl0
thanh,
am
- Nh~c n€n
6
di~n
treo, ngay thO'
dang
bi€u
em
thi€u
-20h15
cua bai hat.
anh sang
di~n
nhi th6n 1
- Ten bili hat,
am nh~c,
cac
di~u mua...
- MC cam an
Mic khong
Anh
sang
-MC
, tiet
day cho ca
trung
t~p
m\lc van
- Thi sinh
ho~c
tren
nhan
phia
ngh~ cua cac
bi€u di~n.
em thi€u nhi
san khftu
t~p the bi€u
Can b9 ph\l
Ti€t m\lc
di~n
van
- Giai thi~u v€
trach
am
van ngh~
20h15
ngh~.
7
d9i van ngh~
thanh,
anh
th6nX
-20h20
sang
thon X va ti€t m\lc rna d9i van ngh~ th6n X se
bi€u di~n.
-MC
Anh sang
- MC thay m~t
Mic kh6ng
t~p
BTC cam an
day cho ca
trung
-
Thi
sinh
ho~c
phia
tren
nhan
d9i van ngh~
bi€u di~n.
Ti€t m\lc
thon X.
san khftu
t~p the bi€u
20h20
Can b9 ph\l
van ngh~
di~n
van
20h25
- Giai thi~u v€
88
trach
am
thon Y
ngh~.
d9i van ngh~
thanh,
anh
sang
thon Y va ti€t m\lc rna d9i van
ngh~ than Y se
bi€u di€n.
- Me thay m~t
Mic khong
Anh sang
-MC
BTC ~ cam on
day cho ca
trung
t~p
- Thi sinh
ho~c
dQi van ngh~
nhan
phia
tren bi€u di€n.
thonY.
san khftu
t~p th€ bi€u
Can bQ phv
Ti€t mvc
9
van
di€n
- Giai thi~u v€
trach
am
van ngh~
20h25
ngh~.
9
dQi van ngh~
thanh,
anh
than G
20h30
sang
- .:;;
than G va ti€t mvc rna dQi van ngh~ than G se
bi€u di€n.
-MC
Mic co chan
Anh sang
- MC thay m~t
t~p
BTC cam on
nh~c
Am
K€t
thuc
phia
rQn ra VUl
trung Can bQ phv tren trach am
van ngh~
dQi van ngh~ . " glOl
than G,
san khftu
thanh,
anh
mung
20h30
chao
thi~u
110
TruOng
sang
20h33
mung
Ban T6 chuc
dQc bao
cao
t6ng k€t Lien
hoan.
Khi
TruOng
BTC dQc
- TruOng Ban
bao cao
T6 chuc dQc
Mic co chan
Anh sang
T6ng k€t
Bao cao
t6ng
dO' d~t gifra
-
20h33
t~p
Bao
cao
trung
TruOng
Lien
111
k€t lien hoan.
San khftu
20h38
t6ng k€t
phia
tren Ban T6 chuc
hoan
thl
san khftu
am nh~c
duqc n6i
len ngay
304
sau
do
cung v&i
,
tieng vo
tay
cua
khan gifL
MC
, tien
san
ra
khftu,
:>
..
cam an
TruOng
BTC va
gi&i
thi~u
Truong
BGK
- TruOng BGK Mic co chan
-MC
Sau
Anh sang
khi
len
trung
TruOng
san khfiu eho TruOng
t~p
- Thi sinh
cang b6 k~t qua Ban
T6 phia
Ban
tren bi€u di€n.
Lien hoan.
san khfiu
Giam
khao eong
chue (d~t a san gifra
trach
khfiu).
b6 k€t qua
Cang b6
thanh,
Can bQ ph\! am anh
lien hoatl,
cac
ca
sang
20h38
fun nh~e
12
nhan, t~p
20h50
d~t
th€
rQn
tung bUng ra
giai
dUQ'e
b~t
len cling
ti€ng
vOl
tay
vo
hoan
nghenh
cua khan
gia.
tung
-MC
Nh~c
- Mic co
Anh sang
- MC thay m~t
rQn
BTC ~mai Chu
bung,
trung
t~p
chan
- Cac
ca
tren
duQ'c dua
rang.
phfa
tich xa, cac don
nhan, t~p th€
san khftu
van canh
vi tai trQ' (n€u
d~t giai
I
ga,
co), truang cac
f)~i
-
di~n
thon, lang tham
- Khi cit
xa,
UBND
Mai
cac
dv lien hoan len
ca cac giai
truang
cac
ca nhan,
trao
san khftu
thuOng da
- ~
thon,
lang,
t~p th€ d~t
thuOng
phftn
duQ'c trao,
dan vi tai trQ'
2Oh50
len
giai
cho cac ca nhan
kim tuy€n
113
(n€uco).
21hOO
san khftu
va t~p th€ do~t
duQ'c bful
d€
trao
Can bQ ph\!
giai va ch\!p
len
tren
' ? 'glal
fun
trach
anh luu ni~n1
san khftu
thuang.
thanh,
anh
chilc
sang
mimg cac
ca nhan,
Nh~c
tung
Anh sang
-MC
- MC thay m~t
BTC dQc lai b€
rQn
bung,
tran ng~p
Can bQ ph\!
san khftu
rang.
m~c Lien hoan,
am
trach
HQi
va
cam on quy vi
thanh,
anh
truOng.
d~i bi€u, khach
sang
quy UBND xa,
thuc
K€t
114 21hOO
cac thon, lang,
B€m~c
trQ'
don vi tai
l
I (n6u co), cae thi
sinh la ca nhan,
t~p th€
tham gia
306
ill.P th€ dat. "?~glal.
Lien hoan cam
on khan gia dff
d€n tham dg Lien hoan va
noi lai h~n g~p
l~i t~i lien hoan
(n€u
lfin
sau
I I co).
I
KY NANG QUAN LY vA HUaNG DAN cAc DJCH VV VAN HOA,
GIA BINH, THE THAO vA DU LJCH TREN BJA BAN XA
KHU VT!C TRUNG DU, MIEN Nm, viJNG DAN TQC
BUIQUOCBAo
MAKIEULY
Thai luqng: 8 ti€t(*)
A. Ml)C BicH YEU cAu
1. "Ml}.c -dich.
- Giup cho hQc vien n~m vfrng nhfrng vftn d€ cO' ban v€ dich V\l van hoa, gia dinh,
the thao va du lich tren dia ban xa.
tham mUll tu vftn cho lanh d~o chinh quy€n xa v€ quan
- Hi€u bi€t cac ky nang d€
ly va t6 chuc cac ho~t d<)ng dich V\l van hoa, gia dinh, the thao, du lich tren dia ban xa
2. Yeu cftu:
- HQc vien co ki€n
th(rc, hi€u bi€t va co ky nang tham mUll, tu vftn v€ quan ly va
t6 chuc cac ho~t d<)ng dich V\l van hoa, gia dinh, the thao, du lich tren dia ban xa.
B.NQIDUNG
1. Nhfrng vftn d~ chung v~ cae djch vI}. van hoa, th~ thao va du Ijch
1.1. Khai quat v~ ho~t dQng djch VI}.
1.1.1. Sv hinh thanh djch V{l
S\I phat tri€n kinh t€
thi truOng &nu&c ta trong han hai ch\lc nam qua th\Ic S\I da
len
la ffi<)t don bfty tftt ca cac lInh Vl!C kinh t€, khoa hQc ky thu~t, van hoa xa h9i ti€n
thi truOng co duQ'c suc m~nh don bfty fty chinh vi no co d~c trung
phia tru&c. Kinh t€
thanh phftn, n€n kinh t€ co tinh c~nh tranh cao. Cac thanh phftn
la n€n kinh t€ nhi€u
kinh t€ cung co quy€n
lQ'i va trach nhi~m lam ra cua cai v~t chftt cho xa hQi, cling nhu
dap (rng, cung Ung mQi nhu cftu v~t chftt va ca tinh thftn cho xa h9i thea phuong th(rc
(*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t
308
thanh toan thoa thu~n gifra d6i ben. Chinh cac tharill phfin kinh t€ v6i phuang thuc
thoa thu~n da hlnh thanh nen ho~t dQng dich Vl) "thu~n mua vila ban". N€u chi thu~n
Vgy hogf a6ng djch v~ fa gi?
Ho~t dQng dich V\lla mQt ho~t dQng thuong m~i ho~c co tinh chftt thuang m~i
mua vila ban thl cung chua phai la dich Vl).
g6m mQt ben dua ra yeu cfiu (ben mua-sir dl)ng) va mQt ben dap (mg yeu cfiu (ben ban
cung lmg). Nhung ho~t dQng niy nguai dua ra yeu cfiu Ii ben A. Nguai dap (mg yeu
cfiu la ben B. Ho~t dQng duQ'c xac dinh ml)c dich Ii d€ dap (mg nhUng yeu cfiu cua ben
A. NhUng yeu cfiu doi hoi vuqt ra ngoai ph~m vi sinh ho~t ho~c hanh chinh thong
thuQng vai phuang thuc thoa thu~n "Thu~n mua vila ban".
ho~t dQng dich Vl). Nhung n€u anh ng6i 0 nha gQi di~n tho~i, nguai ban thit mang d€n
t~n nhi cho anh, dung chung lo~i, dllng s6 IUQllg, dung chftt IUQllg, dung thai gian nhu
Vi dl) 1: Anh d€n sieu thi ho~c ra chQ' mua lkg thit bo. Nhu th€ kh6ng phai la
anh yeu cfiu. Thl do da la ho~t dQng dich Vl).
ho~t dQng dich Vl). Nhung n€u phai nftm vi~n di€u
Vi dl) 2: Anh bi 6m, d€n b~nh vi~n kham thea the bao hi€m. Dfty kh6ng phai la
tri, anh mu6n mQt mlnh nftm mQt
vi~n mi duqc b~nh vi~n dap lmg thl day Ii ho~t dQng dich Vl). Ho~c gia anh kh6ng d€n
b~nh vi~n rna gQi di~n tho~i ffiai bac sI d€n nhi d€ kham cho anh. Thl day Ii ho~t dQng
phong co may di€u hoa nhi~t dQ, ti vi...vuQ't ra ngoai nhUng quy dinh chung cua b~nh
dich Vl).
Nhu v~y, v6i phuang thuc thoa thu~n, ho~t dQng dich V\l dap lmg nhfrng yeu cfiu
doi hoi cua ben A va lam cho nhUng yeu cfiu doi hoi fty duqc thoa man nhu ben A
rnong mu6n. Tftt nhien, gia phai tra se cao h~ blnh thuOng, nghla la ben A phai tra s6
ti€n nhi€u han cho ho~t dQng dich Vl) cua anh ta.
Thvc ra, ill xua trong ho~t dQng thuang m~i cua nu6c ta da co phuang thuc thu~n
mua vila ban. Nhung rnQt thai ky ca nu&c s6ng trong cO' ch€ bao cftp, nen thuang rn~i
va san xuftt hang hoa kern phat tri€n, n€u kh6ng mu6n noi Ii dlnh tr~ boi chi€n tranh.
MQi ganh n~ng cua dai s6ng trong chi€n tranh d€u tren vai nhi nu6c. MQi nguai dan
chi s6ng dva vao bao cftp, phan ph6i cua nhi nu6c qua ch€ dQ tern phi€u, nhu cfiu hang
ngay cua con nguai cling gian dan vi it oi. Boi tftt ca phai d6n suc, d6c long cho chi€n
dftu ch6ng l~i ke thu, cUu nu6c gifr nha.
Ngay nay, dfit nu&c ta dff khac h~n ngay xua nhO' d6i m&i cO' ch€, chinh sach kinh
t€ cua Dang. Cu<)c s6ng fim no, du dfry dff tUng ngay, tUng g~O' xufit hi~n ra tren mQi
mi~n dfit nu&c. Nhu cfru v~ v~t chfit, v~ van hoa tinh thfrn ngay cang nhi~u han, da d~ng
gifra nguO'i co nhu cfru va nguO'i cung img nhu cfru ngay cang m~nh me, hi~u qua.
1.1.2. Lo{li hlnh dieh VII
Co hang ch\lc lo~i dich V\l kllac nhau g~n v&i ho~t d<)ng nganh ngh~, xin neu vai
lo~i nhu sau: Dtch v~ hang khong; dtch v~ giao d~c; dtch v~ y ti; dtch v~ van hoa;
. ,
dtch v~ th~ thao; dtch v~ du Itch; dtch v~ giao thong vqn tiJi; dtch v~ hanh chfnh cong;
dtch v~ thuang mgi; dtch v~ buu di?n ... Trong m6i lo~i dich Vl) fiy l~i bao g6m hang ch\lc
n<)i dung dich Vl) C\l th~.
hon. Vi th~, ho:;tt d(>ng cung img ~ip thai d\l'a tren phuong thirc thanh toan thoa thu~
tUng nhu cfru nhu ban ve qua di~n tho~i, qua m~ng, dich V\l chuy~n ve den t~n tay, t~n
nha khach hang, dich V\l dua, don khach tir nha ra san bay, dich V\l lam thu t\lC bay,
dich V\l dong goi hang... trong lo~i dich V\l van hoa cling co hang ch\lc ho~t d<)ng C\l
Vf d~: Trong dich V\l hang kh6ng (noi chung) co cac ho~t d<)ng dich V\l C\l th~ cho
chuc SlJ ki~n, d<)ng th6, khai truang, khanh thanh, h<)i nghi v&i vi~c trang tri cO' hoa, gop vui van ngh~ ...va con nhi~u thu dich V\l khac. d cac lo~i hlnh dich V\l xff h<)i cling
v~y, trong no co hang ch\lc, hang vai ch\lc n<)i dung ho~t d<)ng. Nhu v~y, ra rang la co
rfit nhi~u lo~i hlnh dich V\l va m6i lo~i hlrth fiy l~i co nhi~u n<)i dung dich V\l C\l th~.
1.1.3. Tinh chat ella dieh VfI
Tuy v~y, trong cac lo~i hlnh dich V\l v&i d~c di~m nganh ngh~ rieng, l~i b<)c 1<)
nhfrng tinh chfit chung dli m6i lo~i dich V\l kern thea m<)t nQi dung mQt cach thuc, mQt
di~u ki~n rieng. Vi d\l:
- Ho~t d<)ng mang tinh cung img.
- Ho~t d<)ng mang tinh chuy~n giao, truy~n d~y.
Ho~t dQng uy thac ky gui, t6 chuc, b6 tri s~P d~t, moi gi&i hanh chinh, ch~p n6i,
tham do, tIm ki€m,
theo dai phat hi~n ...
Nhfrng tinh chfit tren co trong nhfrng ho~t d<)ng dich V\l lien quan t&i v~t chfit va
ca nhfrng ho~t dQng dich V\l tinh thfrn khong lien quan t&i v~t chfit. NguO'i ta co th~
310
th~ nhu: dich V\l quay camera, ch\lp anh, dich V\l t6 chuc gop vui dam cu&i, dich V\l t6
cung ung mQt ngu6n hang hoa nang nghi~p, cong nghi~p, cling co the chi cung Ung
OOung nhu cfru v€ tam sinh ly hay cung (eng nhung thong tin v€ mQt vftn d€ gl do.
1.1.4. B{1c trung clia djch VII
M6i lo~i di,ch V\l d€u mang tren mlOO no mQt hay nhi~u tinh chftt. Song, cac dich
V\l fty d€u co chung mQt giao u&c la S\f dam bao nghla la dii cung cftp dich V\l va dii Slr
d\lng dich V\l la ch~c ch~n phai hoan tftt, phai xong. B&i VI, dich V\l la S\f th\fc hi~n,
giai quy~t ho~c trQ' giilp n1Qt vi~c thong qua phuong thuc thoa thu~n. Nhu v~y, thoa
thU~D kh6ng OOUng chi la phuong thuc rna dil tr& thanh d~c trung CO' baD cua ho~t dQng
dich Vl).
D€ giai quy~t cong vi~c mQt cach OOanh chong va hi~u qua, dam bao nhu mong
mu6n cua ben A. Thl ben B phai t~o ra cho mlOO OOUng kha nang mQt cach chuyen
nghi~p va ben A phai thanh toan l~i cho ben B mQt khoan ti€n cong thea S\f thoa thu~n
cua hai ben. Cling co nhUng truOng hQ'P ben B d~t ra rnuc dQ thanh toan, ben A n~u co
OOu cfru giai quy~t cong vi~c thl phai chftp nh~n muc dQ do mQt cach blOO thuOng OOu
co thoa thu~n.
1.1.5. Thi m{lnh clia djch VII
Ho~t dQng dich V\l con n6i len cac d~c tiOO khac, d6ng thai cling la cac th~ m~nh
cua dich V\l, do la:
- Nang dQng.
- Thu~n ti~n.
- Thi~t th\fc.
NQi dung cac ho~t dQng dich V\l vo cung phong phil, da d~ng, co OOUng nQi dung
~
lien quan t&i lu~t phap, quy ch~, quy diOO cua Nha nu&c hay tiOO rn~ng con nguai nhu
dich Vl) lu~t su, thfry ciii, cang chUng hay cung cftp thu6c va chua b~nh... cling co OOUng
dich V\l chi don thufrn, don gian nhu chuy€n giup mQt v~t gl do tir ch6 nay sang ch6 kia ho~c lam thoa man OOUng sa thich ca nhfu1 trong lIOO V\IC van hoa tiOO thful (ca hat, ...). Tir d~c tinh nang dQng do rna ho~t dQng dich V\l t~o ra S\f khieu vli, du ngo~n, hQi l€
thai gian, suc khoe hay nang l\fc d€
th\fc hi~n rna nguai ta phai OOa d~n dich V\l. Nguai
thu~n ti~n cho nguai Slr d\lng dich V\l. Nhi€u cong vi~c do khong co du di€u ki~n nhu
cung cftp dich Vl) v6'i tiOO chuyen nghi~p da thlJc hi~n giai quy~t cong vi~c OOaOO chong
va hi~u qua.
Nguai ta thuCmg nha d~n dich V\l khi tlJ mlOO kh6ng giai quy~t duQ'c cong vi~c ho~c khong co bi~n phap quy rna hanh chinh Nha nu6'c nao giai quy~t cong vi~c mQt cach OOaOO chong va de dang. Tuy OOien, cling co nhUng truCmg hqp nguai ta co th€
du kha nang, di~u ki~n tlJ giai quy~t cong vi~c nhung vftn thue dich V\l d€ daOO thai
gian, suc llJc cho cong vi~c khac. Nhu v~y, thfty ra dich V\l la m(>t ho?t d(>ng co d~c
tiOO thi~t thlJc. Cling co th~ hi€u r~ng ho~t d(>ng dich V\l la ho~t d(>ng "ngoai lu6ng",
ho~t d(>ng khong chiu SlJ di~u harm, chi ph6i bai cac thu t\lC haOO chiOO cua Nha nu6'c.
. ~
D6ng thai, la ho~t dQng rna vi tri nguai sir d\lng dich V\l duQ'c ton len la chu.
Trang chuyen d~ mly di sau tim hi~u ho~t d(>ng dich V\l van h6a, th~ thao, du ljch
la OOUng mang ho~t dQng nganh van hoa dang quan lY.
1.2. Ho~t dQog dich V\l van hoa, th~ thao va du lich
1.2.1. MflC dich va quy rno ciia hO{lt ttpng djch Vfl van hoa, thi thao va du Itch
Ho~t d(>ng dich V\l van hoa, th€
thao, du lich (gQi chung la ho~t d(>ng dich V\l van
hoa), cling nhu cac ho~t d(>ng kinh t~, thuong m~i hay dich V\l xa h(>i khac d~u co m\lc
dich ra rang, do la m\lc dich cua nguai cung cftp dich V\l va m\lc dich cua 11guai sir
d\lng dich V\l. Noi m(>t cach khac la nguai lam thue va nguai thue.
- V6'i nguai cung cftp dich V\l thl ffi\lC dich t6i cao la cung cftp duqc rmi€u: OOi€u
thu v~
lfin, OOi~u nguai Slr d\lng, nhi~u m~t hang ho~c nhi~u n(>i dung cong vi~c ...d€ OOi~u lQ'i nhll~n va t~o di~u ki~n rna r(>ng dich V\l.
- V6'i nguai sir d\lng dich V\l thl m\lc dich t6i cao la hi~u qua, thu~n ti~n, de dang,
man nguy~n.
Nguai cung cftp dich Vl), dil v6'i tiOO chftt dich Vl) th~ nao hay n(>i dung dich Vl) la
gl thl hQ cling s~n sang thlJc hi~n, mien sao khong qua kh6 cho hQ. Nghla la trong tfim
tayhQ.
Nguai Slr d\lng dich V\l thi xac dinh tru6'c la phai tbn kern, mien la d~t duqc hi~u
,
qua mong muon.
Nhu v~y, m\lc dich cua hai ben khac nhau nhung l~i phil hqp v6'i nhau.
312
Nguai xua dff noi "phil quy sinh l€ nghla". Bay gia, khang chi nguai giau co, no
du rna ca nguai ngheo kho cling ham di l€ bai. V&i nguai giau thi m6i ldn di l€ la mQt
v~t co du cac thu hoa qua, barih trai, ca fU'QU thit, yang huong, th~m chi ca ti€n Yang,
ldn s~m sua l€ v~t r~t cang phu. Khang chi t\1 s~m l€ rna con cdn dich V\l cung c~p l€
d6 dung nhu nha cua, xe cQ, ao, qudn, mli, giay va nQi t~, ngo~i t~, yang b~c d~ cung
la dich V\l dang l€, nh~t la t€, dang cho d6i tUQ11g nh~n l€. Ui kern thea dich V\l s~m l€ onhUng nai cua dinh, cua chua ch~t nich con nhang d~ tu thi cang cdn co nhUng nguai giilp cho dich V\l dang l€ b~ng cach dQi ddu, bung be, chen l~n.
M6i thu dich V\l l~i co mQt quy rna rieng, don gian nhu chi dQi mam l€ ill ngoai vao
: ; ban thO' tr~ng chua. LOn hon la s~m sua mam l€ co du mQi thu d6 l€. Va quy mo to IOn
hon nfra la tim mQt manh d~t, mQt g6c cay c6 th\l yen duOng hay trong hem nui d~ xay
mQt ngai chua, mQt gian mi€u co du tUQ11g thdn linh, duc ph~t va cac d6 son son thi€p
th~p phuong va nhu th€ cling hinh thanh mQt thi€t ch€
vang r6i nha (mai) mQt ang (ba) thdy cung lam nhi~m V\l huong khoi d~ thu hut khach
tin nguOng de lam dich V\l "van
hoa tam linh" nhu nhUng nai dinh, chua ton nghiem khac nhfun thu ti€n v€ cho minh.
Nhu tren, chi d€ c~p d€n mQt nQi dung dich V\l la tin nguOng rna dff co nhi€u quy
mo khac nhau m~c du m\lC dich thi chi co mQt. Vi d\l tren cho th~y m\lc dich thi dan
gian nhung quy rna thi da d~ng, phong phil va phuc t~p cua ho~t dQng dich V\l van hoa
1.1.2. Phan lO{li nhom djch Vfl van hoa
noi rieng va cac lInh V\1C dich V\l khac noi chung.
Phfin lo~i cac nhom dich V\l van hoa thea d~c tinh va chuc nang ho~t dQng, nganh
ngh€ ph6 bi€n hi~n co trong ca nu&c v&i 5 nhom chfnh:
- Nhom dich V\l du lich: Tour du lich, di~.m du lich, xe du lich...
- Nhom dich V\l th~ thao: Uia di~m, phuang ti~n t~p luy~n...
- Nhom dich V\l van hoa van ngh~, vui chai giai tri: Vli truOng, quan bar...
- Nhom dich V\l tam linh: Cung l€, tang rna...
- Nhom dich V\l sinh ho~t dai s6ng: Cung Ung, ph\lc V\l...
Trong m6i nhom l~i co nhi€u lo~i hinh dich V\l khac nhau. U~c bi~t, nhom dich
V\l sinh ho~t dai s6ng bao g6m r~t nhi€u cac dich V\l co lien quan t&i dai s6ng van hoa
nhu nhu cfru lam d~p, t6 chuc S\I ki~n, hay in frn van hoa phfrm, lam bang rna, quayT
phim...
Nhu v~y, trong m6i nganh ngh€ d€u co rfrt nhi€u nQi dung cong vi~c duQ'c th\Ic
hi~n thong qua phuong thuc ho~t dQng dich V\l. Cac nganh ngh€
thuQc lInh V\IC van
hoa, th€
thao, du lich cling v~y. Tuy nhien, m6i lInh V\IC, m6i nganh ngh€ cling co
nhung nQi dung cong vi~c khong th€ sir d\lng dich V\l d€ giai quy~t, tm khi nguO'i co
nhu cfru c6 tinh lam sai b~ng cach sir d\lng bi~n phap thue dich V\l.
Vi d\l: Khong th€
lam dich V\l thi dfru th€ thao, nghIa la thue nguO'i khac thi dfru thay
...
mlnh. Khong th€ co dich V\l vi~t lu~ an, bao v~ lu~ an bfu1g tri tu~ cua ngum khac.
NguQ'c l~i co nhfmg vi~c tUOng nhu kh6ng th~ lam duQ'c b~ng dich V\l, nhung vfu1
th\Ic hi~n co hi~u qua nhu: Dich V\l mang thai, sinh de, dich V\l lam ch6ng, lam VQ',
dich v\llam lanh d~o di€u hanh cong ty, xi nghi~p... nhUng dich V\l nay tren th\Ic t~ it
co nhung lu~t phap khong ngan cfrm thl no vftn co th€ duQ'c th\Ic hi~n.
Trong lInll V\lC van hoa, co nhi€u dich V\l ban chfrt la t6t nhlmg nguO'i cung (mg
dich V\l, co khi ca nguO'i sir d\lng dich V\l lQ'i d\lng S\I de dang cua ho~t dQng dich V\l d€
lam nhfmg vi~c khong lanh m~nh. Vi d\l: Sau cai blnh phong cua karaoke, san nhay
hay vli truOng l~i co ho~t dQng rna tuy, m~i dam, cO' b~c do den... cling co nhitng dich
V\l phat sinh tir mUll d6 ki~m lQ'i nhi€u va nhanh nhu xay d\IIlg d€n, mi~u, chua, nai
thO' cung khoi huang khong co ngu6n g6c ton giao, tin nguOng, truy€n thuy~t hay lich
sir gl rna chi lQ'i d\lng long tin, me tin cua nhan dan d~n cfru, cung.
Tfrt nhien, nhfmg dich V\l nao trai v6i lu~t phap va d~o duc truy€n th6ng d€u se bi
lo~i bo.
1.2.3. LI/c lU'(fng va khil nang hO{lt tlVng djch V(I van hoa
Ho~t dQng dich V\l van hoa la mQt trong nhUng lo~i hlnh ho~t dQng xa hQi thu hut
dong dao d6i tUQ'llg cung cfrP va sir d\lng nhfrt. VI van hoa la lInh V\IC rQng lOn, bao
trum rna m6i nguO'i dan ai cling phai cfrn d~n hang ngay.
Ngay Ie, ngay hQi dQc hai ben he ph6 dau dau ta cling co th€ mua duQ'c mQt bo
hoa, nhi€u bo hoa de t~ng b~n be. Nguai cung cfrp hoa khong chi la nguO'i chuyen
doanh hoa rna con co nhi€u nam nit thanh nien, sinh vien tranh thu lam dich V\l nay d€
ki~m ~hut it ti€n
lO'i. Ca gia dinh mu6n di tham quan du lich vai ngay cling de dang
314
thlJc hi~n, chi cftn lien h~ qua di~n tho~i la xong mQi thu t\lC va len duOng. Du khach til xa d€n vi€ng chua, khong mang thea l~ v~t, yen tam se" co ngay mam d6 l~ nhu y mu6n. Trong l~ cu&i, hai hQ mu6n cho bu6i l~ tung bUng han bai nhfing giQng ca,
ti€ng nh~c khong phai da thu qua ilia rna la nhfing ca sI, nh~c cong thlJc th\l trlnh di~n,
xin co ngay... nhu v~y, tham gia vaG cac dich v\lla mQt llJc luqng dong dao, du mQi
thanh phftn xa hQi, v&i nhi€u ngh€ nghi~p va trlnh dQ: Sinh vien, nha doanh nghi~p,
nguai giup vi~c, dan thuOng, ngh~ sI... hQ la nhfing nguai ham cong vi~c va thlJc SlJ
...
"- .
nang dQng, d6ng thai hQ la nguai co y thuc trong vi~c hQ lam v&i mQt m\lc dich ra r~t. Khong nhfing th€, nhi€u nguai lam vi~c trong cac cO' sa dich V\l la nhfing nguai co
chuyen mon cao, hQ co b~ng cftp nganh ngh€ va thlJc tai. Do la nhfing ngh~ sI, nha giao, nha:van hoa, nhft khoa hQc da nghi hUll nhung con nhi~u suc khoe va co nhi~u thai gian danh cho cong vi~c, anhfing cO' sa dich V\l nay c6 nhi€u nguai tai duc song toan, da hoan thanh dich V\l co gia tri, co y nghIa thi€t thlJc cho dai s6ng xa hQi, dugc
1.2.4. Djch VII van hoa va van hoa djch VII
mQi nguai tin c~y.
tinh chftt cua dich V\l van hoa, th€ Nhu am\lc B chuang I da neu nhfing d~c di€m,
* Djch v¥ van hoa la gi?
thao, du lich, gQi chung la dich V\l van hoa.
C6 th€ hi€u mQt cach thong thuOng dich V\l van hoa chinh la ho~t dQng thuang m~i
V\l va nguai sir d\lng dich V\l vfu1la d6ng ti€n. Nhu v~y, no co tiOO chftt ban mua. Nhung
trong lInh VlJC van hoa bai VI phuang ti~n thanh tom gitia doi ben, ngum cung (mg dich
du sao ho~t dQng dich V\l van hoa cling khong phai la mQt ho~t dQng thuong m~i binh
tr& thanh hang hoa, cling hoa vao gu6ng may bfut mua cua thj truOng.
thuOng chinh bai cac d~c di€m, tinh chftt cua no. Trong kinh t€ thi truOng, van hoa cling
Kinh t€ thi truOng la n€n kinh t€ nhi€u thanll phftn, vi~c thuang m~i da la mQt
cong vi~c phuc t~p v&i khong it nhfing rui ro l~i cang phuc t~p han. VI th€, no lam nay
sinh nhi€u tieu ClJC, nhi€u sai trai cho ca phia nguai ban lfin nguai mua. Va ho~t dQng
dich V\l van hoa cling khong ngo~i l~.
m~nh thl cftn co chi€n lugc xay dlJng van hoa dich V\l.
Cho nen khi da c6 dich V\l van hoa va d€ lam cho dich V\l van hoa phat tri€n lanh
* Nhgn thuc v~ van hoa dich v~
Van hoa dich Vl) la m(>t khia c~rn cua van hoa thuong m~i n6i chung. No doi hoi cac
d6i tac ho~t d(>ng dich Vl) d€n v&i nhau thong qua giao ti€p, Ung xu co van hoa, van minh,
bi~t tranh vi~c lqi d\lng dich Vl) de lam nhUng vi~c sai ph~ phap lu~t hay d~o duc l6i , song.
lich su va ton trQng lfin nhau. Dua gia tri n(>i dung dich Vl) len tren gia tri d6ng ti€n. D(lc
ho~t d(>ng dich V\l d€u phai t\I xac dinh va trang bi cho mlnh nhUng ki€n
Nhu v~y, (1e th\Ic S\I xay d\ffig nen van hoa dich V\l thl cac d6i tac lien quan t&i
thuc v€ lu~t
phap, gift gIn d~o duc l6i s6ng t6t d~p phil hqp v&i truy€n th6ng dan t(>c. Van hoa dich
tarn d~c, thanh voc dang va suc m~nh cua dich V\l xff hQi noi V\l phai tra thanh di€u
* Nhfmg hgn chi, tieu C1!C cua hO(lt tl6ng dich v~ van hoa
chung, trong do co dich V\l van hoa.
Trong nhUng nam vila qua ho~t dQng dich V\l van hoa co nlli€u m(lt tich C\IC va
m(lt tich C\IC 1a chinh, song ciing cfrn d€ c~p t&i nhfmg tieu C\IC h~n ch€ de tIm cach
khftc ph\lc. Trong ph~m vi bai nay chi neu m(>t s6 net lam vi d\l:
- Khong it nhUng chu nha hang, quan bar, vii truOng, karaoke su d\lng ti€p vien
nfr mQt cach trai phep de thu hut khach d€n v&i ho~t dQl1g thi€u lanh m~nh, ggi cam,
huOng d\lc vQng, su d\lng thu6c kich thich, thu6c lftc, heroin. D~c bi~t nghiem trQng la d6i
luy~n de tra thanh nguOi. co ich cho xff h<)i. Ngoai ra con co m<)t b(> ph~n can bQ, cong
tuQ'Ilg d€n vai cac co So' dich Vl) tren da phfrn la thanh thi€u nien, dang d<) tu6i hQc ~p, ren
chuc rrna nu&c ciing tham gia van cac dich Vl) nay.
- Vi~c ra dO'i m<)t s6 co So' thO' cung bftt hqp phap, mang n(lng dftu ftn me tin di
doan va nhUng ho~t d<)ng 19i d\lng tin nguOng, ton giao cua qUfrn chung de thu 19i lQc, da gay nhi€u phuc t~p va buc xuc cho xa hQi, cho 'cQng d6ng.
=
- Cac ho~t d<)ng dich V\l du lich, 1ft hanh gia dlnh kern chftt lUQ'Ilg, n~n co m6i loi
keo khach du lich de cho thue xe, thue phong hay ban hang luu ni~m, ke ca xin ti€n
th~ln chi oi thiu vftn ban cho khach, nhi€u cua hang ep gia khach hang gftp hai ba lfrn.
tran Ian. Cac djch V\l Am th\Ic "treo dfru de ban thit cho", d6 an qua h~n, mftt v~ sinh
316
Nhi€u m~t hang nguO'i mua khong yen tarn VI can dong, do d€m thi€u chinh xac.
- Nhi~u cO' sa dich V\l van hoa in sang bang rna l~u, kern chfrt luqng va tr6n thu~.
Truy~n ba bang rna co nQi dung xfru, khong duQ'c phep lUll hanh ra thi truCmg.
- Nhi~u quan internet game online cai d~t chuang trinh tro chO'i kich dQng b~o
llJc, ho~t dQQg sai ph~m quy dinh...
Tren kh~p mQi mi~n d~t nuac, llhi~u dich V\l mang l~i th~t vQng blJc minh cho
nguai Slr d\lng vi dff 15' qua tin vao nguai cung lrng dich V\l, dfrn d~n muc dQ "ti~n mfrt
t~t mang", dich V\l hi~u qua thfrp, khong d~t yeu c~u. R6 rang kh6ng th~ k~ h~t duQ'c
nhfrng h~n ch~, nhfrng tieu clJc cua ho~t dQng dich V\l.
.. .
Nguyen nhan cua nhfrng h~n ch~, tieu ClJC fry thil~i khong nhi~u. Co th~ chi ra
mQt-s6 nguyen nhan chinh:
- D6i vai nguai cung c~p dich V\l, do la: Nh~n thuc v~ phap lu~t h~n ch~; Long
tham, SlJ ich ky va lQ'i d\lng; f)~o duc ngh~ nghi~p va ythuc trach nhi~rn thfrp kern.
- D6i vai nguai Slr d\lng dich V\l, d6 la: SlJ ham mu6n, c~n thi~t kh6ng duQ'c ki~m
ch~; SlJ chfrp nh~n, cam chiu, tlJ hai long truac thlJc t~.
Nhu v~y, nguyen nhan v~ phia nguai Slr d\lng dich V\l t~o dQng IlJc, t~o di~u ki~n
cho nguyen nhan v~ phia nguai cung cfrp dich V\l bung phat.
* Dlf bao vJ tlifi sang xii hri va hO(lt tlrng djch v¥ van hoa
Nuac ta dff la thanh vien cua t6 chuc thuang m~i th~ giai (WTO) til' rnQt s6 nanl nay, cO' hQi phat tri~n kinh t~ dff rQng rna. Cac IInh VlJC ho~t dQng se tang cuCmg c~nh trarlh ngay trong d~t nuac va c~nh tranh qu6c t~. MQi di~u ki~n d~ d~y m~nh SlJ c~nh
tranh se duQ'c t~n d\lng va d6 cling la thai cO' t6t cho cung c6 va rna rQng them nfra
ph~m vi cling nhu quy mo cua ho~t dQng cac lo~i dich V\l xff hQi rna trong do khong
th~ thi~u v~ng cac dich V\l van hoa, th~ thao, du lich.
Ma rQng dich V\l van hoa, th~ thao, du lich la do nhu c~u, doi hoi v~ dai s6ng van
h6a cua xff hQi tang cao.
Trong nhan dan, dai s6ng v~t chfrt ngay cang giau han, dai s6ng tinh th~n ngay
cang phong phu, van minh, hi~n d~i han. Nhu c~u nghi ngO'i, an dUOng, huOng th\l du
lich, van hoa, ngh~ thu~t, vui chO'i nhi~u han, ton giao, tin nguOng, tam linh duQ'C quaIl
tam hang ngay. San ph~m van hoa truy€n
th6ng va duang d~i cang duQ'c nhi~u nguai
ua chuQng, giao lUll qu6c t~ ngay cang rna rQng, phat tri~n. Nguai di lam, nguai di hQc,
nguai di ngo~i giao, thuong m~i ngay cang nhi€u. Nguai nuac ngoai vao nuac ta ngay cang tang cao... D~t nuac rna cua va hQi I1h~p. Nhi€u ho~t dQng qu6c t€ IOn nhu hQi thao duQ'c th\lc hi~n a Vi~t Nam. Di thea nghi, lien hoan, hQi thi nguai d~p, thi d~u th€ nhfrng SlJ ki~n 100, quan trQng do ~a bao nhieu nhu dm v~ mQi m~t va d~u doi hoi phai
duQ'c dap (mg d§.y du hom hao.
Nhu v~y, d€ dap (mg mQi nhu cftu v~t ch~t va tinh thftn cua nhan dan trong nuac
va khach qu6c t€ d~n Vi~t Nam, cling nhu cua nguai Vi~t Nam ra nuac ngoai va Vi~t
Ki€u tiI kh~p cac nO'i v€ tham d~t nuac thi khang th€ chi trang cha vao cae ho~t dQng
kinh t€-van hoa mang tinh Nha nuac, rna phai co S\l gop suc tich c\lc cua m6i cO' sa, t6
chuc t~p th€, tu nhan trong xa hQi. Do chinh la cae ho~t dQng dich V\l van hoa noi
rieng, dich vlj xa hQi noi chung.
Chung ta cling d\l bao r~ng tiI 10 d€n 20 nam nfra Vi~t Nam se la ffiQt d~t nuac co
Nuac ta se la mQt d~t nuac cang nghi~p hi~n d?i. Di~n khi hoa 100% lanh th6. N~n
trong khu V\lC va tren th€ giai. n€n kinh t€ phat tri€n ngang vai cac nuac phat tri€n
nang nghi~p duQ'c cO' giai hoa 90%. eu dan nang nghi~p chi con 35% d€n 40% thay vi
85% nhu hi~n nay (nam 2011). Nhu th€, vi~c ap d\lng ky thu~t va di~n tu hoa nhi€u lo~i hinh dich V\l van hoa duQ'c rna rQng d€ dap (mg yeu cftu ngay mQt cao hon, hi~n d~i hon cua dai s6ng xa hQi.
1.3. MQt sa giai phap d~ phat tri~o ho~t dQog djch VI}. D~ phat tri€n b€n vfrng va t6t d~p cac ho~t dQng dich V\l van hoa, tiIng buac xay
1.3.1. Tang Cltilng gitio dlJ,c nang cao dan tTl
d\lng nen tinh van hoa trong ho~t dQng dich V\l cftn thi€t phai ti€n hanh kip thai va d6ng bQ mQt s6 giai phap.
MQt bi~n phap cftn thi€t va hfru hi~u nh~t d€ dich V\l van hoa d~t duQ'c nhi€u
thanh qua t6t d~p, gop phftn lam tang nhanh gia tri cua n€n kinh t€ va cae linh V\fC
khac cua xa hQi, do la giao d\lc nang cao dan tri.
luQ'c con nguai", bai con nguai quy€t Giao d\lc nang cao dan tri la th\lc hi~n "chi€n
m~ng v€ van hoa tu tuCmg do Dang lanh d~o, Nha nuac va nhan dan cung th\lc hi~n.
318
dinh mQi tllanh b~i cua S\l vi~c. S\l nghi~p giao d\lc nang cao dan tri la S\l11ghi~p cach
S\l nghi~p giao d\lc nang cao dan trt bao g6m tren mQi m~t dai s6ng van hoa tinh
thfrn rna tru&c tien la tren m~t b~ng hQc vftn, hQc thuc cua nhan dan.
Vi~c giao d\lc ph6 c~p b~c ti€u hQc duQ'c nha nu&c neu ra va th\lc hi~n til nhi€u
nam, nhung hi~n t~i v§.n con co nguai mu chfr, nhftt la vung d6ng bao dan tQc, vung sau, vung xa. Hi~n vfrn co tlOO tr~ng a gifra thi trftn, thi xii rna v§.n con co nhCmg thanh thi~u nien khong bi~t dQc, bi~t vi~t. Co twOng hqp nguai khong bi~t chfr v§.n kinh
doanh, buon ban, lao dQng blOO thuOng. Dung la nhu v~y, nhung khong co ngma nhu
th~ la khong cfrn bi~t chfr, khong cfrn co dan trt Bai phai co trlnh dQ hQc vftn nhftt
dirlh-hi~n nay la ph6 c~p ph6 thong trung hQc, co tri thuc m&i ti~p thu duQ'c khoa hQc ky thu~t ,;,a cae chfOO sach phap lu~t, cae ky nang ho~t d<)ng ngaOO ngh~. Til d6 m6'i lam mQi cong vi~c til buon ban nho d~n kinh doanh, rna doanh nghi~p, san xuftt, xay dlJIlg hay lam cac ngaOO ngh€ khac nhu van hoa, y t~, ... co k~t qua t6t duQ'C. Cho nen,
vi~c nang cao dan tri tru&c h~t la ph6 c~p giao d\lc cho nhan dan la mQt doi hoi quan
trQng va cftp bach.
D6i v&i nguai dii bi~t chfr, co trlOO dQ hQc vftn til b~c trung hQc tra len vi~c nang
cao dan tti la vi~c duQ'c trang bi, duqc b6 sung, duQ'c giao d\lc v€ nhan sinh quan, th~
gi&i quan, v€ d~o duc xii hQi, v€ phap lu~t v€ vai tro va trach nhi~m cong dan.
MQt dftt nu&c co dan tri cao chinh la mQt dftt nu&c co nhan dan ton trQng va s6ng
thea dung quy dinh cua lu~t phap.
Nhu v~y, cong tac giao d\lc nang cao dan tri la mQt trong nhfrng giai phap d€
lam
phat tri€n ho~t dQng dich V\l van hoa va xay dlJIlg nen van hoa dich V\l.
Day la mQt giai phap doi hoi ca chi€u sau va b€ rQng, ca S\l sinh dQng va liOO ho~t
trong nQi dung, d6i tuqng, ky nang va di€u ki~p.
- Sau v€ nQi dung giao d\lc.
- RQng v€ d6i tuqng giao d\lc.
- Sinh dQng v€ ky nang, cach thuc giao d\lc.
- Linh ho~t v€ hoan canh, di€u ki~n d~ giao d\lc.
* N6i dung giao dl:lc
Vai d~c di~m la mQt lo~i hlnh giao d\lc cQng d6ng, da cfip, da d~ng, da thanh
phfrn vai hai lInh Vl!C nQi dung chinh la:
- Giao d\lc phap lu~t.
- Giao d\lc d~o duc, l6i s6ng. ~
Tfit thay mQi ho~t dQng xa hQi mu6n hoitn thanh duQ'c t6t d~p thl truac h€t nguai
thllc hi~n nQi dung ho~t dQng phai duQ'c trang bi t6t hai lInh Vl!C tren. Do lit n€n tang
d~ hQc hoi, ti€p thu va phat huy nhUng gia tri v€ nganh ngh€, chuyen mon. Khong hi~u
ra, khong n~m vUng phap lu~t thllam gl cling bi vi ph~m. Khong co d~o duc, l6i s6ng
t6t thl khong duQ'c cQng d6ng cong rlh~n va hQ'P tac.
v qi nhltng d6i tUQ'Ilg ho~t dQng cung cfip dich V\l, hay Slr d\lng dich V\l cling v~y. Cling rfit cfrn hi~u bi€t va thi hanh nghiem chinh lu~t phap va co d~o duc, 16i s6ng t6t.
Nhu v~y, nQi dllng giao d\lc nang cao dan tri rfit sau va co ynghla thi€t thllc.
* D6i tU(Jng tidp nh(ln giao dl:Lc
Sll nghi~p giao d\lc nang cao dan tri danh cho tfit ca thanh phfrn trong xa hQi,
khong lo~i trir hay phan bi~t tu6i tac, ngh€ nghi~p, ton giao, giai tinh, dan tQc, vUng
mi€n. M6i nguai duQ'c hQc hoi, duQ'c trang bi them ki€n thuc xa hQi la khong bao gia
vo fch, khong thira, boi VI trong cUQc s6ng khong ai la khong co thi€u sot, khuy€t
di~m, sai lfrm, khong ai la bi€t tfit, bi€t h€t mQi di€u cua v~n v~t. V~y thl d6i tUQ'Ilg cua
giao d\lc la tfit ca mQi nguai. Tuy nhien, day lit giao d\lc xa hQi, d~c bi~t chu trQng tai
nhUng d6i tUQ'Ilg ho~t dQng cung cfip va Slr d\lng dich V\l. Bai day la d6i tUQ'Ilg trllc
ti€p
lam b€n vUng, phat tri~n va lam t6t d~p cac ho~t dQng dich V\l trong xu th€ phat
tri~n kinh t€
thi truOng dfry bi€n dQng. Nhu v~y, d6i tUQ'Ilg giao d\lc la rfit rQng, rQng v€
thanh phfrn, lua tu6i, rQng v€ dia ban vung mi€n,. dan tQc, rQng v€ dan cu giau ngheo,
...
trlnh dQ hQc vfin, nganh ngh€
* each thuc giao d1:lc
NQi dung cfrn giao d\lc vit d6i tUQ'Ilg cfrn duQ'c giao d\lc nhu tren da neu chi ra
r~ng phai co cach thuc giao d\lc da d~ng, sinh dQng.
Truac h€t phai d~t vfin d€ giao d\lc la giup trang bi ho~c b6 sung ki€n thuc, nh~n
thuc v€ cUQc s6ng, v€ lu~t phap chu khong don thufrn la Sll d~y va hQc, Sll len 16]) d~y
bao lam cho d6i tUQ'Ilg kho ti€p
thu.
320
Nhu v~y, m\lc dich giao d\lc phai duQ'c ti€n hanh b~ng nhi€u cach khac nhau, vi d\l:
- Giao d\lc trong nha truOng v&i d6i tUQ'Ilg hQc sinh, sinh vien.
- Giao d\lc b~ng cac hln4 thuc vui chai, giai tri, l6ng ghep nQi dung cfrn truy€n
d~t cho cac d6i tUQ'Ilg sinh ho~t trong nha van hoa, nha sirlh ho~t cQng d6ng, cau l~c
bQ, t\l di€m van hoa cua thanh thi€u nhi ho~c cQng d6ng.
- Ph6 bi€n bfuIg van ban, b~ng hlnh ve, b~ng c6 dQng trvc quan cho cac d6i tuQ'Ilg
kinh doanh acac nha hang, quan hang, ki6t hay trong cac khu thuang m~i.
- Phat to' rai va sir d\lng cac phuong ti~n thong tin d~i chung.
- Ph~t dQng tIm hi€u, d6 vui, thi co thuOng...
Noi chung la phai tIm ra cach thuc ph6 bi€n,
truy€n ba nh~m d~t duQ'c m\lC dich
giao d\lc mQt cach nh~ nhang, sinh dQng va hi~u qua. Nhi€u khi d6i tUQ'Ilg giao d\lc
khong nh~n ra mlnh dang la d6i tUQ'Ilg giao d\lc, til do hQ ti€p nh~n nQi dung giao d\lc
mQt cach tv giac, vo tu.
* Hoan canh, diJu ki¢n giao d1:lc cdn phai dU(1c linh hogf
Khong nhfrt thi€t phai d~t duQ'c ngay k€t qua, phai trong thfry ngay sv bi€n
chuy€n, ti€n bQ a d6i tUQ'Ilg giao d\lc.
Do do, di€u ki~n, hoan canh ti€n hanh giao d\lc cung tuy thuQc vao kha nang
t6 chu quan cua d6i tUQ'Ilg. Sv giao d\lc nhi€u khi duQ'c ti€n harm
khach quan va y€u b~ng mQt lfrn g~p m~t, mQt lfrn tro chuy~n, trao d6i gian di, khong cfrn gifry, mvc, may
moc hay tai li~u, sach va gl. Sv giao d\lc co khi chi co mQt ho~c vai ba d6i tUQ'Ilg, cung co khi la mQt bu6i hQP t6 dan ph6, hQP t6 ban buon nai trung tam thuong m~i ho~c a
chQ' v&i cac phuong ti~n am thanh, cac van ban, sach bao... cua ban quan ly, cua nguO'i
ph\l trach ho~t dQng ho~c cua ban ki€m
tra, cua ca quan chuc nang, tr~t t\l', an ninh
cQng d6ng.
U6i v&i khu vvc nong thon, mi€n nlii, vung d6ng bao dan tQc, hoan canh va di€u
ki~n giao d\lc l~i cang cfrn chu y linh ho~t nhi€u han, bai VI day la nhfing vung mi€n
dO'i s6ng cua dan con nhi€u kho khan, thi€u
tl16n, dan tri con thfrp so v&i thanh ph6.
Cho nen, khong th€ ap d\lng mQt bi~n phap, mQt cach lam cho tfrt ca mQi vung mi€n
m~c du nQi dung va d6i tUQ'Ilg giao d\lc thl tuang tv nhu nhau.
Tuy nhien, d€ cong tac giao d\lc d~t duQ'c k~t qua kha quan. N~u chi dung m9t bi~n
phap v~n d9ng m€m deo khong thoi cling chua du rna nhi€u Jd1i phai di doi v6'i bi~n
phap m~nh l~nh cUng r~n. Tuy thea muc d9 sai ph~m n~ng nh~ cua nguai cung cftp hay su d\lng dich V\l rna xu tri cho phil P9P va kip thai vO'i nhfrng hoan canh va di~u ki~n b~t bU9C nhu t~p trung hQc t~p, cai t~o... Nhu cO' quan chirc nang da xu 1y a rn9t s6 cO' sa dich V\l karaoke hay vfi truOng rnfty nam vlra qua. Cai t~o, ran de cling 1a m9t bi~n phap
giao d\lc.
Cong tac giao d\lc 1a rn9t giai phap h€t suc cftn thi€t va quan trQng hang dftu, do
d6 phai duQ'c th\Ic hi~n thuOng xuyen va lien t\lC b~ng rlhi~u cach thuc, g6p phftn xay
dlJIlg nen tinh van hoa trong ho~t d9ng dich v\l-gQi t~t 1a van hoa dich V\l. Day 1a bi~n
- ;
phap Tang cuirng c6ng lac quan If' nhiJ nuac djch v~ van h6a-m9t giai phap quan
trQng va cftn thi€t. Trong tuang 1ai khi n€n kinh t~ xa h9i phat tri€n ngang tftrn v6'i cac
trong khu V\IC va th€ gi6'i thl ho~t d9ng dich V\l cling phai duQ'c hoan
nu6'c phat tri€n
thi~n va chuyen nghi~p han d6i v6'i nha cung cftp dich V\l. Nhu cftu su d\lng dich V\l
cling nhi€u han va v6'i chftt 1uQl1g cao han. Do v~y, cong tac quan 1y nha nu6'c cac ho~t
d9ng dich V\l cling phai duQ'c d6i m6'i va hoan chinh han nita.
Tru6'c h~t, kh~c ph\lc nhfrng y~u kern, ch6ng cheo trong khau quan 1y hi~n con
t6n t~i. Qua khao sat th\Ic t€ cho thfty c6 nhfrng ho~t d9ng dich V\l van hoa cong c9ng
t~i cac khach s~n do B9 k~ ho~ch va Dftu tu cftp phep ho~t d9ng trong ph~rn vi quy ch~
ho~t d9ng doanh nghi~p. Nhung cong tac ki€rn
tra, quan 1y l~i do nganh van hoa th\Ic
hi~n. Ho~t d9ng internet va t\l di€m game online do cac quy dinh cua nganh BUll chinh
vi€n thong di€u chinh, nhung trong th\Ic t~ nganh van h6a cling phai chiu trach nhi~m
van CU9C.
R6 fang hi~n tl;li con co nhfrng van ban quan .IY hOl;lt d<)ng dich V\l chftt IUQl1g chua
cao, n9i dung quy dinh ch6ng cheo ho~c chung chung, ho~c thi~u th\Ic t~, thi~u tinh khoa
hQc. VI v~y, d6i tuQllg th\Ic thi van ban quan 1y phat hi~n ra nhfrng ke ha, nhUng di€u vo
1y, tLr do dfrn d~n vi~c y thuc chftp hanh khong nghiern ruc, kh6ng tri~t d€.
Xuftt phat til tinh thftn cftu thi va y thuc trach nhi~m, chung ta co th€
thfty r~ng S\I
y~u kern, long leo cua van ban quan 1y va th\Ic thi quan 1y con t6n t~i da gop m9t phftn
gay ra nhUng bftt c~p cua dich V\l van hoa. Til do lam nay sinh khong it nhUng S\I vi~c
322
dau long cho gia dinh, cha m~ rna do cac thanh thi€u nien ph~m phai tQi 16i lam x6n
Th~m chi co thai di€m qu~n chung nhan dan buc xuc, th~c m~c, chua hai long
xao du lu~n xff hQi.
tru6c mQt s6 cach thuc xu ly van ban va cfrp phep ho~t dQng dich V\l van hoa cua cac
don vi co quan chuc nang.
m~t tich C\IC, Uti di€m va h~n ch€ d~n nhUng m~t y€u kern, tieu C\IC, dftn t6i S\I 6n dinh,
DUng tru6c cac th\Ic t€ do, d€ ho~t dQng dich V\l van hoa phat huy dugc nhUng
n€ n€p va th\IC S\I xUng dang v6i vai tro gop ph~n thuc dfry xff hQi, dfrt nu6c giau d~p
hon. Ho~t dQng quan ly nha nu6c v€ dich V\l van hoa, th€ thao, du lich c~n dugc quan
tam va ki~n toan hon nfra.
Mu6n lam t6t dugc di€u do, cac nganh chuc nang c~n tang cuOng d6i m6i tu duy
quan ly, d6i m6i phuong thuc quan ly, nang cao nang I\IC va phfrm chfrt dQi ngfi can bQ
quan IY. M~t khac c~n tang cuOng S\I cQng tac, ph6i hgp gifra cac nganh chuc nang
nhu: van hoa, th€ thao, du lich, tai nguyen m6i truOng, thanh tra, cong an va chfnh
quy€n trong cong tac thanh tra, ki€m tra, giam sat cac ho~t dQng dicl1 V\l. Va tru6c h€t
do la hoan chinh h~ th6ng van ban phap quy v€ quan ly dich V\l van hoa, th€ thao, du
lich trong co ch€ kinh t€ thi truOng va hoa nh~p cQng d6ng, hoa nh~p kinh t€ qu6c t€.
Lam t6t cac nhi~m V\l tren la chung ta dff th\Ic hi~n dugc nhUng bu6c di co ban
nhfrt cho vi~c xay d\ffig mQt n€n tang vfing b€n va bQ m~t tuoi d~p cua dich V\l van
2. GiOi thi~u mQt sa van ban quan ly djch VI} van hoa, the thao va du Ijch Trong nhUng nam vila qua ho~t dQng dich V\l van hoa, th€
hoa. Do chinh la van hoa dich v\l-mQt ph~m tru rna chung ta vila d€ c~p.
thao, du lich dff mang l~i
nhi€u 19i ich kinh t€ va van hoa xff hQi cho nhan dan tren kh~p cac vUng rni€n cua dfrt
nu6c ta va cho ca nhUng nguai nu6c ngoai vao Vi~t Nam hay ngum Vi~t Nam ra nuac
ngoai.
Chung ta da kh~ng dinh vai tro tfch c\lc cua ho~t dQng dich V\l va qua do cung
xac dinh nhUng y€u kern, tieu C\IC cua ho~t dQng dich V\l ca v€ hai phia: Nguai t6 chuc
cung cfrp, cung ung dich V\l va nguai su d\lng, doi hoi dich V\l.
l~i nhi€u 19i ich hon nfra cho dai s6ng nhan dan. Di€u cful thi€t d~t ra la Nha nuac phai
D€ ho~t dQng dich V\l van hoa, th€ thao, du lich timg bu6c phat tri€n b€n vfing, mang
quan tam t&i ho~t d<)ng nay va kjp thai ti€n hanh cong tac quan ly Nha nu&c ho~t d<)ng
nay.
Th\fc t€ nhUng nam qua, flhi€u van ban phap quy cua nha nu&c da ban hanh,
nhi€u van ban da sua d6i, b6 sung, di€u chinh d€ dap Ung v&i nhUng bu&c phat tri€n
m&i cua dai s6ng nhan dan va dfrt nu&c. Do '"~Y, nguai lam cong tac quan ly, huang
quan ly huang dftn ho~t d<)ng djch V\l van hoa, th€
dftn, t6 chuc cac ho~t d<)ng van hoa co sa co vai tro tham mUll va gop phfin tI1Jc ti€p thao, du ljch a co sa, la nhUng
nguai cftn tIm hi€u sau v€ cae van ban phap quy nay.
Trong khoang 20 nam nay da co nhi€u van ban phap quy cua Nha nu&c va nganh
van hoa duqc ban hanh r<)ng rai trong nhan dan. Sau day xin neu m<)t s6 van ban phap quy co lien quan t&i quan ly, huang dftn t6 chuc ho~t d<)ng van hoa, th€ thao, du ljch a
co sa noi chung va ho~t d<)ng dich V\l van hoa noi rieng:
1. Huang dftn s6 1182/HD-BVHTT ngay 14/4/2004 cua B<) Van hoa-Thong tin
huang dftn xay d\fng thi€t ch€ van hoa co sa. Trong do djnh huang va chi d~o vi~c xay
d\fng t6 chilc ho~t d<)ng nha van hoa lang, thon, frp, ban. Dan vj van hoa g~n bo gftn gui nhfrt v&i dai s6ng van hoa aco sa.
thao v€
2. Chi thj s6 1677/CT ngay 26/9/1991 cua B<) van hoa Thong tin va Th€
vi~c phat tri€n van hoa, thong tin, th€ thao trong thanh thi€u nien nhi d6ng.
3. Quy€t djnh s6 636/QD-QC ngay 21/5/1994 cua B<) Van hoa-Thong tin v€ ban
hanh quy ch€ l~ h<)i kern thea n<)i dung cac di€u khoan "quy ch€ l~ hQi".
4. Nghj quy€t HQi nghj lfin thu 5 (khoa VIII) cua Ban chfrp hanh Trung uong
Dang ngay 16/7/1998 v€ "Xay d\ffig va phat tri€n n€n van hoa Vi~t Nam tien ti€n d~m
da ban s~c dan t<)c".
;.
th\fc hi~n n€p s6ng
5. Chi thj s6 27/CT-TW ngay 12/1/1998 cua B<) chinh trj v€
van minh trong vi~c cu&i, vi~c tang, l~ h<)i.
6. Quy€t djnh s6 551 1999/QD-BVHTT ngay 05/8/1999 cua B<) Van hoa-Thong
tin ban hanh quy ch€ san xUfrt, xUfrt khAu, nh~p khAu, luu hanh, kinh doanh bang am
thanh, rna am thanh, bang hInh, rna hInh ca nh~c, san kh~u...
7. Quy€t djnh s6 39/QD-BVHTT ngay 28/3/2001 cua B<) Van hoa-Thong tin v€
quy ch€ t6 chuc l~ h<)i. a quy ch€ nay da di€u chinh va b6 sung m<)t s6 di€u.
324
8. Nghi dinh s6 30/2000/NU-CP ngay 11/8/2000 eua Chinh phu v€ vi~c bfii b6
mQt s6 gifiy phep va ehuy€n mQt s6 gifiy phep thanh di€u ki~n kinh doanh.
9. Nghi dinh s6 31/2001/NU-CP ngay 31/11/2001 eua Chinh phu quy dinh v€ xu
ph~t hanh ehirm trong linh V\IC Vall hoa-thong tin.
10. Nghi dinh s6 59/2002/NU-CP ngay 04/6/2002 eua Chinh phu v€ vi~c bfii b6
mQt s6 gifty phep va thay th€ mQt s6 gifty phep b~ng phuong thilc quan ly khac.
11. Nghi dinh s6 10/2002/NU-CP ngay 16/01/2002 eua Chinh phu v€ ch€ dQ tai
chinh cho don vi S\I nghi~p co thu trong linh V\IC van hoa-thong tin, trong do co cac
thi€t eh€ van hoa nhu nha van hoa, trung tam van hoa...
12. Nghi dinh s6 114/NU-CP ngay 10/10/2003 eua Chinh phu, trong do co xac
dinh dinh xufit chilc danh can bQ van hoa-xfi hQi, v&i vai tro va nhi~m V\l c6ng tac cua
ehilc danh can bQ van hoa xfi.
13. Quy€t dinh s6 04/2004/ND-BNV ngay 16/01/2004 eua BQ N9i V\l quy dinh
nhi~m V\l, chilc trach cling nhu quy€n lqi dfii ngQ cua c6ng chilc van hoa-xfi hQi.
14. Nghi dinh s6 53/2006/NU-CP ngay 25/5/2006 eua Chinh phu v€ chinh sach
khuy€n khich tren cac co sa cung lrng dich V\l ngoai eong l~p.
15. Nghi dinh s6 103/2009/NU-CP ngay 6 thang 11 nam 2009 v€ Quy ch€ ho~t
d9ng dich V\l van hoa c6ng cQng.
16. Nghi dinh s6 75/2010/NU-CP ngay 12 thang 7 narn 2010 quy dinh xu ph~t vi
ph~rn hanh ehinh trong ho~t d9ng van hoa.
Tren day la rn9t s6 van ban phap quy dfi va dang co hi~u l\Ic thi hanh v&i nQi
dung di€u chinh t~p trung van linh V\IC ho~t o9ng van hoa ngh~ thu~t va dich V\l van
hoa eong e9ng.
M6i van ban phap quy d€u co nhUng di€u khoan C\l th€ xac diM trach nhi~rn clla chu
th€ quan ly va d6i tuqng cua quan ly kern thea la nhUng di€u khoan quy dinh ra vi~c nha
nu&c cho phep cai gl duqc lam va em gl efun lam trong tung linh V\IC. Uo khong phai la
nhUng dinh huOng rna la quy dinh b~t bU9C mQi d6i tuqng phai th\Ic hi~n dung va nghiern
me.
Vi d\l: Di~u 3 chuang I cua quy ch€ ho~t dQng van hoa va kinh doanh dich V\l van
hoa cong cQng (ban harm kern thea nghi dinh s6 103/2009/ND-CP ngay 06/11/2009)
cua Chinh phu, ghi r6: "Quy dinh cAm trong ho~t dQng van hoa va kinh doanh dich V\l
van hoa cong c(>ng" ... (cac ho~t d(>ng bi cAm 1...2....3...).
- Di~u 27 chuang VII (cung van ban qU)T ch€
tren) phftn n6i v~: trach nhi~m eua
chu kinh doanh vli truOng. Cling ghi r6: "Khi ho~t dQng kinh doanh vli truOng, chu
kinh doanh phai tuan thea cac quy dinh sau day" .... 1....2...3.....9.
- Di~u 32 chuang VIII (van ban quy ch€
tren) phftn noi v~: trach nhi~m cua chu
cO' So' kinh doanh karaoke. Cling ghi r6: "khi ho~t d(>ng kinh doanh karaoke, chu cO' So'
kinh doanh phai tuan thea cac quy dinh sau day" (1 ...2....3....8).
Cac van ban phap quy d~u ghi r6 cai duQ'c lam va cai khong duqc lam danh cho
d6i tuqng la nguai t6 chuc ho~t d(>ng dich V\l cong c(>ng. Nhung nhu th€ khong c6 nghla la nguai co nhu cftu su d\lng dich V\l a trong IInh V\lC fty dung ngoai ph~m vi trach nhi~m.
Vi d\l: M\lc 5 Di~u 27 chuang VII "ho~t d(>ng vfi truOng" (van ban quy ch€
tren)
ghi: "Khi phat hi~n nguai say ruQU, bia, nguai su d\lng cac chftt rna tuy va cac chftt kich thich bi cftrn su d\lng phai yeu cftu nguai do ra kh6i vli truOng". Hay a m\lc 6 Di~u 27 chuang VII "ho~t d(>ng vli truOng" (cling van ban quy ch€ tren) ghi: "Khong
cho nguai du6'i 18 tu6i lam vi~c ho~c van khieu vli t~i vli truOng".
Cac di~u m\lc vi d\l tren r6 rang la quy dinh danh cho d6i tuqng la chu kinh doanh phai th\lc hi~n, nhung d6ng thai v6'i nguai lien quan t6'i cac vftn d~ dii bi cftm a di~u m\lc fty nhu nguai say ruQU, bia, su d\lng rna tuy...(a m\lc 5 Di~u 27) hay nguai du6'i 18 tu6i van lam vi~c ph\lc V\l ho~c khieu vli....(am\lc 6 Di~u 27) d~u se bi xu ly hanh chinh.
Nhu v~y, m6i van ban phap quy danh cho rn(>t d6i tuqng A th\lc hi~n nhung d6ng
thai no cung co tac d\lng t6'i cac d6i tuqng B, C... khac co lien quan cling phai chiu
trach nhi~m. Tuy nhien, khi cO' quan chuc nang, nha chuc trach lam nhi~m V\l xem xet, xu ly hanh chinh cac d6i tuqng vi ph~m di~u lu~t se xem xet a nhi~u g6c d(> va tren nhi€u di~u khoan quy dinh a cac van ban phap quy khac nfta d€ dua ra k€t lu~n vi ph~m va xu ph~t phil hqp, cong b~ng.
326
Nghi dinh 103 cua Chinh phu ra ngay 06/11/2009 v&i van ban quy ch€ ho~t dQng
van h6a va kinh doanh dich V\l van h6a c6ng cQng da quy dinh nhi€u nQi dung lien
quan t&i nhi€u lInh Vl)'C ho~t dQng.
- Chuang I: Nhfrng quy dinh chung c6 tir Di€u 1 d€n Di€u 3. D~c bi~t chu y Di€u
3: quy dinh cfim trong ho~t dQng van h6a va kinh doanh dich V\l van h6a.
- Chuang II: LUll hanh, kinh doarlh bang, ilia ca nh~c, san khfiu quy dinh tir Di€u 4 d€n di€u 6. Chu y Di~u 6: Quy dinh d6i v&i t6 chilc, ca nhan kinh doanh, ph6 bi€n
bang ilia ca nh~c san khfiu.
- Chuang III: Bi€u di€n ngh~ thu~t, trlnh di€n thai trang bao g6m tir Di€u 7 d€n
trach nhi~m cua chu dia di€m bi€u
thu~t, trlnh di€n thai trang.
Di€u 11. 'Chu y 2 di€u 9 va lOla cac quy dinh v€ di€n ngh~ thu~t, trlnh di€n thai trang va trach nhi~m cua nguai t6 chilc bi€u di€n ngh~
- Chuang IV: Tri€n lam van h6a ngh~ thu~t
lam va trach nhi~m cua t6 Til Di€u 12 d€n Di€u 16 chu y Di€u 15: di€u ki~n tri€n
chilc, ca nhan t6 chilc tri€n lam.
- Chuang V: T6 chilc l€ hQi
G6m til Di€u 17 d€n Di€u 20 chu y Di€u 18 va Di€u 20 thfim quy€n va thu t\lC
cfip gifiy phep t6 chilc l€ hQi; trach nhi~m cua nguai t6 chilc l€ hQi.
- Chuang VI: Vi€t, d~t bi€n hi~u
Til Di€u 22 d€n Di€u 23.
- Chuang VII: Ho~t dQng vfi truOng
G6m tir Di€u 24 d€n Di€u 29. Chu y Di€u 27 va Di€u 29 quy dinh trach nhi~m
cua chu kinh doanh vil truOng va quy dinh cfim trong ho~t dQng vil truOng.
- Chuang VIII: Ho~t dQng karaoke
Tir Di€u 30 d€n Di€u 34. Chu y Di€u 32 va Di€u 34. Quy dinh trach nhi~m cua
chu ca sa kinh doanh karaoke va quy dinh cfim trong ho~t dQng karaoke.
- Chuang IX: Ho~t dQng tra chai di~n tu va cac hlnh thilc vui chai khac.
Til Di€u 35 d€n Di€u 36.
- Chuong X: Di€u khoan thi hanh
Tu Di€u 37 d€n di€u 38. Chu y Di€u 37 quy dinh v€ ho~t dQng sau 12 gia dem.
Trong van ban phap quy, m6i di€u khoan d€u quan trQng va c§n thi€t nk viing de thlJC hi~n. Tuy nhien, d~c bi~t chu y t6i nhfing di€u khoan mang tinh c6t 16i co lien quan tn;rc ti€p tm cac d6i tlrQUg cung (mg va su d\lng dich V\l de di€u hanh quan 1y duqc hi~u qua.
3. Ky nang tham mU'u, tU'vAn cho UBND xii ve quan Iy ho~t dQng dieh Vl}
van hoa, th~ thao va du Iich
3.1. Vai tro, vi tri ena cong tac tham mU'u, to' vAn
Chung ta da bi€t, a m6i cftp chinh quy€n nguai co trach nhi~m n~ng n€ nhftt, IOn
. ;.
nhftt 1a chu tich. Chinh quy€n xa la chu tich xa. Chu tich di€u hanh tftt ca mQi cong
vi~c cua xa, chiu trach nhi~m tru6c Dang va dan v€
tftt ca nhfing gl dang di€n bi€n
trong dai s6ng cua nhan dan trong xa.
Du6i Chu tich co bQ may hanh chfOO giup vi~c. Trong 1Inh VlJC van hoa, thong
tin, the thao, du 1ich va dich V\l van hoa, the thao va du lich, nguai giup vi~c cho Chu
tich 1a can bQ van hoa xa-Ban van hoa xa.
Llnh VlJC van hoa, thong tin, the thao, du 1ich va ho~t dQng dich V\l van hoa, the thao, du lich a xa vo cling rQng IOn va phirc t~p, trong khi do dQi ngfi can bQ l~i qua it. Hi~n t~i m6i xa chi co mQt dinh xuftt. C6 mQt vai dia phuong trong ca nu6c da tang
them mQt dinh xuftt nfra. Vi~c nhi€u, nguai qua it l~i co nhfrng kho khan ch6ng chftt
nen cong tac tham muu, tu vftn cho chu tich xa khong duqc lam d€n nO'i d€n ch6n. Do
v~y, nhi€u sai ph~m, tieu ClJC trong ho~t dQng dich V\l van hoa khong duqc giai quy€t
dfrt diem, gay nhi€u buc xuc cho nhan dan. N€u khong co thalli mUll, tu vftn, chu tich
xa khong the nao nAm h€t duqc ngQn ngaOO, chi .ti€t, muc dQ cua nhiing vi ph~m, sai
sot, tieu ClJC trong cac ho~t dQng, trong dai s6ng nhan dan cua xa, nhftt 1a ho~t dQng
dich V\l van hoa, the thao va du 1ich dang bung phat m~nh me trong cO' ch€ kinh t€
thi
truOng hom nay. Khong nAm bAt C\l the vftn d€, slJ vi~c d6ng nghla v6i vi~c khong giai
quy€t duqc vftn d€, slJ vi~c.
V 6i vai tra, nhi~m V\l 1a mQt can bQ giup vi~c cho chu tich xa v€ n1ang van hoa
xa hQi, can bQ van hoa xa nAm vfing tlOO hlnh ho~t dQng va co d€ xuftt tham mUll, tu
328
vftn cho chu tich v€ phuong an giai quy€t, xu ly, chftn chinh thl nhung vi ph~m, tieu
C\fC trong ho~t dQng dich V\l van h6a m&i c6 tri€n vQng duQ'c kh~c ph\lc.
R6 rang, ho~t dQng tham mUll, tu vftn, quan ly, chftn chinh trong lInh V\fC dich V\l
van h6a, th€ thao, du lich tren dia ban xa la mQt ho~t dQng nhi€u kh6 khan, phuc t~p,
.. .
3.2. Y~ll t6 ena eong tae tham mUll tu vin
nhi€u tra ng~i nhung khong th€ khong lam VI no co anh huCmg tr\fc ti€p t&i dai s6ng Vall h6a xa hQi axa. Nhu v~y, ho~t dQng tham mUll, tu vftn v€ quan ly dich V\l van h6a, th€ thao, du lich cho chu tich xa co vai tro, vi tri vo cung quan trQng va thi€t th\fc.
Bao g6m 2 y€u t6 chinh la: Nguai lam cong tac tham mUll, tu vftn va NQi dung
a. NglliJi lam cong tac tham mllU, tll van
tham mull, tu vftn.
Nguai lam cong tac tham mUll, tu vftn cho UBND xa v€ quan ly ho~t dQng dich
ki~n cho can bQ van h6a xii lam tron chuc trach cua mInh, nganh van h6a, th€
vv van h6a, th~ thao, du lich tren dia ban xa chfnh la can bQ van h6a xa. D€ t~o di€u
thao
va du lich da neu ra nhung yeu cfiu va bi~n phap thi€t th\fC nhu:
- cfin phai dfiu tu dao t~o dQi ngfi can bQ van h6a, th€ thao, du lich acO' sa. - Chli Yva Uti tien ngu6n can bQ t~i ch6 avUng d6ng bao dan tQc la con em cac dan
tQc. Nhfrng nguai thong th~o ti€ng n6i va tam ly, phong t\lC, t~p quan adia phuong.
- Song song v&i cong tac dao t~o cO' ban cho can bQ van h6a cO' sa vfin phai quan
tanl thuOng xuyen b6 sung, t~p huftn, ki€n thuc, nang l\fc chuyen mon nghi~p V\l d€
thu~n lQ'i va c6 chinh sach diii ngQ hQ'P ly d€ can bQ yen tam cong tac lau dai.
,
dap (mg yeu cfiu ngay cang cao va da d~ng cua th\fc t€. D6ng thai chu y t~o di€u ki~n
vJ quan diim, nh(ln thue va Z6i s6ng: Can bQ van h6a xa phai c6 quan di€m, nh~n thuc chinh tri r6 rang, l~p tmOng tu tuCmg vfrng vang; Co hi€u bi€t cac duOng l6i, chu
Nhfrng bi~n phap tren day nhfim xay dl)l1g mQt dQi ngfi can bQ van h6a cO' sa co dfiy du nang l\fc d€ hoan thanh t6t vai tro la mQt can bQ van h6a cua Dang acO' sa v&i yeu cau:
truong, chinh sach, phap lu~t cua Dang va Nha nu&c. Trong d6 cfin hi€u bi€t sau v€
cac chfnh sach kinh t€-xa hQi c6 lien quan t&i dai s6ng hang ngay cua qufin chung
rman dan t~i cO' sa, dia phuong. Nhftt la cac van ban phap quy v€ ho~t dQng van h6a,
th€ thao, du lich va ho~t dQng dich V\l van hoa dang phat tri€n m~nh me. Can bQ phai
la nguai gian di nhanh nh~n, ho~t bat, gfrn glii chan hoa v6i mQi nguai, chan th~t, cai rna bi€t l~ng nghe va hQc hoi qUfrn chung, co quan h~ m~t thi€t v6i d6ng nghi~p, d6ng
v~ nghi¢p v¥ chuyen man: Can bQ van hoa xa phai co ki€n thilc, hi~u bi€t co ban
chi trong dia ban xa.
v€ van hoa, thong tin, th€ thao, du lieh. Bay la mQt v~n d€ tuOng nhu dan gian nhung
thlJc t€ l~i r~t kho khan, philc t~p. Bai VI cac lInh V\IC cua van hoa, thong tin, th€ thao, du lich la vo cung OOi€u, vo cung rQng IOn. Nhung n€u khong co nhfrng hi~u bi€t co ban v€ no t~t khong th€ noi duQ'c di€u gl, lam duQ'c vi~c gl cho co sa. - ~
Can bQ van hoa co So' co th€ co ehuyen mon sau v€ mQt lInh VlJC nao do OOu sang
tac am ilh~c, ve tranh, n~n tuqng, ke ve pa-no, ap phich ho~c hat hay, di€n kich gioi,
nhung cling co th€ khong nh~t thi€t phai gioi, phai tai v€ mQt lInh VlJC nhu th€. Ma
tru6c h€t la phai n~m b~t duQ'c nhfrng d~c trung, d~c di€m rieng cua m6i 1100 VlJC va
r6i chi d~o no, quan ly, hu6ng d~n no di dung quy d~o ph\lc V\l cho mQi rlhi~m V\l chiOO tri xa hQi chung cua dia phuang.
Can bQ van h6a co So' phai la nguai am hi€u v€ truy€n th6ng van h6a, phong t\lC
t~p quan cua dia phuang, dan tQc. C6 kha nang t6 chilc cac chuang trlOO ho~t dQng thao hay du lieh a co sa. C6 kha nang v~n dQng va loi cu6n t~p hqp duQ'c qUfrn chung tham gia cac ho~t dQng van h6a, van ngh~ qUfrn chung mQt cach
van h6a, thong tin, th€
dong dao va hi~u qua.
Nhu v~y, d€ lam duQ'c nhfrng di€u nhu yeu cfru tren, can bQ van hoa xa phai la
b. Npi dung tham muu, tu van:
mQt nguai giau tam huy€t v6i SlJ nghi~p van hoa aco sa.
Hai nQi dung chinh eua cong tae tham muu, tu v~n:
Tham muu, tu v~n v€ ho~t dQng phong trao van h6a, thong tin, th€ thao, du lich
va dich V\l van hoa.
Tham muu, tu v~n v€ ch~n chinh, xu ly sai ph~m trong ho~t dQng van h6a, thong
- v~ hO(lt ar;ng phong trao van hoa, thong tin, thi thao, du Ijch va djch v¥ van hoa: Bao g6m t~t ca nhfrng m~t, nhfrng lInh VlJC di€n ra trong dai s6ng van h6a cua
330
tin, th€ thao, du lich va ho~t dQng dieh V\l van hoa.
qUftn chung nhan dan dia phuong hang ngay, v&i cac di€u ki~n, bi~n phap, con nguai,
nQi dllng C\l th~ ...duqc mo ta dfty du, chi ti~t b~ng van ban gQi la phuong an t6 chuc
hOl;lt dQng. Ngoai ra con co cac phuong an hOl;lt dQng xa hQi khac, ho~c dinh ky, ho~c
dQt xuftt nla can bQ van hoa xa~hQi phai 10 li~u va phai co d€ an, phuong an d~ d€ xuftt,
tham mUll, tu vftn cho lanh dl;lo chinh quy€n xa tir vai thang, tru&c khi ti~n hanh t6
chuc th\fc hi~n. Cling co phuong an phai tham mUll, tu vftn tir nam tru&c cho hOl;lt
dQng cua nam sau.
Yeu cftu chung cua phuong an: M6i phuong an duqc xay d\ffig d~ tham mUll, tu
vftn cho lanh dl;lO xa phai th~ hi~n duqc nhfrng m~t cO' ban nhu sau:
- M\lc dich, y nghla cua phuong an.
- Yeu cftu, mong mu6n cua phuong an.
- Thai gian, thai luqng th\fc hi~n nQi dung phuong an.
-. Dia di~ln th\Ic hi~n nQi dung phuO'ng an.
- Nguai th\fc hi~n, nQi dung phuong an, ca nhan, t~p th~.
- Phuong ti~n, ky thu~t ph\lc V\l cho phuong an.
- NQi dllng cua phuang an.
- Cach thuc t6 chuc hOl;lt dQng.
- C6ng tac giam sat, ki€m tra hOl;lt dQng.
- C6ng tac t6ng k~t, rut kinh nghi~m, thi dua.
DiI quy mo phuong an t6 chuc hOl;lt dQng lOn, nh6 th~ nao thl cling cftn co nhfrng
tinh toan, chuAn bi chi ti~t chu dao v~ cae m~t tren va doi hoi can b(> van hoa xii phai trlnh bay ra rang, c~n ke cho lanh dl;lO xa d~ xin y ki~n chi dl;lo.
Tren day chi d€ c~p d~n cac hOl;lt d<)ng van hoa, thong tin, th~ thao, du lich do
chinh quy€n hay doan th~ cua xa chu trl t6 chuc hOl;lt d<)ng.
U6ng thai, hOl;lt d<)ng d6 ll;li tfl!c ti~p do can b<) van hoa xa d€ xuftt ho~c ph6i hqp
d€ xuftt t6 chuc.
- vJ Chdn chinh, xu If sai phgm trong hogt Q9ng van hoa, thong tin, th~ thao, du
Itch va hogt Q9ng dtch v~ van hoa
Day la nQi dung thu hai cua cong tac tham mUll, tu vfrn cho lanh d~o cua can bQ
ho~t dQng van h6a, van ngh~, th~ thao, du lich, ben c~nh nhUng thanh qua d~t duqc
van h6a xa phai thl)'c hi~n. Trong n~n kinh t~ thi truOng, vai chu truong xa hQi h6a cac
khong tranh khoi nhUng sai lfim, y~u kern, tieu Cl)'C nhfrt lh trong nhUng ho~t dQng dich
V\l. VI v~y, cong tac tham mUll, tu vfrn cho lanh d~o xa kip thai chfrn chinh, sua d6i
nhUng sai s6t, y~u kern, tieu Cl)'C trong phong trao van h6a, ho~t dQng dich v\l van h6a
tren dia ban xa phai duqc ti~n hanh nghiern tuc va thuOng xuyen.
bi~u hi~n nhi~u tren hai phuong di~n chinh, d6 la:
Cac sai ph~m, y~u kern, tieu Cl)'C trong dai s6ng van h6a a dia phuong thuOng
Vi ph~rn quy dinh, lu~t dinh da ban hanh
- V~ nghla V\l cong dan xay d\ffig va bao v~ que huong, dfrt nuac, giu gill ban s~c
van h6a.
- V~ giu gIn v~ sinh rnoi truOng, bao v~ suc khoe cQng d6ng lang xa.
- V~ dan s6 k~ ho~ch h6a gia dinh.
- V~ bao v~ giu gIn cac cong trlnh van h6a lich su, tin nguOng, danh lam th~ng
canh cong cQng.
- V~ thl)'c hi~n cac cUQc v~n dQng phong trao "toan dan doan k~t xay d\ffig dai
s6ng van h6a".
Sai ph~rn v~ d~o duc, 16i s6ng bi~u hi~n
- Tinh tharn lam, ham lqi, v\llqi, buon gian, ban l~u.
- Tinh ca nhan ich ky, lqi rnlnh h~i nguai, luai bi~ng ham huCmg th\l, bon chen,
trQm c~p, lira dao, ca b~c, rna tuy.
- Me tin di doan, buon thfin ban thanh.
- Huyenh hoang, ganh dua, cong thfin dia vi, be phai rnfrt dom k~t.
- Tu tuCmg l~c h~u, hu b~i, thi phu khinh bfin, chu nghla gia dlnh, chu nghla dong
tQc h~p hoi.
Cac vi ph~m, sai ph~rn di~n hlrlh tren day la nhUng khia c~nh cua cUQc s6ng
332
thuOng d€ nh~n bi~t, nhung khong d€ kh~c ph\lc, x6a bo, sua chua. Ngoai ra, co nhung
sai ph~m, nhfrng tieu C\lC nhu tang bang chlm kh6 nh~n bi€t gay h~i cho cUQc s6ng
blnh yen cua dia phuang lang xa.
Nhi~m V\l cua can bQ van hoa xa th~t n~ng n~ khi phai tham mUll, tu vftn cho lanh
d~o xa chinh d6n, kh~c ph\lc nhfrng bftt c~p tren day.
c. Quy trinh tham mil'u, tU' van
MQt quy trlnh tham mUll, tu vftn cua can bQ van hoa xa hQi d6i v&i lanh d~o xa
It
•
thuOng co hai bu&c: Can bQ d6i di~n v&i th\lc t€ ho~t d<)ng xa hQi va Can bQ bao cao d~ xuftt va xin y ki€n chi d~o.
Buac 1. Can b(J dt5i di?n vai thvc ti hogt d(Jng XQ h(Ji
. .
V &i vai tro va trach nhi~m cua mQt can bQ van hoa xa, day chfnh la nghi~p V\l cua
can bQ van hoa xa. D6i di~n v&i th\lc t€ ho~t dQng xa hQi la cong vi~c, nhi~m V\l hang ngay, h~ng gia cua can bQ van hoa-xa hQi adia phuang. No doi hoi:
- Can bQ phai bam sat dai s6ng -van hoa-xa hQi cua cQng d6ng lang xa nhu: tam
tu, nguy~n vQng, hoan canh gia dlnh, kinh t€, hQc vftn...
- Can bQ phai co m~t thuOng xuyen a cac ho~t dQng van hoa-xa hQi cua xa nhu ho~t dQng van hoa, van ngh~, th~ thao, du lich-tftt nhien la phai phan chia thai gian,
s~p x€p, b6 trf cong vi~c cho phil hqp tUng nai, tUng luc, tUng vi~c.
- Can bQ luon quan tam l~ng nghe, tIm hi~u, thu th~p thong tin cua qUfrn chung v~
cac m~t ho~t dQng va quan h~ lang xa cQng d6ng, m~t gl t6t cfrn phat huy, m~t gl chua
t6t cfrn kh~c ph\lc.
- Can bQ cfrn phat hi~n kip thai nhUng di€n bi€n m&i, nhUng hi~n tUQllg l~ trong
lien quan t&i ho~t dQng van dai s6ng cQng d6ng lang xa, nhftt la nhUng di€n bi€n co h6a-xa hQi. Trong do phan lo~i va sa bQ nh~n xet v~ di~n bi~n eae hi~n tUQllg do, eM
gl dung, cai gl sai ho~c vi ph~m cac quy dinh cua phap lu~t hay quy dinh cua dia
phuong nhu: NQi quy, quy dinh cua uy ban, doan th~, cua cau l~c bQ, cua cac hQi...
- N~m vUng dinh hu6ng xay d\lIlg va phat tri~n cac ho~t dQng phong trao van
h6a, th~ thao, du lich cua xa thong qua cac k€ ho~ch, d\l an hay chuang trlnh hanh
dQng rna lanh d~o da duy~t, can bQ van hoa cfrn thi€t phai so~n thao cac phuong an
tritn khai va tham mUll, tu vftn cho lanh d~o xa chi d~o th\lc hi~n. D6ng thai mQt ho~t
dQng xa hQi khac cling n~m trong ph~m vi quan ly cua lanh d~o chinh quy€n xa rna
can bQ van hoa xa phai bao quat la ho~t dQng dich V\1 van hoa, th€
thao, du lich tren
dia ban xa. Ho~t dQng nay cling phai duqc can bQ van hoa xa tham muu, tu v~n cho
lanh d~o xa quan ly mQt cach sat sao, VI no dang hi~n huu lien quan t&i dai s6ng tung
nguai dan trong xa, co ca tich clJ~ va tieu ClJC.
Buac 2: Can b6 baD CaD, aJ xudt, xin y ki~n chi ago
Bu&c mQt dfty kho khan, v~t va, t6n nhi€u thai gian, cong suc bao nhieu thl bu&c hai
cling dfty gian nan, phuc t;lp va doi hoi nhi€u suy tinh th~ trQng b~y nhieu.
Sau khi nilm bilt ky lUOng va chinh xac hi~n thlJc khach quan va da co duqc
nhfrng nh~n dinh cftn thi€t cho SlJ phat huy m~t tich ClJC va chinh sua nhfrng sai sot,
tieu qrc cua ?i~n thgc khach quan do, can b9 van hoa xii ti~n hanh so~n van ban bao cao, d€ xu~t va xin y ki€n chi d~o cua lanh d~o xa. Day chinh la nhi~m V\1 quan trQng: tham mUll, tu v~n cho lanh d~o xa d€ quan ly phong trao van hoa, th€
thao, du lich va
dich V\1 van hoa cua dia phuong t6n t~i va phat tri€n vfrng b€n,
t6t d~p dung dinh
hu6ng cua Dang va Nha nu&c v~ cong tac van hoa, th€
thao, du lich trong kinh t~ thi
truOng, hQi nh~p qu6c t€.
Bao cao, d€ xuftt, tham mUll, tu v~n cho lanh d~o xa phai hQi t\1 mQt s6 yeu cftu
chinh sau:
- Phai co tinh sat thlJc: Khong to h6ng, boi den ho~c bop mea SlJ th~t ho~t dQng
cua quftn chung da co ho~c nhfrng SlJ vi~c, hi~n tUQ11g m&i phat sinh trong phong trao
quftn chung, trong dai s6ng xa hQi.
- Phai co tinh khach quan: Nhln nh~n, danh gia mQt SlJ vi~c, m<)t phong trao phai
tu goc dQ xay dlJIlg, khong chu quan ap d~t ho~c suy di€n, khong cam tinh, yeu ghet
tuy ti~n. Phai ton trQng ca ly va tlnh cua SlJ vi~c ho~c hi~n tUQ11g da va dang xay ra.
ti€n hanh cong mc quan ly, chinh d6n, b6 sung,
- Phai ly giai duqc tinh c~p thi€t
-:
nang c~p d€ phat tri€n hay lo~i bo vllqi ich cQng d6ng truac m6i hi~n tllQ'Ilg ho~c SlJ vi~c.
- Phai neu ra duqc nhUng bi~n phap cach thuc giai quy€t, xu ly hqp ly, thi€t thlJc,
trong
co hi~u qua, khong gay nhi€u sao trQn, khong gay hoang mang m~t doan k€t
quftn chung ho~c anh huOng x~u t&i tr~t tlJ an ninh xa hQi, t6n hao ti~n cua nha nu&c.
Nhu v~y mQt van ban bao cao, d€ xu~t, tham mUll, tu v~n cho lanh d~o xa phai
duqc 'chuftn bi va bien so~n cftn th~n, chu dao, th~u tlnh, d~t ly co tinh khoa hQC va suc
334
thuy~t ph\lc nhfit dinh. Th~m chi trong nhi€u truOng hqp phai c6 nhfrng cach trlnh bay
kheo leo, t~ nhi ho~c phai c6 long dung cam va tinh thfrn trach nhi~m, dam duang dfru,
dam hy sinh ban than VI SlJ nghi~p xay dlJng que huang, VI cai chan - thi~n - my.
Tren day la nhfrng bu&c di, nhfrng tieu chi, nhfrng ky nang tham mUll, tu vfin cho
lanh d~o xa quan ly va t6 chuc hu6ng dfrn ho~t dQng van h6a, th~ thao, du lich va dich V\l van h6a axa cua can b<) van h6a xa. Vi~c ti~p thu, l~ng nghe than1 muu, tu vfin nhu th~ nao la do phia lanh d~o xa, tuy nhien no cung ph\l thuQc nhi€u van chfit lUQllg tham
· .
mUll, tu vfin cua can bQ van h6a. Nhu v~y, cong vi~c tham muu, tu vfin, nQi dung tham mUll tu vfin la thuQc v€ can b<) van hoa xa. Can ti~p nh~n va dua ra k~t lu~n xu 19 cu6i cung cac .vi ph~m, sai sot, tieu qrc cua ho~t dQng dich Vl) la thuQc v€ chu tich va t~p
th~ can bQ chuc nang do chu tich chi d~o.
Nhi€u nguai quan ni~m tham mUll, tu vfin la mQt ngh~ thu~t, qua khong sai, VI
tham mUll, tu vfin la m<)t vi~c lam xufit phat tir trai tim, tir kh6i 6c cua nguai tham
n1UU. N6 1a mQt cong vi~c nh~y cam, doi hoi SlJ t~ nhi, kheo leo, nhung doi khi cling
phai m~nh b~o, dung cam m&i lam duqc. Ngoai ra d~ nQi dung tham muu, tu vfin c6
suc thuy~t ph\lc, nguai tham muu, tu vfin phai trang bi cho mlnh v6n ki~n thuc xa hQi
phong phil, v6n ngh€ nghi~p chuyen mon du d~ c6 long tin cua nguai tham mUll, tu
vfin n6i rieng, cua d6ng nghi~p va qUfrn chung nhan dan n6i chung.
K~t lu~n
Ho~t dQng dich V\l van hoa, th~ thao, du lich thlJc SlJ da la mQt nhu cfru khong th~
thi~u cua dai s6ng xa hQi.
Ho~t dQng dich V\l van hoa, th~ thao, du lich g6p phfrn lam phong phu d'ai s6ng
van hoa tinh th~n cua m6i t~ng lap nhan dan. No t~o ra c6ng an vi~c lam cho r~t nhi€u
lao d<)ng trong xa hQi va gop phfrn lam tang thu nh~p kinh t~ cho rlhi€u ca nhan, gia
dlnh va toan th~ xa hQi.
V&i nhfrng nguai su d\lng dich V\l van h6a, th~ thao, du lich phuang thuc "thoa
thu~n" cua dich V\l da giilp hQ hai long han, yen tam han, ti~t ki~m duqc nhi€u
thai
gian, cong suc khi cfrn phai ti~n hanh lam mQt vi~c, mQt vfin d€ nao d6. Nhu th~ la da
mang l~i lqi ich thi~t thlJc cho ca nguai cung ung dich V\l va nguai su d\lng djch V\l.
V~y, co th€ kh~ng dinh rfing ho~t dQng dieh V\l van hoa, th€
thao, du lieh co vai
tro thi€t y€u
trong dai s6ng van hoa eua nhan dan va ho~t dQng nay cling la dQng l\le
g6p phAn thue dfty xa hQi ti€n len.
Song, d€ ho~t dQng dieh V\l van hoa, th€
thao, du lieh luon x(mg dang vai long tin
va S\l eha dqi, uy thae, thoa thu~n eua toan xa hQi. cAn thi€t Nha nuae phai co nhUng
bi~n phap quan ly, huOng d~n t6 chile ho~t dQng dieh v\l van hoa, th€ thao, du lieh kip thai~ sat sao nhi€u hon nfra, rna trong do vai tro nhi~m V\l eua ngum can bQ van hoa acO' sa xii la h€t sue quan trQng, cAn duqe quan tam eua toan xa hQi. Can bQ van hoa xa nguai ehi€n sI tren m~t tr~n van hoa adia ban nong thon, d6ng bfing hay mien nui-nguai dong gop tIVe ti€p bfing nhUng ho~t dQng th\le ti€n phong trao va tham mUll, tu vAn eho
- ...;.
Chu tieh xa dua ra nhUng giai phap t6t nhAt, hi~u qua nhAt nhfim lam cho ho~t dQng dieh
V\l van hoa, th€
thao, du lieh-mQt mfit xieh quan trQng dfty e6 xe kinh t€, van hoa-xa hQi
ti€n
len phia twae.
Chung ta hy vQng va tin tuOng rfing dai s6ng van h6a-xa hQi eua m6i lang xa, eua
ca dfrt nuae ngay cang khai sfie, phat tri€n b~n vUng mang d~m dAu An eua thai d~i
mai rna trong do co S\l gop sue eua baa trai tim, kh6i oe dAy nhi~t huy€t, am thAm,
l~ng Ie hi€n dang tir nhUng mi~n que xa x6i nhi€u gian kho rna can bQ van hoa xa la
mQt l\le lUQl1g quan trQng gop phAn van thanh qua chung do.
************
Call hoi thao luan
1) TrInh bay r1h~n thue v€ dieh V\l van hoa, gia dlnh, th€ thao va du lieh?
2) Hay neu th\fc tqmg ho~t dQng dich V\l v~ hoa, gia dinh, th~ thao va du lich t~i
diaphuong?
3) Nhilng y€u
t6 nao cho S\l phat tri€n eua dieh V\l van hoa, gia dlnh, th€
thao va du
lieh?
4) D€
tham mUll eho UBND xa v€ quan ly va t6 ehue cae ha~t dQng dieh V\l van
h6a, th€ thao va du lieh, eong ehue van hoa xa cAn phai lam gl?
336
KY NANG KIEM TRA, PHAT HI~N cAc HANH VI VI P~M HANH cmNH VE HO~T BQNG VAN HOA, THE THAO, DU LJCH VA PHONG CHONG B~O LVC GIA BINH TIffiN BJA BAN XA
P~M XUA.N PHUC
Th.s. PHA.M THI NHlf QU'YNH
*)
Thai Iuqng: 8 ti€t c
A. MVC BiCH, YEU cAu
.. .
1. M1}.c dich:
- Cung cfip cho hQc vien rmfrng ki€n
thfrc cO' ban v€ ki~m tra, phat hi~n cac hanh
vi vi ph~m hanh chinh v€ ho~t dQng van h6a, th~ thao va du Iich va phong ch6ng b~o l\lc gia dlnh tren dia ban xa vung d6ng b~ng.
- Bi€t v~n dVng ki€n thuc cO' ban v€ ki~m tra, phat hi~n cac hanh vi vi ph~m hanh
chinh v€ ho~t dQng van h6a, th~ thao va du Iich va phong ch6ng b~o I\lc gia dlnh tren dia ban xa.
2. Yeu cfru: HQc vien nftm duQ'c ki€n
thuc cO' ban v€ ki~m tra, phat hi~n cac
hanh vi vi ph~m hanh chinh v€ ho~t dQng van h6a, th~ thao va du Iich va phong ch6ng b~o I\lc gia dlnh tren dia ban xa, d6ng thai ung dVng c6 hi~u qua trong ho~t
dQng th\lc ti€n
(y dia phuO'ng.
B.NQIDUNG
Thanh tra, ki€m
Chuyen d€ nay cung cftp mQt s6 ki€n
tra, phat hi~n va xu If c~c hanh vi vi phi;lm hanh chfnh v€ Ia mQt qua trInh, mQt nQi dung quan trQng kh6ng th~ thi€u cua cO' quan hanh chinh Nha nu&c. thuc va va ky nang cO' ban v€ ki~m tra phat hi~n cae vi ph~m chinh trong IInh V\lC van h6a, gia dlnh, th~ d\lc, th~ thao va du Iich d6i v&i cong chuc van h6a - xa hQi xa
1. Vi ph~nl hanh chinh
(*) Ly thuy~t 4 ti~t~ Thao lu~n: 4 ti~t
1.1. Khai ni~m: Vi ph~m hanh chinh 1a hanh vi do t6 chuc, ca nhan thlJc hi~n
mQt cach c6 y ho~c va y, vi ph~m cac quy dinh cua phap 1u~t v€ quan 1y Nha nu6c rna
khong phai 1a tQi ph~m (chua d€n muc cftu thanh tQi ph~m phai truy c(ru trach rlhi~m
hlnh slJ) va thea quy dinh cua phap, 1u~t phai bi xu ph~t hanh chinh.
Nhu v~y ta thfty r~ng:
- Chu th€ cua vi ph~m hanh chinh 1a t6 chuc, ca nhan;
- Vi ph~m hanh chfnh co ca do c6 y ho~c va y va d€u bi xu ph~t hanh chfnh;
- Khach th€ cua vi ph~m hanh chinh 1a cac quy dinh cua phap 1u~t v€ quan 1y
Nha nu6c trong tftt ca cac 1Inh VlJC quan 1y, atftt ca cac cftp, cac nganh;
- -Muc oQ vi ph~m hanh chinh co muc dQ nguy hi€m gay h~u qua xftu cho xa hQi
1.2. Trach nhi~m hanh chfnh
thftp hon so v6i tQi ph~m hlnh SlJ.
Trong quan 1y Nha nu6c, co rftt nhi€u quy dinh hanh chinh thuQc tftt ca cac 1Inh
VlJC dai s6ng xa hQi nhu: HQ tich, hQ kh~u, v~ sinh dich t€, hai quan, quy tAc san bAn,
danh ca, mai truOng, dang ky nghla V\l quan SlJ, y t€, giao d\lc, van hoa, th€ d\lc th€
thao, du 1ich, gia dlnh, giao thong, xay d\f11g v.v...
N€u cac vi ph~m quy dinh tren khong thuQc. t9i ph~m quy dinh trong BQ 1u~t
hlnh SlJ (hay co th€ hi€u 1a cac vi ph~m do gay h~u qua co muc dQ nguy hi€m d6i v6i
xa hQi chua d€n muc cftu thanh tQi ph~m phai truy c(ru trach nhi~m hlnh slJ), thl do 1a
nhUng vi ph~m hanh chinh va phai truy cuu trach nhi~m hanh chinh. vi~c troy c(ru
trach nhi~m hanh chinh khong ph\l thuQc vao mue dQ gay thi~t h~i rna chi ph\l thuQC
vao cO' sa phap 1y co vi ph~m 1a dUe
Ngoai rmUng d~c di€m chung v6i cac 10~r trach nhi~m phap 1y khac, thl trach nhi~m hanh chinh khac v6i trach nhi~m hlnh SlJ ach6 no duQ'c quy dinh trong cac van ban 1u~t, du6i 1u~t do cac cO' quan quan 1y hay ca nhan ap d\lng; no khac trach nhi~m dan SlJ a ch6 co th€ hanh vi vi ph~m hanh chinh khong gay ra thi~t h~i v€ v~t chftt
338
(trong 1Inh VlJC van hoa, th€ d\lc th€ thao va du 1ich tuong d6i ph6 bi€n vftn d€ nay); no khac trach nhi~m ky 1u~t a ch6 no kh6ng phai 1a trach nhi~m cua can bQ, cang chuc Nha nu6c d6i v6i 1anh d~o (quan 1Y).
1.3. CO' sa cua trach nhi~m hanh chinh
CO' sa cua trach nhi~m hanh chinh 1a vi~c th\lc hi~n mot vi ph~nl hanh chinh
thong qua cac dftu hi~u cua vi ph~m hilnh chinh (hilnh dong, khong hilnh dong) cua
phap 1u~t, co th€ gay thi~t h~i, co 16i vi ph~m cac quy ph~m cua phap 1u~t hanh chinh,
do do hi truy c(ru trach nhi~m hanh chinh thea phap 1u~t hanh chinh hfing hinh thuc xu
ph~t hanh chinh. Trong th\lc t~ co h6n dftu hi~u vi ph~m chil1h nhu sau:
- Hilnh dong ho~c khong hilnh dong trai phap 1u~t, co nghla 1il da vi ph~m mot
quy ph~m hanh chinh trong mQt van han phap 1u~t hilnh chinh nilo do.
- Co 16i c6 y l1ay vo y do nhfrng nguai co nang l\lc hanh vi, ho~c t6 chuc co
nang l\lc phap 1y th\lc hi~n.
- Co th€ da gay ra thi~t h~i (cling co th€ chua phai 1a nhUng thi~t h~i th\lc t~).
Vi~c gay ra thi~t h~i co quan h~ nhan qua v6i 16i gay rae
- C 1.4. Cac hinh thuc trach nhi~m hanh chinh Trach nhi~m hilnh chinh duQ'c hi€u hi~n trong cac hinh thuc ph~t hanh chinh khac nhau va hi~n phap kh~c ph\lc h~u qua. Hinh thuc ph~t ph\l thuoc van muc do n~ng ho~c nh~ cua vi ph~m hanh chinh, hao g6m: - Ph~t co tinh chftt d€ giao d\lc d~o duc, tinh th - Ph~t ti~n; - Tr\lc xuftt; - Tu6c quy~n su d\lng gifty phep, chUng chi hanh ngh~ (tu6c hfing 1ai cac phuong ti~n giao thong, phuong ti~n v~n tai; thu h6i gifty phep kinh doanh, chUng chi hanh ngh~ hay cac lo~i gifty phep khac). - Tich thu tang v~t, phuong ti~n, trang thi~t hi duQ'c su d\lng d€ vi ph~m phap 1u~t hanh chinh. Cac hinh thuc ph~t tren duQ'c phan ra hinh thuc ph~t chinh, hinh thuc ph~t h6 sung vil duQ'c quy dinh C\l th€ trong tUng van han phap 1u~t xu ph~t vi ph~m hanh chinh. Bi~n phap kh~c ph\lc h~u qua, bao g6m: - BU9C kh6i ph\lc l~i tlnh tr~ng ban dfru da bi thay d6i do vi ph~m hanh chinh gay ra ho~c bU9C thao dO' c6ng trlnh xay d\ffig trai phep; - BU9C kh~c ph\lc tlnh tr~ng 6 nhi€m m6i truOng, lay Ian dich b~nl1 do vi ph~m hanh chinh gay ra; - BU9C dua ra kh6i lanh th6 Vi~t Nam ho~c bU9C tai xufit hang hoa, v~t phftm, phuong ti~n. 2. Ky nang ki~m tra, phat hi~n cac hanh vi vi ph,m hanh chinh trong ho,t dQng van hoa, th~ d\lc th~ thao, du Ijch va phong chAng b~o Ilfc gia dinh tren dja ban cftp xa 2.1.. Cae van ban phap lu,t quy djnh ve xu pb,t vi ph~m hanh chinh trong ho,t dQng van boa, th~ d\lc th~ thao, du Ijch va phong chang b,o IlfC gia dinh H~ th6ng van ban phap lu~t v€ xu ph~t vi ph~m hanh chinh co van ban phap lu~t chung la Phap l?nh xu If; vi ph(lm hanh ehinh nam 2002; Phap I?nh sua d6i, b6 sung
m(Jt s6 diJu eila Phap I?nh xu If; vi ph(lm hanh ehinh nam 2007; Phap I?nh sua d6i, b6
sung m(Jt s6 diJu eila Phap I?nh xu If; vi ph(lm hanh ehinh nam 2008 va Nghi dinh s6 128/2008/ND-CP ngay 16 thang 12 nam 2008 eua Chinh phil quy dinh chi tiit thi
hanh m(Jt s6 diJu eila Phap I?nh xu If; vi ph(lm hanh ehinh nam 2002; Phap I?nh sua
d6i, b6 sung m(Jt s6 diJu eila Phap I?nh xu If; vi ph(lm hanh ehinh nam 2008. Tren tUng IInh V\lC co cac van ban du6'i lu~t la cac Nghi dinh cua Chinh phu quy dinh xu phl;lt vi ph~m hanh chinh trong ho~t d9ng ho~c v~ IInh V\lC do. Trong ho~t d9ng van hoa, th~ d\lc th~ thao, du lich va phong ch6ng b~o l\lc gia dlnh co cac van ban phap lu~t quy dinh xu ph~t vi ph~m hanh chinh nhu sau: - Nghi dtnh s6 75/2010/ND-CP ngay 12 thang 7 nam 2010 eila Chinh phil quy dinh xu ph{Jt vi pht;lm hanh chfnh trong hOt;lt d(Jng van hoa, co hi~u l\lc tir ngay 01 thang 9 nam 2010. Nghi dinh co 4 chuang, 52 di€u. Chuang I. Nhfmg quy dinh chung Chuang 2: Hanh vi vi ph{Jm hanh chfnh trong hO{Jt d(Jng van hoa, hinh thire va mire xu pht;lt. Co 7 ffi\lC: 340 M\lc 1: Hanh vi vi ph~m trong IInh vvc di~n anh, hinh thuc va muc ph~t. Til di€u 7 d~n di€u 11 quy dinh hanh vi vi ph~m, hinh thuc va muc ph~t v€: quay phim, san xuAt phim; in, nhan ban, tang till phim; phat hanh phim nhva, bang ilia phim; chi~u
phim; lUll chi€u phim, lUll tru tac phftm di~n anh. Muc ph~t cao nhAt a m\lc nay la 40.000.000d6ng. M\lc 2: Hanh vi vi ph~m trong IInh vvc ngh~ thu~t bi€u di€n, hinh thuc va muc ph~t. Til di€u 12 d~n di€u 17 quy dinh hanh vi vi ph~m, hlnh thuc va muc ph~t v€: Nhan ban bang, ilia ca nh~c, san khAu; san xuAt phat hanh, dan nhan ki€rn soat bang, rna ca nh~c, san khAu; mua, ban, cho thue bang, ilia ca nh~c, san khAu; tang till, ph6
bi€n bang: rna ca nh~c, san kh~u; bi€u di€n ngh~ thu~t va trinh di€n thai trang; t6 chuc
thi Hoa h~u, Hoa kh6i, Nguai d~p. Muc ph~t cao nhAt am\lC nay la 40.000.000d6ng. M\lc 3: Hanh vi vi ph~m trong ho~t dQng van hoa va kinh doanh dich V\l van hoa c6ng cQng, hinh thuc va muc ph~t. Til di€u 18 d~n di€u 24 quy dinh hanh vi vi ph~m, hinh thuc va muc ph~t v€: N~p s6ng van hoa; Di€u ki~n t6 chilc ho~t dQng van hoa, kinh doanh dich V\l van hoa c6ng cQng; giAy phep ho~t dQng; san xuAt, lUll hanh bang, ilia tro chO'i di~n tu; vi ph~m quy dinh cAm d6i v&i ho~t dQng van hoa, kinh doanh dich V\l van hoa c6ng cQng; vi ph~m quy dinh cAm d6i v&i ho~t dQng van hoa, kinh doanh dich V\l van hoa t~i cO' sa lUll tru, nha hang an u6ng, dich V\l c6ng cQng; d~y am nh~c, d~y khieu vfi cua cO' sa d~y am nh~c, d~y khieu vfi ngoai c6ng l~p. Muc ph~t cao nhAt
am\lc nay la 40.000.000 d6ng. M\lc 4: Hanh vi vi ph~m trong IInh vvc my thu~t; tri€n lam van hoa, ngh~ thu~t; nhi~p anh, hinh thuc va muc ph~t. Til di€u 25 d~n di€u 26 quy dinh hanh vi vi ph~m,
hlnh thuc va muc ph~t v€: GiAy phep, dang leY ho~t dQng; vi ph~m quy dinh cAm trong
IInh vvc my thu~t; tri€n lam van hoa, ngh~ thti~t; nhi~p anh. Muc ph~t cao nhAt a m\lC nay la 40.000.000 d6ng. M\lc 5: Hanh vi vi ph~m trong IInh vvc quang cao; vi~t, d~t bi€n hi~u, hinh thuc va muc ph~t. Til di€u 27 d~n di€u 33 quy dinh hanh vi vi ph~m, hinh thuc va muc ph~t v€: GiAy phep ho~t dQng quang cao; hinh thuc quang cao; dia di€m, vi tri quang cao; nQi dung quang cao; quang cao san phftm chua duQ'c phep xuAt ban, phat hanh, ph6 bi~n; quang cao trong IInh vvc bi€u di€n ngh~ thu~t, thai trang, ho~t dQng van hoa, thi dAu th€ d\lc th€ thao~ vi€t, d~t bi€n hi~u. Muc ph~t cao nhAt &m\lc nay 1a 40.000.000 d6ng. M\lC 6: Hanh vi vi ph~m trong 1Inh V\lC di san van h6a, thu vi~n, cong trlnh van hoa, ngh~ thu~t, hlnh thuc va mue ph~t. Til di€u 34 d€n di€u 37 quy dinh hanh vi vi ph~m, hlnh thuc va ffiUC ph~t v~: bao v~ cong trlnh van h6a, ngh~ thu~t, bao v~ di san van h6a; khai qu~t khao c6, tritng tu, ton t~o di tich 1ich su, van h6a; phat hi~n, bao v~ va giao n<)p di san van hoa (di v~t, c6 v~t, bao v~t qu6c gia); 1Inh V\IC thu vi~n. Muc ph~t cao nhAt & m\lc nay 1a 40.000.000 d6ng. M\lC 7: Hanh vi vi ph~m trong 1Inh V\lC xuAt khAu, nh~p khAu san phAm van h6a; c6ng b6, ph6 bi€n tac phAm ra nuac ngoai, hlnh thuc va muc ph~t. Til di€u 38 d€n di€u
41 quy dinh hanh vi vi ph~m, hlnh thue va mue ph~t v~: Thil t\Ie xuAt khAu, nh~p khAu
van h6a phAm; giAy phep xuAt khAu, nh~p khAu san phAm van h6a; cac quy dinh cAm xuAt khAu, nh~p khAu d6i vai van hoa phAm; cong b6, ph6 bi€n tac phAm ra nuac ngoai. Muc ph~t cao nhAt (y m\lc nay 1a 40.000.000 d6ng. Chuang 3: Thdm quy~n, thit t¥c xu phgt vi ph(Jm hanh chfnh trong hO(Jt Q(Jng van
h6a: Til di€u 42 d€n di€u 50 quy dinh v€: Thfrm quy€n Xu ph~t vi ph~n1 hanh chinh cua Chu tich Uy ban nhan dan cac cfip, cO' quan Thanh tra chuyen nganh, Cong an nhan dan, BQ dQi bien phong, Canh sat bi~n, Hai quan, cO' quan Thu€, Quan 1y thi truOng va Thanh tra chuyen nganh khac; phan dinh thAm quy€n xu ph~t; thu t\lc xu
ph~t; thu, n<)p ti€n ph~t; Thu t\lC tich thu va xu 1y tang v~t, phuong ti~n vi ph~m; Thu
t\lC tuac quy€n xu d\lng giAy phep; thu t\lC tieu huy van h6a phAm d<)c h~i. Nghi dinh nay quy dinh xu ph~t vi ph~m hanh chinh trong hfiu h€t cac 1Inh V\IC ho~t dQng van h6a (trir 1Inh V\IC quy€n tac gia, quy€n lien quan), rAt quan trQng, do do lam c6ng tac quan 1y Nha nuac v€ 1Inh VlJC van .hoa &cac cAp, cac nganh phai hi€u, nAm chAc cac quy dinh cua Nghi dinh nay d~ ph\lc V\l cho cong tac thanh tra, ki~m tra va xu 1y vi ph~m. D€ ap d\lng Nghi dinh duqc dung, chinh xac, cfin phai nghien cUu, nAm vfing cac quy dinh t~i Thong tu s6 09/2010/TT-BVHTTDL nga~y 24 thang 8 nam 2010 cua B<) Van hoa, th€ thao va du lich quy dinh chi ti€t thi hanh mQt s6 quy dinh t~i Nghi dinh s6 75/2010/ND-CP ngay 12 thang 7 nam 2010 cua Chinh phu quy dinh xu ph~t vi ph~n1'hanh chinh trong ho~t dQng van hoa. 342 - Nghi ainh s6 141/2004/ND-CP ngay 01 thang 7 nam 2004 cua Chinhphu v~ xu
ph(Jt vi ph(Jm hanh chfnh trong hO(Jt a(Jng th~ d¥c, th~ thao, co hi~u l\fc thi hanh tir ngay 15 thang 7 nam 2004. Nghi dinh co 5 chuang, 35 di~u. Chuang I: Nhfmg quy ainh chung Chuang 2: Nhfmg hanh vi vi ph(Jm hanh chfnh va hinh thuc xu lYe Chuang nay co 5 m\lc IOn bao g6m: M\lc 1: Hanh vi vi ph~m hanh chinh trong tuy~n- chQn- dao t~o, hlnh thuc va muc ph~t. Tir di~u vi d~n di~u 9 quy dinll hanh vi vi ph~m, hlnh thuc va muc ph~t v~: . . vi ph~m eua thi sinh trong qua trinh dl! tuy€n vao eae truOng, lap nang khi€u nghi~p V\l th~ dvc th~ thao; vi ph~m cua thanh vien trong H(>i d6ng tuy~n ch9n trong cac truOng, lap nang khi~u nghi~p V\l th~ d\lc th~ thao; vi ph~m cua ca nhan, t6 chuc trong huftn luy~n, giang d~y th~ d\lc th~ thao; vi ph~nl cua hQc vien cac truOng, lap nang
khi~u th~ d\lc th~ thao. Muc ph~t cao nhftt am\lc nay la 3.000.000 d6ng. M\lc 2: Hanh vi vi ph~m hanh chinh trong thi dftu - bi~u di~n, hlnh thuc va muc ph~t. Tir di~u 10 d~n di~u 1vi quy dinh hanh vi vi ph~m, hlnh thuc va muc ph~t v~: vi ph~m cua thanh vien Ban T6 chuc trong thi dftu - bi~u di~n; vi ph~m cua trQng tai th~
thao trong khi lam nhi~m V\l; vi ph~m cua giam sat, thu ky trong khi thi hanh nhi~m
V\l; vi ph~m cua truOng doan, lanh d~o d(>i, huftn luy~n vien, chi d~o vien trong khi thi hanh nhi~m V\l; vi ph~m cua v~n d(>ng vien trong thi dftu - bi~u di~n; vi ph~m cac quy dinh cua Ban T6 chuc lam anh huOng d~n vi~c thi dftu - bi~u di~n; vi ph~m khac trong
thi dftu - bi~u di~n. Muc ph~t cao nhftt anl\lc nay la 50.000.000 d6ng. M\lc 3: Hanh vi vi ph~m hanh chinh trong t6 chuc va quan ly d(>i tuy~n th~ thao, " hlnh thuc va muc ph~t. Tir di~u 17 d~n di~u 2Q quy dinh hanh vi vi ph~m, hlnh thuc va ~ muc ph~t v~: vi ph~m cua truOng doan v~ cac quy dinh t6 chilc va ho~t d(>ng cua d(>i cua d(>i tuy~n; vi ph~m cua v~n d(>ng vien d(>i tuy~n; vi ph~m cua thanh vien d(>i tuy~n
v~ ky lu~t phat ngon. Muc ph~t cao nhftt am\lc nay la 10.000.000 d6ng. M\lc 4: Hanh vi vi ph~m hanh chinh trong cong tac y t~- clm h(>- ph\lc v\l, hlnh thuc va muc ph~t. Tir di~u 21 d~n di~u 22 quy dinh hanh vi vi ph~m, hlnh thuc va muc ph~t v~: vi ph~m cac quy dinh v~ y t~ - clm h(>; vi ph~m trong ho~t d(>ng ph\lc v\lluy~n tuy~n; vi ph~m cua thanh vien Ban huftn luy~n v~ cac quy dinh t6 chuc va ho~t d(>ng t~p, thi dftu - bi€u di€n th€ d\lc th€ thao. Mirc ph~t cao nhftt & m\lc nay la 3.000.000 d6ng. M\lC 5: Hanh vi vi ph~m hanh chinh trong ho~t dQng quang cao va t6 chirc djch V\l th€ d\lc, th€ thao, hinh thirc va muc ph~t. l'ir di€u 23 d€n di€u 25 quy djnh hanh vi vi ph~m, hinh thirc va mircph~t v€: vi ph~m v€ ho~t dQng quang cao trong thi dftu bi€u di€n th€ d\lc th€ thao; vi ph~m cac quy djnh trong ho~t dQng djch V\l th€ d\lc, th€ thao; vi ph~m cac quy djnh v€ su d\lng ten gQi, bi€u tuqng cua cau l~c bQ, mon phai, Chuang 3: Thdm quyJn, thil t1jC xu If; vi ph(lm hanh chfnh trong tinh VlfC th~ d1jc
th~ thao: Tir di€u 26 d€n di€u 30 quy djnh v€: Thftm quy€n xu ly vi ph~m hanh chinh bai t~p. Mirc ph~t cao nhftt &m\lc nay 1a 50.000.000 d6ng. cua Uy "ban nhan dan cac cftp; thftm quy€n xu ly vi ph~m hanh chinh cua Thanh tra Th€ d\lc Th€ thao; thftm quy€n xu ph~t vi ph~m hanh chinh cua Cong an nhan dan; ti~n, thu va xu ly tang v~t, phuong ti~n vi ph~m. thftm quy€n xu ph~t vi ph~m hanh chinh cua co quan Thanh tra lao dQng; thu t\lC ph~t Bay la Nghj djnh duy nhftt quy djnh v€ xu ph~t vi ph~m hanh chinh trong ho~t dQng th€ d\lc th€ thao. Tuy nhien, Nghj djnh nay duqc xay d\ffig tir tru&c khi c6 Lu~t th€ d\lc th€ thao, h~ th6ng cac van ban du&i lu~t quan ly nganh con qua it; nay Lu~t th€ d\lc th€ thao dii duqc ban hanh, nhi€u Thong tu, van ban quan ly nganh m&i duQ'c ban hanh, Phap l~nh xu ph~t vi ph~m hanh chinh nam 2002 dii duqc sua d6i, b6 sung nam 2008, do d6 cac can cir phap ly xay dVng Nghj djnh dii co nhi€u thay d6i, cac hanh vi l~nh·xu ph~t vi ph~m hanh chinh sua d6i, b6 sung nam 2008 nang len d€n 70.000.000 hanh chirm cling dii duqc quy djnh C\l th€ han, mirc ph~t cao nhftt cling dii duqc Phap do~n hi~n nay, cc1n phai xay d\ffig m6i Nghi dinh quy dinh v€ xu ph~t vi ph~m hanh d6ng. B€ phil hqp va dap (mg yeu c~u quan ly Nha nu&c v€ th€ d\lc th€ thao trong giai - Nghi ainh s6 149/2007/ND- CP ngay 09 thang 10 Niim 2007 cua Chinhphil v~ xu ph(lt vi ph(lm hanh chfnh trong tinh VlfC du lich. Nghj djnh c6 5 chuang, 36 di€u Chuarlg I. Quy ajnh chung Chuang 2. Hanh vi vi ph(lm hanh chfnh, hinh thirc va mirc xu ph(lt. Chuang nay chfnh trong ho~t dQng th€ d\lc th€ thao d€ thay th€ cho Nghj djnh s6 141/2004/NB-CP. 344 co 4 m\lc 1611 g6m: M\lc 1. Hanh vi vi phl;lm quy dinh v€ kinh doanh 1ft hanh, huOng dfin du Iich, v~n chuy€n khach du Iich. Til di€u 7 d€n di€u 12 quy dinh hanh vi vi phl;lm, hlnh thuc va muc phl;lt v€: Thong bao hOl;lt d<)ng kirih doanh 1ft hanh; v€ kinh doanh 1ft hanh; v€
kinh doanh d~i If IiI hanh; v~ liuOng d~n vien du Iich; v~ kinh doanh v~ chuy~n khach
thanh I~p va hOl;lt d<)ng cua chi nhanh, van phong dl;li di~n cua doanh nghi~p du Iich; v€
du Iich nu6c ngoai tl;li Vi~t Nam. Muc phl;lt cao nhfrt am\lc nay 1£1 15.000.000 d6ng. M\lc 2. Hanh vi vi phl;lm quy dinh v€ kinh doanh lUll tm du Iich. Til di€u 13 d€n di€u 14 quy dinh hanh vi vi phl;lm, hlnh thuc va muc phl;lt v€: Kinh doanh lUll tm du
Iich; v€ kinh doanh hang hoa, dich V\l kinll doanh co di€u ki~n trong cO' sa lUll tm du
Jich. Mlr~ ph~t cao nhfrt &fiVC mly Ia 15.000.000 d6ng. M\lc 3. Hanh vi vi phl;lm quy dinh v€ xuc ti€n du Iich. Til di€u 15 d€n di€u 1vi chuc h<)i chq, tri€n quy dinh hanh vi vi phl;lm, hlnh thuc va muc phl;lt v€: HOl;lt d<)ng xuc ti€n du Iich; v€ t6
lam, trung bay, gi6i thi~u san phfrm du Iich. Muc phl;lt cao nhfrt a m\lc nay 1£1 5.000.000 d6ng. M\lc 4. Hanh vi vi phl;lm quy dinh v€ hOl;lt d<)ng du Iich khac. Til di€u 17 d€n di€u 20 quy dinh hanh vi vi phl;lm, hlnh thuc va muc phl;lt v€: Tai nguyen du Iich, quy hOl;lCh phat tri€n du Iich; v€ bao v~ moi truOng du Iich; v€ quan Iy, hOl;lt d<)ng kinh doanh tra va xu Iy trong khu du Iich, di€m du Iich; hanh vi can tra hOl;lt dQng thanh tra, ki€m
vi phl;lm hanh chinh. Muc phl;lt cao nhfrt am\lc nay 1£1 15.000.000 d6ng. Chuang 3. Thdm quyJn, thu tl:lC xu pht;lt vi phgm hanh chfnh: Til di€u 21 d€n di€u
31 quy dinh v€: Thfrm quy€n xu phl;lt vi phl;lm hanh chinh cua Uy ban nhan dan cac cfrp; Thfrm quy€n xu phl;lt vi phl;lm hanh chinh cua thanll tra chuyen nganh du Iich; Thfrm quy€n xu phl;lt vi phl;lm hanh chinh cua cO' quan Cong an nhan dan, Canh sat bi€n, B<) d<)i bien phong, Thanh tra chuyen nganh; nguyen t~c xac dinh thfrm quy€n xu phl;lt vi phl;lm hanh chinh va uy quy€n xu phl;lt vi phl;lnl hanh chinh; thu t\lC xu phl;lt vi phl;lnl hanh chinh; thu t\lC tu6c quy€n su d\lng gifry phep, chUng chi hanh ngh€; thu t\lC tich thu, xu Iy tang v~t, phuang ti~n vi phl;lm; chfrp hanh quy€t dinh xu phl;lt vi phl;lm hanh chinh; cUOng ch€ thi hanh quy€t dinh xu phl;lt vi phl;lffi hanh chinh; quy dinh cac bi~n phap kh~c ph\lc h~u qua; ap d\lng bi~n phap ngan ch~n vi phl;lm hanh chinh. - Nghi ainh s6 110/201 O/ND- CP ngay 20 thang 12 niim 2010 cua Chinh phu quy
ainh xu pht;lt vi pht;lm hanh chfnh trong l'lnh vvc phong, ch6ng bt;lo lvc gia ainh. Nghi
dinh co 4 chuong, 33 di€u. Chuang I Nhfmg quy ainh chung. Chuang 2. Hanh vi vi pht;lm hanh chfnh trong l'lnh vvc phong, chbng bt;lo lvc gia
ainh, hinh thuc va muc xu pht;lt. Til Di€u 9 den Di€u 25 quy dinh hanh vi vi ph~m,
hinh thuc va muc ph~t v€: Danh d~p ho~c hanh vi khac xam h~i suc kh6e thanh vien gia dinh; hanh h~, nguqc dffi thanh vien gia dinh; xuc ph~m danh d\l, nhan phftm thanh vien gia dinh; co l~p, Xlla du6i ho~c gay ap l\lc thuOng xuyen v€ tam ly; ngan can vi~c th\lc hi~n quy€n, nghia V\l trong quan h~ gia dinh gifra ong ba va chau, gifra cha m~ va con, gifra vq ·va ch6ng, gifra anh, chi, em v&i nhau; cham soc, nuoi dUOng, cftp duOng; n~n nhan b~o l\lc gia dinh; cUOng buc, kich dQng, xlii d\lc, gilip suc nguai khac thlJc hi~n hanh vi b~o llJc gia dinh; su d\lng, truy€n ba thong tin, hinh anh, am thanh nh~m cUOng ep k€t hon, ly hon, tao hon ho~c can tra hon nhan t\l nguy~n ti€n bQ; b~o l\lc v€
kinh t€; hanh vi trai phap lu~t bUQc thilnh vien gia dinh ra kh6i ch6 ahQ'P phap cua hQ;
b~o l\lc d6i v&i nguai ngan ch~n, phat hi~n, bao tin b~o lvc gia dinh, nguai gilip do kich dQng hanh vi b~o llJc gia dinh; ti€t lQ thong til1 v€ n~n nhan b~o llJc gia dinh; lqi d\lng ho~t dQng phong ch6ng b~o lvc gia dinh d~ tf\lC lqi; vi ph~m quy dinh v€ dang ky ho~t dQng d6i v&i co sa h6 trq n~n nhan b~o llJc gia dinh, co sa tu vftn v€ phong, ch6ng b~o llJc gia dinh; vi ph~m quy€t dinh cftm ti€p xlic cua Chu tich Uy ban nhan Chuang 3. Thdm quy~n va thu t1;lC xu pht;lt vi pht;lm hanh chfnh: Til di€u 2vi den
di€u 31 quy dinh v€ Thftm quy€n xu ph~t vi ph~m hanh chinh cua Chu tich Uy ban dan cftp xff. nhan dan cac cftp; Thftm quy€n xu ph~t vi ph~m hanh chinh cua Cong an nhan dan; Thfrm quy€n xu ph~t vi ph~m hanh chinh cua bQ dQi Bien phong; Thftm quy€n xu ph~t vi ph~m hanh chinh cua Thanh tra Van hoa, Th~ thao va Du lich; nguyen tfic xac dinh thftm quy€n xu ph~t vi ph~m hanh chinh; thu t\lC xu ph~t vi ph~m hanh chinh. Day lil Nghi dinh xu ph~t vi ph~m hilnh chinh d6i v6i 76 hanh vi. Muc xu phl;lt 346 ti€n thftp nhftt lil 100.000 d6ng, cao nhftt 1(\ 30.000.000 d6ng - Nghi dinh s6 47/2009/ND-CP ngay 13 thang 5 nam 2009 cua Chinh phu quy tac gia, quy€n lien quan. Nghi dinh co 5 dinh xu ph~t vi ph~m hanh chinh v€ quy€n chuang, 51 di€u. Chuang I. Nhfrng quy ainh chung Chuang 2. .Hanh vi vi phgm hanh chfnh, hinh thuc va muc phgt:Tir di€u 6 d€n di€u 44 quy dinh hanh vi vi ph~m, hlnh thuc va muc ph~t v€: vi ph~m quy dinh v€ dang ky; vi ph~m quy dinh v€ ho~t dQng cua t6 chuc d~i di~n t~p th€; vi ph~m quy tac gia, quy€n lien quan; vi ph~m quy dinh dinh trong ho~t dQng giam dinh v€ quy€n v€ ho~t dQng cua t6 chuc tu vfrn, dich V\l; can tra bfrt hqp phap ho~t dQng quan ly Nha " . nu6'c, thanh tra, ki€m tra v€ quy€n tac gia, quy€n lien quan; v~n chuy€n hang hoa vi ph~m quy€n tac gia, quy€n lien quan; tang tm, chua chfrp hang hoa vi ph~m quy€n tac gia, quy€n lien quan; qUallg cao hang hoa vi ph~m quy€n tac gia, quy€n lien quan; xam lam tac phfrm phai sinh; phftm; xam ph~m quy€n cong b6 tac phfrm; xam ph~m quy€n xam ph~m quy€n bi€u di€n tac phftm tru6'c cong chung; xam ph~m quy€n cho thue ban g6c ho~c ban sao tac phftm di~n anh, chuang trlnh may tinh; xam ph~m quy€n phan ph6i du6'i hlnh thuc ban tac phftm; xam ph~m quy€n nh~p khftu ban g6c ho~c ban sao tac phAm; xam ph~m quy€n truy€n d~t tac phAm t6'i cong chung; xam ph~m quy€n sao t\f bao v~ chep tac phAm; lam tac phAm rna chfr ky cua tac gia bi gia m~o; ban tac phAm rna chfr
ky cua tac gia bi gia m~o; xam ph~m quy€n ap d\lng bi~ll phap cong ngh~ d€ quy€n tac gia; chi€m do~t quy€n tac gia; xam ph~m quy€n duQ'c gi6'i thi~u ten cua nguai bi€u di€n; xanl ph~m quy€n bao v~ S\f toan v~n hlnh tUQllg bi€u di€n; xam ph~nl quy€n dinh hlnh cUQc bi~u di€n tr\fc ti€p cua nguai bi€u di€n; xam ph~m quy€n sao chep tIVc ti€p ho~c gian ti€p cUQc bi€u di€n; xam ph~m quy€n phat song ho~c truy€n thea cach khac d€n cong chung cUQc bi€u di€n chua duQ'c dinh hlnh; xam ph~m quy€n phan ph6i d€n cong chung ban g6c ho~c ban sao cUQc bi€u di€n; xam ph~m quy€n sao chep tIVc ti€p hay gian ti€p ban ghi am, ghi hlnh; xam ph~m quy€n phan ph6i d€n c6ng chung ban g6c ho~c ban sao ban ghi am, ghi hlnh; su d\lng ban ghi am, ghi hlnh nh~m m\lc dich tlluang m~i dff c6ng b6; xam ph~m quy€n cong b6, san xUfrt va phan ph6i ban ghi am, ghi hlnh; Xam ph~m quy€n phat song, tai phat song chuang trlrm PQat song; xam ph~m quy€n phan ph6i d€n cong chung chuang trlnh phat song; xam ph~m quy€n dinh hlnh chuang trlnh phat song; xam ph~m quy€n sao chep chuang ph~m quy€n dUng tell, d~t ten tac phftm; xam ph~m quy€n bao v~ S\f toan v~n cua tac trinh phat song; trich ghep chuong trinh phat song; xarn ph~rn quyen ap d\lng bi~n phap c6ng ngh~ d~ t\l bao v~ quyen lien quan; chi~rn do~t quy~n lien quan. Chuang 3. Thdm quy~n xu phgt vi phgm hanh chfnh: Di~u 45 quy dinh thftrn
quy~n xu ph~t vi ph~rn hanh chinh cua: Chu tich Uy ban nhan dan cac cftp; Chanh Thanh tra, Thanh tra vien chuyen nghanh Thanh tra BQ, Thanh tra Sa Van hoa, Th~ thao va Du lich; Cac cO' quan thuQC nganh Hai quan; Cong an nhan dan; Canh sat bi~n; BQ dQi bien phong; Quan ly thi truOng. Di~ll 46 quy dinh v~ nguyen t~c xac dinh thftrn quy€n xu ph~t. Milc ph~t quy dinh trong Nghi dinh nay t6i da la 500.000.000 d6ng. Nghi dinh nay co hi~u l\lc thi hanh til ngay 30 thang 6 narn 2009. Tuy nhien, trong qua trinh th\lc thi co rnQt s6 truOng hqp tac phftrn bi vi ph~rn khong th~ xac dinh
chfnh xac gic{tri thi~t h:;ti b~ng ti€n, do do kh6ng co cO' sa d~ dua ra mirc ph:;tt, gay kho
khan trong xu ly cua cac cO' quan co thftrn quy€n. D~ phu hqp voi th\lc ti~n, vi~c th\lc thi phap lu~t d~t k~t qua cao, BQ Van hoa, th~ thao va du lich dang xay dl)1lg Nghi dinh sua d6i, b6 sung rnQt s6 di€u eua Nghi dinh s6 47/2009/ND-C'P, dlJ ki€n trinh Chinh phu ban hanh trong quy 4/2011. Tuy nhien, khi chua co N ghi dinh sua d6i, b6 sung rnQt s6 di~u cua Nghi dinh s6 47/2009/ND-CP thi cac quy dinh trong Nghi dinh s6 47/2009/ND-CP v~n dang con hi~u l\lc thi hanh. 2.2. Ky nang ki~rn tra, phat hi~n cac hanh vi vi ph~m hanh chinh trong ho~t dQng van hoa, th~ d\lc th~ thao, du lich va phong ch6ng b~o l\lc gia dinh tren dia ban cftp xa Ki~rn tra, thanh tra voi tu cach la rnQt phuong thilc bao dam phap ch~, tang cuOng ky lu~t Nha nuoc, nang cao hi~u qua cua quan ly Nha nuoc cftn phai duQ'c xac dinh nhu rnQt nhan t6 tftt y~u cua cong tac quan lY. Theo quy dinh cua phap lu~t, acftp xa kh6ng thanh l~p cO' quan Thanh tra, khong
duQ'c giao th\lc hi~n chilc nang thanh tra chuyen nganh, do do trong cong tac quan ly
Nha nuoc v~ van hoa, gia dinh, th~ d\lC th~ thao va du lich acftp xa chi th\lc hi~n chilc
nang ki~rn tra. Ki~rn tra la xern xet tinh hinh th\lC t~ d~ danh gia, nh~n xet. Theo do, ki~m tra duQ'c hi€u v6j nghla la mQt d~ng ho~t dQng xem xct th\lc t€ v€ SlJ ki~n, k~t qua ho~t dQng nao do d~ rut ra nh~ xet, danh gia va cu6i cung la nhfun mc dQng, di~u chinh ho~t dQng cua con nguOi cho phu hqp v61 rn\lc dich d~t ra. Ho~t dQng ki~m tra duQ'c th\lc hi~n thuOng xuyen, rQng rai trong th\l'c ti~n, la mQt nQi dung khong th~ thi~u eua cong tac quan 348 ly, thong qua ki~m tra giup cho chu th~ quful ly tlJ di€u chinh hanh vi cua minh thea m\lc tieu, nhi~m V\l quful ly Nha nuo-c, con nguai co ho~t dQng la d6i tuQTIg quful ly di€u chinh hanh vi phil hqp vO'i m\lc dich cua minh, quy dinh cua phap l~t cling nhu dap (mg yeu cfiu
cua cQng d6ng. Tic do, 410 di~u ki~n de timg bu6c ho~ thi~n ca ch€ qmm ly, tang cUOng
phap ch€, bao v~ lqi ich cua Nha nuo-c, ~p th~ va nhful dan adia ban cling nhu ph~m vi ca
nuo-c. 2.2.1. Ky nang kiim tra, phtit hirn cae hanh vi vi ph~m hanh chinh trong ho~t ilpng van hoa, thi dflC thi thao, du lich va phong ch6ng b~o Ivc gia ilinh tren ilia
ban cO:pm Ho~t- dQng van hoa, gia dlnh, th~ d\lc th~ thao va du lich tren dia ban cfrp xa (khong phftn bi~t cfrP xa athanh thi, d6ng b~ng hay mi€n nlii) bao g6m: a. vJ van hoa - Di san van hoa: bao g6m ca di san van hoa v~t th~ nhu di tich~ c6 v~t~ bao v~t~ danh thfing ... ; di san van hoa phi v~t th~ nhu l€ hQi, quan hQ, cheo ... - f)i~n anh: san xUfrt phim, chi€u phim ... - My thu~t, nhi€p anh, tri~n lam: san xUfrt, lfip dl!ng tUQTIg, tranh , trung bay tranh, anh, tuqng, dieu khfic ... lqch, ca nh~c, miLa, thm tral1g, thi ngum - Ho~t dQng ngh~ thu~t bi~u di€n: bi~u di€n d~p ... - Ho~t dQng cua bao tang, thu vi~n, nha van hoa thon, xa... - Kinh doanh dich V\l van hoa: karaoke, vli truOng, bang rna, thu am, tro choi di~n tu, van hoa phfim ... - Ho~t dQng quang cao. - T~p, luy~n cac mon th€ thao; - T6 chilc thi dfru cac giai th~ thao; - Kinh doanh dich V\l th~ d\lc th~ thao: Nha t~p cac mon nhu cfiu long, tennis, b6ng ban, bi a, vo ... ; b~ boi; cac mon th~ thao tren bi~n ... b. Thi d1:lc thi thao c. Du itch - Kinh doanh Iii hanh (cac cong ty t6 chuc cac doan khach du lich d€n dia phuong tharn quan, du lich ho~c axii co cong ty kinh doanh'liI hanh); - Kinh doanh cO' sa 11m tru dtI lich(h~ th6ng khach s~n, nha nghi tren dia ban xii cho khach du lich thlle ngu, nghi); - Kinh doanh v~n chuy~n khach du lich(o to, tau, xu6ng ... ); - Hu6ng dfrn vien du lich; - Bao v~ cae khu du lich, di~rn du lich, rnoi truOng du lich thuQc dia ban xii... Tuy thea dia ban cftp xii, co xii thl co dfry du cac lo~i hlnh ho~t dong nhu neu a
tren, co xii co th~ chi co rnQt s6 lo~i hlnh ho~t dQng atUng linh V\lC. Can cu van nQi
dung quan ly Nha nuac d6i vai tUng linh V\lC cua Uy ban nhan dan xii va S\l phan cong, phan cftp quan ly Nha nuac cua Uy ban nhan dan cftp tren cho Uy ban nhan dan xii va th\lc t€ ho~t dQng van h6a, gia dlnh, th~ d\lc th~ thao va du lich tren dia ban xii rna xac dinh d6i tUQl1g, nQi dung ki~rn tra, chuong trlnh k€ ho~ch ki~rn tra. K€ ho~ch, nQi dung ki~m tra phai duQ'c Chu tich Uy ban nhan dan xii (ho~c Pho Chu tich duQ'c uy quy€n) phe duy~t, ban hanh Quy€t dinh ki~m tra, thanh l~p Doan ki~rn tra thea quy dinh cua phap lu~t. Ki~m tra co 2 hlnh thuc: ki~m tra thea chuong trlnh k€ ho~ch duQ'c xay d\fIlg va duQ'c Uy ban nhan xii phe duy~t ngay til dfru nam; ki~m tra d<)t xuftt la ho~t dQng ki~rn tra khi phat hi~n ho~t dQng nao do co dftu hi~u vi ph~m quy dinh cua phap lu~t ho~c ki~rn tra d~ giai quy€t dan thu khi€u n~i, t6 cao cua cong dan. D~ cong tac ki~m tra d~t hi~u qua cao, nguai (ho~c Doan lien nganh) duQ'c Uy ban nhan dan xii giao nhi~m V\l th\lc hi~n vi~c ki~m tra linh V\lC ho~t dong nao do (v€ dich V\l van hoa ch~ng h~n, ho~c cO' sa lUll tm khach du lich, ho~c cO' sa kinh doanh b~ bO'i... ) Phai th\lc hi~n mQt s6 ky nang cO' ban sau: d. Phong, ch6ng bt;lo IlfC gia ainh - Nghien cituJ hiizf va niim bc1t aUl/c cac qu.y atnh cua philp IUQt vJ lfnh VlfC se ti~n 350 hanh kidm tra: Day 1£1 mQt ky nang quan trQng cua ngum th\lc hi~n nhi~m V\l ki~m tra. Vi d\l: V€ dich V\l van hoa cfrn phai nghien clm ky cac quy dinh t(;li Nghi dinh s6 103/2009/ND-CP ngay 06 thang 11 nam 2009 cua Chinh phu ban hanh Quy ch€ hO(;lt
dQng van hoa va kinh doanh dich Vl) van hoa cong cQng.. :d day quy dinh v€ di€u ki~n kinh doanh karaoke, vli tru(mg: kinh doanh tro chai di~n tu... ; tuang tv, cac hO(;lt dQng khac n€u n~m trong nQi dung ki€m tra thl cling d~u phai nghien elm, hi€u va n~m b~t cac quy dinh cua phap lu~t d6i v&i hO(;lt dQng do, ch~ng h(;ln nhu: Lu~t Di san van hoa nam 2001 va duqc sua d6i, b6 sung nam 2009; Nghi dinh s6 98/2010/ND-CP ngay ngay 21/9/2010 cua Chinh phu quy dinh chi ti€t mQt s6 di€u cua Lu~t Di san van hoa va Lu~t Di san van hoa sua d6i, b6 sung nan12009; ~ . Lu~t,Di~n anh nam 2006 va Lu~t Di~n anh sua d6i, b6 sung nam 2009; Nghi dinh s6 54/2010/ND-CP ngay 21/5/2010 cua Chinh phu quy dinh chi ti€t mQt s6 di€u cua Lu~t Di~n anh nam 2006 va Lu~t Di~n anh sua d6i, b6 sung nam 2009; Lu~t Du lich nam 2005; Nghi dinh s6 92/2007/ND-CP ngay 01/6/2007 cua Chinh phu quy dinh chi ti€t mQt s6 di€u cua Lu~t Du lich; Lu~t Th€ d\lc, Th€ thao nam 2006; Nghi dinh s6 112/2007/ND-CP ngay 26/6/2007 cua Chinh phu quy dinh chi ti€t mQt s6 di€u cua Lu~t Th€ d\lc, Th€ thao; Lu~t phong, ch6ng b(;lo Ivc gia dlnh nam 2007; Nghi dinh s6 08/2007/ND-CP ngay 04/02/2007 cua Chinh phu quy dinh chi ti€t mQt s6 di€u cua Lu~t phong, ch6ng b(;lo Ivc gia dlnh; Lu~t Sa hfru tri tu~ nam 2005 va duqc sua d6i, b6 sung nam 2009; Nghi dinh s6 100/2006/ND-CP ngay 21/9/2006 cua Chinh phu quy dinh chi ti€t va hu6ng d§ll thi hanh
mQt s6 di€u cua Lu~t Sa hfru tri tu~ v€ quy€n tac gia, quy€n lien quan; .... Phap .1~nh Thu vi~n nam 2000; Phap l~nh Quang cao nam 2001; Nghi dinh s6 24/2003/ND-CP ngay 13/3/2003 thi hanh mQt s6 di€u cua Phap l~nh Quang cao ... , va cua Chinh phu quy dinh chi ti€t rfit nhi€u cac Thong tu, quy€t dinh cua BQ quy dinh, hu6ng dfin thvc hi~n cac van ban quy ph(;lm phap lu~t cua Chinh phu v€ quan ly Nha nu&c tren cac IInh vvc hO(;lt dQng van hoa, gia dlnh, th€ d\lc th€ thao va du lich. Day la mQt ky nang mang tinh b~t bUQc d6i v&i nguai duqc giao thvc hi~n chuc nang ki€m tra. N€u khong nghien clm, hi€u va n~m b~t duqc cac quy dinh cua phap lu~t v€ cac ho~t dQng rna Uy ban nhan dan xff th\fc hi~n chlIc nang quan ly Nha nuac tren dia ban thi kh6ng th€ xay d\ffig duqc nQi dung ki€rn tra; ti~n hanh ki€rn tra khong bi~t duqc th\fc t~ d6i tUQ1lg ki€rn tra co th\fc hi~n dung hay khong dung quy dinh cua tra; bao cao k€t qua ki€rn tra; danh gia v€ k€t phap lu~t; vi~c xay d\lllg bien ban,ki€rn qua ki€rn tra... se lung tung, thi~u chirlh xac, th~rn chi con sai, dfrn d~n vi~c tharn mUll, d~ xufit xu ly vi ph~rn se kho khan. tra dff -Xay dljng n6i dung kiim tra: Can ClI vao chuang trinh k~ ho~ch ki€rn duqc phe duy~t, sau khi dff nghien clm cac van ban quy ph~rn phap lu~t, nguai th\fc ~ ~ hi~n nhi~m V\l ki€rn tra ho~t dQng nao do phai xay d\lllg tra truac khi ti~n hanh ki€rn n9i dung ki€rn tra. Vi d\l: Ki€rn tra cac cO' sa kinh doanh karaoke phai ki€rn tra nhUng nQi dung gi? T~i Chuang VIII Nghi dinh s6 103/2009/Nf}-CP til di€u 30 d~n di€u 34 quy dinh v€ ho~t dQng karaoke, di€u 12 va 13 Thong tu 04/2009/TT-BVHTTDL ngay 16/12/2009 cua BQ quy dinh chi ti~t vi~c th\fc hi~n Nghi dinh 103 v€ ho~t dQng
karaoke, do do phai xay d\lllg nQi dung ki€rn tra thea cac guy dinh aNghi dinh 103 va
tra v€ di€u ki~n
Tll0ng tu 04 nay: Ki€rn tra v€ gifiy phep kinh doanh karaoke, ki€rn kinh doanh karaoke: Di~n tich phong hat, cua phong hat, khoang cach dia di€rn ho~t dQng d~n truOng hQc, b~nh vi~n ... , anh sang, dQ 6n, nhan vien ph\lc Vl), gia ho~t dQng, co ban ruqu ho~c d€ khach u6ng ruqu trong phong hat kh6ng, co vi ph~rn quy dinh tra thi truac khi ti~n cfirn t~i di€u 34 khong ... ; tuang t\f cac ho~t dQng khac n~u ki€rn hanh cling phai xay d\fng nQi dung ki€rn tra C\l th€ thea quy dinh cua phap lu~t v€ ho~t dQng do. - Ra quyit ainh kiim tra: Tren cO' sa dff nghien clm, hi€u va n~rn vUng cac quy dinh cua phap lu~t va van ban quan ly cua Nha nuac d6i vai ho~t dQng nao do cftn tra ho~t d(>ng do, nguai duqc UBND xff giao ki€rn tra, xay d\lllg duqc nQi dung ki€rn tharn mUll giup UBND xff quan ly Nha nuac v€ cac ho~t dQng cftn ki€rn tra, phai tharn mUll cho Chu tich UBND xff ra quy~t dinh ki€rn tra. Quy~t dinh ki€rn tra cftn phai d\fa vao cac can ClI nhu: k~ ho~ch, chuang trinh ki€rn tra dff duqc UBND xff duy~t ho~c do yeu cftu cua cO' quan hanh chinh cfip tren, do yeu cftu ki€rn tra d€ giai quy~t khi~u n~i t6 cao ho~c nguOi duqc giao giup UBND xff quan ly Nha nuac v€ cac ho~t dQng cftn ki€rn tra d€ phat hi~n ho~t dQng nao do co dfiu hi~u vi ph~rn. Til do, Quy~t dinh ki€rn tra se th€ hi~n la ki€rn tra thea k~ ho~ch hay ki€rn tra dQt xufit. Quy~t dinh ki€rn tra cftn ghi ra: cac tra; rn\lC dich, yeu cftu, thai gian ki€rn tra; nhi~rn Vl), quy€n can Cll d€ ra Quy~t dinh ki€rn 352 h~n, trach nhi~m cua doan ki~m tra ho~c nguOi duqc giao ki~m tra; hQ va ten, chuc danh
cua timg thanh vien doan ki~m tra; trach nhi~m cua co sa, don vi duqc ki~m tra. acfrp xff t6
chuc ki~m tra phai thanh l~p Doan ki~m tra (lien nganh), khong giao cho mQt nguOi thvc hi~n ki~m tra. - Tiin hanh m(Jt cu(Jc ki~m tra: Sau khi dff thvc hi~n 3 ky nang neu tren, ti~n hanh t6 chuc cUQc ki~m tra. CUQc ki~m tra duqc ti~n hanh thea 3 buac: Buac 1: Chu6n hi - TruOng doan ki~m tra cfin phai ph6 bi~n cho thanh vien trong doan nfim vUng: m\lc dich, yeu cfiu, nQi dung, d6i tuqng, thai gian va nhUng vfrn d~ cfin t~p trung ki~m tra; quan tri~t tu tuOng, tac phong, thai dQ trach nhi~m va phful cong ... . nhi~m V\l.C\l th~ cho timg thanh vien; chufin bi cac van ban v~ chinh sach, phap lu~t co lien qUaIl d~n cUQc ki~m tra; chuftn bi cac mfru: bien ban ki€m tra, bien ban vi ph~m hanh chinh, bien ban t~m gift tang v~t vi ph~m v.v...N~u buac nay lam t6t, chu dao thl cac buac sau se khong bi lung tUng va d~t hi~u qua cao hone - Buac 2: TruOng doan ki~m tra cong b6 toan van quy~t dinh ki~m tra; neu cac tra nhu: Cung cfrp cac lo~i gifry to', tai li~u cua co sa yeu cfiu d6i vai d6i tuqng ki€m rna lien quan d~n nQi dung ki€m tra; ti~n hanh ki~m tra thvc t~ d~ thu th~p chung cu; ghi bien ban ki€m tra (tfrt ca cac lo~i gifry to' tai li~u lien quan rna dan vi, co sa ki~m tra cung cfrp; cac chUng cu thu th~p duqc qua ki~m tra thvc t~ d~u phai ghi VaG bien tra). Vi d\l: ki€m tra co sa kinh doanh karaoke, chu co sa phai cung cfrp cac
ban ki€m
lo~i gifry to' nhu: Gifry chUng nh~n dang kY kinh doanh cua co quan co thfim quy~n
cfrp, gifry phep kinh doanh karaoke do Sa Van hoa, th~ thao va du lich ho~c UBND huy~n cfrp (tuy thea phan cfrp cua dia phuong), gifry to' tuy than cua nguai dUng ten trong 2 lo~i gifry phep tren (n~u kinh doanh ho~t dQng khac rna quy dinh doi hoi phai c6 cac lo~i van b~ng, chUng chi chuyen mon thl phai yeu cfiu xUfrt trlnh ca cac lo~i
gifry t6' nay); n~u eo sir d\mg nhan vien thl phai xUfrt trinh:' hQ'P d6ng lao dQng eua ehu
vai nhan vien, gifry to' tuy than cua nhan vien c6 ten trong hQ'P d6ng, gifry dang kY t~m
tni t~m vfing cua nhan vien; gifry chUng nh~n dam bao v~ an ninh tr~t tv, phong chay chfta chay... ; do di~n tich phong hat duqc bao nhieu met vuong, cira co d~ kinh trong
su6t duqc bao nhieu phfut tram di~n tich cira, co d~ khoa cira ho~c then ch6t cai kh6a a
phfa trong khong, anh sang trong phong hat, dQ 6n, co d~t camera ho~c thi~t bi bao dQng khong; khoang each tir co sa kinh doanh d~n truOng hQc, co quan... la bao nhieu met; gia ho~t dQng th€ nao; c6 ban ruqu trong phong hat khong...Tfrt ca nhUng nQi dung neu tren phai duqe ki~m tra va ghi k~t qua ki~m tra van bien ban ki~m tra, d~i di~n Dollil ki~m tra va chu co sa eung ky xac nh~n van bien ban. - Bu&e 3: Kit thue eu(Je kiim tra: Can ell' k~t qua ki~m tra da duqe ghi trong bien ban ki~m tra, d6i ehi~u v&i cae quy dinh eua phap lu~t n~u thfry co sa da chfrp hanh dfry du, dung eac quy dinh eua phap lu~t thl dQe thong qua bien ban ki~m tra, neu nhUng nh~n xet, danh gia (hoan nghenh vi~e ehfrp hanh dung phap lu~t) v€ vi~e kinh doanh cua chu co sa; t6ng hQ'P bao cao k~t qua ki~m tra gui Chu tich UBND xa (n~u chi ki~m tra mQt co sa, ho~c nhi€u co sa nhung co k~t qua tuong tv) va cUQc ki~m tra k~t thuc. N~u d6i ehi~u k~t qua ki~m tra v&i quy dinh eua phap lu~t co nhUng vi ph~m vi d\l: co sa cach twOng hQc co 120m, ho~e di~n tich phong hat co 15m2, ho~e thi~u lo~i gifry to' nao do v.v ... ; nhu v~y la co sa kinh doanh da vi ph~m harm chfnh trong ho~t dQng kinh doanh karaoke, Doan ki~m tra phai ti~n hanh l~p bien ban vi ph~m hanh chinh thea mfru quy dinh, bien ban phai ghi ra rang hanh vi vi ph~m co dfrn chi~u thea quy dinh cua khoan nao., di€u nao cua van ban quy ph~m phap lu~t nao. Bien ban vi ph~m hanh chinh phai dQe eho chu co sa nghe va cung ky ten van bien ban, n~u chu co sa til ch6i ky thl nguai l~p bien ban phai ghi ra ly do van bien ban. N~u xet thfry cfrn thi~t phai t~m gift nhUng tang v~t, phuong ti~n vi ph~m hanh chinh d~ xac minh tlrm ti~t lam can Cll' quy~t dinh xu ly ho~c ngan eh~n ngay hanh vi vi ph~m hanh chinh thl ti~n hanh l~p bien ban t~m gifr tang v~t, phuong ti~n vi ph~nl hanh chfnh va ti~n hanh t~m gifr; vi~e l~p bien ban vi ph~m hanh chfnh va t~m gifr tang v~t, phuong ti~n vi ph~m hanh chfnh phai chi ti~t, ty my, dfry du, C\l th~ va thea dung quy dinh eua Phap l~nh xu ly vi ph~nl hanh chirlh nanl 2002, Phap l~nh sua d6i, b6 sung m(>t s6 di€u cua Phap l~nh xu ly vi ph~m hanh chinh nam 2008, Nghi dinh s6 128/2008/ND-CP ngay 16/12/2008 cua Chinh phu quy dinh chi ti~t thi hanh mQt s6 di€u cua Phap l~nh xu ly vi ph~m hanh chinh nam 2002, Phap l~nh sua d6i, b6 sung m(>t s6 di€u cua Phap l~nh xu ly vi ph~m harm ehinh nam 2008. T6ng hQ'P k~t qua ki~m tra bao cao Chu tieh UBNDxa. D6i v&i eUQe ki~m tra cae ho~t d(>ng khae cling ti~n hanh tuang tv nhu neu atren.
N~u la C1I(>C ki~m tra d(>t xUfrt, phai tri~n khai m(>t each kip thai thl co th~ lam nhanh m(>t s6 khau, nhung nhUng ky nang co ban thl vfrn phai duqe thvc hi~n dfry du nhu: Hi~u va n~m vUng quy dinh cua phap lu~t, n(>i dung quan ly Nha nu&c cua UBND xa v€ ho~t dQng do, ra quy~t dinh ki~m tra, ti~n hanh ki~m tra, l~p eac lo~i bien ban ... 354 Tom l~i: ky nang ki€m tra phat hi~n vi ph~m hanh ehinh trong ho~t dQng van hoa, th€ d\lc th€ thao, du lich va phong eh6ng b~o lvc gia dlnh tren dia ban xii eua nguai duQ'c giao ki€m tra la: phai hi€u, n~m vtlng cac quy dinh phap lu~t cua Nha nuac, cac van ban quan ly cua nganh, dia phuong v€ ho~t dQng do; phai tham mUll duQ'c cho UBND xa ehuong trInh, k€ ho~ch ki€m tra, ra quy€t dinh ki€m tra; phai xay d\lllg duQ'c nQi dung ki€m tra c\l th€ cho tUng cUQc ki€m tra; phai thvc hi~n dfty du va dung tra (n€u phap lll~t, tuan thu thea quy dinh cua phap lu~t cac buac ti€n hanh ki€m khong tuan thu thea dung phap lu~t de dfrn d€n vi~c thea y chi chu quan cua ca nhan d€ nh~n dinh, nh~n xet th~m chi quy ch\lp khong dung cac hanh vi vi ph~m hanh ... . ehinh, lam eho UBND xa khong xu ly duQ'c vi ph~m ho~c xu ly nhung khong dung,
d5i tUQ11g' bi xu ly se kh6ng chAp hanh, khi~u n~i ho(lc ki~n ra toa hanh chfnh). D~ co
duQ'c nhilng ky nang do, truac h€t nguai duQ'c giao thvc thi cong V\l phai duQ'c dao ~o, b6i dUOng, trang bi nhtlng nghi~p V\l cO' ban nh~t; phai tich cvc tv hQc t~p, tim hi€u nhtlng v~n d€ lien quan d€n thvc hi~n nhi~m V\l duQ'c giao; phai co phAm chfit th~ng th~n., trung thvc va ban lInh trong qua trlnh thvc hi~n nhi~m V\l ki€m tra. 2.2.2. Ky nang tham muu, tu vdn eho Chit tjeh UBND xii xu Iy cae hanh vi vi
pht;lm hanh chfnh trong hot;lt d(Jng van hoa, thi thao, du Ijeh va phong ch8ng bt;lo life gia dinh tren aja ban xii. Tham mUll, tu vfin cho Chu tich UBND xii xu ly cac hanh vi vi ph~m hanh ehinh thao, du lich va phong eh6ng b~o lvc gia dlnh tren dia trong ho~t dQng van hoa, th€ ban xa, day la mQt ho~t dQng quan trQng. Tham mUll, tu v~n dung hanh vi vi ph~m phai xu ly, dung d6i tuqng vi ph~m phai xu ly, dung thAm quy€n thl Chu tich UBND xii ra quy€t dinh xu ly se dung, tinh thvc thi cua quy€t dinh xu ly vi ph~m hanh ehfnh d~t hi~u qua cao, d6i tUQ11g bi xu ly phai tv giac ch~p hanh nghiem ehinh quy€t dinh xu ly, khong xay ra khi€u n~i quy€t dinh xu ly vi ph~m hanh ehinh, phap lu~t va ky
cUOl1g duQ'c thvc hi~n nghiem minh a dia ban xii, t~o ra moi truOng lanh m~nh d€ cae
thao, du lich a dia phuong phat tri€n va phong, eh6ng b~o lvc
ho~t dQng van hoa, th€ gia dlnh phat huy duQ'c hi~u qua. Ra quy€t dinh xu ly vi ph~m hanh chinh la khau duQ'c thvc hi~n sau khi k€t thuc tra va bao cao, d€ xufit ki€n nghi cua ki€m tra. Tren cO' sa cac tai li~u cua doan ki€m doan ki€m tra, nguai duQ'c giao tham mUll, tu v~n phai nghien elm ky cac lo~i van ban, tai li~u nay, d6ng thai nghien elm ky Phap l~nh xu ly vi ph~m hanh chinh nam 2002, Phap l~nh sua d6i, b6 sung mQt s6 di~u cua Phap l~nh xu ly vi ph~m hanh chinh nam 2008, Nghi dinh s6 128/2008/ND-CP ngay 16/12/2008 cua Chinh phu quy dinh chi ti~t thi haOO mQt s6 di~u cua Phap l~nh xu ly vi ph~m hanh chinh nam 2002, Phap l~nh sua d6i~ b6 sung mQt s6 di~u cua Phap l~nh xu ly vi ph~m haOO chinh nam 2008; cac Nghi dinh xu ph~t vi ph~m haOO chinh chu y~u duQ'c ap d\lng d6i v6'i ho~t dQng van hoa, th~ thao, du lich va phong ch6ng b~o llJc gia diOO: Nghi dinh s6 75/2010/ND-CP ngay 12/7/2010; N-ghi dinh s6 47/2009/ND-CP ngay 13/5/2009; Nghi dinh s6 141/2004/ND CP ngay 01/7/2004; Nghi dinh s6 149/2007/ND-CP ngay 09/10/2007; Nghi diOO s6 110/2009/ND-CP ngay 10/12/2009; Nghi dinh s6 73/2010/ND-CP ngay 12/7/2010; Nghi dinh s6 117/2009/ND-CP ngay 31/12/2009. Tuy thea yeu cftu xu ly vi ph~m hanh chiOO thuQc ho~t dQng nao thi nghien clm ky Nghi dinh quy dinh xu ph~t vi ph~m haOO chinh 1100 VlJC fry (tuy nhien cling co
truOng hQ'P haOO vi vi ph~m trong mQt ho~t dQng nay nhung l~i duQ'c quy dirlh a Nghi
dinh khac nhu: vi ph~m v~ dQ 6n trong ho~t dQng karaoke, vli truOng l~i ap d\lng xu ph~t thea quy dinh t~i Nghi dinh s6 117/2009/ND-CP ngay 31/12/2009 chu kh6ng co quy dinh trong Nghi dinh s6 75/2010/ND-CP ngay 12/7/2010 ho~c kiOO doanh tro chO'i di~n tu danh b~c l~i ap d\lng xu ph~t thea quy dinh t~i Nghi dinh s6 73/201 O/ND-CP ngay 12/7/2010 ... ). Tren cO' sa quy dinh cua van ban phap lu~t, nguai tham mUll, tu vfrn phai ap cac haOO vi vi ph~m ghi trong bien ban cua Doan Ki~m tra xem haOO vi fry vi ph~m khoan nao, di~u nao trong Nghi dinh, nQi dung ghi bien ban v6'i quy dinh cua Nghi dinh da chiOO xac hay chua chinh xac hay kh6ng dung; tit do chi tham mUll xu ph~t d6i v6'i hanh vi da duQ'c ghi chinh xac trong bien ban Doan ki~m tra. Nguai tham mUll nghien clm di~u khoan ghi trong N ghi dinh nQi dung xu ly haOO vi vi ph~m do OOu th~ nao: hiOO thuc ph~t chinh la ph~t canh cao hay ph~t ti~n? N~u la ph~t ti~n thi muc ph~t la bao OOieu ti~n va hlnh thuc ph~t b6 xung nhu th~ nao? C6 bi~n phap bUQc phai kh~c ph\lc h~u qua kh6ng? Sau do xem xet d~n di~u khoan quy dinh v~ thftm quy~n xu ph~t vi ph~m haOO chinh cua Chu tich Uy ban nhan dan xa duQ'c quy diOO trong Nghi diOO, v6'i muc ph~t quy dinh tren thi co thuQc thftm quy€n xu ly cua Chu tich Uy ban nhan dan xa khong? N~u thuQc thftm quy€n thi tham muu Chu tich Uy ban OOan dan xa ra quy~t dinh xu ph~t, n~u qua tham quy~n thi phai tham mUll Chu tich Uy ban nhan dan xa cho chuy~n h6 sa d~n cO' quan co thftm quy~n cao han xu lY. 356 Theo quy dinh t~i khoan 4 di€u 1 eua Phap l~nh sua d6i, b6 sung mQt s6 di€u eua Phap l~nh xu ly vi ph~m hanh ehinh nam 2008 quy dinh sua d6i, b6 sung di€u 28 eua
Phap l~nh xu ly vi ph~m hanh ehinh da quy dinh thAm quy~n eua Chu ,tieh Uy ban
nhan dan xa duqe xu ph~t ti€Ii hanh vi vi ph~m hanh ehinh v&i mue d~n l.OOO.OOOd, nhu v~y cae hanh vi vi ph~m hanh ehinh phai xu ph~t ti€n thea quy dinh eua phap lu~t v&i mue eao han 2.000.000d tra len thl d€u kh6ng thuQe thftrn quy€n eua Chu tieh Uy ban nhan dan xa. Tuy nhien, n€u quy dinh eua phap lu~t rna hanh vi vi ph~m nao d6 e6 khung mue ph~t ti~n thftp nhftt thftp han 2.000.000d va eao nhftt eao han 2.000.000d rna hanh vi vi ph~m duqe xae dinh ehinh xae thl Chu tieh Uy ban nhan dan xa vfin e6 thftm quy€n ra quy€t dinh xu ph~t vi ph~m hanh ehinh v&i hlrm thue ph~t ti€n, mue
ph~t n~m'trong khung ph~t quy dinh t~i Nghi dinh nhung khong qua 2.000.000d. Vi d\l 1: Bien ban vi ph~m hanh ehinh Uoan ki€m tra l~p ghi: co sa kinh doanh karaoke t~i xom 5 xa H da vi ph~m hanh ehinh "su d\lng 05 nhan vien ph\le V\l la nil
nhung khong co hqp d6ng lao d(>ng", bien ban da duqe BfL De; Thi V la chu co sa ky
xae nh~n; ap hanh vi tren thea quy dinh eua Nghi dinh s6 75/2010/NU-CP ngay 12/7/2010 t~i di€m e· khoan 2 di€u 19 quy dinh "Ph~t ti€n tu 1.000.000d6ng d~n 3.000.000 d6ng d6i v&i m(>t trong cae hanh vi sau: a ... ; b ... ; e. SU d\lng nguai lao dQng lam vi~e t~i vii truOng, nha hang karaoke rna kh6ng e6 hqp d6ng lao d(>ng theo quy dinh" nhu v~y ap d\lng di€m e khoan 2 di€u 19 eua Nghi dinh s6 75/2010/NU-CP ngay 12/7/2010 eua Chinh phu quy dinh xu ph~t vi ph~m hanh ehinh trong ho~t dQng van h6a, Chu tieh Uy ban nhfrn dan xa H ra quy€t dinh xu ph~t vi ph~m hanh ehinh d6i
v&i hanh vi vi ph~m eua ba De; Thi V a xonl 5 v&i hlnh thue ph~t ti€n, mue ph~t 2.000.000 d6ng. Vi d\l 2: Bien ban vi ph~m hanh ehinh eua Dom Ki€rn tra khi ki€m tra mQt eua
hang ban bang rna ghi: ong Nguy~n Van A athon B da vi ph~m hanh ehinh "da ehi€u
rna phim kh6ng dan nhan t~i san twOng Mfiu giao xa VL", bien ban da duqe ong
Nguy€n Van A athon B kY nh~n da vi ph~m hanh ehinh; ap hanh vi tren thea quy dinh
eua Nghi dinh s6 75/2010/ND-CP ngay 12/7/2010 t~i khoan 2 di€u 10 quy dinh "Ph~t ti€n tu 1.500.000 d6ng den 3.000.000 d6ng d6i v&i hanh vi chi€u bang rna phim khong 75/2010/ND-CP ngay 12/7/2010 eua Chirm phu quy dinh xu ph~t vi ph~nl hanh ehinh dan rman t~i noi eong eQng", nhu v~y ap d\lng khoan 2 di€u 10 eua Nghi dinh s6 trong ho~t dQng van h6a, Chu tieh Uy ban nhan dan xa VL ra quy~t dinh xu ph~t vi ph~m hanh chiOO d6i v6'i haOO vi vi ph~m cua ang Nguyen Vall A a than B v6'i hlOO
thuc ph~t ti€n, n1UC ph~t 2.000.000 d6ng. Vi d\l 3: MQt doan khaeh du lich d€n tham quan di tich D thuQc dia ban xff M, Uoan Ki€m tra cua xff yeu efru huang d~n vien Le Van K xUfrt trlOO the Huang d~ll vien, nhung ang K khang co the, Uoan dff l~p bien ban v€ haOO vi vi ph~m haOO ehinh trong ho~t dQng du lich cua K va ghi la " Ong Le Van K dang huang d~n cho khach du lich tham quan t~i di tich U flhung khang co the Huang d~n vien du lich thea quy dinh", ang K dff ky bien ban xac nh~n haOO vi vi ph~m; ap hanh vi vi ph~m tren vao Nghi dinh s6 149/2007/NU-CP ngay 09/10/2007 eua Chinh phu quy dinh xu ph~t vi ph~m haOO ehinh trong lInh VlJC du lich Ong K dff vi ph~m di€m a khoan 4 di€u 10 quy dinh "ph~t ti~n til 2000.000 d6ng d€n 3.000.000 d6ng d6i v6'i mQt trong cac haOO vi sau day: a. Huang d~n khach du lich ma kh6ng co the Huang d~n vien du lich". Nhu v~y ap d\lng di€m a khoan 4 di€u 10 Nghi dinh s6 149/2007/ND-CP ngay 09/10/2007 eua Chinh phu quy dinh xu ph~t vi ph~m hanh ehinh trong 1100 VlJC du lich., Chu tich Uy ban nhan dan xff M ra quy€t dinh xu ph~t vi ph~m hanh chinh d6i v6'i haOO vi vi ph~n1 cua ang Le Van K v6'i hlOO thuc ph~t ti€n, muc ph~t 2.000.000 d6ng. Vi d\l 4: Ki€m tra ho~t dQng cua cO' sa T thuQC t6 dan ph6 9 phuOng BX kinh th€ d\lc doaOO b€ bO'i do ang Vli Uuc U la ehu cO' sa. Theo quy dinh cua phap lu~t v€ th€ thao thl ho~t dQng kinh doaOO b€ bO'i phai co nhan vien y t€ va IlJC luqng elm hQ thuOng tflJc khi dang co ho~t dQng t~i b€ bO'i; t~i thai di€m ki€m tra, b€ bO'i dang co 20 thaOO thi€u nien t~p bO'i, doan ki€m tra yeu efru ang U xUfrt trlOO daOO saeh, h9P d6ng lao dQng cua nhan vien y t~ va OOan vien euu hQ, d6ng thai yeu efru g~p nhfrng OOan vien nay, nhung ang U khang xUfrt trlrm duqc cac gifry to' tren va cling kh6ng b6 tri OOan vien y t€ va OOan vien elm hQ thuOng tflJc khi dang co ho~t dQng t~i b€ hO'i; Doan dff l~p bien ban v€ haOO vi vi ph~m haOO ehiOO eua ang D chu cO' sa T va ghi vao bien ban "CO' sa T khang b6 tri nhan vien y t€ va OOan vien euu hQ thuOng tflJc khi dang co ho~t dQng t~i b€ hO'i", ang D dff ky vao bien ban xac nh~n hanh vi vi ph~m nay; ap haOO vi vi ph~m tren vao Nghi dinh s6 141/2004/ND-CP ngay 01/7/2004 eua Chinh thao Ollg D dff vi phil quy dinh xu ph~t vi ph~m haOO ehiOO troIlg lInh VlJC th€ d\lc th€ ph~m khoan 3 di€u 21 quy dinh: "ph~t ti€n til 2000.000 d6ng d€n 3.000.000 d6ng d6i v6'i haOO vi kh6ng thlJc hi~n cac quy dinh v€ cang tac y t€ - elm hQ khi t6 chuc luy~n t~p, thi dfru - bi€u di€n th€ d\lc th€ thao". Nhu v~y ap d\lng khoan 3 di€u 21 Nghi dinh 358 s6 141/2004/ND-CP ngay 01/7/2004 eua Chinh phu quy dinh xu ph~t vi ph~m hanh ehfnh trong lInh VlJC th~ d\lc th~ thao, Chu tich Uy ban nhan dan phuOng BX ra quy~t dinh xu ph~t vi ph~m hanh chinh d6i vai hanh vi vi ph~m d6i vai ong Vii Duc f) la ehu cO' So' T vai hinh thuc ph~t li~n, muc ph~t 2.000.000 d6ng. Tuy nhien, trong thlJc ti~n co mQt s6 ho~t dQng co bi~u hi~n lach lu~t nhu: Ho~t dQng karaoke trong quan tra, giai khat, ben he ph6 khong thu tflJc ti~p ti~n hat nla thu .. . qua gia nuac giai khat, ho~c la hinh thuc d~ thu hut duQ'c nhi~u khach d~n u6ng giai
khat, tang doanh thu. d day cac trang thi~t bi la ho~t dQng karaoke, nhung khong b6 tri
trong phong hat, kh6ng xin phep kinh doanh karaoke, gay 6n ... khi ki~m tra phai l~p
bien ban ~a xu ly v€ hanh vi h01;lt d(>ng karaoke khong phep, khong dam bao cae di€u
ki~n ho~t dQng karaoke thea quy dinh cua phap lu~t; cac khach s~n duQ'c x~p h~ng tu 1 sao tra len duQ'c kinh doanh karaoke khong phai xin cftp gifty phep, nhung cac phong hat phai dam bao thea quy dinh cua Nghi dinh 103, co nhi~u khaeh s~n do khong phai xin phep nen thuOng vi ph~m v€ di€u ki~n ho~t dQng karaoke thea quy dinh eua phap lu~t; treo bi~n quang cao nhung l~i noi do la bi~n hi~u; su d\lng nhall vien ph\le V\l cac ho~t dQng n.hung khong co hqp d6ng lao dQng, khi ki~m tra thuOng noi do la con ehau nha lam giup ho~c dang thu vi~c, do do c~n phai kien tri dftu tranh lam ra dung sai ... Tom l~i, d~ tham mUll, tu vftn cho Chu tieh UBND xa xu ly vi ph~m hanh ehfnh trong ho~t dQng van hoa, th~ thao, du lich va phong eh6ng b~o llJc gia dinh tren dia ban xa dung quy dinh cua phap lu~t, nguai duQ'c giao lam nhi~m V\l nay phai ren luy~n ky nang hi~u va n~m vUng cac quy dinh cua Nhei nuac trong cac van ban quan ly va h~ th6ng van ban phap lu~t v~ xu ph~t vi ph~m hanh ehfnh lien quan cae ho~t dQng tren, phai n~m ch~c thftm quy~n cua Chu tich UBND xa trong xu ly vi ph~m hanh ehinh, ; nhanh nh~y nhung phai cftn th~n, ty mi trong vi~c ap d6i chi~u cac hanh vi ghi trong bien ban vai cac di~u khoan cua phap lu~t xu ph~t vi ph~m hanh ehfnh sao eho ra quy~t dinh xu ly dung, chinh xac ca v~ hinh thuc, nQi dung, thftm quy~n, thai hi~u. Tren day lei nhUng vftn d~ chung v~ "Ky nang ki~m tra, phat hi~n cae hanh vi vi ph~m hanh ehfnh v€ ho~t dQng van hoa, th~ thao, du lich va phong eh6ng b~o llJc gia dinh tren dia ban xa", khi da ti~n hanh ki~m tra, xu ly sau ki~m tra d~u phai ap d\lng nhUng ky nang cO' ban, th6ng nhftt. Tuy nhien, trong qua trinh thlJC thi nhi~nl V\l, tuy thea di~u ki~n cua tung xa, tung vung mi~n rna nghien elm v~n d\lng cho hi~u qua. f)6i vai cac do thi, cac tinh d6ng b~ng ho~t dQng van hoa, th~ thao, du lich va phong eh6ng b~o l\Ic gia dinh acac phuOng, xa, thj trfrn co nhi€u di€u ki~n thu~n lqi hon, phat tri€n
m~nh hon cac khu V\IC khac; ben c~nh d6, m~t d(> dan cu d0tt.g hon do do nhfrng m~t trai cua cac ho~t d(>ng nay co S\I Ian toa, anh huOng nhanh va sau r(>ng hon; trinh d(> dan tri cao hon va kha nang ti~p c~n phap lu~t cling thu~n lqi hon nhung vi~c vi ph~m cac quy djnh cua phap lu~t clin_g tinh vi hone Do d6 vi~c ki€m tra, xu ly vi ph~m hanh chinh d6i v6i cac ho~t d(>ng nay phai thuOng xuyen va nghiem kh~c hone *************** th€ thao, du ljch va phong ch6ng b~o 19c gia dirm cong chilc van hoa xa cfrn phai co ky nang gi? 2. D€ tham muu~ tu vfrn cho UBND xa trong xu ly cac hanh vi vi ph~m hanh chinh trong hOl;lt d(>ng van hoa, th€ d\lc th€ thao, du ljch va phong ch6ng b~o l\Ic gia dinh cong chilc van hoa xa cfrn phai co ky nang gi ? 360 1..D€ phat hi~n cac hanh vi vi ph~m hanh chinh trong ho~t d(>ng van h6a, th€ d\lc KY NANG THONG KE, PHAN TicH, TONG HW SO LI~U,
VIET cAc BAo cAo VE HO~T DQNG VAN HOA, GIA DINH,
THE THAO VA DU LJCH TREN DJA BAN XA TS. NGUYEN VAN HAD Th.s. LAI THI LAN PHUONG Thai luQl1g: 8 ti€t(*) A. MVC DicH, YEU cAu 1. M1}.c dich Gi6i thi~u nhfing ki€n thuc co ban v€ th6ng ke, phan tich, t6ng hW va bao cao s6
li~u d~ cong ehuc van hoa xa nAm va v~n d\lng VaG th\lc hi~n cac nhi~m V\l a dia
phuang. 2. Venclu HQc vien nAnl duQ'c nhUng n9i dung, ki€n thuc co ban v€ th6ng ke, phful tich, t6ng hW s6 li~u, vi€t bao cao cac ho~t d9ng van hoa, gia dlnh, th~ thao va du lich va v~ d\lng co
k€t qua VaG c6ng me adia phuong. B.NQIDUNG 1. Khai ni~m v~ thang ke, phan tich, tang hQ'P, bao cao sa li~u a) Thang ke ; Th6ng ke duQ'c hi~u la h~ th6ng cac phuang phap ghi chep, xu ly, t6ng hW, phan
tich cae con s5 v€ m~t luQl1g d~ tIm hi~u ban chfrt va tiOO quy lu~t cua cae hi~n tUQl1g, trong di€u ki~n khong gian va thai gian C\l th~ cua hi~n tUQl1g. T6ng thd th6ng ke: La t~p hw nhfrng dan vi cftu thaOO nen hi~n tUQl1g. Vi d\l: toan b9 nhan khftu nu6c ta la m9t t6ng th~. Dan vi t6ng thd: La cac dan vi Cfrll thanh nen t6ng th~: vi d\l m6i nguai dan trong t6ng th~ nhan khftu. (*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t Tieu thuc th6ng ke: Khai ni~rn chi rnQt d~c di€rn nao do cua don vi t6ng th€. Vi d\l: M6i nguai dan trong t6ng th€ nhan khAu co d~c di€rn rieng nhu: tu6i, gi&i tinh, Chi tieu th6ng ke: La tieu chi rna bi€u hi~n b~ng s6 cua no phan anh quy rno, t6c trinh dQ van hoa, 11gh€ nghi~p, rnuc thu nh~p, dan tQc, ton giao, khu VlJC sinh s6ng ... dQ phat tri€n, cO' cftu, quan h~ t)' 1~ cua hi~n tuqng kinh t€-xa hQi trong di€u ki~n thai gian, khong gian. C\l th€. Vi d\l: T6ng san phArn qu6c nQi, t6ng san 1uqng cong nghi~p, thu f1h~p binh quan dAu nguai ... tra th6ng ke, Bao cao th6ng Nghien clm th6ng ke g6rn 3 giai do~n cO' ban: Di€u DiJu tro: thfmg ke la ho~t d<)ng t6 chuc ffi<)t cach khoa hQC va thea ffi<)t k€ ho~ch
th6ng nhftt vi~c thu nh~p, ghi chep thong tin ban dAu v€ cac hi~n tuqng va qua trinh ke dinh ky va T6ng hqp th6ng ke. kinh t€ xa hQi. DiJu tra chuyen mon: La hinh thuc t6 chuc di€u tra th6ng ke khong thuOng xuyen, duQ'c ti€n hanh thea k€ ho~ch, phuong phap quy dinh rieng cho m6i IAn di€u DiJu tra khong toan b6 1a chi thu th~p s6 1i~u ban dAu tren rnQt s6 dan vi duQ'c tra. Di€u tra chuyen rnon co th€ chia thanh di€u tra toan bQ ho~c khong toan bQ. ch9n ra trong toan bQ cac don vi thuQc d6i tuqng di€u tra. G6rn: DiJu tra tr9ng ilidm 1a di€u tra chi ti€n tra chi ti€n hanh·o bQ ph~n chu y€u nhftt; DiJu tra chuyen ilJ 1a di€u hanh 0 rnQt sa rftt it ho~c rnQt don vi t6ng th€ nghien clm nhung l~i di sau nghien clm tra chi ch9n ra rnQt nhi€u chi ti€t khac nhau cua don vi do; DiJu tra ch9n mJu 1a di€u s6 don vi thea flhfrng quy t~c nhftt dinh dam bao tinh d~i di~n d€ di€u tra. K€t qua di€u DiJu tra toan bf) 1a khong b6 sot bftt kY don vi nao thUQC d6i tuQ11g di€u tra. b) Tang h(J]J thang ke tra thuOng dung d€ danh gia toan bQ hi~n tuqng nghien clm. thu thtjp ilu(1c trong iliJu tra th6ng ke. La Sl! ttjp hf/P, chinh ly, h? th6ng hoa mf)t cach khoa h9C cac thong tin ban il6u Cac phuong phap cO' ban cua t6ng hqp th6ng ke: Phan t6 th6ng ke; L~p bang t6ng hqp th6ng ke; Sir d\lng d6 thi th6ng ke d€ khai quat cac d~c trung chu y€u va xu hu6ng 362 phat tri€n v€ m~t 1uqng cua hi~n tuqng. ti€n haOO phan chia cac Phan t6 tl16ng ke: la can cu vao mQt tieu thuc nao do d€ don vi cua hi~n tUQl1g thaOO cac t6 va cac ti€u t6 co tinh chfit khac nhau. Vi d\l phan chia OOan khfiu ho~c lao dQng thea gi&i, trlOO dQ hQc vfin ... Lgp bang t6ng h{1p th6ng ke: Bang th6ng ke la hlOO thuc trlOO bay 86 li~u th6ng ke mQt cach co h~ th6ng, khoa hQc nh~m mo ta C\l th€, ra rang cac d~c trung v~ m~t lUQl1g cua hi~n tUQl1g nghien clm. Vi! ad thj th6ng ke: D6 thi th6ng ke la cac hlnh ve ho~c duOng net hlnh hQc d€ mieu ta co tinh chfit quy u&c cac s6 li~u th6ng ke. Cac d6 thi thuOng duQ'c sir d\lng la: D6 tlli k€t cfiu, d6 thi so saOO, d6 thi phat tri€n, d6 thi lien h~, d6 thi phan ph6i. V~ hlrlh thuc bi€u·hi~n co cac lo~i: Bi€u d6 hlnh cQt, bi€u d6 di~n tich, d6 thi duOng gfip khuc, ban d6 th6ng ke ... c) Bao cao thang ki Bao cao th6ng ke ainh kj; hay con gQi la bao cao th6ng ke haOO chiOO la hlOO thuc thu th~p thong tin thea ch€ dQ bao cao th6ng ke do cO' quan nha nu&c co thfim quy~n ban haOO, la hlOO thuc t6 chuc di~u tra th6ng ke mang tiOO chfit thuOng xuyen, dinh ky thea nQi dung, phuong phap, ch€ dQ bao cao da duQ'C quy dinh th6ng nhfit. Tai li~u bao cao th6ng ke dinh ky la thong tin th6ng ke co gia tri phap ly, la can cu quan trQng d€ danh gia tlOO hlOO th\Ic hi~n k€ ho~ch phat tri€n kinh t€. Bao cao th6ng ke dinh ky bao g6m bao cao th6ng ke cO' sa va bao cao th6ng ke t6ng hqp. Bao cao th6ng ke ca sa: Theo Lu~t th6ng ke, ch€ dQ bao cao th6ng ke cO' sa bao g6m cac quy diOO v~ d6i tUQl1g th\Ic hi~n, ph~m vi, nQi dung bao cao, ky h~n, thai h~n .... th\Ic hi~n, nO'i nh~n bao cao do cO' quan nha nu&c co thfim quy~n ban haoo. Bao cao th6ng ke t6ng h9P bao g6m cac quy dinh v~ d6i tUQl1g th\Ic hi~n, ph~m vi nQi dung bao cao, ky h~n, thai h~n th\Ic hi~n, nO'i nh~n bao cao do cO' quan nha nu&c co thfim quy~n ban hanh d€ t6ng hqp thong tin th6ng ke til cac bao cao cO' sa, bao cao tai chiOO, k€t qua di~u tra th6ng ke va cac ngu6n thong tin th6ng ke khac. d) Phan tich va dlJ' btio thang ki Phan tich va d\I bao th6ng ke la giai do~n cu6i cung cua qua trlOO nghien clm th6ng ke, co OOi~m V\l lam ra d~c trung, xu hu6ng phat tri€n cua hi~n tUQl1g, qua trlOO nghien clm d\fa tren thong tin th6ng ke da duQ'c chinh ly, t6ng hqp nh~rn giai dap cac yeu cfiu nghien clm dff d~ ra. 2. NQi dung th6ng ke, phan tich, tAng hQ1l, bao cao v~ cong tac van hoa, gia dinh, th~ thao va du Ijch tren dja, ban xii V ai cach ti~p c~n tren, vi~c th6ng ke cac san phArn van h6a, phan tich xu ly s6
li~u v~ van h6a, gia dinh, th~ thao va du lich va th\fc hi~n bao cao cac ho~t dQng lien quan ffiQt cach thuOng xuyen, co S\f c~p nh~t kip thai la kha phuc t~p vi cfin luqng hoa nhfrng san phArn, cac ho~t dQng van h6a, gia dinh, th~ thao va du lich thong qua cac bi€u hi~n C\l th~: 2.1. NQi.dung, phan tich, tAng hQ1l, bao cao thAng ke v~ cong tac van hoa xa 2.1.1 Cac thiit chi lang xa, cac phong tllc t{ip qulin L~ t~t, cum hoi, tang rna. Xac dinh vi tri gift lang, truOng ban trong vi~c giai quy~t b~t d6ng, v~n d~ trong dan cu. Bao cao tlnh hlnh, rnuc dQ tv' nguy~n cua nhan dan trong vi~c th\fc hi~n nghiern mc cac quy ch~, huong uac, cac t~p tl)c. Tinh ty l~: - S6 V\l l~ t~t, cuai hoi, tang rna thea phong t\lC truy~n th6ng/ t6ng s6 l~ t~t cuai hoi, tang rna di~n ra trong narn* 100%. - Th6ng ke s6 luqng cac bu6i l~ t~t th\lc hi~n thea phong t\lC va thea n~p s6ng mai, c6 S\f so sanh gifra cac vung rni~n, vung cao, mi~n nlii vai d6ng b~ng, nang than. - Th6ng ke s6 luqng cac buac thu t\lC l~ t€t cuai hoi truy~n th6ng hi~n dang th\fc hi~nJ s6 luqng cae buac thu t\lC truy~n th6ng xa xua truy~n l~i. - Th6ng ke v~ chi phi trung binh ffiQt dam cuai hoi, tang rna, l~ t~t, so sanh vai thu nh~p binh quan cua rnQt gia dinh tren dia ban. ; Cac san phAm van h6a lang xff aduai d~ng thi~t ch~ la dlnh, chua, d~n, mi~u, b~n
nuac (gi~ng nuac), tf\l sa uy ban, nha van h6a, san v~n dQng, bffi chi~u phirn... va a
duai d~ng th~ ch~ nhu cac phong t\lC, t~p quan, 16i s6ng, cac l~ T~t va l~ hQi, cac ho~t dQng 'lan h6a-·ngh~ thu~t, ngh~ thu~t dan gian va cac tro chai,..v.v. Dinh chua, d~n, mi~u la cac thi~t ch~ van h6a c6 truy~n g~n b6 lau dai vai lang xff, la nai di~n ra nhfrng sinh ho~t van h6a - tin nguOng cQng d6ng (l~ hQi, ruac sach, t~ l~, cac tro chai), la nai 364 dan lang thuOng xuyen t\l hQP, g~p gO' giao luu. Mai dlnh, cay da, b€n nu6'c, ngoi chua gfin bo s6 ph~n va cUQC dai cua m6i nguai trong lang l~i v6'i nhau. 2.1.2 Cae san pham van hoa - Th6ng ke s6 luqng tUng lo~i di tich, cong trlnh ki€n truc c6 va t6ng cac lo~i di tich, cong trlnh c6 tren dia ban dii x€p h~ng di tich va chua x€p h~ng: dlnh, chua, d€n, mi€u, nai tha cung, c6ng lang, di tich lich sir, danh thfing. - Ti€n hanh th6ng ke bao cao chi ti€t v€ cac d6 tha cung, c6 v~t quy hi€m kern thea tUng cong trInh, ngu6n g6c, nien d~i (n€u duQ'c xac dinh); th6ng ke cac phfim v~t duQ'c cung ti€n tir cac ngu6n. Th6ng ke bao g6m ca cay c6 th\l, b€n nu6'c, gi€ng c6 ... va d€ xuftt x€p h~ng. - Bao cao v€ tlnh hlnh quan ly, bao t6n, milc dQ bi xam h~i boi thien tai, con nguai cua cac cong trInh, di tich c6. - Th6ng ke s6 luqng cac ngoi nha c6, nha tha hQ; Ino ta nien d~i, Inuc dQ nguyen v~n cua cac cong trInh, vi~c quan ly, sir d\lng. U6i v6'i cac di tich chua x€p h~ng c§n co SlJ di€u tra bao cao xac dinh ngu6n g6c, can cil C\l th€ v€ SlJ ra dai, t6n t~i cua cac di tich, milc dQ nguyen v~n cua cac di tich va d€
xuftt x€p h~ng cling nhu xay dlJllg phuong an bao t6n, ton t~o. 2.1.3 Cae san pham van hoa phi v~t thi, il2 xuat phlrdng tin bao tan va phat ? trien: - Th6ng ke cac l€ hQi trong VUl1g: NQi dung th6ng ke v€ l€ hQi qua tUng nam: ; t6 chilc l€ hQi dan Th6ng ke s6 IU(fng cae Ii h6i dan gian trong vung, thai di€m gian, cac phong t\lC trong l€ hQi, u6'c luqng s6 luqng nguai trong vung va s6 luqng khach th~p phuong tharn gia l€ hQi. Th~m chi cfrn bao cao ca chi phi (bao g6m chi phi cua nha t6 chilc, chi phi cua nhiing nguai tham gia l€ hQi), ngu6n thu cua l€ hQi. Th6ng ke cac tro chai dan gian duQ'c duy trl trong l~ hQi; ngu6n g6c, y nghla cac tro chai; milc dQ thu hut cac thanh phfrn trong cQng d6ng (cac th€ h~ tham gia). U~c bi~t trong bao cao cfrn chi ra milc dQ xii hQi hoa vi~c t6 chilc l~ hQi bAng cac s6 li~u v€ sang ki€n t6 ehue va duy trl l€ hQi eua kh6i nha nuae va tu nhan; tY l~ cae ben dong gop vao t6ng chi phi eho l€ hQi. Ben c~nh cae th6ng ke sa bQ efrn co danh gia t6ng quat v~ S\I phat tri~n ho~e suy vong cua rnQt s6 gia tri van hoa tren dia ban. Danh gia mue dQ anh huOng eua vi~e duy v~ m~t dai s6ng v~t eh~t len cac gia dlOO; danh gia chi phi eho cae t~p t\le d6i vai thu nh~p eua cae hQ gia diOO; danh gia thai dQ, S\l ung hQ ho~e bfit man cua cae tfrng lap trl t~p t\le d6i vai tam ly eua nguai dan trong vung qua thai gian; danh gia anh huOng d6i vai vi~e duy trl cac t~p t\le, quy uae. Ben c~OO do efrn danh gia tae dQng eua hQi nh~p kinh t€ qu6e t~, anh huOng eac gia tri phuong tay len cae gia tri van hoa truy~n th6ng: cae phuong ti~n, eong ngh~
hi~n d~i, van' hoa ngo~i lai. Vi d\l d.n th6ng ke Him ro phuong thuc vui chai thu hut dan eu, giai tre trong cae dip l€ t€t, hQi he, rna ehay, euai hoi. Qua trlOO lam phong 2.1.4 Cae hOlJt tlvng van hoa hi?n i/lJi tlll'{1c t6 chuc cho dan cll'trong vilng phu them ho~e lam ngheo di mQt s6 gia tri van hoa truy~n th6ng. Th6ng ke s6 luqng cae bu6i bi~u di€n eua cae doan ca mua ngh~ thu~t truy~n th6ng va hi~n d~i eua cae lo~i hlOO ngh~ thu~t (ca, mua, kieh, xi€e) eua tUng efip, ngh~ sy, ea sy ben ngoai d€n t6 chile &xa. ho~t dQng van ngh~ mang tiOO cay nha la vuOn. 2.1.5. Phudng ti?n van hoa, tinh than, vui choi giai trl cua dan cu Th6ng ke va bao cao chi ti€t cae bu6i l€, S\I ki~n dUQ'e t6 ehue &xa. Th6ng ke cac Vi d\l phuong phap tinh: - S6 Radio, easet, may thu hlnh, may tfnh... tfnh blnh quful cho 100 hQ gia dlnh. S6 may Radio va radio T6ng s6 radio, radio easet * 100 caset tiOO blOO quan cho T6ng s6 hQ gia dlOO 100 hQ gia dlOO 366 - S6 Thu vi~n tren 10.000 dan chia thea nong thon va thm-ill thi. Phuang phap tinh: tinh tren T6ng s6 thu vi~n akhu V\lC nongthon s6 thu vi~n
10.000 dan anang than * 10.000 ~6ng s6 dan akhu V\lC nang than - s6 dftu sach bao, t~p chi trong thu vi~n tren 10.000 dan chia thea nong thon va thanh thi. Phuong phap tinh: T6ng s6 thu vi~n akhu V\lC nongthon * 10.000 s6 dftu sach ( bao, t~p chi)
tinh tren 10.000 dan a nang
thon T6ng s6 dan akhu V\lC nang thon - s6 rna Van hoa, trung tam van hoa giai tri tinh tren 10.000 dan. Phuong phap tinh: s6 nha van hoa, trung T6ng s6 thu vi~n (] khu V\lC tam van hoa giai trl tinh tren nongthon * 10.000 10.000 dan (] nang than T6ng s6 dan akhu V\lC nang than Can be> cfrP xii chi cftn bao cao s6 luqng cac phuong ti~n, dia diem tren dia ban va t6ng s6 dan akhu V\lC. - Ty l~ tre em duqc sinh ho~t anha van hoa, trung tam van hoa giai trl: Ty l~ tre
em duqc sinh ho~t a nha van hoa, trllng tam van hoa giai trl la s6 phftn tram tre em
duqc sinh ho~t t~i cac nha van hoa va trung tam vui chai giai trl trong t6ng s6 tre em. Phuong phap tlnh: s6 tre em duqc sinh ho~t anha
van hoa, trung tam van hoa giai trl Ty l~ tre em duqc sinh ho~t anha
van hoa, trung tam van hoa giai trl tlnh
tren 10.000 dan anang thon .- * 100 T6ng s6 tre em akhu V\lC
nong thon - Th6ng ke s6 luqng bao tang nha nuac va tu nhan trong dia ban xii. - Th6ng ke s6 lUQl1g cong vien van hoa, khu vui chai, giai tri tren dia ban xii. - Th6ng ke s6 luqng cac t\1 diem van hoa: quan tra, karaoke, cac san khfru ngoai trai, cac khu du lich sinh thai co bieu di€n va co trang bi phuong ti~n, tro chai cho tre em, thanh thi~u nien. 2.2. ThAng ke, phan tich, tAng hQ'P, bao cao v~ cong tac gia dinh «xii 2.2.1 M'!c tieu, npi dung th6ng ke cae van d€ v€ gia dinh a) M'¥c lieu th6ng ke Uua ra cac s6 li~u C\l the nh~m rlh~n di~n thvc tr~ng gia dlnh tren dia ban xa du6i
tac dQng cua cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa va toan cfiu hoa; cung c~p h~ th6ng dfr li~u d€ xay d\ffig bQ chi s6 thea d6i va danh gia tlOO hlnh phat tri€n cua gia dlnh. Ngoai vi~c t~p trung thvc hi~n th6ng ke cac s6 li~u C\l the ph\lc V\l m\lC dich di€u thea d6i tra trong giai do~n, thvc hi~n th6ng ke dinh ky cac m~t co ban cua gia dlnh d€ tra, nghien qua trlnh phat tri€n cua gia dlnh, chuAn bi s~n dfr li~u cho cac cUQc di€u clm xay.d\ffig.chinh sach v€ gia dlnh sau nay. b) Cdc n6i dung chinh Th6ng ke s6 li~u thea cac chu d€: Quan h~ gia dlnh; Cac gia tri chuAn mvc gia dlnh; Kinh t€ gia dlnh; Phuc 19i gia dlnh. Cftn Iva chon nhUng nQi dung co ban nh~m nh~n di~n thvc tr~ng, xu huOng bi€n d6i gia dlnh, cung c~p nhtlng thong tin cftn thi€t ph\lc V\l cong tac quan ly, ho~ch dinll chinh sach v€ gia dlnh. v€ qllan h~ gia dlnh: T~p trung VaG hai nQi dung chu y€u la quan h~ vg ch6ng va quan h~ gifra cac th€ h~ trong gia dlnh. v€ quan h~ vg ch6ng, v~n d€ k€t hon, phan cong lao dQng thea gi6i; dong gop cua vg~ ch6ng, cac thanh vien khac VaG thu nh~p gia dlnh; mau thu~n vg ch6ng, b~o lvc gia dlnh. Quan h~ gifra cac th€ h~ trong gia dlnh; gifra cha m~ va con cai chua truOng thanh, m6i quan h~ gifra nguOi cao tu6i v6i con chau. vfuI d€ kinh t€ gia dlnh: muc s6ng, thay d6i trong tieu dung, tich lfiy ffii san, nhUng kho khan, rlii ro v€ kinh t€ gia dlnh. Phuc lqi gia dlnh: muc dQ sir d\lng cac dich V\l gia dlnh, phuc 19i d6i vOi gia dlnh ngheo, gia dlnh co hoIDl canh d~c bi~t kho khan, gia dlnh co cong, tinh thu~ ti~n cua cac dich V\l gia dlnh. I\Thfrng phfin th6ng ke co ban mang tinh dinh ky chu y~u lien quan d~n co So' kinh tra t€, thanh phftn gia dlnh. Nhtlng nQi dung khac chi thvc hi~n khi co cac cUQc di€u ph\lc v\l cac dv an, d€ an c\l the. 368 2.2.2. Mvt sa nvi dung thang ke iljnh ky v~ gia mnh a) V~ quy mo va ca cdu h(J gia tJinh -V€ quy rna: th6ng ke s6 nl}fu1 khfiu trong mQt hQ gia dlnh, tfnh s6 blnh quan: Quy rna hQ gia dinh trong T6ng s6 nhan khfiu nang than (trong xa) 1 xa anang than * 100 T6ng s6 hQ gia dinh trong xa vung nang than . . Trong do cfin th6ng ke s6 nhan khfiu chi bao g6m: nhan khfiu thuOng tm thuOng
xuyen co rn~t, khang t~rn tru dai h~n a noi khac (tm twOng hqp di h<)c) va s6 nhan
khfiu t~rn tru dai h~n t~i dia ban. Co th~ th6ng ke chi ti€t han, vi d\!: th6ng ke rieng binh quan nhan khfiu hQ ngheo va hQ giau. V~ co c§u hQ gia dinh: Th6ng ke: Ty l~ hQ tre: (s6 hQ co tre til 0-14 tu6i trong xaJt6ng s6 hQ trong xa)*100%; Ty l~ (s6 hQ co nguai cao tu6i trong xa (til 61 tu6i)/t6ng s6 hQ trong xa)*100%. S6 th€ h~ trong gia dinh: Ty l~ (s6 hQ co rna hinh 2 th€ h~ trong xaJt6ng s6 hQ trong xa)*100%; Ty l~ (s6 hQ co rna hinh 3 th€ h~ trong xaJt6ng s6 hQ trong xa)*100%; Ty l~ ph\! thuQc: (s6 nguai ph\! thuQc trong xalt6ng s6 hQ trong xa)*100% (s6 tre em ph\! thuQc trong xa/t6ng s6 hQ trong xa)*100%; (s6 nguai cao tu6i ph\! thuQc trong xaJt6ng s6 hQ trong xa)* 100% b) Trinh tJ(J hQc vdn: - Ty l~ bi€t chfr cua dan s6 (s6 nguai bi€t chfr til 10 tu6i tra len trong xaJt6ng s6 ; hQ trong xa)*100% - Ty l~ narn gi&i/nfr gi&i bi€t chfr (s6 nguai bi€t chfr til 10 tu6i tra len la narn gi&i trong xaJt6ng s6 hQ trong xa)*100%; s6 nguai bi€t chfr til 10 tu6i tra len la nfr gi&i trong xaJt6ng s6 hQ trong xa)* 100% - So sanh ty l~ bi€t chfr gifra hQ ngheo va hQ giau. c) v~ ca cdu nganh kinh ti va ngh~ nghi?p CO' cftu ngaOO kiOO t€ trong hO gia dlOO duQ'c chuy€n dich thea hu6ng giam s6 nguai lam trong ngaOO n6ng nghi~p, lam nghi~p, thuy san va tang s6 nguai lam trong ngaOO c6ng nghi~p, xay d\lng, dich Vl). Nhu v~y cfrn th6ng ke 86 nguai tham gia lao dong trong tUng nganh c6ng nghi~p, dich Vl), xay d\ffig tren dia ban vai nhfrng s6 li~u nhu sau: - TfOO ty l~ s6 nguai tham gia lao dong trong tUng ngarm c6ng nghi~p, xay d\ffig, dich vl)/t6ng s6 nguai lao dong tren dia ban*100%. xay d\ffig, di~h Vl) tren dia ban cong l~i. - Th6ng ke s6 nguai tham gia lao dong trong cac nganh c6ng nghi~p, xay d\ffig,
dich Vl) tren dia ban = T6ng s6 nguai tham gia lao dong trong tUng nganh c6ng nghi~p, - Tfnh ty l~ t6ng s6 nguai tham gia lao dong trong cae ngaOO c6ng nghi~p, xay d\lng, dich vl)/t6ng s6 nguai lao dong tren dia ban*100%. - TfOO ty l~ s6 nguai tham gia lao dong trong cac ngaOO c6ng nghi~p~ xay d\ffig~ dich vl)/t6ng s6 nguai du tu6i lao dong tren dia ban*100%. - TfOO ty l~ s6 nguai thuOng tm a dia ban khac tham gia lao dong trong cac ngaOO c6ng nghi~p, xay d\ffig, dich vl)/ t6ng s6 nguai lao dong tren dia ban*100%. d) M9t n9i dung quan trQng la xdc djnh ca h9i phdt tridn cho h9 ngheo: nghi~p, thuy san! t6ng s6 nguai lao dong tren dja ban*100%. - Th6ng ke, tfOO ty l~: s6 nguai ngheo ho~t dong trong ngaOO n6ng nghi~p, lam - Th6ng ke, tfOO ty l~: s6 nguai ngheo ho~t dong trong nganh thuong m~i va dich Vl)/ t6ng s6 nguai lao dong tren dja ban*100% . - V € cO' cftu trlOO dO hQc vftn cua nguai tiI 10 tu6i tra len bi€t chfr: trlOO do lao dong: - Th6ng ke v€ - TfOO 86 nguai bi€t chfr thea tUng cftp hQc ( t6t nghi~p ti€u hQc, trung hQc cO' sa, trung hQc ph6 thong, d~i hQc(chiOO quy, t~i chuc), tren d~i hQc/ t6ng s6 ngum bi€t chfr tren dja ban xii *100%. - TfOO 86 nguai atUng cftp hQc ( t6t nghi~p ti€u hQc, trung hQc cO' sa, trung hQc
ph6 thong, d~i hQc (chinh quy, t~i chuc), tren d~i hQc)/ t6ng 86 nguai tren dia ban xii 370 *100%. - Tfnh va so sanh tY l~ s6 nguOl khong tileo ton giao anang than va thanh thi:
- Tinh s6 nguai khong thea ton giao a dia ban nong thon! t6ng s6 dan cu a dia ban nong thon * 100%. - Tinh s6 nguai khong thea ton giao adia ban thanh thi / t6ng s6 dan cu adia ban e) vJ d(ic di~m h6n nhdn: nong thon * 100%. - Tinh s6 nguai k~t han adia ban nong thon! t6ng s6 nguai adQ tu6i k~t han (tiI 18 tra len) *100% ( khong k~ nhfrng truOng hqp tao han). - Til)h s6 truOng hqp tao honl t6ng s6 truOng hqp k~t han * 100%. ho~c chung s6ng (han nhan thvc t~) * 100%. - Tinh s6 nguai khong dang ky k~t han co dang ky/ t6ng s6 truOng hqp k~t han thi~u s6, nang than, hQc vfrn, lua tu6i/t6ng s6 han nhan thvc t~. - Tinh ty l~ s6 nguai khong dang ky k~t han theo tUng tieu chi Iii nguai dan tQc - Ph6ng vfrn va tinh ty l~ ly do khong dang ky k~t han (khong bi~t, ng~i, ly do khac). - Tinh tY l~ tu6i k~t han trung binh eua nam va nfr kern cae tieu thuc: hQc vfrn, vung (nong thon, thanh thi). - Tinh ty l~ k~t han lftn dftu, lftn thu hai; - Phfrn k~t han cfrn nghien elm ly do k~t han (d~n tu6i thi 1fry, ky vQng van eh6 dva v~t chfrt va tinh thfrn, eha m~ s~p d~t, ki~m nguai giup vi~c, dadfrn ... ). - Xac dinh tieu ehufin chQn b~n dai va quy~n quy~t dinh han nhan d~ lam ro muc dQ, kha nang d9C l~p cua cac ca nhan (so sanh muc d9 d9C l~p trong quy~t dinh k~t - C6 th~ tim hi~u danh gia v~ cac tac d9ng tam lirlh d~n quy~t dinh han nhan, vi hon eua cac d6i tUQllg thea d9 tu6i, muc s6ng, vung sinh s6ng). d\l: xem tu6i, xem ngay ... MQt thong tin cfrn quan tam Iii di~u ki~n s6ng cua gia dinh sau khi k~t hon: a chung, an chung cung v6'i ben nha ch6ng, nha V(J, arieng, an rieng ... - Tinh s6 truOng hqp ly hon, ly than / t6ng s6 truOng hqp k€t hon *100% (so sanh s6li~u thea cac tieu thuc: nam/ nfr; dQ tu6i; nong thon! thanh thi; hQc vftn). - Tinh ty l~ ly hon, ly than, ty l~ dQc than, agoa. So sanh ty l~ dQc than gifra nam
va nfr, gifra cac vung mi€n, cO' cfru thu nh~p. Trong do phan tich nguyen nhan, ly do dQc than (hoan canh gia dlnh, th6i quen thich s6ng tv do, khong tIm duqc nguai phu hqp). f)~c bi~t a day cftn nghien ClrU cac truOng hqp ly hon va anh huOng sau ly hon len
cac thanh vien gia dlnh. C\l th€: vi~c chia tai san, con cai, ganh n~ng trach nhi~m sau ly hon gifra nguai m~ va nguai cha. Xem xet vi~c bao dam thi hanh cac ban an ly hon, vi~c thvc hi~n quy€n va nghla V\l cua nguai ly hon trong cham soc con cai. g) Nghien ciru vJ cae quan h¢ trong gia ainh: V€ vai tro cua ngum chu gia dlnh, v€ qua cac dv an di€u tiOO gia truOng, v€ muc dQ blnh dfulg gi6i thong
tra C\l th€. Co th€ xac djnh thong qua tY l~ ngum dUng ten gifry ta sa
hfru! quy€n su d\lng dfrt va vi~c n~m gifr cac ffii san quan trQng trong gia dlnh; quy€n quy€t
tY l~
diOO cong vi~c trong gia dlnh gifra vq va ch6ng. Cac dv an thuOng khao sat di€u tra v€
tham gia quy€t djnh cac vi~c 006 va 100 trong gia dlnh gifra ngum ch6ng va ngum vq. Xem xet vi~c phan cong lao dQng trong gia dlnh co th€ vftn cac d6i tuqng v€ thong qua k€t qua ph6ng
tY l~ gifra nam va nfr trong vai tro tham gia cong vi~c san xuftt
kinh doanh, ki€m s6ng, ngo~i giao, lam an xa hay cac cong vi~c nQi trq, cham soc con cai. Mire a(J hili long vJ han nhan: Danh gia xem xet muc dQ hai long v€ hon nhan nen duqc l6ng ghep, dva tren cac tieu thuc v€ muc s6ng, gi6i tinh; d6ng thai cftn xac dinh cac nguyen nhan gay nen bftt hoa (v€ kiOO t€, van hoa, trlnh dQ giao d\lc, Ung xu, sinh ly, th6i quen). MQt tieu chi ra r~t nhftt d€ danh gia vfrn d€ nay la xem xet muc dQ chung thuy cua vq va ch6ng. MQt s6 quan ni~m v€ h~nh phuc, gia dlnh cling cftn duqc tinh d€n khi nghien clru th6ng nhu: con ngoai gia thu, v€ gia dlnh, do la quan ni~m v€ quan h~ tlnh d\lc tru6c va ngoai hon nhan, muc dQ
chftp nh~n, khong chftp nh~n nhfrng rna hlnh phi truy€n khong l~p gia dlnh nhung vfrn sinh con, quan h~ tlnh d\lc tru6c hon nhan. D~c bi~t nhi€u vung mi€n nui hi~n nay, do t~p t\lC tv do nhung bi bi€n tuOOg d~n d€n cac em gai bi lqi d\lng dang ngay cang ph6 bi€n. C~n co nhfrng nghien clru nghiem tuc va d€ 372 xUfrt c\l th€ nh~n1 gift gIn truy€n th6ng, van hoa d6ng thai dam hao suc khoe sinh san cho thaOO thi€u nien vung cao. Khi phong vfrn va th6ng ke cac y ki€n tra lai v€ OOUng noi dung tren cfuI l6ng ghep v6i cac tieu chi v€ muc s6ng, thu OO~p, gi6i tiOO, dan toc, trlnh do van hoa. h)VJ quan ni?m tr9ng nam khinh nii, quan ni?m vJ co con va sinh con trai, con gai: Phap lu~t hi~n haOO nghiem cfrm llJa chQn giai tinh khi sinh. Day duqc coi la vfrn d€ nong trong cong tac dan s6, gia dlOO. Khi dua ra cac s6 li~u di€u tra cfin lam r6 quan di€m cua dan cu v€ s6 con, v€ giai tinh, v€ SlJ can thi~p vao quy€t dinh giai tinh thai nhi tren cO' sa xac dinh quan di€rn cua cac nhom dan cu thea muc s6ng, thu nh~p, .. . tu6i, giai -tinh, trlOO do van hoa... D6ng thai thu th~p thong tin v€ nguyen OOan chu y€u dfrn tai cac quy€t dinh tren. Co th€ xem xet tIm hi€u sau them v€ m6i quan tam cua cha m~ d6i vai con cai tren cO' sa so sanh gifta muc do quan tam cua nguai thaOO thi va d6ng h~ng~ hQ gia dlOO giau hay ngheo, trlOO dQ, hQc v~n. MQt mang quan trQng khong th~ ho sot la th6ng ke bao cao v€ tlOO tr~ng h~o lvc gia dlnh, b~o lvc, hoc lQt suc lao dong tre em. Cfin th6ng ke cac phuc lQi gia dlnh, tY l~ % s6 gia dlnh duqc huOng cac phuc lQi tren t6ng s6 gia dlnh tren dia ban (vi d\l nU 2.2.3. NVi dung th6ng ke, phan t{ch, tang hfJP btio ctio v~ cong ttic thi d(lc, thi thao if xa a) M'?/c tieu th6ng ke vJ c6ng tae th~ d,?/c, th~ thaD ca sa ; th€ d\lc, th€ M\lC tieu: Dua ra cac s6 li~u C\l th€ nh~m nh~n di~n thvc tr~ng v€ thao cO' sa; cung cfrP h~ th6ng dft li~u d€ xay dlJIlg hO chi s6 thea d6i va daOO gia tlnh hlOO, OOu cfiu phat tri€n th€ d\lc, th€ thao tren dia han; ph\lc V\l m\lc dich di€u tra C\l th€ trong giai do~n C\l th€. b) MtJt s6 ntJi dung th6ng ke atnh kj; vJ c6ng tac th~ d,?/c, th~ thaD ca sa cfin thvc hi~n th6ng ke dinh ky cac ho~t dong th€ d\lc th€ thao t(;li cO' sa nh~m thea d6i qua trlOO phat tri€n th€ Ivc, th€ tr(;lng cua nguai dan trong vung va chufrn hi s£n du li~u cho cac cue>c di€u tra, nghien cuu xay dVng chinh sach v€ tIle thao thanh tich cao va the thao cho mQi nguai. Th6ng ke v€ chi s6 the Ivc cua nguai dan trong xa (co the k~t hqp vai s6 li~u di€u tra cua nganh y t~) bao g6m chi€u eao, can n~ng, the l\rc (suc b~n, suc nhanh, suc kheo leo); Trong d6 chia ty l~ theo de> tu6i, giai tinh, theo vung, thea thu nh~p gia dlnh. Th6ng ke cac hOl;lt de>ng the thao duQ'c t6 chuc trong vung thea tUng th~ h~ (thi~u nien, thanh nien, trung nien, nguai cao tu6i). C\l the la th6ng ke s6 man the thao trong truOng hQc ph6 thong trong vung, thai IUQllg hQc/ tuftn, ty l~ giao vien be> mon/ hQc sinh; muc de> tham gia cua hQc sinh; diem trung blnh, m¥c de> hUng thli cua cac em d6i vai man hQc, vi~c s~p x~p gia hQc. Th6ng ke cac hOl;lt de>ng the thao cho thanh thi~u nien ngoai truOng hQc, cac dip he; th6ng ke tY l~ ngum tham gia cac hOl;lt de>ng the thao ngoai truOng hQc: - Ty l~ nguai tham gia/ t6ng s6 thanh thi~u nien trong vung* 100%. - Thai gian tham gia hOl;lt de>ng the d\lC, the thao trung blnh cua 1 nguOiJngay (/tuftn). - Th6ng ke s6 huOng dftn vien, hufin luy~n vien, trQng tai (chuyen trach ho~c kiem nhi~nl)/s6 nguai tham gia hOl;lt de>ng the thao va tren t6ng s6 dan cu (thanh thi~u nien, trung nien) trong vung. - Th6ng ke va phan tich s6 li~u v€ trlnh de> chuyen mon cua giao vien the d\lC trong truOng, cua huOng dftn vien, hufin luy~n vien the thao trong vung, tinh ty l~ % giao vien duQ'c dao tl;lo cac cfip tren t6ng s6 giao vien. - Th6ng ke s6 IUQllg cac trung tfun the thao, cac lOp hQc cua nhil nuac va tu nhan trong vUng, tfnh tY l~ % dftu ngum (vi d\l cac lOp hQc ve, hQc cO', cftu long, khieu vfi... ). - Th6ng ke ty l~ % nguai tham gia cac lOp the thao trong vungl t6ng s6 dan cu. - Th6ng ke s6 IUQllg, tinh ty l~ % cac man the thao truy€n th6ng tren t6ng s6 cac mon the thao duQ'c t6 chuc trong vung. Phan tich ra vi~c duy trl, s6 IUQllg, chfit IUQllg huOng dftn vien, s6 nguai tham gia va muc de> tham gia so vai t6ng s6 nguai chai the thao va t6ng s6 dan cu. - Phan tich s6 li~u v€ m\lC dich tham gia chai the thao cua dan cu: chi thanl gia chai, chi thi dfiu hay thuOng xuyen luy~n t~p. 374 - Th6ng ke s6 IUQl1g, ty l~ nguai cao tu6i tham gia the thao Th6ng ke s6 IUQl1g cac cUQc thi dfrU the thao trong vUng, cac hQi khoe; phan tich s6 li~u v€ cac cUQc thi the thao truy€n th6ng va hi~n d~i. Th6ng ke thanh tich the thao trong vilng qua cac cUQc thi. So sanh v6'i thanh tich cua cac xa trong huy~n, tinh. So sanh thanh tich the thao theo tUng lua tu6i v6'i cac xa, huy~n, tinh b~n de d€ xUfrt dinh hu6ng dfiu tu, b6i dUOng phil hqp. Th6ng ke s6 nguai tham gia dl! thi va s6 nguai d~t thanh tich the thao trong cac
cUQc thi dfru chinh thuc ahuy~n, tinh, toan qu6c. Th6ng ke s6 nguai tham gia cac giai
dfru nghi~p du va chuyen nghi~p. Th6ng ke cac cau l~c bQ the d\lC the thao, cac dQi the thao trong xa, danh gia muc dQ luy~n t~p thuOng xuyen, th6ng ke dQi hlnh thi dfru chinh thuc va dQi hlnh dl! bi. Th6ng ke ty l~ dfiu tu cua nha nu6'c va cua nhan dan dia phuong van phat trien Sl! nghi~p the thao nu6'c nha, xa hQi hoa ho~t dQng dfiu tu cho the thao. Phan tich rn6i quan h~ gifra cac di€u ki~n tl! nhien nhu dia hlnh, khi h~u ... va cac th6ng, ngh€ nghi~p trong rn6i quan h~ v6'i cac thanh tich di€u ki~n xa hQi nhu truy€n the thao rna xa d~t duQ'c. Tren cO' sa do xac dinh th~ m~nh the thao cua vung, dia phuong nh~m d~u tu phu hqp. Th6ng ke, phan tich v€ quy ch~ quan ly the d\lC the thao, cO' ch~, bi~n phap khuy~n khich phat trien the d\lC the thao trong ph~m vi xa; rn6i quan h~ gifra thl!c thi cO' ch~, chinh sach, gifra dfiu tu, xa hQi hoa the thao v6'i cac k~t qua thanh tich cao da d~t duQ'C va v6'i k~t qua phong trao the d\lC the thao toan xa. 2.2.4. NQi dung th6ng ke, phsn nch, tAng hQ'P bao cao v~ cong tac du Ijch «xii ; a) Ml:lc tieu tht5ng ke v~ hOt;lt G(Jng du Itch if xii Th6ng ke la cong C\l duy nhfrt de nh~n thuc xa hQi, ph\lc V\l vi~c quan ly, di€u hanh cua Dang va Nha nu6'c. s6 li~u th6ng ke la tfrm guang phan anh tlnh hlnh kinh t~ - xa hQi. VI v~y, quan tri~t sau s~c duOng 16i cua Dang, cac chinh sach, phap lu~t cua Nha nu6'c, can bQ cong chuc nganh Th6ng ke Quang Ninh dfi C\l the hoa cac chu truang, duOng 16i, chinh sach do b~ng hanh dQng nhu: d6i m6'i h~ th6ng chi tieu th6ng ke; chu dQng n~rn b~t yeu c~u thong tin ph\lc V\l lanh d~o cac cfrp, cac nganh va cac d6i tUQl1g dung tin de xay d\lllg, thu th~p, c~p nh~t kip thai. Vi~c thlJc hi~n chu truong chinh sach cua Dang va Nha nu6'c a m6i dia phuong
co d~c thli khac nhau, do v~y, ngoai k€ ho~ch thong tin th6ng nhfrt do C\lC Th6ng ke giao, Chi C\lC Th6ng ke tinh thuOng xuyen dua ra cac k€ ho~ch chu de>ng thu th~p thong tin b6 sung, nh~m dap Ung Xeu cfiu cua cac cfrp lanh d~o dia phuong. Hang nam, s6 li~u thu th~p, t6ng hqp qua cae cue>c di~u tra, h~ th6ng bao cao th6ng ke cua nganh Th6ng ke Quang Ninh da gop phfin danh gia dung th\lc tr~ng va xu hu6ng phat tri€n kinh t€ - xa he>i cua tinh, lam cO' sa cho vi~c ho~ch dinh cac chinh sach va m\lc tieu phat tri€n cua tUng th~p kY. Gia tri phap ly cua cac chi tieu bao cao Hi~n nay, cong tac th6ng ke s6 li~u du lich m6'i chi dUng l~i a nhfrng con s6 gian th6ng ke ngay cang tang. don nhu t6ng luqt khach va t6ng doanh thu rna chua th6ng ke duQ'c muc chi tieu binh quan cua m6i du khach, ty l~ khach tra l~i, thai gian lUll tru trung blnh cua du khach ... s6 li~u cO' ban v~ binh quan ngay nghi, phuong ti~n sir d\lng, m\lc dich, s6 lfin d€n dia
phuong, frn tuqng t6t nhfrt v€ di€u gl a dia phuong, tieu chi Iva ehQn diem den, mue
chi tieu cua kllach lUll tm qua dem va di v~ trong 11gay (g6m du khach trong nu6'c va qu6c t€), lao de>ng trong nganh du lich ... khi€n cho cac thong tin v~ du lich chua dfiy luQ'c phat b) M(Jt s6 n(Ji dung th6ng ke hot;lt Q(Jng du Itch a xii dUe VI v~y, vi~c khao sat, di~u tra, thu th~p s6 li~u du lich la cfin thi€t nh~m chuftn hoa
cac s6 li~u du lich giua cac nganh lien quan va lam sa ca xay d\ffig chi€n
tri€n nganh. M\lc dich: Danh gia v~ muc de> ~t chufin du ijch, lang sirJh thai, than thi~n vOl moi tnrOng. - Th6ng ke s6 dia di€m du lich, danh th~ng duQ'c x€p h~g ho~c dang duQ'c xem xet. - Th6ng ke s6 khach du lich, so sanh 15' l~ % khach du lich vOl t6ng s6 dan dia phuong. - Th6ng ke hlnh thuc du lich (di thea tua, thea doan hay di ca nhan); m\lc dich du Iich (sirlh thai, kham chua b~nh, tham nguai than, ghe qua, cong tac). - Th6ng ke thai gian lUll trU cua khach du Iich tren dia ban thea de> tu6i, qu6c tich. - Th6ng ke cae dich \'\1 du Iich ti€n hanh tren dia ban, thuOng xuyen ho~c thea thai Vl). - Th6ng ke ty I~ dan cu thanl gia dich V\l du Iich t~i ch6, bao cao v~ muc de> nh~p cua nguai dan til ngu6n du Iich. 376 chuy€n dich cO' cfru, ty trQng cong nghi~p du Iich trong kinh t€ dia phuong, ty l~ thu - Th5ng ke, danh gia, bao cao anh huCmg cua du lich d€n n10i truOng sinh thai va van hoa lang xa; danh gia tac dQng va c6 s5 li~u C\l th€ v€ vfin d€ 0 nhi€m moi truOng, c) Danh gia tiJm nling du Itch - so sanh chudn lang (xii) sinh thai du Itch rac thai hay nhfrng anh huCmg khong t5t til van hoa ngo~i lai. C6 th€ tham khao tieu chufin do chinh quy€n mQt s5 dia phuong d€ ra v€ tieu chufin la (xa) sinh thai du lich. Day la cO' sa d€ danh gia ti€m nang du lich cua lang (xa) d€ co k€ ho~ch phat tri€n kinh t€ xa hQi mQt cach b€n vfrng. I' • Theo quy dinh duqc ap d\lng amQt s5 dia phuong, muc dQ d~t chufin: Do phai la
cO' sa h~ tfing, van hoa; v€ sinh thai, du lich; v€ rrlQt lang (xa) hQi du cac tieu chi v€ phat tri€n kinh t€; v€ dai s5ng van hoa cling nhu tr~t tv xa hQi. Nhfrng tieu chi nay duqc quy dinh rfit C\l th€, chi ti€t t~i Quy€t dinh s5 85/2003/QD-VB ra ngay 21/7/2003 cua UBND TP. Ha NQi. U€ duqc cong nh~n danh hi~u "lang (xii) sinh thai du itch"~ v&i m\lC dich chinh la ngo~i thanh Ha NQi phai dam bao xay dlJ11g cac khu dan cu thea huOng van minh do phat tri€n kinh t€ ngo~i thanh va tUng bu&c hi~n d~i hoa nong thon, tUng lang (xa) thi, gifr gIn truy€n th5ng, bao t6n cac di tich lich su, van hoa, duy trl net d~p truy€n th5ng nong thon Vi~t Nam. Cac duOng giao thong lien xa, lien thon cfin duqc rai nhva, be-tong, ho~c lat g~ch 100%. DuOng tr\lc xa phai dam bao rQng hon ho~c b~ng 5m, duOng tf\lC thon rQng hon ho~c b~ng 3m; co h~ th5ng chi€u sang duOng lang, ng6 x6m; h~ th5ng cfip, thoat nu&c, tr~m y t€ d~t tieu chufin thea quy dinh... Ben c~nh do, nhfit thi€t phai co cac cong trlnh van hoa, th€ thao dap (mg nhu cfiu cua nhan dan va ho~t dQng cua khach tham quan, du lich; co chq ho~c trung tam .. nh~m ph\lc V\l cho vi~c tieu th\l hang hoa cua lang ngh€ thuong m~i v&i di~n tich til 5.000m2 tra len; h~ th5ng dich V\l - thuong m~i phat tri€n ... Cong tac bao v~ moi truOng cling khong th€ thi€u, C\l th€ nhu t6 chuc thu gom va xu ly rac thai co hi~u qua... V€ phat tri€n kinh t€, tieu chi da quy dinh rfit r6 tUng m~t: san xufit nong nghi~p, san xufit cong nghi~p - ti€u thu cong nghi~p cung flhu thuang m~i - dich V\l. Tuang tv nhu v~y, t~i quy dinh tieu chi v€ dai s5ng van hoa, thu nh~p blnh quan dfiu nguai t~i cac lang (xa) nay cfin d~t muc 6 tri~u d6ngl nam; hQ giau d~t til 30% tra len, hQ ngheo con du&i 5% va khong c6 hQ doi. Ti l~ sinh con cua dan sa t~i phai du&i 4%, trong do ti l~ sinh con thu 3 du&i 3%... Con rfrt nhi€u tieu chi C\l th~ khac v€ giao d\lc, an ninh chinh tri... Hang nam, can cu d€ nghi cua UBND cac xa va qua xem xet cac tieu chi chi ti€t tren, UBND TP. se phe duy~t cac dv an xay d\ffig lang (xa) sinh thai va cong nh~n danh hi~u cho cac dv an duQ'c phe duy~t. Cac cUQc di€u tra xa hQi hQc v&i quy rna nho, phan anh vi tri, vai tro, anh huOng
cua dong hQ d6i v&i gia dinh. Vi d\l a lang Tam Son va D6ng Kx, huy~n Tit Son (BAc
Ninh) - nO'i lang da thanh ph6, thanh "trung tam" giao dich thuang m~i hang ch\lc nam nay thi da s6 nguai dan vfrn cho rAng gia dinh, dong hQ dong vai tro quan trQng. Quan
di~m nay kha th6ng nhfrt a nhi€u nhom d6i tUQl1g khac nhau, chi€m 97-99,6% trong t6ng s6 420 hQ gia dinh v&i han 1.000 nguai duQ'c phong vfrn. Gfrn 100% s6 nguai duQ'c hoi cling cho ·rAng, cac cau noi thea khfiu ngft dan gian nhu: "MQt giQt mau dao han ao nuac la" hay "Say cha con chu, say m~ btl di" ... d€n nay vfrn dung; s6 nguai phu dinh t\lC chi co tit 0,5% d€n 3,50/0. Th~m chi, nhi€u nguai con khftng dinh gia dinh, dong hQ, lang
xa hi~n nay co vai tro IOn han trong qua khu va a tuong lai vai tro do se vfrn ti€p ********************** duQ'c phat huy. 1. Trinh bay cac hinh thuc t6 chuc di~u tra th6ng ke. 2. Trinh bay cac cach chQn mfru th6ng ke, cho vi d\l. 3. Thu th~p s6 li~u, l~p bang th6ng ke v€ chi tit ngan sach xa cho cac hO<;lt dQng van hoa tren dia ban xa trong cac nam 2007-2008-2009, ve bi€u d6 di~n tich d~ minh hQa cho cac s6 li~u tren. 4. Th6ng ke s6 li~u va ve d6 thi rna ta thanh tich 3 mon th~ thao cua xa trong cac cUQc thi cfrP huy~n trong nam 2007-2008-2009. 5. L~p phi€u di€u tra v~ d~c di~m hon nhan cua dan cu trong xli. 6. Th6ng ke cac lo~i hinh n.gh~ thu~t tnJy€n th6ng trong vung, Iva chQn va tinh 378 toan sa li~u d~ lanl cO' sa d€ xUfrt muc dQ cfrn bao t6n cac IO<;li hinh ngh~ thu~t do. 7. Hay tg danh gia nllrC d~t chuftn lang sinh thai du ljch cua lang (xa) tren cO' sa tham khao tieu chuftn lang sinh thai du ljch dugc ap d\ll1g ~i cac dja phuong. - Stich tham khao 1. TruOng Can be> th5ng ke Trung uang: Th6ng ke kinh ti xii hQi, Giao trInh, Nxb Th5ng ke, 2003. 2. D~i hQc Hanh chinh- HQc vi~n Hanh chinh: Th6ng ke Hanh chfnh, T~p bai giang, 2010. 3. D~o Hfru H6: Th6ng ke xii hQi hQc, Nxb Giao d\lc, 2009. 4. T6ng C\lC Th6ng ke-Vi~n Gia dlnh va giai: Di€u !ra gia dinh Vi?! Nam 2006, Tai li~u dv an UBDSGDTE, 2006. toan - Thay th~ phap l~nh k~ 1 Lu~t Th5ng ke 17/6/2003 Qu5c he>i th5ng ke nam 1988 Quy djnh chi ti~t va huOng Nghj djnh ,
so 13/02/2004 dfin thi hanh mot s5 di€u cua 2 Chinhphu 40/2004/ND-CP Lu~t th5ng ke djnh bao cao ,
so Quy~t Ban hanh ch~ de> TCTK 21/12/1998 3 th5ng ke xa, phuOng. 815/TCTK-QD Nghj djnh ,
so 4 Chinhphu 07/9/1999 93/1999/ND-CP V€ xu ph~t vi ph~m hanh
chinh trong linh ¥\IC th5ng ke djnh Quy~t ,
so Phe duy~t djnh huOng phat Chinhphu 141/2002/QD tri~n th5ng ke Vi~t N am d~n 5 21/10/2002 nam 2010 TTg Quy~t djnh s5 86 Di€u tra danh gia thvc hi~n TCTK 06/03/2000 6 QD-TCTK cac m\lc tieu cu5i th~p ky v€ tre em. Quy€t dinh s6 675 Di€u tra muc s6ng hQ gia dlnh 7 23/11/2001 TCTK nam 2002 QD/TCTK BQ Van HuOng d~n vi~c t6 chuc va Thong tu I
I h6a, Th€ danh gia phong trao th€ d\lc I 17/3/2009 02/2009/TT 8 th€ thao va Du thao qUfrn chung t~i dia BVHTTDL phuang lich ~._. HuOng dfin quan ly kinh phi chi cho cac cUQc di€u ,
so BQ Tai Thong tu tra
, , 9 02/7/2003 65/2Q03/TT-BTC th6ng ke thuQc nguon von Chinh ngan sach nha nuO'c. 380 KY NANG irNG DVNG CONG NGH~ THONG TIN
DOl vm CONG CHUC VAN HOA - XA HOI XA Th.s. LAI THI LAN PHlfdNG NGUYEN TuAN Thai luqng: 8 ti~t(*) A. MVC DicH, YEU cAu 1. M1}.c dich t • Giai thi~u nhilng ki€n thuc co ban v~ cong ngh~ thong tin, cach thuc khai thac thong tin tren Internet va nhih1g thao tac co ban trong so~n thao van ban tren may tinh. 2. Yell cAn HQc vien n~m duqc rlhfrng ki€n thuc co ban v€ may tinh, m~ng may tinh v~n tra cUu, lUll trfr nhUng thong tin tIm duqc tren m~ng cung nhu so~n thao d\lng d€
nhUng van ban thong thuOng ap d\lng vao cong tac adja ban xa. B. NOI DUNG 1. Nhfrng vAn d~ cO' ban v~ Cong ngh~ Thong tin 1.1. Cae khai ni~m v~ thong tin, dfr Ii~u, xii' Iy thong tin cung nhu cac sinh v~t khac. Thong tin co th~ t~o ra, phat sinh, truy€n di, lUll tm, chQn lQc va duqc th€ hi~n duai nhi€u d~ng khac nhau. Dft li¢u co th~ hi~u la v~t mang thong tin, nhfrng thong tin co th~t va co th€ xu ly bAng may tinh. Dfr li~u sau khi t~p hqp l~i va xu ly se cho ta thong tin. Noi cach khac, dfr li~u la ngu6n g6c, la v~t mang thong tin, la v~t li~u san xu~t ra thong tin. Cac lo~i
dfr li~u bao g6m: Tin hi~u v~t ly, cac s61i~u, cac kY hi~u, hlnh anh, am thanh, ... Xu If; thong tin trong may tinh tuang tlJ nhu qua trlnh xu ly thong tin cua con nguai. Do la qua trlnh thu nh~n, phan lo~i, s~p x€p, lUll trfr, tinh toan, so sanh, tIm ki€m, IlJa chQn, th6ng ke, ... dua vao di€u khi€n trong qua trlnh xu lYe (*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t Thong tin (Information) la nhilng gl dem l~i hi€u bi€t, nh~n thuc cho con nguai 1.2. Cae bQ ph,n can ban cua may tinh May tinh bao g6m nhfrng bQ ph~n: Ban phim, chuQt, man hlnh, vo may va loa, ... Do la nhUng thanh phftn cO' ban, ben c~nh do may tinh con co rftt nhi€u cac bQ ph~n cftu thanh, co th€ duqc nhom trong mQt kh6i chuc nang sau: Kh6i xu If; trung tam (C;entral Processing Unit - CPU): Kh6i xir If trung tam hay
con gQi la bQ vi xir ly, ho~c chip, Ia bQ nao cua may tinh. Cong vi~c chinh cua kh6i xir ly trung tam la tinh toan va aiJu khidn mQi ho~t dQng cua may tinh. B9 nhb trong (Internal Storage): Dung d€ chua cac l~nh va dfr li~u phl)c Vl) cho qua trlnh thvc hi~n cac chuang trlnh. BQ nh6 trong bao g6m bQ nh6 truy c~p ngftu nhien (RA~ - Random Access Memory) va bQ nh6 chi dQC (ROM - Read Only Memory). g6m ilia cirng (Harddisk), ilia m€m (FIoppydisk), B9 nhb ngoai (External Storage): BQ nh6 ngoai hay cac thi€t bi lUll tm ngoai bao
ilia CD, ilia ZIP,... 6 cimg n&m ben trong v6 may nhung van la thiit bi luu tru ngoai. Cdc thiit bi vao (Input device): Cac thi€t bi vao cho phep thong tin hay dfr li~u duqc nh~p vao may tinh, vi dl): ban phim, chuQt, may quet, ... (ban phim giup nguai sir dl)ng go nQi dung dua thong tin vao may tinh. ChuQt giup nguai dung ftn nut, truy€n l~nh VaG may tinh. May quet dua thong tin v€ mQt buc anh, tai li~u vao may tinh du6i d~ng s6 hoa). Cdc thiit bi ra (Output device): Cac thi€t bi ra cho phep thong tin co th€ duqc xu~t ra tir nlay tinh, vi dl): Man hlnh, may in, loa,... (man hlnh hi€n thi thong tin, may in in thong tin ra gi~y, loa giup thong tin duqc xu~t ra du6i d~ng am thanh). Cdc thiit bi ngogi vi (Peripheral Device): Thi€t bi ngo~i vi la nhUng thi€t bi co th€ g~n/c~m vao may tinh. Nhu v~y tom bQ cac thi€t bi nhu may quet, may in, ban phim, chuQt, loa,... d€u la cac thi€t bi ngo~i vi. 1.3. Phin ctfng, phin m~m va da phtrOng ti~n, da moi truOng, da truy~n thong Phdn cimg -Hardware: Phftn cirng la cac thanh ph~n v~t ly cua may tirlh. Cac
thanh ph~n v~t ly a day bao g6m cac thi€t bi di~n tir va cO' khi. Vi dl): man 111nh, ban phim, chuQt, chip, vo may, ... 382 la t~p hqp cac chi thi cho may tinh lam vi~c. Phdn m~m- Software: Phftn m€m Noi cach khac, toan bQ cac chuang trlnh ch?y tren may tinh gQi la phftn m€m may tinh. Sv ra dai cua phftn m€m khi€n cho hi~u qua sir d\lng phftn cUng duQ'c nang cao, rftt nhi€u cong vi~c cua con ngual duQ'c tv dQng hoa, v~n hanh nharm chong. Vi d\l: Phftn ... m€m sO(;ln thao van ban, phftn m€m bang tinh, phftn m€m trlnh di€n, Da phuang ti¢n, aa m6i truang, aa truy~n th6ng - Multimedia: MQt phuong phap gi&i thi~u thong tin bfing may tinh, sir d\lng nhi€u phuQ'Ilg ti~n truy€n thong tin nhu van ban, d6 hQa va am thanh, cling v&i sv gay ftn tUQ'Ilg bfing tuong tac. Trong chuong trlnh gi&i thi~u da phuong ti~n gQi la BeethovenWindows World (Th€ gi&i· Beethoven) ch~ng h?n, b?n co th€ nhln thfty chan dung cua nha so?n nh?c, nghe am nh?C cua ong, va ca nhfrng do?n van ban v€ cUQc s6ng rieng cua nh?c sl. Nhfrng ti€n bQ d?t duQ'C trong vi~c d6ng bQ am thanh va video cho phep b?n co th€ hi€n thi cac hlnh video dQng trong nhfing cira s6 man hlnh. 2. Khai thac thong tin tren h~ th6ng m~ng may tinh 2.1. H~ th6ng m~ng may tinh va djch VI} tren m~ng may tinh 2.1.1. Khtii nifm ell ban vi hf th8ng m{lng may tinh H~ th6ng m?ng may tinh (Internet) la mQt h~ th6ng thong tin toan cftu co th€ duQ'c truy nh~p cong cQng g6m cac m?ng may tinh duQ'c lien k€t v6'i nhau. H~ th6ng nay truy€n thong tin thea ki€u n6i chuy€n goi dfr li~u (packet switching) dva tren mQt giao thuc lien m?ng dff duQ'c chuftn hoa (giao thuc IP). M?ng Internet mang l~i rftt nhi€u ti~n ich hfru d\lng cho nguai sir d\lng, mQt trong cac ti~n ich ph6 thong cua Internet la h~ th6ng thu ai¢n tit (email), tro chuy¢n trifc tuyin (chat), mdy truy tim du
li¢u (search engine), cdc dtch v~ thuang m[Ji va chuyin ngan, va cdc dtch v~ v~ y ti
gido d~c nhu la chua b¢nh tir xa hoi;lc t6 chuc cac lap hrc ao. Cac cach thuc thong thuOng d€ truy c~p internet la quay s6 (dialup), bang rQng (ADSL), kh6ng day (WIFI, WIMAX), v~ tinh va qua di~n tho?i cftm tay. Thang 12 nam 1997, Vi~t Nam chinh thuc tham gia k€t n6i van m?ng lu6'i toan cftu Internet. 2.1.2. Djch v!' triin khai tren m!lng may tinh-World Wide Web (WWW) World Wide Web, gQi t~t la Web ho~c WWW, la mQt dich V\l tri€n khai tren Internet, do Trung tam nghien c(ru nguyen tu Chau Au CERN nghien clm va Ung d\lng
thaOO cong nam 1991, nha co dicll V\l WWW rna nguai sir d\lng tIm thfiy am~ng may
tlOO toan cftu co nhi€u di€u hfip din. WWW la mQt khong gian thong tin toan cftu rna mQi nguai co th€ truy nh~p (dQc va phan h6i) qua cac may tinh n6i vai m~ng Internet. Thu~t ngfr nay thuOng duQ'c hi€u nhftm la til d6ng nghla vai chinh thu~t ngfr Internet. Nhung Web thllc ra chi la mQt trong cac dich V\l ch~y tren Internet, ch~ng h~n nhu dich V\l thu di~n tire Cac ta} li~u tren Wodd Wide Web duQ'c hru tm trong rn<)t h~ th6ng sieu van ban (hypertext), d~t t~i cac may tinh trong m~ng Internet. Nguai dung phai sir d\lng mQt chuong trinh duQ'c gQi la trinh duy~t web (web browser) d€ xem sieu van ban. Chuang trinh nay se nh~n thong tin (documents) t~i 0 dia chi (address) do nguai sir d\lng yeu (domain), r6i sau do chuang trlOO se cftu (thong tin trong 0 dia chi duQ'c gQi la ten mi€n tll dQng gui thong tin d€n may chu (web server) va hi€n thi tren man hinh may tinh cua nguai xem. Nguai dung co th€ thea cac sieu lien k€t (hyperlink) tren m6i trang web d€ n6i vai cac tai li~u khac ho~c gui thong tin phan h6i thea may chu trong mQt qua trlOO tuong tac. Ho~t dQng truy tIm thea cac sieu lien k€t thuOng duQ'c gQi la duy~t Web. Qua trlnh nay cho phep ngum dUng co th€ lu6t tren cac trang web d€ lfiy thong tin. Tuy OOien dQ chinh xac va chUng thllc cua thong tin khong duQ'c dam bao. Trinh duy?t Web fa gi? Trinh duy~t Web la ph§n m€m gillp b~ co th€ xem duQ'c thong tin tir cac Website tren Internet. Co nhi€u trinh duy~t Web khac OOau OOu Internet Explorer (IE), Netscape Navigator/ Communicator (Netscape), Opera, Mozilla FireFox, trlnh duy~t Google CI1fome, ... trong do ph6 bi€n hon ca la ph§n m€m IE. M6i ph§n m€m Web d€u co OOi€u phien ban khac OOau, m6i phien ban mm co OOi€u tinh nang mm hon phien ban truac do. Tuy OOien, cac chuc nang sir d\lng cO' ban cua trinh duy~t OOu lui
(back), ti€n (forward), 18m tum (refresh), ... d€u gi6ng OOau va ngum dUng chi c§n bi€t sir
d\lng mQt lo~i trlnh duy~t la co th€ de dang su d\lng cae trinh duy~t khac d€ co th€ troy xufit va xem cac thong tin tren Internet. 384 2.2. Sir dl}.ng Internet Explore Microsoft Internet Explprer (ti€ng Vi~t co th€, hi€u la "BQ tharn hi€rn Internet"; vi€t t~t Internet Explorer, IE, hay MSIE) la trinh duy~t web cua hang Microsoft di kern v&i h~ di€u hanh Windows. IE la trinh duy~t web duqc su d\lng nhi€u nhfit hi~n nay. rna trinh duy~t nay, ta chi cfrn click dup T6ng quan vJ Internet Explore: U€ chuQt vao bi€u tuqng IE tren n€n Desktop. eua sf, IE se duqc hi€n thi: to .. .<" ~~t!~~~er~,@.~:
~~~jh:l.~l~
•
¢~l'l~:~~#~~~"l(ltIt(:i
.'.
q > ......
•~'"~Ml
~~~~l~~~~~~~\:j ~~L?
;'!~Ud~=~MP. '> Pl-,,;. :h::, ""~~';::"~~~:';:~":~n.,,,,':":~::~ :~.~'~,~;~~""9:C 'L·,,~r, r:c" ~l"k,(I B:nn cdu true giao di?n IE: & Phia tren cung la thanh menu va cac c6ng C\l cua trinh duy~t: - Thanh menu: File, Edit, View, Favorites, Tool, Help - Cdc nut cong c¥: Back, Refresh, Search, Media, Favorites ... & Ti€p ngay phia du6i la thanh address: Thanh dia chi, thanh nay chua dia chi trang web dang hi€n la trang co dia chi: thi. Nhu a hinh ve http://www.chinhphu.vn/portal/ & Phfrn con l~i la phfrn hi€n thi nQi dung trang web. M6i trang web se co 1 cfiu trUc, nQi dung rieng, nen khi hi€n thi no cling se khac nhau. & Cac chuc nang va thao tac trong IE: Thanh Address (Thanh aia ehi): U€ rna 1 trang web, 1 thu ffi\lC, 1 file hay 1 chuang trinh nao do tren IE, b~n su d\lng thanh dia chi Address nttp:Ilwww,microsoft,com/windows/ie/default,asp 2.2.1 ni mil 1 trang web: ta phai go dia chi clla trang (URL) vi d\l nhu: http://www.tienphong.vn vao thanh address r:jj= D€ rna 1 chuang trlnh tren IE, ta go ten chuang trlnh va Enter ( j j D€ rna 1 tllU rn\lc tren IE, b(;ln go duOng dftn d€n thu· rn\lc d6 van thanh address. Vi d\l: C:\Documents and Settings D~c bi~t chuc nang AutoComplete cung cftp 1 danh sach trai xu6ng cac duOng dftn, di(;l chi Ina duQ'C cac b(;ln go van thanh address trong nhUng IAn troy nh~p truac. N6 duQ'c dua ra tiI History (lich sir) clla Internet Explore t Voila Mail -Microsoft Infernet Explorer File Edit View Favor~es Tools Help Back .. Favor~es ~1edia Search' I:II: http://mail.voila.fr/cgi-bin/llo)ebmailexe?ID=IrFJo6rfOAdMMtqA3fPgyzU5r.F3g4R07A41 tyXr60QFI5&Act_Msgs=1&Login_Page=1&.cYolder=a WSib3g= h"Wo·""·.·"'·'<",,«·: .11 http://wwIAJ.mail.voila I fr
:IJ http://www,csus,edtJ!
,I: http://wwv..',agenc>'managernent Icomt
~J http:t/wwlN.dol,mm/
ill http://www.roundtablepizza.com/ D€ cai d~t cac gia tri Clla chuc nang nay b(;ln lam cac buac sau: + Buac 1: Vao menu Tool chQn Internet Option\Content\Settings\Auto complet cira s6 Auto Complet Settings se duQ'c hi€n thi nhu sau: AIJtoComplete lists possible matches from entries you've
typed before. Use ,(s,utoCornplete h;)!" [2] .........eb addresses
o Forms
[2] User names and passwa:ar"ds on forms
[2] Prompt me to save passwords Delete AutoCc'rnp!etr:.:: histOt'';/ To delete stored form data and passwords .. dick the
General tab .., dick Delete, and then dick Delete forn')s or
Delete passwords. .. 9~ J L__ 5:.~.~~.=.~ J thi va lUll l(;li rbi + BtrO'c 2: ChQn cac rn\lc rna b(;ln mu611 chuc nang nay hi€n click chQn OK. 2.2.2. ni Copy iinh va npi dung website D~ copy anh tiI cac website, ta thlJc hi~n cac buac sau: + Buac 1: ChQn anh cAn copy, click chuQt phai van buc anh do. 386 + Buac 2: Sau khi click chu<)t phfli, 1 menu cac chuc nang se duqc trfli xu6ng + Buac 3: Lva ch9n duOng dfin tai thu m\lC rna b~n mu6n lUll va Iva ch9n ten
rna b~n mu6n lUll l~i (n€u b~n khong Ch9n ten, thi ten flnh tv d<)ng duqc lUll vai ten
m~c dinh atren trang web). + BuO'c 4: b~n Ch9n Save. Tgi 1 s8 website cae hinh anh cua web do dU(1c hi~n cho b~n Iva ch9n. B~n click ch9n vao chuc nang Save Picture As. ~ Sir dlf-ng cac nut c6ng Clf- IE thi bJrzg chuang trinh flash, khi do ta se kh6ng th~ sir dlf-ng cach nay d~ luu anh dU(1c. - Back, Forward: di den cac trang web truac va trang sau trang hi~n hanh. - Stop va refresh: Khi trang web hay chuang trinh tfli xu6ng qua ch~m ho~c ho~t l~i. lam kfch kh6ng duy~t duqc thi b~n Ch9n chuc nang stop d€ dUng l~i ho~c refresh d€ - Search: Tim ki€m duqc m~c dinh la MSN ho~c search page. - Favorites: Hi€n thi danh sach cac trang duqc yeu thfch cua b~n. - Home: Uua b~n tra l~i trang m~c dinh cua b~n, trang nay duqc cai d~t atrong ~ Cae ehue nang eua thanh menu phfrn Internet Option. - View: La menu cung cftp cac cach nhanh nhftt d€ thay d6i giao di~n cua IE bftng cach them ho~c bOt cac m\lc nhu thanh status, thanh toolbar. No cung cung cftp hi~n t~i. each truy nh~p tai l~nh View Source (xem ngu6n) d€ hi~n thi rna ngu6n cua trang web b~n yeu thfch. B~n co th€ t~o cac rn\lc va lUll tm dia chi, xoa dia chi cua cac trang rna
b~n mu6n. M6i lfrn mu6n vao trang nao atrong Favorites rna b~n khong mu6n go dia
chi, b~n chi cfrn click ch9n vao rn\lC nay, 1 danh sach cae trang web cua b~n se duqc - Favorites: la menu hi€n thi danh sach cac thong tin duqc g9i la cae nhan rna hi€n thi va b~n chi cfrn click ch9n trang do la IE se tv d<)ng truy nh~p vao trang do. - Tools: Menu tools truy nh~p vao cua s6 chuc nang Internet option, no cling co 2.3. Ky nang khai thac va tim ki~m thong tin qua m~ng INTERNET th€ rna d€ d9C email khi cac b~n click Ch9n chuc nang Mail and News va Readrnail. Hi~n nay, ngu6n tai li~u., thong tin ph\lc V\l cho vi~c hQc t~p, nghien cUu va tIm hi€u tren Internet r~t nhi€u. Nguai ta khong con 10 thi~u thong tin nhu tru6'c nfra. Nhung mQt v~n d€ nan giai nay sinh do la thong tin thl nhi€u, thira nhung l~i thi~u (?!) VI chung nhi€u qua nen nguai ta m~t r~t nhi€u thai gian d€ tIm duQ'c dung thong tin mlnh cfrn. Chinh di€u do la mQt tra ng~i IOn. Do do, d~ co th~ tIm ki~m va sir d\lng hi~u qua thong tin nguai ta phAi trang bi nhfrng ky nang tIm ki~m c~n thi~t cho mlnh. C6 r~t nhi€u Search Engine (may tIm ki~m) mi~n phi tren tren Internet. Chung ta se dung chung d~ tIm. Du6'i day la mQt s6 trang tIm ki~m thong tin tren m~ng. 2.3.1. TIm ki~m thong tin tTen Google: );> Gi6i thiru vJ Google Google la mQt cong ty Internet t~m cO' th~ gi6'i co tfl) So' t~i Hoa Ky, duQ'c thanh l~p vao nam 1998. San phftm chinh cua cong ty nay la cong C\l tim ki~m Google, duQ'c nhi€u nguai danh gia la cong C\l tIm ki~m hfru ich va m~nh me nh~t. );> Trang tim kiim thong tin www.google.com.vn: D€ b~t d~u ta hay vao trang www.google.com.vn. Day la trang chu Google cua Vi~t Nam. T~i day google cho phep ta co th€ tIm ki~m thong tin ca b~ng Ti~ng Vi~t, ti~ng Anh, ...v6'i giao di~n hi€n thi b~ng ti~ng Vi~t, r~t thu~n ti~n cho nguai Vi~t khong bi~t Ti~ng Anh sir d\lng. Trang chu chinh thuc cua google la trang v6'i giao di~n ti~ng Anh (www.google.com) Google cho phep tim ki~m cac lo~i tai li~u phan chia thea cac m\lc: Web: tIm ki~m thong tin, tai li~u van ban tren cac website Hinh anh (Image): tim ki~m cac dfr li~u d~ng hinh anh Search Web - - .:~ (.=,et IE? no..,.., )
.....!r r......T;·;t:;..·,::&·;..G·~·;;gi·~ T1r-n k.,§rn .;: v'.,eb <::. nhCrng trang tCr VI~t r--.lan', .lnt:erne" 388 thong tin thea cac nhom dfr li~u thea chu d€, thea khu vvc, thea ngon ngfr, ... Nh6m: TIm ki€m thong tin thea cac thu m\lc, trong danh m\lc co s~n trong CSDL cua Google ~ Cac bUGC tid thl!C hi?n tim kiim trong Google nhu sau: Vi d\l: Khi ta mu6n tIm ki€m thong tin tren Web (m1:lc nay thuang sir d1:lng ph6 biin Thu m1:lc: TIm ki€m Weh Hlnh ,A.flh Nh:Jrn Thl-t' Muc ~~~~_ ~==~==~~""'-. TlfTI ~"I$.m t'lang (:a':'
T'JY'~hon ) L)ung Co.; NgQn N9\Y Xem Trang f)§u Tien lim f)l1Qc lim va.iH(;??~.le .J[ lim ki~m' web () nhl1'ng trang tlr Vi~t Nam r.:DD.b.j~~nj} Nh0In T1HL.M::lf2 ~~~@ t!J.u1lJ....Jl~J. • • '. ' l':1tt!M Tim M~IC
•.
;. -T1-,lm-Tr-ong-O-an-hM-vc-J'1u;'''h,:on ~y.M!
:I H : L..~.m N~~.rn ...j ;~~~tJ:~::m Nhbm N3M C3'-' I D€ Iva chQn, thay d6i cac m\lc tIm ki€m khac nhau, b~n chi cfin tro chUQt va click chQn van m\lc b~n cfin tIm thong tin. Trong 0 tIm ki€m ta go van tu khoa, tuc la tu mo til khai ni~rn chua trong tai li~u rna ta mu6n tIm ki€nl. n}ldt) thl ta chQn tab Web (khi tiu(1c chQn, chftweb se tiu(1c hidn thi mau den, in dgm). s~p x€p hay quan h~ v6i nhau thong qua cac bi€u thuc logic rna cong C\l tIm ki€rn he> la tu don, tu trQ'. Trong truOng hQ'P mQt tu khoa bao g6rn nhi€u hon mQt chfr (hay tu) thl co th€ gQi
t~p hQ'P tftt cil cac chfr do la b6 tir khoa (set of keywords). d day co th€ ghep, c\lrn tu...Vi d\l d€ tIm thong tin v€ Cac chinh sach van hoa Vi?t Nam thl nh~p van 0 text tIm ki€rn tu khoa do. \1\1' eo b T.tLl,,!:._..~1~d..!;;: 1:f!.D.b....8.nJ:J I:::t.t.t!.:.J..D.J j~~~~~!~~_~~~~~~~~=~~oa~-=~=~8~.t~t=~a~t~n~~~~~~~~~~~ ::. ~g:~!~ N~nq Cao
Q.~~.D..9....!~_.y. ..J~~.g.!?..D....Hg.!;K. :Xe rn Tra n 9 £) ~ u Ti 8 n n rn £) U' 0 C [ .....·...···Ti.-;.::;::;__ ..;~~:·~··:·~:9:·?·9j·~ ··__ ····] I:: n rn ki.§h-n' <2> ·........eb {':':::.:: nhCrng t..-ang tl:.t" V"i!:';}t Nan... c..:;oogle. c:on·l ....··n CI~ s~n b~ng ti@ng' ~J)9li?h f.:=:.r';';Hl.'-';;~J.~? .0....0 ...0...0 .._0...0 C~hon (=';'001;118 I;~n--I tr-ang chef c~Cla ban! Tir kh6a duQ'c hi€u nhu lit rnQt t6 hQ'P cac tu cua rnQt ngon ngfr nhftt dinh duQ'c Sau do click chon vao nut Tim vai Google ho~c frn phirn Enter thl cac thong tin lien quan d~n tir khoa cftn tIm se duQ'c hi~n thi. F ,;wtMiM';,m,.mq'ilPP*P·'··· ."W4'}iJlH.liI"if..·'@··"• .T °YV'E:·b ..:.. nhl:t'nt"=.1 tf"ar-.':;.r tlY VIeT f-.Ja.-r-. ······················;.:~·~"t"·q·~·:i.···1·······i·o··t·;;~·;;~··kh~,·~·;~·g··i~4·io~ooo··-;;·I:;;;···~~:~~···~I~·.·~~1~··-;,; ~~i~·v·~\~~··i~~;·~~··V'~.··N·<~·~·~~·.···(o·:·20 ·~·l;~·~:j· c-;·(:~ f:'Ojgle
',,'ie'b' . I08B/2006..~G!£l BI th'.J tuc dau tu' t<;ll V'itt1 H.~ln ... • •. Vi~t Co th~ su d\lng (toan tu AND vai kY hi~u dfru +, CO nghla la "va"), (toan tu OR
vai ky hi~u dfru *, co nghla la "ho,c"), (toan tu NOT vai kY hi~u dfru ., co nghla la
"lo,i trir" ). Vi d\l d~ tlm vfrn d€ v€ van hoa co lien quan d~n hQi nghi Appec thl ta go
vao c\lrn tir van hoa +APPEC, lUll Yla wac dfrU + thl co mQt khoang cach, con sau
dfru + t111 khong co khoang cach nao, d6i vai cac dfru - , dfru * cling v~y. Vf d1;l m(Jt s6 biiu thue tim tin: "Van hOG +APPEC -Chfnhtri": tIm cac thong tin v€ van hoa cac nuac APPEC tm nhfmg gllien quan d~n chinh tri. "free *shareware software": tIm phftn m€m shareware ho~c mi~n phi. Luu y: Cach vi~t chi! Ti~ng Vi~t trong 0 tIm ki~m. f)~ vi~t duQ'c ti~ng vi~t trong
m\lC tIm ki~rn t~i cac trang tin tIm ki~m thl b~n phai chon bang rna Ti~ng Vi~t la Unicode, khong dung TCVN3 VI se bi l6i font chi! Sir d1;lng ddu ngoije kip: MQt s6 chuang trlnh tIm ki~rn khi ta dung cac tir cach nhau la khoang tr6ng thl chung co th~ hi~u do la hi~u ngftm cua toan tu AND, mQt s6 khac l~i hi~u do la OR, ho~c cu tIm nhUng tai li~u nao co mQt trong cac tir co trong c\lrn tir ta nh~p vao. Do do, d~ tIm chinh xac mot C\lm tir khong tach rai nhau thl ta nen cho chung vao c~p dfru ngo~c kep. Vi dV d~ tIm v€ van hoa Vi~t Nam thl ta go "van hoa Vi~t Nam". K~t qua nh~n duQ'c se chQn loc va chi co thong tin co chua ca c\lm tir nay. 390 View Edit Favorttf.>$ Tool$ Help nhln ·'}I<; va ... hoa. 2000 Vim 11(1.) Vi~t Ham
,,'el) ... _Internet .. . M6i trang hi~n 10 k€t qua. Do la nhUng duOng link lien k€t t&i cac trang web co chua thong tin noi ve chu de rna ta dang tim. Mu6n den trang nao ta kich chuQt van link cua trang do. Sir d1:lng cac chuc nang tim kiim nang cao Mu6n thay d6i cach trinh bay k€t qua hi~n ra thl van fi\lC Tuy ch9n (Preferences) ngay tren 0 nh~p tin. Edit. View FQvorltes Tool5 Help LLI'U so thfch --"j l Inl h'y.i1 chon V;;' v. t ..."nu tlln kieln S6' Thlch Toan Cau (nhCi'ng suo thay d61 xl? duO'c ap dung v,~o t§t c~ nh(rng d!ch vu clja Google) Trlr,h bay mt.~o va th6ng diep cua Google b;\ng TI~rH~ VI~t ChI firn klt?m nhCl'ng trang VIl?t b~ng (nhCrng) ng6n ng('( sal; c'ny .'J TII3ng Rumanl
Tieng SE'( T,~ng Bun·ga-n
TII9ng Croatl a
CJ Ti~ng In-do-ne-xj-a (Xee-bl) TienrJ Slovak
C·.·J Tieng Slovenia
CJ T,l§ng X€'c-bl
f)I1'c TI€.ng Ci Tl,§ng Ban Mach TI,§ng ~. TIe:.llg Tay Ban Nha
TI~'-,g Th6 NhT I C.'.J T,ihlg A R~p
[~J Tlo?ng AixO'Ien
o TIF.\ng Anh
o Ti§ng 80 Bao Nha
C.'] Ti@ng Ba Lan
[J TIl,~ng Catalan
[J T,@ng Estonia
l-=:-J TI~ng H~ Lan
[.'J Tleng Han GJuoc TI~ng Hung·IJa-n
Tieng Hy Lap
Tleng Lat-vi
Tieng Lat ....la
Th?ng f\la Uy
Ti€-ng 1'Jt]:::l
Tlr,',ng I'Jhat
TI~ng Ph.4lp
TI~ng Phan Lan t· .. V· : k~t qlJa 'ren mOl trang C Mb het qua rim kl~rn trong .not Clya s6 trlrrh duyet mOl (····---L;:;:~··~b..:tt·~i·~:~~··_·
.. l~;te~n~t" d day ta co the Iva ch9n Ngon ngu giao di~n la bfrt ky thu ti€ng nao, Ngon ngu
tIm ki€m, M~c dinh s6 k€t qua hien thi tren m6i trang Google. Ta co the ch9n chuc
nang rna k€t qua tim ki€m trong 1 cua s6 m&i. M\lc TIm ki~m nang cao (Advanced Searched) la d€ 'ltt?)'N Filf' Edit Help voi tat c~ nhvng tir VOl nhOt'h 'IJ' chhah xac L'.J kIlQI'lt" co nhi;I'ng to)· N9 t)IIIHJI.•' Tn:' la' nh(Yng lrang 'liet b~ng 1I8ng Hillh [1",1119 T~p
Till .. D~~.7 Ide naG . bi,t '='u N'J"''lI Th,'HHJ )('1.'11 h;;)-II 0' Tim kiem tren m«;>t trang cl,I th~ Tim nh(l'n~l tranp 916n9 trang nay Lian t<~f r"'n nhu'ng trOiny co link tal tr<;fng II<;jY ©f200E· C~oogle Va co th~ tim ki~rn trong ph~m vi nhUng k~t qua dft tim truac do (co th~ tim tim thong tin nang cao. Trong
do cho phep co nhUng my ch9n cao cftp cho phep thong tin duqc tim 1 cach chfnh xac
hone :I lln'1 kl~m I ©2006 Google bftrn ngay dong chu TIm trong k€t qua (Search within results) ngay sau khi lftn hi€n
thi k€t qua dftu tien acu6i tral1g hi€n thi. M\lc M?o tim kiim (Search Tips) la nhUng m~o ta co th€ tham khao d€ tim tin thi dftu tien t6t han. ThuOng la chung ta tim thfty di€u cftn tim trong 10 k€t qua hi€n n€u til khoa ta cung cftp chinh xac. theo. Hay k€t hQ'P nhUng c\lm til vai Bftm nut Ti€p d€ xem trang k€t qua tim ti€p nhUng toan ill d€ k€t qua tim khong qua nhi€u nhung d~t de> chinh xac cao, gftn vai nhUng gi ta cftn tim nhfit. Khong dung nhUng danh ill qua chung chung ki€u nhu : cong ty, chinh 2.3.2 Tim kiim thong tin tTen Yahoo: sach rna nen dung cong ty A, cong ty B, chinh sach van hoa, chinh sach, giao d\lc. Cling gi6ng nhu trang tim ki€m Google, Yahoo Search la 1 cong C\l tim ki€m 392 tren Internet. D€ co th€ troy nh~p trang web nay b~ c§n go dia cm: http://www.search.yahoo.com vao thanh address trong trlnh duy~t Internet. Cira s6 tim ki€m duqc hi€n thi: VI"~" f=d", Edit F",vont..." 1001'.< Help .-@J; http '11~~ear ch. "'lahoo. c.orn/?l:t·~sl..... 7· ""Sl;.~ Yahoo' Search - V..reb Search "'Si:! - ~- ,j"_id, bee
~ ~ Yahool A'Jd,o Se.!lt"ch ~·.esl...dts. fc."l'" ._. £'J
.~; ·····································1l.':~.t..tb.~__ x_,.~_':"l .... _..~_$~J.~J••J:.,D_t.~xJ:!.~~l __~.~.,l.:d_l..:!x~~r:~:7 ~~<::>c.:>'s EARC H ~~-_~_~~D.~_~~__J:~~_~_!:'_sb.
tr.ty....:-:-~~~_t:.. Yahoo search cling duqc chia ra thanh nhi€u mvc nh6 d€ b~n d~ dang tIm ki€m va chQn IQc thong tin lien quan nhung duqc chia ra thanh cac linh VlJC nh6 hon nhu: web, images (hlnh anh), Video, Audio, directory (thu m\lc), local (dia phuong), News (tin tuc), Shopping, Jobs (ngh€ nghi~p, cong vi~c), more ... Cac thao mc th\fc hi~n vi~c tim ki€m cling duqc th\fc hi~n nhu atrang Google 2.3.3. So sanh kit qua Hay tim ki€m tren 2 c6ng C\l: Google va Yahoo r6i tv' rut ra k€t qua danh gia v€: Hi?u qua tim kiim: Cai nao dua ra duqc nhi€u thong tin chinh xac hon Hi?u qua sit d1;lng: Cai nao sir d\lng d~ dang hon cho nguai dung 2.4. MQt sA ky nang sa dl}.og E-MAIL
2.4.1. Hudng dan sir d,!ng webmail ili gin va nhQ,n thu ilifn tir Webmail la h~ th6ng cung cfrp cac dich V\l E-mail (nh~n mail, giri mail, IQc mail, ...) thong qua 1 Website nao do tren m~ng Internet. Thong thuOng, day la h~ th6ng cung cfrp dia chi e-mail mi~n phi. D€ giri va nh~n e-mail, nguai sir d\-Ing Internet chi co cach duy nhfrt la dung trlnh duy~t Web troy c~p vao dia chi Website cua nha CLIng cfrp dich V\l, sir dVng account da duqc cung cfrp d€ ki€nl tra e-mail va th\fc hi~n cac dich V\l e-mail thong thuOng. Vi d\l v~ nha cung cfrp cac dich V\l E-mail d~ng Website: http://www.mai.yahoo.com hay http://gmail.com ~ Su d1:lng Yahoo Mail tid gui va nhQn thu tli?n tu Tim, ow ~_.--='I;;;-';I l~u"(~?1 ~ h:~:J k:tr-;nq '~lj:lq t'/'ju r.,,: dlj'no tr8!...... ~t '(,t:IPn~ n ,,§ '.I (:::~ E·duCdOt:>on
!';i1 GdOrn.~~
(1) C"."o:.>rH:I~"
~ Cor't'"slll!~"~
~~ H',H"O~t.Op~"",'
l(t) Phol'~)..
. . P~~r"'~H'Il.'l'''' l·..~~~·':;t,~,:/i2 ~·~~'·lr::" ~p'.'.,.:. <",Ill,'" ~'.:-'(-'.'(' -.r'l(-:)ll~:';·~:~·:~~:-<~):.o ·a-<,:·\("'~ j( '~--<)h~Hd ryl0hil~~ • B1'-.& 1"-.~· .... t''"''~Jt,'" • Y"lhool WAP
• Yahoo' Go
w ) ' .t~ h ~_~ ,r.;. ~ ~ ~ of.. h ~ ~ r Ydh~H..>-l (hH'''; "1"<...
• l,ndt'Hl""1;;i.-.
< f'1i:l1laY1lSla
• ptuHp-pinelS
• SlnsJl.illI"l !:: •,"n"', c (', .:j I C h -./I...! C'ITH::i I I I'rll d 1"'1 phi ,,/;:3 C ,,''-3--:: I-<,.h 8l <:: ',/' .:: ' I fT'l<:':'1 h:'ll
!-,d"J ',:} ::~~ n
, j I C I", ',··'U vV81:-; 1-", a n ~1 -'r Ed"J .::~ <:'> I
,::'121 U T:~lC> ~ili khoan ~f)ang nhQP B(;l11 mu6n dang nh~p ngay sau khi dang ky chi cfin click chQn nut Tiip t1:lc tili
Yahoo!Thu khi do b(;ln se dang nh~p duqc ngay. Nhung tir lfin sau, khi b(;ln mu6n dang nh~n nh~p van d€ thu va chuy€n thu, thi b(;ln cfin van dia chi: http://www.mail.yahoo.com.vn.Khido cua s6 dang nh~p se duqc hi€n
thi b(;ln- dang
nh~p vai ten troy nh~p va m~t khfiu cua b~n (Chli y: M~t khfiu phan bi~t chu hoa, chu
thuOng; m~t khfiu co th€ khong dung khi a ch~ d<) go ti~ng Vi~t); Khi b~n go chfnh xac thong tin, trang mail cua b(;ln se duqc hi€n thi nhu sau: .. F~.=-r,t:e~ rool~ File Edit VIe¥>" ,-telp . . (. ~ 1'ho " h,,,g·.·~ ~f(,o( ._~~;;~ F;<:l~j
H~'~· "("hh'~ ~ ~ N~u b(;ln CO thu mai ho~c thu chua dQc, trang nay se bao cho b(;ln bi~t hi~n b(;ln dang co bao nhieu thu chua dQc. ~ DQc thu: D€ dQc nhfrng email gui d~n cho minh, b(;ln click chQn van m\lc thi cac thu b(;ln da nh~n. Thu nao chua dQc se duqc hi~n tbi B(;ln se bi~t duqc thong tin nguai gui la ai, tieu d€ thu la gi, ngay gui la ngay hom nao, dung IUQl1g la bao nhieu. D€ dQc thu b(;ln click chQn van tieu d€ email mu6n
doc, n<)i dung email do se duqc rna rae Vi d\l nhu hinh tren, b(;ln click chQn van tieu d€: cua mail se duQ'c hi€n thi: $. ~:-." ~l''II:It_~ MO.G", rTh~(""r~ ~,..:s'.5ll> d~-:.·~ i::~:t~ l-I~ ... rhu
i::jl:! Thu ;,lh"H',
~::'-~1 ~:~y~ ;:1~lU# f.(.2~ E~U'8'C \~:',,~::':; ~~~ ;'f 1:'f L.p:h T,··,t. '··efC.:·,,; t ~~:
;,'). "'J".;:II_~V ~r·t Ch-=."o J'~.I·I ··.·.. ar1. I-'t··IIJC.1F'q t:l~n "j t"'L(. n11::_' ':;}laD t lep thr.'Jng r'n'nh ·:-·t·tac... r-ncr"n,.;J tlan c.'1el"...(dl Y-=:.ho.":.1
'.,,-,:-11 dung ILfcfn,,j lu'u tn~(
!len l~c
tJ'~ILr" ,.:Jterl ::u· letf I tOI i G'b, c.iurl(;:;' ll.fcJr~9 rr"':ot ti}u' '(:Cf.' 1(.)
b-lB. Vd CdC c~"r.I.~/Cjr.'g rr",iri.'? l:).3r.:· ...·~e (.-:,,,(5r>9 t:J'U.f r,.:~c va '.....' :~;~:y 2S:,if~:U;ut~:~;,~;~~f~~\l~E~~~·e:t;~!~,~~:~:;;)g.~yo·~,~3ng ban: nguyenv.onau_tlth@yahoo.com.vn B~n CO th€ so~n tin tra lai b~ng cach click chuQt vao nut Tra fiJi, trang so~n tin tra lai se duQ'c hi€n thj d€ b~n tra lai, neu b~n mu6n xoa thu nay thl b~n co th€ click ChQll vao nut Xoa. Khi b~n mu6n dQc email ti€p thea thl b~n chQn nut Clluy~n ti~p. c:e= Giri thu: U€ gui thu cho 1 nguai khac, nguai do cling phai co dia chi hQp thu tren Internet, khong nhftt thi€t phai la hQp thu tren yahoo, rna co th€ la bftt Cll dia chi hom thu nao nhu: abc@gmail.com; 1223@cinet.gov.vn ; ... nhung n€u khong co dia chi hom thu tren Internet thl khong th€ nh~n duQ'c. Cac buO'c th\fc hi~n nhu sau: B~n chQn nut sogn thu (Compose). Cua s6 so~n thu se duQ'c hien thi. .:. N~u b~n chi gui cho 1 nguai~ thl b~n go dia chi hQp thu cua nguai do vao fil)C Chao mUng bgn d~n vai yahoo! Email nay do Yahoo gui. Kl1i do nQi dung thong tin go chinh xac dia chi nay vao ml)c nguai nh~n. Con neu b~n mu6n gui mail nay cho nhieu -nguai thl b~n click chQn vao tab Them ilia chi d6ng giri, n€u b~n khong fiu6n 396 NguiJi nhgn; vi dl): b~n gui thu cho anh Badia chi hoangvanB @yahoo.cofi thl b~n se nguai nh~n bi€t mlnh gui cho nhung nguai khac thl b~n click chQn van tab Them d6ng giri (tin dja chi) khi do man hlnh se xUfrt hi~n tl1em 2 dong nhu sau: Sau khi b~n nh~p dia chi h<)p thu cua nguai nh~n xong b~n b~t d~u van so~n nQi ::- . nguai nh~n bi€t ngay khi hQ nh~n duQ'c thu. B~n vi€t nQi dung dung thu.. Co tieu d€ d€
email aph~n nh~p text phia ben du6i thanh tieu d€. c;r Dinh kem ttlP tin: N€u b~n mu6n gui kern email 1 t~p tin, 1 file du li~u nao
d6 thl b~n click ch9n van nut Dinh kem ttlP tin va th\l'C hi~n ch9n l~nh akhung cua s6
rn6i. Sau khi dinh kern t~p tin xong, b~n click chQn nut Tiip tl:lC tai thu h~ th6ng se dua b~n tra ll;li trang sOl;ln thao thu: "-- "~.~.. < (~(~ _~.(lo: : bC!'tU;><;lnnn:-~'·';Jf·"',;;)o,' C <:)f'Y. Khi do dff hi€n thi cac mvc tin dinh kern. bl;ln chQn van nut Gui d€ gui thu. Thu duQ'c gui thanh cong chuang trlnh se bao cho bl;ln : ., '.:I(']II~" PIIF' ,. rJIr P--.. • ",:orll:r.,,··, 1-1"-:'111:' v.t:.. ·....... c;r Nhtln fiJi li?u dinh kern tren mail MQt thu di~n tu co Tai li~u dinh kern se duqc hien thj hinh ehi€c truac ten tieu d~ email nhu sau: inone) :f.i-' qa Thu f'·lov 02, 2U05 h?5k De d9C duqc ffii li~u nay ta phai VaG nQi dllng email do. Tnn d€n ten file Dinh kern. • V\.,~ naVE' t l , e pel"f9cl '.-.rc:'JUJi,.o fO~ v(."u l':'hech c..ut llH? ~'~Il"''')' I Th .... £h ........ ·.(; 4··.h .. y~n Tiel} i I_",'!. ·CPloW..... "'}_', l"r~I'_'.'"". I:· ~ Nhu trong hlnh VI d\l nay, tai li~u co ten trinhduyet.doc. B(J.n rna tai li~u nay
b~ng cach, dua chuQt click ch9n VaG ten tai li~u dinh kern, khi do man hinh se hien thi thong tin file dinh kern nhu sau: > ' FH~ f:dll:" Vi.... "'''' F.'!lI,.-nf'll:es TnoK Help ·:w·· ...te_J'?bo:.x_rnb~~fI' ...M~Jd_3.~~;::':_:r7B7~_:;3!5_J6q.l'5o_B:3CJ3"'_O_ 'l-:1"'31~._1-11f}OOAO::f'....bodYP~,.t-.2 . .::::~...J:npt"-e....VV-91562P'......,.·5beta-,,:,'e50&y5blf:> .....,... ~-Goo '5earch v."cb - - ...... - .... • .. ... : .... : ;~:'i htl'p:llvn fS7t:) rr..."lILy.~hoo.ct:'om/YfT"l/Shov""I~
~, .... ~... :H-) G~t 1~7 nOl.'Vt ~::::;) MJ3U ..... ~ ~ V.¥"'IIoo:--l ... ~ ~~o!lIme~ f::; '.~.... _.'- (2:;: AnOoillA.ter-S ,·M·'. '.~...,.....,. B(J.n click ch9n VaG nut Tili xu6ng {iii li?u dinh kern, eua s6 thong bao se duqc hi~n ra de b(J.n ch9n chilc nang: 398 Do you .....anl 10 open 0 .. save this file? N an-:we:
Type: tr-inhduyet. doc
...·.,icrosoft Wor'd Document From: vn.f579.mail.yahoo.com Cance~
~J ......., L ~ J ~..~.=.~._ :_.~ J [_ _ _::..~.~.= harn-. your c:ornputer. If ~IOU do not trust the source.. do not open or
sa..... e this file. ·What."s the risk? N€u ... la file nen thl b~n kh6ng th€ chQn Open d€ rna rna b~n phai luu file do vao
rna. Con n€u chi la file du li~u
may tinh cua b~n, sau do dung phfrn rn€rn giai nen d€
document thl b~n co th€ rna tIVc ti€p b~ng cach chQn nut Open. B~n mu6n luu trong
may tinh d€ m6i lfrn xem khong cfrn phai dang nh~p vao email thl b~n ch9n nut Save va ch9n duOng dftn d€n vi tri b~n mu6n luu. 3. 80,n thao van ban D€ so~n thao van ban tren may tinh thl mQt trong nhfrng phfrn m€m duQ'c SU d\lng ph6 bi€n hi~n nay la Microsoft Word thuQc b(> phfrn m€m Microsoft Office cua hang phfrn m€m dUng dfru th€ giai Microsoft. Trai qua qua trlnh phat tri€n va vong dai cua san phfrm co cac phien ban Microsoft Word khac nhau nhu Microsoft Word 2000, Microsoft Word XP, Microsoft Word 2003, Microsoft Word 2007, ... trong tai li~u nay trlnh bay v€ so~n thao van ban tren Microsoft Word 2003. 3.1. Cae thao tae cO' ban a) KhOi tlVng: Cach 1: Nhay chuQt vao bi€u tUQl1g Word tren n€n man hlnh Desktop Cach 2: Th\lc hi~n theo duOng dftn sau: Start\Programs\Microsoft : Office\Microsof Word 2003. Man hlnh chinh cua Word xUfrt hi~n g6m cac thanh phfrn chinh sau: + Title Bar (Thanh tieu d~): Dong chua ten t~p cua van ban, ten cua cua s6
duQ'c gQi b~ng ten t~p. +Menu Bar (Thl!c dan hang ngang): Chua cac l~nh cua Word, m6i l~nh Ung v&i mQt Menu (Menu Popup). Thao tac di rna m6t Menu: - Nhay chuQt vao ten th\1c don. - An phim FlO, r6i dung phim mlii ten di chuy€n v~t sang d~n Menu cfrn rna va §n Enter. - Go Alt + Ky t\1 d~i di~n cua ten Menu (ky t\1 co g~ch chan) trong cac Menu. Vi d\l: Ma th\1c don File, go t6 hqp phim Alt + F; Ma th\1c don Tools, go t6 hqp phim Alt + T. - Cac l~nh co in mau ro co th€ chQn va th\fC hi~n duqc. Cac l~nh co mau xam nh~t la l~nh t~m thai khong th\1c hi~n duqc. Standard Tool Bar Menu Bar Thanh cu6n dQc Ki~u chu M Vling so~n thao van ban ~~ Thuac ngang Thanh cu6n ngang Drawing Bar Status Bar - Cac ky t\1 duqc g~ch du6'i thl co th€ chQn l~nh tuong (mg b~ng cach nhfrn kY t\1 do (thay VI phai di v~t sang d~n l~nh va nhfrn Enter). 400 - Cae l~nh co ghi kern t6 hqp phim thl co th~ chQn nhanh b~ng cach nhfrn t6 hqp phim do. - Cae l~nh co dfru 3 chfrm (...) phia sau cho bi€t se co mQt hQP tho~i xUfrt hi~n khi l~nh duqc chQn. + Standard (Thanh cong C1:l chudn): Chua mQt s6 nut va 0 di~u khi~n th~ hi~n
mQt s6 l~nh thong d\lng. Thay VI phai vao cac Menu d~ chQn l~nh, chi cfrn nhay chuQt vao nut l~nh tuong (mg. Mu6n bi~t ten eua mQt nut hay mQt 0 di~u khi~n nao do tren i thaOO eong e\l ta chi cfrn re ehuQt (khong bfrnl nut chuQt) len 0 do va cha vai giay. + Tools Bar (Thanh cong C'?l): Chua mQt s6 bi~u tUQllg (Icon) th~ hi~n mQt s6 l~nh thong d\lng. Cac Tools Bar co th~ b~t hay t~t b~ng l~nh View\TooIBar. + Ruler (Thuac): Bao g6m thuac ngang va tlluac dQc. Ruler co th~ tAt hay rna bfuIg
l~nh ViewlRuIer. D~ thay d6i don vi do (Inches /Cm/Points/Picas) tren Ruler ta th\1'c hi~n l~nh: TooIs\Options\General r6i vaa hQP tho~i Measurements d~ thay d6i (nen ehQn don vi laCm). + Drawing (Thanh cong C1:l ve): Bao g6m cac cong C\l dung d~ ve trong Word. + Status Bar (Thanh tr(Jng thai): Hi~n thi tlOO tr~nh cua cua s6 hi~n t~i nhu s6
thu t\1' trang, thu t\1' cua s6, t6ng s6 trang, vi tri con tro (dong, eQt), gia, tlOO tr~ng cua
Capsloek, Numloek...thaOO nay n~m acu6i dong man hlOO.
b) SO{ln thiio tiing Vi?t (Font chit va bp go): D~ so~n thao van ban ti€ng Vi~t trong Microsoft Word 2003, nguai su d\lng phai su d\lng bQ go ti€ng Vi~t, co nhi~u bQ go khae OOau, trong tai li~u nay su d\lng bQ go eua Vietkey va ki~u go telex. : Chfr va diu khi so,n thao van ban trong Ideu go telex: Aa R d Dd dfru hoi Aw dfru nga u A x F a dfru huy~n 00 6 . Ee J dfru s~c dfru n~ng s 3.2. So,n thao van ban D~ so~n thao van ban tren may tinh, d6i v&i cac lo~i van ban khac nhau d~u co chung quy trinh th\Ic hi~n, vi~c th\Ic hi~n thea cac quy trinh se giup cho cong tac so~n thao flhanh, chuAn va tuan thea dUNg quy dinh cua th~ thuc van l)an. 3.2.1. Khiii dVng may tinh va phdn m~m Microsoft Word 3.2.2. D~t kich thuuc kh8 giay theo quy d;nh: Vao th\Ic don File\Page Setup\~'1argins thi€t l~p thong s6 cho cac m\lc: Top: 2 cm Bottom: 2 cm Right: 2 cm Left: 3.5 cm sau do nhay chuQt vao nut OK. - Thiit 19p ph6ng chii va ca chii khi SO(ln thao van ban: Ph6ng chfr chuAn:
.VnTime, cO' chfr chuAn: 14~ cac bu&c th\Ic hi~n: Vao th\Ic don Format\Font (Ctrl + D), nh~p gia tri .VnTime trong m\lc Font, 14 trong m\lc Size, sau do nhay chuQt vao nut OK. 3.2.3. Nguyen ttic nh~p van ban: Khong duQ'c go Enter d~ ng~t dong trong mQt dong ti€p theo. Su d\lng Enter d~ ng~t do~n (Paragraph). D6i v&i nhfing do~n co tinh chAt di~u khoan phai dung phim Tab d~ th\lt dfru dong, dong dfru tien cua do~n van ban. Cac dAu: . , : ; go sat v&i tu dUng tru&c va cach mQt cach so v&i tu dUng d~ng sau. Cac tu cach nhau mQt dAu cach. 3.2.4. Ghi van ban: C6 th~ th\Ic hi~n thea cac cach sau: Cach 1: Vao th\Ic don File\ Save As\ (ho~c Save) xuAt hi~n hQp tho~i Save As do~n, trong qua trinh so~n thao khi h€t dong, con tro van ban t\I dQng chuy~n xu6ng phim Enter ho~c nllay chuQt vao nut Save Cach 2: Nhay chuQt vao nut Save tren tranh Standard ho~c nhAn t6 11Q'P phim Ctrl + S, xuAt hi~n hQP tho~i Save As, cac bu&c th\Ic hi~n tuang t\I each 1. 402 nh~p ten t~p (File) lUll trfr trong m\lc File Name va chQn vi tri lUll trfr t~p, sau do nhAn 3.2.5. Di chuyin con tro van han - Nhay chuQt t~i vi tri cfrn di chuy€n con tro d€n - Su d\lng cac phim mlii,ten - Di chuy€n con tro tir vi tri hi~n t~i v€ dfru dong van ban? (phim Home) - Di chuy€n con tro tir vi tri hi~n t~i v€ cu6i dong van ban? (phim End) - Di chuy€n con tro tir vi tri hi~n t~i len mQt trang man hlnh? (phim PgUp) - Di chuyen con tro tir vi tri hi~n t().i xu6ng mQt trang man hlnh? (phfm PgDown) - Di chuy€n con tro ill vi tri hi~n 4ti v€ dfru van ban? (t6 hQP phim Ctrl + Home) - Di chuy€n con tro tir vi tri hi~n t~i v€ cu6i van ban? (t6 hqp phim Ctrl + End) 3.2.6. X6a kf tl!' - Xoa ky tlJ t~i vi tri ben phai con tro ho~c xoa kh6i kY tlJ? (Delete) - Xoa ky tlJ t~i vi tri ben trai con tro ho~c xoa kh6i kY tlJ? (BackSpace) 3.2.7. Kh6i ph(lc [{Ii hanh dVng vita thl!'c hi?n: C6 the su d\lng cac cach sau: - Nhay chuQt vao nut Undo tren thanh c6ng C\l - Vao thlJc dan Edit\ Undo - Nhfrn t6 hqp phim Ctrl + Z 3.2.8. Thao tac vOi kh6i van han (hoi den, danh dflu) + ChQn mr5f kh6i: Dua con tro d~11 dfru kh6i rbi dung mQt trong cac cach sau: - Gift phim Shift, nhfrn cac phim mlii ten ((---, I, ~, .l.), PgUp, PgDown, Home, End de di di chuy€n d~n vi tri cu6i. - Click chuQt t~i vi tri dfru, nhfrn, gift va keo chUQt d~n vi tri cu6i - Gift Shift, dua con tro chuQt d~n vi tri cu6i rbi nhay nut chuQt trai. - N~u chQn mQt s6 dong b~ng chuQt, co the nhfrn, gift va keo chuQt al€ ben trai cua dong. - ChQn toan bQ van ban: Ctrl + A - ChQn tir vi tri con tro d~n cu6i van ban: Shift + Ctrl + End - ChQn til vi tri con tro d€n dftu van ban: Shift + Ctrl + Home - ChQn til vi tri con tro d€n dftu dong: Shift + Home - ChQn til vi tri con tro d€n cu6i dong: Shift + End - Ch<)n m9t kh6i n~m gifta cac dong: Sir d\lng Alt va nhftn, gift va keo Chu9t +Chep (Copy) m(Jt kh6i: ChQn kh6i mu6n chep - Th\fc hi~n l~nh Edit\Copy tren Menu 110~C go Ctrl + C - Di chuy€n d€n vi tri maio Th\fc hi~n l~nh Edit\Paste ho~c go Ctrl + V - Ngoai ra chung ta co th€ sir d\lng cac bi~u tUQl1g Copy, Paste tuong Ung tren thanh cQng C\l + Chuy~n (Cut) m(Jt kh6i: ChQn kh6i mu6n chuy~n. - Thvc hi~n l~nh Edit\Cut tren Menu ho~c go Ctrl + X - Di chuy€n con tro d€n vi tri lum. Th\fc hi~n l~nh Edit\Paste ho~c go Ctrl + V Ngoai ra chung ta co th~ sir d\lng cac bi~u tUQl1g tuong Ung tren thanh cong C\l + Xoa m(Jt kh6i: ChQn kh6i mu6n xoa, go phfm Delete ho~c BackSpace (so sanh gi6ng va khac nhau cua hai phim Delete va BackSpace) 3.2.9. Chinh sua va tljnh d{lng van ban +Chinh sua ajnh dgng Font chfr (kY tif): - Thay a6i mJu kY tif (Font): Nhay Chu9t vao mlii ten xu6ng trong h9P ten Font,
m9t danh sach cac ten Font hi~n ra, til do chQn ten Font cftn sir d\lng. Ta co th€ sir
d\lng phim t~t Ctrl + Shift + F d€ thay d6i mftu kY tV. - Thay a6i ca kY tif (Font Size): Nhay chu9t vao mlii ten xu6ng trong h9P Point
Size, chQn cO' chft tuong Ung ho~c nh~p gia tri tflJc ti€p vao o. Ta co th€ sir d\lng phim t~t Ctrl + Shift + P. - Tang ho~c giam cO' cua Font di m9t don vi: ta sir d\lng phim t~t Ctrl + [ho~c Ctrl + ] - Thay a6i ki~u kY tif (Type Style): Co 3 ki€u th~ hi~n: D~m (Bold), nghieng
(Italic), g~ch chan (Underline) va ta co th€ k€t hqp nhi~u ki€u chu l~i vai nhau. Mu6n 404 chQn ki~u nao thl ta co th~ nhay chu9t vao ki~u do tren thanh cong C\l ho~c Slr d\lng t6 hqp phirn Ctrl + B, Ctrl + I, Ctrl + U. - D~ ainh d(lng ady au: Vao Menu Format\Font ho~c go t6 hQP phirn Ctrl + D khi do xUfrt hi~n h9P tho~i v6i cac l\la chQn khac nhau: M\lc Font cho phep ta co th~ l\la chQn cac lo~i Font chfr khac nhau. M\lc Font Style cho phep ta l\la chQn cac ki~u chfr khac nhau. M\lc Size cho phep ta l\la chQn kich thu&c cua chfr. 3.2.10. Djnh d{lng i/o{ln van ban Paragraph: Cho phep thay d6i hi~n thi cua rn9t do~n.van ban. Vao Menu Format\Paragraph (Alt + 0, P) xUfrt hi~n h9P tho~i: +Trong m~c Alignment: Can l~ trai · Left Can 1€ gifra · Center Can l~ phai · Right Can d~u hai ben · Justified +Trong m~c Spacing: Khoang cach gifra do~n dugc chQn va do~n tru&c · Before Khoang cach gifra do~n dugc chQn va do~n sau · After f)~t khoang cach gifra cac dong trong do~n · Line Spacing : each dong don + Single : Cach rn9t dong ruai + 1.5 Lines : Cach dong d6i + Double : Cach dong nh6 nhfrt + At least : Cach dong chinh xac thea gia tIi cua nguOi Slr d\lIlg nh~p vao + Exactly +Trong m~c Indentation: - Left - Right: f)~t l~ trai - phai cho do~n van ban - Special: f)~t lui vao cho dong dftu rn9t do~n 3.2.11. TIm ki~m va thay th~ (Find&Replace)
+Tim kiim (Find): Chilc nang nay giup nguOi sir d\lng co the tim mQt chfr cai, nhom
chfr cai, mQt Ur, C\lm Ur, do~ van ban bfit kY trong van ban. Vao Menu Edit\Find (Alt + E,
F) ho~c go t6 hgp phim Ctrl + F. Go chu6i kY tv cfin tim van hQP Find What. Mu6n colga chQn chi tiet till nhay chUQt vao More trong do co mQt s6 19a chQn: - UP: TIm til vi tri con tro van ban len dfru van ban - Down: TIm til vi tri con tro van ban xu6ng cu6i van ban - All: TIm trong toan bQ van ban +Thay thi (Replace): Chilc nang ngay giup nguai sir d\lng co the thay mQt chfr cai, nh6m clifr cai, n1Qt til, c\lm til, do~n van ban bfit ky trong van ban b~ng nQi dung khac mQt cach nhanh chong, chirlh xac. Vi d\l thay the tfrt ca cac c\lm til "Quy~t djnh" boi 2 ky tg "QD". Vao Menu Edit\Replace (Alt + E, E)ho~c go t6 hqp phim Ctrl + H, go nQi dung cfrn tIm van trong Find what va nQi dung thay the van trong Replace with. Mu611 co 19a chQn chi tiet thl nhay chuQt van More trong do co mQt s6 19a chQn: - UP: TIm til vi tri con tro van ban len dfru van ban - Down: TIm til vi tri con tro van ban xu6ng cu6i van ban - All: TIm trong toan bQ van ban
3.2.12. D{ll sa Irang giay II! ilvng: Vao Menu Insert\Page Numbers. HQP tho~i xUfrt hi~n v6i cac 19a chQn: +Postion (Vi tri danh s6 trang): - Bottom of Page (Footer): Cu6i trang - Top of Page (Header): Ufru trang
+Alignment (Can Ie vi tri danh s6 trang): + Right: Phai + Left: Trai + Center: Gifra 406 + Inside/Outside: Ben trong/ngoro mep gifry d6i v6l truOng hQP in hai m~t Nhay chuQt vao Format d€ Iga Ch9n cac th6ng s6: - Start at: B~t dfru danh,tir s6 m~y - Continue from preview section: Ti€p thea s6 trang cua phfrn tru6c - Number Format: Ki€u cach s6 +MQt sA tbn tbu~t trong vi~c danb sA trang: - Mu6n xoa s6 trang: Nhay chuQt vao s6 trang sau do frn phim Delete - Danh s6 trang nhung kh6ng ra s6 rna l~i ra dong chfr {Page}: Vao duOng dfin Tools\Options\View\ Bo ch9n trong m\lc Field Codes - Danh s6 trang nhln blnh thuOng nhung khi in l~i kh6ng ra s6 rna hi~n chfr {Page}: Vao duOng dfin Tools\Options\Printer\ Bo Ch9n trong m\lC Field WordArt 3.2.13. Go tiit: Thgc hi~n thea mQt s6 cach sau day: + SIT d\lng AutoText: Danh d~u kh6i C\lm tir cfrn go t~t, vao Menu
trong hQp tho~i Name sau do Insert\AutoText\AutoText, go C\lm tir cfrn thay th€ nhay vao Add va tra l~i so~n thao blnh thuOng. V€ sau chi cfrn go c\lm tir thay th€ va frn phim F3 la duQ'c. + Dinh nghla go t~t b~ng AutoCorrect: Vao Menu Tools\AutoCorrect xUfrt
hi~n hQp tho~i AutoCorrect go tir thay th€ vao m\lc Replace go tir cfrn thay th€ vao m\lc With sau do nhay vao nut Add va OK. 3.2.14. Chen them kj hi?u d(ic bi?t: Word cho phep nguai SIT d\lng co th€ chen them nhi€u ky hi~u d~c bi~t rna tren ban phim kh6ng co nhu ky hi~u A, 0, ~,... D€ ; chen mQt ky hi~u d~c bi~t co th€ thgc hi~n nhu sau: - Dua con tro van ban d€n nai cfrn chen, vao Menu Insert\Symbol, xUfrt hi~n
hQP tho~i, nhay chuQt vao hQP Font d€ ch9n bQ Font chua cac kY hi~u, nhay chuQt vao
ky hi~u cfrn chen, rmay vao Insert\Close - Trong truOng hQP thuOng xuyen SIT d\lng mQt s6 ky hi~u d~c bi~t nao do, nen dinh nghla cho no mQt t6 hqp phim thea trlnh tg: Vao Menu Insert\Symbol, ch9n ky hi~u cfrn dinh nghla, nhay vao nut Short cut Key, hQP tho~i Customize xUfrt hi~n, con tra lilc nay n~m & hop Press New Shortcut Key nhfin t6 hqp phim cfin dinh nghla,
nhay nut Assign, nhay nut Close d~ tra v€ hOp Symbol, Ch9n mot ky hi~u khac d~
dinh nghla ho~c nhay nut Close d~ dong hOp Symbol. K~ tu do chi cfin nhfin t6 hW phim dff dinh 11ghla thl ky hi~u tuang (mg se xufit hi~n tl:li vi tri con tra. 3.2.15. D(it tieu di dOu, cu8i trang: Tieu d€ dfiu, cu6i trang la van ban duQ'c in tren dfiu (ho~c cu6i) m6i trang cua tai li~u. ThuCmg Slr d\lng m\lc nay d~ them vao tai li~u ten tac gia, ten tai li~u, co quan phat hanh, ... C6 th~ ap d\lng cac ki~u d~t tieu d€ sau: >. Tieu~d€ gi6ng nhau tren toan bo cac trang tai li~u. >Tieu d€ cua trang dfiu tien khac vai trang con ll:li. >Mot tieu d€ danh cho trang ch~n, mQt tieu d€ gianh cho trang Ie. Cae buae tiin hanh: >Vao Menu Insert\Header and Footer, phfin trlnh bay tieu d€ xufit hi~n cling v&i thanh cong C\l. .. Header and Footer Inlert AutoText • 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1. Insert AutoText: Chen AutoText 2. Insert Page Number: Chen t6ng s6 trang 3. Insert Number of Page: Chen s6 trang 4. Format Page Number: Dinh dl:lng s6 trang 5. Insert Date: Chen ngay 6. Insert Time: Chen gia 7. Page Setup: Thi€t l~p trang 408 8. Show/Hide Document Text: ~n/hi~n Text 9. Same as Previous: Gi6ng truac 10. Switeh Header anh Footer: Chuy€n d6i tren duai 11. Show Privious: Xem truac 12. Show Next: Xem sau 3.3. Bang bi~u va cac phU'011g phap xu ly . ... 3.3.1.T{lO bang m6i: 13. Close: Dong +T(;lo bang: D€ t(;lO bang c6 th€ thlJc hi~n thao tac d~t con tra van vi trf c~n t(;lO bang, nhay chuQt van bi€u tUQl1g t(;lO bang (Insert Table) tren thanh Standard ho~c van Menu Table\lnsert\Table... + Cac thao tac trong bang: Khi van ban nrtm trong mQt 0, no se tlJ dQng xu6ng dong khi chi€u rQng 0 khong dUe Khi c~n di chuy€n con tra trong 6: + D€n 6 k€ Tab + D€n 6 truac d6 Shift + Tab + D€n 6 d~u tien cua dong hi~n t(;li Alt+Home + D€n 6 cu6i cua dong hi~n t(;li AIt + End + D€n 6 d~u tien trong cQt Alt + PgUp + D€n 6 cu6i cua cQt Alt + PgDn 3.3.2. Chinh sua bang biiu: ti€p + ChQn cac 0 hang hay cQt: - ChQn mQt 6: Di chuy€n con tra chuQt d~n mep trai 0 d6 cho d~n khi thfty mlii ten trftng xuftt hi~n thi nhay chuQt. Select Row ho~c re chuQt d€n d~u hang rbi nhay chuQt trai. - ChQn rnQt hang: Re chuQt tu 6 d~u d€n 0 cu6i ho~c van thlJc don Table chQn - ChQn rnQt cQt: Di chuy€n con tra chuQt len mep tren cua bang d€n khi thfty mlii ten den chi xU6ng thi nhay chuQt ho~c van Menu Table chQn Select Column d~n 0 cu6i, gift Shift d6ng thai nhay chuQt. - Mu6n chQn nhi€u 0 trong bang: Thl chQn 6 dfru tien, sau do di chuy~n chuQt Select Table, ho~c nhftn t6 hqp phim Alt + 5. + Chen them cac 0, hang, cQt van trong bang: ChQn 0 ho~c cac 0 mu6n chen
them cac 0 m&i van k~ sau do/Vao Menu Table chQn Insert\Cell, xuftt hi~n hQp tho~i - Mu6n chQn toan bQ bang: Dua con tra van trong bang, van Menu Table chQn v&i cac chuc nang sau: + Shift Cell Right : Chen cac 0 m&i van ben trai 0 duqc chQn + Shift Cell Down : Chen cac 0 m&i van ben tren 0 duqc chQn + Insert Entire Row : Chen toan bQ hang hay cac hang + Insert Entire Column +Xoa, di chuy~n 0, hang, cQt: : Chen toan bQ cQt hay cac cQt - Xoa cac 0, hang, cQt: Tru&c h€t chQn mQt 0 bftt ky trong hang, cQt cfrn xoa! Vao Menu Table\Delete Cells co cac Iva chQn: + Delete Entire Row : Xoa toan bQ dong + Delete Entire Column + Di chuy~n, sao chep cac 0, hang, cQt trong bang: ChQn cac 0, hang, cQt cfrn
di chuy~n ho~c sao chep/ Dua tra chuQt d~n phfrn duqc chQn, gift nut chuQt trai r6i : Xoa toan bQ cQt thvc hi~n mQt trong cac dQng tac sau: - Re chuQt d~n vi trf m&i r6i tha nut chuQt trai: Di chuy~n phfrn duqc chQn - Gift phfm Ctrl d6ng thai re chuQt d~n vi trf m&i r6i tha nut trai: Copy phfrn + Thay d6i dQ rQng, chi€u cao Clla hang, cQt: duqc chQn. - Thay d6i chi€u rQng Clla cQt: Di chuy~n con tra chuQt d~n bien phai Clla cQt, khi tro chuQt co d~ng mlii ten hai chi€u thl re chuQt d~ thay d6i chi€u rQng cQt. Ho~c chQn cQt c~n thay d6i/Vao Menu Table\Cell Heigh And Width! Go dQ rQng cQt van Column. 410 m\lc: Width of Column! Go con s6 chi khoang cach cac cQt van m\lC Space BetWeen - Thay d6i dQ cao hang: ChQn mQt ho~c nhi~u hang cfin thay d6i/Vao Menu Table\Cell Heigh and WidthlChQn Row r6i thvc hi~n cac thao tac sau: * ChQn Auto trong m\lC Height of ~ow: Di~u chirth dQ cao thea dQ cao van ban cua hang. * ChQn At Least trong m\lc Height of Row: Dua van gia tri s6 chi dQ cao it
nhfit cua hang. N€u nQi dung trong a vuqt qua con s6 dua ra thl Word se di~u chinh l~i. * ChQn Exactly trong m\lC Height of Row: Dua gia tri chi dQ cao chinh xac cua hang. N€u nQi dung trong a IOn hon thl se bi mfit mQt phfin. * GQP tach cac cQt trong bang: - GQP nhi~u cQt thanh mQt cQt: ChQn cac a cfin gQP (Co the g6m nhi~u hang)Nao Menu Table\Merge Cells/ Khi do cac duOng 11gan cacl1 gifra cac a se mfit di, t~o thanh mQt cQt duy nhfit. - Tach mQt CQt thanh nhi~u cQt: ChQn cQt cfin tach (Co th€ gam nhi~u hang)Nao Menu Table\Split Cells xufit hi~n hQP tho~i Split Cells: Nh~p van s6 cQt cfin tach/Chi~u rQng m6i cQt duqc t~o ra b~ng chi~u rQng cQt cli chia cho s6 cQt. + S~P x€p dfr li~u trong bang: C6 the s~p x€p cac hang trong bang thea mQt cQt
nao do. Dfr li~u trong cQt phai co cung kieu g6m mQt trong ba kieu sau: Text (Van ban), Number (Kieu s6), Date (Kieu ngay thang). N€u dfr li~u trong mQt hang khac kieu nhau thl chi duqc phep s~p x€p thea kieu Text Cae buae sap xip trang bang: toan bQ bang thl chi cfin dua con tro * ChQn cac hang cfin s~p x€p. N€u s~p x€p van mQt a bfit ky trong bang. >Vao Menu Table\Sort Table xufit hi~n hQP tho~i >ChQn cac khoa s~p x€p trong hQP Sort By va Then By >ChQn s~p x€p dfr li~u thea ki€u nao: Text, Number, Date >ChQn thu tv s~p x€p: "Ascending (tang dfin), Descending (giam dfin) 3.3.3. In an van ban a)fJanh s6 trang in: D€ danh s6 trang cho van ban van Menu d9c Insert\Page Numbers, xUfrt hi~n hQp tho~i: - M\lc Postion (Ch9n vi tri danh s6 trang): Top of Page: Dfru trang; Bottom of Page: d cu6i trang. - M\lc Alignment (Can l€ danh s6 trang) Left: Ben trai; Right: Ben phai; Center: Gifra ; Inside/Outside: Ben trong/ngoai mep gifry d6i v6i truOng hqp in thea hai m~t d6i x(mg eua trang gifry. - Nut ki€m tra: Show Number on First Page: Co hay khong hi€n thi s6 trang a trang dfru tien cua tai li~u. -. Nhay chuQt van riut Format d€ thi~t l~p eae thong s6: Start At: Ba.t dfru danh til s6 mfry; Continue From previous section: Ti~p thea s6 trang cua phfrn tru6c; Number Format: Ki€u cach s6. Khi danh s6 trang rlhung l~i hi~n ra dong chu {Page} thl sua b~ng each van Menu Tools\Options\View sau do nhay ehuQt van 0 co dong Field Codes va huy b6 dfru ch9n trong rn\lc nay. Danh s6 trang thl blnh thuOng nhung khi in ra khong ra s6 trang rna xUfrt hi~n chu {Page} thl sua b~ng cach: Vao Menu Tools\Options\Printer sau do nhay chuQt van 6 co dong Field Codes va huy b6 dfru eh9n trong rn\lc nay. b) Xern trang truac khi in. D€ xern trang tru6e khi in ta eo rnQt s6 eaeh: Nhftn t6 hqp phirn ta.t: Ctrl + F2; Vao Menu File\Print preview; Nhay van bi~u tuqng tren thanh Standard c) In tin van ban. - D€ in toan bQ van ban nhay chuQt van bi€u tuqng may in tren thanh cong C\l - D€ co cae l\Ia ch9n C\l th€ ta van th\Ic don File\Print ho~c nhftn t6 hqp phirn .:. Ctrl + P, xuftt hi~n hQP tho~i v6i cae l\Ia eh9n C\l th€ sau: 412 1········e:~;;p~;·t·;;;;~·········J ~ame: Canon LASER SHOT LBP-1210 t.~!.~.g..!::.!..~.~.~.=~ ..~..:.....J Canon LASER SHOT LBP- 1210
LPT 1 : Statl.js;
Type:
'vVhere:
Con"1rnent: o Print to fite
o Manual d'Jple;s. Number of £oples:: 8.11
Cut"t'~nl: p.~ges; G2:f Collat.e Enter page numbers and/oF page t"anges
separated by cornma$. For example. 1~3.5:-'12 Zoom PtWint 'l:that: DoclJrnent ::::..::::::.:::.:::::::::::::::.:::.: :::: ..:.:::.:::::.:::::::::..:: ::: Pages per sheet: 1 page Print: .. :..:.:
All pages in ."ange '':ancel I Qptlons. . I to paper size: ChQn kich thuac kh6 gifty cfin in - M\lC Page range: All: In toan bQ van ban; Current page: In trang hi~n hanh
trang cftn in; M\lc Copies: S6 ban
(trang chua con tro van ban); Pages: Nh~p C\l th€
cftp in; M\lc Zoom: Pages per sheet: S6 trang van ban in tren mQt trang gifty, Scale Cong ngh~ thong tin va phuong ti~n khoa hQc ky thu~t hi~n d~i~ giup cho con nguai, cac linh VlJC ho~t dQng, quan ly nha nuac, cong chuc ... nang cao rftt nhi€n trong thu th~p va xu ly thong tin, SO~11 thao van ban dap (mg yeu cfiu phat tri€n chung cua Vi~c su d\lng n1ay tinh trong cong tac nghi~p V\l, chuyen mon cua cong chuc dftt nuac va cua nganh van hoa, gia dinh, th€ thao va du ljch. nha nuac cftp xa la mQt yeu cfiu chuyen mon, nghi~p V\l tftt y~u d~t ra. D€ su d\lng may tinh thanh th~o trong vi~c thu th~p va xu ly thong tin, soan thao van ban.., doi hoi cong chuc van h6a-xa hQi xa phai neu cao tinh thfin tlJ hQc t~p, trao d6i ky nang thuOng xuyen. Cong ngh~ thong tin se giup ich rftt rihi€u cho can bQ chuc van h6a-xa hQi xa trong vi~c nang cao chftt luqng cong tac, dap lrng doi hoi ngay cang cao cua cong tac : tham mUll, tu vftn; quan ly va t6 chuc cac ho~t dQng van hoa, gia dlOO, th€ thao va du ****************** Cau hoi thao luan: 1. Cong ngh~ thong tin la gi? 2. Hay neu OOUng ky nang cO" ban d€ khai thac va tim ki€m thong tin qua m~ng lich tren dia ban xa d~t ra trong giai do~n 2011-2015. 3. D€ so~n thao van ban tren may tiOO chung ta phai lam gi? internet? - Uanh may va trlnh bay do~n van ban nQi quy hQc t~p. - Copy chuy€n y 2 thanh y 1, Y1 thanh y 3, Y3 thanh y2. - Uanh s6 trang. - Uinh d~ng van ban tren 2 du&i 2, phai 3.5 trai 2. - In van ban. - L~p hom thu va gui van ban nQi quy hQc t~p d~n 1 dia chi email. - Gui thu kern van ban nQi quy hQc t~p den 5 dia chi email. - Tra tIm van ban cila Chinh phil quy dinh chuc nang, nhi~m V\l cila cong chfrc cftp xaJ in van ban d6ng thai tai van ban v~ may cftt van thu m\lc van ban Chinh phil. -·Ma lay tai li~u gui trong hom thu ra in thanh van ban. - Duong M~nh Hung: Vi tfnh th6t fa dan gian, t~p 1, NXB Khoa hQc Ky thu~t Ha NQi 1998. - Duong M~nh Hung Vi tznh thtJt fa dan gian t~p 2, NXB Khoa hQc Ky thu~t Ha NQi 1999 - Duong M~ HUng Vi tfnh th6t fa dan gian ~p 3, NXB Da N~ng - Ha NQi 2000 - Duong M~nh Hung Vi tznh thgt fa dan gian t~p 4, NXB Van hoa Thong tin Ha NQi 2001 - Duong M~nh Hung Vi tfnh thgt fa aan gian t~p 5, NXB Van hoa Thong tin Ha NQi 2002. - TS. Quach Tuftn NgQc: Gido trinh Tin hf;Jc can ban, Nxb Th6ng ke, 2001 - PGS. TS Bui Th~ Tam: Giao trinh Tin hf;Jc dt;li cuang, NXB Thai d~i, 2010 - PGS. TS Bui Th€ Tam: Giao trinh Tin hf;Jc van phong, NXB Thai d~i, 2010 414 KY NANG SO~N THAo VAN BAN DOl vOl CONG CHUC VAN HOA - xX HQI xX TS. NGUYEN VAN HAu Th.s. LAI THl LAN PHUdNG Thai luqng: 8 ti~t(*) A. Ml)C DicH, YEU cAu 1. Ml}c dicb Gi&i thi~u nhtlng ki~n thuc cO' ban v~ so~n thao va quan ly van ban. 2. Yen cAn v~ ki~n thuc: N~m duQ'c nhtlng ki~n thuc cO' ban va ky thu~t so~n thao, quan ly van ban trong vi~c thgc hi~n chirc trach, nhi~m V\l duQ'c giao. v~ ky nang: Co kha nang so~n thao va qUailly van ban B.NQIDUNG 1. Nhi~m V\l ciia can bQ van boa - xii hQi xii trong so~n thao van ban u~ hoan thanh 11 nhi~m V\l chinh thea quy dinh hi~n hanh, can bQ van hoa - xa hQi ngoai vi~c n~m ch~c v~ duOng 16i, chu truang, chinh sach va tinh hinh thgc t~ cua dia phuang d~ tham mUll v&i lanh d~o trong qua trinh giai quy~t nhfrng cong vi~c duQ'c
giao, tfit ca nhtlng tham mUll do phai th€ hi~n bfing van ban, phai co h6 sa trinh xin y
ki~n bao g6m h~ th6ng van ban hi~n hanh, gifiy to' lien quan lam h6 sa can cu trinh kY. Chinh vi v~y, vi~c thanh th~o trong vi~c so~n thao van ban, va co dfty du h6 sO', cO' sa dfr li~u d6i v&i cong chuc van hoa- xa hQi xa la rfit quan tr9ng. Can bQ van hoa-xa hQi cftn ph6i hqp v&i can bQ van phong xa d~ xay d\ffig va quan ly van ban thuQc lInh vgc minh ph\l trach va tham mUll cho lanh d~o trong vi~c t6 chuc ban hanh van ban lien quan d~n nQi dung lInh Vl!C van hoa xa hQi.. Ben c~nh do cung cftn t6 chuc thu th~p thong tin, xay d\ffig cO' sa dfr li~u v~ cong tac van hoa xa hQi, cftn t~p hqp va khong ngirng c~p nh~t cac quy dinh hi~n hanh cua nha nu&c cling (*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t nhu chufrn bi s~n cac thong tin, h6 So' tai li~u v€ tung d6i tUQllg quan ly thue>c trach nhi~m cua mlnh. Can cu van quy ch~, can be> van h6a - xa he>i ti~p nh~n cac van ban, dan thu tu van thu Co' quan (can be> van phong) d~ xem xet, nghien cUu, tham mUll cho lanh d~o phuang an giai quy~t hqp phap va hqp lY. Khi ti~p nh~n giai quy~t van ban va so~n thao van ban cfrn t\l ghi s6 thea d6i d~ d6i chi~u v&i van thu. Khi dua ra phuang an giai quy~t van ban, cfrn su d\lng phi~u xu ly van ban ho~c phi~u trlnh cong van d~ d€ xu~t y ki~n tham mUll cho lanh d~o cling nhu dung d~ ghi
l~i Yki~n chi d~o giai quy~t cua lanh d~o. Khi U~ND dn ban hanh van ban d€ giai quy~t nhi~m V\l d~t ra, can b('> van h6a-xa
he>i t~p hqp, tlm ki~m dfry du thong tin lien quan, xfiy d\ffig phuong an giai quy~t ne>i dung van ban, k~t hqp v&i vi~c l~y y ki~n cua cac Co' quan dan vi, ca nhan hun quan. Nhi€u van ban quan trQng duQ'c can be> van phong trlnh lanh d~o xa chi d~o, dinh hu6ng giai quy~t tru&c khi can be> van h6a- xa he>i ti~p nh~n giai quy~t thl can be> van h6a-xa he>i cling cfrn tIm hi~u va co tham mUll phil hqp. Qua trlnh so~n thao duqc can be> van h6a l~p thanh h6 So' trlnh. H6 So' trlnh bao g6m t~t ca cac tai li~u cfrn thi~t, duqc s~p x~p thea trlnh t\l phan anh dfry du quy trlnh ban harlh van ban thea tung V\l vi~c C\l th~. Me>t be> h6 So' trlnh bao g6m: - Phi~u trlnh (van ban quan trQng adu tien cua h6 sa) ghi y ki~n giai trlnh cua can be> van h6a-xa he>i v€ v~n d€ d~t ra d~ lanh d~o d€ dang n~m b~t yeu cfru. - Ti~p thea la d\l thao van ban cfrn kY. D\l thao van ban cfrn kY duqc can be> van
hoa-xa he>i va can be> van phong ki~m tra l~i ne>i dung, hlnh thuc va ky t~t van van ban tru&c khi trlnh. - Sau hai van ban chinh la tow be> tai li~u tham khao, d6ng g6p y ki~n duQ'c s~p x~p thea quy trlnh ban hanh va qua trlnh V\l vi~c. Can be> van h6a-xa he>i trlnh h6 sa len ph6 chu tich ph\l trach lInh V\lC ho~c chu tich xem xet ky ban hanh. Khi cfrn c6 th~ tf\lc ti~p giai thich trlnh bay, d6ng thai theo
d6i ti~n aQ, tham muu nhiic lanh ago vJ thai hgn giai quy~t. Sau khi lanh d~o kY ban 416 hanh, can bQ van hoa-xa hQi dua van ban qua van thu d€ lam thu t\lC phat hanh va gilt l~i 01 ban chinh lUll vilo h6 sa. Can bQ van hoa xa hQi cfrn l~p h6 sa, xay d\ffig h~ th6ng ca sa dlt li~u b~ng h6 sa tili li~u va thong tin phfrn m€m v€ nQi dung lInh vvc mlnh ph\l trach. Vi d\l can bQ van hoa- xa hQi cfrn xay d\ffig danh m\lc h6 sa v€ cac nQi dung lien qua d€n lInh vvc van hoa: - Nh6m h6 sa quan ly di tich, cac cong trlnh van hoa - Nh6m h6 sa v€ quan ly di san van hoa phi v~t th€ - Np.6m h6 sa v€ quan ly cac t\l di€m sinh ho~t van hoa, cac cau l~c bQ - Nh6m h6 sa v€ quan ly cac l€ hQi, sv ki~n van hoa, cac ho~t dQng bi€u di€n ngh~ thu~t - Nh6m h6 sa v€ quan ly cac ho~t dQng kinh doanh van hoa - Nh6m h6 sa v€ giai quy€t cac V\l vi~c phat sinh, vi ph~m quy dinh v€ quan Iy van hoa... U~c bi~t nhltng h6 sa lien quan d€n cac di tich, cong trInh, di san van hoa cfrn quan ly lUll gilt h€t suc cfin th~n thea dung quy dinh, tieu chufin v€ lUll trlt van ban d€ dam bao lil ca sa nghien cUu, quan ly, bao t6n cac tai san quy gia cua qu6c gia. Tuang tv, v€ IInh vvc quan ly cac m~t dai s6ng gia dlnh, xa hQi, th€ thao, du lich, can bQ van hoa-xa hQi cling l~p cac nhom h6 sa thea chu d€ lien quan d€n cac m~t cua dai s6ng xa hQi, cac nQi dung mlnh ph\l trach. Vi d\l v€ cong tac gia dlnh, can bQ quan ly co th€ l~p h6 sa thea cac nhom thea nQi dung: - Nh6m h6 sa v€ quan Iy cac phuc lQ'i gia dlnh nhu ngu6n di~n, ngu6n nuac, ti~n nghi, cac dich V\l ca ban... - Nh6m h6 sa v€ thvc hi~n cac dv an phong ch6ng t~ n~n xa hQi - Nh6m h6 sa v€ chinh sach d6i vai tre em, nguai cao tu6i ... Can bQ van hoa xa hQi cfrn k€t hQ'P v&i can bQ ph\l trach van phong xa d€ thvc hi~n t6t vi~c quan ly, ban hilnh van ban thea dung quy dinh cua phap lu~t; thuOng xuyen bao cao va tham mUll d€ xu~t y ki€n len lanh d~o uy ban v€ cong tac quan ly h6 sa tai li~u thue>c linh V\fC van hoa xa he>i. Cac h6 sa tai li~u v€ van hoa cfin duqc ne>p lUll vao lUll tm xa dung thai h~n d€ qllan ly th6ng nh~t thea quy dinh.
2. So~n thao rnQt sa lo~i van ban hanh chinh thong dl}.ng
Th€ thuc va ky thu~t trlnh bay van ban hanh chinh duqc ap d\lng thea Thong tu lien tich s6 01/2011/TTLT-BNV-VPCP ngay 19/01/2011 gifra Be> Ne>i V\l-Van phong Chinhphu. 2.1 Quy~t djnh Quy€t dinh duqc chia thanh hai lo~i: Quy€t dinh chung (Quy€t dinh l~p quy) va Quy€t d.inh rieng (quy€t dinh ca bi~t) Quy~t dinh l(lp quy: d~t ra hay sua d6i cac quy ph~m, C\l th€ hoa cac quy ph~m phap lu~t, di€u chinh chung den nhi€u d6i tUQ11g Quy~t dinl1 ca hi?t: Quy~t dinh ca bi~t la hlnh thuc van ban hanh chirm mang th\fc hi~n cac ho~t de>ng tinh ap d\lng phap lu~t do cac ca quan, t6 chuc ban hanh d€ quan ly, di€u hanh trong ne>i be> ca quaIl va giai quy€t nhfrng cong vi~c C\l th€ d6i v6i cac d6i tUQ11g quan ly nh~t dinh. aday, t~p trung tIm hi€u v~ quy€t dinh ca bi~t. a) M\lc dich: Quy€t dinh ca bi~t nh~m giai quy€t cac cong vi~c co tinh S\f V\l nhu xac dinh quy~n va nghla V\l C\l th€ cua cac ca nhan, t6 chuc ho~c xac dinh bi~n phap, trach nhi~m phap ly d6i v6i hanh vi vi ph~m phap lu~t. b) Cac lo~i quy€t dinh ca bi~t: - Quy€t dinh v€ nhan S\f: di€u de>ng, b6 nhi~m, mien nhi~m can be>, cong chuc - Quy€t dinh len luang - Quy€t dinh v~ t6 chuc be> may - Quyet dinh thi dua - Quy€t djnh phe duy~t - Quy€t dinh xu ph~t vi ph~m hanh chinh - Quy€t dinh dlnh chi, huy b6 van ban sai trai 418 - Quy~t dinh ban haOO quy eh~, nQi quy trong nQi bQ cO' quan...v.v e) NQi dung cua Quy~t dinh Quy~t dinh duQ'c so~n t~ao thea th~ van. "di~u khoan". K~t cfiu cua Quy~t dinh g6m 2 phfin: Phdn can cu: Phfin nay neu cac cO' sa phap 1y va tiOO hirth th\lC ti€n d~ ban hanh van ban. Phfin can cu dam bao du ba y~u t6: - Thfim quy~n: Vi~n dfin van ban quy dinh thfim quy~n, chuc nang, OOi~m V\l eua cO' quan t6 chuc. - C.an cu phap 1y: Vi~n dfin van ban cua cO' quan co thfim quy~n quy dinh nhtlng vfin d~ lien quan d~n nQi dung Quy~t dinh. - f)~ xufit: f)~ ban haOO Quy~t dinh phai do nlQt cO' quan (bQ ph~n) d~ nghi, ban haOO Quy~t dinh. Phdn n(Ji dung: Phfin nay g6m cac di~u, khoan. f)i~u 1. Thuang 1a nQi dllng chinh cua Quy~t dinh. Cac di~u, khoan ti~p theo, m6i di~u 1a ffiQt nQi dung ho~c tac dQng d€n mQt d6i tUQllg khac nhau. Di~u cu6i cung 1£1 di~u khoan thi haOO, efin neu ra, e\l th~ nhtlng d6i tUQllg chiu traeh OOi~m thi haoo. 2.2. Cong van Cong van la IO(li van ban hanh chinh aUf/c sir d1:lng ph6 biin trong cac ca quan, t6 chuc ad truyJn a(lt, trao a6i thong tin trong hO(lt a(Jng giao dtch gifra cac ca quan, t6 chuc vai nhau va giua cac ca quan, t6 chuc vai cong dan nh6m th1!c hi¢n cac chuc nang, nhi¢m V1:l cua minh. a) M\lc dich cua cong van: Thong bao ffiQt (ho~c mQt vai) vfin d~ trong ho~t dQng cong V\l OOu thong tin trong ho~t dQng quan 1y hanh chinh n11a nuac. Hu6ng dfin th\lc hi~n van ban cua cfip tren; Thong bao ffi9t s6 ho~t d9ng dlJ ki~n xay ra: (t6 chuc h9i thao, h9i di€n ... va efrn th6ng tin phan h6i tiI phia nguai nh~n); Xin y ki~n cfip tren v~ m9t vfin d~ nao d6 trong ho~t d9ng: T6 chuc giai th€ thao, t6 chuc giao luu, t6 chuc sinh ho~t cau l~c b9... ; Xae nh~n cac vfin d~ c6 lien quan d~n ho~t d9ng; Tham hoi, d6ng g6p y ki~n, cam on, phuc dap .... b) Cae lo~i c6ng van: dlJa vao n9i dung, c6ng van g6m cac lo~i: - C6ng van huOng dfrn; - C6ng van giai thich; _. C6ng van d~ nghi, yeu efru; - C6ng van phuc dap; - C6ng van d6n d6c, nh~c nha; - C6ng van chi d~o; - C6ng van hoi y ki~n; c) N9i dung cua c6ng van thuOng c6 ba phfrn: Dijt vein dJ: Neu Ii do, co sa d€ ban hanh. Giiii quyit vein dJ: TrInh bay yeu efru cfrn giai quy~t. N9i dung phai trlnh bay e\l - C6ng van mai hQP... Kit lugn: Kh~ng dinh l~i nhfrng n9i dung dff neu, ho~c lam sang to them, yeu th€, ra rang, di th~ng vao trQng tam vfin d~ d~t rae efru thlJc hi~n, nhfin m~nh trach nhi~ffi giai quy~t van ban khi cfrn thi~t. Vi~t ng~n gQn, ra rang. d) Yeu efru chung khi so~n thao c6ng van: , M6i c6ng van chi chua dlJIlg ffi9t vfin d~ t~o di~u ki~n thuan lqi cho vi~c nghien elm giai quyet. TrirID bay th€ thuc thea dung quy dinh cua Nha nu6c. 420 Ranh van phai phu hqp v6i n9i dung cua c6ng van, c6 tinh thuy~t ph\lc. Trong qua trlnh sOl;ln thao, cfin xac dinh ra nQi dung, vfin d€ d~ tranh sv nhfim lfin gifra cong van mang tinh chfit thong bao v&i thong bao, cong van d€ nghi yeu cfiu
v&i d€ an ho~c ta trlnh. TO' trinh lil van ban dung tlJ xudt, thuydt trinh m(Jt vdn tlJ mai nhu tlJ an, m(Jt d1! thaa van ban tli cdp tren xem xet, quydt tljnh. Chi khi cdp tren phe duy?t mai tlu(1c th1!c hi?n. a) Cac truOng hqp sir d\lng Ta trlnh bao g6m: - U~ xufit mQt chu truong, - U~ xUfrt mQt phuong an cong tac, - U€ xufit mQt chinh sach, - D€ xufit mQt ch€ dQ, - D€ xufit mQt tieu ehuftn, - U€ xUfrt mQt dinh muc - D€ nghi b6 sung, bffi b6 mQt van ban hay quy dinh l6i thai, - Xin phe ehuftn nhUng vfin d€ thong thuOng trong quan ly acac cO' quan: khen
thuOng, rna rQng quy mo, thay d6i cO' cfiu chuc nang hOl;lt dQng, xay d1J11g them cO' sa
v~t chfit ... b) Yeu efiu cua ta trlnh: - Ta trlnh phai dam bao tinh thuy€t ph\lc, day la yeu efiu quan trQng nhfit
eua ta trInh, d~ dl;lt tinh thuy€t ph\lc cao, ta trlnh efin th~ hi~n duqc mQt s6 yeu efiu
cO' ban sau day: Phan tfch mQt cach dfiy du va khach quan tfit ca cae vfin d€ thvc t€ dang dien ra, lit cO' sa cho vi~c d€ nghi. Neu duqc nhUng thu~ lqi trong vi~c thvc hi~n d€ nghi m6i., n€u duqc th\fc hi~n. Phan tfch ra nhUng kho khan co th~ g~p phai, nhUng phan (mg co th~ xay ra cling nhu bi~n phap kh~c ph\lc chung, khi d€ nghi duqc thvc hi~n. Nhfrng yeu cfiu cO' ban do cfin duQ'c th€ hi~n a mQi phuong di~n cua van ban: ngon ngfr di€n dl;lt, lu~n chung, lu~n cu, tinh b6 C\lC. - K€t cfiu nQi dung cua to trlnh thea IOl;li van ban "tam dOl;ln lu~n", va phai th€ hi~n C\l th€, chi ti€t va toan di~n. . c) NQi dung cua to trlnh: Phdn rna ddu: Neu ra 19 do dua ra trlnh duy~t, phan tich nhUng can cu th\fc t€ lam n6i b~t cac nhu cfru buc thi€t cua vfrn d~ cfin d~ nghi. Phdn giai quyit vdn dJ: Neu t6m t~t nQi dung d€ nghi m6i, cac phuong an kha thi mQt cach C\l th€, ra rang, v6i cac lu~n cu kern thea tai li~u co thong tin trung th\fc, dQ tin c~y cao. Phan tich nhUng phan ung co th€ xay ra xoay quanh d€ nghi m6i n€u duQ'c ap d\lng; nhUng kho khan, thu~n IQ'i khi tri~n khai thlJc hi~n; nhUng bi~n phap cfrn kh~c ph\lc phai duQ'c trlnh bay khach quan, tranh nhUng nh~n xet chu quan thien vi. Neu 9 nghla, tac d\lng cua d~ nghi m6i d6i v6i san xufit, doi s6ng xa hQi, cong tac lanh dl;lO, qUaIl IY... Phdn kit thue: Neu nhUng ki€n nghi, d€ nghi cfip tren xem xet chfip thu~n d€ xufit n16i da neu d€ sOm duQ'c tri€n khai thlJc hi~n. Co th€ neu mQt viti phuong an d€ cfip tren phe duy~t, nh~m khi cfrn thi€t co th€ chuy€n d6i phuong an. Ki€n nghi phai xac dang. d) MQt s6 di€rn lUll 9 khi sOl;ln thao to trlnh: To trlnh c6 th€ dinh kern thea cac van ban ph\l d€ minh hOl;l cho cac phuong an duQ'c d~ xufit trong to trlnh. C6 th€ mftu hoa to trlnh d6i v6i nhUng cong vi~c thong d\lng nhu trlnh duy~t van ban; k€ hOl;lCh ng~n hl;ln... To trlnh giai quy€t cong vi~c chi gui 1 ban, d€n mQt dia chi giai quy€t chinh; n€u cftn giri d€n cac dia chi co lien quan d€ bi€t ho~c ph6i hqp thl chi ghi ten cac dia
chi do aphfrn du6i to' trinh (m\lc nO'i nll~n). D6i v6i nhUng cong vi~c hang ngay, don gian thl nen lam phi€u trlnh. 422 N€u vfrn d€ trlnh cfrp tren phe duy~t khong co tinh chfrt m&i thl khong lam to' trlnh rna lam Cong van d€ nghi. Thong bao Ia Iot;li van ban dung ad thong tin vJ hot;lt a(Jng, thong tin nhanh nhUng quyit ainh ad truyJn at;lt kip thili mrt quyit ainh, hogc kit qua Sl! vi¢c aii aut;1c tiin hanh cua cac ca quan nha nuac, cae t6 chuc xii h(Ji va nhUng thong tin, nhung tin tuc khac ma nguili co lien quan cdn biit. a) Cac truOng hqp sir dVng Thong bao: - Thong bao truy€n d~t chu truang, chinh sach, quy€t dinh, chi thi - Thong bao k€t qua cUQc hQP, hQi nghi ... - Thong bao mQt s6 ho~t dQng dang th\fc hi~n - Thong bao mQt s6 ho~t dQng se di€n ra - Thong bao k€ ho~ch m&i, d€ nghi m&i len cfrP tren - Thong bao v€ k€t lu~n cua mQt cfrP co thfrm quy€n b) NQi dung cua thong bao: Phdn ma adu: Khong cfrn trlnh bay cac ly do nhu cac van ban khac, rna gi&i thi~u tf\fc ti€p nQi dung nhfrng vfrn d€ cfrn thong bao. Phdn n(Ji dung: TrInh bay nhfing thong tin chinh cfrn truy€n d~t. N€u thong bao dai, c6 nhi€u vfrn d€, cfrn duQ'c chia thanh cac mvc, cac phfrn co tieu d€ d€ nguai dQc d€ nilm bilt vfrn d€ va chfrp hanh dfry dUe Thong bao phai duQ'c vi€t ngiln gQn, d€ hi€u, du luqng thong tin cfrn thi€t. V &i thong bao truy€n d~t chu truang, chinh sach, quy€t dinh, chi thi: cfrn nhilc l~i ten van ban duQ'c truy€n d~t, tom tilt nQi dung cO' ban cua van ban do va yeu cfru quan tri~t tri€n khai th\fc hi~n. V &i thong bao k€t qua cUQc hQP, hQi nghi: phai neu ngay gia hQP~ thanh phfrn tham d\f, nguai chu trl, t6m t~t nQi dllng cUQc hQP, hQi nghi, cac quy€t dinh, nghi quy€t cua hQi nghi, cua cUQc hQP. V&i thong bao v€ thlJc hi~n nhUng nhi~m V\l duqc giao: Ghi ro, dAy du, ngfin gQn v€ nhi~m V\l, v€ yeu cftu khi thlJc hi~n nhi~m V\l va cac bi~n phap cAn ap d\lng d€ tri€n khai thlJC hi~n. V&i thong bao v€ k~t lu~n eua mot cfrp co thftm quy€n: cAn neu ro hQ ten nguai
k~t lu~n, noi dung cuoc hQP dfrn d~n k~t lu~n, va chi ro nhUng cO' quan, t6 chfrc, ca
nhan co trach nhi~m thi hanh Phdn kit thuc: Nhfic l~i noi dung chinh, y chinh trQng tam cAn nhfrn m~nh, luu y nguai dQc, ho~c noi dung xii giao, cam an n~u xet thfry cAn thi~t c) Mot s6 di€m luu y: Khac bi~t gifra C6ng van mang tinh chfrt thong bao v&i ¥ TM~b~ Thongbao Cong van mang tinh chfrt thong bao - NOi dung cua thong bao khong trlrili - Co trlnh bay phfut ly do ho~c mo til bay phfut ly do ho~c mo til tlnh hlnh~ khong tlnh hlnh~ harm van l~p ll$l~ co bi€u cam hanh van l~p lu~ hay bi€u cmn - Luon yeu cAu nh~n duqc thong tin phan h6i - Khong yeu cAu thong tin phan h6i 2.5. Bao cao Bao cao la van ban trinh bay nhUng kit qua tJii a(lt aU(1c trong hO(lt tJ(Jng cua ca quan nha nuac, t6 chuc xii h(Ji nh&m tJanh gia tinh hinh thlfc ti quan If;, liinh a(lo, la can cu ad clip tren ra quyit tJinh quan If; phil h(1p, ho(lc phan anh m(Jt 8lf vi¢c bdt
thuang xay ra len clip tren hay ah(Ji nghi, aaan vi, nganh.... ThlJc chfrt, bao cao la lo~i van ban thu~t l~i mot vi~c, mot vfrn d€ ho~c v€ mot nguai nao do cho mot d6i tUQl1g bi~t. Chinh VI v~y, bao cao phai co noi dung trung thlJc, chinh xac, dAy du, kip thai. a) Cac lo~i bao cao: - Bao cao thuOng ky, - Bao cao dot xUfrt, - Bao cao So' k~t, - Bao cao t6ng k~t, 424 - Bao cao chuyen d€ ... b) NQi dung cua bao cao: Phdn rna tJdu: Neu nh~g diem chinh v€ chu twang cong tac, v€ nhi~m V\l
duqc giao, neu hoan canh th\Ic hi~n (nhfmg kho khan, thu~n lqi co anh huOng chi ph6i k~t qua th\lc hi~n nhi~m V\l duqc giao) Phdn n(Ji dung: Kiem diem nhfmg vi~c dff lam duqc, nhUng vi~c chua hoiln thanh, nhUng Uti khuy~t diem cua qua trlnh th\Ic hi~n, danh gia k~t qua, nguyen rman thanh cong va thfrt b~i. Bao cao tufut: Neu nhUng vfin d€ cfrP bach, cfut giai quy~t trong lInh V\lC quan ly, d€ xUfrt v61 cfrp tren cach giai quy~t vfin d€ neu rae Bao cao th hi~n cac quy~t dinh cua cfrp tren, tlnh hlnh th\Ic hi~n cac k~ ho~ch, d€ an (n~u co). Bao cao sau thang: Danh gia cac k~t qua th\lC hi~n nhi~m V\l cua cO' quan, ngilnh, dia phuong, d\I ki€n vi~c th\Ic hi~n nhi~m V\l trong 6 thang t&i va neu nhUng bi~n phap th\lc hi~n Bao cao l1am: NQi dung gi6ng bao cao 6 thang nhung chi ti~t han, t6ng hqp han tinh hlnh ca nam, neu phuong huang nhi~m V\l cho nam sau (tren cO' sa nhUng gqi y phuong huang nhi~m V\l cho nam t&i cua cfrp tren). Bao cao dQt xUfrt: Tom t~t tlnh hlnh xay ra S\I vi~c, nguyen nhan phat sinh, bi~n phap xu ly, ki~n nghi giai quy~t. Phdn kit lugn: Ki€n nghi nhUng phuong huang, giai phap kh~c ph\lc trong ho~t dQng ti~p theo, d€ nghi S\I giup dO', he> trq cua cfrp tren. c) Yeu cfru khi viet bao cao: - Khi kiem diem l~i nhUng vi~c dff lam, nhfrt thi€t phai danh gia k~t qua, chi ra nguyen nllan thanh cong hay thfrt b~i. Day chinh lil cO' sa de rut ra bai hQc cho vi~c th\lc hi~n nhi~m V\l trong thai gian ti~p theo. - Cac thong tin trong bao cao phai trung th\Ic, chinh xac, khach quan va cfrn co thong tin C\l the, trQng diem. - Hanh van ng~n gQn, ro rang, m~ch l~c, khang cfru ky, khoa truong, sa van chi ti€t ruam rae Bao cao la mQt van ban rna ta, VI v~y tranh dua ra nhUng lu~n giai mang tinh sang t~o, rna chi duQ'c trlrill bay nhUng danh gia, nh~n dinh d\1a tren k€t qua da khao sat, rna ta. - Khi so~n thao bao cao, nguai sOl;!n thao thuOng phai can cu van mftu, van quy truOng hQ'P cfip nh~n bao cao da dinh cua cfip tren - cfip nh~n bao cao, VI trong nhi€u co huOng dftn lam bao cao theo yeu cfru, m~u, cQt, ml)c th6ng ke. Trong truOng hQ'P do, nguai sOl;!n thao khang duQ'c tuy ti~n c~t b6 cac yeu cfru, thay d6i cQt rnl)c da duQ'c quy dinh VI bfit cu ly do gl. th~p Uti li~u d€ vi€t duQ'c mQt bao cao tuong (mg VOl th\1c tr(;lllg cang mc. - Trong truOng hQ'P khang co mftu quy dinh, can cu van cac yeu cfru, ml)c dich va
d6i chi~u k~t qua cong mc, ngum lam bao cao phai 1\1' xac dinh cac yeu c~u, n('>i dung va
ml)c dich bao cao. Sau khi xac dinh ro m\lc dich, yeu cfru, nguOi lam bao cao b~t tay van fuu - Co th€ dung sa d6, bi~u mftu d~ chung minh, nhfim lam tang tinh thuy€t phl)c cua cac thang tin dua rae V€ vi~c su dl)ng bi€u d6 cfrn lUll y nhUng yeu cfru sau day: N€u nhu bi€u d6 co kich thu&c IOn hon mQt nua trang gifiy thl cfrn trlnh bay rieng mQt trang. Bi€u d6 co th€ duQ'c trlnh bay va xem rieng re d6i v&i nQi dung rna ta, do do no phai duQ'c trlnh bay co th€ hi€u duQ'c ngay va cang it phai di€n giai bfing lai cang t6t. Cfrn danh thu t\1 cac bi€u d6 bfing chfr s6 A-r~p, b~t dfru tu 1. HInh ve thl nen
danh thu t\1 thea phfrn. S6 thu t\1 va ten bi8u d6 duQ'c d~t phia tren bi€u d6. Con, s6 thu t\1 va ten hlnh ve duQ'c d~t phia du&i hlnh vee Bi€u d6 duQ'c dua van thftng nQi dung, n€u bi€u d6 do cfrn thi€t d€ hi€u duQ'c nQi dung, con n€u chi mang tinh minh hOl;! va thi€u no khang anh huOng gl d€n vi~c dQc
hi€u nQi dung thl co th~ trlnh bay van thanh phl) l\lc a cu6i. MQt khi nQi dung cua bao
cao qua IOn thl cling nen dua bang bi€u thanh phl) ll)c acu6i. Bi€u d6 cling duQ'c trich dftn nhu cac nQi dung khac va do do khi trich dftn phai 426 chi ro xufit xu. XUfrt xu (ngu6n) duQ'c trinh bay ben du&i ten gQi cua bi€u d6. Trong ph~n nQi dllng b~ng 1m phai co chi dfin v€ bi€u db, sau do bi€u db duqc trlnh bay &cu6i do~ ho~c &trang sau n€u nhu bi€u db do duqc trlnh bay rieng bi~t mQt trang va ph~n con l~i cua trang tru&c se trlnh bay nhUng nQi dung ti€p thea n€u con. 2.6. Bien ban Bien ban fa van ban hanh chinh dung di ghi chep ft;li nhfmg 811 vi¢c da xQy ra hoij,c dang xQy ra trong hot;lt d(Jng cila cac ca quan, t6 chuc do nhfmg nguai chUng /din th1lc hi¢n. a) Cac lo~i bien ban: - Bien ban h(>i nghj, cUQc hQP - Bien ban S\l vi~c xay ra (s\l ki~n, S\l c6) - Bien ban xu 1y - Bien ban ban giao, nghi~m thu, ki€m ke tai san ... b) NQi dung eua bien ban: thanh ph~n tham gia Dij,t van dJ: Ghi ro thai gian l~p bien ban, dja di€m, N(Ji dung chinh cua bien ban: co th€ ghi thea cac cach - Ghi di€n bi€n S\l ki~n (c6 th€ ghi chep chi ti€t va d~y du cac S\l ki~n: ban giao, ki€m tra, cu(>c hQP...) vi d\l nhu Bien ban s~ vifC xay Fa: ghi thai gian va dja di€rn l~p bien ban, thanh ph~n tham d\l, di€n bi€n V\l vi~c xay ra, k€t 1u~n bu&c d~u v€ nguyen nhan xay ra S\l vi~c, ai 1a nguai chju trach nhi~m chinh ho~c Bien ban ban giao, nghi?m thu cong vifC: ghi nhUng can Cll cua vi~c ban giao, ngay thang nam, dja di€m, thanh ph~n tham gia va nhUng nQi dung ban giao. - Ghi chep thea cach t6ng hqp vi d\l nhu Bien ban hpi nghj, cupc h(Jp: Bien
ban h(>i nghj 1a lo~i van ban hanh chinh dung d€ ghi chep l~i, phan anh l~i nhfrng y
thao 1u~n cua hQi nghj, nhfrng k€t 1u~n, quy€t djnh cua hQi nghj. Tru&c tien Bien ki€n ban c~n ghi m\lc dich cUQc hQP, thai gian, dja di€m, thanh ph~n tham d\l, chuang trinh nghj S\l', chu to~, thu ky, gi&i thi~u d~i bi€u tham d\l'. Sau do ghi t6m t~t di€n van khai rn~c, bao cao, tharn 1u~n, y ki€n thao 1u~n, bi€u quy€t (n€u co) thong qua cac van ki~n, 1ai k€t thuc va b€ m~c. (N€u c6 van ban kern thea nQi dung cac phat bi€u thl chi ghi ten nguai trinh bay va ghi "xern van ban kern theo"; n€u khong c6 van ban thl ghi tom t~t nQi dung.) - Ohi thea cach di~n vao cac cQt, m\lc thea mfru sfin (Bien ban xu Iy vi ph~m, Kit thuc bien ban: Ghi thm gian k~t thuc va co t6i thi~u 02 chfr kY (chu tn va thu ky) c) Yeu cftu khi so~n thao va su d\lng bien ban. bien ban hoa giai...) NQi dung bien ban phai duqc ghi chep chinh xac, C\l th~, trung thlJc cac s6 li~u, SlJ ki~n, khach quan, chinh xac va dfty du, kh6ng suy doan chu quan, rna di vao trQng tam, trQng di~m, kh6ng di~n giai Ian man. Bien ban hQi nghi la mQt bQ ph~n cftu thanh h6 sa hQi nghi va cftn phai duqc ban hanh dung thea quy dinh. Bien oan xu Iy chi co th~ la mQt trong nhfrng b~ng chUng quan trQng d~ ban hanh nhUng quy~t dinh tuang Ung, kh6ng nen (va kh6ng duQ'c) su d\lng bien ban d~ thay th~ cho nhUng van ban dua ra quy~t dinh quan IY. H{1p a6ng fa SI! thoa thu(ln, cam kit giua hai hay nhiJu ben. Thoa thu(ln, cam
kit ao co thi a d(lng van ban "H{1p d6ng van ban" hoiJ,c fiJi noi "H{1p a6ng mi?ng ".
51! thoa thu(ln, cam kit aua ain XGC f(lp hoiJ,c thay a6i hoiJ,c cham dirt quyJn, nghza v~ cac ben co lien quan. 2.7. HQ'p dang Du6'i day la phftn nghien clm hqp d6ng ad~ng van ban - v~ SlJ thoa thu~n tv nguy~n: Hqp d6ng duqc thi~t I~p tren cO' sa tv nguy~n, tv
do y chi cua cac ben. Kh6ng co ai, cO' quan, t6 chuc nao ep bUQc mQt d6i tac phai kY
k~t hqp d6ng; a) Cac di~u ki~n trong giao k~t hqp d6ng - V'e nang IlJc cua cac ben tham gia ky k~t hqp d6ng: doi hoi ·cac ben tham gia ky k~t hqp d6ng phai co nang IlJc phap Iy thea quy dinh cua phap lu~t. Trong giao k~t hqp d6ng, d~ bao dam tinh hqp phap cua hqp d6ng va nang cao dQ tin c~y cua hqp d6ng, cac ben Iuon phai tim hi~u nang IlJc' thlJc thi va kha nang thlJc hi~n cam k~t cua d6i tac. Do v~y, tlJ no cling nay sinh nhu cftu chUng minh nang IlJc thlJc thi cam k~t 428 cua cac ben tru6'c khi chinh thuc ky k~t hqp d6ng. - V€ can cu va nQi dung cam k€t phai hqp phap, phil hqp d~o duc xa hQi, phong t\lC t~p quan... ph~m mQt trong cac di€u ki~n tren, hqp d6ng khong co hi~u l\fc. Di€u ki~n tren bao dam cho hqp d6ng co hi~u l\fc thi hanh. NguQ'c l~i, n€u vi Ngoai ra, hqp d6ng con phai tuan thea nhUng khuon mfiu flhfit dinh v€ nQi dung, hlnh thuc van ban. Phdn rna tldu g6m: b) NQi dung hqp d6ng: cfiu truc hqp d6ng g6m ba phfrn. - Neu can cu phap ly cho giao k€t hqp d6ng; lien quan d€n nhfrng nQi dung duQ'c thi€t l~p hqp d6ng; - Neu can cu th\fc t€ Ngoai ra phfrn rna dfru cung bao g6m nhfrng y€u t6 v€ thm gial1, khong gian, thanh Phdn n(Ji dung ehinh eua hqp d6ng bao g6m: phfrn... nhfrng thong tin cfrn thi€t lien quan d€n cac ben tham gia hqp d6ng - Cae nQi dung v€ cong vi~c cfrn giao k€t; - Vfin d€ quy€n, nghla V\l cac ben va traeh nhi~m th\fc hi~n hQ'p d6ng v6'i nQi dung eong vi~c C\l th€: Thai gian, kh6i IUQ'ng, dia di€m, phuang thuc th\fc hi~n... ; - Nhung vfin d€ b6 sung nhu di€u ki~n bao dam th\fc hi~n, khuy€n khich th\fc hi~n. Ngoai nhUng nQi dung tren, trong nhfrng truOng hqp C\l th€ hqp d6ng con bao g6m nhUng vfin d€ v€: Phuang thuc thanh toan, hoan tra sau hqp d6ng; Phuong thuc di€u chinh Phdn kit thue hlJp tl6ng bao g6m: thoa thu~n l~i hqp d6ng khi cfrn thi€t; Phuong thuc giai quy€t tranh chfip, xung dQt... ; - NQi dung thi hanh hqp d6ng; - Cae bi~n phap bao dam thi hanh; - Cae thu t\lC chung v€ k€t thuc van ban hqp d6ng Khi trlnh bay hqp d6ng, thong thuOng trlnh bay du6'i d~ng van di€u khoan va xac dinh cac ben vai quy€n, nghla V\l trach nhi~m C\l th€. Tren co so' cfru truc va nQi dung cua hqp d6ng neu tren, tuy tl1eo tung lo~i hqp d6ng va tUng V\l, vi~c C\l the nguai ta v~n d\lng d€ so~n thao hqp d6ng cho thich hqp. H{J]J il6ng dan s'!' c) Cac lo~i hqp d6ng: Hqp d6ng dan SlJ duQ'c xac l~p nhftm thoa man nhUng yeu c~u v€ sinh ho~t, tieu dung, dap (mg nhu c~u giao dich v€ tai san ho~c phi tai san nhu: hqp d6ng c~m c6, mua tu~ ... ban, thue, muOn., Yay, mUQl1, t~ng cho tai san ho~c cac hqp d6ng v€ ban quy€n, sa hfru tri Hqp d6ng dan SlJ co the la SlJ ky k~t gifta: -" Ca nhan v6'i ca nhan ho~c phap nhan, hQ gia dlnh. - Phap nhan v6'i phap nhan ho~c v6'i hQ gia dlnh, - HQ gia dlnh v6'i hQ gia dlnh... ThlJc t~ cho thfry, hqp d6ng dan SlJ duQ'c giao k~t du6'i nhi€u d~ng quan h~ khac nhau, nhung chung d€u co the duQ'c quy v€ hai lo~i chinh la: - Hqp d6ng song V\l: Cac ben tham gia hqp d6ng d€u co quy€n va co nghla V\l trong quan h~ hqp d6ng. Ch~ng h~n trong hqp d6ng mua, ban tai san, hqp d6ng chuy€n nhuQl1g quy€n su d\lng dfrt ... - Hqp d6ng dan V\l: MQt ben tham gia hqp d6ng chi co quy€n, ben kia chi co nghla V\l thlJc hi~n. Ch~ng h~n hqp d6ng cho, t~ng; hqp d6ng bao lanh, gui gift, uy H{J]J il6ng kinh ti quyen khong tra thli lao ... Hqp d6ng kinh t~ (con la ten gQi chung cho Hqp d6ng kinh t~ - thuang m~i), la v~t tu, hang hoa, dich V\l, nghien clm khoa hQc ... , nhftrn m\lc dich kinh doanh. van ban ghi nh~n SlJ thoa thu~n tlJ nguy~n gifta cac ben v€ d~u tu, san xUfrt, mua ban Hqp d6ng kinh t~ duQ'c xac l~p dap (mg nhu cftu lam kinh t~, kinh doanh ki~m 101 cua cac chu the. Cho nen Hqp d6ng kinh t~ huOng d~n cac d6i tlrQl1g gfuJ lien v61 qua trinh san xUfrt, lUll thong, d~u ill va cu6i cling la hi~u qua cua v6n da dua van d~u ill, lUll thong... Tham gia Hqp d6ng kirlh t~ b~t bUQc phai co mQt ben la phap nhan, ben kia co 430 the la phap nhan ho~c ca nhan co dang ky kinh doanh ... Hqp d6ng kinh t€ phai duQ'c thlJc hi~11 b~ng van ban vai nhUng di€u khoan C\l th€, ch~t che. Cac d(;lng Hqp d6ng kinh t€ thuOng dung la: - Hqp d6ng lien k€t: Van ban cac ben cam k€t lien doanh cung nhau thlJc hi~n dftu tu, san xuftt, kinh doanh ... - Hqp d6ng mua ban v~t tu, hang hoa; - Hqp d6ng uy thac; - Hqp d6ng dftu tu - kinh doarJh - chuy€n giao - Hqp d6ng cung Ung dich V\l; - Hqp d6ng xay dlJng; - Hqp d6ng nghien clm khoa hQc; - Hqp d6ng gia cong hang hoa... MQt s6 vftn d€ cftn lUll y khi sO(;ln tllaO van ban Hqp d6ng kinh t€ - V€ qu6c hi~u: D6i vOl cac hQP d6ng trong giao dich thuong m(;li qu6c t€ khong ghi qu6c hi~u VI cac chu th€ 10(;li hQP d6ng nay thuOng co qu6c tich khac rmau. - S6 va ky hi~u hqp d6ng: ThuOng ghi a tren van ban ho~c a goc trai ho~c a chinh giua phai duai ten cua van ban Hqp d6ng kinh t€. Day la thong tin cftn thi€t cho vi~c lUll tru, tra clm; ky hi~u hqp d6ng la vi€t t~t chu cai, in hoa cua ten 10(;li hqp d6ng. Vi d\l: Hqp d6ng s6 07/HDMB (s6 ky hi~u cua 10(;li hqp d6ng mua ban hang hoa). - Ten hqp d6ng: ThuOng lfty ten hqp d6ng thea 10(;li C\l th€ ghi chu to d~m a chinh giua phia duai qu6c hi~u (.....) - NhUng can ClI xac l~p hqp d6ng: khi l~p hqp d6ng phai neu nhung van ban phap lu~t, van ban lam cO' sa cho cac thoa thu~n v€ nQi dung rna Hqp d6ng kinh t€ huOng d€n. Ch~ng h(;ln nhu cac phap l~nh, nghi dinh, quy€t dinh, van ban huOng dftn cua cac cftp, cac nganh; van ban thoa thu~n cua hai ben chu th€ trong cac cUQc hQp ban v€ nQi dung hqp d6ng truac do n€u co. - Thai gian, dia di€m ky k€t hqp d6ng: Day la nhUng thong tin quan trQng phai ghi ra d€ chUng minh SlJ giao dich cua cac ben. Khi cftn thi€t Nha nuac se thlJc hi~n SlJ ki€m soat, bao v~ cac ben, d6ng thai no cling la can cu quan trQng dlJa vao d6 cac chu frn dinh thai h~n cua hqp d6ng duqc bfit d~u va k~t thuc luc nao. Thong thuOng
th€
thai gian kY k~t la thai di€m d€ cac thoa thu~n frn dinh cho hQ'P d6ng bfit d~u co hie\!
hJC. Vi d\l: "HQ'P d6ng nay co hi~u .hrc 24 thang k€ til' ngay kY...". - Thong tin v€ chu th€ hqp d6ng: + Danh gia tl6 tin c~y v~ tl6i tac: D€ bao dam SlJ tin c~y, lo~i tm rili ro trong giao
tu cach phap nhan ho~c gifry phep dang kY kinh tra l~n nhau v€ ket cac ben phai ki€rn + Dia chi doanh nghi?p: Trong hQ'P d6ng phai ghi ra nai c6 tr\! sa phap nhan doarlh, danh gia nang l\Ic, ki€m tra slJ ho~t d(>ng thlJc te cua d6i tac tw&c khi giao ket. dong, khi c~ cac ben co the tim d~n nhau d€
lien h~, giao dich ho{lc tim hi€u ro rang
tru&c khi kY ket Hqp d6ng kinh te, yeu c~u cac ben phai ghi ra s6 nha, duOng ph6,
xom frp, phuOng, xa, qu~n, huy~n. N~u thlJc tam co y thuc ph6i hqp lam an lau dai + Di?n thoQi, Telex, Fax: Day la phuong ti~n thong tin quan trQng, m6i chu th€ hQ'P dang hoang hQ se khai dung va d~y dUe d6ng thong thuOng hQ co s6 d~c dinh cho phuong ti~n thong tin d€ giao dich v&i nhau, gifun + Tai khoan rna tgi ngan hang: Day la vfrn d€ cac ben tham gia hqp d6ng d~c
bi~t quan tam. Khi d6i tac biet s6 tai khoan, lUQl1g ti€n hi~n co trong tai khoan, hQ tin
tuOng akha nang duqc thanh toan d€ yen tam ky ket va thlJC hi~n hqp d6ng + Nguili tle;ti di?n kY kit: V€ nguyen t~c phai la nguai dung d~u phap nhan ho~c
nguai dUng ten trong gifty phep dang kY kirlh doanh neu la doanh nghi~p tu nhan,
nhung phap lu~t Hqp d6ng kinh te v~n cho phep hQ duqc uy quy€n cho nguai khac v&i di~u ki~n hQ phai viet gifry uy quy~n. + Gidy uy quy~n: Phai ghi ra s6 lUll, thai gian vi~t uy quy€n, chuc V\! nguai ky bOt duqc chi phi di l~i lien h~, tm nhUng truOng hQ'P bfit bu(>c phai g~p m~t. (CMND) cua nguai duqc uy quy€n, n(>i dung ph~m vi cong vi~c cua uy quy€n va thai h~n uy quy€n, phap lu~t bfit bUQc nguai thu truOng uy quy€n phai chiu mQi trach nhi~m nhu chinh ban than hQ da ky hqp d6ng, nhung ben d6i tac c~n ki€m tra gifry uy gifry uy quy€n, d6ng thai phai ghi ra hQ ten, chuc V\!, s6 chUng minh nhan dan quy€n tru6c khi ky ket hqp d6ng. 432 - V~ nQi dung cua van ban Hqp d6ng kinh te Thong thuOng n<)i dung van ban HQP d6ng kinh t~ co cac di~u khoan sau day: + V~ s6 lUQ'Ilg, kh6i lUQ'Ilg, gia tri hang hoa, san phAm rna cac ben thoa thu~n b~ng ti~n hay ngo~i t~; ch~t lUQ'Ilg, chung lo~i, quy cach san phAm hang hoa ho~c yeu cftu cua cong vi~c; gia ca, bao hanh. + Di~u ki~n nghi~m thu giao nh~n; phuong thuc thanh toan. + Cac bi~n phap bao dam th\lc hi~n va trach nhi~m th\lc hi~n. + Cac thoa thu~n khac. NhUng di~u ki~n tren co th~ duqc phan tich thanh: + Nhfmg di~u khoan chinh: Day la nhUng di~u khoan b~t bu<)c phai co d~ hlnh thanh nen m<)t chung lo~i hQP d6ng C\l th~ duqc cac ben quan tam thoa thu~n, n~u thi~u rn<)t trong cac di~u khoan can ban cua chung lo~i hQP d6ng do thl van ban HQP d6ng kinh t~ do khong co gia tri. Ch~ng h~n trong hQP d6ng mua ban hang hoa phai co cac di~u khoan can ban nhu: s6 lUQ'Ilg hang, chftt lUQ'Ilg quy cach hang hoa, gia ca, di~u ki~n giao nh~n hang, phuong thuc thanh toan la nhfmg di~u khoan can ban cua chung lo~i HQP d6ng kinh t~ mua ban hang hoa. + Nhfmg di~u khoan thuang I?: La nhUng di~u khoan da duqc phap lu~t di~u chinh, cac ben co th~ ghi ho~c khong ghi vao van ban HQP d6ng kinh t~. N~u khong ghi vao van ban HQP d6ng kinh t~ till coi nhu cac ben m~c nhien c6ng nh~ la phai co trach nhi~m th\lc hi~n nhUng quy dinh do. N~u cac ben thoa thu~ ghi vao hQP d6ng tm n<)i dung khong duqc trai vOl nhUng di~u phap lu~t da quy dinh. Vi d\l: di~u khoan v~ b6i thuOng thi~t h~i, di~u khoan v~ thu~ (...) + Di~u khoan tuy nghi: La nhUng di~u khoan do cac ben t\l thoa thu~n v&i nhau khi chua co quy dinh cua Nha nu&c ho~c da co quy dinh cua Nha nu&c nhung cac ben duqc phep v~n d\lng linh ho~t vao hoan canh th\lc t~ cua cac ben rna kh6ng trai v&i phap lu~t. Vi d\l: Di~u khoan v~ thuCmg v~t ch~t khi th\lc hi~n hQP d6ng xong tru&c thai h~n, di~u khoan v~ thanh toan b~ng vang, ngo~i t~ hay ti~n rn~t, ...(...) - V~ ky k~t hQP d6ng + s6 IU(lng ban h(lp d6ng cdn 10/: Xu~t phat tiI yeu cftu lUll gift, cftn quan h~
giao dich v&i cac co quan ngan hang, trQng tai kirm t~, co quan chu quan c~p tren, ..., rna cac ben cfrn thoa thu~n l~p ra s6 IUQllg bao nhieu ban la vua du, vfrn d€ quan trQng la cac ban hqp d6ng d6 phai c6 nQi dung gi6ng nhau va co gia tri phap ly nhu nhau. thong + D(Ji di?n cac ben kY kit: M6i ben cfrn cu mQt nguai d~i di~n ky k€t,
thuOng la thu truCmg co quan ho~c nguai dung ten trong gifry phep kinh doanh, phap
lu~t cho phep hQ duqc uy quy€n b~ng gifry ta cho nguai khac kY. Vi~c ky hqp d6ng co th€ thgc hi~n mQt cach gian ti€p nhu: mQt ben so~n thao
ky tru&c va gui cho ben d6i tac, n€u d6ng y v&i nQi dung thoa thu~n ben kia dua ra va
ky van hqp d6ng thl se c6 gia tri nhu truOng hqp tflJc ti€p g~p nhau kY k€t. Nhfrng
nguai c6 trach nhi~m ky k€t phai lUll y ky dung chfr ky da dang ky va thong bao,
khong chfrp nh~n lo~i chfr ky t~t, chfr kY m&i thay d6i khac v&i chfr ky da dang kY v&i
, , , . cap tren, vi~c d6ng dau co quan ben c~nh nguai d~i di~n ky ket c6 tac d\lng tang them sg long trQng va tin tuCmg cua d6i tac nhung khong phai la yeu cfru b~t bUQc trong thu
t\lC kY k€t hqp d6ng. H(J]J dang lao dVng Hqp d6ng lao dQng la sg thoa thu~n gifra nguai lao dQng va nguai su d\lng lao dQng v€ vi~c lam, ti€n cong va cac di€u ki~n lien quan. Khi phan lo~i hqp d6ng lao dQng ph6 bi€n nhfrt la phful chia thea thm gian: - Hqp d6ng lao dQng khong xac dil1h thai h~n - Hqp d6ng lao dQng xac dinh thai h~n; - Hqp d6ng lao dQng khoan vi~c: Hqp d6ng lao dQng thea mua, V\l; hqp d6ng thea phfrn vi~c C\l th€ ... Thgc hi~n chu truang phat tri€n kinh t€ thi truOng c6 sg quan ly cua nha nuac, quan h~ gifra nguai su d\lng lao dQng va nguai lao dQng duqc xac l~p tren co sa hqp d6ng lao dQng. Trong d6 xac dinh ra quy€n, trach nhi~m, nghla V\l cua nguai su d\lng lao dQng va nguai lao dQng. Thgc t€ cho thfry, nhfrng vi ph~m quy dinh cua phap lu~t v€ lao dQng n6i chung va 'li pht;lm v€ hqp d6ng lao dQng n6i rieng con rfrt ph6 bi€n. Nguai lao dQng luon {] van vi tri y€u th€ va chiu nhi€u rang bUQc khi tham gia hqp d6ng lao dQng. 434 3. Cong tac quan Iy van ban 3.1.1. Khai ni?m 3.1. TAng quan v@ cong tac van thO' Cong mc van thu thea cach gQi truy€n th6ng 1£1 cong tac cong van gifiy ta. Ngay nay cong mc van thu duQ'c hi€u la ho~t dQng bao dam thong tin bfing van ban ph\lc V\l cong tac lanh d~o, chi d~o, quan ly va di€u hanh cac cong vi~c trol1g cac co quan nha nuac, cac t6 : chilc chinh tri, t6 chilc chinh tri-xa hQi, t6 chilc kinh t~ va cac dan vi vii trang nhan dan (gQi chung 1£1 cac co quan, t6 chilc). Cong tac van thu co cac ynghla sau: - Cong tac van thu bao dam cung cfip kip thai, dfry du nhfrng thong tin cfrn thi~t ph\lc V\l cac nhi~m V\l quan ly, di€u hanh va cac cong vi~c chuyen mon cua m6i co ho~t dQng cua co quan, t6 chilc, vira co chilc nang truy€n d~t, ph6 bi€n thong tin bfing quan, t6 chilc noi chung. C6ng tac van thu vira co chilc nang la bao dam thong tin cho van ban; - Lam t6t cong tac van thu se gop phfrn giai quy€t cong vi~c cua co quan, t6 chilc duQ'c I1hanh chong, chinh xac, nang sufit, chfit lUQllg, dung chinh sach, dung ch~ dQ, gift gin duQ'c bi m~t qu6c gia, h~n ch~ duQ'c b~nh quan lieu gifiy ta; - Cong tac van thu bao dam gift l~i dfry du chUng cil v€ mQi ho~t dQng cua co quan, t6 chilc. NQi dung cua nhfrng tai li~u duQ'c hinh thanh va duQ'c nh~n trong qua trinh giai quy€t cac c6ng vi~c phan anh chinh xac, chan th\fc cac ho~t dQng cua co quan, t6 chilc; ki~n t6t cho c6ng tac lUll tm. Ngu6n b6 sung tai li~u vao lUll tm chu y~u tir giai do~n - C6ng tac van thu co n€ n~p bao dam gift gin dfry du h6 so, tai li~u, t~o di€u van thu. Trong qua trinh ho~t dQng cua minh, cac co quan, t6 chilc cfrn phai t6 chilc th\fc hi~n t6t c6ng tac l~p h6 so hi~n hanh va giao nQP h6 so, tai li~u vao lUll tm co thu~n lQ'i va b6 sung duQ'c nhi€u tai li~u vao Ph6ng lUll tm qu6c gia. 3.1.2. Hinh thuc t6 chuc cling tac van thu Hi~n nay, a nuac ta, cac co quan, t6 chilc dang ap d\lng ba hinh thilc t6 chilc quan. H6 so duQ'c l~p hoan chinh, van ban gift dfry du thi th\fc hi~n c6ng tac lUll tm c6ng tac van thu co quan 1£1 van thu t~p trung, van thu phan tan va van thu h6n hQ'P. Van thu tgp trung: La hinh thuc van thu toan bQ cac cong do~n van thu va cac thao tac nghi~p V\l xu ly van ban duqc th\lc hi~n t~i mQt nO'i chung cho ca cO' quan, nhu t~i van phong, ho~c phong hanh chinh. Hinh thuc nay ap d\lng t~i cac cO' quan Van thu phan tan: La hinh thuc van thu cac cong do~n va thao tac nghi~p V\l khong lOn, dong t~p trul1g, cO' quan nho nhu van phong UBND huy~n, UBND cfrP xa. van thu duqc phan chia cho nhi€u dan vi trong cO' quan cung th\lc hi~n, trong do cac don vi th\lc hi~n cac nhi~m V\l gi6ng nhau, nhu danh may, in, nhan ban, trinh ky van ban, cho s6 k)T hi~u van ban. HInh thuc nay ap d\lng nhfrng cO' quan lOn, cac dan vi Van thu h6n h9'p: La hinh thuc trong d6 mQt s6 cong vi~c v€ van thu duqc th\lc hi~n t~p trung (ti€p nh~n van ban, dang ky van ban, nhan ban, dong dftu, ban hanh van dong khong t~p trung. Nhung hinh thuc nay nay chuy€n dfin sang hinh thuc h6n hqp. ban, ki€m tra thi hanh van ban, ...), mQt s6 cong vi~c duqc th\lc hi~n phan tan (so~n thao van ban, in ftn, luu gift h6 sa vi~c, ...). Hinh thuc h6n hqp duqc ap d\lng ph6 bi€n trong hfiu h€t cac cO' quan, t6 chuc hi~n nay. Nhin chung, dli ap d\lng hlnh thuc van thu nao, cac cong vi~c v€ cong tac van thu trong cO' quan phai do nlQt dan vi ph\l trach, nhu van phong ho~c phong hanh chinh. U6i v&i nhfrng cO' quan nho co th€ khong l~p bQ ph~n van thu chuyen trach thuQc phong hanh chinh, co th€ do mQt nhan vien van thu, thu ky, hay mQt trong can Khi l\la ch9n hinh thuc t6 chuc cong mc van thu cfuI chu cac y€u t6 sau day: bQ lanh d~o cO' quan dam nhi~m. - Chuc nang, nhi~m V\l, ph~m vi thfim quy€n cua cO' quan; - Kh6i IUQ'Ilg van ban chu chuy€n (di, d€n, nQi bQ); - s6 IUQ'Ilg va d~c di€m cac dan vi tflJC thuQc (tinh hlnh can bQ van thu t~i cac dan vi, cac phuang ti~n ky thu~t, .v.v. ). Trong cac hinh thuc t6 chuc cong tac van thu, hinh thuc h6n hqp la hqp ly han ca. HInh thuc nay cho phep giam bOt cho phi cho vi~c th\lc hi~n cac cong vi~c, cai ti€n t6 chuc lao dQng cho can be> van thu chuyen trach, t~o di€u ki~n thu~n lqi cho vi~c nghi~p V\l, ti€n dinh muc hoa, chuyen mon hoa, dam bao S\l th6ng nhfrt trong chi d~o v€ t6 chuc va t&i t~p trung hoa, hi~n d~i hoa duqc mQt s6 quy trinh nghi~p V\l van thu 436 rnQt c~ch hqp IY. 3.1.3. Yeu cdu il6i vOi can bp van thu Trong qua trlnh thvc hi~n cac nQi dung cong vi~c, cong tac van thu a cac ca quan, t6 chuc phai bao dam cac yeu cfiu: Nhanh chong, Chinh xac, Bi m~t, Hi~n d~i. so~n thao van ban, in frn van ban, dang ky van ban, gui van ban, lUll van ban, thea d6i vi~c giai quy€t van ban, luon g~n lien v&i vi~c su d\lng cac phuong ti~n kg thu~t hi~n d~i. VI v~y yeu cfiu hi~n d~i hoa cong tac van thu dfi tra thanh mQt trong rihfing ti€n d€ Trong qua trlnh thvc hi~n nhfing nQi dung cua cong tac van thu C\l th€, nhu bao dam cho cong tac van thu nhanh dap ung yeu cfiu til cac ho~t dQng cua ca quan va xu huOng hi~n d~i hoa van phong, van phong hi~n d~i. Hi~n d~i hoa cong tac van thu ngay nay, .tru&c h€t noi d€n vi~c (mg d\lng cong ngh~ thong tin trong cong tac van thu 3.1.4. Npi dung clla cong tac van thu va vi~c su d\lng cac may moc thi€t bi van phong hi~n d~i. NQi dung cong tac van thu duqc ghi trong Khoan 2~ Di€u 1 Nghi dinh 110/2004/ND-CP ngay 08/4/2004 cua Chinh phu v€ cong tac van thu. NQi dung cong tac van thu g6m co b5n khfiu nghi~p V\l nhu sau: - Xay dlJIlg va ban hanh van ban; - Quan ly van ban va tai li~u khac; - Quan ly va su d\lng con dfru trong ca quan; 3.2. Quan Iy van ban di 3.2.1. Nguyen ttic chung vJ vifC ta chit'c va quan Ij van ban ili - L~p h6 sa hi~n hanh va giao nQP tai li~u vao lUll trfr hi~n hanh cua ca quan. Van ban di cua ca quan thvc chfrt la c6ng C\l di€u hanh, quan ly trong ph~m vi thvc hi~n chuc nang, nhi~m V\l, quy€n h~n duqc giao. VI v~y vi~c t6 chuc quan ly van ban di phai bao dan1 cac nguyen t~c sau : - Chinh xac, kip thai, dung quy trlnh quy dinh cua phap lu~t; - Tfrt ca van ban, gifry to' do ca quan gui ra ngoai phai dang ky va lam thu t\lC gui di t~i van thu ca quan. Quy dinh nay nhftm dam bao t6 chuc quan ly th5ng nhfrt van ban di trong mQt ca quan, t6 chuc. 3.2.2. NVi dung quan Ij van ban di a) Dang kY van ban di Dang kY van bim di la vi~c ghi chep mQt s6 thong tin cfill thiet cua van ban di, nhu: s6,
kY hi~u, ngay thang nfun, trich yeu riQi dung cua van bim, .v.v. vao nhUng phuong ti~n dang
kY, nhu s6 dang kY van bim di, the, may vi tinh,... nhfun quim ly ch~t che van ban cua co quan va tra tim van bim duQ'c rmanh chong. Ngoai~ra, khi dang ky van ban di cAn hoan thi~n cac thu t\lC khi phat hanh van Yeu cAu khi dang kY van bim di la phai ghi dfry du va chinh xac cac yeu t6 cfill thiet co
trong cac phuong ti~n dang kY. Truac khi dang kY van bim, van ban phai duQ'c ki€rn tra l~i Ifill
cu6i v€ trinh bay the thuc cua van ban, thfun quy€n ban hanh van ban,... bannhu: narn~ tinh til ngay 01 thang 01 nam do. NhUng co quan~ t6 chuc ho~t dQng thea nhi~m - Ghi s6 len van ban: S6 cua van ban la s6 dang ky thu tv cua van ban trong ky thllfry s6 van ban thea nhi~m ky; - Ghi ngay, thang, nam len van ban: Ngay, thang, narn van ban la ngay thang
nam van ban duQ'c kY ban hanh. TruOng hQ'P van ban do Qu6c hQi, Uy ban thuOng V\l Qu6c hQi, HQi d6ng nhan dan ban hanh lfry ngay thang nam van ban duQ'c thong qua.
N gay thang nam cua van ban ghi b~ng s6 A r~p va phai ghi ra rang, chinh xac (d6i vai
ngay duai 10 va thang duai 3 thl them s6 0 d~ng truac); - Dang ky van ban di: Vi~c dang kY van ban di duQ'c thvc hi~n tren cac phuang
ti~n nhu s6, may vi tinh. D6i v&i nhfrng co quan, t6 chuc dung s6 va s6 lUQTIg van ban duQ'c ban hanh nhi€u (thuOng la tren 500 van ban trong mQt nam) thl trong mQt nam
l~p nhi€u lo~i s6 dang kY van ban di khac nhau d6i vai m6i lo~i van ban, thuOng la: s6
dang ky van ban di (m~t); s6 dang kY van ban di (thuOng); s6 dang ky van ban di (van b) Chuyin giao van ban di ban quy ph~m phap lu~t). - Tfrt ca van ban di phai duQ'c dang ky va chuy€n di ngay trong ngay khi dff co chfr ky cua nguai co thAm quy€n va dong dfru co quan; 438 - Vi~c gui van ban di phai dung noi nh~n dff ghi tren van ban; - NhUng van ban co dftu chi muc de> khAn phai chuy~n truac tuy thea muc de> khAn; - T~t ca cac lo~i van ban gui ra ngoai d~u phai co phong bi. Do v~y phai thl!c hi~n cac cong vi~c rlhu chQn phong hi, trinh bay phong bi, dan phong bi va lam thu t\lC gui die c) Sap xip va luu van ban Van ban duqc ban hanh phai lUll l~i it nh~t 02 ban, 01 ban lUll t~i be> ph~n van .. thu cO' quan, 01 ban lUll l~i t~i h6 sa cong vi~c cua can be> da tflJc ti€p so~n thao van
ban do. T~i t~p lUll van ban abe> ph~n van thu cO' quan, cac van ban lUll duqc x€p thea
thu tl! s6 van ban da duqc dang ky thea s6 dang ky van ban die 3.3. Quan If van ban d~n 3.3.1. Nguyen ttic chung d6i vOi vi?c quan Ij va giai quyit van ban din - MQi van ban d€n d~u phai duqc t~p trung dang ky t~i van thu cO' quan. U6i vai nhung van ban d€n ghi ngoai phong bila dich danh thu truOng cO' quan, sau khi boc ra,
n€u nQi dung van ban la vi~c cong thi cung phai dang kY t~i van thu cO' quan. - Vi~c ti€p nh~n va dang ky van ban d€n t~i van thu cO' quan thea nguyen t~c kip thai, chinh xac va th6ng nh~t. - NhUng van ban d€n co d~u chi muc de> kh~n phai lam thu t\lC phan ph6i ngay sau khi dang kY. - NhUng van ban m~t phai duqc nguOi co trach nhi~m xU ly mm duqc b6c va xu lYe 3.3.2. Npi dung nghi?p VII quan Ij va giai quyit van ban din - Tiip nhtjn van ban din: V~ nguyen t~c, t~t ca cac lo~i van ban d€n d~u phai t~p tnlng dang kY t~i van thu cO' quan. - Dang leY van ban din: Khi dang ky phai ghi d~y du cac thong tin c~n thi€t v~ ,ran ban". van ban van cac phuong ti~n dang kY. Truac khi dang ky phai dong d~u d€n
len van
ban. D~u d€n duqc dong agoc trai duai ph~n trinh bay y€u t6 "s6 va ky hi~u van ban",
truCmg hqp la cong van trao d6i thi duai y€u t6 "trich y€u - Trinh van ban din: T~t ca cac van ban d€n, sau khi da dang kY, tuy thea ch€ de> van thu cua tUng cO' quan, t6 chuc, can be> ph\l trach cong tac van thu phai trinh ngay cho chanh van phong (ho~c truOng phong hanh chinh) xem xet, nghien clm d~ quy~t dinh huOng giai quy~t. Lanh d~o van phong, ho~c phong hanh chfnh ghi y ki~n
chuy~n van ban d~n cac ca nhan, don vi giai quy~t. D6i v6i nhUng cO' quan, t6 chuc nhc>, co th~ trinh xin y ki~n chuy~n van ban d~n
twc ti~p thu truOng cO' quan. Thu truOng cO' quan, t6 chuc cho y ki~n chuy~n van ban. - Chuydn giao van ban din: Van thu cO' quan co trach nhi~m chuy~n giao van ban d~n dung d6i tugng xir ly thea y ki~n cua larm d~o van phong ho~c cua thu truOng cO' quan.
NguOi nh~n van ban phai kY nh~ dfiy dli vao s6 nh~ tai li~u. D6i v6i nhUng cO' quan lOn,
co nhi~u don vi dong khong cung mQt ch6 thi m6i don vi co s6 giao nh~ rieng. Vi~c chuy~n giao nhUng van ban co dfiu m~t phai chu y, khi chuy~n thi chuy~n
ca bi co ghi ~fiu hi~u m~t d€n ngum nh~n xu lY. N€u cO' quan mio co s61m;mg van ban
m~t nhi~u, thi lam s6 chuy~n giao van ban m~t rieng. TruOng hqp s6 lugng van ban m~t it, thi sir d\lng chung s6 chuy~n giao van ban thuOng, nhung phai them cot ghi muc do m~t. - T6 chuc giai quyit va theo di5i vi?c giai quyit van ban din: Thu truOng cO'
quan, t6 chuc co trach nhi~m chi d~o giai quy~t kip thai nhUng van ban d~n. Can cu noi dung cua van ban d~n, thu truOng cO' quan giao cho don vi, ho~c ca nhan giai quy~t. Don vi, ca nhan co trach nhi~m nghien clm, giai quy~t van ban d~n thea thai h~n duQ'c phap lu~t quy dinh ho~c thea quy dinh rieng cua tUng cO' quan, t6 chuc. Thu truOng cO' quan, t6 chuc co th~ giao cho lanh d~o van phong, phong hanh chfrrn thea d6i, don d6c vi~c giai quy~t van ban d~n. Lanh d~o van phong, phong hanh chinh thuOng xuyen thong bao nhUng van ban d~n va ti~n de> giai quy~t van ban d~n t~i cac cuoc hQp giao ban cua cO' quan, t6 chuc. - Sao van ban din: Trong ho~t dong eua cac cO' quan, t6 chuc, thuOng xuyen phai th\lc hi~n sao van ban d~n. Theo quy dinh cua phap lu~t hi~n nay, cac ban sao phai duQ'c trlnh bay thea th~ thuc quy dinh. Co ba hlnh thuc sao la sao y ban chinh, sao l\lc va trfch sao. 3.4. Cong tac l~p h6 SO' 3.4.1. Cae khai ni?m H6 sa: H6 So' lit mot t~p g6m toan bO (ho~c mot) van ban, tai li~u co lien quan
v6i nhau v~ mot vfin d~, mot S\l vi~c, n10t d6i tugng C\l th~ ho~c co cung mot (ho~c 440 mQt s6) d~c di€m chung v€ th€ lo~i ho~c tac gia hlnh thanh tai li~u trong qua trlnh giai quy€t cong vi~c thuQc ph~m vi chll'c nang, nhi~m Vl) cua cO' quan, dan vi ho~c ca nhan. tm li~u hlnh thanh trong qua trlnh L4p h6 sa: L~p h6 So' la qua trinh ~p hQP, s~p x€p thea d6i, giai quy€t cong vi~c thanh h6 So' thea nhUng nguyen tic va phuong phap nh~t dinh. M6i h6 So' co th€ la mQt ho~c nhi€u ~p, m6i t~p la mQt don vi bao quan. 3.4.2. Tac dlJng Clla vi?c l(ip h6 SUe L~p h6 sase co tac dl)ng : - Tra tIm tai li~u duQ'c nhanh chong khi cfrn thi€t; ; - Lam can cu chinh xac d€ giai quy€t cong vi~c kip thai va hi~u qua; - B~o dam cho vi~c quan ly tai li~u duQ'c ch~t che va giu gin bi m~t; - T~o di€u ki~n t6t cho cong tac lUll tru. 3.4.3. Yeu c8u clla vi?c l(ip h6 su R6 So' duQ'c l~p ra phai phan anh dung chuc nang, nhi~m V\l cua Co' quan, don vi. Tai li~u trong h6 So' phai co m6i lien h~ ch~t che vai nhau va phai phan anh dung trlnh tl! di€n bi€n cua S\I vi~e. Tai li~u trong h6 So' phai co gia tri. 3.4.4. L~p danh mlJc h6 SO' Khdi ni¢m: Danh ml)c h6 So' la ban ke nhUng h6 sarna Co' quan, don vi cfrn phai l~p trong mQt thai gian nh~t dinh (thuOng la mQt nam). Tac dl)ng cua danh ml)c h6 So' : tai li~u va l~p h6 So' trong Co' - Danh ml)C h6 So' giup cho vi~c phan lo~i, s~p x€p ~ quan, don vi duQ'c chu dQng, hqp ly, khoa hQc, thu~n ti~n; - Giup cho can bQ trong Co' quan l~p dUQ'c. h6 So' dfry du, chinh xac; - Giup cho can bQ lUll tru lam can Cll' ki€m tra, don d6c vi~c l~p h6 So' cong vi~c cua can bQ chuyen mon; - Giup lanh d~o Co' quan, don vi n~m duQ'c toan bQ cong vi~c eua Co' quan, dan vi va cong vi~c cua tUng can bQ thua hanh trong Co' quan; thl!c hi~n t6t eong tac thu th~p tai li~u vito lUll tru Co' quan va lit Co' - La Co' So' d€ So' d€ cae ca nhan giao nQP tai li~u vao lUll trUe L~p darlh ill\lC h6 SO': g6m cac bu&c sau day. - TUng can bQ cong chuc can cu van chuc nang, nhi~m V\l, chuang trinh, k€ ho~ch cong tac trong nam t6i va nhi~m V\l C\l th€ cua mlnh d€ dV ki€n nhUng h6 So' cdn l~p; - Can bQ ph\l trach trong dOn vi t~p hqp cac ban dv ki€Il cua tUng ca nhan trong don vi, b6 nhirng h6 So' trung l~p, b6 sung nhirng h6 So' con thi€u thanh ban danh n1\lC h6 So' cua dan vi; - Van phong (ho~c phong hanh chfnh) t6ng hqp nhfrng danh m\lc h6 So' cua cac don vi, xay d\ffig danh m\lc h6 So' cua Co' quan; - Ban danh m\lc h6 So' phai duQ'c thu twOng Co' quan duy~t va ban hanh cho toan Co' quan thvc hi~n. Danh m\lc h6 So' m6i nam lam mQt l~n vao thang cu6i nam d€ su d\lng cho nam sau. U6i v&i nhirng Co' quan, t6 chuc co Co' cfru t6 chuc, chuc nang, nhi~m V\l 6n dinh thl chi c~n l~p danh m\lc h6 So' mQt l~n, nhftng nam sau chi b6 sung, di€u chinh cho phil hqp v&i chuang trlnh k€ ho~ch m&i va ti€p t\lC su d\lng. 3.4.5. T8 chitc l(ip h8 SO' M6i dan vi, t6 chuc trong Co' quan gift n1Qt ban danh m\lc h6 So' cua dan vi mlnh d€ lam can cu l~p h6 sa. Can bQ, cong chuc, nhan vien can cu danh n1\lC h6 So' d€ xac dinh nhfrng h6 So' mlnh phai l~p va chuAn bi bla h6 sa. Trong qua trlnh giai quy€t, thea d6i cong vi~c thu th~p tai li~u vao h6 sa. Van thu cO' quan can Cll- VQO danh ml:lC h6 sa d~ ghi s6, kY hi¢u h6 sa VGO c(Jt
"Luu h6 sO''' trong s6 dang kY van ban di, din va ddu din. Ngoai ra, l(ip nhfmg h6 sa thu(Jc trach nhi¢m cua van thu cO' quan. Cu6i nam, cac ca nhan, cac dan vi can cu van danh m\lc h6 sarna t6ng hqp h6 So' dil l~p, s~p x€p l~i hoan chinh, khi nao d€n h~n nQP lUll thl nQp van lUll tm Co' quan. NhUng h6 sarna con c~n duQ'c su d\lng lau dai, chua nQP duQ'c van lUll tm thl ghi chu van danh m\lc h6 sa. tw&c cho nen co th€ chua dung hoan toan v&i Danh m\lc h6 So' la ban dv ki€n thvc t€. Vi v~y trong qua trlnh giai quy€t c~n thea d6i, di€u chinh cho phil hqp v&i thvc 442 t€ tinh hlnh cac cong vi~c va giai quy€t cong vi~c cua cO' quan. N€u c6 vi~c m&i phat sinh cftn b6 sung vao danh m\lc h6 sa. Nguqc l~i, nhUng cong vi~c da dV ki€n nhung thvc hi~n, khong hlnh thanh h6 So' thl ghi ra vao c9t ghi chu "Khong thanh h6 sa". ************** 1. Phftn bi~t th€ thuc cong van v&i van ban co ten lo~i khac. 2. TrInh hay chuc nang Slr d\lng va so~n thao m9t quy€t dinh, to trInh, bao cao co n9i dUI)g lien quan d€n IInh V\lC van h6a, xa h9i. 3. TrInh bay cac nguyen t~c quan ly van ban trong Co' quan; trlnh bay nhi~m V\l cua can b9 van h6a xa hQi trong ho~t dQng ban hanh va quan ly van ban trong IInh V\lC van h6a xa hQi. 4. L~p Danh m\lC h6 So' lien quan d€n ho~t d9ng thuQc IInh V\lC van h6a- xa hQi. - Stich tham khao 1) PGS. TSKH Nguy€n Van Thftm va TS LUll Ki€m Thanh: Huang dan ky thuQt nghi¢p v¥ hanh ehfnh - Nxb Th6ng ke, 2003 2) GS. TSKH Nguy€n Van Thftm: So{}n thao va xu If; van ban quan If; nha nuae, Nxb Chinh tri Qu6c gia - S\l th~t, 3) TS LUll Ki€m Thanh: Huang dan so{}n thao van ban quan If; hanh ehfnh, Nxb Th6ng ke, 2004. - Van ban phap IUQt v~ So{}n thao van ban va quan If; van ban 1. BQ NQi V\l - Van phong Chinh phu: Thong tu s6 01/2011/TTLT-BNV-VPCP eua B(J N(Ji v¥ - Van phong Chfnh phu ngay 19/01/2011 Huang dan thd thue va ky thuQt trinh bay van ban hanh ehfnh 2. Chinh phu: Nghj tJjnh s6 110/2004/ND-CP ngay 8/4/2004 eua Chinh phu v~ eong tae van thu 3. Chinh phil: Nghj ajnh s6 09/2010/ND-CP ngay 8/2/2010 cua Chinh phu sua
a6i b6 sung Nghj ajnh s6 110/2004/ND-CP ngay 8/4/2004 cua Chfnh phu v~ c6ng tac van thu 4. Cvc LUll trfr nha nu&c: C6ng van so 608/LTNN-ITNC ngay 19/11/1999 cua C1:lC Luu tru NlzG nuac Huang dJn Ung d1:lng c6ng ngh¢ thong tin trong van thu luu tru 5. Cvc Van thu va lUll trfr nha nu&c: C6ng van sri 425/VTLTNN-NWTW ngay 18/7/2005 cua C1:lC Van thu va luu trfr nha nuac huang dJn quan If; van ban ai, van ban din. 444Call hoi thao luan
Call hoi thao luan
Tai lieu tham khao
- Van ban phap lu~t v~ thBng ke
Trich y~u nQi dung
cAp
ThOi gian
Ten van ban
8tt
ban hanh
ban hanh
van ban
-
Dang kY tai khoan tren webmail: Tru&c h€t mu6n sir d\lng duqc webmail nay
nguai dung cAn phai dang kY 1 account (tai khoan) tren webmail. V&i mail.yahoo ta se
duqc dang ky mien phi tai khoan nay bAng cach:
Bu&c 1. B~ vao trang http://www.yahoo.com.vn (day Ia trang web ti€ng Vi~t cua
Yahoo).
lI).
's-:tJlo"; l't"'4 IClnUo&
f)~ dang kY tai khoan tren yahoo mail, b~n click chQn chuQt vao chfr Dang ky a
phAn n1ail mi~n phi, phia tren ben phai g6c man hlnh. Khi d6 website dang kY tai khoan
(account) cua b~n se duqc rna ra, hay khai toan bQ thong tin thea chi d~n nhu sau:
394
H<)p thu. a day se hi€n
dim hon so vai nhfrng thu da dQc.
• ........lhile files frcln-. the Internet can be l .... sefuL some files can potentially
1
Hai tap thuc hanh:
Tai lieu tham khao
•
2.3. TO'trinh
2.4. Thong bao
Can hoi thao luan
Tai lieu tham khao