BQ VAN HOA, THE THAO vA tiu LleH TRUONG BOI DUONG CAN BO QUAN LY VAN HOA, THE THAG vA DU LICH
•
.
TAl LIEU BOI DUONG CONG CHUC VAN HOA - xA HOI. xA (Khu VlJC D6ng b~ng)
QUYEN II: KY NANG TAc NGHIE:P
HA NQi, nam 2012
MVCLVC
A
,
TT
TRANG
TENBAI
Quy trlnh xay d\IIlg k€ ho~ch quan Iy, t6 chuc cac ho~t dQng
Bai 1
1
van hoa, gia dlnh, th€ thao va du lich tren dia ban xa.
21
Bai2
Ky nang giao ti€p va ph6i hqp cua cong chuc van hoa - xa
hQi xa v&i cac co quan, t6 chuc va ea nhan tren dia ban xa.
too"
45
Bai3
Ky nang xay d\IIlg n€p s6ng van hoa, gia dlnh van hoa, lang,
II!
"-;' .,..
~
thon, ftp, ban van hoa tren dia ban xa khu vgc D6ng bang.
Bai4
81
Ky nang quan Iy, huOng dftn vi~c cu6i, vi~c tang va I~ hQi tren dia ban xa khu vgc D6ng b~ng.
117
Bai5
Ky nang quan Iy va huOng dftn t6 chuc cac ho~t dQng trong eae thi€t ch~ van hoa tren dia ban xa khu vgc D6ng b~ng.
Bai6
139
Ky nang quan Iy va huOng dftn t6 chuc cac ho~t dQng thong
tin, tuyen truy€n, c6 dQng, trang trf khanh ti€t tren dia ban xa
vung D6ng b~ng.
Bai 7
171
Ky nang quan Iy, huOng dftn t6 chuc phong trao van hoa van ngh~ thu~t qufin chung tren dia ban xa khu vgc D6ng b~ng.
Bai8
199
Ky nang quailly, huOng dftn t6 chuc phong trao th€ d\lc th€
thao qufin chung tren dia ban xa.
Bai9
223
Ky nang quan Iy, huOng dftn khai thac gia tri cac di san van
-~:
hoa pJ!\lC V\l ho~t dQng du lich tren dia ban xa.
[
.) .........
~
239
Bm. 10 Ky nang quiln Iy, huOng dftn va t6 chuc cong tac gia dlnh tren
dia ban xa.
Bai 11
259
Ky nang xay d\IIlg kich ban Chuang tlnh hQi nghi, kich ban Chuang trlnh eae sg ki~n van hoa, gia dlnh, th€ thao va du
lich tren dia ban xa.
Bai 12
297
Ky nang quan Iy huOng dftn cac djch Vl) van hoa, gia dlnh, thao va du Ijch tren dia ban xa khu vgc D6ng b~ng.
th€
326
Bili 13 Ky nang ki€rn tra phat hi~n cac hanh vi vi ph~rn hanh chfnh v€ ho~t dQng van hoa, th€ thao, du lich va phong ch6ng b~o
l\Ic gia dlnh tren dia ban xa.
349
Bili 14 Ky nang th6ng ke, phan tfch, t6ng hQlJ s6 li~u, vi€t bao cao v€ ho~t dQng van hoa, gia dlnh, th€ thao va du lich tren dia
ban xa.
368
Bili 15 Ky nang (mg d\lng cong ngh~ thong tin d6i v&i cong chilc
-'
van hoa - xa hQi xa.
402
Bili 16 Ky nang so~ thao van ban d6i v61 cong chuc van hoa - xa hQi xa.
) ..
\. ,~
---
QUY TRINH XAY DVNG KE HO~CH QuAN L Y, TO CHUC cAc HO~T BQNG VAN HOA, GIA BINH, THE THAO
vA. DU LICH TREN BfA BAN XA
TS. NSUT. NGUYEN VAN KHANH
Ths. HOANG THJ BINH
...
Thai Iuqng: 8 ti~t(*)
A. MVC DicH, YEu cAu
1. Ml}c dich:
Cung c~p cho hQc vien nhfrng ki~n thuc co ban v€ quy trlnh xay d\Il1g K~ ho~ch
quan Iy, K~ ho~ch t6 chuc cac ho~t dQng van hoa, gia dlnh, th~ thao va du Iich tren dja
banxa
Nang cao ky nang quan Iy, t6 chuc cac ho~t dQng van hoa, gia dlnh, th~ thao va
du Ijch tren dja ban xfi cho cong chuc van hoa-xfi hQi xfi
2. Yeu cAu:
HQc vien n~m vfrng Quy trlnh xay d\Il1g K~ ho~ch quan Iy, K~ ho~ch t6 chuc cac
ho~t dQng van hoa, gia dlnh, th~ thao va du Iich tren dia ban xfi
B.NQIDUNG
I.Khai quat thl}'c"tr,ng quan lyva t6 chuc cac ho,t dQng van hoa, th~ thao, gia
dinh va du Ijch tren dja ban xii hifn nay.
. /
1.1. Uu di~m:
Trong nhfrng nam qua cong tac quan Iy va t6 chuc cac ho~t dQng van hoa, th~
thao, gia dlnh va du Ijch &cac vUng nang thon rQng 100 cua t6 qu6c ngay c8.ng di vao
n€ n~p va co huOOg phat tri~n t6t d~p. N6i b~t Ia cang tac quan Iy, gln gift, k~ thira va
phat tri~n cac gia trj truy~n th6ng, cac di san van hoa quy bau cua dan tQc. Nhi€u ho~t
dQng van hoa, th~ thao, gia dlnh va du Iich mang tinh truy€n th6ng dfi duQ'c ph\lc h6i
va phat tri~n. Cac ho~t dQng m&i phat sinh cling co suc hut m~nh me d6i v&i cong
(*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; ThAo lu~n: 4 ti~t
chung, nha cac ho~t dQng hfru ich nay rna nang h;rc sang t~o van hoa, ngh~ thu~t, th~ d\lc, th~ thao, gia dlnh va du lich cua qu~n chung nhan dan u cac dia phuong cling duQ'c phat huy mQt cach t6i da. V~n d~ gift gin ban s~c van hoa dan tQc duQ'c dong dao
qu~n chung nhan dan coi trQng, cac ho~t dQng th~ d\lc, th~ thao, gia dinh va du lich
luon g~n k€t v61 nhau ph\lc V1;l d~c lvc nhu c~u huOng th\l va sang t~o cac san phAm
van hoa-ngh~ thu~t, van hoa-th~ thao, van hoa-gia dlnh, van hoa-du lich cua cac t~ng
lOp nhan dan, gop ph~n thuc dAy kinh t€-xa hQi cua tUng dia phuong phat tri~n, lam
phong phil them dOi s6ng tinh th~n va v~t ch~t cho nhan dan.
.:
chinh quy~n dia phuong, nh~t la c~p xa vao nhfmg nam gAn day cling g~t hai duQ'c
nhi~u thanh qua r~t dang khich l~. Cac ho~t dQng ~y da va dang co suc m~nh thu hut
dong dao qu~n chung nhan dan tich cvc huOng (mg tham gia. Nhi~u ho~t dQng van
hoa, th~ thao, gia dlnh va du lich mang tinh truy~n th6ng: L€ hQi tin nguOng, ton giao,
dan ca, dan vli, thO' ca,ho, ve, tro di€n dan gian, my thu~t, am nh~c, Am thvc, van hoa
van ngh~, th~ d\lc-th~ thao qu~n chung... cua cac dan tQc khong nhfmg duQ'c ph\lc h6i
rna con phat tri~n m~nh me, khai d~y tinh th~n yeu nuoc, yeu que huong, phat huy tinh
g~n k€t cQng d6ng, dan chu lang xa, truy~n th6ng doan k€t cac dan tQc, tuOng nho va
ton vinh nhfmg nguai co cong vO'i nuoc, co nghIa vO'i dan, nang lvc sang t~o van hoa
cua nhan dan duQ'c chu trQng, lam cho dai s6ng tinh th~n cua nhan dan ngay c3ng 6n
dinh va di~n m~o van hoa cua tUng dia phuong them kh&i s~c.
1.2. NhllQ'c di@m:
Ben c~nh nhfmg k€t qua d~t duQ'C, vi~c quan ly va t6 chuc cac ho~t dQng van hoa,
th~ thao, gia dlnh va du lich t~i cac dia phuong trong thai gian qua cling da bQc lQ nhi~u vfu1 d~ b~t c~p. Dang lUll Yla khuynh huOng thuong m~i hoa l€ hQi, b~nh thanh tich, ca dQ trong cac ho~t dQng th~ d\lc, th~ thao ... cac ho~t dQng lien quan d€n
lInh
VlJC gia dlnh chua duQ'c quan tam dung muc, cac ho~t dQng van hoa-du lich khi t6 chuc
da coi nh~ cac y€u t6 van hoa tinh thAn, rna nghieng v~ cac ho~t dQng dich V1;l, d~t trQng tam vao ffi\lC tieu kinh t€. Do do vfu1 n~n an xin, cuOp gi~t, m~t an ninh tr~t tv, t~ n~n xa hQi, me tin di doan, va v~ sinh moi truOng t~i nO'i di€n ra cac ho~t dQng van
hoa, th~ thao, gia dlnh va du lich & cac dia phuong chua duQ'c quan tam, giai quy€t
tri~t d~ gay phan cam d6i v61 nhan dan va buc xuc du lu~n xa hQi.
Vi~.c t6 chuc cac ho~t dQng van hoa, th~ thao, gia dlnh va du lich cua cac c~p
..
Nguyen nhan c6 nhi€u nhung tvu trung I~i Ia do dQi ngtl can bQ cong chuc van
ho~ch Quan Iy va K€ ho~ch T6 chuc cac ho~t dQng van h6a, the thao, gia dlnh va du
h6a-xii hQi xii chua c6 kha nang tham muu v6'i cfip uy, UBND xii v€ vi~c xdy d\l1lg K€
Iich, nen c6 Iuc, c6 nm khong tranh kh6i s\lIung tung bi d9ng va kern hi~u qua. Nhln
hi~n nay rfit it ngum c6 trlnh dQ, nang I\lC de c6 the chu dQng, tich C\lC trong cong tac
chllng trlnh dQ va nang I\lc th\lc ti€n cua dQi ngtl can bQ cong chuc van h6a - xii hQi xii
xay d\l1lg K€ ho~ch Quan Iy va K€ ho~ch T6 chuc cac ho~t dQng van h6a, the thao, gia
dlnh va du Iich, nen chua tIm ra duQ'c nhUng phuong an, giai phap xu Iy tlnh hu6ng kip
thm, nhfun dam bao an ninh tr~t tl.I, an toan giao thong, phong ch6ng cac t~ n~ xii hQi va v~ sinh. moi truang nm di~n ra cac ho~t dQng van hoa, th~ thao, gia dlnh va du Itch
Nh~m kh~c ph\lc tlnh tr~g neu tren, khong c6 con duOng nao khac Ia Nha nu6'c va
tren dia ban xii.
cac cfip chinh quy€n dia phuong cAn phai nhanh ch6ng c6 k€ ho~ch b6i dUOng dQi ngtl
ho~ch Quan Iy va K€ ho~ch T6 chuc cac ho~t dQng dQng van h6a, the thao, gia dlnh va
can bQ cong chuc van h6a-xa hQi xii, giup hQ c6 ki€n thuc va ky nang xdy d\l1lg K€
du Iich de tham muu cho cfip uy va UBND xii quiln Iy va t6 chuc t6t cac ho~t dQng van
hoa, the thao, gia dlnh va du Iich tren dia ban xa.
cac hO{lt ilpng van hoa, gia tlinh, thi thao va du Ijch tren tlja ban xa" duQ'c xdy d\l1lg nh~m m\lc dich giup can bQ cong chuc van h6a-xa hQi xa c6 nhUng ki€n thuc va ky nang
Chuyen d€ bai giang "Kj nang xay dlplg Ki hO{lch Qulin Iy, Ki hO{lch Ta chuc
co ban trong vi~c xdy d\l1lg K€ ho~ch Quan Iy, K€ ho~ch T6 chuc, phat huy th€ m~nh
cua cac ho~t dQng van h6a, the thao, gia dlnh va du Iich cua timg dia phuong, g6p phfin
nang cao dai s6ng tinh thAn va v~t chftt cho nhan dan, giup cho nhan dan bi€t g~n d\lc
khai trong," bi€t th6ng cao qui cua gia tran trQng gift gln nhUng gia tIi d~o duc truy€n
dlnh, dong tQc, n6i rQng ra Ia cua xu So' que hU thAn yeu nu6'c n6ng nan cua ca dan tQc da duQ'c hun duc qua hang ngan n8m Iich su d\l1lg nu6'c va gift nu6'c, lam cho dai s6ng van hoa, the thao, gia dlnh va du Iich cua m6i 2. Nhii'ng khai ni~m CO' baD. 2.1. Khai ni~m v~ K~ ho,ch: dia phuong them phong phu, sinh dQng, hftp dftn va ngay cang phat trien. K€ ho~ch duQ'c hieu Ia mQt t~p hQ'P nhUng ho~t dQng duQ'c s~p x€p thea Iich trInh, co n<)i dung chuang trInh, thm hl:ln, ngu6n l\Ic, ~n dinh nhUng m\lc tieu C\l th€, xac dinh phuong an tri€n khai va dinh huOng phat tri€n cac ho~t 4<)ng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du lich cua tUng dia phuong, nh~m d~t duQ'c cac m\lc tieu chu y€u da d€ rae K€ ho~ch hay, co ch~t IUQ'llg la k€ hOl;lCh sat v6'i nhu cdu th\Ic t€ khach quan, gop phdn thvc hi~n th~ng lQi Nghi quy€t cua c~p Uy, H<)i d6ng nhan dan va UBND xa d6i v6'i cac hOl;lt d<)ng nay. 2.1.1 Npi dung cua k~ hO{lch bao gam cac y2u ta sau:
- Xac dinh m\lc tieu, yeu cdu cong vi~c (VI m\lc dich gl phai lam cong vi~c nay? Cong vi~c nay mang ll;li lQi fch gl?) - Xac dinh n<)i dung cong vi~c (N<)i dung cong vi~c dola gl?) - Xac dinh mirc d<) cong vi~c ( Quan trQng, khong quan trQng, khftn c~p ) - Xac dinh cach thuc th\Ic hi~n cong vi~c (Lam b~ng cach nao?) - Xac dinh phuong phap ki€m soat, ki€m tra ( Ai ki€m tra, ki€m tra t6ng th€ hay ki€m tra tUng b<) ph~n trQng y€u cua cong vi~c?) - Xac dinh ngu6n l\Ic th\Ic hi~n ( Nhan l\Ic, v~t l\Ic va tai l\Ic?) - Xac dinh thm gian, thm h~ cong vi~c (Khi nao b~t ddu, khi nao k€t thuc?) - Xac dinh dia di€m (Lam adau ?) 2.1.2 Phan IO{li K2 hO{lch: a) Ki hor;zch ng&n hr;zn K€ hOl;lCh ng~n h~ thuOng duQ'c gi6i hl;ln ill 3 thfulg d€n 6 thfulg ho~c 1 nam va
chia nh6 k€ hOl;lCh ra thea ngay, tudn, thfulg, quy, 6 thfulg, ca name K€ hOl;lch ngtin h~
thuOng co m5i quan h~ hfru co VO; k€ hOl;lCh trung h~ va dai hl;ln. Day la d~g k€ hOl;lCh mang tinh th\IC t€ va co nhUng nhi~m V\l C\l th€. b) Ki hor;zch trung hr;zn va dai hr;zn K€ hOl;lch trung hl;ln va da.i hl;ln la dl;lng k€ hOl;lch co m\lc tieu va thm gian th\IC hi~n til 3 d€n 5 nam, mang tinh t6ng hqp, cdn phai huy d<)ng va sir d\lng cac ngu6n l\Ic d€ tham gia th\Ic hi~n. 2.2. Khai ni~m v~ Quan Iy Quan Iy Ia thu~t ngfr chi "Ho(:lt dQng co y thuc cua con ngum nh~m s~p x€p t6 chuc, chi huy, di€u hanh, huOng dfin, ki€m tra... cac qua trlnh phat tri€n xa hQi va hO(:lt dQng cua con ngum d€ huOng chung phat tri€n phil hqp v6i quy Iu~t xa hQi, d(:lt duQ'c m\lc tieu xac dinh thea y chi cua nha quan Iy v61 chi phi thdp nhdt". Co th€ noi quan Iy vira Ia mQt ngh~ thu~t, vira Ia mQt khoa hQc. Do Ia ngh~ thu~t
rna ngum Ianh d(:lo quan Iy khi€n cho cdp du6i cua mlnh lam vi~c hang say hon, hi~u qua cao hon. Con khoa hQc chinh Ia cach rna ngum Ianh d(:lo quan Iy th\lc hi~n duQ'c ngh~ thu~t quan Iy dy. Co th€ noi xay dvng k€ hO(:lch, t6 chilc, chi d(:lo, giam sat Ia b6n y€u t6 can#ban cua cong tac quan IY. 2.3. Khai ni~m v~ T8 chwc T6 chuc Ia mQt h~ th6ng hO(:lt dQng co y thuc cua con ngum nh~m dua mQt t~p
hqp cac nhan t6 dang tir tr(:lng thai n.r do, rm r(:lc ho~c chua hoan chinh tra thanh mQt
chinh th€ mang mQt cdu truc va nhUng chilc nang chung, nh~m th\lc hi~n m\lc dich va m\lc tieu cong vi~c d~t ra co hi~u qua cao. Tir khai ni~m neu tren ta co th€ hi€u t6 chuc Ia mQt hO(:lt dQng co y thilc cua cac cdp uy dang, chinh quy€n dia phuong trong vi~c t~p hqp cac thanh t6 nho Ie, rm r(:lc cua cac hO(:lt dQng van hoa, th€ chinh v€ nQi dung, va duQ'c s~p x€p thao, gia dlnh va du lich thanh mQt hO(:lt dQng IOn hoan
thea mQt trlnh n.r thai gian nhdt dinh nh~m m\lc
dich t6i cao Ia truy€n tai nhUng gia tri nhan van sau s~c va gia tri thdrn my cao d~p cua nhUng hO(:lt dQng hfru ich dy d€n v61 nhan dan, lam thoa man dai s6ng tinh thfrn cua nhan dan d6ng thm nang cao nh~n thilc, trach nhi~m va b6n ph~n cua ngum dan d6i
v61 vi~c xay dvng va phat tri€n dm s6ng van hoa co sa cua dia phuong trong tlnh hinh
hi~n nay. 2.4. K~ ho,ch quan Iy va k~ ho,ch t8 chuc cac ho,t dQng van hoa, th~ thao, gia dinh va du Itch tren dia ban xi. Xay dvng K€ hO(:lch quan Iy va K€ hO(:lch t6 chilc cac hO(:lt dQng van hoa, th€
thao,
gia dlnh va du lich co co sa khoa hQc, d(:lt chdt IUQl1g cao bao gia cling mang I(:li hi~u qua
thi€t th\lc cho dm s6ng van hoa tinh thAn cua nhan dan. Do Ia mQt trong nhUng nhi~m V\l quan trQng d6i v6i can bQ cong chuc van hoa-xa hQi xa. Thong thuOng cil rn6i klli nguOl can hQ cong chilc van hoa-xa hQi xa lam t6t cong tac quan ly thl hao gia cling khOi d~u hfutg vi~c xay d\ffig duQ'€' k€ ho~ch hay, co chftt luqng, sat vOl th\Ic t€. M6i quan h~ gifra k€ ho~ch va quan ly la m6i quan h~ hi~n chUng, tach rOl. Do do, d€ cong tac quan ly co hi~u qua, htlu cO', khang khit v61 nhau khong th€ doi hoi nguOi can hQ cong chilc van hoa-xa hQi xa phai co ky nang xay d\ffig k€ ho~ch quan ly va k€ ho~ch t6 chilc cac ho~t dQng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du ljch tren dja hanxa. kim chi nam huOng cac ho~t dQng van hoa, th€ K€ ho~ch Quan Iy va K€ ho~ch T6 chuc co vai tro va t~m quan trQng nhu mQt
thao, gia dinh va du ljch a m6i dja
phuong di dUng quan di€m, duOng 16i, chu truong, chinh sach cua Dang va Phap lu~t cua Nha" nuac; D6ng thOi con la d<}ng l\lc thuc dAy cac ho~t dQng nay phat tri€n di len trong hi~n t~i cling nhu tuong lai. V6i vai tro la nguOl "giup Uy han nhan dan xa trong vi~c quan Iy va t6 chilc cac ho~t dQng th€ d\lc, th€ thao, van hoa van ngh~ qu~n chung, cac cau l~c hQ, I~ hQi truy€n th6ng, hao v~ cac di tich Ijch sir van hoa, danh lam th~ng
canh a dja phuong, di€m vui chO'i giai tri va xay d\II1g n€p s6ng van minh, gia dlnh van
hoa, ngan ch~ vi~c truy€n ha tu tuOng phan dQng, d6i tf\lY duai hlnh thilc van hoa,
ngh~ thu~t va cac t~ n~n xa hQi khac adja phuong" nguOi can hQ cong chirc van hoa-van
hQi xa c~n phai n~m vilng va sir d\lng thanh th~o cac quy trlnh v€ vi~c xay d\ffig K€ ho~ch Quan Iy, K€ ho~ch T6 chilc cac ho~t dQng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du ljch. 3. Quy trinh xay dl}11g K~ ho,ch QUaD ly cac ho,t dQDg VaD hoa, the thao, gia dinh va du lich tren dia ban xii. Quan Iy cac ho~t dQng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du ljch tren dja han xa la ho~t dQng co y thirc cua UBND xa, can hQ cong chilc van hoa-xa hQi xa va cac thanh vien co lien quan nh~m s~p x€p, t6 chirc, chi huy, di€u hanh, huOng d~n th\lc hi~n, ki€m tra qua trlnh di~n ra cac ho~t dQng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du lich tren dia han xa sao cho dung v6i quan di€m duOng 16i, chu twang chinh sach cua Dang va phap lu~t cua Nha nuac, dinh huOng phat tri€n kinh t€-xa hQi cua dja phuong, phil hqp v6i dOl s6ng van hoa va thu~n phong my tl)c cua dan tQc nhAm nang cao dOl s6ng tinh thftn cho nhan dan. 3.1. Quy trinh xay d\fng K@ bo,cb Quan ly ngin b,n (bing nam). .. d€ Hang nam, can b<) cong chuc van hoa-xa h<)i xa cAn I~p m<)t bang K€ ho~ch Quan
19 cac ho~t d<)ng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du Iich tren dia ban xa co n<)i dung C\l th€
tham mUll cho UBND xa quan Iy t6t cac ho~t d<)ng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du Iich tren dia ban xa. Trong bang K€ ho~ch Quan Iy c§n n~m viing cac ho~t d<)ng mang tinh truy€n th6ng, thuOng nien ho~c m6i phat sinh, tren cO' sa do len phuong an quan Iy nhAm t6 chuc th\lc hi~n cac ho~t d<)ng dy d~t chdt Iuqng va hi~u qua cao. ...... BtrtJc 1: L"p bling k2 hOt}ch qutin If D€ I~p bang k€ ho~ch quan Iy cac ho~t d<)ng van hoa, th€ thao, gia dinh va du Iich t~i dia phuong m<)t cach bai ban va khoa hQc, nguOi can b<) cong chuc-van hoa, xa h<)i xa c§n phai ti€n hanh khao sat, th6ng ke s6 Iuqng cac ho~t d<)ng van hoa, th€ thao, gia th6ng, thuOng nien ho~c m&i phat sinh trong nhfmg dlnh va du Iich mang tinh truy€n trong nam, m6i ho~t d<)ng d€u phai co dAy nam gAn day thea trlnh t\l thai gian C\l th€ dli cac thong tin thi€t y€u sau day: 1. Ten ho~t dQng; Chli th€ t6 chuc ho~t d<)ng 2. Thai gian t6 chuc ho~t dQng: Ghi ra ngay, thang, nam, d€n ngay, thang, name 3. Chli th€ t6 chuc: (Ai Ia nguai t6 chuc, ca nhan, t~p th€, Ban quan Iy) (Vi d\l; L€ HQi Thap Ba PONAGA Nha Trang di€n ra til ngay, thang nam, d€n ngay, thang, nam ... do Ban quan Iy Thap Ba t6 chuc) 4. Dia di€m ho~t d<)ng: Ghi dia di€m C\l th€ (xa, thon, d<)i, dp, lang ... ) 5. Ynghla, m\lc dich, n<)i dung, hinh thuc va quy mo ho~t dQng 6. Cac Io~i hlnh ho~t d<)ng: - L€ hQi truy€n th6ng; L€ hQi dan gian; L€ hQi Ton giao - HQi thi, hQi di€n van hoa, van ngh~, th€ d\lc th€ thao quAn chung - Cac giai th€ thao qufin chUng: Bong - Cac giai van hoa, van ngh~ quAn chung (ca hat, mua, ve, k€ chuy~n, ngam thO', di€n kich gia dinh, nuoi con kh6e, d~y con ngoan, ong ba cha m~ mftu m\lc, con chau thao hi€n. - Lich rnai doan van ngh~ chuyen nghi~p, dQi chi€u b6ng luu dQng. - Cac hQi nghi ton vinh nhfrng nguai t6t, vi~c t6t, nhfrng nguai c6 rno hlnh lam nong nghi~p gi6i, nhfrng nguai c6 nhi€u d6ng g6p xay d\ffig dai s6ng van h6a - xa hQi
adia phuong... - Cac di€n dan quang ba tuyen truy€n v€ suc kh6e sinh san, suc kh6e giai tinh, phong ch6ng HIV/AIDS, phong chong rna tuy, rn~i dam, b~o l\lc gia dlnh va cac t~ n~n xa hQi khac. - Cac S\l ki~n quang ba tuyen truy€n v€ vi~c I~p Quy khuy€n hQc. Phat dQng
phong trao thi dua khen thuOng, ton vinh cac em hQc sinh, sinh vien a xa co nhi€u
thanh tfch trong hQc t~p va trao hQc b6ng cho cac em. - Ph6i hqp v&i Ban Van h6a xa, Ban chi d~o toBn dan doBn k€t xay d\ffig dOi s6ng van h6a, t6 chuc HQi nghi quan tri~t va dQng vien qu~n chung nhan dan th\lc hi~n n€p s6ng van rninh trong vi~c cuai, vi~c tang va I€ hQi. - Cac ho~t dQng dich V\l van h6a, dich V\l du lich ph\lc V\l dai s6ng van h6a - xa hQi t~i dia phuong. -Cac ho~t dQng thong tin tuyen truy€n quan di€rn duOng 16i cua Dang va Chfnh sach Phap lu~t cua Nha nuac t~i dia phuong - Phat dQng phong trao ToBn dan doan k€t xay d\ffig dai s6ng van h6a, gia dlnh, thon, xorn, ~p, ban, lang, xa van h6a. - Cac ho~t dQng khac thuQc IInh V\lC van h6a, th€ thao gia dlnh va du lich rnai phat sinh t~i dia phuong vao nhfrng narn g~n day... Btr«Ye 2: LQp bao cao tang th2 trinh UBND XQ xem xet phi dUYft Sau khi hoan thi~n bang k€ ho~ch quan Iy, can bQ cong chuc van h6a - xa hQi xa co trach nhi~m I~p ban bao cao t6ng th€ K€ ho~ch quan Iy cac ho~t dQng trong narn trlnh UBND xa xem xet phe duy~t, tren cO' sa d6 tri€n khai th\lC hi~n. Brie 3: Xay dpg phutYng an quan Ii Can cu vao rn\lC dich, y nghla, nQi dung, hlnh thuc, quy rno t6 chuc va t~rn quan trQng cua rn6i ho~t dQng rna xay d\ffig phuong an quan Iy sao cho phil hqp, nh~rn dam bao an toan cho cac ho~t dQng. Tren cO' sa Bang K€ ho~ch quan Iy cac ho~t dQng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du Ijch trong nam dii duqc UBND xii phe duy~t, nguai cong <& chuc van h6a-xii hQi xii phai c6 trach nhi~m ph6i hqp v6'i cac cO' quan doan th€ c6 chuc nang xay d\ffig phuang an quan Iy cho tUng ho~t dQng trinh UBND xii phe duy~t d€ tri€n khai thlJc hi~n. Lam duqc di€u d6 m6'i c6 th€ chu dQng xu Iy va giai quy€t kjp
thai mQi tlnh hu6ng phuc t~p nay sinh a nhUng nO'i dong nguai rna chung ta thuOng
g~p nhu: M~t an ninh tr~t tlJ, say xin, danh IQn, cu6'p gi~t, va cac t~ n~n xii hQi khac U6ng thai tich ClJC tham mUll d€ xu~t cac phuong an quan Iy t6i uu nhAm h~n ch€ tieu ClJC, phbng ch6ng t~ n~ xii hQi, bao v~ v~ sinh moi truOng, gift gin an ninh tr~t tl!, giup cho cac chu th€ t6 chuc thlJc hi~n th~ng Iqi m\lc tieu cua k€ ho~ch ho~t dQng d€ rae 2 Quy trlnh xiy dtplg KS ho,ch quin Iy tnmg. va d8i lifo (3 d&t 5 nim). U6i v6'i cac dja phuang, day Ia d~ng k€ ho~ch trung h~n va dai h~n c~n phai c6 then tirng nam va t6ng th€ 3 ho~c phan k)r, phan h~n, xac djnh ti€n dQ thlJc hi~n C\l th€ 5 nam; Ubi hoi nguai can bQ cong chuc van h6a-xii hQi xii phai c6 trinh dQ xay d\ffig k€ ho~ch 3 nam ho~c 5 nam c\l th€, r6 rang nhAm d~t duqc cac m\lc tieu cO' ban dii d€ ra. NQi dung k€ ho~ch t6ng th€ 3 nam ho~c 5 nam c~n quan tam d€n nhUng ho~t dQng tieu bi€u cua tUng name Thong thuOng Ia nhUng SlJ ki~n t6 chuc trQng di€m· ph\lc V\l nhi~m V\l chinh trj then nam ch~n, nhAm phat huy suc m~nh cua toan dang, toan quan va toan dan cung nhau chung suc chung long, phat huy truy€n th6ng cach m~ng xay d\ffig que huang ngay cang giau d~p. Ho~c t6 chuc cac L~ hQi dan gian, L~ hQi truy€n th6ng c6 tac dQng to IOn va anh huOng sau s~c d€n tlnh cam va tu tuOng cua nhan dan trong thai ky hQi nh~p va phat tri€n d~t nu6'c. M~t khac cling c6 th€ xay d\ffig k€ ho~ch 3 nam ho~c 5 nam tren tinh thdn djnh huOng cho SlJ phat tri€n, v~n dQng mQi ngu6n IlJc xii hQi cung tham gia ... Til k€t qua cua vi~c khao sat, n~ vCmg s6 Iuqng va ch~t Iuqng cac ho~t dQng van hoa, th€ thao, gia dlnh, du Ijch duqc t6 chuc thuOng nien ho~c mO'i phat sinh van nhUng nam gdn day tren dja ban xii, can cu trlnh tl! thm gian cac ho~t dQng di~n ra hang nam, can cu van chi€n Iuqc xay d\ffig va phat tri€n kinh t€-xii hQi 5 nam cua dja phuong, khi xay d\ffig k€ ho~ch quan Iy 3 nam ho~c 5 nam d6i vO'i cac ho~t dQng van h6a, th€ thao, gia dlnh va du Ijch, yeu c~u nguai can bQ cong chuc xii hQi xii phai co trlnh dQ nh~ djnh,
phan tich, danh gia ho~t dQng nao g~n Ii€n vO'i cac SlJ ki~n chinh trj, kY ni~m cac ngay I~ th€ 100 cua d~t nuac, dan tQc, ho~t dQng nao huOng t61 rnl)c dich quang ba tuyen truy€n cac
rn(;Ulh cua dia phuong, d€ chu dQng xay d\ffig phuong an qu3.na1Y. D€ vi~c xay d\ffig k€
ho~ch quan 1y cac ho~t dQng van hoa, th€ thao, gia dlnh va du 1ich til 3 narn d€n 5 nfun d~t k€t qua t6t, nguOi can bQ cong chilc van hoa-xii hQi xii cAn phai nfun vfing quy trlnh xay d\ffig k€ ho~ch quan 1y t6ng th€ co thOi h~n til 3 d€n 5 nfun thea cac buac sau: BU'O'c 1: Xay dlplg bang k€ hot}ch quan Ij trung ht}n va dili ht}n th€ Nh~ diOO, phart tich, danh gia, chQn l\la va xac diOO OOfmg ho~t dQng van hoa,
thao, gia dlOO va du 1ich trQng tam cua timg narn, tren cO' sa do xay d\lllg bang k€
ill 3 nfun d~n 5 nam d€ tharn mUll cho UBND xii. Cac y€u t6 d€ hOl;lCh quan 1y t6ng th€ OO~n xet, dat$ gia, chQn l\la va xac dinh cac ho~t dQng trQng tam: 1.1 Ml)c dich, y nghIa, t~m quan trQng va S\l c~n thi€t cua ho~t dQng, 1.2 Chu th€ quan 1y 1.3 Ho~t dQng thuQC 1100 VlJC gl? 1.4 Ten cua ho~t dQng. 1.5 NQi dung, hlnh thilc, quy mo. 1.6 Ml)c tieu de ra: 1.7 Kho khan, thu~n 19i, 'ngu6n nhan l\lc, ngu6n kiOO phi. 1.8 K€ ho~ch va ti€n dQ tri€n khai th\lC hi~n theo timg name BU'O'c 2: Phan IOt}i cac lot}i hinh hot}t dpng tieu bi€u timg narn, va b~t cil lo~i hlnh nao cling l~n 1uqt thea cac trlnh t\l sau day rna xay d\lllg k€ ho~ch t6ng th€ 3 nam ho~c 5 name a) Cae ho{lt dPng van hoa Vi d!,: - Nam 2011: Dl! kien t~p trung t6 chilc OOfmg ho~t dQng van hoa tieu bi€u gl? Nhfmg ho~t dQng van hoa tieu bi€u ~y co gia tri gl v€ vi~c quAng ba tuyen truy€n va phat huy cac th€ m~nh cua dia phuong? D\l kien ke ho~ch quan 1y, kern thea cac phuong an quan 1Y. - Narn 2012: D\l ki~n t~p trung t6 chuc nhUng ho~t dQng van hoa trQng tam gl? . NhUng ho~t dQng dy co gia tri thuc dAy dai s6ng tinh thdn va v~t chdt cua nguai dan trong thai ky xay d\lIlg nang than rnai? D\l ki~n k~ ho~ch quan ly, kern thea cae phuong an quan lY. - Nam 2013: D\l ki~n t~p trung t6 chuc nhUng ho~t dQng van hoa quan trQng gl? NhUng ho~t dQng dy huOng too vi~c huy dQng rnQi ngu6n l\lc xa hQi d€ xay d\lIlg que
hucmg ngay cang giau d~p? D\l ki~n k~ ho~ch quim ly, kern thea cac phuong an quan lY. ... ~. ... ;
: - Nfun 2014: D\l ki~n ~p trung t6 chuc nhUng ho~t dQng van hoa tieu bi€u gl?
NhUng ho~t dQng tieu bi€u dy co gia tIi gl eho S\l phat tri€n kinh t~ van hoa- xa hQi adia
phuong? D\l ki~n k~ ho~ch quim ly, kern thea cac phuong an quim lY. - Narn 2015: D\l ki~n t~p trung t6 chuc nhUng ho~t dQng van hoa trQng tam gl?
NhUng ho~t dQng trQng tam dy co tac d\lng gl d~n ni€rn 1\1 hao eua xu sa que huong?
D\l ki~n k~ ho~ch quan ly, kern thea cac phuong an quim lY. b) Cae hO{lt il~ng thi dllC, thi thao: Vi d1}: - Narn 2011: V€ lInh V\lC Th€ d\lc, Th€ thao d\l ki~n t~p trung t6 chuc nhUng ho~t dQng tieu bi€u gl? NhUng ho~t dQng tieu bi€u dy co gia tri gl v€ vi~c quimg ba tuyen truy€n va phat huy cae th~ rn~h cua dia phuong? D\l ki~n k~ ho~ch quan ly, kern thea cac phuong an quan lY. - Narn 2012: D\l ki~n t~p trung t6 chuc nhUng ho~t dQng Th€ d\lc, Th€ thao trQng tam gl? NhUng ho~t dQng dy co gia tri thuc dAy dai s6ng tinh thdn va v~t chdt cua
nguOi dan trong thm kY xay d\lIlg nang than moo? D\l ki~n k~ ho~ch quim ly, kern thea cac phuong an quim lY. " , ' thao quan - Nam 2013: D\l ki~n t~p trung t6 chuc nhUng ho~t dQng Th€ d\lc, Th€ trQng gl? NhUng ho~t dQng dy huOng tm vi~c huy dQng rnQi ngu6n l\lc xa hQi d€ xay d\lIlg que huang ngay cang giau d~p? DlJ ki~n k~ ho~ch quan ly, kern thea cac phuang an quan lY. thao tieu - Nam 2014: DlJ ki~n t~p trung t6 chuc nhUng ho~t dQng Th€ d\lc, Th€ bi€u gl? NhUng ho~t dQng tieu bi€u dy co gia tri gl eho slJ phat tri€n kinh t~ van hoa
xa hQi adia phuang? D\l ki~n k~ ho~ch quan ly, kern thea cac phuong an quan lY. - Nam 2015: DlJ ki€n t~p trung t6 chuc OOUng ho~t dQng Th€ d\lc, Th€ c) Cae hO{lt dpng gia dinh: Vi d1}.: thao trQng
tam gl? NhUng ho~t dQng trQng tam ~y co tac d\lng gl d€n ni&n u.r hao eua xu sa que
huong? DlJ ki€n k€ ho~ch quim ly, kern thea cac phuong an quan lY. - Narn 2011: DlJ ki€n t~p~ trung. t6 chuc OOUng ho~t dQng 1100 VlJC gia dlnh tieu bi€u gl? NhUng ho~t dQng gia dlnh tieu bi€u ~y co gia tri gl v€ vi~c phong eh6ng b~o IlJc gia dlOO, xay d\ll1g gia dlnh van hoa? DlJ ki€n k€ ho~ch quan ly, kern thea cae
phuong an quan lY. - Narn 2012: DlJ ki€n t~p trung t6 chuc OOUng ho~t dQng Gia dlnh trQng tam gl? NhUng ho~t dQng ~y co gia tri thuc dAy dai s6ng tiOO thAn va v~t ch~t cua nguOi dan trong thai ky xay d\ll1g nong thon rn&i? Dl! ki€n k€ ho~ch quan ly, kern thea cae phuong an quan lY. - Narn 2013: DlJ ki€n t~p trung t6 chuc OOUng ho~t dQng Gia dlnh quan trQng gl? NhUng ho~t dQng ~y huOng t&i vi~c huy dQng rnQi ngu6n IlJc xii hQi d€ xay d\ll1g que
huong ngay cang giau d~p? DlJ ki€n k€ ho~ch quan ly, kern thea cac phuong an quan lY. - Narn 2014: DlJ ki€n t~p tnlng t6 chuc OOCrng ho~t dQng Gia dlnh tieu bi€u gl? NhUng ho~t dQng tieu bi€u ~y co gia tri gl eho Sl! phat tri€n
tlOO lang, nghIa xorn va
dai s6ng kinh t€ van hoa- xii hQi a dia phuong? DlJ ki€n k€ ho~ch quan ly, kern thea
cac phuong an quan lY. d) Cae hOl}t apng du Ijch: Vi d\l: - Nam 2015: DlJ ki€n ~p trung t6 chuc rmUng ho~t dQng Gia dlnh trQng tam gl?
NhUng ho~t ~Qng trQng tam ~y co tac d\lng gl d€n ni€rn u.r hao eua dong tQc, xu sa que
huong? DlJ ki~n k€ ho~ch quim ly, kern thea cac phuong an quan lY. - Narn 2011: DlJ ki€n t~p trung t6 chuc OOUng ho~t dQng Du lich tieu bi€u gl? NhUng ho~t dQng Du lich tieu bi€u ~y co gia tri gl v€ vi~c quang ba tuyen truy€n va phat huy cae th€ rn~nh cua dia phuong? DlJ ki€n k€ ho~ch quan ly, kern thea cae phuong an quan lY. - Narn 2012: D\l ki€n t~p trung t6 chilc nhUng ho~t dQng Du lich trQng tam gi? .. NhUng ho~t dQng ~y co gia tri thuc dAy dai s6ng kinh t€ cua nguai dan trong thai ky xay d\ffig nang than rnai? D\l ki€n k€ ho~ch quan Iy, kern thea cac phuong an quan IY. - Narn 2013: D\l ki€n t~p trung t6 chilc nhUng ho~t dQng Du lich quan trQng gi? NhUng ho~t dQng ~y huOng tai vi~c huy dQng rnQi ngu6n l\lc xii hQi phat tri€n cac dich V\l van hoa, du lich d€ xay d\ffig que huong ngay cang giau d~p? D\l ki€n k€ ho~ch quan Iy, kern thea cac phuong an quan IY. ; - N3m 2014: D\l ki€n ~p trung t6 chilc nhUng ho~t dQng Du lich tieu bi€u gi?
Nhfmg ho~t dQng tieu bi€u ~y co gia tIi gi cho S\l phat tri€n kinh t€ van hoa- xii hQi adia
phuang? D\l ki€n k€ ho~ch quan Iy, kern thea cac phuong an qU3n IY. Nhfmg ho~t dQng trQng tam ~y co tac d\lng gi d€n ni€rn - Narn 2015: D\l ki€n t~p trung t6 chilc nhUng ho~t dQng Du lich trQng tam gi?
t\1 hao cua xu sa que huong? D\l ki€n k€ ho~ch quan Iy, kern thea cac phuong an quan IY. Barre 3: Xay dv:ng phuung tin quiin If Xay d\ffig Phuong an quan Iy cac ho~t dQng trQng tam trong bang k€ ho~ch quan Iy trung h~ va dai h~ dii duQ'c UBND xii phe duy~t nh~rn rn\lC dich: - Dam bao s6 IUQTIg, ch~t IUQTIg nQi dung, chuong trinh, m\lc tieu cua cac ho~t dQng dii co trong bang k€ ho~ch. - Dua ra phuong an quan Iy t6i Uti nh~rn h~n ch€ tieu cgc, phong ch6ng cac t~ t6 n~n xii hQi, bao v~ v~ sinh nlai truOng, gift gin an ninh tr~t tg, giup cho cac chu th€ chilc thgc hi~n th~ng IQ'i rn\lc tieu cua k€ ho~ch ho~t dQng d€ rae ~~ - T6 chilc Igc IUQTIg quan Iy: Cang an, dan quan tg v~. thanh nien tinh nguy~n, cac t6 chilc chinh tri, doan th€ ... dam bao an toan. - Tang cuOng cang mc ki€rn tra giAm sat cac ho~t dQng di€n ra theo k€ hOl;lCh. - Xay d\ffig cac phuong an quan Iy dg phong, d~ kip thOi giai quy~t cac S\1 c6 bAt
nga co th€ xay ra nhu hoa ho~, mAt di~n dQt xuAt, hu hong trang thi~t bi, tinh tr~g cAp clm, mAt an ninh tr~t tg, tai n~n ngh€ nghi~p ..... Quan Iy cac ho~t dQng van hoa, th€ thao, gia dinh va du lich t~i dia phuong la trach nhi~rn cua cAp uy, chinh quy€n va toan th€ cQng d6ng dan cu sinh s6ng t~i dia phuong. Ngum can b<) cong chuc van hoa, xii h<)i xii khang th€ m<)t mlnh rna co th€ quan xuy€n h€t cac ho~t d<)ng cfin phai quan 1Y. Nhung can b<), cong chuc xii h<)i xii co m<)t vi trf va d<)ng van hoa, th€ vai tro rAt quan trQng 1a tham mUll d€ xuAt cho cAp uy va chinh quy€n dia phuong cach
thuc quful 1y cac ho~t nay sao cho ngay cang di vao n€ n€p, van minh, ti€n b<), tren cO' sa
k€ thira nhUng gia tri truy€n th6ng t6t d~p, phat tri€n di len, gop phAn thuc dAy cac ho~t
thao, gia dlnh va du 1ich a dia phuong phat tri€n ngay cang phong
phu, sinh d<)ng va hAp dfuI, ph\lc V\l d~c l\lc dm s6ng tinh thAn cua qufin chung nhan dan
trong thai ky xay dl)l1g nong thon m&i, cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa dAt nu&c. Mu6n lam dugc di€u do ngum can b<) cong chuc van hoa-xii h<)i xii phai tl! trang d<)ng n€u bi cho mlnh nhUng ki€n thuc hi€u bi€t cAn thi€t d€ co th€ ph~ lo~i cac lo~i hlnh ho~t
tren m<)t cach chfnh xac, ra rang. Tren cO' sa do can cu vao n<)i dung, hlnh
thuc va quy rna ho~t d<)ng tham muu cho cAp uy va chinh quy€n dia phuong lo~i hlnh nao Chinh quy€n dia phuang tIVc ti€p quan 1y, lo~i hlnh ho~t d<)ng nao UBND xii giao cho cac t6 chuc doan th€ chfnh tri xii h<)i quan 1y, Lo~i hlnh nao giao cho cac t6 chuc 19; Lo~i hlnh ho~t d<)ng nao do chinh ban than nguai can b<) cong chuc van hoa-xii h<)i xii h<)i ngh€ nghi~p quan 1y; Lo~i hlnh ho~t d<)ng nao giao cho cac doanh nghi~p quan xii ttvc ti€p thea d6i va quan 1Y. Kern thea k€ ho~ch quan 1y cac ho~t d<)ng nay nguai nhi~m V\l quan 1y cac ho~t d<)ng van hoa, th€ can b<) cong chuc van hoa- xii h<)i xii co trach nhi~m cung cAp va huOng ddn cho cac d~t hi~u qua cao. 3. Quy trinh xay d1}11g K@ ho,ch T6 chuc cae ho,t dQng van hoa, gia dinh, th~ thao va du Iich tren dia ban xa. chu th€ quan 1y sir d\lng cac van ban quy ph~m phap 1u~t cua Nha nu&c th\lc hi~n
thao va du lich a dia phuang ngay cang nh~m bao v~, gin gifr, khai thac va phat tri€n cac ho~t d<)ng van hoa, th8 thao, gia dlnh
va du lich tren dia ban xii, tren cO' sa do qufulg ba, gi&i thi~u, tuyen truy€h cac gia tri
thAm mT, nhan van cua cac ho~t de)ng Ay d~n v&i nhan dan, lam th6a man do; sbng tinh T6 chuc, cac ho~t d<)ng van hoa, th€ thao va du 1ich 1a m<)t trong nhUng ho~t d<)ng thAn cua nhan dan. D€ th\Ic hi~n dugc di€u .do ngum can be) cong chuc van hoa - xii h<)i xii cfin phai co ky nang xay dl)l1g K8 ho~ch T6 chuc cac ho~t dQng hfru fch nay me)t cach bai ban, khoa hQc. D~ xay d\lIlg K~ ho~ch T6 chuc d~t hi~u qua cao c~ phai xac djnh dugc fi\le
tieu, m\lc dich, y nghIa va tdm quan trQng cua vi~c t6 chuc, tren cO' sa do d€ ra nhUng
quy€t dinh dung d~n v€ vi~c chQn l\la cac phuong an va cac giai phap t6 chuc tri€n khai th\lc hi~n mang tinh kha thi cao. Xay d\lIlg K€ hOl;lCh T6 ch.uc cdn n~m vUng cac BlltYC 1: TIm hiiu np; dung hOilt tlpng ... bu&c sau: ~ " TIm hi€u, nghien clm va xac dinh nQi dung hOl;lt dQng s~p t6 chuc? ThuQc 1Inh
V\lC nao? Nh~m m\lc dich y nghIa gl? D6i tugng hOl;lt dQng 1a ai? HOl;lt dQng duqc t6 ; chuc thuOng nien hay hOl;lt dQng m&i? Ai 1a chu th€ dUng ra t6 chuc: Chinh quy€n dia phuang, doanh nghi~p, dom th€ hay ca nhan t6 chilc? NQi dung, quy rna, hlnh thilc t6 chilc? M\lc tieu t6 chilc? - D6i vai hO{lt ai)ng aUf/c t8 chuc thuirng nien Cdn nghien clm Uti khuy€t di€m va nhUng bai hQc kinh nghi~m cua vi~c t6 chilc hOl;lt dQng nay duqc rut ra til nam tm&c, can cil van dai s6ng kinh t€ xa hQi va tlnh hinh th\lC ti€n cua dia phuang, xac dinh phuong an xay d\lIlg K€ hOl;lCh T6 chilc sat v&i
nhu cdu th\lc t€. Tham mUll, d€ xuAt, xin y ki€n chi dl;lO cua uy Ban Nhan Dan xa, tren
t6 chilc ho~c trvc ti€p dUng ra t6 chilc hOl;lt dQng sao cho
cO' sa do hu6ng d~n chu th€ chAt 1ugng, hi~u qua cua hOl;lt dQng cua nam nay ti€n bQ hon nam tm&c. - D6i vai hO{lt ai)ng mai Cdn xem xet nghien clm tOM bQ k€ hOl;lCh, nQi dung chuang trInh, 1Qch ban t6 chilc cac ho~t dQng m&i do Chu th€ t6 chilc xay d\lIlg co anh huOng gl d€n phong t\lC t~p quan, do; s6ng van hoa tinh thAn cua nhan dan dia phuong hay khang? N€u 1a hOl;lt dQng co tal trq thi cdn xac dinh xem d6i tugng tai trq 1a ai? Quy€n 1qi Nha tal trq nhu th€ nao?
HOl;lt dQng duqc t6 chilc co 13m arm huOng d€n
thuAn phong my t\lC cua dan tQc hay
khong? Mang l~i 1qi ich tinh thAn va v~t chAt nhu th€ nao cho qufuI chUng nhan dan a Nh~ xet, diaphuang? ki€n chi dl;lO va quy€t dinh cua UBND xa. BaO'e 2: Xiiy dlplg ki hO{lch tang thi Til ffi\lC dich, y nghla, nQi dung hOlilt dQng chuAn bi t6 chJc xac djnh ffi\lC tieu cua
ho~t dQng d6, ti€n hanh xay d\lllg k€ ho~ch t6ng th€, c6 S\l s~p x€p, b6 tri hqp ly va khoa hQc cho tUng lo~i cong vi~c. cAn phai xac dinh ra chu d€ cua tUng lo~i hlnh ho~t dQng rna trQng tam la nQi dung, hlnh thuc va quy rno cua k€ ho~ch t6 chuc: Phong trao van h6a van ngh~ quAn chung, L€ hQi dan gian hay giai dua thuy€n truy€n th6ng... D6i vai ho~t dQng duqc t6 chuc rnai cAn phai duqc quan tam den quy€n lqi, nghla V\l va BtNc 3: Xay dpg k2 "lHICh chi nit, pltli" chill tii" iI9 triA" klttl; tlt"c Iti?n hO{lt dpng tir,dau cho d2n khi kit thuc trach nhi~rn cua Nha 16 chuc d6i vai chinh quy€n dia phuong. Day 1(\ cong C\l giup cho vi~c ki€rn tra, gicim sat ti€n dQ tri€n khai th\lC hi~n cac cong vi~c c6 hi~u qua nhdt. Dam bao cho nhUng nguai th\lc hi~n cac cong vi~c trong ho~c kern chdt lUQllg, til d6 gay anh huOng tf\lc ti€p hay gian ti€p den chdt lUQllg cac cling rnQt k€ ho~ch t6ng th€ khong d€ bdt cu rnQt giai do~ nao cua cong vi~c bi tr€ h~n, cong vi~c khac trong cung rnQt K€ ho~ch t6ng th€. Bang k€ ho~ch v€ ti€n dQ tri€n khai th\lc hi~n S\l ki~n khong chi la rnQt bang darm sach th~t dai vai nhUng cong vi~c cAn phai lam rna no con la rnQt thOi kh6a bi€u li~t ke nhUng cong vi~c chu y€u, thOi gian th\lC hi~n duqc rnieu ta phan tich rnQt cach C\l th€, d€ BaO'e 4: Ta chuc hO{lt dpng cac thanh vien tham gia th\lc hi~n d€ dang. - Thanh l~p Ban T6 chuc (can nh~c cac thanh vien tham gia sao cho chinh xac va dAy du). - Len k€- ho~ch ti€n dQ thai gian cho ho~t dQng va th\lC hi~n k€ ho~ch ti€n dQ thai gian cua ho~t dQng dy rnQt cach chinh xac. Hay can nh~c cach s~p xq, cac cong vi~c sao cho hqp ly, khoa hQc. Thong thu co nhUng cong vi~c b~t bUQc cAn phai c6 thOi gian, cling c6 nhUng cong vi~c khAn cAp, nhUng cong vi~c tinh ti€n thea lQ trinh, nhUng cong vi~c cAn phai lam ngay rna khong cAn c6 quy thai gian d€ th\lc hi~n. Vdn d€ quan trQng la Ban t6 chuc phai xac dinh duqc cong vi~c nao cAn phai lam truac, cong vi~c nao giai quy€t sau. Vi~c giai quy€t cac cong vi~c c6 khoa hQc se ti€t ki~m duqc thai gian va nfulg cao chAt luqng cac cong vi~c. .. Nguqc l~i se lam h~n ch€ hi~u qua cua cong vi~c. - Phful chia thai h~n cho m6i cong vi~c trong k€ ho~ch t6ng th€. vi~c khac. Trong khi thai gian va ngu6n l\lc c6 h~n Ban t6 chilc c~n phai s~p x€p cong vi~c thea thil t\l Uti tien d€ giai quy€t twac. Vi d\l c~n phai len k€ ho~ch C\l th€, chi ti€t C6 rmUng vi~c c~n phai lam truac, n€u khong se gay dlnh tr~ d€n nhUng cong ~' cho nQi dung chuong trInh, giri giAy mai tai d~i bi€u truac mQt tu~n, thong bao tren ~ . phuong ti~n truy€n nhUng dia di€m d€ ; thong cua xa, ho~c lam ap - phich quang cao hay pa - no treo t~i
thu hut S\l chu y cua cong chung truac mQt tu~n, hay nira thfulg di€n ra ho~t dQng ... - Xay d\ll1g kich ban chuong trInh, nQi dung C\l th€ cho ho~t dQng. s~c rieng bi~t khac nhau doi khi hoa nh~p vai nhau t~o thanh mQt ho~t dQng IOn mang thao va du lich duqc t6 chilc thuOng mang cac mau Cae ho~t dQng van h6a, th€ mau s~c phong phu, da d~ng. D€ phan bi~t trong vi~c t6 chilc cac ho~t dQng van h6a, th€ thao, gia dlnh va du lich t~i m6i dia phuong, t~o ra S\l phong phu, sinh dQng, hAp dftn cu6n hut nguai dan trong vi~c t6 chilc, can bQ cong chilc van h6a - xa hQi xa can cil m\lc tieu chuong trlnh, thai gian t6 chilc chuong trlnh, quy mo chuong trlnh d€ xay d\ll1g kich ban nQi dung chuong trlnh. Xay d\ll1g kich ban chuong trlnh cho m6i ho~t dQng phai suc tich, di€n d~t ng~n
gQn, ham chila nhi€u y nghla van h6a, nhan van nhung phai mang s~c thai rieng, d~c trung cua ho~t dQng d6 ... - Phful cong, phful nhi~m cho cac thanh vien trong Ban T6 chilc sao cho phil hgp vai trlnh dQ, nang l\lc cua tUng nguai. VI quy thm gian c6 h~, Ban t6 chilc se khong cUng mQt luc lam duqc tAt ca mQi c~u... Nhung se th~t lang phi va sai lilin n€u TruOng Ban t6 chilc om d6m qua nhi€u vi~c, th~ chi phai ng6i x€p la phai bi€t phful chia cong vi~c cho cac thanh
cong vi~c cfuI lam. VI v~y di€u cfuI thi€t
vien trong Ban t6 chilc ranh m~ch, ro rang, tranh S\l ch6ng cheo, arm huOng d€n cong vi~c
th\lc hi~n cong vi~c khong d(;lt yeu
chung. Cling c6 nhUng thanh vien nang l\lc h~ ch€, tirng g6i qua hay ghi tirng to' giAy mm trong khi vi~c cua TruOng ban c§n lam la thea d6i, quan ly, gifun sat, don d6c ti€n dQ thvc hi~n k€ ho~ch cua cac
thanh vien d€ khong co h~ng m\lC nao, ooan sv nao di ch~ch huUng ra khoi k€ ho~ch da
xac diOO. - L~p phuong an dv phong va phuong an giai quy€t cac sv c6 bAt nga co th€ xay rae Cac vAn d€ hoa ho~n, mAt di~n dQt xuAt, hu hong trang thi€t bi, tlnh tr~ng cAp clm, mAt an niOO tr~t tv, tai n~n ngh€ nghi~p... Do la OOfmg vAn d€ thuOng hay g~p phai trong qua trlnh t6 chuc tri€n khai th\Ic hi~n cac S\I ki~n. Ngum can bQ cong chuc van hoa-xa hQi xa khi t6 chuc cac ho~t dQng van hoa, th€ thao va du lich tren dia ban xa c§n phai lUll y tiOO d€n cac phuong an d\I phong, d€ kip thm giai quy€t cac S\I c6 bAt nga co th~ xay rae - D\I ki€n v€ tai chiOO cho ho~t dQng chuful bi t6 chuc. C§n phai dv ki€n v€ tai chinh va len dv toan cho cac ho~t dQng chuful bi duqc t6
chilc t~i dia phuang. D~t cau hoi v€ tai chinh lAy ill ngu6n nao? Co ca ooan, don vi, t~p
th€ nao h6 trq, tai trq hay khong? D\I ki€n v€
tai chinh la mQt khau vo cUng quan trQng thao, gia dlnh va du lich t~i dia trong qua trlnh t6 chilc cac ho~t dQng van hoa, th€ phuang, n€u khong dV ki€n duqc ngu6n tai chinh dil co k€ ho~ch t6t, kich ban hay cac ho~t dQng cling khong th€ t6 chilc duqc. - Len daOO sach khach mai. Cftn len daOO sach khach mai ngay til khi dv diOO t6 chilc ho~t dQng, ho~t dQng chuAn bi duqc t6 chilc phil hqp v&i d6i tuqng khach mai nao, v&i gi&i nao? DQ tu6i nao? Len daOO sach khach mai duqc coi la khftu kha quan trQng trong qua trlnh t6 chilc, n€u cac ho~t dQng duqc t6 chilc rna kh6ng co khach mai tham d\I thl t6 chilc cho lam gl? ai? T6 chuc d€ - D\I ki€n s6 nguai tham d\I. can cil vao fi\lC tieu, m\lC dich, y nghla, ngu6n tai chinh, danh sach khach mm
cua ho~t dQng d\I diOO t6 chilc, ngum can b<) cong chuc van hoa-xii hQi xii c§n phai hlnh dung va d\I ki€n duqc s6 nguai tham d\I, vi d\l: D\I diOO t6 chuc ho~t d<)ng A se thu hut tren 1.000 nguai tham dV, thl dia di€m t6 chilc khong th€ la rma van hoa xa, th6n ho~c n€u chi co 100 nguai quan tam thl vi~c t6 chilc ho~t dQng t~i mQt san v~n dQng co silc chila 10.0000 nguai la fiQt S\I lang phi C\IC dQ ... cang d\I doan chiOO xac s6 luqng nguai tham d\l bao OOieu thl vi~c t6 chirc cac ho~t dQng cang co co hQi d~ ... thaOO cong b~y OOieu. - D6c thuc, ki~m tra l~i toan bQ cac cong vi~c da duqc phan cong cho cac thanh vien trong Ban T6 chirc, ti~n haOO l~p rap cac chuong trlnh theo Bang ti~n dQ cong vi~c da l~p. Trong cac thaOO vien cua Ban T6 chirc cling co nguai co d~c tiOO chAn chil, do d\l cha d~n gAn h~t thai gian m&i th\lc hi~n cong vi~c duqc phan cong, lam cho Ban t6 ", chirc phai 10 l~ng. Vi d\l thtr 4 nay hQ duqc giao phai hom thaOO Maket trang tri hQi ;- . ; truOng ph\lc V\l hQi nghj HQi Ph\l nfr tru&c ngay thir 2 tuAn sau, thl hQ khong lam ngay rna dqi d~n sat ngay do rn&i lam. Vi v~y k€t qua la hQ lam Au, Ma ket trang tri kern ch~t luqng, co nhi€u 16i, cAn phai chiOO sua, m~t qua OOi€u thai gian, cong sirc... Vi~c nay co OOi€u nguyen OOful, co th~ do hQ b~n rQn qua OOi€u cong vi~c gia dlnh, ho~c do hQ t1J tin vao nang l\lc cua chinh hQ, hay dan gian han la hQ co ca tiOO thich chAn chil. B~t lu~n nhu th~ nao thl do la mQt ca tlOO va thoi quen x~u. Hay ki~m tra giarn sat va co bi~n phap kh~c ph\lc OOfrng ca tinh va thoi quen x~u ~y cua cac thanh vien cling
tham gia trong Ban t6 chirc (n6u co) d€ cong, vi~c duqc thu~ lqi. - Ti€n haOO t6 chirc ho~t dQng. - K€t thuc ho~t dQng. BU'O'c 5. Kit thuc hO{lt dVng Ban T6 chirc hQp d~ nh~n xet daOO gia Uti khuy€t di~rn va mirc dQ thanh cong hay th~t b~i cua ho~t dQng do. Rut ra OOfrng bai hQc kinh nghi~m til nhUng vi~c lam duqc d€n nhUng vi~c chua lam duqc. L~p Bao cao giri UBND xa k€t qua cua ho~t dQng. Bao cao
cAn neu ra lID di~m n6i b~t va nhUng h~ ch~ cAn phai kh~c ph\lC, kern theo la nhUng ki€n
nghj, d€ xu~t (n€u co). ********************* Can hoi thao luan 1. K€ ho~ch la gl? NQi dung cua K€ ho~ch, phan lo~i k€ ho~ch (Lien h~ trong vi~c xay dlJIlg k€ ho~ch cac ho~t dQng van hoa, th~ thao, gia dlnh va du Ijch th\lc t~ t~i dja phuong)? 2. Quan Iy la gl? T6 chuc la gl? Vi~c xay d\lng K~ ho~ch quan Iy, K~ ho~ch t6 th~ nao? 3. Trinh bay Quy trInh xfty d\ffig k~ ho~ch quan Iy cac ho~t dQng van hoa, th~ chuc cac ho~t dQng van h6a, th~ thao va du lich tren dia ban xa co t~m quan trQng nhu 4. Trinh bay Quy trInh xfty d\ffig k~ ho~ch T6 chuc cac ho~t dQng van hoa, th~ thao va du lich tren dia ban xa (Lien h~ th\lc t~ t~i dia phuong). 1. TS. Nguy~n Hthl Thuc: Kh6;c ph1j,c nhfmg I?ch chudn trong ta chilc va qulin If; zi hQi T~p chi Tuyen giao, s6 3, Trang di~n tu Tuyen giao ngay 26 thang 05 nam 2011 2. Nh~t Anh: Quan If zi h6i: "Nuac chay ail ... chua mon", Theo www. thao va du lich tren dia ban xa (Lien h~ th\lc t~ ti:li dia phuong). ktdt.com, vn 27 thang 7 nam 2010. 3. Th~ Phuong: van ngn nup bong Ii hQi. Trang di~n tu Ha nQi m6i online, ngay 4. Song Chi: Thay gi qua cac Ii hQi a Vi?t Nam. Caulacbonha_baotu do. Word press. com hi?n nay. Ban tin Quan Iy Van hoa. Th~ thao va Du lich, s6 20 (2011) 5. TS. Nguy€n Hthl Thuc: MQt s6 van aJ aij,t ra trong quan If; va ta chilc Ii hQi KY NANG GIAO TIEP VA PHOI H<}P CVA CONG CHUC VAN HOA - xX HQI xX vOl cAc co QUAN, TO CHUC VA cA NHAN TREN BJA BAN xX Ths. L~I THl LAN PHUONG Ths. HOANG THl BINH Thai IUQl1g: 8 ti€t c*) • .A. MI)C BicH, YEv cAu 1. Myc dich: - Cung cdp cho hQc vien nhUng ki€n thuc cO' ban v€ Ky nang giao ti€p va ph6i hqp cong tac. - Bi€t v~n d\lng ki€n thuc cO' ban v€ Ky nang giao ti€p va ph6i hqp cong tac vao ho~t dQng quan Iy va t6 chuc adja phuang mlnh . 2. Yeo cAn: HQc vien nAm duQ'c ki€n thuc cO' ban v€ Ky nang giao ti€p va ph6i hqp cong tac, d6ng thOi (mg d\lng co hi~u qua trong ho~t dQng thlJc ti~n adja phuang. B.NQIDUNG I. Giao ti~p hanh chinh 1. Nhiing vin d@ chung v@ giao ti@p hanh chinh 1.1. KIWi ni?m giao ti2p Giao ti€p la rnQt qua trinh dlJa tren SlJ trao d6i gifra hai hay nhi€u nguOi sir d\lng rnQt rna cir chi, ill ngfr d€ co th€ hi€u dugc thong tin duQ'c chuy€n ill nguOi phat tin d€n ngucri nh~ tin. 1.2. D~c di2m clia giao ti2p hanh chinh Qua trinh xac I~p m6i quan h~ va SlJ ti€p xuc gifra hai hay nhi€u ngucri v6'i nhau nh~m th6a man nhu c~u nhdt djnh cua quan ly hanh chinh. Tren cO' so thu nh~n thong tin, hai ben se xay d\ffig, di€u chinh m\lc tieu, hanh vi qua S\l tac d<)ng Idn nhau nh~m
dem I~i IQ'i ich nhi€u nh~t. Cac lo~i giao ti€p: Nghe, n6i, dQc, vi€t Ho~t d<)ng giao ti€p trong harm chinh di€n ra qua hai m6i quan h~ hanh chinh co bim: trong n<)i b<) co quan hanh chinh nha nu&c: g6mgiao ti€p Thu nhdt, giao ti€p gifra c~p tren v&i c~p dum va giao ti€p gifra can b<), cong chuc v&i nhau. Thu hai, giao ti€p gifra can b<), cong chuc d~i di~n cho co quan hanh chinh nha nu&c v&i t6 chuc va cong dan. Giao ti€p hanh chinh cAn dam bao v€ hlnh thuc va cach thuc giao tiep: Khong ba hoa, lu<)m thuQm, an n6i tuy ti~n, xue xoa, gia dlnh chu nghla, cling nhu th6i hach dich, cua quy€n, n~t n<) nhan dan...rna phai luon tuan thea nhfrng chuAn m\lc xac dinh, hu6ng t&i nhfrng hanh vi giao ti€p chuAn m\lc, van hoa, van minh, ljch S\l, luon phai c6 thai d<) vui ve, hoa nha, "kfnh tr(Jng nhan dan, hoa nhii va than di viti d8ng 811 ", giai quy€t cong vi~c cho dan m<)t cach khach quan, minh b~ch vdn la nhfrng chuAn m\lc giao ti€p cua m<)t n€n hanh chinh hi~n d~i. Giao ti€p trong quan ly hanh chinh nha nu&c luon cAn duQ'c can nhAc, tinh toan, chQn IQc thong di~p ngAn gQn, suc tich, d€ hi€u, d6ng thai luon phai chQn nhfrng lo~i hlnh giao ti€p thich hqp nh~m dem l~i hi~u qua t6i Uti trong quan IY. 1.3. Vai tro cua giao tiip hanh chinh Giao ti€p gifr vai tro la cong C\l, phuang ti~n d€ d~t m\lc dich cua ho~t dQng. Ch~t IUQllg va hi~u qua ho~t d<)ng tliy thu<)c vao muc dQ ch~t IUQllg cua qua trlnh giao ti€p duQ'c ti€n hanh. Khi giao ti€p chia se lQi ich cho ca hai ben tham gia thl ca hai d€u cam th~y t6t han, d€u mu6n cling nhau lam vi~c, xay d\ffig dugc giai phap t6t nh~t d€ giai quy€t vAn d€ cUng quan tam. 1.4. Cae hinh thue g;ao ti2p hah chinh D€ th\lc hi~n t6t ho~t d<)ng giao tiep trong quan ly hanh chinh nha nu&c, cAn hi€u
ro tinh ch~t cua timg lo~i hlnh giao ti€p khac nhau. Chinh VI v~y cAn phan lo~i giao ti€p thea nhfrng tieu chi khac rmau. ?? Theo tinh chinh thuc cua cu{>c giao ti€p: C6 giao ti€p chfOO thuc va giao ti€p . khong chinh thuc. Theo s6 luqng cac chu the tham gia giao ti€p: C6 giao ti€p gifra cac ca OOan va giao ti€p t~p the. trvc ti€p va giao ti€p gian ti€p (OOu qua Theo tiOO chAt cua ti€p xuc: C6 giao ti€p van ban, thu til, sach bao, di~n tho~i, m~ng internet... Theo phuon.g ti~n giao ti€p: C6 giao ti€p b~ng ngon til (b~ng hinh thuc fun thaOO noi ho~c vi€t v6'i k€t qua cu6i cling 13. ~o ra OOUng ngon ban) ho~c giao ti€p phi ngon til (bieu tuqng, cli chi, di~u b{>, net m~t, trang ph\lc v.v) ho~c k€t h Cac cong C\l giao ti€p phi ngon ill duQ'c sli d\lng thuOng xuyen trong ho~t d{>ng giao ti€p hanh chinh, co vai tro d~c bi~t trong ho~t d{>ng d6. Tuy OOien, no chi mang tinh b6 trQ', va trong ffiQi truOng h suy gifun hi~u qua cua ho~t d{>ng hanh chinh cong Vl). 1.5. Cae nguyen ttic giao tiip trong hanh chinh a) Dam bao Slf hoi hoa v~ m{jf If;Yi ich giua cac ben tham gia giao tiip NhUng nguai d€n giao ti€p vm cO' quan hanh chiOO Nha nu&c thuOng it chudn bi
tam 19 cho nhUng yeu c~u, d~ nghi cua hQ. Khi khong d~t duQ'c nhUng di~u OOu da dg
dinh, nguai dan thuOng c6 OOUng phan (mg aOOUng muc d{> khac OOau (c6 the bgc ruc,
bu6n ba, chan nan, mAt long tin, to thai d{> bAt h b{>, cong chuc). ChfOO VI v~y, m{>t nguyen tAc co ban trong giao ti€p la phai c6 gilng dam bao sg hai hoa v~ lQi fch cua hai ben tham gia giao ti€p. Nguyen t~c nay doi hoi phai chu y OOUng diem co ban OOu sau: - Nguai can b{>, cong chuc phai hieu tam 19 cua ngum dan khi d€n giao ti€p, daOO
thai gian de tIm hieu m\lc dfch cua d6i tuqng giao ti€p, d6ng thai trong ho~t d{>ng giao ti€p nay, cO' quan dan vi minh c~n d~t duQ'c m\lC dich gl. - N€u la giao ti€p gian ti€p, cong chuc cdn danh thai gian giup cO' quan va thu truOng thu th~p OOUng thong tin v~ phia d6i mc va nhfing lQi ich rna hQ huOng tm. - Trong qua trlnh giao tiep, cong chilc phai huOng t6'i vi~c sao cho m\lc dich cua cO' quan mlnh d~t va 19i ich cua d6i tuQllg tham gia giao tiep {nguai dan) cling dugc thoa man mQt phAn hay toan bQ. Ngugc l~i, neu trong giao tiep chi chu trQng t6'i 19i ich
cua cO' quan mlnh rna khong chu y t6'i ho~c g~t bo hoat! toat! 19i ich cua nguai dan thl
ho~t dQng giao tiep nay chua h~n dii la thanh cong (ngay ca khi ket qua dugc phia ben kia ch~p thu~n). - Trong tnrOng hgp 19i ich clla d6i tlrQllg giao tiep khong dugc thoa man thl cong chilc cAn phai to thai dQ ciun thong, chia SC, khong co thai dQ hieu th~g ho~c thO' 0'. b) Dam bao nguyen ttic binh ddng trong giao tiip cAn diun bao r~g mQi d6i tlrQllg giao tiep d€u phai dugc ton trQng va d6i xU t6t.
Trong ho~t dQng giao tiep, cong chilc co khi g{lp tinh hu6ng kho xli: mQt ben la cong vi~c, mQt ben la nhfmg quan h~ co anh huOng den cO' quan ho~c bim than minh. Nguyen t~c nay giup cho cong chilc tranh dugc nhfmg sai lAm trong giao tiep khi hQ co quan ni~m "nguai nay khong quan trQng", khong co anh huOng gl den ban than minh, cO' quan mlnh thl thO' 0', th~ chi coi thuOng. Tranh truOng hgp co hai nguai dan lien h~ lam vi~c, nguai cong chilc don da giai quyet cho nguai dan quen biet, con nguai kia thl nh~n dugc cau tra lai mQt cach ng~n gQn den'milc vo cam "hit gia, h~n din chiJu". Cach xli sg nhu v~y se lam mAt uy tin cua cO' quan va ca uy tin cua ban than. c)Nguyen ttic huOng tai giai philp t8i uu V~n d\lng nguyen t~c nay cAn chu y mQt s6 di€rn sau: - Cong chilc phai l~g nghe yeu cftu cua d6i tUQllg giao tiep va yeu cAu do khong th€ dap (mg dugc toat! bQ thl can bQ, cong chilc cAn dua ra mQt s6 giai phap (trong ph~rn vi quy€n h~ cua rnlnh) d€ hQ co th€ Iva chQn. - Dua ra rnQt phuong an d€ giai quyet vAn d€, sau do d€ nghi mQi ngum thao lu~n, can nh~c va quyet dinh Iva chQn rnQt trong cac phu - Neu pilla d6i tlrQllg giao tiep vfuI khong ch~p thu~ thl co th€ d€ nghj hQ dua ra d€ nghj cua hQ d€ xem xet. Neu vAn d€ vuQt qua thAm quy€n quyet dinh, cong chilc co th€ ghi nh~ cac giai phap cua d6i tUQllg giao tiep va hua trao d6i l~i vo; thu truOng cO' quan. 24 d)Ton trQng cac gia trj van hoa Gia t:ri van hoa la m9t ph~ 1riI r9ng IOn vOl nhUng bi€u hi~ da ~g clla no. Co gia t:ri
van hoa trong .nu&c, co gia t:ri van hoa clla nu&c ngoai. Trong m9t nu&c da dan t9C va trong
dieu ki~n h9i nh~p qu6c t~ hi~n nay cfin dam bao ton trQng truyen th6ng, van hoa giao ti~p (mg xu cua cac dan t9c thu9c cac nen van hoa khac nhau. 2. Cae ky ning giao ti~p ; 2.1. Ky nlDg nghe Lang nghe co th€ dem l~i nhtrng 19i fch cO' ban sau: .- Th\lc hi~n t6t nhUng gl dugc hu6ng dftn va dua ra lo'i khuyen m9t cach nhanh chong va chinh xac. - LAy dugc y ki~n til nguai khac - Hi€u dugc nhu cfiu, tlnh tr~ng cua d6i tuqng giao ti~p - Hi€u dugc kho khan cua d6i tuqng cfu1 giup do. 2.1.1. Cae /diu nghe can cu vao m\lc tieu cua ho~t d9ng nghe, nguai ta co th€ chia "nghe" thanh 5 ki€u nhu sau: Ki~u nghe Tinh chit Moi truimg sfr d\lng Nguai ta giao ti~p v&i nhau dan gian la be, gia 1. Giao ti~p Gifra b~n xah9i: nghe lai giao k~t xa h9i, khong nh~m m\lc tieu trao dinh... Thi d\l: d€ giao k~t chao xa giao... d6i thong tin chuyen bi~t nao do 2. Giai trf: nghe Chu y~u nhAm giai trf, thuOng thirc, khong Nghe canh~c d€thuOngthuc nhAm danh gia hay phan tich thong Trao d6i thong tin nhArn m\le tieu d€ hi€u Trong nhieu hom canh 3. Nh~ tin: nghe d€ hQC ngum khac nu6n noi gl, chu khong d€ phe phan hay pharr quy~t gl Nh~m thuy~t ph\lc nguai khac lam gl do, Quan ly; thuong m~i, do do cfin nghe co phan tfch, danh gia v.v... 4. Thuya ph\lC:
nghe &quyadinh 5. D6ng ? , ? ? ? ~ Cam OO~n dQ bi€u cam cua thong di~p d€ cam: Trong nhi€u hoan canh nghe de thau hieu va thong cam OOau hon; c6 the la de hi€u ti€p OO~n thong tin ho~c giao k€t don thuftn; va til d6 lam cho nguai n6i th€ hi~n h€t OOUng cam xuc cua mlnh Tuy nhien, S\l phan chia nay chi mang tiOO tuong d6i, bai trong flhUng tnrOng hqp nhftt djOO n6 khong t6n t~i mQt cach bi~t l~p rna chUng hoa quy~n vo; nhau, m6i 2.1.2. Kj nang nglte co hiiu qua ki€u nghe c6 nhUng m\lC dich khac OOau. D€ d~t duQ'c m\lc dich hi~u qua cua ho~t
dQng nghe cftn c6 ky nang nghe (cach thirc nghe) tu Thir nhdt: Thai tJ(J thiiu than thi~n cua 2 ben ho~c thi€u tin c~y Idn nhau thl kh6 D€ nghe c6 hi~u qua cftn chu y mQt s6 rao can sau: rna c6 cUQc giao ti€p hi~u qua, n6 t~o ra khoang cach tam ly gifra hai ben v6i bi€u hi~n cua n6 la S\l V\lng v€, thi€u t€ OOi trong giao ti€p. NguQ'c l~i, n€u trong qua trlnh giao ti€p c6. thai dQ ton trQng Idn OOau thl se t~o ra duQ'c rnQt bftu khong khi than m~t, cai rna, than thi~n, thoai rnai thl d€ cam thong, chia se v6'i nhau, cling OOau giai quy€t vdn Thir hai: Yiu t6 moi truimg cling mc dQng rdt rn<;mh d€n muc dQ cua ngum nghe d6i d€ va cung OOau d~t duQ'c m\lC dich t6i da trong giao ti€p. vO'i thong di~p cua ngum n6i. Vi nhu mQt can phong qua 6n, qua t6i, qua l<;mh, khoimg cach qua xa ho~c qua gfuI, mQt chi€c ban qua lOn, mQt d6ng tai li~u chdt cao ngan cach gifra hai ben giao ti€p... se ~o ra mQt cam giac thi€u thoai mai cho ngum nghe khi€n cho ngum nghe kh6 khan trong ti€p nh~ thong tin. VI v~y, cftn b6 tri nm lam vi~c ho~c nm giao ti€p Thir ba: Thiiu t9P trung trong lang nghe v6'i OOUng bi€u hi~n OOu: yen tInh, t6t nhdt khong Slr d\lIlg di~n tho~i va khong d€ ngum khac lam phi€n ... - Ngum nghe chi cham chu d€n vi~c phat hi~n ra nhUng di€rn gay rndt t~p trung a
ngum n6i hon la t~p trung vao nQi dung cua thong di~p. Vi OOu ngum nghe sao OOfulg boi mQt d~c di€m v€ hlnh dang, khuon rn~t, ho~c mQt phong cach rieng. - Nguai -nghe d~ cho cac y€u t6 tac d(>ng til ben ngoai khi€n cho hQ thi€u t~p
... trung nhu: nhln thea ai do di ngang qua, huOng v~ phia ti€ng chuong di~n tho~i reo ho~c cach (mg xu cua nhfmg nguai khac trong phong. - Ngam nghe khong quan sat ngam noi nen khong thfiy h€t duqc cach di€n ~t bfu1g di~u hQ, cu chi hay cac tin hi~u khac nhfun giup ngam nghe hi~u them v~ thong tin. - Nguai nghe co th~ lam nhi~u vi~c cUng m(>t luc, ch~ng h~n nhu vila so~n thao m(>t van ban vira l~ng nghe nguai khac trlrili bay, vila suy nghI tiep v~ m(>t di~u gi do. Thu tu: Nguyen nhan sinh if. Do tu6i tac, nguai nghe co vfu1 d~ v~ thinh giac, nguai nghe co thoi quen nghe nhanh han noi ... Vfin d~ quan trQng trong ho~t d(>ng giao tiep la biet nh~n ra S\l thi€u t~p trung thi cling co nghIa la da dinh huOng duqc cach kh~c ph\lc tlnh tr~ng nay. Do cling chinh lA m(>t bi~u hi~n dfin den thanh cong trong giao tiep. Khi nguai khac noi, chung ta thuOng nghe &b6n cfip d(>: - Lam ngo: Khong nghe - Gia va: Khong th\lc S\l nghe - Nghe m(>t phfin: Chi nghe m(>t s6 n(>i dung nhfit dinh - Chti y: Nghe tUng ill - Nghe thfiu cam: la nghe v&i m\lC dich d~ hi~u sau tri thuc va tlnh cam, d~ nhln nh~n the gi&i thea cach cua nguai noi. Cac chuyen gia giao ti€p cho rAng nguai ta chi giao tiep 10% bAng lai. 30% thong qua cac tieng d(>ng, va 60% do ngon ngfr co th~.
Nguai ta kh6ng chi nghe bang tai rna con nghe bang mat va eli trtii tim. cdn cam thfiy,
co linh cam v~ vfin d~; nghe d~ cam, d~ hi~u y nghIa, d~ co hanh vi, ngoai n(>i dung
duqc truy~n tai ill ngum noi thi ngam nghe phai quan sat ca thai d(> ngum noi c(>ng vOi phan doan, S\l trai nghi~m trong cu(>c s6ng, ho~c cdn co S\l d6ng cam giao thoa gifra
ngum noi vOi ngum nghe thi mm co th~ thAu hi~u dugc "y ~i ngon ngo~i" cua thong tin
ngum noi phat rae 2.1.3 Ren lUYfn kj nang nghe hi?u qua Khi ren luy~n ky nang nghe d~ dam bao giao tiep co hi~u qua, chung ta nen chu y nhfmg ky nang co ban sau: Thu nhdt: Th€ hi~n eho nguai n6i bi~t d~n sg ehu y eua mioo b~ng each: - B~t ddu tiep xuc b~ng mQt thai dQ tich C\lC va nhi~t tlnh (chao hoi, mai ng6i...) san sang v€ m~t tinh thAn, tlnh cam va th€ chAt d€ l~g nghe. - Duy trl vi~c giao tiep b~g aOO m~t v&i nguai n6i mQt cach than thi~n (tuy~t d6i
khong liec xeo, liec trQm) lam tang them S\l t\l tin cho nguai n6i, va th€ hi~n S\l chu y
l~ng nghe va quan tam den OOUng gi hQ dang n6i. TraOO nhin ch~m ch~m lien t\lC vao m~t nguai n6i c6 th€ lam cho hQ khong thAy thoai mai. - ChQn cach di~n d~t b~ng di~u bQ cir chi "rna": Nguai nghe chi cAn mQt cir chi rAt 000 va riht; nliang la hay nghieng nguai v€ phia nguOi n6i ho~c ng6i gAn l~i v&i nguai n6i ho~c ng6i d6i di~n v&i nguai n6i va t~p trung hoWl toan VelO nguai n6i v61 tu the thoai mai, khong sir d\lng qua nhi€u cach di~n d~t b~ng di~u bQ c6 th€ lam cho mQi S\l vi~c them phAn cang thang, doi khi con gay ra S\l hi€u oodm. Thu hai: Tt:lo moi truOng giao tiep phil hgp T~o moi truOng giao tiep khong bi cac tac dQng lam phan tan ho~c ng~t qufulg nguai nghe, d~c bi~t la phai lo~i bo yeu t6 tam ly bAt lqi dan xen OOu vui bu6n bAt chQt va nguai nghe luon luon phai tim mQi cach d€ chUng to cho nguai n6i biet r~ng: "Toi
dang chu y ong (ba) noi day". Day la thaOO cong ban dAu cua giao tiep. a) Ttjp trung chu y vao nguai noi D€ khuyen khich nguOi n6i, ngum nghe c6 th€ sir d\lng cac thu thu~t OOu sau : - Tt:lo cO' hQi cho ngum n6i duqc trlnh bay: Khong ng~t lai nguai n6i khi chua cdn;
Khong vQi vang tranh cai hay phan quyet; Hay d€ cho ngum n6i 1\l bQc lQ het cam xUc va
suy nghi hay mQt quyet dPili n3.o do. C6 th€ b~g nhUng cau hoi nht; OOang OOu: "Ong, ba eo mu8n noi v~ di~u nay b) Khuyin khich nguai noi - Khuyen khich khong b~g 1m: Sir d\lng cac cir chi tich C\lC va c6 tfnh h6 trq: g~t ddu d€ chUng to S\l d6ng tlnh cua nguai nghe v&i nguai n6i, ghi chep cua nguai nghe
th€ hi~n v&i nguai n6i r~ng: "Toi dang chu y m(Jt eaeh nghiem tue vai nhfmg gi ma khong? "HOng, biz duimg nhu dang eo Slf 10 lang/ hue xuc?" ... 1')0 anh dang noi". - Khuy€n khich bAng 101: Khi mu6n hQ ti€p .. t1)c noi: Yang; xin ong (ba) ell tiip tlJ-C noi;
Thi al Toi biit; T6i hiiu; Ong (ba) My n6i cho toi biit them vJ diJu nily.. .Khi ngu01 noi to
ra kh6 b~t d~u cUQc giao ti€P ho~c dang ng~p ngimg, luOng 1\1, nguOi nghe co th~ hoi: "Bay "
" ; :1 ' " " Khi mu6n hi~u ph~m vi rQng han: "Ong (ba) co thi noi ro han vJ vdn dJ ... "
,
"Th'"
e con van ue nay... : Khi mu6n bi€t v€ cac vfrn d€, ytuOng hay cam tuOng cUa nguOi noi: "Ong (ba) co thi coo gia 6ng (ba) mu8n noi diJu gi?; "T{li sao 6ng (ba) l{li luOng III khi noi diJu nily? ". Khi mu6n ngu01 noi tg khAm pha mQt di€u gi do a chinh hQ: "Ong (ba) nghf thi biit cam luimg cUa minh vJ... "; "6ng (ba) g¢p vdn dJ gi khi gidi quyit v~c... " Khi mu6n lam ra mQt di€u gi do: "Ong (ba) noi... co y ngh'ia gi"; "Ong (ba) co new ~€ vtl vi~c?"; HOng (ba) thdy tlnh hlnh nay thi nao? .. " thi cho biit them vJ? ... " Khi mu6n ki~m soat cUQc noi chuy~n ho~c chuy~n sang mQt chu d€ C\l th~ nao do. Khi mu6n bi€t tinh hinh, s6 li~u, thong tin rna nguai nghe dang c~n: "Ong (ba) co "Xin ong (ba) quay tra l{li vdn dJ... "; "Xin 6ng (ba) coo biit them thOng tin chi tiit vJ... ";
Khi thm gian cUa ngum nghe ~ ch€: "Ong (00) co cQu hOi nao nUa vJ vdn dJ niIy ?" Khi Nguai noi to ra Ian man ho~c l~c chu d€ "Xin ong (ba) nen noi thang vao vdn ,
;:1'" " chdp nhgn dJ nghj cua chung t6i khong?" Khi nguai nghe c~n tim ra vdn d€ hay m6i 10 ng~i chiOO: "T{li sao 6ng (ba) l{li noi ue nay... Khi nguai nghe mu6n tim hi~u ky han v€ OOUng cam nghT sau xa d~ng sau OOUng gi duQ'c noi ra: "Toi co cam giac rang: 6ng (ba) thgt Sl! kh6ng hai long vi?c niIy nhwzg vai chung,t6i nhu vgy?" thu va doi khi con coi la "de d(Ja", cho nen t6t ooAt la it dung no rna di€u cO' ban phai t~o ra duQ'c moi truOng than thi€t, gAn gfii t~o nen S\1 tg tin cho ngum noi. c) Ghi l{liYchinh trong khi nghe d) Phan h6i It;li sau khi nghe ong (ba) l{li to ra binh thuang. T{li sao vgy?" day 1(\ 10~i cau hoi nay mang tiOO phong Phan h6i la chUng to r~ng dii nh~n duQ'c thong di~p va hi~u no (y muc dQ nao do.MQt s6 phuong phap sir d\lng d~ dua ra phan h6i: - Noi l~i Ychinh dii nghe duQ'c mQt cach ng~n gQn b~g mQt vai til ho~c mQt cau lam ra ychinh rna nguai noi mu6n trao d6i - Tom ci.t, thu gQn l~i thanh Ychinh (thuOng dung (y cu6i cUQc giao ti~p) - Thong cam, ngrna la nguai nghe nh~n di~n ra tlnh cam d~ng sau lai nguai noi, ngum nghe phai tIm each ghi nh~n. 2.2. Ky DiIag DBi. Ky nang noi hi?u qua la kha nang biiu at;lt bang liJi noi, la mQt lot;li nang llfc thi hi?n qua khdu ngu ai truyJn at;lt thong tin, biiu at;lt tu tuimg, tinh cam m(Jt each chfnh xac, sinh a(Jng, co suc thuyit ph¥c. Co kY nang noi t6t khong nhUng lam cho.giai quy~t cong vi~c d~t hi~u qua hon, rna con giup t\1 khfuIg dinh ban than tru&c t~p th~, t\1 nang cao uy tin cua mlnh. Cae ki~u noi: - Noi tIvc ti~p: ti~p dan, trlnh bay t~i hQi nghi, hQi thao, cUQC hQp... - N6i gian ti~p: qua di~n tho~i...
2.2.1. Mpt sa tli~u can chu y khi noi. a) Sir d¥ng ngon ngii noi (lai noi) Khi sir d\lng ngon ngfr noi cftn dam bao cac yeu cftu sau: * Chfnh xdc, ro rang dl hiiu, co suc thuyit ph¥c - Tnr&c .h& cfuI lfutg nghe nham ti€p nh~ phan tich thong tin d~ tni lOi (n6i, phan h6i), trao d6i co hi~u qua. - Hoi l~i, ch6t l~i vdn d€ d~ ch~c chfut la dii hi~u duQ'c yeu cftu hay nQi dung trlnh bay cua nguOi dan. - Di~n d~t ill t6n, co ngfr di~u d€ nguai nghe co th€ hi~u mQt cach ra rang va dung nhu nQi dung nguai noi mu6n truy€n d~t. - Sir d\lng cac cau hoi d€ nguai nghe nh~c l~i thong di~p mQt cach chinh xac, qua do bi~t duQ'c hQ dii hi€u dung hay chua. - Sir d\lng til ngfr ph6 th6ng, gAn gfii v6'i cUQc s6ng cua nguai dan, phu hqp v6'i ... tUng d6i tUQllg. Tranh dung thu~t ngfr chuyen mon phuc t~p. N~u sir d\lng OOUng thu~t ngfr m6'i cAn giai thich ro. - Noi ng~n gQn, co dQng, k~t cAu cau don gian di€n d~t thea tr~t t\llogic. - Sir d\lllg h1nh anh, vi d\l quen thuQc v61 nguOi dan, gdn sat v61 nQi dung trao d6i. - Trong cac truOng hqp giai thich, huOng ddn, d~ lai n6i c6 suc thuy~t ph\lC va nguai nghe luon s~n sang huOng (rng mQt cach tich C\lC cAn luon giai thich t~i sao nguai dan cAn phai lam OOu v~y. Khongnen: - DUng nhUng til ngfr va cach noi co th~ gay ra hi~u lAm. - Phan h6i s6m khi chua suy nghT va phan tich ky cang nQi dung thong di~p va y tuOng, m\lc dich cua nguai chuy~n tai thong di~p. - Quan tfnh luon luon phan (rng, ch6ng d6i l~i Yki~n cua nguffi khac. - Khong k~t lu~ ho~c k~t lu~ khong ro rang khi~n ngum nghe khong n~m b~t duQ'c nQi dung chu ch6t rna nguai n6i mu6n truy~n d~t. - Trinh bay dai dong. - NQi dllng n6i khong m~ch l~c (~m il, ng~c ngu...) *) C6n khach quan, Itch Slf Lai n6i cua can bQ, cong chuc trong giao ti~p v6'i cong dan va t6 chuc la ti~ng noi cua quy~n l\lc OOa nu6'c, OOan daOO OOa nuac chir khong phai la cua rieng ca nhan =,. nao, vi v~y phai th~ hi~n tiOO khach quan, trang trQng OOung gAn gfii. Lffi n6i trang trQng, lich sir th~ hi~n S\l ton trQng ooan dan, tang uy tin cua ban than can bQ, cong chuc va cO' quan ti€p dan, phan anh trlnh dQ giao ti€p, van hoa, van minh trong hanh chfnh. - Chil Ykhi sir d\lng cach xung hOe - Sir d\lng ngon til va cach di€n d~t nha OO~n, lich thi~p. - Khong dUng lai Ie thi~u thi~u nghiem tilc, co tiOO mia mai, cham trQc, xuc ph~m nguai nghe. - Khong dung ti€ng long, tir thong t\lc. - Tninh th6i quen ng~t Uyi ngum khae d€ trinh bay y ki~~ eua minh, doi khi don thuAn chi nh~m m\lc dich "th€ hi~n". b)Yiu f6 phi ngon fir Cac y€u t6 phi ngon til la cac y€u t6 di kern thea ngon til trong khi noi nhu giQng n6i, cach di dUng, cir chi, di~u bQ, anh m~t, ve m~t, tu th~, trang ph\lc, khofulg cach, vi ttl. .. Tren th\Ic t€, nhfrng dieu khong noi ra doi khi l~i quan trQng han nhfrng dieu noi rae Chinh y€u t6 nay g6p phAn ~o ra nghi'a cho ngon ngfr. HAu nhu mQi nguOi tin "noi nhu thi nao" nhieu han "n6i cdi gi". VI v~y, 'mu6n nang cao hi~u qua ho~t dQng giao ti€p, cAn nam dugc nhfrng thoi quen, nhfrng quy t~c trong vi~c sir d\lIlg cac phuang ti~n giao ti~p phi ngon til d~ khong
chi hi€u dugc y d6 cua ngum khac, rna con co th€ dien d~t dugc y d6 cua minh mQt cach
da d~g, phong phu. NguOi giao ti€p gi6i chinh la nguOi bi€t k€t hgp kheo leo, nhuAn nhuyen ngon ngfr co fun thanh v6'i ngon ngfr khong co am thanh trong giao tiep. * Giong noi: Trong giao tiep b~ng ngon ngfr noi, cAn sir d\lng giQng n6i nh~ nhang, dm ap d€ giai thich, thuy€t ph\lc, hoa giai lam cho nguai nghe cam thdy thoai mai, de chiu. GiQng noi ro rang, dirt khoat, quy€t doan khi cAn th€ hi~n uy l\Ic, m~nh l~nh phai tuan thu. Noi ve nhfmg tin vui thi nen n6i v6'i giQng vui vee Luon phai noi ro rang, khong lAm bAm hay li€n thofu1g. Noi nhanh qua se lam ngum
nghe kh6 thea doi, con n6i ch~m qua de lam ngum nghe bu6n chan. Cling cAn phai chu y
d€n ca nhip di~u, ngfr di~u noi, nen n6i luc trAm, luc b6ng, luc len giQng, xu6ng giQng thi
1m n6i m6i n6i b~t len, m6i hAp &n ngum nghe. Tranh l~ d\lIlg vIla dang nhfrng ill lAp
16 tr6ng bimg phfrng til khong co nghla gi ca nhu "a", "a"... * Anh m~t: Trong khi n6i, anh m~t giup dem t~o m6i lien h~ gAll gfii, than thi~n
v6'i ngum nghe, t~o S\I sinh dQng khi noi, nhdn m~h nhfrng di€rn quan trQng, giup 1m n6i de hi€u hon, bao quat duqc ngum nghe. Vi v~y, trong giao tiep nhAt thi€t phai hi€t sir d\lng m~t, bi€t giao ti€p b~ng m~t. Co cai nhin lam nguai nghe cam thdy tl! tin, thoai mai, gAn glii, nhung cling co cai nhin gay 10 lfu1g, phan van. D€ sir d\lng m~t co
hi~u qua, cAn lUll y mQt s6 di€m sau day: - Nhin thAng vao nguai d6i tho~i: - Khong nhin nguai khac v6'i anh m~t coi thuemg, gi~u "c<;>1: - Khong dao m~t ho~c dua m~t liec nhin mQt cac V\lng trQm - Khong nheo m~t ho~c nh~m m~t ca hai m~t truac m~t nguai khac. Trong cac cach nhm, nheo m~t (nh~m mQt m~t) ho~c nh~m ca hai m~t la mQt
cach nhm co nhieu y nghla. Truac m~t nhfmg nguai khong th~t quen biet, b~n khong
nen lam nhu the. Trong mQt cUQc chuy~n tro, hay duy trl S\l tiep xuc bAng m~t til 50 .. den 60% thai gian khi n6i, va til 75 den 85% thm gian khi nghe. * Net mat: Net m~t bi€u hi~n thai dQ, cam xuc cua con ngum. Trong giao tiep, net
m~t la yel,l t6 thuemg duQ'c nguai khac chu y quan sat, n6 g6p phAn quan trQng vao
vi~c t~o nen hlnh anh trong con m~t ngum khac. * Nu cuai: N\l cuai la mQt phuong ti~n giao tiep quan trQng chua d\lIlg nhieu nQi dung phong phu. N\l cum khong nhfmg dem l~i cho ngum khac cam giac thoai mai, t\l tin, rna con lam cho hQ cam th~y day la tin hi~u cua S\l t6t lanh, cua tlnh hfru hao va long chan thanh. Khi chung ta tuO'i cuai vO'i ngum khac, d6 lA chung ta "noi" vai hQ rAng: T6i rdt mUng vi aUl/c giJ;p anh, toi san sang tiip chuy¢n anh, anh lil nguai aUl/c hoan nghenh... Nhu v~y, n\l cuai bi€u hi~n thai dQ tich C\lC, la "lai" chao hfru hi~u nh~t, n6 c6
th€ giai toa ca nhfmg y tuOng d6i dich anguai khac. Trong giao tiep, c6 Ie khong c6 gl
da bAng mQt bQ m~t cau c6, lAm 11, l~nh lung, kh6ng biet mim cuai. Tuy nhien, co nhieu n\l cuai khac nhau va kh6ng phai n\l cuai nao cling t6t. N\l cuai phai t\l nhien, chan thanh, phu hQ'P hom canh thl mai c6 hi~u qua. *Dong tac: DQng tac cling la mQt lo~i ngon ngfr khong c6 am thanh trong giao tiep. N6 bao g6m cac cli chi bAng dAu, nhu g~t dAu, l~c dAu; cac cli chi bAng tay, cli chi .. nay lam cho cau chuy~n tra nen sinh dQng, h~p dfut, loi cu6n hon. Sli d\lng dQng tac lam tang hi~u qua truyen d~t thong tin. Trarm nen t\l nhien d€ minh ho~ cho ngon til d€ l~ d\lng dQng tac: vung tay, l~c lu cO' th€ th€ qua nhieu... *Tu the: Tu the c6 vai tro quan trQng trong giao tiep, c6 ba tu the chu yeu: di, dUng va ng6i. Nguai xua da cho rAng, da la nguai quan ill thl phai: "di nhu gi6, dUng nhu cay thong va ng6i nhu chuong". D6 chinh la S\l khai quat ve d~p cua tu the trong , giao tiep. Tu th€ di: Bi nhanh va nh~ nhang, dAu ngftng cao, ngvc hoi uOn ra pilla wac. .. Tu th€ dUng: BUng thAng nguai, ngfrng cao dAu, vai khong 000 ra phia truac, hai canh tay buong xuoi tg OOien, long ban tay huOng vao trong. Tu th€ ng6i: Ng6i phai co tu th€ dUng dAn, thoai mai, tg OOien, thanh than. Trong nhfmg quan h~ giao ti~p chinh thuc khong nen ng6i choan h€t ch6, khong nghieng v€ mQt ben, lung va dAu phai thfutg. N~u ng6i lau, cam thfty m~t, co th€ Wa lung, OOung khong duQ'c du6i chan ra theo ki€u nira nAm, nira ng6i. Khi ng6i, tay ~t len tay vin clla gh€ ho~c len dui, ho~c len ban, hai chan nen khep ll:\i, nam gi6i co the bAt cheo chan nhung khong ng&h chan qua cao, khong rung chan, nfr gim co th€ gac ban chan len nhau nhung khong duQ'c du6i thfutg ra phia truac. *Khoang cach: Trong giao ti€p, khoimg cach gifra nguai noi va nguai d6i thol:\i
cling co OOfmg y nghla nhftt diOO. Theo OOi€u OOa giao ti€p hQc (Erdward Hall, Allan Pease v.v...) sg ti€p xuc gifra con nguai di€n ra trong b6n vUng khoang cach sau day: - Khoang cach cong ct)ng (khoang tren 3,5m): Khoang cach nay thich hqp vai cac cUQc ti€p xuc vai dam dong t\1 t~p ll:\i thanh tUng rlhom. Vi d\1: Khi bl:\n noi chuy~n tl:\i cUQc mit tinh, di€n thuy€t truac cong chung thl khoang cach vai nguai nghe nen la tren 3,5m. - Khoang cach xii ht)i (khoang 1,2m - 3,5m). Bay la vUng khoang cach thuOng duQ'c chung ta duy trl khi ti€p xuc vai OOfmg nguai xa ll:\. Vi d\1, khi chung ta hoi gia, hoi duOng... - Khoang cach ca nhan (khoang O,45m -1,2m). Chung ta thuOng dUng cach nguOi
khac akhoimg cach nay khi cUng hQ tham d\l cac bfra ti~c, khi giao ti€p acO' quan hay
khi g~p m~t b~n be - Khoang cach rieng tu (tit Om - 0, 45m). Day la vUng khoimg cach khi ti€p xuc vm OOfrng ngucri co quan h~ tham m~t, than thi€t nhu cha m~, VQ' ch6ng, con cai, anh em, b~ be than, ngucri yeu, ba con gfut. Tu)' theo m\1c dich giao ti€p co th€ thay d6i khoang cach cho phil hqp d€ tl:\O di€u ki~n thu~n lQ'i cho vi~c dl:\t m\1c dich. Vi~c sir d\1ng khoang cach nhu mQt phuong ti~n giao ti€p khong dan giiln. No doi hoi sg nhl:\y cam, tiOO t€, liOO hOl:\t va ngh~ thu~t trong giao ti€p. * Vi tri: MQt s6 vi tri ph6 bi€n trong giao ti€p 2 nguO'i. - Vi tri tu vdn: Cach ng6i nay phu hqp v&i nhfing cUQc g~p rieng d€ tu vfuI, khuyen bao hay thuy€t ph\lc. - Vi tri h{1JJ tac : Vi tri hqp tac co hai each ng6i: each ng6i thir nhAt: Hai nguOi ng6i ben qUID nhau va cling quay v€ c=J c=J ffiQt huOng. Cach ng6i nay cho thAy, hQ da d~t ni€ffi tin vao nhau, y ki€n hQ da wong d6i th6ng nhAt. Bay la vi tri thuOng g~p khi d~i di~n cua hai CJ CJ phai do&1 hQp bao sau dam phan thanh cong. ; # Cach ng6i thir hai : Hai nguOi ng6i d6i di~n nhau, ban chi c6 tac th6ng nhAt va hQ rAt thAng thAn vo; nhau. d\lng nhu ch6 d€ giAy to'. Cach ng6i nay cho thdy y ki€n gifra hai nguO'i, v€ cO' ban la
c=J - Vi tri cqnh tranh : Hai nguO'i ng6i d6i di~n nhau, gifra hQ c6 cai ban co tac d\lng nhu ffiQt chuOng ng~i phong thu. Vi tri nay thuOng g~p khi hai nguO'i c6 vAn d€ cdn tranh lu~n, khi n6i chuy~n th~ng thAn v&i nhau. - Vi tri G(Jc l(lp : Cach sAp x€p nay khong phai d€ d6i tho~i, n6 nghla c=J -------- la nguO'i d6 khong mu6n bAt chuy~n, khong ffiu6n bi quAy rdy. Cach b6 tri ch6 ng6i nhu th€ nay thuOng rAt thAy trong thu vi~n, hay trong cira hang an
u6ng giiia nhfing nguOi khong quen bi~t. V~y khi rnu6n n6i chuy~n cM rna vo; c=J
ffiQt ai d6 thl khong nen chQn vi tri nay. B€ giao ti€p hanh chinh d~t hi~u qua, ngoai ky nang nghe va noi, can bQ cong trinh, nghe di~n tho~i, dQc, vi€t va tIm ".. chirc cling cdn phai ren luy~n ky nang thuy€t
hi~u cac nghi thirc giao ti~p trong hanh chinh nhu: chao hoi (Ai chao truac? Chao th~ nao? ...) bAt tay ra sao? Gi&i thi~u v€ minh, giai thi~u nguO'i cling giao ti€p nhu th€ nao ~. (ai gi&i thi~u, ai duQ'c giai thi~u tnr&c, cdn phai xung ho ra sao? ..) Trang ph\lc th€ nao la phu hqp? Khi c6 khach la cftp tren hay khach nuac ngoai phai d6n tt~p nhu th€ nao? B6 tri ch6 ng6i cho khach thea nhfing nguyen tAc nao? Trao danh thi€p? (Trao luc nao? Trao, nh~n danh thi€p nhu th€ nao? .. II. Ky nang ph6i hQ'P trong ho,t dQng quan ly hanh chinh ella cong chuc van boa - xii hQi xii 1. Ki@n thuc chung v@ ph6i hQ'P trong quan ly hanh chinh 1.1. Khai ni?m ph8i h(1p tTong quiin Ij hanh chinh Ph6i hqp trong qmin Iy hanh chinh nha nuO'c la qua trinh"lien k~t cae ho~t dQng
h6 trQ', hqp tac ldn nhau cua cac can bQ, cong chuc, cac cO' quan hanh chinh nh~m t6 chuc th\lc hi~n cac nhi~m V\l C\l th6 trong quan ly nha nu6'c. SlJ ph6i hqp di€n ra trong su6t qua trlnh quan ly, tiI ho~ch dinh chinh sach, xay
dlJIlg th6 ch€, d€n vi~c t6 chilc thlJc thi cO' ch€, chinh sach, phap lu~t. 0 dau co quan ly
thl a do co nhu cAu ph6i hqp. M\lc tieu cu6i cUng cua ph6i hqp 13. ~o ra S\l th6ng ooAt,
d6ng thu~n, bao dam chAt luqng va hi~u qua trong quan IY. Noi khac di, ph6i hqp la phuang thirc th\lc hi~n cac chilc nang, OOi~rn V\l, quy~n h~ cua cac chu th~ trong quan ly nha nu6'c. ~ 1.2. Vai Iro clia phD; h(1p tro"g eO' quan hdnh ehi"h nhd nUde a) Ph6i hqp la hlnh thirc g~n chuc nang, OOi~m V\l cua cac cO' cAu cua rnQt cO' quan thanh m<)t chiOO th6 th6ng nhAt. Thong qua ph6i hqp, cac cO' cAu t6 chilc ben trong cua mQt cO' quan trao d6i ho~t dQng va thong tin v6'i nhau, h6 trQ' cho OOau trong vi~c thlJc hi~n t6t cac chuc nang, t6 cua cO' quan. Ben trong mQt cO' cAu, n€u SlJ ph6i hqp co thfrm quy€n cua tUng y€u chAt luqng, hi~u qua gifra cac lanh d?o, gifra cac chuyen vien v6'i OOau thong qua OOUng hlnh thilc va each thilc thich hqp thl khong chi t~o dlJIlg SlJ doan k€t, d6ng thu~n, h6 trQ' OOau gifra cac chuyen vien cling hom thanh r1hi~m V\l chuyen mon, rna con co th6 phat huy dan chu, khai thac nang l\lc, sa truOng cua tUng chuyen vien trong cong tac d6 cung huOng vao thlJc hi~n t6t cac OOi~m V\l cong tac cua don vi mlOO. Thong qua vi~c ph6i hqp v6'i ben ngoai, mc la vOl cac cO' cAu khac, co th6 cho .: .. phep m<)t cO' cAu t6 chilc kh~c ph\lc duQ'c OOUng phi€n di~n trong ho~t dQng chuyen mon do S\l chia tach cac chilc nang, OOi~m V\l chung cua co quan thanh OOUng OOom chirc nang, OOi~m V\l 006 d~ giao cho tUng cO' cAu dam OOi~m. b) Ph6i hqp cach thilc huy dQng, phat huy cac ngu6n l\lc d€ t~p trung va xu ly co
hi~u qua rthfmg vAn d€ kho khan, philc t~p rna d6i v6'i mQt nguOi, rnQt co cAu khong th6 giai quy€t duQ'c. c) Ph6i hqp la m<)t cong C\l quan trQng trong cong tac quan Iy, di€u hanh cua thu truOng cO' quan. Di€u hoa, ph6i hqp Ia mQt nQi dung thuQc chuc nang Ianh d~o, di€u hanh cua thu .. truOng cO' quan hanh chinh. Do v~y, cho 'du phful cAp thdm quy€n d€n nlUC dQ nao cho cAp duai, cho dil co quy dinh C\l th€ d€n muc nao di nfra v€ nQi dung ph6i hqp gifra cac cO' cAu tI1JC thuQc, thl khong VI th€ rna thu truOng cO' quan mAt di vai tro di€u ph6i ho~t dQng gifra cac cO' cAu tI1JC thuQc trong vi~c thlJc hi~n cac chuc nang, nhi~m V\l cua cO' quan. d) Ph6i hqp Ia hinh thuc bi€u hi~n va Ia cong C\l th\Ic hi~n dan chu trong ho~t ~ dQng nQi bQ cua cO' quan hanh chinh nha nliac. ; C6 nhi€u hinh thuc, nhi€u cAp dQ ph6i hqp cong tac va cac chu th€ th\lc SlJ co duQ'c S\l ph6i hqp co trach nhi~m, tren tinh thfut h6 trQ' nhau trong vi~c thlJc hi~n nhi~m V\l duQ'c phan cong Ia bi€u hi~n C\l th€ cua dan chu trong nQi bQ cO' quan. v§n d€ ~t ra
la mue dQ, ph~ vi ph6i hqp d&1 dau la hqp l~? TAt nhien la khong phai bAt eu v§n d~ nao,
bAt cu khi nao va a dau ciing ph6i hqp, th~ chi ph6i hqp trim Ian. Ph6i hqp cfut duQ'c d~t
trong m6i quan h~ gifra ~p trung va dan chu cua nguyen cic ~p trung dan chu. D€ ra yeu cdu ph6i hqp trong oong mc phai d6ng thm v6l khuy&1 khich tu duy dQc I~p va d€ cao trach
nhi~m clla timg ca nhan, t6 chuc ttvc thuQc trong xu Iy cong vi~c thuQc ph~ vi chuc nang,
thfun quy€n duQ'c phan cong. 1.3. L¢ feh eua vi?e ph8i h(1p - Di€u chinh chuc nang, nhi~m V\l cua cac cO' quan hanh chinh phil hqp vai moi twOng tren cO' sa do thi€t k€ hoan thi~n cac t6 chuc hanh chinh nha nuac. - Tang cuOng hi~u qua, hi~u IlJc trong quan Iy hanh chinh nhit nuac 1.4. Cae nguyen ttie ph8i h(1p - Nguyen tAc Ianh d~o th6ng nhAt - Nguyen tAc chia se thong tin - Nguyen cic chuyen mon h6a, hQ'P tac hoa - Nguyen tAc dam bao tinh khach quan 2. Ky Dang phAi hflP troog ho,t dQog qUaD Iy hanb ebinb eiia cong chllc van boa xi bQi xi. Trong ph~m vi chuyen d€ nay~ xin gi&i thi~u 4 ky nang ph5i hqp cO' ban d5i v&i cac t6 chuc va d5i v&i cac can be:) cong chuc. 2.1. Kj nang xiiy dlplg k2 hOf)ch phai hpp a)Khdi ni¢m vJ ki hot;lch ph6i hf/P: K€ ho~ch ph5i hqp trong la h~ th5ng nhUng
cong vi~c d\l dinh cAn phai lam, trong do th€ hi~n S\l phan cong ra rang v€ nguai chu trl, nguai ph5i hqp cling nhu m\lc tieu, cach thuc, ngu6n l\lc, thai h~n ti€n hanh nh~m th\lc hi~n hi~u qua nhi~m V\l C\l th€ trong quan ly hanh chinh. b) Ban chdt coo vi¢c 19p ki hOt;lch ph6i hf/P: - Giup cho vi~c th\lc hi~n m\lc tieu eua t6 chuc hanh chinh duQ'c thu~n 19i - LOa co sa co ban d€ ki€rn tra cae hoe;tt dQng trong quan 1:9 hanh chinh. - Tinh ph6 bi€n eua k€ ho~ch ph6i hqp trong quan ly hanh chinh - Tinh hi~u qua cua vi~c l~p k€ ho~ch c)Mu6n 19p m(Jt ki hot;lch ph6i hf/P t6t, cdn tra lili nhilng CGU hoi sau: - Chung ta dang a dau? Nhi~m V\l, moi twOng va ngu6n 19c hi~n co. - Chung ta mu5n di d€n dau? K€t qua dAu ra va cac m\lc tieu th\lc hi~n. - Lam th€ nao d€ chung ta d€n duQ'c do? Cach thuc th\lc hi~n d€ d~t duQ'c m\lc tieu, k€t qua dAu rae - Chung ta dil lam di€u do nhu th€ nao? Danh gia, do luOng nhUng cong vi~c dil tUng lam. d)Ky nang 19p ki hot;lch: - Xac dinh cong vi~c cAn ph5i hqp -;;-,.. - Phful tich cong vi~c - Thi€t l~p cac ffi\lC tieu - Phat tri€n cac ti€n d€ l~p k€ ho~ch - Phan cong cong vi~c cho cac don vi, cac nhful tham gia ph5i hqp va xac dinh cac phuong an l\la ch<)n. - Th6a thl$l, di€u chinh S\l phan cong cho cac don vj, ca nhan va phful 1>6 ngu6n l\lc. - Quy€t dinh phuong an l\la chQn - Giao cho cac don vi chu ttl gift vai trO dAu rn6i theo d6i, ki&n tra ti€n trlnh k€ ho~ch 2.2. Ky nang giai quy2t van 42 Trong ho~t dQng quan ly hanh chfnh nha nuac, co nhUng cong vi~c thuQc chirc nang giai quy€t cua mQt t6 chirc, song cling co rAt nhi€u cong vi~c cdn co S\l ph6i hqp cua nhi€u t6 chirc. Giai quy€t cac vAn d€ ph6i hqp nay cling co th€ lam cho cac t6 chirc ;. trong cO' quan lien k€t ch~t che vai nhau ho~c cling co th€ gay nen nhUng r~n nUt trong quan h~. Mirc dQ se t6i t~ hon n€u co S\l nghi nga vi~c dun dAy cong vi~c cho nhau va ; gianh gi~t nhUng cong vi~c mang l~i lqi fch cho t6 chirc cua mlnh. S\l thanh cong trong ho~t dQng ph6i hqp cua cac cO' quan hanh chfnh nha nuac noi chung, cua cac cong chirc noi rieng co phdn dong gop khong nho cua vi~c giai
quy€t hqp ly cac vAn d€. Do chfnh la 19 do cdn phai cung cAp cho cong chirc ky nang giai quy€t vAn d€. a) Khdi ni?m "van dJ" Van dJ (tuqc hi€u la nhUng di€u cln duqc xem xet danh gia, nghien cUu giai quy€t. Vi d\l: vAn d€ cua ca nhfu1: Xay nha, hQc t~p, gia dlnh . . vAn d€ trong dai s6ng xa hQi: Toan cdu hoa, HQi nh~p b) Cae buae giai quyit van dJ Buac 1- D~t vAn d€: Xac dinh vAn d€ cdn duqc giai quy€t. Day 1£1 buac co y nghia quan trQng -. Buac 2- Phan tich vAn d€: Day 1£1 giai do~ quan trQng nhAt eua ea quy trlnh giai quy€t vAn d€. D€ giai quy€t cdn phai tra lai dugc nhUng cau hoi sau: lien quan d€n ai? - vAn d€ - vAn d€ noi v€ cai gl? - vAn d€ xay ra khi nao? (ThOi. gian xay ra vAn d€ cdn giai quy€t).
-adau?
- Xay ra anhUng vi trf nao? T~i sao? .. Tra 1m cac cau hoi nay mc la tIm nguyen nhan cua vftn d~, cac nguyen nhan do lien quan d~n con ngum, phuong ti~n, phuong phap, cO' ch~ hay moi wOng nhu th~ nao? Nhu Vi d\l: Phan tich vAn d~ b~o l\lc gia dlnh ~i dia phuong? Bu6'c 3- T'tm ki~m giai phap: Li~t ke cac giai phap giai quy~t vftn d~ r6i l\la chQn, tuy nhien khong nen ap ~t mQt giai phap. Netl co cae giai phap ma, linh ho~t. Bu6'c 4- L\la chQn giai phap: L\la chQn giai phap, tuy nhien khong nen ap d~t mQt giai phap. Nen co cac giai phap rna, linh ho~t. Bu6'c 5- Th\lc thi quy~t dinh: Khau dAu tien cua giai do~n th\lc thi quy€t dinh la
ph6 bi€rt thon·g tin. Nguai ta quay tra l~i cau hoi cua giai do~ 2 (ai? cai gl? khi nao? a
dau? t~i sao? nhu th€ nao?), nhung ldn nay huang t6'i tuang lai. Bu ngirng vila l~p di l~p l~i. 2.3. Kj nang chia se thong tin a) Khdi ni~m"Thong tin" - Dfr li~u la nhUng s6 li~u va dfr ki~n tho chua qua xu ly - Thong tin la nhUng dfr li~u da qua xu ly, s~p x€p va di€n giai thea mQt cAu truc hqp lYe - Gia tri cua thong tin dugc xac dinh thong qua: chAt lUQl1g, S\l phu hqp, kh6i lUQl1g va tfnh kip thai cua thong tin. b) Nhfing tra ng(li trong chia se thong tin: - Tra ng~i thuQc v~ t6 chuc harth chinh nha nu6'c. - Tra ng~i thuQc v~ con nguai. - Tra ng~i thuQc v~ ky thu~t, cong ngh~ c) M6t s6 IcY nang chia se thong tin: - Thong tin dugc truy~n di rnQt cach co hi~u qua - L~ng nghe co hi~u qua - Vi€t mQt cach hi~u qua v~y nguOi ta co th~ nh~ d~g hay chuAn doan duQ'c tlnh hlnh. - T6 chuc hi~u qua cac cUQc hQp - Lga chQn cac kenh thong tin phli hgp 2.4. Ky nang lam vi?c nhom Cac t6 chuc luon lam vi~c trong moi tnrOng da d~ng, dfty bi€n dQng vai sg phat tri€n nhanh cua cong ngh~ lam thay d6i t6 chuc lao dQng. Tnrac kia ngum ta thuOng xem xet cong vi~c mQt cach bi~t l~p. Ngay nay, khi dua ra mQt vdn d€, nguai ta nh~n thdy chung lien quan d€n nhi€u vdn d€ khac. Vi v~y, lam vi~c theo nhom se giup chung ta giai quy€t duqc cac vdn d€ mang tfnh t6ng th€. . tdt ca mQi ngum tham gia .Lam vi~c theo nhom t~o ra mQt moi tnrOng thu~ lqi d€ vao qua trinh ra quy€t dinh, chia se thong tin, ph6i hgp trong ho~t dQng, thi€t l~p long tin va cung c6 cac m6i quan h~ ca nhan. Chfnh suc m~nh t6ng hgp nay rna lam vi~c
nh6m tra nen hdp ddn va cling la 19 do t~i sao nguai ta ngay cang phai lam vi~c theo
nh6m nhi€u han. a) Khdi ni~m nh6m Nh6m la mQt don vi xii hQi g6m nhi€u ca nhan cling chia se cac gia tri, m\lC tieu ho~c cac nhu cftu chlmg va cimg mc dQng ldn nhau, anh huOng d€n haM vi clla nhau. C6 th€ chia thanh cac lo~i nhom: Cac nh6m chuc nang; Cac nhom lqi fch; Cac nh6m dg an; Nhom phi chfnh thuc. b) U;i ich cua lam vi~c theo nh6m: - Ma rQng k€t qua - Thuc ddy sg sang t~o, d6i mm - T~o bftu khong khf than thi~n .... - Chia se trach nhi~m - Quan h~ xii hQi rna rQng va thich (mg nhanh hon vm sg thay d6i Tuy nhien khi lam vi~c nhom cung g~p mQt s6 nhUng kho khan, h~ ch€ nhu: - C6 th€ t~o nen S\l tri~t tieu dQng 19c - Tang sg ph\l thuQc - Doi khi khong th6ng nhdt duqc m\lC tieu - Thieu S\l tin tuOng - T6n nhieu thai gian, ch~m tre khi ra quyet djOO - Khong th~t S\l c6 S\l chia se, giup do lfut rmau - Tien trlOO phat tri€n cua OOom bao g6m OOfrng giai do~n: Giai do~n hlOO thaOO; Giai do~n song gi6 (philc t~p); Giai do~n hlnh thaOO quy t~c (g~n b6); Giai do~n th\lc hi~n cong vi~c (ap d\lng); Giai do~n chAm dtrt ho~t dQng. - Cac buac xay d\l1lg OO6m hi~u qua: Bu;ac 1..TIm hi€u nh6m Buac 2. Phful tich hi~n trf:lIlg cua OO6m Buac 3. Xac djnh m\lc tieu Buac 4. Xac djnh phuong phap, cach thuc d~t dugc m\lc tieu Buac 5. DaOO gia Buac 6. Ket qua 3. Cong tac ph8i bflP trong cO' quan banb cbinb nba na&c hi~n nay Tren th\lc te, da co OOfrng van ban quy ph~m phap lu~t de c~p den cong tac ph6i h hoa, Xa h<)i ... Nhieu dja phuong da ban haOO cac quy che ph6i h hi~n OOi~m V\l chiOO trj dugc giao. Tuy OOien, vdn thieu v~ng OOfrng quy djOO C\l th€, d6ng b<) ve vi~c ph6i h thao va du 1jch - la nhfrng ho~t d<)ng yeu cAu cAn co S\l ph6i h h6a, gia dlnh, th€ hi~n nay, OOieu dja phuong con lUng tUng trong vi~c xay d\l1lg cac quy che, quy djOO ph6i h hoa vao ho~t d<)ng lanh d~o, dieu hanh cua thu truOng cO' quan hanh chiOO. Khong
OOfrng the, ngay trong cac quy che lam vi~c cua cac cO' quan hanh chiOO OOa nuoc a
cac cAp, cac ngaOO (trir ChiOO phu - cO' quan haOO chiOO OOa nuoc cao ooAt) cling chi
co OOfrng quy djOO mang tiOO nguyen t~c, m<)t s6 vAn de ky thu~t OOu thai gian cho y kien ph6i h OOieu quy djOO. Nhieu n<)i dung, hlnh thilc, cach thilc ph6i h c) M6t s6 kY nang lam vi¢c theo nh6m: duQ'c th\lc hi~n theo thong l~, theo kinh nghi~m. Chinh vi v.~y ~ vi~c ph6i hgp con chu quan, tu)' ti~n va khong d6ng hQ dftn d€n vi~c tri€n khai nhi~m V\l con chua hi~u qua. MQt s6 cach thuc ph6i hgp hi~n d~i chua duQ'c th\lc hi~n ho~c chua duQ'c phat huy tac d\lng tich C\lC. D6 la vi~c thanh l~p va ho~t dQng cua t6 cong tac d~c nhi~m va ph6i hqp lam vi~c thea nh6m chuyen vien trong cac cO' quan hanh chinh con rdt hi€m va it phat huy mc d\lng tich C\lC. Vi~c thanh l~p cac t6 cong tac d~c nhi~m con rdt hlnh thuc va hi~u qua rftt thftp, nguyen nhan chu r~u la cac thanh vien tham gia chi ho~t dQng kiem nhi~m, m~t khac khong duQ'c bao dam kinh phi va nhfrng yeu cfiu v€ thong tin. ; Ph6i hQP giita cac cO' cAu ttvc thuQc con mang I$1g tinh hlnh thuc, d6i ph6, kY l~t,
kY cuong !fong quan h~ ph6i hQP con long leo, trach nhi~m trong ph6i hQP chua cao, ph~
vi cong vi~c ph6i hQP cOn tuy ti~, chdt lUQ11g ph6i hgp khong cao. Cac cong C\l, phuong ti~n th\lc hi~n va phuong phap ph6i hgp con tho So', ch~m lrng d\lng cong ngh~ hi~n d~i. Ph6i hQP cOn co bi€u hi~n qua nhi€u, cOn bi l~ d\ll1g d€ chia se tnich nhi~m, lam h~ ch€ vi~c phan cong r3nh ~ch, d€ cao wch nhi~m ca nhan trong cong mc. Thu truOng Co' quan c6 trinh de> chuyen mon y€u kern, SQ' trach nhi~m thi thuOng chu trQng qua muc ph6i hgp trong chi d~o, di€u hanh, vi~c gi cling hQp v&i cac cdp du&i d€ ph6i hQ'P trao d6i, han b~c gifra hQ v&i nhau tru&c khi quy€t dinh lam cho cong vi~c ch~m duQ'c giai quy€t ho~c giai quy€t khong tri~t d€. ************** Can hoi thio luan Phan giao nip: 1. Th€ nao la giao ti€p hanh chinh? Phan bi~t giao ti€p thong thuOng va giao ti€p hanh chinh? 2. Neu cac nguyen tAc trong giao ti€p? 3. D€ ren luy~n ky nang nghe hi~u qua cfu! chu y ren luy~n difun nao? 4. D€ ren luy~n ky nang n6i cfin ren luy~n di€m nao? 5. Trong giao ti~p hanh ehinh, thea anh (ehj), cong chuc van hoa - Xa hQi xa hi~n nay dang y~u kern v~ ki~n thuc, ky nang gl? Hay d~ xu~t cach kh~c ph\lc nhUng y~u 6. Gia dlnh ba A eu tm hon mQt nam t~i dja ban xa. Ba g~p cong chuc Van hoa kern daneu. Gi~y cong nh~n Danh hi~u "Gia dlnh Van hoa". Hay thi~t k~ nQi dung va h~ th6ng cac Xa hQi va th~c rn~c v~ vi~c gia dlnh ba khong m~c sai ph~rn gl rna khong dugc c~p eau hoi, tra lui va th\lc hanh dong vai cUQc giao ti~p nay 1. Th€ nao la ph6i hgp trong cO' quan quan Iy hanh chfnh nha nu&c? h~ th\lc ti& h~t dQng ~ dia phuong)? 2. Ph6i ligp rnang I~ lQi fch gl? T~ sao trong giai quy~t oong vi~ ~ cfut S\l ph6i hgp (lien 3. Phful tfeh cac ky nang ph6i hgp cO' ban? 1. Cdm nang giang vien eua HQc vi~n hanh ehinh qu6c gia do D\l an DANIDA 2. Ngh? thugt giao tiip ad thanh cong - NXB Lao dQng-Xa hQi, nam 2011. 3. Ngh? thugt noi hay - NXB Mfii Ca Mau, nam 2004. NAPA (Dan M~ch) he> trg. 4. Tai li~u Ky nang giao tiip hi?u qua trong hanh chfnh - D\l an DANIDA-NAPA 5. ABC phep Itch Sl! - NXB Tre, 2004 2004 - 2006 eua Chinh phu Dan m~ch he> trg HQc vi~n Hanh ehfnh Qu6c gia . 6. Allan-Pease. Thu4;t xet nguiYi qua ai?u b(J - NXB Tre, 1998. Nguy~n Phu&c ThQ, Pho V\l truOng, V\l Phap lu~t, Van phong Chfnh phu). 44 7. T~p chi Nghien cUu /4p pJuip s6 149-thang-6-2009 ngay 20/06/2009 (Bai ella ThS KY NANG xAY DT/NG NEP SONG vAN HOA, GIA BiNH VAN HOA, LANG, THON, Ap VAN HoA TREN BfA BAN XA KHU VVC BONG BANG Th.s. TRAN THJ TUYET MAl Th.s. NGUYEN THANH THUY Thai IUQllg: 8 ti€t c*) ; A. MVC BicH, ¥Eu cAu 1. M1}c dich: - Thong qua bai giang, cung cftp cho hQc vien nfun duqc Ih1.Ung ki€n thuc co ban v€ N€p s6ng van hoa, ne)i dung, m\lC tieu va phuang phap Xay d\lllg N€p s6ng van hoa; - Qua trinh hinh thanh va phat trien cua Phong trao Xay d\lllg Gia dinh van hoa,
Lang van hoa (thon, ftp, ban) va Ky nang phuong phap xay d\lllg Gia dlnh van hoa, lang (thon, ftp, ban) van hoa; 2.Yeu cAn: HQc vien v~n d\lng ki€n thuc da hQc, tham mUll cftp uy Dang va Chinh quy€n xa t6 chuc th\lc hi~n vi~c xay d\lllg N€p s6ng van hoa, Gia dlnh van hoa, Lang (thon, ftp, ban) van hoa, gop phfin tich C\lC vao Xay d\lllg nong thon mai va xay d\lllg moi truOng van hoa lanh m~nh til dia ban don vi mlnh; Xay d\lllg d~o duc, 16i s6ng cho nhan dan nh~m bao lUll nhUng phong t\lC t~p quan t6t d~p cua dan te)c, hlnh thanh nhUng gia tri van hoa mm phil hQ]l vOi S\l phat tri€n. B. NQI DUNG 1. Cong tac xiy d\fDg n@p sAng van hoa 1.1. Nhting khai ni~m ca ban 1.1.1. La; sang La toan be) ho~t de)ng sinh s6ng cua con nguai tren mQi phuong di~n, bao g6m mQi quan h~ v€ giao ti€p, hanh vi, n€p nghI trong tftt ca cac IInh V\lC: Lao de)ng, sinh ho~t, cac ho~t dQng chinh tri-xa hQi, ho~t dQng van hoa, giao d\lC, the thao, giai tinh... vJ ban chdt, 16i s6ng giin liJn liIYi gia trj van hoa tinh thdn cuacon nguai, chju Slf tac
ti(Jng cua phuong thuc san xudt, y thuc xii h(Ji, tra thanh nhtmg quy tdc mang uac tinh xii h(Ji. Nhu v~y: L6i s6ng la rnQt khai ni~rn c6 tinh t6ng hqp va d6ng bQ, bao g6rn cac rn6i quan h~ kinh te, xa hQi, tu tuOOg, tam If, d~o duc, van hoa va cac rn6i quan h~ khac cua con nguai duQ'c hlnh thanh til rnQt hlnh thai kinh te-xa hQi nhfit dinh. N6i rnQt ki~n cua mQt hlnh thai kiOO te-xa hQi nhAt dinh. Vi.dl,l: L6i s6ng d~p: "Ban anh em xa, mua lang gi€ng gdn", "La limh dum za rach ", "Bdu ai thuang ldy bi cung... ", "Minh vi m(Ji nguai, m()i nguai vi minh"... cach khac, 16i s6ng la t6ng hoa OOUng d~c trung ho~t dQng cua con nguai trong dieu vang b6 ngiii", "TiJn hgu bdt nhdt"... 1.1.2. Nip sang C6 y nghIa h~p hon 16i s6ng, nep s6ng bao g6m nhUng cach thuc, haOO dQng va
suy nghI, nhUng quy uac duQ'c l~p di l~p l~i h~ng ngay thanh th6i quen nhu: t~p quan L6i s6ng chua d~p: "Den nhil ai, rgng nha dy", "Ng6i mat an bat vang", "Tham san xufit, sinh ho~t, trong phong 1\lc, Ie nghi, trong hanh vi d~o duc, phap lu~t. N 6i mQt cach khac, nep s6ng la cach thuc s6ng, sinh ho~t, (mg xu... cua con ngum, cua cQng d6ng, duQ'c l~p di l~p l~i nhieu lAn, duQ'c chQn IQc va l~ng dQng va t6n t~i trong tiem Vi d\l: Nep s6ng t6t: Ngan n~p, tr~t tg v~ sinh, di lam di hQp dUng gia, an trong n6i, thuc nhan dan. 1.1.3. Phong tile, t9P qulin Tgp qulin: T~p qu{m la mQt hanh vi, mQt cong vi~c duQ'c l~p di l~p l~i nhieu IAn ng6i trong huOng... N~ s6ng chua t6t: Chen ltin x6 tidy, noi tl:lC, chid tM... thanh thoi quen da thanh n€p trong dm s6ng xa hQi, trong san xuAt va sinh ho~t thu Tgp quan xii h(Ji: Bao g6m lu~t 1\lc, hu ngay, duQ'c mQi ngum cong nh~ va lam thea. Phong tlf,C tgp quan:Phong la phong OOa, la ve d~p; Tlf,c la nhUng quy uac do phong t\lC khac. cQng d6ng thoa thl$l va mQi ngum trong cQng d6ng phai co trach OOi~m tuan thu. Phong t¥c la nhfmg net t6t d~p cua dai s6ng xa hQi, la l€ 16i va thoi quen lau dai .. cua mQt dja phuong, cua mQt dan tQc, hay mQt qu6c gia nhu mQt lu~t bfrt thanh van, nhung co suc m~nh va suc s6ng lau b€n. Vi d\l: Phong t¥c th& cung t6 tien, phong t¥c lam (goi) banh chung ngay Tit cua nhdn dan tao M6i qu6c gia co phong t\lC t~p quan rieng, va trong mQt qu6c gia ngoai nhfmg phong t\lC chung cua tom qu6c cling co nhfmg phong t\lC rieng va trong mQt dja phuong, m6i nhom nguai I~i co nhfmg phong !\Ie rieng. Bdt Cll mQt phong t\lC nao ra dcri cling d€u xUfrt phat til Igi ich chung cua cQng d6ng, giup g~n bo cQng d6ng ngay cmg ch~t che nhAIn dam bao suc m~ va S\l wOng t6n cua tom th~ cQng dbng. ; -Photig t\lC t~p quan la mQt ph~m tril rQng IOn, no bao ham mQi khia c~nh trong
dcri s6ng cua con nguai. La san phdm cua XQ hQi, phong t¥c t(lp qUlin co mgt a hdu
khiip cac tlnh VifC cua d&i st5ng con ngu&i. Tu cac t(lp t¥c, Ii tiit vong d&i cua m6i ca
nhan. Tu sinh nh(lt, vi~c cuai, vi~c tang, tu Ii hQi c6 truyJn din ngay hQi van hoa, tu
hi)i lang, hQi vung din zi hQi co pht;lm vi ca nuac; tu nhfmg nghi zi th& cling thanh
hoang lang, cac nhan v(lt Ztch sir, th& MJu cho din th& cung t6 tien... Phong t\lC t~p quan chinh la d~c trung van hoa cua cQng d6ng, la tinh cach va trlnh dQ van minh cua cQng d6ng do. 1.1.4. Di}o due D~o duc la mQt bQ ph~n khong th€ tach rcri cua van hoa-16i s6ng. Khi noi d€n 16i
s6ng, khong th€ nao khong noi t&i d~o duc. D~o duc la hlnh thai y thuc xa hQi, d~o
duc g6m nhfmg nguyen t~c, quy t~c, chufin m\lc xa hQi, nhcr do con ngucri t\l giac di€u chinh hanh vi cho phil hgp v&i Igi ich cua mlnh va S\l ti€n bQ xa hQi trong m6i quan h~ giua eon ngum v&i eon ngum, giua eel nhan vai xa hQi. Ti~n bQ d~o due trcr thanh tieu chi quan trQng nhfrt cua ti€n be> van hoa, VI ti€n be> d~o duc la tieu chufin can ban cua ~ S\l phat tri€n tom di~n cua nhan cach, cua ti€n be> xa he>i. 1.1.5. Phong h6a Phong hoa: La Phong tl)c, t~p quan va n~p s6ng cua mQt xa he>i (noi t6ng quat). Trong do phong la phong tl)c va hoa la giao hoa. Phong t¥C: Thoi quen da an sau vao dm s6ng xa hQi, dugc mQi ngum cong nh~ va linn theo. Trong do phong la c6t 16i, la n€p hlnh thanh co th€ keo dai thoo thm gian, toa re>ng trong khong gian. N6 la t6ng th€ mang nhUng d~c tnrng tieu bi€u cua mQt cQng d6ng nhAt djnh (nha co gia phong, lang co huangphong, nuac co qu6c phong. ..j. T¥c la thoi quen duQ'c ton trQng, duQ'c tuan thea va duQ'c gift gin chung trong cUQc s6ng cua m6i cQng d6ng nhAt dinh (t\lC l~, t~p t\lc); Hod trong phong hoa, cling
nhu trong giao hoa, trong van hoa, vila co y nghla giao d\lc, vila co nghla d6ng hoa. Th\lc chAt phong hoa la giao hoa phong t\lc. Khi nghien c(ru dOi s6ng sinh h~t, SlJ phat tri€n xa hQi cUa rn6i qu& gia, dan tQc, nguOi ta thuOng can CU vao n€p s6ng, phong 1\lc va ~p quan cua nhan dan cua qu& gia do
b6i vi phong wc ~p quAn cling phim anh trung thlJc tinh thAn dan tQc cua mQt DUCIC. 1.2. Quan diim cua Dang va Nba DVO'C ta v~ xiy dpg D~P sAng van hoa Dimg va Nha nu&c ta d~t vAn d~ xay d\l1lg n€p s6ng van hoa, xay d\l1lg con nguai m&i Vi~t Nam trong ca qua trinh ti~n hanh cach m~ng: Til cach m~g dan tQc, dan chu nhan dan d~n cach m~ng xa hQi chu nghla. Sau khi Cach m~ng thang 8 thanh cong, khai sinh ra nu&c Vi~t Nam Dan chu CQng hoa (nay la CQng hoa Xa hQi Chu nghla Vi~t Nam), Bac H6 keu gQi nhan dan di~t gi~c doi, di~t gi~c d6t, d6ng thai Bac quan tam de c~p ngay d~n vAn de Xay d\ffig "Dai s6ng m&i" cho nhan dan. Trong tac phAm "Dai s6ng m&i" cua H6 Chi Minh, du&i but danh Tan Sinh duQ'c vi€t vao thang 3/1947, N"guai vi€t "NguiJi la g6c cua
lang, nuac. Niu m9i nguiJi a~u c6 gang lam aiJi s6ng mai, thi nhdt ajnh dan tQc se phil
cuilng". Nguai kh~ng dinh "Cdi mai khong t1l nhien xudt hi?n rna no aUl/c ki thua tir edi n~n truy~n th6ng". "DiJi s6ng mai khong phai cai ga cu cung bo hit. Khong phai edi gi eung lam mai. Cai gi eu rna xdu thi phai bo. Thi d¥ ta phai bo hit tinh luiJi biing va tham lam. Cdi gi eu rna khong xdu, nhung nhi~u phi~n phitc thi phili sua a6i eho h(1[J lYe Cai gi eu rna t6t thi ta phai phat tridn them. Th{ d¥: Ta phai tuang than tuang ai, tgn trung vai nuac, tgn hiiu vai dan khi truac. Cai gi mai rna hay, thi phai
lam. Th{ d¥: An acho h(1[J V? sinh, lam vi?c cho co ngiin nap. Lam sao cho aiJi s6ng
eua dan la, v~t chdt aUl/c ady au han, tinh thdn aUl/c vui mr;znh han. Do la m¥c aich aiJi s6ng mai". Quan di€m cua Dang ta chi ra phai g~n ch~t xay d\l1lg n€p s6ng m&i v&i xay d\ffig con nguai m&i. Van ki~n d~i hQi Dimg tom qu6c IAn thu V, Dang ta dfi chi ra: "Hoan eanh nuac ta aoi hoi va eho phep xl1y dvng sOm, xay dvng tUng buac con nguai mai, khong phai cha din sau khi phdt tri~n cao cua n~n san xudt Ian xii hQi chu <& nghi'a". "Xay dvng n~n van h6a mai va con nguai mai la di~u cdn va co thi th1!C hi?n du(/c tUng buac, tUng phdn ngay tir hom nay. Trong chq,ng duirng truac mat nay, co nhiing di~u ki?n khdch quan va chu quan cho phep chung ta buac ddu tr;zo ra mQt xii hQi d?p v~ 16i s8ng, v~ quan h? gifra nguiJi va nguai, mQt xii hQi trong do nhan dan lao dQng cam thdy s6ng hqnh phuc, tuy mirc s6ng vgt chdt con chua cao". Nghi quy€t HQi nghi Idn thu 5, Ban chdp h8nh Trung uong Dang (khoa VIII) da xac dinh nhi~m V\l C\l th€ xay d\lIlg con nguO'i Vi~t Nam trong giai do~n cach- m~ng mai vm nhfmg duc tinh sau: ; . - Co tinh thdn yeu nuac, t\l cuOng dan tQc, phdn dftu vi dQc l~p dan tQc va chli
nghla xii hQi, co Ychi vuan len dua ddt nuac thoat kh6i ngheo nan l~c h~u, doan k€t
vai nhan dan th€ giai trong S\l nghi~p dftu tranh vi hoa blnh, dQc l~p dan tQc, dan chli va ti€n bQ xii hQi. - C6 Ythuc t~p th€, doan k€t phftn dftu vilQ'i ich chung. - C6 16i s6ng lanh m~nh, n€p s6ng van minh, cdn ki~m, trung th\lc, nhan nghla,
ton trQng ky cuong phep nuac, quy uac clia cQng d6ng; co y thuc bao v~ va cai thi~n moi truOng sinh thai. - Lao dQng cham chi vai luang tam ngh~ nghi~p, co ky thu~t sang t~o, nang suftt cao vilQ'i ich clia ban than, gia dinh, t~p th€ va xii hQi. - ThuOng xuyen hQc t~p, nang cao hi€u bi€t, trlnh dQ chuyen mon, trinh dQ thdn1 my va th€ l\lc. - "... d~t trQng tam vao nhi~m V\l xay d\lIlg tu ~6ng, d~o duc, 16i s6ng va dffi s6ng van hoa lanh m~nh trong xii hQi, truac h€t trong cac t6 chuc Dang va Nha nuac, ·w trong cac doan th€ qudn chung va trong tirng gia dlnh... xay d\lIlg n€p s6ng van minh trong vi~c cum, vi~c tang, l€ hQi, ddy lui hli Wc, cac t~ n~ cO' b~c, rna tuy, m~i dam,
b~o I\lC, gay r6i tr~t n.r cong cQng". Van ki~n D~i hQi dang toan qu6c Idn thu XI, Dang dinh huOng cham 10 phat tri€n van hoa: "Cling c6 va ti€p t\lc xay d\lIlg moi truOng van hoa lanh m~nh phong phu, da d~ng. Dua phong trao "Toan dan doan k€t xay d\lIlg dO'i s6ng van hoa" di vao chi€u sau, thi€t th\lc, hi~u qua, xay d\lIlg n€p s6ng van hoa trong cac gia dinh, khu dan cu, cO' quan, dan vi, doanh nghi~p lam cho cac gia tri van hoa th~m sau vao mQi m~t dO'i s6ng, duqc th€ hi~n C\l th€ trong sinh ho~t, cong tac,-quan h~ hang ngay cua cQng d6ng va tUng con nguO'i, t~o suc de khang d6i v6'i san phAm dQc h~i. Tiep t\lC dAy m~nh vi~c giao d\lc, b6i dUOng d~o duc, 16i s6ng co van hoa; xay d\lllg nep sf>ng van minh trong vi~c cu6'i, tang, l€ hQi; ngan ch~n va dAy lui cac hu t\lC, b~o l\lc, gay r6i tr~t t\l cong cQng, m~i dam, rna tuy, cO' b~c ... gop phftn gift gin va phat tri€n nhung gia tri truyen th6ng cua van hoa, con nguO'i Vi~t Nanl... ". Trong Chien luqc phat tri€n kinh te-xa hQi 2011-2020 v6'i dinh huOng "Phat tri€n toan di~n cac 1100 V\lC van hoa, xa hQi hai hoa v6'i phat tri€n kinh te,... phat huy nhfrng gia tri t6t d~p cua w cac dan tQc, vila tiep thu nhfrng tinh hoa van hoa nhan lo~i; T~p trung xay d\lllg dO'i s6ng, 16i s6rig va moi truOng van hoa lanh m~nh, coi trQng vah hoa trong laOO d~o quan 1y, van hoa trong kinh doaOO va van hoa trong (rng xu. Chu trQng xay d\lllg nhan cach con nguO'i Vi~t Nam ve ly tuOng, tri tu~, d~o duc, 16i s6ng ...Nang cao ch~t luqng Phong trao Toan dan doan ket xay d\lllg dO'i s6ng van hoa, xay d\lllg xa, phuOng, khu phf>, thon, ban doan ket dan chu ky cuong, van minh, lanh m~nh." 1.3. NQi dung chii y~u ciia cong tac xiy dlfllg n~p s6ng van boa cO' sO' 1.3.1. Ph{lm vi NQi dung cua cong tac xay d\lllg nep sf>ng van hoa a cO' sa t~p trung vao 3 v~n de sau day: - Nep s6ng ca nhan - Nep s6ng gia dinh - Nep s6ng xa hQi: Phong t\lC t~p quan... ; Nep s6ng van minh nO'i cong cQng Ba v~n de tren lien quan ch~t che vm nhau, anh huOng qua l~i trong mQt th€ th6ng nh~t. L6i s6ng cua tirng thanh vien tac dQng den 16i s6ng cua gia dinh va anh huOng trvc tiep den 16i s6ng cua xii hQi. M~t khac gia dinh bien chuy€n l~i co tac dQng ttvc tiep den S\l phat tri€n cua xii hQi. Bac H6 n6i: "Mu6n xay d\lIlg chu nghIa xii hQi, tru6'c het c~ co nhfrng con ngum xii hQi chu nghIa"l (H6 Chi Minh Toan t~p, Nxb Chfnh trj qu6c gia, Ha NQi, 2009, tr.JO, tr.3JO). va Ngum cho rAng "Quan tam din gia dinh liz dung vi nhiJu gia dinh 1. H6 Chi Minh: Toan tgp, Nxb. Chinh tri qu6c gia, Ha NQi, 2009,1.10, tr.310.
,n cQng IfJi mai thanh Xli hQi, xii hQi t6t thi gia ainh cang t6t, gia ainh t6t thi xii hQi mai t6t. . HfJt nhiin cua xii hQi la gia ainh... " Gia dlnh 1a don vi xa hQi nh6 nh~t cua xa hQi, m~c dli co nhUng bi€n dQng 1611 nh6, m~c dli tan ra co khi ca mQt ~p th~ cQng d6ng rQng 1611, gia dlnh vdn t6n t~i. Xay d\lIlg n€p s6ng gia dlnh, n€p s6ng xa hQi cling chinh 1a xay d\lIlg con nguai
maio Con nguai mai la san phfim cua xa hQi, vila la chu th~ c6 y thirc cua xa hQi.
Nhung con nguai mai khong th~ hinh thanh mQt cach t\l phat, rna phai trai qua qua trInh xay d\lIlg m<)t cach tich C\lC va chu dQng. Con nguai mai cling phai duQ'c tu ; dUOng trong moi truOng gia dlnh va moi truOng xa hQi. "- N~p s6ng van hoa eua rn6i eon ngum, ngoai bi€u hi~n trong lao dQng sang t~o, trong lam an sinh s6ng, trong hQc t~p va ren 1uy~n, trong d~o duc va nhan each, trong giao ti€p va (rng xu; con duQ'c bi~u hi~n trong phong tl)c. - N€p s6ng gia dInh, th\lc ch~t la xay d\lng gia dInh co n€p s6ng van hoa - gQi t~t la gia dInh van hoa. - N€p s6ng xa hQi bao g6m n€p s6ng cQng d6ng - d6 la n€p s6ng alang, ban, ~p, n€p s6ng atruOng hQc, ca quan, b~nh vi~n, xi nghi~p, khu ph6, t6 dan ph6... Trong n€p s6ng xa hQi, phai d~c bi~t chu y d€n n€p s6ng nai cong cQng. N€p
s6ng van mirth nai cong cQng chinh lit. bQ m~t cua xa hQi. Xay d\lIlg cho m6i nguai c6 hi~u bi€t va ton trQng lu~t phap, cac quy t~c tr~t t\l, v~ sinh, an to3n giao thong... 1.3.2. NVi dung ell thi Cong tac xay d\lIlg N€p s6ng van h6a bao g6m 3 nQi dung chu y€u la: - Xay~d\lIlg N€p s6ng ca nhan - Xay d\lIlg Gia dinh co n€p s6ng van h6a-gQi t~t la Gia dinh van h6a. - Xay d\lIlg N€p s6ng xa hQi: Xay d\lIlg Phong tl)c t~p quan t6t d~p phu hqp vai truy€n th6ng dan tQc; Xay d\lIlg n€p s6ng van minh nm cong cQng. Trong tUng nQi dung cling c~n xac dinh m~t chu y€u c~n phai di sau va coi d6 1a cong tac trQng tam. C~n phai d~u tu, duc rut kinh nghi~m til th\lc tien, t~p trung chi d~o d~ t~o ra hi~u qua thi€t th\lc. a. NQi dung thit nhdt: Xiiy dvng Nip s6ng ca nhiin N€p s6ng ca nhan la thai dQ, hanh vi, cach an m~c, noi nang, phep (mg xu v&i
mQi nguai, ky lu~t lao dQng, y thuc chdp hanh phap lu~t, y thitc d6i v&i cQng d6ng va
d6i v&i cac thanh vien gia dlnh (cham soc giao d\lc con cai, nuoi dUOng cha m~, cham soc nguai cao tu6i), b~n be hang xom... b. NQi dung thu hai: Xay dvng Gia dinh co nip s6ng van h6a-gQi tat la Gia dinh van h6a Phai khai thac nhfmg yeu. t6 t6t ~ ella gia dinh truyfut th6ng Vi~t Nam, d~ cao tnich nhi~m cua tirng thanh vien trong gia dinh, cling nhau xay d\lllg mQt cUQe s6ng t6t d~p. th\lc s\lla Gia dlnh co n€p s6ng van hoa, nQi dung cua cUQc v~n dQng cAn ~p D€ trung vao ba tieu chuftn sau day: 1. Guang mJu chdp hanh chil truang, chinh sach cila Dang, phap luq,t cila Nha nuac, tich c¥c tham gia vao cac phong trao thi dua cila dja phuang; 2. Gia dinh hoa thuq,n, hgnh phuc, tiin bQ, tuang trr;1 giup da mQi nguili trong c6ng d6ng; 3. T6 chuc lao dQng, san xudt kinh doanh, cong tac hQC tq,p dgt nang sudt, chdt IUfJYlg va hi?u qua. Tuy di€u ki~n, nhu cftu, hoan canh cua tUng nm, tUng luc rna v~n d\lng tieu
chuftn (cho sat hqp, nhung cftn luu y: Tieu chuftn phai ng~n gQn, de nh&, de lam. Nhan
dan phai duqc ban b~c, trao d6i, cling nhau th\lc hi~n (tranh ap d~t, m~nh l~nh hanh chfnh h6a... ). c. NQi dung thu ba: Xay dvng phong tlj,C tq,p quan t6t d?p phu hr;1p vai truyJn th6ng dan t6c Xay d\IIlg phong t\lC qucin t6t d~p phli hqp vm truy€n th6ng dan tQc va ban s~c dan tQc. Phai suu tftm, khai thac cac phong t\lc, t~p quan t6t d~p cua tUng dia phuong, tUng dan tQc, dua cac phong tvc t~p quan truyen th6ng hoa nh~p vm cUQc s6ng hi~n d~i. Cai ~o nhfmg t~p quan l~c h~u, xay d\IIlg ~p quan m&i, dap (mg yeu cftu cua eUQc s6ng hi~n d~i, van minh, ti€n bQ. NQi dung nay duqc t~p trung vao: vi~c cu&i, vi~c tang, ngay gi6, ngay hQi, mUng thQ, bai trir me tm di doan va cae t~ n~n xa hQi ... d. NQi dung thu tu: Xay dvng nip s6ng van minh nai cong c6ng .. NhUng nai cong cQng la bQ m~t xa hQi OOu: duOng lang, nga xom, nha van h6a, chQ', di tich, danh th~ng... cftn xay dgng cho m6i nguOi c6 hi€u bi€t va ton trQng lu~t phap, cae quy t~c tr~t tlJ, v~ sinh, an toan giao thong... T6 chuc t6t cac dich V\l v~ sinh 0 OOUng nO'i cong cQng. Sir d\lng OOUng quy t~c, quy dinh, tin hi~u... d€ huOOg dfuI n€p
s6ng nO'i cong cQng. Cftn phai chu y d€n caOO quan chung, ngoai s~ch se con phai chu y
d€n d~p,phu hQ'P v6i thdm my, ill ki€n truc OOa eira, khuon vien gia dlnh, dllOng lang, 1.4. Phmmg cham, phmmg phap chi d,o nga xom thea quy ho~ch, d€n an, m~c, 0, di l~i va giao ti€p gifra ngllOi v6i nguOi. ; Cong me xay d\lllg nq, s6ng van h6a phai duQ'c tifut hanh kim tTl, lau dai nhung r&t khAntnrong, d6ng bQ, phai luon luon duqc cUng c6, hoan thi~n va phat trifut khong nglmg. vi~c xay dgng con ngum, xay dgng xa hQi, la eUQc cach m~ng rQng 100, toan di~n, lau Xay dgng n€p s6ng van h6a thgc chAt la OOi~m V\l lau dai, thuOng xuyen, la eong dai doi hoi vi~c xay va eh6ng phai c6 thai dQ chu dQng va d~t duai sg lanh d~o cua Bang, lAy bi~n phap v~n dQng, thuy€t ph\lc giao d\lc la ehu y€u, l~y xay la ehinh, xay 1.4.1. Tham muu Ban Chi d{lo Toan dan doan kit xay dlplg dili s6ng van hoa
cap xa th'!e hi?n xay dlplg nip s6ng van hoa thong qua eong tae xay dgng gia dlnh
van h6a, lang van h6a, t6 chuc vi~c cuai, vi~c tang va l€ hQi. 1.4.2. NhQ;n thue day du v~ 16i s6ng, nip s6ng la lau dai, eh6ng la truac m~t; xay k€t hQ'P v6'i ch6ng. nh~n thuc ra thuftn phong, my t\lC con lien quan d€n N6i d€n 16i s6ng, n€p s6ng la n6i d€n thuftn phong my t\lc. Chung ta cling eftn tiOO ban dia va tiOO giao lUll; tiOO Vi~c hlnh thanh mQt 16i s6ng hay mQt n€p s6ng tAt y€u phai c6 OOUng quy lu~t -. truy€n th6ng va tinh ti€p bi€n d6i mm. eua n6 d6 la khoa hQc. Vi~c xay dgng 16i s6ng lUDn nAm trong qua trlnh k€ thira lien t\lc, m6i nguOi c6 trach OOi~m phai oo~ thuc cho ra nQi dung cua sg k€ thira nay, nQi dung ban s~c cua gia dinh minh, eQng d6ng minh va dan tQc mlnh. Nhung qua trlnh k€ thira, khong phai la qua trinh l~p l~i, qua trlnh k€ thira l~i chiOO la qua trlnh phat tri€n. d~n v€ n€p s6ng van h6a c6 th€ thgc hi~n 0 cac cAp dQ hinh thuc can thi~p sau day : Phai n~m vting ban s~c dan tQc d€ diOO huOOg cho sg phat tri€n. Sglanh d~o va huOng - Can thi~p (cuOng ch€): b~ng lu~t phap; phap l~nh; quy ch€, quy dinh ... b~t bu<)c dinh v~ an toan giao thong, khong Zdn chiim via he danh cho nguai di b(J ... Kh6ng kh6c muCm, Zan duirng, d(Ji mil rom trong dam tang. rnQi nguai phili tuan theo. Vi d\l: D(Ji mil bao hiim khi di xe may, chdp hanh cac quy - Can thi~p b~ng S\l giao d\lc ren luy~n: Nha truOng, tac phAm, cac ho~t d<)ng van hQc ngh~ thu~t ... - Can thi~p b~g suc ep du lu~ xii h<)i: thong tin ~i chung, sinh ho~t chinh tri xii h<)i, quy u6'c ... - Can thi~p b~g t6 chilc dai s6ng cho nhan dan chu dao trong di~u ki~n s6ng sinh ho~t: T6*chilc an, a, v~ sinh, di l~i ... day la bi~n phap C\lC ky quan trQng. Chu y: Trong do; s6ng co nhfmg hanh vi s6ng thuQc v~ IInh V\lC thi hi€u, ca tinh ho~c tirng dan t<)c nha rna n6 khong co h~i thl ta khong nen can thi~p va th~m chi cdn chung ta khong can thi~p sau, co nhfmg phong t\lC rieng bi~t cua tirng dia phuong, khuy€n khich d€ t~o cho S\l phong phu, da d~ng trong van hoa, t~o nen S\l k€t hgp hai
hoa. Vi d\l: Ton tr(Jng sa thich ca nhan, thi hiiu, thdm my nhung kh6ng trai v6'i thudn
phong my t¥c dan t(Jc ... L6i s6ng dugc hlnh thanh trong cu<)c s6ng. Co nhfmg cai chung ta khong mu6n co, no vfrn hlnh thanh. S\l hlnh tharm cua no co nhfmg quy lu~t nhfrt dinh. Mu6n xay d\ll1g 16i s6ng, can b<) van hoa co sa phili hi€u cu<)c s6ng, hi€u cac lo~i quy lu~t cua
cu<)c s6ng va quy lu~t hlnh thanh 16i s6ng. Phili co tu duy khoa hQc, khong th€ dung y 1.4.3. Xay dlplg cac quy uuc nip sang trong nganh, gim, Ilia phUdng :. .. chi chu quan va duy tam. Quy u6'c la cong C\l chi d~o tirng rn~t cua cu<)c v~ d<)ng xay d\ll1g n€p s6ng. Vi v~ gia dlnh van hoa, quy uac v~ xay d\ll1g lang van hoa, quy uac v~ rnirng thQ, khuy€n d\l: Quy uac v~ vi~c cu6'i, quy uac v~ tang, quy uac v~ rna h<)i truy~n th6ng, quy uac 1.4.4. ThF hifn phmmg cham: tich cF, th;n tr!Mg, khin trmmg, kiill tri, lien tfIC hQc, khuy€n tai ... Nhfmg thoi quen dii hlnh thanh til xii h<)i cli, dii tra thanh "n€p" trong m6i nguai. Xoa n€p cli, t~o n€p mai khong phili la vi~c lam dan giiln, chi noi va lam rn<)t hai ldn, rna phili kien trl, khong th€ nong v<)i, nhung phili rfrt khAn tnrang. N~n van hoa m6'i, phong 1:1)c t~p quan t6t d~p co th~ chua th~ hlnh thanh ngay..trong mQt thOi gian ngful. Trong khi do "n€p s6ng cli", hu t\lC cli ll;lc h~u vftn con t6n t~i va mau thuftn v6i n€n van hoa tien ti€n nen mQi vi~c lam cua chung ta phai h€t suc tich C\lC, th~n trQng, kien ttl va lien t\lc. 1.4.5. T{lo du lu~n xa hpi Du lu~n xa hQi co tac dQng rfit ml;lnh trong vi~c giao d\lc n~p s6ng. Phai dung du lu~n xa hQi d€ di€u chinh hanh vi ca nhan, dung du lu~ d€ ca ngqi cai hay, cai d~p, ;. .... cai cao thugng trong n~p s6ng hang ngay va len an nhfrng hanh vi sai trai, tieu C\lC.
(Bao chi, tac phAm ngh~ thu~t nhu am nht;lc, ai¢n anh, kjch n6i, san khdu ... phan anh
cai hoay, phe phan nhAc nha nhfrng hanh vi tieu C\lC th€ hi~n trong 16i s6ng, n€p s6ng hang ngay... ). 1.5. Phtr01lg phap cong tic Xay dlJ11g 16i s6ng, n~p s6ng, phong t\lC t~p quan la cong vi~c lien quan d€n nhi€u nguai, nhi€u gia dlnh, nhi€u nganh, nhi€u cfip, la m6i quan tam cua toan xa hQi. Vi v~y cfip uy Dang va cac cfip phai tf\lC ti€p chi dl;lO, chinh quy€n cac cfip la nguai t6 chuc th\lc hi~n, nganh Van hoa, Th€ thao va Du lich tham mUll t6 chuc th\lc hi~n va co S\l ph6i hqp cua cac t6 chuc doan th€ va S\l huOng (rng th\lc 'hi~n cua cac tAng lOp nhan dan. Cong tac xay dlJ11g 16i s6ng van hoa, n€p s6ng, xay dlJ11g phong t\lC t~p quan t6t d~p phil hqp v&i truy€n
th6ng dan tQc la m6i quan tam cua mQi nguai, mQi nha, mQi
nganh, mQi cfip. Nh~n thuc dAy du, co k€ hOl;lCh sat hqp v&i tUng co sa, cU9C v~n d9ng nay nhfit dinh se thu duqc k€t qua. 1.5.1. Phudng cham -.. - Phai kien trI, lau dai (khong th€ mQt s6m mQt chi€u) nhung phai rAt khAn =,. truang, d6ng bQ. - Doi hoi vi~c xay va ch6ng, lAy bi~n phap v~ dQng giao d\lc la chu y~u, lAy xay la chinh, xay la lau dai, xay la k€t hqp ch6ng. 1.5.2. Cong tac lIao t{lO can bp Cong tac xay dlJ11g n€p s6ng van h6a, phai duqc ti€n hanh kien trl, lau dai nhung rAt tich C\lC va khAn truang, d6ng bQ, phai luon luon duqc cung c6, hoan thi~n va phat tri€n khong ngUng. Cong tac xay dlJ11g n€p s6ng van hoa phai co nhfrng can bQ van hoa co trlnh dQ nghien clm va am hieu cong tac chi d~o cO' sa. Can bQ tl1Jc tiep lam cong tac nay phai duqc trang bi nhUng kien thuc cO' ban cat vAn de ve ban sAc van h6a dan tQc, ve l6i s6ng, nep s6ng, phong t\lC t~p quan, cac vAn de ton giao, ve tin nguOng, ve van hoa dan gian, ve van hoa ngh~ thu~t, ve phuang thuc dieu tra, khao sat va phuong phap chi d~o, cong tac qufin chung... de th\lC hi~n. 1.5.3. TJ chfrc th'!c hi?n Timg buO'c tim hi€u, nghien clm, phan lo~i cac vfuI d€ trong n~p s6ng va con
nguai, d~c bi~t la 19 lu~ va th\lc ti€n cua Vi~t Nam d€ co phuong huang, nQi dung,
bi~n phap t6 chuc va chi ~o cho sat hqp v6i timg luc, timg nai, timg vUng. Sir· d\lng cac l\lc lugng tich C\lC va c6 uy tin trong xa hQi lam nong c6t, lam h~t
nhan cua cUQc v~n dQng (l\lc lllgng tri thuc a nong' thon, l\lc lllgng can bQ co uy tin,
l\lc lugng hUll tri, hQi C\lU chien binh... ). C6 ke ho~ch tuyen truyen, dQng vien gay du lu~n rQng rai h6 trq cho cUQc v~ dQng. Dung du lu~n xa hQi de dieu chinh hanh vi ca nhan, ca ngqi, ton vinh ngllai t6t vi~c t6t, phe phllil nhUng hanh vi tieu C-lJC cua xa hQi. 2. Gia dinh va cong tac xay d\fDg gia dinh van boa 2.1. Khai ni~m, vai tro, vi tri, cbuc nang cua gia dinh Gia dlnh la vdn de lich sir xa hQi, co y nghIa rAt quan trQng trong dCYi s6ng con ngum.
Cac hQc gia xua nay, phuong Dong hay phuong Tay du co khac nhau nhung deu quan ni~m
chung rfulg: gia dinh za m(Jt nh6m nguOi rang buQc vOi nhau bOi quan h? huyit th6ng, ago
dirc va poop lYe T@ th€ cac nha khoa hQC do GS-TS Trfut Van Binh chu bien dua ra djrili nghIa: Gia
dinh za m(Jt hinh thUc cQng a6ng nguOi chit yiu xdy d'l:fYlg tren quan ~ han noon va huyit
tMng, gia dinh Til m(Jt thiit chi XQ h(ji, van Iuxi. Tuyen b6 ve ti&t bQ xa hQi trong phat tribl clla Lien hi~ qu&: "GiLl dinh Til aon vi cO' ban cUa xa h(ji va za mOi truOng tI! nhien CM SI!pOOt triin va ht:znhphilc cUa mJi thimh vien ". Theo dieu 8, Lu~t Hon nhan va Gia dlnh cua Vi~t Nam: Gia ainh la t~p hfJP nhUng nguiri giin b6 viii nhau do han nhan, quan h? huyit th6ng hoijc do quan h? nuai 2.1.1. KIWi ni?m dufmg lam phdt sinh cdc nghfa v¥ va quyJn giua h9 vai nhau thea quy dinh Lugt nay; .. "Gia dinh la ti bao eua XQ hQi, la cai noi nuoi dufmg con nguiJi, la moi truirng quan tr9ng hinh thanh va gido d¥c nhan cach, gop phdn vao xay d1j:ng va bao v¢ T6 Qu6c". Chi thi 49 CT/TW ngay 21-2-2005 cua Ban Bi thu Trung uong Dang (khoa IX): "Gia dinh la ti bao eua XQ hQi, la nai duy tri noi gi6ng, la moi truirng quan tr9ng hinh thanh, nuoi dufmg va gido d¥c nhan cach con nguiJi, bao t6n va phat huy van hoa truyJn th6ng t6t d~p, ch6ng Igi cac t¢ ngn XQ hQi, tgo ngu6n nhan 11!c phl!-C Vl!- S1! nghi~p xay d1j:ng va bao v~ T6 Qu6c. " . 2.1.2. Vai tro vi tri, elrirc IId1tg eM gia link a) Vai tro, vi tri coo gia dinh - Lich sir da chlmg minh: Ca nhan-gia dlrm-l3ng xa-t6 qu6c la m6i quan h~ hfiu cO' khong th€ tach rai, y€u t6 tich C\lC hay tieu C\lC cua m6i nhan t6 nay d~u anh huOng khong nh6 d€n S\l hung thinh cua m6i qu6c gia trong do gia dlnh la mQt thi€t ch€ xa hQi quan trQng, la n~n tang cua xa hQi va qu6c gia. Gia dlnh la mQt xa hQi thu nh6, la t6ng hqp cac quan h~ gia tri nhan cach, tlnh cam, d~o duc, danh d\l, nghla V\l va trach nhi~m d6i v&i qu6c gia, dan tQc. Khi noi v~ vai tro cua gia dlnh, til ngay xua C\l Phan BQi Chau da kh~ng dinh "Nu&c la mQt cai nha lOn, nha la mQt cai nu&c nh6". Trong bai n6i chuy~n t~i HQi nghi thao lu~n d\l thao lu~t hon nhan gia dlnh thang 1-1959, Chu tich H6 Chi Minh da khfu1g dinh: "Quan tam din gia dinh la dung, vi nhiJu gia dinh eQng Igi mai thanh XQ hQi, gia dinh t6t thi XQ hQi mai t6t, XQ hQi t6t thi gia dinh eang t6t han, hgt nhan cua XQ hQi la gia dinh." -~. - Gia dlnh la t€ bao cua xa hQi do do van hoa gia dlnh dong vai tro quan trQng trong
vdn d€ giii' gin va phat huy ban s~c van hoa truy~n th6ng dan tQc. Qua nhi~u thm kY phat
tri€n cua dAt nuac, cAu truc va quan h~ trong gia dlnh Vi~t Nam co nhUng thay d6i, nhung nhUng gia tri truy€n th6ng quy bau clla gia dlnh Vi~t Nam, nhu: long yeu nuac, yeu que
hUOllg, yeu thuong dum bQc lfut nhau, thuy chung, hi€u nghIa, hi~u hQC, cAn Cll, sang ~o
trong lao dQng, b~t khuAt kien cuOng vuQt qua mQi kho khan, thir thach... vfut duQ'c giii' gin, vun d~p va phat huy trong su6t qua trlnh Iich sir d\lIlg nuac va giii' nuac. "... Gia tlinh dQ tra thanh mQt trong nhiJ:ng yiu t6 quan tr9ng quyit dinh S1! thanh eong eua S1! nghi~p eong nghi~p hoa, hi~n dgi hoa ddt nuac va my d1j:ng chu nghfaxii hQi..." (Chi thi 49/CT/FW ngay 21/212005 eua Ban Bi thu Trung uang Dang). Vai tro cua gia dinh d8i viii cac thanh vien: 1. Cham soc va giao d\lc tre em 2. Cham soc, ph\lng dUOng ngum cao tu6i 3. Thgc hi~n an sinh xa hQi, cham soc nguai 6m, nguai tan t~t, khuy€t t~t Vai tro cua gia dinh d8i vai ci)ng d8ng va xii hi)i: 5. Cham soc suc khoe, 1uy~n t~p th€ d\lc th€ thao 1. Giao d\lc cac thanh vien thgc hi~n chu truong, duOng 16i cua Dang, chinh sach, phap 1u~t cua~Nha nu6'c 2. Gill gin, k€ thila, phat huy cac gia tri van hoa truy~n th6ng, huang u6'c, quy u6'c cua dia phuong 3. Gill gill tr~t tg an toan xa hQi va phong eh6ng t~ n~n xa hQi 5. Ph6i hqp v6'i nha truOng, cac t6 chuc xa hQi trong giao d\lc con nguai 4. Thgc hi~n blnh dAng gi6'i va phong, eh6ng b~o 19c gia dlnh 6. Giao d\lc d~o duc va huOng nghi~p Vai tro eua gia dir.lh quan trQng nhu v~y; nam 1983 t6 chuc UNESCO clla Lien hgp
qu6c da ra Nghi quy€t va "IMp kY pMt triin van hoa thi gilli', (1988- 1997), phat dQng lay tlr nam 2001 da chQn ngay 28 thang 6 hang nam 1£1 ''Ngay gia dlnh Vi~t Nam". b) Chuc ,nang cUa gia diOO nam 19941£1 "Nam qu6c ti gia mnh" vm bi€u tuQ1lg mai nha va trai tim ben trong. Nu6'c ta - Chuc nang sinh san, tai san xudt con nguOi - ChUc nang kinh ti - Chuc nang giao d'/!-C, xii Mi hoa ca noon - Chuc nang thoa miin OOu cdu tinh thdn, tam If tinh cam Til cac chuc nang co ban do rna gia dlnh co cac vai tro rat quan trQng d6i v6'i con
nguai va xa hQi. Gia dlnh 1a don vi kinh t€ nhc) nhat, vila 1£1 dan vi van hoa nhc) nhat Gia d'mh g6m co cac chirc nang nhu sau: eua xli hQi, Ia t~ bao eua xli hQi va Ia moi truang dAu tien fho vi~e ghio d\le va hlnh thanh nhan cach con nguai. 2. Van boa gia dinh va xay d\fDg gia dinh van boa, nqi quan trQng trong eong tae dl1ng dOi sAng van boa 0' CO' sa 2.1. Van boa gia dinh - mQt hQ pb,n ciia van boa dan tQc Gia dlnh la t~ bao cua xa hQi do do van hoa gia dlnh dong vai tro quan trQng trong vAn d€ gift gIn va phat huy ban sAc van hoa truy€n th6ng dan tQc. Qua trlnh hlnh ..
" thanh van hoa dan tQc cling la qua trlnh hlnh th3nh van hoa gia dlnh. Con ngum la chu
th€ eua v~ hoa, eon ngum ehi thge sg eo van hoa khi sinh ra trong gia dlnh eo van
hoa, duqc nuoi dUOng, cham soc d~y d6 va bao v~. TAt ca nhUng gia tri v€ kinh t~, van hoa, khoa hQc ky thu~t, chu nghla nhan van cao ca... d€u khOi ngu6n til gia dlnh. Chinh gia dlnh la mQt thi~t ch~ van hoa gop phdn t~o d\lIlg nen mQt xa hQi co van hoa, van hoa gia dlnh duqc hlnh th3nh tren co So' n€n tang cua van hoa dan tQc, la thu&c do gia tri van hoa dan tQc. Xa hQi cang phat tri€n, cang phan anh S\l da d~ng phong phil trong cUQc s6ng gia dlnh, m6i quan h~ t6t d~p trong xa hQi phdn nhi€u duqc hlnh thanh til gia dlnh. Gia dlnh cang hoan thi~n, cang 6n dinh va co van hoa se gop phdn xay d\lIlg 16i s6ng, n€p s6ng t6t d~p cho xa hQi. Khi gia dlnh va xa hQi khong gan k~t, d6ng phat tri€n se t~o nen S\l trl tr~, xao trQn va mAt 6n dinh xa hQi ... Hi~n nay, Van hoa gia dinh Vi~t Nam dang dUng truac Slf Ilia ch(Jn cae gia trj nhusau: 1. Gift n~p van hoa gia dlnh truy€n th6ng nguyen d~ng v&i ki€u gia dlnh tam ill d~i d6ng duang, trong do cac th~ h~ trong gia dlnh s6ng theo d~o ly "kinh tren, -. nhuang du&i", "chi nga, em nang" ... Ngum gia quy~t dinh t6i cao va duqc cham soc chu dao. Ca nhan khong duqc quy€n quy€t dinh, it duqc quy€n dan chu, co tinh bao thu, co khi can tra S\l phat tri€n. 2. Xay d\lIlg gia dlnh hi~n ~i chi co 2 th€ h~, d€ cao tl! do ca nhan mQt cach tuy~t d6i, cAt rai it lien h~ v&i qua khu, cQi ngu6n. Do do xay ra tlnh trt:U1g nhi€u nguai gia lam vao tlnh tr~ng co don it duqc cham soc chu dao. 3. Xay d\lIlg gia dlnh hi~n d~i, giau c6, it con, h~ philc tren co So' van hoa gia dinh truy€n th6ng, co S\l giilp do, h6 trq gifta cac th~ h~, bao lUll co chQn lQc gia tIi van hoa gia dlnh truyen th6ng. Day la xu the phil h@ nh~t t(:10 nen gia dlnh tien tien, vila hi~n d(:1i, giau ban s~c dan tQc, day chinh la rno hlnh gia dlnh van hoa ChUng ta cdn xay dvng. 2.2. NQi dung cong tac xiy dtplg gia dinh van boa 2.2.1. Qua trinh hinh thanh va phat triin cua phong trao xay dlplg gia mnh van hoa CUQc v~n dQng c6 tien than ngay sau khi Cach m(:1ng thang Tam thanh cong, ngay 20-3-1947 du&i but danh Tan Sinh, Bac H6 da viet tac phArn "Em s6ng mm" Ngum viet: "M6i nguiJi lam dung theo diJi st5ng mai thi diJi trong miJt nha cung dl thoi. Cung nhu m6i vien dli fran tru vimg ehae, thi chi can miJt it voi la dap thanh miJt bite ,
tuimg t6t. V~ tinh thdn thi phai tren thuqn, duai hoa, khong thien tu ai. Bo thoi hanh hr;z m~ ch6ng nang dau, gi ghe ghet bo con eh6ng. v~ vgt eMt, tu an m(le din vi¢e 10m phiLi an d~u, tieu sai co ki hor;zeh, co ngan nlip. Cuai hoi, gi6, tit, nen gian dan, tidt ki¢m. Trong nha, ngoai vuim phai luon sr;zeh se, gl)n gang. nt5i vai xom gi~ng phai than mgt va san long giup da. nt5i vai vi¢e lang, vi¢e nuae phai hang hlii lam guang. NguiJi trong nha, ai cung biit chit. Luon luon ct5 gang lam cho nha minh thanh miJt nha kiiu mJu trong lang, miJt nha nhu thi nhdt djnh se phdt dgt" Nam 1960, 6 gia dlnh a thon NgQc Tinh, xa Ng<)c Long, huy~n My Hao, tinh
Hung Yen (g6m gia dinh ong Luy~n Van D€, Dinh van D€, Dinh van KhAc, Luy~n
Van An, Nguy~n Van T\lc, D6 van Thuc) da th6ng nhftt ban b~c, giup nhau trong san
xufit, d~y bao con cai cham ngoan hQc t~p, giilp dO'- lang gieng lilc kh6 khan. Day dugc coi la rno hlnh gia dlnh van hoa dAu tien, BQ van hoa (Nay 18. BQ Van hoa, Th€ thao va Du lich) c6 chu tnrong nhan rQng mo hlnh nay. Nam 1962, t~i HQi nghi ph6 bien nhan rQng rno hlnh xay dvng Gia dlnh van hoa t~i Hai Phong, BQ Van hoa da cong nh~n 6 gia dlnh van hoa nay va t~ng cho thon NgQc TInh (tinh Hung Yen) buc truOng, de t~ng chiec noi cua phong trao xay dvng gia dinh van hoa, d6ng thai phat dQng phong trao xay d\ffig gia dlnh van hoa tren ph~m vi ." ca nu6'c. M\!c dich cua phong trao nh~m doan k€t gilip dO' d€ gia dinh hoa thu~n, blnh d~ng, dan chu, ti€n bQ, h~nh phlic, g6p ph~n dAu tranh giai ph6ng mi€n Nam, bao v~ mi€n BAc xa hQi chu nghla. Ngay 15-3-1975, BQ Van hoa Thong tin va HQi Lien hi~p ph\! nil Vi~t Nam da ban hanh Thong tu lien tich v€ vi~c dAy m~nh cUQc v~n dQng xay d\ffig Gia dlnh van
hoa m6i (Nay lei Gia dlnh van hoa), tieu chuAn gia dlnh van hoa m6i thOi k.Y nay 13.: i' - Xay difrlg gia dinh hoa thu4n, dan chu, binh dang, tiin bt), hc;znh phuc. , - Th1!c hi?n sinh de co ki hoc;zch: san xutit, tieu dung tiit ki?m; doan kit xom
,
.
gieng tot. - Th1!C hi?n ddy du duirng 16i, chinh sach cua Dang va Nha nuClc. Tit niim 1975-1985: Phong trao phat tri€n rQng khAp trong toan qu6c, nam 1980, Ban Chi d~o N€p s6ng m6'i Trung uong duQ'c thanh l~p tIVc ti€p chi d~o phong trao. V€ kinh phi duQ'c nha nu6'c bao cAp nen vi~c tuyen truy€n, v~n dQng c6 nhi€u thu~n 191, phong trao phat tri€n d6ng d€u va rQng khAp. Tit 1986 din 1990: Thai ky d6i m6'i, thay d6i cO' ch€ til bao cAp sang h~ch toan, khi€n cho ngu6n chi cho phong trao giam slit, nganh Van hoa Thong tin, cO' quan thuOng tIVc cua Ban Chi d~o N€p s6ng m6'i Trung uong v~n c6 gAng duy tri phong trao nhung k€t qua c6 h~n ch€. ra nQi dung tieu Til 1990-2000: Ban Chi d~o N€p s6ng m6'i Trung uang da d€ chu~n gia dinh van hoa nhu sau: Xay difrlg gia dinh no tim, hoa thu9n, tiin bt), hc;znh phuc Th1!C hi?n t6t ki hoc;zch hoa gia dinh Doan kit xom giJng Th1!C hi?n ngh'ia v~ cong dan Ngay 16-7-1998, Ban chAp hanh Trung uong Dang CQng san Vi~t Nam da ban hanh Nghi quy€t Trung uong 5 (Khoa VIII) v€ Xay d\ffig va phat tri€n n€n van hoa Vi~t Nam tien ti€n d~m da ban sAc dan tQc. VAn d€ gia dlnh va xay d\ffig gia dlnh van hoa da duQ'c d€ c~p mQt cach cAp thi€t: "Giu gin va phdt huy nhimg dc;zo If; t6t d?p cua gia ilinh Vi¢t Nam. Neu cao vai tro guong mdu cua cac b9C cha m~. Coi tr(Jng xay dlfng gia ilinh van hoa. Xay dlfng m8i quan h¢ khang khit giua,Gia ilinh- Nha truOng- Xa hQi" Nghj quy~t Trung uong 5 (Khoa VIII) v6'i 5 quan di€m chi d~o, 10 nhi~m Vl) C\l th€ va 4 nh6m giai phap, trong d6: CUQc v~n dQng giao d\lc chu nghla yeu nu6'c g~n v6'i thi dua yeu nu6'c va Phong trao "Toan dan doan k~t xay dl)l1g dai sf>ng van hoa" la mQt trong 4 nh6m gicii phap th\lc hi~n nghj quy~t Trung uong 5 (khoa VIII) v€ Xay dl)l1g va phat tri€n n€n van hoa Vi~t N am tien ti~n d~m da bim sAc van hoa dan tQc. Phong trao nay bao g6m 7 phong trao C\l th€, trong d6 c6 Phong trao Xay dl)l1g gia dlnh van hoa do BQ Van hoa-Thong tin (Nay la BQ van hoa, Th~ thao va Du Ijch) chu trl. BQ Van hoa-Thong tin dii ban hanh Quy~t djnh sf> 01/2002/Qf)-BVHTT ngay 2-1 2002 Quy ch~ cong nh~n danh hi~u "gia dlnh van hoa", "lang van hoa", "khu phf> van hoa", tieu chuAn Gia dlnh van hoa g6m: Gia ilinh tim no, hoa thu9n, tiin bQ, khoe mgnh va hgnh phuc Thlfc hi¢n t8t ngh'ia v~ cong dan Thlfc hi¢n t8t ki hogch hoa gia ilinh Doan kit tuong tr(1 cQng il8ng dan cu Nam 2006, BQ Van hoa Thong tin (Nay la BQ Van hoa, Th€ thao va Du Ijch) sua d6i, b6 sung Quy ch~ cong rlh~n "gia dlnh van hoa", "Lang van hoa", "T6 dan phf> van hoa" ban hanh kern thea Quy~t djnh sf> 62/2006/Qf)-BVHTT ngay 23-6-2006, Cac tieu chi xay dl)l1g gia dlnh van hoa hi~n nay vfin duqc k~ thira c6 chQn IQc v6'i nhfrng y~u tf> cua gia dlnh truy€n thf>ng Vi~t Nam. 2.2.2. Tieu chuin danh hi?u Gia iltnh van hoa hi?n nay Th\lc hi~n thea quy djrlh t~i Di€u 29 Lu~t Thi dua, khen thuOng vo; nhfrng nQi dung C\l th€ (ap d\lng thea di€u 8- Quy ch~ cong nh~ danh hi~u "Gia dlnh van hoa,", "Lang van hoa", "T6 dan phf> van hoa" ban hanh kern theo Quy~t djnh sf> 62/2006/QD-BVHTT ngay 23-6-2006 cua BQ truOng BQ Van hoa - Thong tin): G6rn cae tieu chuAn nhu sau: - Guong mdu chtip hanh chu truong, chinh sach cua Dang, phap IU9t cua Nha nuac; tich ClfC tham gia cac phong trao thi ilua cua ilia phuong. f\? - Gia dinh hoa thuQn, ht;lnh phuc, tiin hi), tuang tr(1 giup diY mf)i nguai trong ... ci)ngd6ng. - T6 chilc lao di)ng, san xudt, kinh doanh, c6ng tac, hf)C tQP dt;lt nang sudt, chdt IU(1ng va hi~u qua. 2.2.3. DiJu ki~n, thit t~c c6ng nhQn Danh hi~u Gia dinh van hoa Danh hi~u "Gia dlnh van h6a~~ do Chu tieh Uy ban nhan dan xa, phuOng, thi trfut eong nh~n. 1. Di€u ki~n eong nh~: a) D~t cae tieu chufut quy dinh nhu tren b) Thai gian dang ky xay d\ffig danh hi~u "Gia dlnh van h6a" la 01 n&n. 2. H6 So' d€ nghi g6rn e6: a) Ban dang ky xay d\ffig danh hi~u "Gia dlnh van h6a"; b) Bien ban h9P blnh xet &khu dan eu kern theo danh sach nhUng gia dlnh dUQ'e d€ nghi eong nh~n danh hi~u "Gia dlnh van hoa" (co til 50% tr& len s6 nguai tharn gia dl! h9P nh~t tri d€ nghi). 3. Can eu vao bien ban hQp blnh xet &khu dan eu, Ban v~n d<)ng "Toan dan doan
k€t xay d\ffig dai s6ng van hoa & khu dan eu" d€ nghi Chu tieh Uy ban nhan dan xa,
phuOng, thi tr~n ra quy€t dinh eong nh~n danh hi~u "Gia dlnh van hoa" hang narn. 4. Khu dan eu t6 ehue eong b6 Quy€t dinh eua Chu tieh Uy ban nhan dan xa,
phuOng, thi tr~n eong nh~n danh hi~u "Gia dlnh van h6a" vao dip "Ngay h<)i D~i doan k€t tom dan t<)e~~ & khu dan eu hang narn (ngay 18/11) va ghi "86 vang Gia dlnh van hoa" &khu dan cu. 5. D6i v61 gia dlnh dUQ'e eong nh~n danh hi~u "Gia dlnh van hoa" 3 n&n lien t1;Le,
dUQ'e Uy ban nhan dan xa, phuOng, thi trfut trao Gi~y ehtmg nh~ 03 n&n d~t danh hi~u "Gia dlnh van hoa" 2.2.4. Mi)t s6 ni)i dung vJ c6ng tac chi dt;lo tridn khai th1!c hi~n xay dlfflg gia dinh van hoa trong giai dOt;ln hi?n nay - Xay d\ffig Gia dlnh van h6a la rn<)t trong nhUng phong trao xay d\ffig dai s6ng thuOng xuyen, lien t\le, ngay cang sau r<)ng. van hoa ddu tien, co qua trlnh phat tri€n NQi dung, tieu chuAn cong nh~n danh hi~u Gia dlnh van hoa duQ'c ke thila va phat tri~n ca v€ 1y 1u~n va th\lc ti~n. Til phong trao cua qu~n chung, danh- hi~u Gia dlnh van hoa
cung vai danh hi~u Lang van hoa da tra thanh danh hi~u thi dua Nha nuac, duQ'c Lu~t
Thi dua khen thuOng ghi nh~n. Tieu chuAn cong nh~n Gia dlnh van hoa thea Di€u 29 Lu~t Thi dua khen thuOng duQ'c BQ van hoa-Thong tin C\l th€ hoa trong Quy che 62, d€ cao vai tro cua Gia dlnh van hoa trong vi~c chdp hanh chu truong, chinh sach cua Dang, phap 1u~t cua Nha nuac; g~n vi~c xay dlJIlg gia dlnh hoa thu~n, tien bQ, h~nh . phuc vai doan ket, wong trQ' xom gi€ng; d€ cao yeu t6 van hoa phat tri€n trong vi~c t6
chuc xay dlJIlg gia dir1h tra thanh Gia dlnh van hoa, dap (rng yeu c~u v€ S\l phat tri€n
cua gia dlnh trong thai d~i hi~n nay. Cong tac chi ac;zo, triin khai th1!c hi?n phong trilo xdy difYlg Gid ainh van hoa tgp trung vilo m6t s6 nQi dung nhu sau: - Tang cuOng cong tac tuyen truy€n, giao d\lc, cung c6 va nang cao nh~n thuc cua cdp uy Dang, chinh quy€n, cac nganh, doan th€ va cac tang lOp nhan dan tren dia ban
cdp xa v€ y nghla, t~m quan trQng va nQi dung cua cong tac gia dlnh noi chung, xay dlJIlg Gia dlnh van hoa noi rieng. - Ban Chi d~o Phong trao Toan dan doan ket xay dlJIlg dai s6ng van hoa cdp xa
va cac Ban V~n dQng cUQc v~n dQng xay dlJIlg dai s6ng van hoa acac khu dan cu, c~n
t6 chuc di€u tra, khao sat, phan lo~i gia dlnh tren dia ban, xay dlJIlg ke ho~ch C\l th€ d~ tri€n khai th\lc hi~n phong trao phu hqp. - T6 chuc vi~c hQc t~p, n~m vCing nQi dung, tieu chuAn cong nh~n danh hi~u Gia dlnh van hoa den tUng hQ, tUng thanh vien cua cac hQ gia dlnh, d6ng thai, tuyen truy€n, c6 vii phong trao xay dlJIlg Gia dlnh van hoa tren h~ th6ng truy€n thanh cong cQng, cac hlnh thuc tuyen truy€n c6 dQng trvc quan tren dia ban. - T6 chuc dang kY xay dlJIlg Gia dlnh van hoa, tren co So' t\l giac, t\l nguy~n cua cac gia dlnh, S\l tuyen truy€n, v~ dQng cua cac doan th~ qu~n chung. - Phat huy vai tro cua M~t tr~n t6 qu6c, cac nganh, doRn th€ qu§n chung, S\l guong m~u cua can bQ, dang vien, cac doRn vien, hQi vien, t~o thanh l\lc IUQ11g nong c6t trong phong trao xay dlJIlg Gia dlnh van hoa. - Tang cuOng cac ho~t dQng t\l quan cQng d6ng, cac ho~t dQng tuyen truy€n, v~n
dQng, thuyet ph\lc, don d6c, nhAc nha cac gia dlnh da dang kY xay dlJIlg Gia dlnh van
hoa, phdn ddu th\lc hi~n t6t cac tieu chudn cong nh~n danh hi~u Gia dlnh van hoa. - Gfut phong tdlO xay d\lIlg Gia dlnh van hoa v6'i cac p~ong trilO thi dua yeu nu6'c, v&i vi~c th\lc hi~n cac nhi~m V\l kinh t~-xa hQi, d{Lc bi~t la th\lc hi~n cac nhi~m V\l,
m\lC tieu xay d\lIlg dai s6ng van hoa hi~n nay adia phuong cO' sa. - Xay d\lIlg, bi€u duong, ton vinh va nhan rQng cac gia dlnh van hoa tieu bi€u, t~o nen mlii nhQn cho phong trao xay d\lIlg Gia dlnh van hoa. .. - T6 chirc cho cac gia dlnh t\l danh gia (ho{Lc chdm di€m) v€ k~t qua th\lc hi~n cac
tieu chuan cong nh~n Gia dlnh van hoa, tru&c khi dua ra cac cUQc hQp akhu dan cu,
ldy y ki~n eua nhan dan d€ binh bdu Gia dlnh van hoa hang name ; - Ban V~n dQng a khu dan cu t6ng hqp bao cao Ban Chi d~o Phong trao Tom
dan doan ket xay d\lIlg dai sbng van hoa c~p xa trlnh Chu tich uy ban nhan dan c~p xa
ra quy~t dinh cong nh~ danh hi~u Gia dlnh van hoa hang name Khu dan cu t6 chirc cong b6 quy~t dinh cong nh~n Gia dlnh van hoa va ghi S6 vang Gia dlnh van hoa vao dip Ngay hQi d~i doan k~t tom dan tQc, 18/11 hang name - Cac tieu chi xay d\lIlg gia dlnh van hoa phai phil hqp va co y nghla thi~t th\lc
v&i dai s6ng cua nguai dan, dap (mg duqc nguy~n vQng tam tu tlnh cam m&i t~o duqc S\l d6ng tlnh huOng (mg cua nhan dan. Day chinh la y~u t6 quy~t dinh S\l thanh cong cua phong trao xay d\lIlg gia dlnh van hoa. 2.2.5. V2 yeu eliu cua cong ltic xay dtplg gia dinh van hoa - Duqc tri€n khai thuOng xuyen, lien t\lC tra thanh nhi~m V\l quan trQng duqc cac cdp cac nganh quan tam chi d~o, huoog dftn, t~o di€u ki~n d€ th\lc hi~n t6t. - Phai co nQi dung, tieu chi phil hqp vai d{Lc di€m ban s~c, phong 1\lc, ~p qucin cua rn6i dan tQc, cua tirng thai k)', giai dotpl phat tri€n xa hQi clla m6i dia phuong. - Vi~c xay d\lIlg gia dlnh van hoa thuQc y thirc W nguy~n cua m6i gia dlnh, tirng
nguai dan do do phai co phuong phap tuyen truy€n v~ dQng d€ nhan dan t\l nguy~n tham gia, tranh go ep, c(mg nh~c. - Vi~c xay d\lIlg gia dlnh van hoa cdn duqc phat tri€n r<)ng nhung phai chu y d~n chi€u sau, chu trQng chdt IUQ1lg th\lc chdt cua phong trao, chdt IUQ1lg cua m6i gia dlnh van hoa, khong ch~y thea hlnh thirc, b~nh thanh tich chu nghla, lam giam gia tri danh hi~u gia dlnh van hoa, giam y nghla giao d\lc va hi~u qua tich C\lC cua phong trao. van hoa a) Trong cong tac chi d~o huOng ddn: - Bay la nhi~rn V\l cua cac cdp lanh d~o dang, Nha nu6'c, chinh quy€n, cac cdp, cac nganh, doan th€ va can bQ nhan dan. - Cac cdp lanh d~o Bang phai co Nghi quy€t v€ vi~c xay d\ll1g gia dlnh van hoa (trong cac ky D~i hQi Dang), phai coi day la rnQt trong nhUng nhi~rn V\l chinh tri cua Bang, phai coi day la mQt trong nhUng nhi~rn V\l chinh tri cua Dang trong S\l nghi~p xay d\ll1g va phat tri€n kinh t€-van h6a-xa hQi cua dia phuong. t6 chuc - Cac cdp lanh d~o chinh quy€n phai xay d\ll1g duQ'c k€ ho~ch C\l th€ d€ tri€n khai. K€ ho~ch phai xac dinh ra buac di, cach lam, chi tieu, ti€n dQ th\lc hi~n C\l th€. T~o di€u ki~n v€ kinh phi, l\lc lUQ11g, co So' v~t chdt d€ ti€n hanh, huy dQng duqc l\lc lUQ11g ph6i hqp cua tow h~ th6ng chinh tri, tow dan tharn gia th\lc hi~n vi~c xay d\ll1g gia dlnh van hoa - ThuOng xuyen c6 bi~n phap ki€rn tra, don d6c, rut kinh nghi~rn, dQng vien khen thuOng, u6n n~n nhUng l~ch l~c d€ phong trao ngay cwg phat tri~n vfmg ch~c. - Xay d\lTlg d\l toan kinh phi ho~t dQng hang nam, trlnh dp cO thfun quy€n phe duy~t. - Chi d~o, thi di€rn, ti€n t6'i ph6 bi€n rman rQng rno hlnh, khai thac cac ngu6n l\lc, h6 trQ' phong trao. - T6 chuc blnh xet, cong nh~n ch~t che, dam bao nguyen t~c, dung tieu chudn, thu t\lC, ky h~n. - T6 chilc ki€rn tra vi~c cong nh~n va khong cong nh~ l~i danh hi~u gia dlnh van hoa adia phuong. b) Trong vi~c t6 chuc tri€n khai th\lc hi~n: - can cu vao tieu chuAn t~i Tieu chudn danh hi~u Gia dinh van h6a th1:4c hi~n theo quy ajnh t{li Di~u 29 Lugt Thi aua, khen thuimg vai nhfmg nQi dung C1j, thi (ap d\lng thea di€u 8 - Quy ch€ cong nh~n danh hi~u "Gia dlnh van hoa,", "Lang van hoa", "T6 dan ph6 van hoa" ban hanh kern thea Quy€t dinh s6 62/2006/QB-BVHTT 2.2.6. V~ n~i dung, phuung phtip ta chuc, triln khai vi?c xay dvng gia dinh ngay 23-6-2006 eua BQ tru6ng BQ Van hmi-Thong tin), v~n.d\lIlg xay d\lIlg tieu ehufin Nguyen tae eua qua trinh vtjn d1l-ng: -Bam th~t sat chi tieu chung, khong my ti~n d~t ra nhUng tieu chi, tieu chuAn khong eho phli hqp v6i dia phuong. phli hqp VOl tinh thdn, nQi dung eua tieu chi thea ki€u "Phep vua thua l~ lang". - Tranh hihI khuynh ho~c ta khuynh trong xay d\lIlg tieu chuftn. Dam bao chAt .' lugng th\lc S\l cua daOO hi~u gia dlnh van hoa xong c~n t~o di€u ki~n thu~n lqi d€ cac gia dlnh phAn dAu th\lc hi~n. TUng buac co di€u chiOO thea huOng nang cao tieu chuAn 3. Cong tac xiy dpg lang van boa 3.1. Kh8i ni~m lang van boa va mAi quan h~ eiia Lang van boa vOi van boa l8ng 3.1.1. Khai ni?m IQ,ng d€ dam bao chAt lugng gia dlnh van hoa ngay cang cao. Noi dAt nuac ta co mAy ngan nam van hi€n, khang th€ b6 qua v~n d€ lang, xii mQt ki€n truc xii hQi ac~p cO' sa. Lang xii la mQi vling liiOO th6 tuong d6i nh6, vai mQt cQng d6ng dan cu b€n vfing (OOu mQt qu6c gia thu nh6 co suc s6ng v~t ch~t va tinh thdn b€n vfing tmOng t6n). Lang la d~c thli cua xii hQi Vi~t Nam, lang la don vi t1) cu truy€n th6ng, co hlnh th€, cO' c~u t6 chuc l~ t\lC, tam ly, tiOO cach... tra thaOO don vi cO' sa cua nuac. Trong th\lc t€ ~. M~t khac m6i lang (thon, ~p, ban) la mQt cQng d6ng v€ lang (thon, ~p, ban) la nO'i cu6i cling tri€n khai th\lc hi~n mQi chu
truong, chiOO sach cua Dang, OOa nuac anang thon. Trong qua triOO t6n t~i va phat
tach, OO~p song lang (thon, Ap, ban) r~t it bi€n dQng va giai th€.
tri€n, c~p xii co th€ lanh th6 tin nguOng, ton giao, ;. canh quan... do do rn6i lang (thon, ~p, ban) d€u co tiOO c6 k€t cQng d6ng r~t cao, dii va liOO V\lC kiOO t€ va van hoa trong yeu cAu xay d\lIlg nong Vi~c lang la vi~c cua nuac, vi~c nuac cling la vi~c cua lang. Cac gia tri van hoa dang phat huy tac d\lng ca v€
thon mm hi~n nay. lang (thon, ~p, ban) la cO' So' va OOUng y€u t6 thu~n lqi cho vi~c t6 chuc xay d\lIlg lang vanhoa. 3.1.2. Khai ni?m Lang van hoa Lang duQ'c ch<;m lam co sa d€ xay d\ffig dffi s6ng van hoa VI trong lich sir truac day no v6n la don vj hanh chinh cdp cO' sa cua ChiOO quy€n Nha nu&c phong ki€n. Cae thi€t ch€ v~t chdt va thi€t ch€ t6 chuc ch~t che cua Lang truy€n th6ng d€n nay v~n con OOi€u gia trj co th~ khai thac, phat huy. Lang lUll gift cac gia trj van hoa truy€n th6ng b€n vfmg qua OOi€u giai do~n Ijch su va la dia ban cO' sa phil hqp vai di~u ki~n t6 chirc xay d\ffig dai s6ng van hoa trong '. rn6i quan h~ rang bUQc gift con ngum-nha-lang-nuac. Xay d\ffig lang van hoa khong qua ph\! thuQc vao t6 chuc hanh chinh (co th~ 13. don vi tuong (mg nhu thon, ~p, ban, buon, soc ... ).# Xay d\ffig lang van hoa la xay d\ffig mQt cQng d6ng dan cu co dm s6ng kiOO t€ 6n diOO va tUng buac phat tri~n, dai s6ng van hoa tiOO thAn lanh m~nh phong phu, co rnoi twOng caOO quan s~ch d~p, chdp haOO chu twang duOng 16i cua Dang, chiOO sach phap lu~t cua OOa nuac, co tiOO thAn doan k€t tuong trQ' giup do nhau trong cQng d6ng. Xay d\ffig Lang van hoa la mQt trong nhfrng y€u t6 gop phAn dua nong thon Vi~t Nam phat tri~n dung huOng thea con duOng cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa vi no lien quan d€n y€u t6 con nguai qua xay d\ffig gia dlnh van hoa, n€p s6ng van hoa chu khong phai chi dAu til v6n, phat tri~n khoa hQc ky thu~t rna th\lc hi~n dugc cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa nong thon. 3.1.3.Khai ni?m Van hoa lang lang bao g6rn toan bQ cac y€u t6 van hoa truy€n Van hoa lang la ban s~c rieng cua lang, la toan bQ cUQc s6ng cua lang; Van hoa
th6ng cua rn6i lang: Cach an, a, (mg
xu, giao ti€p, ky nang lao dQng san xudt, phong WC t~p quan, ton giao tin ngucmg, van hoa dan gian, l€ hQi ... cac thi€t ch€ v~t chAt va thi€t ch€ t6 chuc va tam 19 thanh vien trong lang vai nhfrng d~c tnrng rieng cua no khong co S\l trung l~p, gi6ng h~t OOau gifta cac lang. Van hoa lang la nhfrng gia tri van hoa mang tiOO truy€n th6ng, da duQ'c thu thach qua thm gian, la chudn m\lc cua toan th~ cQng d6ng da l\la chQn, bao lUll, gift gin va phat tri~n. Van hoa lang la n€n tang d~ v~n d\lng xay d\ffig Lang van hoa. 3.1.4. MJi quan h? giii'a Van hoa Iang va XQY dlplg Lang van hoa Xay d\IIlg Lang van h6a lei khai thac, phat huy cac &ia tri van h6a lang truy~n th6ng, d6i m&i chdt lUQllg van hoa lang qua vi~c chQn lQc, phat huy cac gia tri van hoa, thudn phong my t\lC vao dai s6ng hi~n d~i; g~t b6 cac hu t\lC trong cu&i, tang, l€ hQi; g~t b6 tu tuOng C\lC bQ, ngai thu, b6 16i s6ng "phep Vua thua l~ lang", coi thuOng phap lu~t chung...t~o di€u ki~n d~ ca ooan hoan thi~n va phat tri~n nhan cach. 3.2. Ml}.c dicb, y ngbia Clla cong tac xiy dl}1lg Lang van boa M¥c tlich: - Xay d\IIlg lang (thon, dp, ban) van hoa la tri~n khai cac nghi quy€t D~i hQi va ; cac HQi nghi cua Dang v€ xay d\IIlg nang than m&i giau df;P, xay d\IIlg con ngum Vi~t Nam" v€ tu tuOng, d~o duc va 16i s6ng ngang tfun v&i yeu cdu phat tri~n cua thai d~i. - Dap (mg nhu cdu huOng th\l va phat huy tiOO chu dQng sang t~o cua m6i nguai t6 dan, m6i gia dlnh trong cac ho~t dQng van hoa, phu hgp v&i S\l d6i m&i v€ cO' ch€
chuc va quan ly kinh t€, chiOO tri, xa hQi anang than. - Bao v~, gift gln va phat huy cac phong t\lC, t~p quan t6t df;P, lo~i b6 cac hi~n tuQllg me tin di doan, phong ch6ng co hi~u qua cac t~ n~n xa hQi; rna tuy m~i dam, cO' b~c ... phong ch6ng va ddy lui S\l xam nh~p cua van hoa dQc h~i. - Xay d\IIlg lang (thon, frp, ban, buan...) van hoa la xay d\IIlg rna hlnh t6 chuc, quAn Iy va ho~t dQng van hoa cO' sa tren dia ban nong thon, phu hgp v&i S\l chuy~n bi€n v€ chiOO sach, phap lu~t, t6 chuc, quan ly trong san xUdt nang nghi~p thea chu truang, duOng 16i cua Dang, chinh sach cua Nha nu&c. - Xay d\IIlg lang van hoa chiOO la t6 chuc l~i dan vi xay d\IIlg dai s6ng van hoa cO' sa cdp xa v€ don vi xay d\IIlg do; s6ng van hoa cO' sa cdp lang (thon, dp, ban). Yngh'ia: -. - NhAm xay d\ll1g mQt cQng d6ng lang hoan thi~n va phat tri~n OOi€u m~t, cung c6 va phat huy cac gia tri d~o duc va 16i s6ng gia· dlnh truy€n th6ng, ~o suc d€ khcing tru&c OOting aOO huOng cua 16i s6ng th\lc d\lIlg, coi OOf; cac gia tri tiOO thdn va cac m~t trai kiOO t€ thi truOng. - Nang cao ythuc trach nhi~m clla nhan dan d6i vo; vi~c th\lc hi~n nghla V\l cang dan,
chdp hanh cac duOng 16i, chu wong cua Dang, chinh sach va phap lu~t cua Nha nu&c; Gop
phfut thuc ddy phat tri~n kinh t€ va th\lc hi~n cac nhi~m V\l chirth tri cua dja phuong. - Nang cao chdt luqng cu<)c s6ng v~t chdt va tinh thftn cua nhan dan, xay d\ffig rnoi tnrOng xa h<)i trong s~ch, lanh m~nh gop phftn xay d\ffig dOl s6ng "an hoa cO' sa. - Xay d\ffig lang van hoa la gAn xay d\ffig va phat tri~n van hoa v6'i th\lc hi~n cac nhi~rn V\l phat tri~n kinh tc§-xa h<)i cua dia phuong cO' sa; khai thac, gift gin va phat huy nhUng gia tri van hoa truy€n th6ng cua rn6i vUng que, rn6i dan t<)c. 3.3. Qwi trlnh hinh th8nh va phat trien cua pbong trao xiy d\fDg lang van boa - Narn 1987, tinh Ha BAc (cil) da chi d~o th~ nghi~rn thon Trung Li~t (xa D6ng Quang, huy~n Til San) chuy~n cac ho~t d<)ng van hoa thong tin cO' sa til cdp xa v€ cac dan vi lang, thon va th\lc hi~n xa h<)i hoa rn<)t s6 ho~t dQng van hoa thong tin trong rno hlnh "lang van hoa rn6'i". Dc§n natn 1989, Ha BAc t6ng kc§t rno hlnh lang van hoa Trung Li~t va nhan r<)ng tren dia ban tinh. - Tic§p sau Ha BAc, phong trao xay d\ffig lang van hoa bAt dAu duqc rnQt s6 tinh tri~n khai, nhu: Thanh Hoa, Thai Blnh, Nam Dinh, Hung Yen, Hai Duong, Phil ThQ, Ha Tay... thfulg 12-1991, BQ Van hoa-Thong tin (nay la BQ Van hoa, Th~ thao va Du
lich) t6 chuc hQi nghi, h<)i thao v€ d6i rn6'i cong tac xay d\ffig dai s6ng van hoa cO' sa a
BAc Giang. Sau h<)i nghi, cac Sa Van hoa-Thong tin (nay la Sa Van h6a, Th~ thao va Du lich) da tham mUll cho cAp uy, chinh quy€n dia phuong dua vi~c xay dlJIlg lang van
hoa vao kc§ ho~ch phat tri~n kinh tc§-xa hQi hang nfun adia phuong. - Thfulg 11-1993, BQ Van hoa-Thong tin t6 chuc hQi nghi, h<)i thao xay d\ffig dai
s6ng van hoa acO' sa t~i Quy Nhan (Blnh Dinh). Sau hQi nghi, hQi thao, cac tinh khu
V\lC rni€n Trung va Tay Nguyen, cac tinh til Quang Tri dc§n Ninh Thu~n da nghien c(ru
kinh nghi~m va tri~n khai phong trao adia phuong. - Narn 2002, B<) van hoa-Thong tin (Nay la BQ van hoa, Th~ thao va Du lich) ban hanh Quyc§t dinh s6 01/2002/QD-BVHTT ngay 02 thang 01 narn 2002 kern theo Quy chc§ cong nh~ danh hi~u Gia dlnh van hoa, Lang van hoa, Khu dan cu van hoa; Th3ng 6 narn 2006, B<) van hoa-Thong tin (Nay la BQ van h6a, Th~ thao va Du lich) tic§p t\lC ban hanh Quyc§t dinh s6 62/2006/QD-BVHTT ngay 23 thfulg 6 natn 2006 kern theo Quy chc§ cong nh~n danh hi~u "Gia dlnh van hoa", "Lang van hoa", "T6 dan ph6
van hoa" thay thc§ Quy chc§ s6 01/2002/ QD-BVHTT. Dc§n nay, Lang van hoa da tra
thanh danh hi~u thi dua Nha nu6'c, duqc Lu~t Thi dua - Khen thuOng ghi nh~n (tt;li Di~u 30). If) Tieu chuAn cong nh~n lang van h6a (theo Quy ch€ s6 62/2006/QD-BVHTT) .', - Lang van h6a wac h€t phai la lang c6 dm s6ng kinh t€ 6n dinh va tUng buac phat trien. Tieu chufut nay the hi~n S\l gfut k€t gifra kinh t€ va van h6a, trong d6 kinh t€ (van hoa v~t chAt) vila la n€n tang, vila la di€u ki~n dam bao cho S\l phat trien van h6a. - Lang van h6a phai c6 dai s6ng van h6a tinh th~n lanh m~r1h, phong phu, the hi~n thong qua vi~c: xay d\lIlg cac thi€t ch€ va th\lC hi~n cac chi tieu v€ phat trien s\l nghi~p van h6a, the thao, giao d\lc, y t€, dap (rng nhu c~u van h6a xa hQi cua ngum dan; d6ng thai xay d\lIlg n€p s6ng van minh, phong ch6ng cac t~ n~n xa hQi va cae san phAm van h6a dQc h~i. - Moi twOng canh quan s~ch d~p, the hi~n qua cac tieu chi v€ gin gifr v~ sinh (gia dinh va cQng d6ng); bao v~ va phat huy cac di tich lich sir-van hoa, canh quan thien
nhien, t~o bQ m~t van h6a acac cQng d6ng dan cu. - ChAp hanh t6t chu twang, chinh sach cua Dang, phap lu~t cua Nha nuac, quy uac cQng d6ng, khong de xay ra trQng an hinh S\l, la the hi~n y€u t6 van h6a phap lu~t trong xay d\lIlg lang van h6a, d6ng thai g~n xay d\lIlg lang van h6a vai vi~c th\lc hi~n
dan chu va xay d\lIlg h~ th6ng chinh tri aco sa va cham 10 cac d6i tuqng chinh sach a
cac cQng d6ng nong thon. - Xay d\lIlg tinh th~n doan k€t, tuang trq, giup do Idn nhau trong cQng d6ng dan cu, the hi~n thong qua vi~c hoa giai cQng d6ng, giup nhau x6a d6i gianl ngheo, d€n on th6ng cua dan tQc, lam cho cac y€u t6 d6 tra thanh ngu6n l\lc v~t chAt, tinh dap nghla, nhan d~o til thi~n; th\lc chAt la khai thac va phat huy cac gia tri van h6a, d~o
19 truy€n
th~n trong qua trinh xay d\lIlg lang van h6a. 3.4. Cong tae chi tIfpJ, tr;in khai thVC hi?n phong trim xQy tbpIg limg van hoa -. - T6 chuc cho nhan dan trong lang hQc t~p, nAm viing nQi dung, tieu chuAn cong
nh~ danh hi~u limg van h6a; thao lu~ chuong trinh, k€ ho~ch xay d\lIlg limg van h6a (do truOng thon ho~c truOng ban v~ dQng cuQc v~ dQng "Toim dan doim k€t xay
d\lIlg dm s6ng van h6a akhu dan cu" chuAn bi) thao lu~n quy uac, (huang uac) lang
(do ban so~n thao quy uac chuAn bi). - Tuyen truy€n, v~n dQng nhdn dan quy€t tam xay d\lIlg lang van h6a; khoi d~y va
phat huy tinh th~n c6 k€t cQng d6ng, trach nhi~m xay d\lIlg va 9 thuc t\l quan cQng th6ng b€n viing va net dQc dao cua van hoa d6ng, v6n la t~p quan t6t d~p, la truy€n
lang, tra thanh dQng l\lc thuc dAy qua trlnh xay d\ll1g lang van h6a. - Thanh l~p Ban v~n dQng xay d\ll1g lang van hoa, tren cO' sa Ban v~n dQng cUQc
v~n dQng "Toan dan dom k€t xay d\ll1g dai s6ng van hoa a khu dan cu", do Ban cong
tac M~t tr~n chu trl; phan cong, phan nhi~m cac thanh vien ro rang, dinh ky ki€m di€m, danh gia k€t qua th\lC hi~n. - T6 chuc, ~p hQ1l tAt ca cac tAng lap nhan dan trong lang tham gia xay d\ll1g lang van hoa v&i nhiing nQi dung, hlnh thirc phu hQ1l; xay d\ll1g l\lc IUQllg nong c6t, lam h~t nhan tich C\lC cua phong trao; d~c bi~t la th\lc hi~n va phat huy vai tro guong m&u cua can bQ, dang yien, doan vien, hQi vien. - Bam sat chuang trinh, k€ ho~ch xay d\ll1g lang van hoa d€ ra, t~p trung chi d~o, hi~n dfty dy tieu chuAn cong nh~n lang van h6a. t6 chuc tri€n khai th\lc hi~n thfutg 19i tUng nhi~m V\l, m\lC tieu, tUng vi~c, ti~n t61 th\lc - Gfut xay d\ll1g lang van hoa v&i vi~c th\lc hi~n cac nhi~m V\l kinh t€-xa hQi, v&i cac phong trao thi dua yeu nu&c a dia phuong, cO' sa. - T~o S\l chuy€n bi€n m~nh me, vfmg ch~c trong vi~c th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cu&i, vi~c tang, l~ hQi va dAy lui cac t~ n~n xa hQi. - Xay d\ll1g Nha van hoa lang th\lc S\l tra thanh trung tam sinh ho~t van hoa- th€ - T\l danh gia, d6i chi€u k€t qua th\lC hi~n cac tieu chuAn cong nh~n lang van hoa; thao cQng d6ng. n€u thAy du tieu chuAn, bao cao, d€ nghi Ban Chi d~o phong trao Tom dan dom k€t : .. xay d\ll1g dai s6ng van hoa cAp xa ki€m tra, d€ nghi cong nh~. - T6 chuc l~ don B~ng cong nh~ lang van hoa trang trQng, ti€t ki~m, hi~u qua; ti€p t\lC xay d\ll1g k~ ho~ch gift vfmg va phat huy danh hi~u lmg van hoa, dua ra nhan 4. Xiy dl}1lg quy we nep sAng van boa, lang (thon, ip) vin hoa dan thao lu~n, nh&t tri tri€n khai th\lc hi~n. Quy u&c n€p s6ng van hoa, quy u&c lang (thon, Ap) van hoa bao g6m nhiing
di€u khoan do nhan dan a mQt s6 dia phuong, mQt s6 cO' sa - can cu vao nhu cAu cua
cUQC s6ng chung rna d~t ra d€ cUng nhau th\lc hi~n. N<)i dung ban quy uO'c co th6 d€ ra m<)t each toan di~!1 mQi vAn d€ xa h<)i, ho~c
chi nen di vao mQt s6 vAn d€ cAp bach c~n ngan ch~n kip thai va dirt di€m, sau do co k€ ho~ch di dfut timg buac thanh toan cac v§n d€ con t6n ~i cua timg dia phuang. Quy uac n€p s6ng van hoa, quy uac lang (thon, Ap) van hoa th\lc chAt la nhUng thira truy€n th6ng l~p huong uac th6a thu~n cua cQng d6ng co ngu6n g6c ill vi~c k€ cua cha ong. Theo do nhan dan se t\l giac tuan thu nhUng th6a thu~n nh~m xay d\lIlg cho lang (thon, Ap)... mQt cUQc s6ng 6n dinh va phat tri~n ca v€ v~t chAt va tinh th~n. Do v~y n€u Quy uac n€p s6ng van hoa, quy uac lang (thon, Ap) van hoa duQ'c bien so~ va co nQi dung ti€n bQ va duQ'c tri€n khai th\lc hi~n t6t se co tac d\lng rdt IOn d€n vi~c .giao d\lc tu tuOOg, tlnh cam, nang cao nh~ thuc cua m6i nguai dan, xay d\lIlg n€p s6ng van hoa, hlnh thanh nhUng phong !\Ic t~p quart mai t6t d~p tac dQng d€n phong trao xay d\lIlg lang van hoa; nguQ'c l~i quy uac se phan tac d\lng n€u vi~c bien so~n nQi dung khong phil hgp vai dai s6ng th\lc ti€n va t6 chuc th\lc hi~n thi€u khoa hQc, khong ti€n bQ. Quy uac n€p s6ng van hoa, quy uac lang (thon, Ap, ban) van hoa phai d~t cac m\lc dich, yeu c~u sau day: Quy u&c nh~m t~o moi truOng van hoa lanh m~nh, xa hQi co tr~t t\l, ky cuong gop ph~n tich C\lC vao cong cUQc d6i mai, xay d\lIlg va bao v~ que huong, dAt nuac, th\lc hi~n m\lC tieu dan giau, nuac m~, xa hQi cong bang, dan chu van minh. Quy uac khong duQ'c mau thufin, d6i l~p v&i hi€n phap, phap lu~t va phai phil hgp vai chu truong, duOng 16i cua Dang, chinh sach cua Nha nuac. Quy uac phai phil hgp v&i hoan canh, di€u ki~n C\l th€ va th\lc ti€n cua m6i dia phuong, duQ'c nhan dan chu dQng dong gop xay d\lIlg va t\l nguy~n th\lc hi~n. NQi dung cua Quy uac d\la tren cO' sa bao dam, gift gill va k€ thira, phat huy nhUng thufut phong my !\Ic cua dan tQc, truy€n th6ng lich sir van hoa, truy€n th6ng ;... each m~ng cua dia phuong d6ng thOi b6 sung nhUng nQi dung m&i, ti€n bQ phil hgp vo;
tlnh hlnh hi~n nay clla dia phu - Neu khai quat tlnh hlnh lich sir, qua trlnh hinh thanh va phat tri€n, nhUng truy€n th6ng t6t d~p cua lang, thon, dp; - Neu nhUng d~c di€m C\l th€ hi~n nay, nhUng thu~n lQ'i kho khan trong xay d\lIlg nong thon mai va xay d\lIlg lang (thon, dp) van hoa; - Neu khai quat mQt s6 nguyen t~c chung khi bien so~n va th\lc hi~n, gia tri phap ly, ph~m vi hi~u l\lc cua van ban. Nhii'llg quy dinh Cl}. th~ cua Quy trtYc: - Quy dinh v~ xay d\ll1g gia dlnh van hoa: dlJa tren cac tieu chi c6ng nh~n gia dlnh d~t chudn van hoa, cAn chi tiet hoa, C\l th€ hoa ho~c phat tri€n them nhUng nQi dung phil hqp v&i th\lc ti€n cua dia phuong dam bao nguyen t~c lanh m~nh, tien bQ, khong trai v&i nhUng quy dinh cua Nha nu&c. - Quy dinh v€ N€p s6ng van hoa trong sinh ho~t hang ngay, sinh ho~t cQng d6ng, gift gin tr~t t\l an toan xa hQi. - Quy diim th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong (mg xli, giao ti€p, an, a, di l~i., xoa
b6 hu t\lC, phat tri€n cac ho~t dQng van hoa lanh mfi\nh, xay d\ll1g va phat huy tinh lang, nghla xom, doan ket tuang than tuong ai, h6 trq giup dO' nhau trong cQng d6ng dan cu, th\lc hi~n t6t cac chinh sach xa hQi cua Dang va Nha nu&c. - Quy dinh nhUng nQi dung v~n dQng giao d\lc mQi nguoi bao v~ thuAn phong my t\lC, lo~i b6 nhUng hu t\lC me tin di doan, t~ n~n xa 'hQi. - Quy dinh v€ cu&i, tang, l€ hQi, tho ph\lng a dia phuong, khuy€n khich t6 chilc
cum, tang, l€ hQi van minll, tien bQ, ti€t ki~m phil hqp v&i hoan canh cua tUng dia phuang va tUng gia dlnh. - Quy dinh v€ d\l sinh nh~t, mUng thQ, mUng tan gia... theo nguyen t~c van minh ti€t ki~m trQng v€ tinh thAn, y nghla van hoa, khong n~ng v~ lqi ich v~t ch~t. - Quy dinh v~ bao v~ tai san cua cQng d6ng va tai san cua cong dan, bao v~ moi truOng s6ng, bao v~ di tich, danh lam thAng canh, d€n chUa, mi€u m~o, co sa tho tl!, cong trinh phl1c lQi an sinh nhu de, ke c6ng, kenh muong, duOng lang, ngo x6m, bao v~ va tr6ng cay xanh ... - Quy dinh v~ khuy€n nong, khuy€n hQc, dQng vien lao dQng sang t~o, ~t tl! an ninh va th\lc hi~n phap lu~t. - Cac quy dinh khac: Tily thuQc vao di€u ki~n, hoan canh cua m6i dia phuang co th€ co nhUng quy dinh chi tiet va nQi dung C\l th€ d€ th\lc hi~n. 7L1 Di~u khoan tbi baob ella Quy U'tYe: -. Quy u6'c nen giao cho TruOng lang (thon, Ap) chiu trach nhi~m thea d6i thi hanh, ph6i hqp v6'i cac doan the khac nhu: M~t tr~ T6 qu6c, Ph\l nft, Thanh nien. HQi Nong dan, HQi ClJU chi€n binh... d~t dum S\l Lanh d~o cua cac cAp uy f)ang dia phuong va S\f thea d6i, quan ly cua Uy ban nhan dan, S\l giam sat cua HQi d6ng nhan dan cAp xa. Vi~c thi hanh Quy u6'c lAy phuong cham v~n dQng, giao d\lc nhan dan t\l giac tham gia th\lc hi~n la chinh. T~o du lu~n qu~n chung trong lang (thon, Ap, ban) ung hQ cai m6'i, ti€n bQ, phe phan nhfmg tieu C\lC, l~c h~u ... Do cAp lang (thon, Ap) khong phai la cAp hanh chinh nen cac hanh vi vi ph~
phap·lu~t phai duQ'c l~p bien ban d~ nghi Uy ban nhan dan xli ho~c cAp tren my thUQC
vao muc dQ vi ph~m ra quy€t dinh xu ph~t thea quy dinh cua Phap lu~t. Nhfmg ca nhan co thanh tfch c~n duQ'c bieu duong khen thuOng kip thai. Vi~c so~n thao, sua d6i, b6 sung quy u6'c nen giao cho nhfmg nguai am hieu lich SU, th\lc t€ tlnh hlrm adia phuong va duQ'c nhan dan tin nhi~m. Khi so~n thao Quy u6'c c~n duQ'c t6 chuc thao lu~n, ban b~c g6p y va bieu quy€t dan chu cua nhan dan trong ca lang (thon, Ap) ho~c d~i bieu nhan dan cac dong hQ. Quy u6'c duQ'c thong qua nhAt tri cua Uy ban nhan dan, HQi d6ng nhan dan cAp xa. Khong mQt t6 chuc ho~c mQt ca nhan nao duQ'c phep n.r my ti~n sua d6i huang u6'c. Cae bwe ti~n banh xay dl}'Dg Quy we: Quy u6'c phai duQ'c xay d\lI1g mQt cach th~t S\l dan chu cong khai, phil hQ}J vOl cac quy dinh clla phap l~t, duQ'c th\lc hi~ thea cac bu6'c C\l the nhu sau: Thu nhlit: M6i lang (thon, Ap) l~p mQt ban d\l thao quy u6'c N€p s6ng van h6a, lang van h6a do d~i di~n Lanh d~o lang (thon, Ap) lam tnrOng ban, thanh phfut tham gia c~n c6 d~i bieu cua mQt s6 nganh, t6 chuc doan th~ nhu M~t tr~ T6 qu6c, Ph\l nft, Thanh men. HQi Nong dan, HQi C\lU chi~n binh... (c6 the c6 d~i di~n cac chuc s~c ton
giao a dia phuong). Nhfmg ngum tham gia Ban so~n thao phai bao dam cac yeu c~u:
f)uQ'c nhan dan tin nhi~m, ton trQng; C6 trlnh dQ van h6a, hieu biet xa hQi, hieu bi€t v€ phong t\lC t~p quan dia phuong, c6 kha nang bien so~n van ban. Thk hai: Ban bien so~n Quy u6'c t6 chuc suu t~m, nghien c(ru huong u6'c cli cua lang (thon, Ap) de chQn lQc k~ thira va phat trien nhfmg nQi dung tich C\lC; dua them nhUng nQi dung m6'i phu hQ]J th\lc t€ dia phuong, ddt nu6'c (co th€ nghien cUu, SllU tdm nhUng huong u6'c, quy u6'c cua cac lang que khac co nhUng d~e· di€m, di€u ki~n tuong d6ng). Thu ba: Trong qua trinh xay dlJIlg quy u6'c nhdt thi€t phai co S\l tham gia dong gop dan chu, ban b~c cong khai cua dong dao qudn chung nhan dan. T6 chuc phat thanh tuyen truy€n thuOng xuyen, lien t\lC nhUng nQi dung cua quy u6'c tren h~ th6ng truy€n thanh dia phuong tru6'c va sau khi quy u6'c da duqc phe duy~t. Thk tu: Quy u6'c lang (thon, dp) van hoa tru6'c khi duqc Uy ban nhan dan huy~n cong nh~ chinh thuc cAn co S\l thong qua, ki€m dinh cua cac nganh, doan th€ hfru
quan cfip huy.~n nhu Tu phap, van hoa Thong tin, HQi Nong dan, M~t tr~ T6 qu6c,
HQi C\IU chi€n binh... Thk nam: T6 chuc th\lc hi~n Quy u6'c lang (thon, dp) van hoa sau khi duqc phe duy~t cdn duqc tuyen truy€n,
ph6 bi€n t6'i tUng gia dinh, timg nguai dan, nen nhan ban va trung bay cong khai a nai
cong cQng cua lang. Cu6i nam vi~c th\lc hi~n quy u6'c duqc dua vao nQi dung binh xet cong nh~n gia dinh d~t chudn van hoa. Ban chi d~o xay dlJIlg lang (thon, dp) van hoa thuOng xuyen ti€n hanh ki€m tra, don d6c vi~c th\lc hi~n v6'i phuong cham Idy dan lam g6c (dan bi€t, dan ban, dan lam, dan ki€m tra). Trong truOng hQ]J cdn sua d6i b6 sung thi do HQi nghi d~i bi€u hQ gia dinh thao lu~n. Vi~c sua d6i, b6 sung quy u6'c phai tuan thea trinh t\l, thu t\lC nhu khi so~n thao huong u6'c m6'i. Ban chi d~o cdp xa, huy~n/thanh ph6 cling thuOng xuyen giam sat, ki€m tra cac cO' sa d€ kip thai u6n nfut di€u chinh nhUng l~ch l~c. 5. Ket loin Khu Vl!C d6ng b~g la nai co dia hinh b~g phling, giao thong duOng thuy, duOng bQ thu~ ti~n. DO; s6ng van hoa phong phil, h~ th6ng di tich va Ie hQi ~p trung nhi€u, d~c bi~t la l€ hQi dan gian truy€n th6ng. Phong Wc t~p quan phong phu. Nhan dan chu y€u la nguai Kinh, chung mQt ngon ngfr, chfr vi€t d€ ti€p nh~n thong tin, thu~ lQi trong tri€n khai cac phong trao mang tinh Qu6c gia, khu VlJC va cQng d6ng. Dbng bfing la khu vge eo dan s6 t~p trung dong, m~t ..de> .dan ell dan ell eao, d€
phat sinh t~ nl;ln xa hQi va co s\llan nhanh trong cQng d6ng. Giao thong thu~n lQ'i d6ng nghla vai vi~c S\l xam nh~p ml;lnh cua van hoa ben ngoai ml;lnh, anh huOng chi ph6i d€n dai s6ng van hoa cQng d6ng. T6c dQ do thi hoa nong thon r~t cao, pha va moi truOng sinh thai t\l nhien cua th6ng va ngh€ truy€n lang xa, tinh tr(;lIlg 0 nhi€m moi truOng, ngu6n nuac Sl;lch, tinh trl;lng xam hl;li di tich
di€n ra anhi€u nO'i. Nong dan mat dat canh tac do chuy€n d6i m\lC dich sir d\lng thilnh
cac khu chung CU, khu cong nghi~p, cac lang ngh€
thu cong truy€n th6ng bi mai mQt dftn d~n tinh tr(;lIlg nong dan thdt nghi~p, do; s6ng bi~n dQng. Gia tri VaIr hoa lang co nguy cO' mai mQt nhUng y€u t6 truy€n th6ng. Van hoa gia dinh thay d6i truac tac dQng cua cO' ch€ thi truOng, t~ n(;lIl xa hQi tham nh~p do; s6ng xa hQi. Th\lc hi~n duOng 16i d6i mai cua Dang, cong tac van hoa khu vgc d6ng bfutg da co nhUng chuy€n bi~n tich C\lC v€ nh~n thuc va cang tac quan 19, chi dl;lO t6 chuc th\lc hi~n. Muc huOng th\l v€ van hoa cua d6ng bao tlrng buac duQ'c nang len. Cac hOl;lt dQng van
hoa, ngh~ thu~t duQ'c tUng buac nang cao v€ chat lUQ'Ilg va huOng v€ ph\lc V\l cO' sa
nhi€u hone Cong tac suu tfrm, nghien c(ru, gim thi~u duQ'c thuOng xuyen t6 chuc th\lc hi~n co hi~u qua. Cong tac b6i dUOng, dao tl;lo dQi ngli can bQ lam cong tac van hoa xa
hQi da duQ'c quan tam chu 9. CO' sa v~t ch~t va trang bi phuong ti~n hOl;lt dQng van hoa
duQ'c tang cuOng hone N€p s6ng van hoa da va dang duQ'c chu 9 chi dl;lO xay d\ffig, nhi€u nhan t6 mai, mo hinh mm co tac dQng tich C\lC trong dai s6ng van hoa, xa hQi C~u truc gia dinh, gia tri dl;lO duc gia dinh va dl;lO duc ca nhan trong gia dinh khu V\lC nay cling dang co S\l thay d6i, dl;ln nUt, mo hinh gia dinh tre, gia dinh hl;lt nhan phat tri€n, rna hinh gia dinh truy€n th6ng ngay cang it t6n tl;li. Trong cong mc hu6ng dfu1 xay d\ffig n€p s6ng van hoa, gia dlnh van hoa. lang (t1aon, ~p) van hoa, Cong chuc van hoa xa hQi cfuI ~p trung mQt s6 nQi dung nhu sau: Thu nhdt: Coi trQng va lam t6t cong tac bao t6n di san van hoa cua cac dan tQc (ca van hoa v~t th€ va van hoa phi v~t th€). Phat huy truy€n th6ng van hoa va ban s~c dan tQc thong qua vi~c suu tfrm nghien c(ru, t6 chuc cac l€ hQi va bao t6n cac ban, lang truy€n th6ng tieu bi€u g~n vai du lich. G~n cong tac xay d\ffig dai s6ng van hoa vai vi~c chu 9 bao t6n phong t\lC t~p quan, 16i s6ng n€p s6ng cua nhan dan. Khoi ph\lc va nang cao chftt IUQl1g cac l€ hQi truy€n th6ng, nhUng phong t\lC t~p quan lanh m~nh cua cac dan tQc trong cuai, tang, l€ hQi ... Thu hai: Khai d~y suc sang t~o chu dQng cua nhan dan trong cac hlnh thuc sinh ho~t cQng d6ng nh~m dap (mg nhu cftu ho~t dQng van hoa trong thai ky mai. Giu gin truy€n th6ng van hoa trong gia dlnh, trong lang, thon, ban, ftp, t~o di€u ki~n cho quftn chUng ti€p nh~n thong tin v€ mQi m~t dai s6ng kinh t€ xa hQi va th\lc hi~n quy€n lam chu cua mlnh. : Thu ba: Chu trQng xay d\lIlg moi truOng van hoa, nhUng gia tri tinh- th~n, d~o duc, phong t\lC t6t d~p cua minh, phat huy cae gia tri van hoa tich C\lC truy€n th6ng trong c~Qc s6ng mai. Xay d\lIlg va th\lC hi~n quy uac van hoa tren cO' So' k€t hQ]J nhUng y€u t6 truy€n th6ng t6t d~p. Gift gin, bao v~ moi truOng van hoa, moi truOng thien nhien, tranh nhUng tac dQng xftu nhu pha va canh quan thien nhien cua lang, pha va canh quan khuon vien gia dinh. Trong qua. trinh xay d\lIlg n€p s6ng mai, tranh ap d~t mQt cach c(mg nhAc dftn d€n hi~u qua thftp. T6 chuc hlnh thuc ho~t dQng van hoa lanh m~nh d€ thu hut nhan dan tham gia thong qua ho~t dQng nay nh~m ngan ch~n, dAy lui va vo hi~u hoa cac ho~t dQng ton giao trai phep, d6ng thai ch6ng l~i cac hu t\lC, me tin, di doan, l~c h~u trong vi~c cuai, vi~c tang, l€ hQi va cac t~ n~n xa hQi. Thit tu: DAy m~nh xay d\lIlg dai s6ng van hoa a cO' So' t~o di€u ki~n d€ nhan dan chu dQng t6 chuc cac ho~t dQng van hoa, nang cao dOl s6ng v~t chftt tinh thftn cho nhan dan. TUng dia phuong cftn nghien c(ru cac mo hinh t6t, rut kinh nghi~m kip thai, t6 chuc cac hlnh thuc lien hoan gia dlnh van hoa va lang, ban van hoa, tham quan, giai thi~u kinh nghi~m nhung gia dinh va lang ban t6t, bi€u duong khen thuOng kip thai d€ rna rQng phong trao. Thu niim: Khoi ph\lC va tfch C\lC quAng ba cac l€ hQi truy€n th6ng, tu b6 ton t~o thich hQ]J nh~m thu hut cac di tich, dia danh lich sir van hoa. NhUng tinh co di€u ki~n, cAn m~ d~ xay d\lIlg
lang (thon, ftp) van hoa giLn vOi du lich a nhUng dia di€m khach tham quan du lich, gop phftn phat tri€n kinh t€ dia phuong. Xay d\lIlg N€p s6ng v~n hoa, gia dinh van hoa, lang (thon, ftp) van hoa, tang cuOng dAy m~nh th\lc hi~n phong trao "Toan dan docln k~t xay d\lIlg dai s6ng van hoa". Do chinh la y~u t6 tich C\lC dua van hoa tra thanh dQng l\lc, m\lc tieu eua S\l phat tri€n kinh t€ xa hQi. ***************** Can hoi thao luan 10. Anh (chi) cho bi~t nhfrng khai ni~m cO' ban v€ 16i s6ng, n~p s6ng, phong tl)C, t~p quan, d~o duc va phong hoa. 2. Anh (chi) cho bi~t xay d\IIlg gia dlnh van h6a, lang van h6a g6m nhfrng tieu chi nao, nQi dung C\l th€ cua tUng tieu chi. 3. D€ tham mUll Chinh quy€n xa tri€n khai thgc hi~n xay d\IIlg gia dlnh van h6a, lang van h6a, nhi~m V\l cua cong chuc van h6a xa hQi xa phai lam gi? Bai tip nob huang 1. Trong phong trao xay d\IIlg gia dinh van h6a, lang van h6a t~i dia phuong cua anh chi hi~n dang g~p phai kh6 khan do c6 nguai sinh con thfr ba va t6n t~i t~ n~n rna tily, m~i dam, anh (chi) sir ly vfrn d€ nay nhu th~ nao? 2. Dia phuong anh (chi) dang s6ng va cong tac, nhan dan dang th\lc hi~n be tong hoa khuon vien gia dlnh, canh quan moi truOng thien nhien dang bi pha va va xam h~i nghiem trQng lam mfrt gia tri van h6a lang, anh chi dang tham mUll cho chinh quy€n xa ngan ch~n tlnh tr~ng tren, nhung chinh trong gia dinh anh (chi) cling c6 nguai phan d6i, v~y anh, chi phai lam nhu th~ nao d€ duqc ca gia dlnh va nhan dan d6ng thu~n th\lc hi~n. -~ Tai lieu tham khao - B~t bUQc d6i v&i hQc vien: 1. Ban Chi d~o Trung uang phong trao Toan dan doan k€t xay d\IIlg. dOi s6ng van hoa: Van ban chi at;lo hufmg ddn phong trao Toan dan aoan kit xay dlfn,g aiJi sang van hoa, Ha NQi, 2006 (b~t bUQc d6i v&i hQc vien) 2. Ban Chi d~o xUfrt ban sach xa, phuOng, thi trfrn: Hoi-Dap vJ Xay dlfn,g Nip
sang van minh-Nha XUfrt ban Chinh tri Qu6c gia Ha NQi, 2010 (tai ban nam 2011) (b~t bUQc d6i v&i hQc vien) 3. BQ Van hoa, Th€ Thao va Du Iich - C\lC Van hoa cO' sa: Van ban cua Dang va Nha nuac vJ Nip s6ng van hoa, Ha NQi, 2008 (b~t bUQc d6i vai-hQc vien) - Tham khao rna rQng: 1. Ban Chi d~o Trung uang: Hoi va aap Phong trao Toan dan aoan kit xay dt:rng aai s6ng van hoa, Ha NQi, 2001. 2. BQ Van hoa-Thong tin - C\lC Van hoa Thong tin cO' sa: TrAn Hfiu Tong, Truang Thin (Chu bien): Xay dt:rng gia ainh van hoa trong Slf nghi?p a8i mai, Ha NQi, 1997; 3. BQ Van hoa Thong tin - C\lC Van hoa-Thong tin CO' sa: Ha Van Tang (Chu bien): Tai li?u Nghi?p v¥ Van hoa -Thong tin ca sa, Ha NQi, 2004; 4. BQ Van hoa Thong tin - C\lC Van hoa-Thong tin cO' sa: S8 tay Cong tac Van h6a Thong tin-BQ Van hoa-Thong tin, Ha NQi, 2005; 5. Dang CQng san Vi~t Narn: Van ki?n HQi nghj Ztin thu 5 Ban Ch6p hanh Trung uang khoa VIII, Nha xu~t ban chinh tri Qu6c gia, Ha NQi, 1998; 6. Dang CQng san Vi~t Narn: Van ki?n Dq;i hQi Dc;zi biiu toan qu6c ztin thu IX, Nha xu~t ban Chinh tri Qu6c gia, Ha NQi, 2001; 7. Dang CQng san Vi~t Nam: Van ki?n Dc;zi hQi Dc;zi biiu toan qu6c ztin thu X Nha xu~t ban Chinh tri Qu6c gia, Ha NQi, 2006; 8. DiJi s6ng mai-Nha Xu~t ban Chinh tri Qu6c gia, Ha NQi, 2007; 9. Imjt Hon noon va gia dinh-Nha xuAt ban Chinh t:ri Qu& gia, Ha NQi, 2004; 10.. LUtjt Thi aua Khen thuOng-Nha XuAt ban Chinh tti Qu& gia, Ha NQi, 2005; 11 .. Tai li~u nghien ciru Kit Zu~n HQi nghi Ltin thu muiJi Ban Cht1p hanh Trung uang Dang Khoa IX-Nha Xu~t ban Chinh tri Qu6c gia, Ha NQi, 2004; 12. Van ban chi aqo huang dan phong trao Toan dan doan kit xay dt:rng diJi s6ng van hoa-Ban Chi d~o Trung uang phong trao Toan dan doan k~t xay d\lllg dOi s6ng van hoa, Ha NQi, 2006; 13. Van ban cua Dang va Nha nuac vJ Nip s6ng van hoa-BQ Van hoa, Th€ Thao va Du Iich (C\lC Van hoa cO' sa), Ha NQi, 2008; Q() , KY NANG QUAN LY, HUONG DAN, TO CllirC VI$C cum, VI$C TANG vA. LE HQI TREN BIA BAN XA KHU V\fC BONG BANG Th.s. TRAN THI TUYET MAl Th.s. NGUYEN THANH THUY Thai lugng: 8 ti~t(*) A. MVC DIeB, YEU cAu 1. M~c dich - Cung cAp cho hQc vien cac van ban cua Dang va Chfnh phu v€ vAn d€ cu&i, tang va l€ hQi va nQi dung C\l th€ cua mQt s6 van ban c~n thi€t
trong qua trinh tri€n khai
th\lc hi~n a co sa; mQt s6 vAn d€ chung va dinh huOng th\lc hi~n n€p s6ng van minh
trong vi~c cu&i, vi~c tang va l€ hQi; vi~c cu&i, vi~c tang va l€ hQi trong vi~c th\lc hi~n nhi~m V\l eua Cang chuc Van hoa xa - Cung cAp cho hQc vien n~m dugc quy trinh, cac bu&e c~n th\lc hi~n d€ t6 chuc hQi xa. 2. Yeo ciu - HQc vien c§n n~m dugc chu tmang cua Dang, duOng l6i chinh sach cua Nha nu&c v€ vi~c cum, vi~c tang va l€ hQi; n~m dugc quy trinh, cac bu&c th\lc hi~n d€ v~n d\lng trong tham mUll cho chinh quy€n xa chi d<;\o va huOng d~n cho nhan dan th\lc hi~n t6 B.NQIDUNG 1. Vin bin cua Bing va Cbinh phil ve vijc cmli, vijc tang va I~ hqi Til nhi€u nam qua, cUQc v~ dQng xay d\lllg n€p s6ng van minh-gia dinh van hoa chuc dam cu&i, dam tang va l€ hQi. da dugc th\lc hi~n trong ca nu&c. Nhi€u tinh, thanh ph6 da co nhUng vi~c lam thi€t th\lc d~y ml;lIlh phong trao xay d\lllg gia dinh van hoa, than Ap van hoa; bu&c d~u hinh (*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t thanh mQt s6 nghi thuc m&i trong vi~c cu&i, vi~c tang, l€ hQi, cai t<;\o phong t\lC t~p quan l~c h~u, phat huy truy€n th6ng d~o ly u6ng nuac nha ngu6n, hi~u thao, thuy chllng cua dan tQc. NhUng nam gAn day, trong qua trlnh chuy~n d6i n€n kinh t~ sang cO' ch~ thi truOng, chung ta da c6 phAn buang long chi d~o, quan ly tren mQt s6 lInh V\lC van hoa xa hQi, xem nh~ vi~c giao dl)c n~p s6ng va 16i s6ng, thi~u S\l huOng ddn kip thai v€ phong tl)C, thi~u nhUng quy dinh Cl) th~ cua Nha nuac d6i vai vi~c cuai, vi~c tang, l~ tuqng do hi~u danh, Vl) 19i, t6 chuc dam cum, dam tang linh dlnh, pho truong, co hQi nen da d~ phat sinh nhi€u hi~n tuqng khang lanh m~nh trong xa hQi. Da c6 hi~n nhUng truOng hw cum th\lc. chAt la "Ban c6 thu ti~". Me tin di doan cUng nhi~u hu tl)C, k~ ca mQt s6 hu tl)c mai hlnh thanh do th6i dua doi va do cach hQc thea nuac ngoai thi~u S\l phe phan, chQn lQc, dang co khuynh huOng phl)c h6i va phat tri~n kha
ph6 bi~n anhi€u nO'i... NhUng hi~n tuqng tren tra thanh nhUng vAn d€ xa hQi nhuc nh6i, lam x6i mon cac
th6ng, 16i s6ng cAn ki~m, gian di cua dan tQc, pha ho~i thuAn gia tri d~o duc truy€n phong my tl)C, anh huOng xAu tai dai s6ng tinh thAn v~t chAt cua nhan dan, ngay cang bi nhUng bQ ph~n tien ti~n trong nhan dan len an, khong d6ng tlnh. Truac tlnh hlnh do doi hoi Dang co phuong huOng chi~n lugc cung cac nhi~m V\l va giai phap d~ lanh d~o th\lc hi~n th~ng lQi nhi~m Vl) xay d\lIlg va phat tri~n n€n van hoa nuac ta thea dung cuong lInh xay d\lIlg dAt nuac trong thai ky qua dQ len chu nghla xa hQi. Chinh VI v~y, Dang va nha nuac ta da quan tam tang cuOng bQ may t6 chuc, ban hanh Chi thi, van ban quy ph~m phap lu~t nh~m di€u chirlh ho~t dQng cua nganh van hoa, huOng tai xay d\lIlg dai s6ng van hoa van hoa lanh m~nh til m6i gia 1.1. Chi tbi eua Ding va Chinh phu 1.1.1. Chi thi s6 27-CT/TW ngay 12-01-1998 CUll Bp Chinh tri (khoti VIII) vi vi?c thl;« hifn nip s6"g van minh trollg vifC cubi, vifC tallg, Ii hpi a) Ni)i dung Chi thi: BQ Chinh tri quy~t dinh rna cUQc v~ dQng sau rQng trong
toan Dang, tom dan dAy m~nh xay d\lIlg n~p s6ng van minh - gia dlnh van hoa, trong dlnh va cQng d6ng VI mQt n€n van hoa Vi~t Nam tien ti~n d~m da ban s~c dan tQc. do co vi~c thi~t l~p n~p s6ng lanh m~nh trong vi~c cuai, vi~c tang, l~ hQi thea nhUng dinh huOng: - Bao t6n co chQn lQc, cM ti€n, d6i m6i nhfmg phon& t\lC, t~p qulin t5t d~p cua dan tQc; lo~i b6 dAn trong cUQc s6ng nhfrng hlnh thilc l6i thai, l~c h~u; nghien clm xay d\lIlg va hlnh thanh dAn nhfrng hlnh thirc vila van minh, vila gift gln va phat huy ban s~c van hoa dan tQc trong vi~c cu6'i, vi~c tang, l€ hQi. - Lanh m~nh, ti€t ki~m, tranh xa hoa lang phi, phi~n nhi€u. - Ch6ng khuynh hu6ng kinh doanh, V\llQ'i. i - Xoa b6 hu t\lC, bai trir me tin dj doan. b) Chi Qf;lO thl!c hi~n:. -- C~J1 uy dang va chfrili quy~n cac c~p phai thlJc SlJ quan tam, co k€ ho~ch C\l th€
chi d~o xay d\lIlg n€p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, vi~c tang, l€ hQi, coi do la IDQt trong nhfrng nhi~m V\l quan trQng cua dja phuong d€ dam bao thlJc hi~n th~ng lQ'i cUQc v~n dQng. - Nganh Van hoa - Thong tin (nay la Van hoa, Th€ thao va Du ljch) co trach nhi~m xay d\lIlg va hu6ng ddn nhfrng nghi thilc phu hQ'P trong vi~c cu6'i, vi~c tang, l€ hQi; ki€n nghj Nha nuO'c b6 SLIng lu~t l~ va quy djnh v~ linh V\lC nay thea cac djnh
hu6ng da neu atren; cac dja phuong dlJa vao cac quy djnh nay rna C\l th€ hoa va v~n
d\lng thich hQ'P v6'i di~u ki~n cua timg vung, gift gln thuAn phong my t\lC; hlnh thanh nhfrng t~p quan m6'i ti€n bQ, kh~c ph\lc cac t~p quan l~c h~u. 1.1.2. Chi thi sa 14/1998/CT-TTg ngay 28-3-1998 cila Thil tU'Ung Chinh phil v~ vi?c th'!c hi?n nip sang van minh trong vi?c cU'm, vi?c tang, Ii hvi D€ thlJc hi~n nghiem chinh Chi thj s6 27-CT/TW cua BQ Chinh trj, Thu tu6ng Chfnh phu .yeu cAu cac nganh, cac c~p co k€ ho~ch C\l th€ nh~m tri€n khai co hi~u qua cUQC v~ dQng thlJC hi~n n~p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, vi~c tang, l€ hQi v61 cac nQi dung chu y€u nhu sau: - Cac BQ, cac cO' quan ngang BQ, cO' quan thuQc Chinh phu, Uy ban nhan dan tinh, thanh ph6 trvc thuQc Trung uong chu dQng ph6i hQ'P v6'i Uy ban M~t tr~n T6 qu6c, cac doan th€ va cac t6 chilc xa hQi cac cAp, thea chilc trach va thfun quy~n cua mInh, xay d\lIlg chuang trlnh, k€ ho~ch C\l th€, phu hQ'P v6'i thlJc t€ cua dja phuong va tri€n khai thlJc hi~n t6'i t~n cO' sa; coi day la cong tac trQng tam trong nhi~u nam nh~m xay d\lIlg n€p s6ng van minh, ti€n bQ, giau ban s~c van hoa dan tQc. - Ki~n toan Ban Chi d~o n€p s6ng van hoa (y cac dja phuong, TruOng ban chi d~o
do mQt Pho Chu tjch Uy ban nhan dan dam nhi~m, Pho truOn~' ban la Thu truOng cO'
quan Van h6a - Thong tin va mO'i d~i di~n Uy ban M~t tr~n T6 qu6c tham gia, thanh
t6 chirc xa hQi. Van phong Ban Chi d~o d~t t~i
vien 1(\ d~i di~n mQt s6 nganh, doan th€, cO' quan Van h6a-Thong tin (nay 1(\ Van hoa, Th€ thao va Du Ijch). 1.1.3. Chi thj sa 24/1998/CT-TTg ngay 19-6-1998 cua Thu tutYng Chinh phu
V2 vi?c xay dlplg va th(rC hi?n hUdng ubc, quy ubc cua !Q,ng, ban, thon, ap, cflm
dan cu a)N(Ji dung: NQi dung cua huang uac, quy uac cdn t~p trung vao mQt s6 vfut d€ cO' ban s~u day. - Bao dam gift gin va phat huy thuAn phong, my tl)c, th\1c hi~n cac hanh vi (mg xu van minh trong giao ti€p, an, (y, di l~i ... xoa bo hu tl)c. Phat tri€n cac hinh thuc ho~t dQng van hoa lanh m~nh, phat huy tlnh lang nghla xom, doan k€t tuang than, tuong ai, he> trq, giup dO' lfin nhau trong cQng d6ng dan cu. - De ra cac bi~n phap gop phdn bao v~ tai san cong cQng va tai san cua cong dan, bao v~ moi truOng s6ng, bao v~ rimg, bi€n, song, h6, danh lam th~ng canh, deu chua, mi€u m~o, cac ngu6n nuac, de dieu, d~p nuac, kenh muang, ke c6ng. Xay d\ll1g va
phat tri€n duOng lang, ngo x6m, tr6ng cay xanh, ch6ng 0 nhi€m cac ngu6n nu&c ... a
djaphuang; - De ra cac bi~n phap bao v~ thudn phong my t\lC, bai trir cac hu t\lC trong rna chay, cuai hoi, thO' ph\lng, l€ hQi ... (y dja phuang; - G6p phfin xay d\ll1g n€p s6ng van minh, gia dinh van hoa, d€ ra nhUng tieu chufut gia dlnh van hoa, cac quy t~c d~o duc mm, giup dO' nhau tlm ra cae bi~n phap xli ly t6t cac m6i quan h~ girra cac thanh vien trong gia dlnh; - Xay d\ll1g tinh doan k€t, wang than, wang ai trong cQng d6ng, v~ dQng cac thanh vien trong gia dlnh, hQ tQc, xom lang doan k~t nhau d~ xoa doi giiun ngheo, phat tri€n san xuAt, nang cao muc s6ng, khuy~n hQc, khuy€n ngh€ ... (y dia phu - D€ ra cac bi~n phap thich hqp gop phdn bao v~ tr~t t\1, trj an tren dja ban. b)Nguyen tac: D\1 thao huang uac, quy u&c phai duqc nhan dan tren dja ban thao lu~n, duqc hQi nghj cli tri ho~c hQi nghj d~i bi€u hQ gia dlnh (y lang, ban, thon, Ap, c\lm QA dan cu thong qua va duQ'c Uy ban nhan dan cAp huy~n ph~ duy~t truac khi thi hanh
nh~m bao dam n<)i dung cua huang uac, quy uac khong trai vai cac quy dinh cua phap lu~t hi~n hanh, khong chua d\lIlg cac quy dinh xu ph~t n~ng n~, cac khoan phi va l~ phi co th€ gay thi~t h~i ho~c 13m anh huOng d~n quy~n va lQi ich hqp phap cua cong dan. c)TJ chuc th1!c hi~n: Uy ban nhan dan cAp xa co trach nhi~m chi d~o, h6 trQ' cac
lang, ban, thon, Ap, C\lm dan cu xay d\lIlg huang uac, quy uac co n<)i dung phong phu, thi€t th\lc phu hqp vo; quy dinh cua phap lu~t hi~n hanh va chu tru • "1.2. Van ban eiia Chioh phii
1.2.1. Nghi tJ;"h sa 103120fJ91NB-CP ngay 06 tltti"g 11 ".", 2009 CUll Chi"h
phil (Ban hanh kem theo Quy ch2 ho,t qng van hoa va kinh doanh dich Vfl van hoa cong cpng) Nghi dinh g6m 10 chuang va 38 di~u vai quy dinh chung: Cac ho~t d<)ng van hoa va kinh doanh dich V\l van hoa cong c<)ng phai nh~m xay d\lIlg n€n van hoa tien ti~n, d~m da ban sAc dan t<)c; giao d\lc n~p s6ng lanh m~nh va phong cach (mg xu co van hoa cho mQi nguai; k~ thira va phat huy truy~n th6ng nhan ai, nghia tinh, thuftn phong my tl)c; nang cao hi€u bi~t va trinh d<) thAm my, lam phong phu dai s6ng tinh thftn cua nhan dan; ngan ch~n SlJ xam nh~p va bai trir nhfmg san phAm van hoa co n<)i dung d<)c h~i; gop phfut thuc dAy phat tri€n kinh t~ - xa h<)i cua dAt nuac. Nghi dinh quy djnh cac ho~t d<)ng van hoa va kinh doanh dich V\l van hoa cong c<)ng g6m: Luuhanh kinh doanh phim nh\la, bang ilia phim, bang ilia ca nh~c, san khAu, bi€u
di€n ngh~ thu~t, t6 chuc l€ h<)i, vi~t d~t bi€n hi~u, ho~t d<)ng vii tnr(mg, ka raoke, tra cheri
di~n til, cac dich V\l van hoa va cae hinh thuc vui chai giai tri khac. Trong Chuang V (tir di~u 17 din di~u 21) quy djnh v~ tJ chilc Ii h(Ji, trong do co
cac di€u khoim quy dinh l€ h<)i khi t6 chuc phai duqc phep cua Uy ban nhan dan tinh, thanh ph6 tf\lc thuQc Trung uong g6m: a) L€ h<)i duqc t6 chuc lftn dftu; b) L€ h<)i duqc khoi ph\lc l~i sau nhi~u nam gian do~n; c) L~ hQi da duQ'c t6 chilc djnh ky nhung co thay d6i nQi dung, thai gian, dja di€m so v6'i truyen th6ng; d) L~ hQi co ngu6n g6c ill nu6'c ngoai do t6 chilc nu6'c ngoai ho~c t6 chilc Vi~t Nam t6 chilc. 1.2.2. Nghi dinh sa 75/2010IND-CP ngay 12 thting 7 nam 2010 quy djnh xu ph{lt vi ph{lm hanh chinh trong hO{lt dpng van hoa Nghj djnh g6m 4 chuang v6'i 52 dieu quy djnh milc xu ph~t C\l th€ d6i v6'i cac hanh vi vi ph~m hanh chinh trong ho~t dQng van hoa. 1.2.3. Qlly2t 4;.h sa 308/2005/~TTg "gay 25-11-2005 cilll Thli tll!bllg Chillh
phil Ban hanh Quy chi th~c hifn nip sang van minh trong vifc cum, vifc tang, Iihpi Quy ch~ quy djnh vi~c thlJc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, vi~c tang va l~ hQi: - Can bQ, cong chilc, vien chilc trong cac ca quan nha nu6'c, dan vj SlJ nghi~p, cong ty cua nha nu6'c; t6 chilc chinh trj, t6 chilc chinh trj-xa hQi, t6 chilc xa hQi-nghe nghi~p; sI quan, quan nhan chuyen nghi~p, h~ sI quan, chi~n sI trong cac dan vj thuQc IlJc lUQ'ng vii trang (quan dQi nhan dan va cong an nhan dan) phai guong mfru thlJc hi~n va co trach nhi~m v~n dQng gia dinh, cQng d6ng dan cu thlJc hi~n Quy ch€ nay. - MQi gia dinh cong dan co trach r1hi~m thlJc hi~n n~p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, vi~c tang, l~ hQi. T6 chilc vi~e cu6'i, vi~c tang va l~ hQi phai dam bao: - Khong trai v6'i thuAn phong my WC cua dan tQc; khong duqc thlJc hi~n cac ho~t dQng me tin dj doan nhu xem s6, xem hoi, xoc the, y~m bila, trir ta va cac hinh thilc me tin dj doan khac. truy€n d~o trai phep - Khong gay mAt tr~t tlJ, an ninh xa hQi; khong lQi d\lng d€ va co cac ho~t d<)ng chia re doAn k~t dan tQc. - Khong lam can tra giao thong va cac ho~t dQng cong cQng. - Khong t6 chile ho~c tham gia daQh b~c du6'i mQi hlnh thilc. - Gifr gin SlJ yen tInh, h~n ch€ gay ti~ng 6n vao ban dem. - Cac d6i tUQl1g quy djnh tren khong. mai, khong d\l ti~c cu6'i trong gia lam vi~c; .... khong su d\lng thai gian lam vi~c, cong quy va phuong ti~n cua co quan, don vj, t6 chilc d€ di d\ll€ hQi khi khong co nhi~m Vl). - Khong lqi d\lng vi~c cuai, vi~c tang d€ nh~n qua bi€u nh~m tf\lC lqi ca nhan; su d\lng cong quy cua co quan, don vj, t6 chuc d€ lam qua mirng cu6'i, vi€ng dam tang ph\lc Vl) cho m\lc dich ca nhan. Quy€t djnh quy djnh C\l th€ v€ vi~c cum, vi~c tang, l€ hQi va xu ph~t vi ph~m i' hanh chinh d6i v6'i d6i tUQl1g vi ph~m: • - Vi~~ cuai cAn duQ'c t6 chuc trang trQng, vui tum, 'lanh m~, phil hQ'P vai phong t\lC, t~p quan t6t d~p cua dan t9c. - T6 chilc vi~c tang phai th\lc hi~n thea dung q~y djnh cua phap lu~t v€ h9 tjch, moi truOng, v~ sinh an toan th\lc ph§m; vi~c tang cftn duqc t6 chilc chu dao, trang nghiem, gQn rlh~., ti€t ki~m; th\lc hi~n nhfmg quy djnh trong huang u6'c., quy uac cua dja phuong v€ vi~c tang. - Khi t6 chuc l€ h9i, chinh quy€n dja phuong, co quan, don vj, t6 chilc, ca nhan t6 chilc 1€ phai th\lc hi~n dung quy djrlh cua phap lu~t v€ di san van hoa va Quy ch€ h9i do B9 truOng B9 Vall hoa-Thong tin ban hanh. Chinh quy€n dja phuong, co quan, don vi, t6 chilc phai co bi~n phap quan ly ch~t che, ngan ch~n va xu ly kjp thai nhfmg hanh vi vi ph~m di tich, danh lam th~ng canh; lira dao, tr9m c~p cua du khach; thuong m~i hoa va cae ho~t d9ng me tin dj doan trong l€ h9i thea ph~m vi va th§m quy€n cua mlnh khi t6 chuc l€ h9i. - T6 chilc, ca nhan co thanh tich th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, ~. vi~c tang va l€ h9i se duqc khen thuOng thea quy djnh cua phap lu~t. - Cac d6i tUQl1g quy dinh t~i Quy ch€ nay co hanh vi vi ph~m ho~c lqi d\lng chilc Vl), quy€n h~ lam trai cac quy djnh trong Quy ch€ nay thl my thea tinh chdt, muc d9
vi ph~m se bj xu ph~t vi ph~m hanh chinh, xu ly kY lu~t ho~c troy clm trach rJ.hi~m hlnh S\l thea quy djnh cua phap lu~t. - Uy ban nhful dan cac cdp co k€ ho~ch phat huy cac ngu6n l\lc d€ xay d\ll1g Nha
Van hoa, Nhcl Tang l~, trang bi xe "tang cua dia phu cu6'i, vi~c tang cho nhan dan. 1.2.4. Quy~t djnh sa 74/2007/(J)-TTg ngay 25-5-2007 eua Thu tuUng Chinh phu V~ vi?c t6 chtrc bdn phao hoa nhlin djp T~t Nguyen dan, mpt sa ngay ky ni?m cua dat nuuc, cua dja phul11lg va cac ngay Ii van hoa, du Ijch, thi thao Quy€t djnh g6m 6 di€u quy djnh C\l th€ cac ngay l€, t€t, ngay ky ni~m duqc b~n phao hoa va dja di€m, thai gian, thai luqng, thai di€m duqc b~n phao hoa d6i v&i tUng ngay l€, t€t ... 1.2.5. Clhtg dii" sa 162/CB-TTg ItgMy 09 tlt_g 02 II. 2011 clitl Til;' t".o..g Chinh ph'; V~ COIIK ttic qMi" Ij va t6 clalrC Ii hpi. 1. 3. Vin bin cu. Bq Vin hoa, TW thao va Do Itch 1.3.1. Thong tlr sa 04/2011/TT-BVHTTDL ngay 21 thang 01 nam 2011 Quy djnh v~ v;ic tltvc hifn lIip s[;"g vti" ",illh trollg vifc cuvYi, viic tang va Ii hpi Thong tu g6m 3 chuong 14 di€u quy djnh C\l th€ v€ th\lc hi~n n€p s6ng van nlinh trong vi~c cum, vi~c tang va l€ h{>i. - vJ nguyen tae trong ta ehue vi~e euai, vi~e tang va zl h(Ji, thong tu quy ajnh elf
thi: T6 chuc, ca nhan khi t6 chuc vi~c cu&i, vi~c tang va l€ h{>i phili tuan thu cac nguyen t~c: 1. Khong trai v&i thuftn phong my t\lC cua dan t{>c; khong d€ xily ra cac ho~t d{>ng me tin dj doan. 2. Khong lqi d\lng vi~c cu&i, vi~c tang va l€ h{>i d€ ho~t d{>ng nh~m chia re doan k€t dan t{>c, gay mfrt dom k€t trong c{>ng d6ng, dong hQ va gia dlnh. 3. Khong lam arm huOng d€n an tom giao thong va tr~t !\l, an tom cong c{>ng. 4. Khong t6 chuc ho~c tham gia danh b~c du&i mQi hlnh thuc. 5. Khong duqc sir d\lng thai gian lam vi~c va phuong ti~n cua co quan di dam cu&i, l€ h{>i (trir co quan lam nhi~m V\l); khong sir d\lng cong quy cua co quan lam qua mUng, qua $lg trong dam cu&i va vi€ng dam tang. - M(Jt s6 Quy atnh vJ Nip s6ng van minh trong vi~e euai, tang va zl h(Ji a) Ta ehire vi~e euai - Vi~c cuai phai duQ'c t6 chuc thea quy dinh cua phap lu~t v€ hon nhan va gia ... dinh, phap lu~t v€ dang ky va quan ly hQ tich va cac quy dinh phap lu~t khac co lien quan. - Doi nam nft d~ tra thanh VQ' ch6ng phai dang ky k€t hon t~i Uy ban nhan dan
xa, phuOng, thi tr~n nai eu tru cua mQt trong hai nguai thea quy dinh cua phap lu~t.
Uy ban nhan dan xa, phuOng, thi tr~n co trach nhi~m t6 chuc trao gi~y chung nh~n
k€t hon cho doi nam nft da hoan thanh thu t\lC dang kY k€t hon, th€ hi~n S\l thira
nh~n k€t hon hQ'P phap cua Nha nuac va phap lu~t. Vi~c t6 chuc l€ cum ~i gia dlnh ho~c ~ dia difun cum phai th\lC h1~ cac quy djnh: ~ Dam bao trang trQng, ti€t ki~m, vui tuai, lanh m~nh, phil hQ'P vai phong Wc, t~p quan, truy€n th6ng van hoa cua tUng dia phuong, dan tQc, ton giao va phu hQ'P vai hom canh cua hai gia dlnh; - Cac thu Wc ch~m ng6, an hoi, mac dau c~n duQ'c t6 chuc thea phong Wc, t~p quan; khong pho tmOl1g hlnh thuc, mOm ra; khong n~ng v€ doi hoi l€ v~t; - T6 chuc ti~c cum phil hQP vai hom canh gia dlnh, tranh pho wang, lang phi; - Am nh~c trong dam cum phai lanh m~, vui tuai; khong rna nh~c wac 06 gia sang va sau 22 gia dem. Vi~c tang phai duQ'c t6 chuc thea quy dinh cua phap lu~t v€ dang ky va quan ly hQ tich, phap lu~t v€ bao v~ moi truOng, phap lu~t v€ y t€ va cac quy dinh phap lu~t khac co lien quan. L€ tang duQ'c t6 chuc t~i nhal ho~c t~i dia di~m cong cQng phai th\lc hi~n cac quy dinh sau: - 11 tang phili duQ'c t6 chuc chu dao, trang nghiem, ti€t ki~ phil hQP vm t@ quBn, truy€n th6ng van hoa dan tQc va hom canh gia dlnh ngum qua dOi; - Uy ban nhart dan xa, phuOng, thi tr~n co trach nhi~m t~o di~u ki~n thu~n lQ'i
tang chu dao; v~n dQng gia dinh co nguai til tr~n xoa bo cac hu cho vi~c t6 chuc l€
t\lC l~c h~u, cae hanh vi me tin di doan trong Ie tang; - cfun rai ti€n Vi~t Nam va cac lo~i ti€n clla nuac ngoai tren duOng dua tang; b) T6 chile vi~c tang · - Nghiem cdm IQ'i d\lng vi~c tang d€ hanh ngh€ me tin di doan du&i mQi hinh thuc; nghiem cdm IQ'i d\lng vi~c tang d€ can tra vi~c th\lc hten cac quy€n va nghla V\l cong dan tru&c phap lu~t. c) T6 chilc Ii h(Ji T6 chuc, ca nha~ khi t6 chuc ho~c tham gia l~ hQi, phai th\lc hi~n cac quy dinh sau: - Nghi thuc l~ hQi phai duQ'c ti€n hanh trang trQng, phu h van hoa dan tQc; - Trong khu V\lC l~ hQi, co T6 qu6c phai duQ'c treo nai trang trQng, cao hon co hQi, co ton glao; chi treo co hQi, co ton giao t~i dia di€m l~ hQi va trong thai gian t6 chuc l~ hQi; - Th\lc hi~n dung nQi quy, quy dinh cua Ban t6 chuc l~ hQi; - Trang ph\lc d~p, lich S\l, phil h - Khong n6i t\lC, xuc ph~m tam linh va anh huOng xdu t&i khong khi trang nghiem cua l~ hQi; - Bao dam tr~t tl!, an ninh khi d\ll~ hQi; khong d6t phao, d6t va.tha den trOi; -Ung xu c6 van hoa trong ho~t dQng I~ hQi; - Khong ban ve vao d\ll~ hQi; - Nghiem cdm IQ'i d\lng l~ hQi d€ hanh ngh€ me tin di doan nhu xem s6, xem h6i, gQi h6n, c~u cO', sdm truy€n, y€m hila, trir ta, phil phep chua h~nh; - Khong d6t d6 rna trong khu vgc l~ hQi. - Th~p huong thea quy dinh cua Ban t6 chuc l~ hQi. d) Trach nhi~m t6 chuc thz:rc hi~n Cae So' Van hoa, Th€ thao va Du Iich d~c bi~t chu trQng huOng ddn xay d\lng cac quy u&c v€ vi~c cu&i, vi~c tang va I~ hQi phil h vung, tung dan tQc; t~p trung chi d~o di€m, rut kinh nghi~m til nhung cO' So' t6t nhan ra di~n rQng; g~n vi~c th\lc hi~n quy u&c v€ vi~c cu&i, vi~c tang va l~ hQi v&i 0(\ xay d\lng gia dlOO van hoa, lang van hoa, co quan, xi nghi~p, truang h<)c van hoa .. trong phong trao "Toan dan doan k€t xay d\lng dai s6ng van hoa". 1.3.2. Quy€t djnh sa 39/2001/Q1)-BVHTT ngay 23-8-2001 cua Bp truilng
Bp Van hoa - Thong tin (nay Til B-p van hoa, Th€ thao va Du Ijch) ban hanh Quy
chi ta chfrc Ii hpi Quy ch€ g6m 3 chuang 19 di€u trong do quy djOO C\l the v€ cong tac quan ly va t6 chuc l€ hQi cua 4 lo~i -hlnh l~ hQi g6m: 1. L~ hQi dan gian 2. L~ .hQi ljch sir Cach m~ng 3. L~ hQi ton giao 4. L~ hQi du OO~p ill nu&c ngoai vao Vi~t Nam Quy djOO chung: - T6 chuc l~ hQi nh~m tuOng 00& cac anh hung dan tQc, daOO nhan van hoa, cac b~c ti€n b6i da co cong xay d\Il1g va bao v~ T6 qUf>c - Bao t6n va phat huy cae gia tri van hoa tinh thAn cua cQng d6ng cac dan tQc Vi~t Nam - Dap (mg nhu c~u van hoa, tin nguOng, tham quan cac di tich ljch sir - van hoa, truc ngh~ thu~t, canh quanh thien nhien va cac danh lam th~ng canh, cong trlnh ki€n nhu c~u chinh dang cua nhan dan. - Nghi thuc cua cac l~ hQi phai duQ'c ti€n haOO trang tr<)ng thea truy€n thf>ng co S\l huong dfuI cua nganh van hoa thong tin (Nay la Van hoa, The thao va Du ljch) - Vi~c t6 chuc nhUng tro choi dan gian, ho~t dQng van ngh~, the thao trong khu v\lc l~ hQi phai co nQi dung b6 ich, lanh m~nh, phu hqp v61 quy mo, tirm ch~t, d~c diem cua l~ hQi. - T~t ca cae l~ hQi khi t6 chilc d€u phai thanh l~p Ban t6 chilc l~ hQi. - Ngucri d€n d\l hQi phai th\lc hi~n n€p s6ng van minh va nhUng quy djnh cua Ban t6 chuc l~ hQi. - T6 chuc djch V\l trong khuon vien di tich phai thea quy dinh cua Ban t6 chuc. - Ngu6n thu til cong duc, til thi~n phai duQ'c quan ly va sir d\lng thea dung quy 1.3.3. Quy~t dinh sa 1502IQ1J-BVHTTDL ngiiy 29 thang 4 nam 2010 eiia Bp
truiYng Bp Van hoa, Thi thao va Du lieh v~ vi?e ban hanh K~ hOl}eh eiia Bp Van
hoa, Thi thao va Du lieh th'!e hi?n K& [u{in sa 51-KVTW ngiiy 22 thang 7 nam 2009
ciiaBp Chinh tri (khoaX) dinh cua phap lu~t. NQi dung quyet dinh: Cac tinh, thanh ph6 tien hanh ra soa1, th6ng ke l~i toan bQ cac ho~t d<)ng cum, tang, l€ - v~ vi?c cuai: Tuyen truy€n, v~ dQng can bQ, cong chilc va nhan dan t6 chirc vi~c
cuai trang trQng, van minh, tiet ki~m phil hqp vm truy€n th6ng dan tQc va ban s~c van h6a hQi. T~p trung chi ~o huang ddn cac ho~t dQng cum, tang, l€ hQi ~p trung vao th\lc hi~n
Ket lu~ s6 51-KL/TW ngay 22 thang 7 natn 2009 clla BQ Chinh tIi v€ vi~c ti€p !\Ic th\lc
hi~n Chi thi 27-CTffW ngay 12 1998 clla Thu wang Chinh phu v€ vi~c th\lc hi~n n~ s6ng
van minh trong vi~c cum, vi~c tang va l€ hQi: timg vUng, mi€n. Khuy€n khich dUng hlnh thuc ti~c tra, bao hy thay cho ti~c nl~, t6 chuc dam cuai ~i nha van h6a, cau l~c bQ cua co quan doanh nghi~p ho~c cQng d6ng dan cu. T6 chuc ti~c cum chi mm hQ hang, bt:Ul be than thi€t, ht:Ul ch€ nlm khach. Khong sir d\lng - V~ vi?c tang: Th\lc hi~n nghiem tuc cac quy dinh cua nha nuac trong t6 chuc ti€n cong quy d€ lam qua mimg cum dum mQi hlnh thuc. ki~m. Kien quy€t x6a b6 cac t~ n~n me tin di doan trong tang l€. Khong t6 chuc c6 tang l€. MQi nghi thuc tang l€ phai duQ'c th\lc hi~n gQn gang, v~ sinh, van minh ti€t s~c van hoa vUng mi€n. Nghiem cAm lQ'i d\lng vi~c tang d€ hanh ngh€ me tin di ban mO'i khach trong ngay tang l€. Sir d\lng nh~c tang phai phil hqp va gift gin ban - v~ zi hQi: cAn ~o S\l chuy€n bi€n v€ nh~ thirc cua cac ban nganh doBn th€
cac cAp, v€ nQi dung va y nghIa ho~t dQng l~ hQi, chu trQng cong tac tuyen truy€n cac doan duai mQi hlnh thirc. gia tri lich sir van hoa va ton vinh cong trt:mg cua danh nhan duQ'c thO' d€ nhan dan hi€u d~o va u6n n~n cac bi€u hi~n l~ch l~c, dAy m~nh tuyen truy€n va th\lc hi~n nep s6ng bi€t gia tri cua di tich cling nhu nhihlg quy dinh cua phap lu~t c6 lien quan, kip thai chi van hoa trong l€ hQi, cfrn quan ly ch~t che vi~c d~t hom c.ong dirc, khay rna d€ ti€n giQt q? dfru va vi~c sir d\lng ngu6n thu nay; quy ho~ch s~p xep cac hang quan dich V\l, ho~t dQng vui chai giai tri hgp ly, t~o di€u ki~n de nhan dan dia phuong co them thu nh~p ... nhung vdn dam bao tinh van hoa trong cac ho~t dQng dich V\l, khong t~o ke h& nay
sinh cae hi~n tuqng tieu e\lc, mdt di ban s~c van hoa va ynghla m\lc dich t6t d~p cua l€
hQi, g~n k€t khai thac ti€m nang kinh t€ van hoa du lich va ho~t dQng l€ hQi cua dia phuong nh~m khai d~y va t~o ra nhUng ti€m nang kinh t€ m6'i. Bao t6n co ehQn lQc cac gia tri van hoa truy€n th6ng d~c s~c trong l€ hQi, lo~i bo dfut cac y€u t6 l~c h~u, xay d\lIlg them cae y€u t6 van hoa mm phil hgp d~c bi~t coi trQng tinh d~c thu, tinh dQc dao rieng eua m6i lo~i hlnh l€ hQi, tranh cao b~ng d6ng lo~t ddn d€n S\l nhaID chan trong ho~t dQng va sinh ho~t l€ hQi. Phai b~ng mQi cach khoi .ph\lC; gift l~i net rieng eua m6i l€ hQi, g~n v6'i truy€n th6ng cua m6i vUng, mi€n khu V\lC. Cac dia phuong cfut ti€n hanh ra soat quy ho~ch l€ hQi, tang cuOng cong tac quan ly, nghien etru de vi~c t6 chuc l€ hQi ngay eang khoa hQc gop phdn bao v~ cong trlnh di tfeh lich sir van hoa va gift gill v~ sinh moi truOng. - Tuy vao d~c diem va phong t\lC t~p quan cua tUng dia phuong, kip thai b6 sung huOng ddn th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, vi~c tang, l€ hQi phil hgp v6'i phong t\lC t~p quan nhung dam bao van minh, ti€n bQ. 1.4. Cac van ban lien quan 1.4.1. Ngh; il;nh sa 35/2008/ND-CP ngay 25-3-2008 cua Chinh phu vi xay dlplg qudn If va su dflng nghia trang; 1.4.2. Thong tll'Sa 02/2009ITT-BYT ngay 26-5-2009 cua Bp Y ti hll'Ung dan vf sinh tTong hot)t ilpng mai tang va hod tang. 2. Tmh hinh t6 chllc vi~c ctrm, vi~c tang va I~ hqi hi~n nay Xay d\lIlg n€p s6ng van hoa lanh m~ trong do; s6ng xa hQi la gop phfut t~o nen dQng l\lc quan trQng, dAy nhanh qua trlnh d6i mm ddt nu6'c, th\lc hi~n m\lc tieu "Dan giau, nu6'c m~, xa hQi cong bang, dan chu, van minh". Dang va nha nu6'c ta luon quan tam tm nhi~m V\l xay d\lIlg va phat trien dOi s6ng van hoa, xa hQi ben e~ cae nhi~m V\l xay d\lIlg va phat trien kinh t€, gift gin an ninh qu6c phong eua ddt nu6'c. CuQc v~ dQng xay d\lIlg n€p s6ng van minh, gia dlnh van hoa duqc th\lc hi~n trong ca nu6'c ill nhi€u th~p ky qua, da thu duqc nhUng k€t qua t6t. Nhi€u hu t1)c l~c h~u trong vi~c cum, vi~c tang, l€ hQi va cae sinh ho~t xa hQi khac duqc dAy lUi va lo~i bo. MQt s6 nghi thuc nl6'i ti€n bQ da duQ'c hlnh thanh, tren cO' so' ti€p thu co chQn lQc cac net d~p cua phong tl.Ic t~p quart truy€n chuy€n d6i n€n kiOO t€ sang cO' ch€ th6ng, phil hqp VOl dai s6ng xa hQi ngay cang phat tri€n. Tuy OOien trong qua trlnh
thi truOng, rna clia giao luu hQi OO~p, do OOUng mc
dQng ill ben ngoai cling OOu co phAn buong long quan ly chi d~o tren mQt s6 1100 V1JC van hoa xa hQi, v€ vi~c cuOl, vi~c tang, l€ hQi nen da dfut d€n phat sinh mQt s6 hi~n tuQ'Ilg tieu C\lC OOu vi~c t6 chuc dam cuOl, dam tang lirlh dlnh pho tnrang, mang tinh tI1lC lQ'i. Hi~n tuQ'Ilg t6 chuc l€ hQi tran Ian cUng VOl t~ n~n me tin, di doan, hu tl.Ic cli va mOl tr6i d~y, tra thanh vAn d€ xa hQi OOuc OO6i, lam x6i mon gia tIi d~o duc truy€n th6ng, thuAn phong my U)C va l6i s6ng cAn ki~m, giful di cua dan tQc gay bftt blnh trong du lu~ ooan dan, la nguy cO' klm ham S\l ti€n bQ va phat tri€n cua xa hQi. 2.i. V~ vi~c cum: Vi~c cuai la vi~c IOn va quan trQng cUQc dm cua m6i con nguai duQ'c Nha nuO'c va xa hQi coi trQng, duQ'c phap lu~t bao hQ. T6 chuc vi~c cuai phil hqp vai di€u ki~n kiOO t€ xa hQi se gop phAn hoan thi~n n€p s6ng, phong t\lC cua dan tQc trong thai ky cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa dftt nuac. Quy trlOO hon l€ ngay nay bao g6m 4l€ thuc cO' ban OOu sau: ti€p xuc dAu tien gifra hai gia dlnh OOa trai va a) Ii cht;lm ngo: L€ ch~m ng6 la l€ OOa gai sau khi doi nam, nit da tIm hi€u va bao vai gia dlnh va quy€t diOO di tai hon ooan. Trong l€ ch~m ng6, ngoai vi~c tham hoi, tIm hi€u d€ co cach Ung xli phil hqp; thea cua hon OOan; l€ v~t trong l€ ch~m ng6 hai gia dlnh con ban d€n cac buac ti€p thuOng rftt don giful chi la trAu va cau. b) Ii an hoi: L€ an hoi t6 chuc sau l€ ch~m ng6, v~t phAm cua l€ an hoi thuOng
la: che, mm sen, banh phu the (xu xe), banh c6m, t~u, cau... (thu6c la rftt co h~i cho l€ ben nQi, l€ ben ngo~i va l~ 4li gia. suc khoe con ngum, ngay nay chUng ta v~ dQng ooan dan khong nen dUng). Thong
thuOng l€ an hoi phai co 3 l€: c) Ii trao gidy chUng nh~n kit h6n: Truac khi t6 chuc l€ cum, doi nam nfr phai
ti~n hanh lam thu tl.Ic dang kY k€t hon t~i Uy ban ooan dan cftp xa, phuOng, thi trAn nO'i
cu tm (cua mQt trong hai nguai). Day cling la thu tl.Ic bAt bUQc co tiOO phap ly, th€ hi~n
y thuc "s6ng va lam vi~c thea phap lu~t cua cong dan", bi€u hi~n cua mQt xa hQi phat
trao gifty chUng nh~n k€t hon tuy thuQc vao S\l tri€n van minh. Ngay gia t6 chuc l€ th6ng nhftt gifra chiOO quy€n cO' So' va doi nam, nfr. Dia di€m t6 chuc trao gifty chUng Q4 ., nh~ phai duQ'c t6 chilc t~i nm trang trQng va co sg ch(mg k~~n cua chinh quy~n va d~i
di~n hai gia dlnh (n€u co). d) Ii cuai: L€ cl!6'i thuOng co nhfmg phful chinh la: - L€ xin dau, - L€ don va dua dau, Ti~c cuai la dip vui hQP m~t cua co dau, chu r€ cung gia dlnh, be b~n doi ben - T6 chuc lien hoan ti~c cuai. mUng h~ phuc. Tu)' vao di€u ki~n kiOO t€, hoan caOO gia dlnh, rna t6 chuc l€ cum cho phil hqp, tranh xa hoa, lang phi khong cdn thi€t. Dam cuai hi~n nay con co rnQt s6 ph\l trQ' trong t6 chuc cuai nhu: v~ biiu !rung,
trang ph1:lc co dau va chu ri, am nht;lc trong dam cufJi, phuong ti?n di It;li, ch1:lP hinh
va ghi hinh luu ni?m trong dam cuai ... Nghi thuc cum gQn nh~ ti€t ki~rn OOu dung ti~c tra thay cho ti~c nl~n, hlnh thuc bao hy duQ'c nhi€u gia dinh can bQ cong chuc va nhan dan huCmg (mg. Dich V\l t6 chuc dam cuai trQn goi ngay cang phat tri€n phil hqp vai thu nh~p, nhanh gQn, gia ca hqp ly, linh ho~t dap (mg duQ'c nhu cdu cua thanh nien rfit d6ng tinh huCmg (mg. CUQc v~n dQng t6 chuc vi~c cuai thea n€p s6ng van minh dugc d6ng bao cac dan tQc huCmg (mg th\lc hi~n, t~ n~ ep hon, tao hon, n6i day, thach cuai b~ng b~c tr~ng va thu6c phi~n da giam, nhi€u nai lo~i b6 h~n. T~ n~n an u6ng thea 16i "tra ng mi~ng" va --~ nhi€u phong t\lC t~p quan mOm ra, hu t\lC trong vi~c cuai cling tUng buac dugc kh~c
ph\lc. Khu V\lC d6ng bao Kha Me, Cham, mQt s6 dan tQc a Tay Nguyen, Tay B~c vfin bao t6n va. phat huy t6t cac y€u t6 van hoa trong dam cum nhfit la v€ l€ thuc trang ph\lC, dm th\lc truy€n th6ng am OO~c. g~p m~t til vfin cho doi VQ' ch6ng tre v~ kiOO nghi~rn t6 chuc gia dlnh tnrac ngay cuai. Da hiOO thanh OOfmg phong t\lC mm trong vi~c cuai t~i OOi€u dia phuong, OOu m~c trang ph\lc trang ph\lc truy€n th6ng trong l€ cuai. Hdu h€t cac dam cuai tmac day D6i vg ch6ng tre t~ng sach cho phong dQc cua thon, xa lam qua lUll ni~m ho~c tr6ng
cay a vuOn h~ phuc, dang huong t~i dlnh lang, d~t hoa t~i dai tuCmg ni~m daOO
nhan, dai tuCmg ni~m li~t sl, gop g~ch lat dUOng lang... ooan ngay cuai. Co dau, chu r~ thuc ti€n thuOng t6 chuc til 2-3 ngay nay nit l~i con trong 1 ngay ho~c 1/2 ngay. Cac l€ la l€ hoi va l€ hanh til 4 d~n 6 bu&c tru&c day, nay co ban chi con th\lc hi~n a 2 l€
cu&i. Nhi€u ho~t dQng van hoa, van ngh~ vui tuoi duQ'c t6 chu~ trong ngay cu&i. Hi~n dang xUdt hi~n mo hlnh cu&i van minh, lanh m~nh, ti~t ki~m nhu t6 chuc dam cu&i thea n~p s6ng m&i; T6 chuc dam cu&i t~p th€ t~i nha van hoa, cau l~c bQ cua co quan doanh nghi~p co S\l h6 trQ' v€ v~t chdt cua don vi, cac doan th€. Ti~t ki~m duQ'c ti€n b~c, thai gian, dam bao dung lu~t hon nhan va gia dlnh, h~n ch~ duQ'c nhi€u hu t1)c mOm ra, t6n kern. T6n t(li: T6 chuc cu&i dang co bi€u hi~n di nguQ'c l~i v&i phong t1)c, truy€n th6ng t6t d~p cua dan tQc. Hi~n tugng t6 chuc l€ cum mang tinh pho tnrcrng, lang phi, V\l lQi vdn con di€n ra kha ph6 bi~n. Nhi€u can bQ, cong chuc, Dang vien va gia dlnh kha gia t6 chuc cu&i cho con linh dlnh, d~t ti~c cu&i t~i cac rma hang khach s~n lOn, sir d\lng cac m6i quan h~ de mai lugng khach qua dong. MQt s6 dam cu&i tuy da chuy€n til ti~c m~n sang ti~c ngQt nhung l~i dung mQU, banh, k~o ngo~i d~t ti€n. Nhi€u dam cu&i cua cong chuc, vien chuc vdn t6 chuc trong gia lam vi~c, anh huOng d~n ho~t dQng chung cua co quan ... Bi€u dang bao dQng la nghi thuc cu&i truy€n th6ng da bi pha trQn bi~n d~ng. Qua cu&i, trang ph\lc cu&i, hoa cu&i ... da bi phong cach ngo~i hoa Idn at lam mdt di ve d~p truy€n th6ng cua van hoa Vi~t N am. Hi~m thdy co dau rn~c ta ao dai truy€n th6ng trong l€ cum hi~n nay. L€ thuc nhi€u dam cu&i, dam hoi cdu ky t6n kern lam phat sinh cac dich V\l an thea mang tinh pho twang hlnh thuc. Vai tro chu dQng cua Boat! thanh men, Ph\l nu...trong vi~c xay d\l1lg dam cu&i lanh m~nh, ti~t ki~m, trang trQng con rna nh~t. 2.2. V@ vi~c tang: Nhi€u tinh, Thanh ph6 da 16ng ghep cUQC v~n dQng th\lc hi~n n~p s6ng van minh trong vi~c tang vao phong trao Toan dan doan k€t xay d\l1lg nep s6ng van hoa, Idy k~t qua th\lc hi~n lam rnQt trong nhfrng tieu chi quan trQng trong vi~c xet va cong nh~n danh hi~u gia dlnh van h6a, lang van hoa. V€ co ban, vi~c tang hi~n nay g6m nhfrng l€ thuc sau: a) Nhilng c6ng vi?c chudn bi cho nguifi sap tir trdn bao g6m cac c6ng vi?c: - L(lp di chiLc: Day lei lai d~n do, giao cho con chau th\Ic hi~n nhUng vi~c, nguy~n ...
vQng rna khi con s6ng hQ chua th\Ic hi~n duqc. Cling c6 th€ la vi~c phan chia tai san - Dap Ung nhfmg nguy~n vQng cua nguai s&p tif trdn: NhUng nguai s~p qua dai duqc vi€t theinh van ban va co S\I chUng ki€n cua mQt nguai khac, n€u nguai qua dai
chua lam di chuc thl gia dlnh, con chau phai th\Ic hi~n ghi chep cAn th~ nhUng 1m
trang tr6i. Vi~c ghi l~i 1m trang tr6i c6 nhi€u hlnh thuc nhu vi€t, ghi fun. thuOng d€u c6 nhUng nguy~n vQng, chinh VI v~y vi~c dap Ung nguy~n vQng nay la mQt Vi~t Nam "nghla ill la nghla t~". trong nhUng di€u cdn thi€t phai th\Ic hi~n; day cling la S\I th€ hi~n d~o hi€u cua nguai :. Khi~nguai b~nh sap t&t tha: Sau khi d6 h€t long clm chua nhung nguai b~nh khong qua khoi: n€u 0 b~nh vi~n thl da co b~nh vi~n 10 li~u; Con 0 gia dlnh cdn phai lam cac thu t\lC cdn thi€t nhu sau: Chuy€n nguai b~nh len nha chfnh; ChuAn bi lau rna - Khi nguai b~nh tat tha: cho nguai b~nh b~ng nu&c thom (ngli vi); Thay qudn ao m&i. Thu nghi~m d€ xac dinh nguai b~nh d6 th~t S\I t~t tho chua: D€ sqi bong nh~ (hay long ga) tnr&c mlii. Khi xac dinh dung la nguai b~nh da t~t tho thlldn luqt lam cac vi~c nhu sau:Vu6t mi m~t kin l~i; N~n vu6t mi~ng kin l~i, khong d€ mea rna; DUng bong nhet vao 16 mlii, 16 tai va h~u mon d€ ta khi khong xong ra ngoai; Giu chan tay, thi th€ ngay ng~n (c6 th€ dung vai lam day to ban bUQc ngang b~p tay 0 phia dum - Bao tir tgi Uy ban nhdn dan xd, phuirng dd vao s8 khai tir - Chudn bi ao quan (hay quan tai) va cac thu cdn thiit cho vi~c kham li~m, nMp quan: Tu)' theo di~u ki~n gia dlnh rna co th€ sir d\lng lo~i ao quan cho phil hqp. b) Nhfmg vi~c chudn bi cho nguai dd tit frdn - Kham li~m: Trong tang l~ vi~c t6 chuc kham li~m duqc cac gia dlnh tang chu ba vai d€ hai nach khep l~i, dUng mQt day khac bUQc ngang dui d€ thi th€ thfutg). h€t suc coi trQng, nen thuOng b6 tri nhUng nguai than trong gia dlnh tnrc ti€p lam. Nhan dan ta luon co quan ni~m r~ng, kham thl d~t tren giuOng, li~m thl d~t du&i d~t. Kham thl d€ viii dQC rna li~m thl d€ vai ngang. - NMp quan: Khi d~t thi hai vao quan tai, cdn d\l phong mQt s6 v~t li~u d€ ke, d~m, lot cho ngay ngfuI, phong khi v~ chuy€n bi xe l~ch. D~c bi~t la-ke 16t phia dfru quan tai. Sau khi nh~p quan thi d~y n~p va chuy€n linh ciiu vao gian gifra cua nha chinh. trong gia - U phat tang (BaD tang): Sau khi khftm li~m, mQi nguai than quy€n lam l€ phat tang. Nguai co thfrrn quy€n trong dlnh t~p trung l~i chung quanh thi hai d€ gia dlnh th\lc hi~n nghi l€ phat tang, d6ng thai phan phat khan tang cho con chau chiu tang, til thai gian nay trong nha mai duqc cftt ti€ng khoc. Cling theo t~p quan dan tQc, chi sau l€ phat tang moo chinh thfrc bao tang, cac thong bao, tin bu6n... mOO duqc dua
ra dan anm c6ng nha, truOng, ngo ... Va til day mQi nguai moo d~n phung vi€ng va co
ti€ng ken tr6ng. Cling til luc nay con chau moo m~c tang phvc va chit khan tang theo thil b~c. - 14p Ban tang zi: Trong truOng hqp cfrn thi€t phai l~p Ban tang l€. Ban tang l€
g6m d~i di~n gia dlnh, chinh quy€n, Uy ban M~t tr~n T6 qu6c, d~i di~n cO' quan chu t6 quan, HQi nguai Cao tu6i ... Ban tang l€ co rlhi~m V\l di€u hanh til dfru d€n cu6i d€ chilc tang cho chu dao. c) Quan linh cftu va dijt ban thi! Vi~c qu3n linh ciiu (quan tai) phai th\lc hi~n dfry du, day cling la quan ni~m va net van hoa truy€n th6ng cua dan tQc ta. Ngay til sau khi kham li~m, quan tai duqc djnh vi nO'i qu3n thi tren n~p quan tai lien t\lC duqc th~p huong, n€n d€ tranh S\l l~nh leo. D6ng thai, cling tren n~p quan tai, nhan dan ta thuOng cung bat com qua tr(mg. Day la l€ thilc co til ngay xua. Bat com dom dfry (c6 mli len) tuqng trung cho am, doi dlia vO! co lua tua (gQi la dlia bong) tuqng trung cho duong, qua trlrng tuqng trung
cho S\l s6ng. Hinh tuqng bat com, qua tIimg, doi dlia bong c6 y nghla: Co am, co
duong mai t~o ra S\l s6ng, Vi~c d~t ban tha tuOng ni~m t~m thai duqc d~t angay ben linh ciiu (quan tai) cao
hon quan tai til 10 d~n 25 cm. Tren ban tha d~t anh chan dung, Huan chuang, huy chuang ho~c ky v~t tieu bi€u cua nguOi qua c6, phia truac la bat huang, hai ben la hoa qua (khong d~t c6 m~n). d) Sir d1:lng nhgc tang va tang ph1:lc - Nhqc tang: 0 nhi€u dan tQc khac nhau v6'i nhfmg guan ni~m khac nhau, do
do vi~c sir d\lng nhl;lc tang cling khac nhau. Sir d\lng nhl;lc tang la mQt nhu cfiu khong th~ thi~u, day con la net d~p phong t\lC t~p quan cua tUng dan tQc. Vi~c sir
d\lng am nhl;lc trong tang l~ lam cho khong gian b61: trfmg triii va u sfiu, co th€ su
d\lng phuong bat am ho~c bang ilia nhl;lc phat qua dai quay bang. Nhl;lc tang dung trong l~ vi~ng chu y~u dung lam kh6c, xuan 1ft, nam ai, an thu... Nh~c luc dua dam thi dung hanh van, lUll thuy, binh ban... Dieu cAn lUll y: khong phai dam tang nao cling co ken tr6ng, rna cai nao ch~t hgp
quy lu~t (ch€t gia) thi co ken tr6ng. Ngugc ll;li, cai ch€t nao khong hgp quy lu~t (ch~t tre), ch~t dtl tai n~n, ch€t "bAt d~c ky ill" thi khong dung ken tr6ng. - vJ tang ph¥c: Tang ph\lc bieu hi~n SlJ da d~ng van hoa cua m6i dan tQc, va
thuOng sir d\lng hai mau den va tr~ng; &nuac ta thuOng sir d\lng tang ph\lc mau tr~ng (day la mau truyen th6ng) d~ phan bi~t nguai trong gia dinh vai khach d~n phung vi~ng. - Con trai, con gai, con dau co th~ dung khan tr~ng th~t h& mui ra d~ng sau (d~ phan bi~t vai hang chau ch~t va nguai vi~ng tang). Con r~ va cac con chau khac cling dung khan tr~ng nhung khong th~t ki~u bo mui, rna gAp vao. Dan ta co t~p quan dQi khan vang, khan do, khan xanh ... tuy thea nguai d~ tang la ch~t, chut, chit... (dai thir tu va thir 5), nhAm bi~u lQ long tlJ hao cua con chau da nuoi dUOng ong ba, cha m~ s6ng laue Day cling la t~p quan cAn phat huy. Vai cach thirc sir d\lng tang ph\lc nhu v~y, khi nhin dam tang qua duOng, chung ta co th~ bi~t dugc la nguoi qua c6 co mAy con trai, con gai, con dau, con r~, chau, ch~t... Day la mQt th~ ch~ van hoa kha hoan chinh v~ vi~c tang cua nhan dan ta. D6i vai khach dua tang co th~ m~c d6 den ho~c cai mi~ng viii bang den phia tren nglJc ao. t1) Phung viing va Qua tang T6 chilc phung viing: Ban Tang l~ th6ng nhAt vai tang chu v~ thai gian phung vi~ng va gia dua tang va thong bao n<)i dung sau: - H9 ten nguoi mm qua dai - Ngay thang nam sinh va que quan. - Ngay gia mAt - Th9 bao nhieu tu6i. - Ngay gia dua tang. - Bja di€rn chon cAt. Thong bao miy duQ'c treo a ch6 qUan trQng (phong khach
tang, san cha... ) de mQi nguOi c6 the xem d€ dang rna khong cAn dQ'i, Phong vi€ng phai hoi tang chu. Vila dam bao khoa hQc, vila the hi~n trang nghiern. Ban t6 chilc cung gia dlnh co the giri thong bao qua cO' quan thong tin d~i chung (phat thanh, truy€n hlnh). N€u nguai qua dai la can b9 quim ly nganh, cO' quan, xi nghi~p... cAn dua tin bu6n len bao dja phuong. Dung gia vi€ng, Ban tang l€ mOi nguOi than cua gia dlnh vao vi€ng truac va sau ti€t nhjp d9 d6 la thil t1J cac doan d~i bieu thea dang kY. Ban tang l€ cAn lUll y di€u
phung vi€ng eho hgp ly va khoa hQc (tranh tlnh tr~g Un t~c, ho~c khach vi€ng phai cha lau, l~i khong du ch6 ng6i, anh huOng d€n S\l trang nghiern khi vi€ng tang). Khach d€n vi€ng trao vong hoa, huang, n€n, truOng ... cho tang chu, d€n truac ban thO' va linh ciiu bo mfi n6n, cui dAu m~c ni~m m9t phut. Luc nay khach vi€ng tang co the th~p huang, n€n. Tu)' thea t~p quan cua tUng vUng, timg gia dlnh, tUng lila tu6i to long thanh kinh cua mlnh. rna co th€ ch~p tay vai truac linh ciiu d€ Gia dlnh tang chu vai dap cam on khach. Khi phung vi€ng xong, khach di vong quanh linh ciiu de nhln m~t nguai qua c6 IAn cu6i va bay to chia bu6n vai tang chu, la be b~n than thi€t, d~i di~n doan), r6i thea 16i cira ra, danh ghi s6 tang n€u c6 (c6 th€ ch6 cho khach vao vi€ng ti€p. Hi~n nay, vi~c phung vi€ng chu y€u b~ng ti€n m~t (vm y nghia giup dO' tang chu luc kh6 khan) hay phung vi€ng bimg d6i, truOng vai dong chfr ngfut gQn xuc tich nhu: "Nghia trQng tlnh tham", "Thien thu vinh bi~t". Tuy~t d6i khong dUng thuc an chin nhu: thit lQll, ga... de phung vi€ng va khong bay mfun cUng truac linh ciiu (quan tai) hay an u6ng c~
linh ciiu. (Cdn thuyit phltlC, vtjn a(Jng ad nhiin dan th~c hi~n, kh6ng nen dung ~nh l~nh -- Julnh chfnh cimg nMc, tgo nen S1:/ philn img khOng colfli). Co the vi€ng bimg vong hoa vm cO' quan, do3.n the, dong hQ, nhung khong nen qua nhi€u, gay lang phi-bang phuang phap t6 chile va v~ d9ng sang t~o CJ timg nai rna co cach h~n ch€ cho phil hgp. 100 Uua tang: dung gia quy dinh, Ban tang l€ mai than nhan va khaeh t~p trung tru&c ... linh efru d€ lam thu t\lC troy di~u va dua tang. Uoan dua tang la nhUng nguai than thi€t trong gia dlnh, be b(;ln than hfru, co quan, doan th€. e) Didu van Ban tang l€ d€ nghi than nhan va khaeh vi€ng tang ngimg khoc (im l~ng) d€ dQc di€u van (ho~c lai di€u). N9i dung di€u van ho~c lai di€u phai noi len duqc tInh cam thuang ti€c cua nhUng ngum dang s6ng d6i v&i nguai qua c6. Tu)' thea cong tr~g va • dong gop cua nguai qua c6 d6i v&i dfit nu&c, d6i v&i dan t9c, d6i vOl ba con... ma sO(;ln ~ di€u van cho sat hqp.Uieu van ho~c 1m dieu chi neu nhUng net chu y€u trong dm nguOi qua ~c6, d€ con chau t\1 hao va mQi nguai lfiy do lam tfim guang cho cU9C s6ng hang ngay (khong neu khuyet di€m). Trinh t\1 di€u van nhu sau: HQ ten (Bi danh) nguai qua c6 - Ngay, thang, nam sinh - Que quan - Qua khu truOng thanh va e6ng hi€n cho Que huong, dfit nu&c - Tmh cam va uy tin eua nguai qua c6 v&i gia dlnh, hQ hang, ba con lang xom, co quan, d6ng d9i ... - Tlrm tr(;lng lam b~nh va dii h€t long elm chua - Ngay, gia til tr~n, thQ bao nhieu tu6i - U6i v&i nhUng nguai dang s6ng - V0 cung thuang tiec - S\1 t6n thfit IOn lao - Lai hua cua nhUng nguai dang s6ng tru&c arm linh cua nguai qua c6, tru&c gia vinh bi~t. Nguai thay m~t Ban tang l€ dQc dieu van, mQi nguai b6 mii, non va nghiem trang dUng nghe. Dill lai di€u, mQi nguai m~c ni~m m9t phut tru&c gia vinh bi~t va nh(;lC tang va ti€p t\lC cli hanh. f) Dua linh cUu xe tang hoij,c don khieng ChQn nhUng nguai khoe mt;lIlh trong s6 con chau tm truOng nam (la nguai chu tang) khong trvc tiep khieng, d6ng S\1, d6ng nghi~p, d(;li bi€u dia phuong... dung tay khieng quan tai ra xe tang thea S\1 di~u khi€n cua mQt thanh vien trong Ban tang l€. ;.. Khi khieng linh efru, phai gift th~t thBng b~g. NguOi di€u khi€n nen dUng hi~u l~nh d€ chi huy mQi ngum (mo, ho~c thanh tre). (Tranh tInh ~g khong co ngum chi huy, gay 6n ao IQn X9n, lam giam S\1 trang nghiem). Khi ra t61 xe tang, ho~c don khieng thl nh~ nhang d~t linh cfru vao m9t cach cAn trQng. g) Thir tif aua tang d€ Ui ddu la ca tang chung - TruOng, d6i ... cua HQi ThQ, Ba~ tang l€, ba con... - Ban
imh, huong hoa (n~u don gian 1£1 c6 ngum mang chan dung ngum qua c6) - Cac vong hoa - Linh cfiu - Cac con, chau, than nhful - Khach dua tang. onong thon thuOng dUng xe tang keo tay (vI ngma trang khong xa khu cu trU). h) Ht;l huy?t va afip mQ Khi chuy€n linh cfiu ra tai huy~t, Ban tang l€ cha mQi nguai d~n dong du, 6n dinh vi tri va cui ddu vlnh bi~t nguai qua c5. Cac thu t\lC, thao tac phai duqc th\lc ; hi~n thea chi ddn cua nguai di~u hanh. Khi d~t linh cfiu xu6ng huy~t, phai ke cho th~t b~ng ph~ng. Ngum d~i di~n Ban tang l€ va nhiing ngum than thi~t nhftt cua nguai mm
qua dai tung nhting vien dftt ddu tien xu6ng huy~t. Khi Iftp dftt, d~p mQ, cftn lUll y lam
cho dftt th~t ch~t, k~t dinh vai nhau tranh tinh tr~ng x\lt 10'. U5i vai dam tang thea nghi 1€ Ph~t giao thl cac Ph~t til cha khi Iftp dftt xong, m6i nguai cdm mQt nen nhang t\lng kinh, ni~m Ph~t, di vong xung quanh ngoi mQ. Vi~c d~t bia duqc th\lc hi~n sau
khi da hoan tftt d~p mQ va duqc d~t aphia chan mQ va sau cling la trang trf, x~p d~t
vong hoa vi~ng cho ngoi mQ sao cho th~t gQn gang va d~p. Cac birc twOng (n~u c6)
mang v~ treo a ban tha nguai mai qua dai. Khi da hoan tdt, Ban tang l€ (ho~c tang
chu) n6i lai cam on cu6i cling. i) V~ Ung xu cua nguiJi s6ng vai nguiJi chit Khi gia dinh co nguai than qua dai, con chau, hQ hang, xom gi~ng phai t6 long thuong ti~c, hi~u thao va chu tftt d5i vai nguai da khudt. U5i vai be b~, d6ng nghi~p... nen s~p x~p thai gian d€ chia se, phung vi~ng va dua tang. Khi d~n vi~ng dam tang phai c6 thai QQ nghiem tuc, an m~c gQn gang, tranh tinh tr~g an n6i b6 ba va thai dQ khi~m nha nhu cum, dlia khong nghiem tuc. V~ cO' ban quy trinh t6 chirc cac dam tang di€n ra gQn nh~, trang trQng, ti€t ki~m, chu dao, th\lC hi~n t5t thea huOng ddn cua BQ Y t~ v~ v~ sinh, da s6 cae dam tang d~u th\lc hi~n chon cdt truac 48 gia k€ ill khi ch~t. V~ nghi thirc t6 chirc vi~c tang nganh van hoa, Th€ thao va Du lich anhi~u dia
phuong da co nhiing huOng ddn vita dap (mg nhu cdu van hoa tam linh cua nhan dan vila dam bao tinh lanh m~nh, ti~n bQ. Nhi~u hu t\lC flhu kh6c muOn, Ian duOng, ch6ng 1()'1 g~y, dQi mfi rom, d6t d6 rna lang phi ddn ddn duQ'c lo~i bo. Vi~c t6 chuc an u6ng trong . cac l€ CLIng: 3 ngay, 49 ngay, 100 ngay, ngay gi6 duQ'c nhan dan nhi€u nai thvc hi~n trong ph~m vi gia dlnh, h~n ch€ d€n muc t6i thi€u vi~c an u6ng, c6 ban. Trong tang 1€
nhi€u nai khong moo nrQU, moo thu6c la, khong phung vi€ng bfutg thuc an chin, h~ ch€ T6n t(li: Do chua n~m viing phap lu~t, nhi€u nai nguai dan chua thvc hi~n bao til phUng vi€ng vong hoa, d6i tru6ng thea dung quy dinh, chua th\lc hi~n dung nhUng quy dinh cua BQ Y t€ v€ gift gin v~ sinh trong vi~c quan gift thi hai va chon cfit ngum ch€t. Vftn con tinh tr~g d€ ngum
ch€t qua 48 gia, con kieng lex ngay gia, chQn ngay t6t, gia t6t, cha don than nhan axa
tlnh tr~ng vi ph~m huang uac & thon, lang, fip, ban, khu dan
v€ de dua~tang dftn d€n Vi~c phung vi€ng bAng vong hoa, d6i tnrOng d~t ti€n vftn con t6n t~i kha ph6 bi€n cu, khu ph6, anh huOng d€n sinh ho~t cQng d6ng, dai s6ng xa hQi. d6i vai nhUng gia dlnh tang chu la can bQ, cong chuc co chuc, co quy€n va nguai dan thuQc di~n kha gia, gay lang phi IOn. Vftn con hi~n tUQllg r~c vang rna, ti€n gifiy tren duOng dua tang. Hi~n tuQllg thue khoc muOnvf, dung loa ph6ng thanh gay 6n ao khu
dan cu v§n t6n t~i amQt s6 dia phuang. t~p, chua co S\l th6ng nhfit dang la mQt vfin d€ gay buc xuc trong nhan dan. Hirm thuc sir d\lng nh~c tang chua co quy dinh va S\l huOng dftn C\l th€ con h6n Vftn con tlnh tr~ng m~nh ai nguai fiy lam trong vi~c xay cfit m6 nla, xay d1Jl1g mQ phdn vai di~n tich qua 1611 kha ph6 bi€n gay S\l ganh dua thi€u lanh m~nh. v~n chua v~ sinh, anh huOng d€n moi twOng s6ng va tam 19, suc khoe cua nguai dan, d€ phat .... chfim dirt tlnh tr~ng chon nguai ch€t trong khuon vien vuOn, 10 bai gdn nha, gay mfit 2. 3. V@ I@ hqi sinh b~nh dich. Cong tac qwin 19 va t6 chuc l€ hQi ca ban dff dam bao cac quy djnh cua nha nuac thea Quy ch€ t6 chuc l€ hQi va Nghi dinh s6 I03/ND-CP cua Chinh phu, thea dung quan di€m chi d~o cua Dang v€ m\lC tieu xay d1Jl1g va phat tri€n n€n van hoa Vi~t Nam tien ti€n, d~m da ban s~c dan tQc. Ho~t dQng l€ hQi da th\lc S\l tra thanh ho~t dQng van hoa du lich, quang ba hlnh anh dfit nuac va con nguai Vi~t Nam va cac san phdm kinh t€, van hoa, du lich, gop phdn thuc ddy tang twOng kinh t€. L~ hQi la mQt lo~i hinh sinh ho~t van hoa cQng d6ng ph6 bi€n va d~m da ban s~c dan tQc, la tai san vo gia trong kho tang di san van hoa phi v~t th€ cua dan tQc, lam giau va phat huy gia tri n~n van hoa dan tQc. L~ hQi la ho~t dQng t~p trung bi€u thi cac gia tri van hoa v~t chAt va van hoa tinh thfrn cua cQng d6ng huOng vao viec tuOng niem, ton vinh cac nhan v~t duQ'c sung bai. L~ la cac nghi l~ lien quan d€n ton giao, l~ la hanh vi cung t€ thfrn t6 tong, cfru phuc, l~ bao quat mQi nghi thuc (mg xu cua mQt xa hQi. L~ la mQt quan he xa hQi da duQ'c thieng hoa r6i quay tra l~i xa hQi. L~ va hQi la th6ng nhAt khong th€ chia tach trong sinh ho~t tin nguOng ton giao. L~ la mQt
mQt th€
(mg xu gifra ~on nguOi v6i thAn linh, hQi la rnQt phAn khong th€
thi€u duQ'c cua l€. L€
linh thieng thanh kinh bao nhieu thi hQi vui tuai thoai mai bAy nhieu. L~ bao ham ni~m tin thieng lieng va cac nghi thuc d~c thu cua tUng ton giao C\l th€. Con hQi la phAn ti€p tl)c thea cua l~, g6m cac tro chai, tro di~n cac cUQc dua tai mang tinh cQng d6ng, th€
va co ynghIa giao d\lc nhi~u m~t. HQi "la dam vui dong nguai" duQ'c t6 chuc nhan dip ky niem, mQt S\l kien lien quan m~t thi€t d€n mQt cQng d6ng xa hQi, nha nhAt cling la lang. HQi duQ'c t6 chuc nh~m lQ'i ich tinh thfrn cua mQi thanh vien cQng d6ng, tuc la no mang tinh cQng d6ng ca v~ tu cach t6 chuc cling nhu m\lc dich. L~ hQi mang dAu An van hoa xa hQi cua mQt thai va nhi~u thai da qua, co anh huOng to IOn t6'i nhi~u m~t cua dai s6ng xa hQi. L~ hQi phan anh nhfing sinh ho~t, nhfing khat vQng cung tai nang cua nhan dan v~ nhi~u m~t cua dai s6ng, d6ng thai thong qua l~ hQi, tri tue, Ie s6ng, d~o ly, tlnh cam, khuynh huOng thAm my cua nhan dan duQ'c toa sang. a) Quy trinh t6 chile zi h(Ji - Khi t6 chuc L~ hQi nhAt thic§t phcii thanh l~ Ban T6 chuc l~ hQi d€ ~p hqp suc
m~nh anhi~u lInh \'\IC khac nhau. Chi c6 Ban t6 chuc l~ hQi mm c6 quy~n di~u hanh
l~ hQi thong qua S\l phan cong trach nhi~m ro rang, C\l thc§ chu khong phai la cac doan th€ hay t6 chuc khac (HQi Nguai cao tu6i, Ban ~ong tac m~t tr~n ... ). - T~o ra S\l ph6i hqp d6ng bQ gifra cac nganh, can bQ Van h6a la thanh vien trung tam tham mUll cho Chinh quy~n cong tac quan ly va t6 chuc l~ hQi. 104 - Chu trQng n<)i dung ho?t d<)ng cua l€ h<)i: N<)i dung l€ h<)i co 2 phAn ro r~t: PhAn l€ va phAn h<)i y~u t6 thieng, IA cac y~u t6 toa sang t?i cu<)c s6ng, trong do mQi thir cAn duQ'c thang
hoa trong y thirc cua m6i nguai va c<)ng d6ng. Chinh y~u t6 nay tro len quan trQng bao Phfut L€: PhAn l€ la phAn tam linh v&i cac hinh thirc da duQ'c thanh hoa nen co dam sg b€n vfing truOng t6n cua h<)i. di~m (thai di~m m~nh), th~m chi trong ca m<)t giai do~n lich sir kha dai. Vi v~y m~c L€ co sau nhung PhAn l€ co suc m?nh vo hinh d~ c6 k~t c<)ng d6ng trong m<)t thai dil ra dai sau, nhung l€ bao gia cling la linh h6n cua h<)i. Khong co L€, H<)i khong th~ t6n t?i lau dai: n~u chi co y~u t6 H<)i, tirc la phAn vui va cac tro chai thl coi nhu H<)i da mAt, boi tro chai thuOng "ca them va chong chan", con nguOi co th~ d€ chAp nh~n tro chai nhung cling d€ tim d€n cac tro chai khac mai han, hAp dftn han. Do do, n~u b6 di phAn L€ cua h<)i, dAn dAn chung ta se mAt h<)i. NguQ'c l?i, n~u qua thien trQng v€ phfut L€, rna khong chu y d~n sg phat tri~n cua th~ tvc (nrc dai thuOng). Do do trong l€ h<)i, vftn phai coi trQng cac tro vui chai giai tri ... phAn H<)i, h<)i se tro nen te nh?t, boi cu<)c l€ chi thuAn co phfut thieng rna khong co phAn day cling la phuong ti~n b<)c 1<) tinh cam cua c<)ng d6ng, tang y~u t6 c<)ng cam. PhAn Hoi: Day la phAn vui chai c<)ng cam cua c<)ng d6ng, v&i dAy du cac tro vui rna kha nang dan lang co duQ'C. Cac tro van ngh~ nhu hat cheo, hat cira dinh, hat dum, hat xoan, hat quan hQ ... Cac tro mang tinh thuqng vo nhu chQi trau, dAu v~t, dAu vo, danh quay dAt, keo co, bai chai, danh du... cac tro kheo leo nhu d~t vai, th6i com thi, lam banh, Jha chim, chQi ga, chQi chim, danh Co' nguai, chai Co' tuOng... Phfut h<)i nrc la phAn vui chai c<)ng cam se lam tang gia tIi cua phfut l€, hai phfut b6 tam linh thl phfut h<)i lam cho cu<)c s6ng c<)ng d6ng them phfut thang hoa. Chinh VI v~y
no di vao ky irc mQi nguOi va luon luon duQ'c cling c6 bAng nhfmg kY l€ h<)i nam sau. b) M(Jt s6 yeu cdu v~ t6 chuc zi h(Ji truy~n th6ng: sung cho nhau va khong th€ thi~u phfut nao. N~u nhu phfut l€ lam cho mQi nguai c6 k~t PhAn l€: Cac nghi thuc t~ l€ cAn duQ'c thgc hanh theo khuon mftu v6n co ho{lc kich ban thanh van da lUll truy€n trong c<)ng d6ng. Khong nen vi~t kich ban cho tom b<) l€ h<)i truy€n th6ng. Cach tan nang c~p d€ l€ h9i vila dan t9c, vila hi~n d~i, phil hqp vai xu th€ phat tri€n, nhung phai th~n trQng khong nong v9i, l~m d\lng lam ~ai l~ch ban ch~t cua l€ h9i. N€u cAn chi vi€t kich ban tUng phAn nao cAn b6 sung tai t~o cach tan nhung phai
tren cO' sa dff hi€u duQ'c y nghla cua n9i dung nay. Khong ap d~t pha t~p cai bien bi€n
tuOng vay mUQ'Illam m~t di ban s~c van hoa dan t9c eua l€ h9i. PhAn hoi: Suu tAm nghien c(m, phat hi~n dAy du cac tich, cac tro di€n va c6 t\lC d~c s~c cua tUng l€ h9i. B6 sung them nhUng n9i dung moo, tro chO'i mai vao l€ h9i. Ton trQng nhUng S\l tich, truy€n thuy€t mai co silc s6ng trong ti€m thilc tam linh cua nhan dan, co di~u ki~n hoa nh~p vao l€ hQi truy€n th6ng. lam ehu Ii. dang huang: Phiii dUQ'e t6 ehue nghiem me do d~i di~n ehinh quy€n l€ (Dan nh~c, dan chieng tr6ng, bai van ghi cong dilc phai co S\l chuAn bi chu dao trong hanh l€). L€ h9i philn anh ban s~c dan tQc, nhung t6 chilc l€ h9i l~i th€ hi~n trlnh d9 van minh cua dan t9c do do trong qua trlnh t6 chilc l~ h9i cAn tranh khong d€ dich V\ll~n at l€ h9i v€ n9i dung va hlnh thilc. 6 chilc l~ h9i chu trQng th\lc hi~n Lu~t di san, chu trQng bao v~ va sir d\lng di tich lich sir van hoa va danh lam th~ng canh bai di tich la m9t b9 ph~n c~u thanh l~ h9i, do do cAn chu y m6i lien h~ ch~t che gifra di tfch va l€
h9i, nghien cila v€ cac gia tri v~t ch~t cua di tich (v~t th€) gfut li€n vm l~ h9i. D€ quang ba ti€m nang, giao lUll hqp tac, ti€p thi san phAm du lich, nhi€u dia phuang dff khai thac t6 chilc l€ h9i, d~c bi~t la cac tinh co di san van hoa th€ giai. L€ h9i dff gop phAn t~o nen S\l phong phu cho l~ h9i Vi~t Nam, vai nhi€u ho~t d9ng nhu bi€u di€n ngh~ thu~t quAn chung, h9i chQ', th€ thao truy€n th6ng va hi~n d~i, tai hi~n ho~c t6; chilc l€ h9i dan gian, thi trang ph\lc, Am th\lc, giao lUll, tri€n lam, tham quan di tfch lich sir van hoa, cO' sa du lich. Cac di tfch lich sir van hoa danh thfutg duQ'c quan tam gifr gin va ton ~o, nhi~u l€ h9i
th€ hi~n duQ'c phAn l~ trQng th€ va phAn hQi vui tum khai ~y va phm huy cac ho~t dQng van hoa th€ thao dan gian truy~n th6ng... Nhi~u l€ hQi cua d6ng bao cac dan tQc thi€u s6 duQ'c t6 chilc nghi thilc thea truy€n th6ng va khoi ph\lc cac tro chO'i dan gian truy€n thf>ng cac dan t9c duQ'c chinh quy€n dia phuong va ng8nh Van hoa, Th€ thao va Du lich quan tam, chi d~o, huOng dfut t6 chilc trang trQng, vui tum, 18nh m~. l()h Nhi~u tinh, thanh ph6 da thge sg dua hoe;t.t dQng l€ hQ! tra thanh rnQt hlnh thire sinh ho~t van hoa cong d6ng lanh m~nh, ti€n bo co tac dong tich C\lC d€n dO'i s5ng chinh tri-kinh t€-xa hOi trong di€u ki~n giao luu hOi nh~p qu5c t€. Nhln chung ill I€ hOi
quy rno qu6e gia d€n cae l€ hQi nh6 phe;t.rn vi lang, xa d~u di€n ra dam bao an ninh tr~t I€ hoi co chuy€n bi€n tich C\lC, kh~c ph\lc duqc nhi€u h~ ch€, t6n t~i til
t\l. Nhi€u
nhUng nam truac nhu me tin di doan, cO' b~c, luu hanh fin phdm trai quy dinh. Do k€t
hQIl cac bi~n phap xay va ch5ng, phat huy vai tro chu th€ cua ngum dan da lam cho l€ hoi duqc xa hoi hoa rong rai, ngu6n tai trq, cung ti€n ngay cang tang, ngu6n thu qua cong duc, I~ phi, tai trq, dich Vl) phdn IOn da duqc sir d\lng cho ton t~o di tich, t6 chuc .. I€ hOi va pvuc lqi cong cOng. L€ hoi lich sir cach m~g do cac c~p chinh quy€n t6 chuc ngay cang hai hoa vOi cac ho~t dong van hoa th€ thao, co suc Ian toa rong rai, t~o khong khi ph~n khai, dong vien toim Dang toan dan tich C\lC huOng (mg CUQc vqn d(Jng Ht;Jc tqp va lam theo ttim
guang dgo duc H6 chi Minh va cac phong trao thi dua yeu nuac. Nhi€u I~ hoi lich sir
cach m~ng da th\lc S\l di vao dO'i s5ng tam linh cua nhan dan. Cong tac tuyen truy€n lam, quang cao, tuyen truy€n th\lc hi~n ngay cang da d~ng nhu t6 chuc t~p hu~n, tri€n n€p s5ng van minh g~n vai quang ba ti€m nang du lich, quan If dich Vl) va sinh ho~t tin nguOng, bao v~ di tich, moi tmOng. CO' So' v~t ch~t t~i cac I€ hOi ngay cang duqc ddu tu nang c~p, quy ho~ch t6 chilc dich Vl) co ti€n bO. TrInh dO t6 chilc va quan If I€ hoi t~i mot s5 dia phuong dang tUng buac duqc nang len. NhUng I€ hoi IOn va nhi€u l€ hoi quy mo lang xa duqc nang tdm han so vai nhUng nam tmac, gop phdn ch~n hung van hoa dan toc va phu hQ11 vai thudn phong my t\lC va di€u ki~n kinh t€ cua m6i dia phuong.dan. I€ hoi IOn. Trong khi do T6n tgi: An d€ bilc xuc nh~t trong I€ hoi hi~n nay la nhu cdu t6 chuc I€ hQi ngay
cang gia tang a nhi€u dia phuang. Nhu cdu tham gia I€ hoi cua ngum dan ngay cang
cao khi€n cho s5 luqng du khach gia tang dot bi€n a nhi€u
khong gian l€ hQi co gim h~ nhdt dinh boi khuon vien di tich va dia gi6i. hanh chinh cua danh lam th~ng canh dan d€n S\l qua tai IOn cung khong dap (mg n6i cdu gay len s\llon xQn, chen Idn, un t~c giao thong... Cac dich Vl) ph\lc Vl) duqc cO' hOi ch~t chern, nang gia tu)' ti~n, b~t ch~t du khach d~n d€n du lu~n phan cam x~u v€ hlnh anh ho~t dong I€ hOi. Nhi~u noi tu sua, xay cfrt t\l phat, dua d6 cung ti€n vao di tfch khi chua co S\l d6ng y cua cac co quan co thAm quy~n. MQt s6 dja phuong tb chuc l~ hQi b~ng ngan sach nha nu6'c nhung l~ hQi thi€u hi~u qua gay lang phi ti~n cua cua nha nu6'c va nhan dan. Cling v6'i S\l lang phi la ganh dua, pho truong thanh th€ dong hQ, lang xa trong t6 chuc l~ hQi. Nhi~u l~ hQi quy mo lang xa va l~ hQi ljch su cach m~ng a mQt s6 dja phuong
phfrn hQi ngheo nan, chua hfrp dfrn, vi~c khai thac va phat huy cac di~n xuOng, cac tro
choi, cac ho~t dQng th~ thao dan gian con h~n ch€, thm gian rna l~ hQi dan gian keo dai
qua thm gian quy djnh, t6 chuc thi~u can cu khoa hQc lam cho nQi dung nhi~u l~ hQi trUng l~p, khong th~ hi~n dugc ban chfrt d~c tnrng. Ben c<:mh nhfmg nghi thuc da djnh hlnh, co bi~u hi~n pha t~p, vay muQ'Il ho~c cai bien lam bi€n d~g nghi thuc l~ hQi dan gian. Vi~c cung ti€n cong duc cho tu b6 di tfch va t6 chuc l~ hQi ngay mQt tang len, nhlmg hi~n tUQ'Ilg tu)' ti~n tu sua, ton t~o khong xin phep co quan quan ly da lam pha va y€u t6 g6c cua di tfch gay lang phi va phan cam. can bQ, cong chuc, Dang vien IDQt s6 nai thi€u guong rnfru, tham d\ll~ hQi v6'i m\lC
dfch cfru IQc, cfru danh, V\llqi, neu guong xfru cho qudn chUng va lam bi€n d~g y nghIa nQi dung l~ hQi, sao nhang gia lam vi~c d~ di l~ hQi vi nhu cfru lqi fch ca nhan. MQt s6 l~ hQi quy mo IOn va cac l~ hQi van hoa du ljch chua dem l~i 19i fch kinh t€ so v6'i ti~n cua dugc dfru tu d~ t6 chuc, tuy l~ hQi thu hut khach du ljch nhung h~ tfrng du ljch va san phAm du Ijch y€u, v6n van hoa dan gian va vai tro cua qUfrn chung nhan dan trong l~ hQi chua dugc quan tam. ~'" 3. MQt sA giii phap CO' ban xiy dyng n@p sang van Minh trong vi~c cum, vi~ tang va I~ h9i 3.1. Binh hung chung 3.1.1. v~ vi~c cv6i: - T6 chuc cu6'i thea Lu~t phap cua Vi~t Nam: Th\lc hi~n dung nhfmg quy djnh t~i lu~t hon nhan va gia dinh; - Chinh quy€n xa (phuOng, thj trfrn) t6 chuc l~ trao gifry chUng nh~n k€t hon nghiem tuc, trang trQng, t~o dugc khong khf han hoan, gay frn tUQ'Ilg d~p trong ngay l()Q vui h~nh phuc cua doi vq ch6ng; L€ trao gifry chtffig nh~n k€t hon la nghi thuc b~t .. bUQc th€ hi~n Sl! thira nh~n cua Nha nu&c va phap lu~t cong nh~il doi nam nit tra thanh vq, ch6ng; - T6 chuc l€ cu&i a gia dinh va cQng d6ng phu hqp v&i di€u ki~11 kinh t€ va hoan
canh cua hai gia dlnh. Chli trQng bao t6n nhUng net d~p trong phong t\lc, t~p quan, t~o khong khi vui tuai, trang trQng, lanh m~, d€ l~i nhUng ftn tUQl1g t6t d~p cho doi nam nit va nguai tham dl! l€ cum; - Khuy€n khich ton vinh va xay d\ll1g nhUng l€ thuc cu&i m&i van minh ti€n bQ nhu: dung hlnh thuc bao hy, dUng ti~c tra thay ti~c m~, ~t hoa t~i dai tuOng ni~m,
nghla trang li~t sy, tr6ng cay lUll ni~m avuOn cay h~nh phuc; - Vi~c cum la vAn de quan trQng thuQc v€ van hoa cQng d6ng, c§n ~o di~u ki~n va dinh huOng du 1\$1 d€ nhan dan tv' nguy~n th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cum
thea huOng trang trQng, lanh m~, ti€t ki~m, tranh phD tnrong hirm thuc; 3.1.2. ve vi~c tang:
- T6 chuc vi~c tang phai thl!c hi~n thea dung mQi quy dinh cua Phap lu~t v€ hQ tjch, moi truOng, v~ sinh an toan thl!c phAm; vi~c tang cftn duqc t6 chuc chu dao, trang nghiem, ti€t ki~m, khi dua tang phai tuan thu cac quy dinh cua phap lu~t v€ an toan giao thong va tr~t tl! an taan giao thong cong cQng; - Xoa b6 cac hu 1\lc l~c h~u trong tang l€, t6 chuc vi~c tang trang trQng, ti€t ki~m, chu dao, khoa hQc. V~n dQng nhan dan h~ ch€ dUng vang hoa, d6i truong, khong r~c vang rna va ti€n Vi~t Nam d6ng va cac lo~i ti€n Qu6c t€ tren duOng dua tang; - Su d\lng nh~c tang va tang ph\lc phu hqp vm tang cimh; - Cac tuftn ti€t trong tang l€ chi t6 chuc gQn nh~ trong nQi bQ gia dlnh; - Tuyen truy~n, khuy€n khich v~ dQng cac hlnh thuc mai tang van minh nhu di~n tang, hoa tang d€ giit quy ddt canh tac va ch6ng 0 nhi€rn moi truOng; - Co quy ho~ch xay d\ll1g nghia trang nghla dja va ti€n t&i xay d\ll1g nghla trang nghla dja thanh nhUng cong trinh van hoa tuOng ni~m t~i dia phuang; - Nghiern cfun lQi d\lIlg vi~c tang d€ hanh nghe me tin di doan dum mQi h1nh thuc; - Dua vi~c tang vao quy u&c n~p s6ng van hoa cua cQng d6ng d~ nhan dan tv di~u chinh va thvc hi~n. 3.1.3. V@ l~ hQi: - T6 chuc l~ hQi phai thvc hi~n thea Lu~t Di san van hoa, Nghi dinh s6 103/ND CP cua Chinh phu, Thong tu s6 04/2011/TT.BVHTTDL thea dung quan di~m chi d~o cua Dang v~ m\lc tieu xay d\lIlg va phat tri~n n~n van hoa Vi~t Nam tien ti~n, d~nl.da ' ban sAc dan tQc; di~n dan gian trong ho~t dQng l~ hQi; Chu trQng khoi ph\lc va t6 chuc cac l~ hQi giau - Kh6i ph\lc bao t6n co chQn IQc nhUng nghi thuc truy~n th6ng, cac tro chai tro ban sAc eua d6ng bao cac dan tQc thi~u s6, tranh thAt truy~n va mai mQt; - T6 chuc l~ hQi phai dinn bao cac yeu cAu sau: - Hu6ng dftn y nghla t6t d~p cua ngay l~, ngay kY ni~m. - Giao d\lc truy~n th6ng t6t d~p cua dan tQc v~ lich sir van hoa, ngh~ thu~t, b6i dUOng long yeu nu&c va tlnh cam cQng d6ng, - TuOng nh& cong duc cua ong cha, ghi nh~n cong lao cua cac b~c ti~n b6i trong lich sir d\lIlg nu&c va gift nu&c cua dan tQc. thu~t; gin gift va phat huy cac gia tri van hoa truy~n th6ng t6t d~p cua dan tQc. - TIm hi~u, gi&i thi~u cac di tich lich sir, danh thAng, cac cong trlnh van hoa, ngh~ - Vui chai, giai tri lanh m~nh, gift gin an ninh tr~t tv, khong xam h~i di ticll va pha va moi truOng canh quan khuon vien di tich. hi~n phep (rng sir van hoa l~ hQi cho nguOi tham dv l~ hQi. Bai trir ho~t dQng me tin di - Chli trQng xay d\lIlg moi truOng van hoa l~ hQi, tuyen truy~n v~n dQng thgc doan va cac hu t1)c l~c h~u khong phil hgp vm xu th~ phat tri~n hi~n nay. 3.2. Giii phap Vi~c cum, vi~c tang va l€ hQi la ho~t dQng da thanh truy€n th6ng dap (rng dOi s6ng tirm thAn cua cQng d6ng cac dan tQc Vi~t Nam. Do h~ th6ng tin nguOng, phong t\lC t~p quan, trlnh dQ nh~n thuc, til tuOng cua ca nhan va xa hQi cho nen trong qua 11 n trinh t6 chuc cu&i, tang va l~ hQi co di€n bi~n h~t suc da d~ng va phuc t~p, dan xen
nhi~u y~u t6: crr - m&i, tien ti~n - l~c h~u, tam linh - me tin, di doan, rieng - chung, ca nhan - eong d6ng ... cho nen th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, vi~c tang va ... l€ hoi mu6n d~t hi~u qua c~n ti€p t\lC th\lc hi~n mot s6 giai phap: - Ti€p t\lC quan tri~t tuyen truy€n sau rong v€ noi dung Chi thi 27-CT/TW eua BO Chfnh tri va Chi thi 14/1998/CT-TTg eua Thu tuOOg Chinh phu. Thong tu s6 04/2010/TT-BVHTTDL ngay 21 thang 01 nam 2011 cua Bo Van hoa, The thao va Du lich quy dinh th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, vi~c tang, I€ hOi - Dua tieu chi th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cu6'i, vi~c tang va l€ hoi la tieu chi danh gia blnh xet cae danh hi~u thi dua cua Dang vien can be> cong chuc va nhan dan t~i cac khu dan cu. Ban hanh quy dinh mang;tinh b~t bu<)c d6i vm can bQ, cong ehuc nha nu6'c va nhan dan v€ th\lc hi~n vi~c cum, vi~c tang, I€ he>i van minh ti€t ki~m, co bi~n phap xu Iy C\l the d6i v6i nhiing tnrOng hgp vi ph~. - DAy m~ phong trao "Toan dan doan k€t xay d\lIlg dOi s6ng van hoa": T~p trung vao ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
doanh nghi~p, don vi van hoa. Trong doldy vi~c th\lc hi~n t6t Chi thi 27-CTrrw va Chi thi
14/1998/CT-TIg eua Dang va Chinh phu la tieu ehuAn de xet cac danh hi~u nay. - Cac dia phuong c~n co quy ho~ch va d~u tu kinh phi cho vi~c xay d\lIlg cO' sa
v~t chdt h~ t~ng ph\lc V\l cu6'i tang l€ nhu: Phong dang kY k€t hon, duOng xa, nha tang l€, nha quan tang, xe tang, khu V\lC mai tang, cai tang. Chu trQng xay d\ll1g canh quan moi truOng nhu tr6ng cay xanh, b6 trf dia diem hgp ly bao dam v~ sinh moi truOng, t~o :.. di€u ki~n thu~n 19i cho vi~c t6 chuc tang l€ va tham vi€ng cua nguai than, gia dlnh
tang ehu sau khi mai tang, an tang. Quy ho~ch xay d\ll1g cac nha tang l€ a cac khu
dan cu, tranh tlnh tr~ng qua tai a cac thanh ph6 100. Xay d\ll1g them cac cO' sa hoa
tang, di~n ~ang a cac thanh ph6, thi xii gop ph~n lam lanh m~ moi truOng van hoa xii hQi. - CO' sa cAn nghien elm nhiing rna hinh m~u, nhfrng di~n hlnh mm ti€n b<) phil hgp,
d~c bi~t la xay d\lIlg nhiing l€ thuc m6i trong cum, tang, l€ h<)i van minh, ti€t ki~m rna vfin
gift dugc ban s~c van hoa dan tQc. Xay d\ll1g van bim hu6ng dfin th\lc hi~n n€p s6ng van
minh trong vi~c cum, vi~c tang va l€ hQi phil hgp v6i di€u ki~n cua dia phuang va bao t6n dugc cac gia tri van hoa truy€n th6ng trong cum, tang va l€ hQi. 4. Yen cAn, nbi~m V\I ciia cong chuc van boa xi - MQt la, eong ehuc van hoa xa hQi phaico ki€n thuc v~" cu&i, tang va l~ hQi va ton giao tin nguOng dang t6n t~i trong dia phuong mlnh quan If. N~m b~t kip thai cac tuyen truy~n v~n Van ban chu twong cua Dang va ehinh saeh phap lu~t cua Nha nu&c v~ ho~t dQng Van
hoa cO' sa noi chung, v~ vi~c cu&i, vi~c tang va l~ hQi noi rieng d€
dQng nhan dan th\lc hi~n; - Hai la, phai tim hi~u ky cac di tich, cac danh thAng trong dia bm miOO quim If, thuc, nghi thuc trong ho~t dQng I~ hQi; Suu tAm, khao sat nghien elm v~ phong t1)c, t~p quan va cae gia tIi
van hoa truy~n th6ng cua dia phuong; ve tiOO chAt va cac l€
cum, tang va l~ hQi. N~m b~t kip thai rthUng di~n bi€n thong qua cae thAn pha va truy~n thuy€t; TIm hi€u v~ cac di tich thAn tich g~n li~n v&i trong dai s6ng tam linh, tin nguOng, 16i s6ng n€p s6ng cua OOan dan t~i dia phuong mlnh; - Ba la, phai ph6i hQP vm cac nganh tang cuOng th\lc hi~n xay d\lIlg ~o duc, n€p s6ng, 16i s6ng lanh m~, thufuI phong my t1)c co imh huOng t6t d€n dOi s6ng cQng d6ng. l~ hQi. Kip thai tham mUll, d~ xUfrt v&i LaOO d~o so~n thao van ban quan If d6ng thai - B6n la, nghien elm lu~t phap va cac van ban du&i lu~t v~ IInh V\lC cu&i, tang va e\l the hoa cac chu twang cua Dang, chiOO sach phap lu~t cua Nha nu&c vao eong tae xay d\lIlg n€p s6ng van hoa cua dia phuong d€ tri€n khai th\lc hi~n co hi~u qua; Vi~c cu&i, vi~c tang va l~ hQi v6n t6n t~i nhUng t~p t\lC ill lau dai da an sau ben r~ trong dai s6ng nhan dan do v~y S\l chuy€n bi€n v~ OO~n thuc va tam ly eua mQt bQ ph~n nhan g~n v&i phong t\lC t~p quan, truy~n th6ng tam If cua con nguai, d€ kh~c ph\lc nhUng dan vdn con eh~m, chua ti€n kip v&i xu th€ ti€n bQ cua thai d~i. Han nfra, t~p t\lC nay phong t\lC t~p quan I~c h~u va lo~i bo cac hu t1)c cAn phai co thOi gian. Do do can bQ
van hoa cO' sa cAn co nang l\lc trlnh dQ chuyen mon d6ng thOi cAn phai co kiOO
nghi~m, ban 1100, kien tIl, tam huy€t vai eong vi~c mm co kha nang v~n dQng va thuy€t ph\lc ooan dan th\lc hi~n va hom thanh nhi~m V\l. Th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cum, vi~c tang va l~ hQi la mQt cUQC v~
dQng IOn, co y nghIa vo cUng quan trQng, doi hoi chUng ta phai ti€n hanh thuOng xuyen,
kien ttl, tieh e\lc; la traeh nhi~m cua cac t6 chuc Dang, chiOO quy~n, doan the va tom the ooan dan. Traeh nhi~m nay doi hoi phai duqc thfun sau vao y thuc cua timg cong dan, 112 timg gia dlnh va tom the cQng d6ng xa hQi, d~c bi~t la S\l guong mdu cua cac can bQ, dang ... vien, duQ'c bi€u hi~n bfulg harm dQng C\l th€ d€ gop phful th\lc hi~n m\lc tieu xay dlJl1g va phat tri€n van hoa Vi~t Nam tien ti€n, d~ da ban s~c dan tQc va th\lc hi~n t6t cUQc v~ 5. K@t In," dQng "HQc t~p va lam thea tAm guong d~o dirc H6 Chi Minh". Vung dong b~ng nu&c ta co dja hlnh b~ng ph~ng, giao thong duOng thuy, duOng d~c bi~t la l€ hQi dan gian truy~n th6ng. Phong t1).c t~p quan phong phil. Nhan dan chu bQ thu~n ti~n. Dai s6ng van hoa phong phil, h~ th6ng di tich va l~ hQi t~p trung nhi€u, y€u la nguai Kinh, chung mQt ngon ngft, chii' vi€t d€ ti€p nh~ thong tin, thu~ lQ'i .. trong tri€n khai cac phong trao mang tinh Qu6c gia, khu V\lC va cQng d6ng. Ben c~nh do con co·cac dan tQc thi€u s6 khac cling chung s6ng nhu d6ng bao Cham, d6ng bao
KhO' me, Hoa acac tinh Nam Trung BQ, va Nam BQ. Tuy nhien, day cling la khu V\lC t~p trung nhi€u l€ hQi, dan d€n tlnh tr~ng t6 chuc l€ hQi nhi€u. T6 chirc cu&i dang co xu huOng t6 chirc an u6ng to, t6 chirc an u6ng
nhi€u nO'i trong mQt dam cu&i. T6 chuc an u6ng to, mai nhi€u khach vfrn ph6 bi€n a
nhi€u dam cum khu V\lC d6ng b~ng.Vi~c ganh dua xay c~t m6 rna to chi€m d\lng d~t
dai sinh phdn giii' ch6 con ph6 bi€n anhi€u nO'i. Trong cong tac huOng dfrn xay d\lI1g n€p s6ng van minh trong vi~c cu&i, vi~c tang va l€ hQi, Cong chirc van hoa xii hQi cdn t~p trung mQt s6 nQi dung nhu sau: Thir nhdt: Coi trQng va lam t6t cong tac bao t6n di san van hoa cua cac dan tQc (ca van hoa v~t th€ va van hoa phi v~t th€). Phat huy truy€n th6ng van hoa va ban s~c dan tQc thong qua vi~c SUll tdm nghien c(ru, t6 chirc cac l€ hQi va bao t6n cac ban, lang th6ng tieu bi€u g~n v&i du ljch. GAll cong tac xay d\lllg dai s6ng van hoa v&i
truy€n
vi~c ehu ybao tfm phong t1).e t~p qUlin, 16i s6ng n~p s6ng eua nhan dan. Khoi ph\le va
nang cao ch~t lugng cac l€ hQi truy€n th6ng, nhUng phong t1).c t~p quan lanh m~nh cua cac dan tQc trong cu&i, tang, l€ hQi ... Thu hai: Tham mUll dAy m~nh xay d\lllg cac thi€t ch€ van hoa thong tin cO' sa,
tang euOng tuyen truy~n ea~ ehu tnr Nha nu&c thong qua h~ th6ng thi€t ch€ nay. KhO'i d~y suc sang t~o chu dQng cua nhan dan trong cac hlnh thirc sinh ho~t cQng d6ng r1h~m dap (mg nhu cdu ho~t dQng van hoa
trong thai ky m&i. Gift gin truy€n th6ng van hoa trong gia dlnh, trong lang, thon, ban, frp, t~o di~u ki~n cho qudn Ch(lng ti€p nh~n thong tin v~ mQi m~t dai s6ng kirm t€ xa Thit ba: Chu trQng xay dlJ11g moi truOng van hoa, nhUng gia tri tinh thdn, d~o hQi va th\lC hi~n quy~n lam ehu cua minh. duc, phong WC t6t d~p cua minh, phat huy cae gia tri van hoa tich C\lC truy~n th6ng trong eUQc s6ng mai. Xay dlJ11g va th\lC hi~n quy llac van hoa quy dinh C\l th€ v~ cuai, tang, l€ hQi tren cO' sa k€t hqp nhUng y€u t6 truy~n th6ng t6t d~p. Kien quy€t va kien trl dfru tranh xoa b6 cac t~ n~n cli, cac t~p WC l~c' h~u. Trong qua tririli xay dlJ11g n€p s6ng mai, tranh ap d~t mQt cach c(mg nh~c ddn d€n hi~u qua thfrp. D6ng tho; ch6ng l~i cae htl t\lC, me tin, di doan, l~c h~u trong vi~c cum, vi~c tang, l€ hQi va cae t~ n~ xa Thit tu: Phong t\lC t~p quan trong cuai, tang va l€ hQi da hinh thanh lau dai trong ti~m thuc nhan dan, mu6n cai t~o t~p quan cli, thay d6i t~p quan mai van minh ti€n bQ hQi khac. edn phai co thai gian do do can bQ cong chuc phai kien trl, th~ trQng nh~m di phong dich t\lc. Sir d\lng cac l\lc lllqng tich C\lC va e6 uy tin trong xa hQi lam nang e6t, lam
h~t nhan v~n dQng th\lc hi~n cllai, tang va l€ hQi van minh. Khai thac y thuc tl! trQng,
t\l hao eua cac gia dinh truy~n th6ng, gia dinh each m~ng, t~o n€p an, n€p a, quan h~
x6m gi€ng, ~o dlJ11g nhUng phong t\lC t~p quan ti€n bQ trong cu6'i, tang, l~ hQi. Giao d\lc van hoa d€ hinh thanh n€p s6ng van minh trong cuai, tang, l€ hQi cdn huy dQng S\l tham gia cua cac nganh, cae giai, cdn phan lo~i danh gia d€ lo~i b6 nhUng Thit nam: Khoi ph\lC va tieh e\lc quang ba cac l€ hQi truy~n th6ng, tu b6 ton t~o hu tvc d6ng tho; phat huy nhUng l€ thuc mm ti€n bQ trong cllai, tang va l€ hQi. cac di tich, dia danh lich sir van hoa. NhUng tinh co di~u ki~n, cfut m~nh d~n xay dlJ11g
lang (thon, frp, bim) van hoa gfut vai du lich anhUng dia di€m thich hqp nhAIn thu hut
khaeh tham ql1an du lich, gop phdn phat tri€n kinh t€ dia phuang. hi~u qua d6i vm hQ. Chinh sach dao t~o can bQ cong chuc xa efut quan tam d€n cac D€ cong chuc van hoa xa th\lc hi~n t6t nhi~m Vl) duQ'c giao, cong tac dao t~o co y
nghla quy~t dinh. Trong thai gian tai cdn th\lc hi~n cac chinh sach dao ~o thi€t th\lc, vfrn d~: Dao t~o b6i dUCrng 100% can bQ cong chuc van hoa xa hQi co trlnh dQ chuyen mon d~t trinh dQ trung cfrp tra len thea Nghi dinh s6 114/2003/ND-CP ngay 10-10 114. 2003 eua Chinh phu da xae dinh chilc danh can bQ van hoa xa hQi. T~o di~u ki~n v~ . mQi m~t d€ can bQ g~n b6 v&i dia ban cong tac va phat tri€n dap (mg yeu cAu nhi~m V\l trong tlnh hlnh m&i. Xay d\lIlg dai s6ng van hoa a cO' sa vUng d6ng bfing la thi€t th\lc bao t6n, phat
tri€n van hoa cac dan tQc thi€u s6 trong thai kY th\lc hi~n cong nghi~p hoa-hi~n d~i.
Trong qua trlnh thgc hien phai chu trQng phat tri~n kinh t€ xa hQi g~n li€n v&i phat tri€n van hoa; tich cgc xoa d6i giam ngheo duQ'c ti€n hanh d6ng thm v&i vi~c xoa d6i \I' thong tin, tang cuOng dAy m~nh th\lc hi~n phong trao Xay d\lIlg N~p s6ng van h6a, gia dlnh van h6a, lang (thon, Ap, bim) van h6a, tang cuOng dAy m~nh th\lc hi~n phong trao "Toan dan doan k~t xay d\lIlg do; s6ng van hoa". D6 chinh la y€u t6 tich C\lC dua van hoa tra thimh dQng I\lC, m\lc tieu cua S\l phat tri€n kinh t€ xa hQi xa vung Dong b~ng ********************* Cau hoi thao luan noi rieng va cua ca nu&c n6i chung. 1. Anh (chi) cho bi€t nhiing net cO' ban v€ cum, tang, l€ hQi trong tlnh hlnh hi~n nay. 2. Anh (chi) cho bi€t Quy trlnh C\l th€ t6 chtrc dam cu&i, t6 chilc vi~c tang va l€ hQi g6m nhiing bu&c nhu th€ nao? vi~c tang va l€ hQi, nhi~m V\l cua cong chilc van h6a xa hQi xa phai lam gl? Bai tap tinh huAng 3. D€ tham mUll Chinh quy€n xa th\lc hi~n n€p s6ng van minh trong vi~c cu&i, -... Dia phuong anh (chi) dang s6ng va cong tac, nhftn dan dang con t6n t~i tu duy xay cAt m6 rna to sinh phfut, gift ch6, chinh quy~n xa giao cho anh (chi) tu vAn giai phap ngan ch~ tlnh tr<:mg tren, nhung chinh trong gia dlnh anh (chi) cling c6 nguOi thu~ th\lc hi~n. Tai lieu tham khao phan d6i, v~y anh chi phai lam nhu th€ nao d€ duQ'c ca gia dlnh va nhan dan d6ng - B~t bUQc d6i v&i hQc vien: 1. Ban Chi d~o xUfrt ban sach xa, phuOng, thi trfrn: Hoi-Dap vJ Xay dt;mg Nip s6ng van minh, Nha xUfrt ban Chinh tri Qu6c gia Ha NQi, 2010 ttai ban nam 2011). 2. BQ Van h6a, The Thao va Du Iich - C\lC Van h6a cO' sa: Van ban cua Dang va Nha nuac vJ Nip s6ng van hoa, Ha NQi, 2008; - Tham khao rna rQng: I.Ban Chi d~o Trung UO'l1g: Hoi va aap Phong trao Toan dan aoan kit xay dt;mg aai s6ng van hoa, Ha NQi, 2001. 2.Ban Chi d~o xUfrt ban sach xa, phuOng, thi trAn: Hoi - Dap vJ Xay dt;mg Nip s6ng van minh, Nha XUfrt ban Chinh tri Qu6c gia Ha NQi, 2010 (tai ban nam 2011). 3. BQ Van h6a Thong tin - C\lC van h6a-Thong tin cO' So' (Chu bien: Ha Van Tang): Tai li?u Nghi?p v¥ Van hOa - ThOng tin ca sa Ha NQi, 2004; 4. BQ Van h6a-Thong tin - C\lC Van h6a Thong tin cO' So': S6 tay Cong tac Van h6a Thong tin, Ha NQi, 2005; 5. BQ Van h6a, The Thao va Du Iich - C\lC Van h6a-Thong tin cO' So': MQt s6 van aJ ve cong tac Quan Zf; zi hQi giai aogn 2001-2006, Ha NQi, 2007; 6. BQ Van h6a, The Thao va Du Iich - C\lC Van h6a cO' So': Th6ng ke Ii hQi Vi?t Nam (T~p 1, T~p 2), Ha NQi, 2008; 7. BQ Van h6a, The Thao va Du Iich - C\lC Van h6a c'O' So': Van ban cua Dang va Nha nuac vJ Nip s6ng van hoa, Ha NQi, 2008; 8. Dang CQng san Vi~t Nam: Van ki?n HQi nghj Zan thit 5 Ban Chap hanh Trung uang khoa VIIL Nha xUfrt ban chinh tri Qu6c gia, Ha NQi, 1998; 9. Dang'CQng san Vi~t Nam: Van ki?n Dgi hQi Dgi bidu toan qu6c Zan thit IX, Nha xUfrt ban chinh trt QuAe gia, Ha NQi, 2001; 10. Dang CQng san Vi~t Nam: Van ki?n Dgi hQi Dgi bidu toan qu6c Zan thit X, Nha xu&t ban ehinh tIi Qu6e gia, Ha NQi, 2006; 11. Dai s6ng mai, Nha XUfrt ban Chinh tri Qu6e gia, Ha NQi, 2007; 12. Tai li?u nghien cUu Kit Zugn HQi nghj Lan thit muai Ban Chap hanh Trung uang Dang Khoa IX, Nha XUfrt ban Chinh tri Qu6c gia, Ha NQi, 2004; 11 f\ KY NANG QUAN LY vA HuONG DAN TO cairc HO~T DQNG
TRONG cAc TIDET CHE VAN HOA TREN DJA BAN XA KHU VT/C DONG BANG .. P~VANAN
Ths. HOANG THI LAM
Tho; luqng: 8 ti€t c*) A. MVC BICH, vEu cAu - Cung c~p cho hQc vien nhUng ki€n thuc cO' ban v€ ky nang quan Iy va huOng d§n t6 chuc ho~t d<)ng trong cac thi€t ch€ van hoa tren dia ban xa khu V\lC d6ng bfu1g. - Bi€t v~n d\lng ki€n thuc cO' ban v€ v€ ky nang quan Iy va huOng d~n t6 chuc ho~t d<)ng trong cac thi€t ch€ van hoa tren dia ban xa khu VlJC d6ng bAng vao ho~t
d<)ng quan ly va t6 chuc adia phuong mlnh . thuc cO' ban v€ ky nang quan 19 va huOng 2. Yeo cAu: HQc vien nAm duQ'c ki€n d~n t6 chuc ho~t d<)ng trong cac thi€t ch€ van hoa tren dia ban xa khu VlJC d6ng bAng,
d6ng thm (rng d\lng co hi~u qua trong ho~t d<)ng thlJc ti€n adia phuang. B.NQIDUNG th6ng thi€t'ch€ d<)ng van hoa, th€ Trung tam van hoa-Th€ thao xa Ia thi€t ch€ van hoa cO' ban, don vi cO' sa cua h~
van hoa, th€ thao cO' sa trong ca nuac, co vai tra quan trQng trong vi~c
tuyen truy€n duOng 16i, chinh sach cua Dang, phap lu~t nha nuac va t6 chuc cac ho~t
thao dap (rng nhu cAu sinh ho~t van hoa tinh thAn cua ngucri dan a
nong thon, d6ng thm la trung tam chi d~o, hu<1ng d§n nghi~p V\l cac thi€t ch~ van hoa, th€ thao tren dia ban xa. Xay d\ffig va phat tri€n h~ th6ng thi€t ch€ van hoa, th€ thao avUng nong thon n6i
chung, Trung tam Van hoa-Th€ thao xa n6i rieng, Iuon Ia n<)i dung trQng y€u cua cong (*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t 1. Mt}.c dich: tac xay d\ffig dai s6ng van h6a cO' so', duQ'c cac cAp uy Dang, chinh quy€n, cac ngarlh,
doan th€ quan tam lanh d~o, chi d~o. D~c bi~t, Quy€t dinh str 800/QD-TTg, ngay 04
thang 6 nam 2010 cua Thu tuOng Chinh phu v€ Chuang trinh M\lc tieu qu6c gia v€ xay d\ffig nang than mai da xac dinh: Nha nuac ddu tu 100% kinh phi xay d\ffig Trung thao than. tam Viln h6a-Th€ thao xa, h6 trQ' me)t phdn xay d\ffig Nha Van h6a-Khu th€ Xay d\ffig Trung tam Van h6a-Th€ thao xa, thon d~t chuAn thea quy dinh cua Be) Van hoa, Th€ thao va Du lich la 3/19 tieu chi cong nh~n xa d~t nang than mai. Be) Van h6a, Th€ thao va Du lich da ban harth Thong ill s6 12/2010/TT BVHTTDL ngay 22 th3ng 12 nam 2010 "Quy mftu v€ t6 chuc, ho~t dc)ng va tieu chi cua Trung tam van h6a-Th€ thao xa". Thong tu s6 06/2011/TT-BVHTTDL ngay 08 thatIg 3 t6 chuc, ho~t de)ng va tieu chi cua Nha Van h6a- Khu th€ nam 20 i 1 "Quy dinh m~u v€ thao than". Day 1(\ 02 v~n ban quy ph~m phap lu~t ddu tien v€ nha van h6a, khu th€ thao xa, thon, duQ'c ap d\lng thlJc hi~n trong ph~m vi ca nuac. Xay d\ffig dinh huOng quy ho~ch va tUng buac xay d\ffig Trung tam Van h6a Th€ thao xa thea quy dinh t~i Thang tu s6 12/2010/TT-BVHTTDL ngay 22 thatIg 12 thao va Du lich, vai quy rna: "Trung tam Van h6a nam 2010 cua Be) Van h6a, Th€ Th€ thao xa do Uy ban nhan dan cAp huy~n thanh I~p tren cO' So' hqp nhAt cac cO' So' hi~n c6 nhu: Nha van h6a, san v~n de)ng, nha t~p luy~n th€ thao, cau I~c be) van h6a, cau I~c be) th€ d\lc th€ thao ho~c dai truy€n thanh, trung tam hQc t~p ce)ng d6ng xa" (Khoan 1, Di€u 3). Quy trlnh xay d\ll1g, quan Iy va ky nang t6 chuc cac ho~t de)ng cua Trung tam
Van h6a-Th€ thao xa la c\l th€ h6a thlJc hi~n cac quy dinh v€ t6 chuc va ho~t de)ng cua thao xa thong qua cac tac nghi~p c\l th€ v€ quy trlnh ti€n hanh
trung tam van h6a-th€
xay d\ffig cO' sa v~t chAt, t6 chuc be) may va can be), quy trlnh t6 chuc thlJc hi~n nghi~p
V\l quan Iy va ky nang t6 chuc nghi~p V\l chuyen mon, t6 chuc cac d~g ho~t dQng cua Trung tam van h6a-Th€ thao xa. T~i khoan a, m\lC 3, Di€u 3 cua Thong tu s6 12/2010/TT-BVHTTDL, ngay 22 thang 12 nam 2010 cua BQ Van h6a, Th€ thao va Du lich quy dinh: Chu nhi~m Trung tam Van h6a-Th€ thao xa la cong chuc xa ph\l trach v€ van h6a-xa he)i, chiu trach toan be) ho~t de)ng cua Trung tam Van h6a-Th€ nhi~m twac Chu tich UBND xa v€ thao xa. 11 R ... thao xii; cua D~ thgc hi~n t6t chCrc tnich, nhi~m V\l v6i vai tra chu nhi~m Trung tfun van h6a
Th€ thao xii, c6ng chuc van h6a-xii h9i xii cAn n~m viing cac quy djnh phap Iu~t v€ quy
trinh quan Iy va ky nang t6 chuc ho~t d9ng cua Trung tam van h6a-Th€
Nha Van h6a-Khu th€ thao thon, don vi c~u thanh cua Trung tam Van h6a-Th€ thao xii. 2. Quy trlnh xay dtplg va quan ly Trung tam Vin boa-Th~ tbao xii 2.1. Xay dtplg Trung tam Vin boa-Th~ tbao xii 2.1.1. Xiy dpg c(/ sli vpt chat Th\lc·hi~n chu truong, duang I6i cua Dang, chinh sach, phap Iu~t cua Nha nuac, th\lc hi~n s\lIanh d~o cua c~p uy, chinh quy~n c~p tren v€ xay d\l1lg Trung tam Van h6a-Th€ thao xii, xu~t phat til nhu cfiu phat tri€n s\l nghi~p van h6a, kha nang ngful sach cua xii va cac ngu6n xii h9i h6a, Dang uy xii ra Nghi quy€t v€ xay d\l1lg Trung tam Van h6a-Th€ thao xii, giao cho Uy ban nhan dan xii t6 chuc xay d\l1lg. b. Quyit djnh va t6 chuc th1!c hi?n: Uy ban nhan dan xa ra Quy€t dinh v€ vi~ xay d\l1lg Tmng tam Van h6a-Th€ thao xa. Cac buac ti€n hanh th\lc hi~n Quy€t dinh cua Uy ban nhan dan xii v€ xay d\l1lg Trung tam Van h6a-Th€ thao xii, bao g6m: - B6 tri d~t sir d\lng xay d\l1lg. - Th\lc hi~n cac cong vi~c v€ giai ph6ng m~t b~ng. - Thi€t k€ cong trinh, phe duy~t thi€t k€. - L~p d\l tofut, phe duy~t d\l tofut. - T6 chuc thi cong xay d\l1lg va qwin Iy cong trlnh xay d\l1lg. - T6 chuc nghi~m thu, khanh thanh cong trlnh dua vao sir d\lng. 2.1.2. Tieu chi mall vi c(/ sli v,t chat va can bp Theo quy dinh t~i Thong tu s6 1,2/2010/TT-BVHTTDL ngay 22 thfutg 12 nam 2010 cua B9 Van h6a, Th€ thao va Du Iich: a. Hinh thanh chu truang xdy dlfflg • - Do thi, d6ng b~ng: T6i thi€u 2.500m2 a. Di¢n tich ddt dU(1c sir dlj,ng: • - Mi€n nlii, hai dao: T6i thi€u I.500m2 b. Quy mo xay dlfYlg h6i truirng aa nang: - Do thi, d6ng b~ng: T6i thi€u 250 ch6 ng6i; 5 phong chuc nang. - Mi€n nlii, hai dao: T6i thi€u 200 ch6 ng6i; 4 phong chuc nang. c. Quy mo xay dlfYlg san bong aa: T6i thi€u 90m x 120m. d. Trang thidt bi: - He>i truOng van hoa da nang: Ban, gh~, gia, tu, tang am, anh sang, thong gio, dai -; truy€n thanh. - D\lng Cl) th€ thao: Theo cac mon th€ thao phil hqp adia phuang.
a. Can b6: thao tra len, dugc huOng - can be> quan Iy co trlnh de> trung cdp v€ van hoa, th€ ph\l cdp ban chuyen trach. - Can be> nghi~p V\l chuyen mon duQ'c huOng ch~ de> thea hqp d6ng (dai h~n ho~c cong vi~c). 2.2. Quan ly Trnng tam Van boa-Th~ tbao xii 2.2.1. CO' quan qulin Ij t6 chuc ho~t de>ng cua Uy ban nhan dan xa th\lc hi~n quy€n quan Iy toan di~n v€ Trung tam Van hoa-Th€ thao xa. Phong Van hoa-Thong tin va Th€ thao cdp huy~n th\lc hi~n quy€n quan Iy nha nuac (quim Iy phap lu~t) d6i vO'i Trung tam van hoa-Th€ thao xa. Trung tam Van hoa-Th€ thao c~p huy~n th\lc hi~n quy€n quim Iy v€ chuyen mon nghi~p V\l d6i vO'i Trung tam van hoa-Th€ thao xa. 2.2.2. M flC dich cua v;?c qudn Ij thao xa - Dua vi~c xay d\lIlg, quan Iy va ho~t de>ng cua Trung tam van h6a-Th€ phil hqp vai chu truang, duOng 16i cua Dang, chinh sach, phap lu~t eua Nha nuO'c va cac quy dirlh cua dia phuang. 1?() - T~o di~u ki~n d€ Trung tam Van hoa-Th€ thao xa phat huy tinh tich C\lC, nang .. cao trach nhi~m va vai tro t\l chu trong vi~c t6 chuc cac ho~t d<)ng theo chuc nang, nhi~rn V\l duqc giao. - Ngay c311g rna r<)ng n<)i dung, quy rno va chAt IUQllg, hi~u qua cac ho~t d<)ng, thu hut ngay cclng dong dao cac tfing lOp nhan dan trong xa tham gia vao cac ho~t d<)ng van hoa, th€ thao. 2.2.3. Npi dung quan Ij Q. Qutin If; theo chitc nang, nhi¢m v~ tren cO' sa ki hot;lch aul)'c giao .- Tuy~n truy~n duang If>i, ehu truang eua Bang, ehinh saeh, phap lu~t eua Nhil. nuae, cac quy dinh cua dja phuong, s\llanh d~o, chi d~o cua cAp uy, chinh quy~n xa. - Ph6 bien cac kien thuc khoa hQc va ky thu~t ph\lc V\l san xuAt va dai s6ng. thao va vui chai giai tri - T6 chuc cac ho~t d<)ng van hoa, thong tin, th€ d\lc th€ tren dia ban xa, dap (mg nhu cfiu huOng th\l v~ van hoa va nang cao th€ chAt cua cac tfing lOp nhan dan tren dja ban xa. thao thon va cac - Chi d~o, huOng dftn nghi~p V\l cho cac Nha Van hoa- Khu th€ thiet ch€ van hoa, th€ thao khac tren dja ban to311 xa. b. Qulin If; bang philp luq,t U6i vai cac ho~t d<)ng v~ xay d\lIlg, bao quan ca sa v~t chdt; sir d\lng kinh phi ho~t d<)ng thuang xuyen do ngan sach nha nuac cdp va cac ho~t d<)ng kinh doanh, djch V\l van hoa tren dia ban thea cac quy djnh phap lu~t hi~n hanh. 2.2.4. Phlrdng thuc quan Ij Q. Xay dlfflg va phe duy¢t ki hot;lch hOt;lt aQng hang nam: Can cit ad xay d1!ng ki hot;lch: Tren ca sa danh gia ket qua th\lc hi~n ke
ho~ch cong tac narn truac; yeu cfiu ph\lc V\l cac nhi~rn V\l chinh trj, kinh te, van h6a-xa hQi cua xa; cac ngu6n l\lc th\lc hi~n phong trao va s\l phat tri€n rlhu cfiu thao va vui chai giai tri cua cac tfing lap sinh ho~t van hoa, van ngh~, 'th€ d\lc th€
nhan dan a xa. NQi dung coo Jd hot;lch: U~ ra cac ho~t d<)ng C\l th€ cAn th\lc hi~n trong nam, bao g6rn: - CUQc tuyen truy~n ph\lc V\l nhi~rn V\l chinh trj. - Cu<)c lien hoan, h<)i thi, h<)i di~n van ngh~. - Cu<)c thi dftu cac mon the thao. - Duy trt ho~t d<)ng cua cac cau l~c b<) sa thich. - Cae ho~t d<)ng chi d~o, huOng dftn nghi~p V\l cho cac thi€t ch€ van h6a, the thao tren dia ban. - Cae ho~t d<)ng: Thu vi~n, tu sach, phong trao dQc sach bao, ho~t d<)ng giao d\lc -: truy€n th6ng, xay d\lIlg gia dlrlh van hoa, thon, lang, ftp, ban van h6a, th\lc hi~n n€p s6ng van h6a, bao t6n van h6a dan t<)c ... - Ho~t d<)ng cua Dai truy€n thanh xa; Trung tam giao d\lc c<)ng d6ng xa. - Ban ehu nhi~m Trung tam Van h6a- The thao xa xay d\lng d\l thao k€ ho~ch. - Thao It$l trong can b<), c<)ng tac vien eua Trung tam van h6a-The thao xa. - Lfty Yki€n cac nganh, doan the, t6 chuc c6 lien quan axa. - Hoan thi~n d\l thao k€ ho~ch, trlnh Uy ban nhan dan xa phe duy~t kern thea d\l toan kinh phi th\lc hi~n. Phuang thuc xay dvng va phe duy~t ki hO(lch: Xay d\lIlg chuang trlnh, k€ ho~ch chi ti€t t6 chuc th\lc hi~n tUng n<)i dung trong k€ ho~ch cong tac duQ'c phe duy~t. Bien so~ cac tai li~u nghi~p Vl), th\lc hi~n cac n<)i dung k€ ho~ch ho~t d<)ng rihu: - Tai li~u thong tin, tuyen truy€n tren dai truy€n thanh xa. - Kich ban t6 C,ftUC cac S\l ki~n, cac ho~t d<)ng C\l the. '. - Chuang trlnh bieu di~n van ngh~ qufut chung va thi dftu cac mon the thao. - Chuong trlnh hQc t~p c<)ng d6ng (theo n<)i dung, cftp hQc, phuong thuc hQC va d6i tUQ'Ilg hQc). - Chuang trlnh t~p huftn, b6i dUOng nghi~p V\l van h6a, the thao. - Chuang trlnh sinh ho~t cac cau l~c b<) thea chu d€. b. Chi a(lo va t6 chuc thl!c hi~n ki hO(lch hO(lt a9ng c. ThlfC hi?n chi a(J baD CaD va kidm tra Trung tam Van hoa-Th€ thao xa dinh ky 6 thang, mQt nam bao cao k~t qua ho~t dQng cho Uy ban nhan dan xa; Phong Van h6a-Thong tin va Th€ thao cAp huy~n, Trung tanl Van hoa-Th€ thao cAp huy~n. Bao cao d~y du, C\l the, s6 li~u th6ng ke chi ti~t v€ k~t qua ho~t dQng. Uy ban nhan dan xa, Phong Van hoa-Thong tin va Th€ thao, Trung tam Van hoa Th€ thao cAp huy~n hang nanl ki€m tra, nghe bao cao va ki~n nghi cua Trung tam Van h6a-Th€ thao xa. .Trung tam Van h6a-Th~ thao xa hang quy ki~m tra, nghe bao cao va kifuI nghj cua Nha Van hoa-Khu the thao than. 2.3. Banb gia me dQng, bi~u qua ho,t dQng eua Trung tim Vin boa-Thi thao xi: a. Yngh'ia: Uanh gia tac dQng, hi~u qua ho~t dQng cua Trung tam Van hoa-Th€ thao xa chinh la danh gia thea chi€u sau th\lc tr~ng v€ t6 chirc va ho~t dQng cua trung tam; kh~ng dinh nhUng k~t qua d~t dugc, chi ra nhUng y~u kern t6n t~i va xac dinh r5 nhUng nguyen rman khach quan va chu quan. Tren cO' So' danh gia tac dQng, hi~u qua ho~t dQng cua trung tam ra soat I~i, sua d6i, b6 sung va nang cao hi~u qua lanh d~o, chi d~o, quan Iy nang cao chAt IUQllg cac ho~t dQng cua Trung tam Van hoa-Th€ thao xa. b. N(Ji dung aanh gi6: - K~t qua hoan thanh k~ ho~ch ho~t dQng cua Trung tam Van hoa-Th€ thao xa ... thea k~ ho~ch dugc duy~t. - Hi~u qua tuyen truy€n, giao d\lc v€ van hoa, nang cao nh~ thirc v€ van hoa, trach nhi~m th\lc hi~n nhi~m V\l phat tri€n van hoa. - Quan Iy, khai thac va phat huy cO' So' v~t chAt, kinh phi, can bQ cua Trung tam Van hoa- Th€ thao xa. - Tac dQng hi~u qua ph\lc V\l cac nhi~m V\l chinh tri, kinh t~-xa hQi cua xa. - Mirc dQ thu hut va dap (mg nhu c~u sinh ho~t van hoa, the thao cua cac t~ng lOp nhan dan trong xa. c. Cdc kenh thong tin: 6 - T\l danh gia cua Trung tam Van hoa-Th€ thao xa va cac thiet che van hoa, th€ thao tren dja ban xa. - DaOO gia cua cac ban, ngaOO, doan th€ trong xa co lien quan. - Ket qua di€u tra xa hQi hQc phan anh cua ooan dan (phieu hoi, phieu tham do, trao d6i ... ). -Yki€n danh gia clla cac cO' quan qu8n If cAp tren (chu yeu la cO' quan nghi~ V\l). 3. Ky niRg tA chwc cae hOft c19ttg cua Tr.Bg tim Vin hoa-TW tha,o xi 3. 1. H09t dqng thong tin, toyen truy@n, c6 dqng Q. Ndm vifng nguyen tdc: - Dung djnh huOng cong tac tuyen truy€n cua Dang. - Nhanh oo~y, h~ th6ng va thuOng xuyen. - Khach quan, sat hqp va thiet th\lc. b. Phuang philp: - Tuyen truy~n mi?ng: Mai dien gia, bao cao vien noi chuy~n chuyen d€, noi chuy~n thai S\l, giai thi~u duang 16i, chu truO'ng cua Dang, chinh sach, phap lu~t cua Nha nuac, dien giang khoa hQc, ky thu~t, dien thuyet S\l ki~n, tlOO hu6ng, vAn d€. lain, xay d\lIlg bang - Tuyen truy~n !rifC quan: T6 chuc cac cUQC tnmg bay, tri€n tin, c\lm tuyen.truy~n, in tranh c6 dQng, bang ron khAu hi~u. - Tuyen truy~n van ngh?: Xay d\lIlg cac chuang trlnh bi€u dien van ngh~ qufut chUng chao mimg ky ni~m cac S\l ki~n Ijch sir trQng d~i cua dan tQc, t6 chuc cac ho~t dQng van ngh~, chuang trlnh van ngh~ thea chu d€, tuyen truy€n cac OOi~m V\l chinh trj, kiOO te - xa hQi cua dja phuang. thaOO cua xa thea cac - Xay dtmg chuang trinh truy~n thanh: Phat tren dai truy€n chuyen ffi\lC. 174 - R6 rang, de hi€u, sinh dQng va phil hqp vai d6i tuong qudn chung. c. T6 chuc th1!c hi~n: - D6i tUQl1g khac nhau, milc de) thong tin va phuong phap truy€n tai thong tin khac nhau. - Danh nghla ca nhan, dan vi t6 chilc thgc hi~n. - Xac dinh quy mo t6 chilc, dia ban thgc hi~n. - Xfiy d\lIlg k€ ho~ch (kich ban) d€ thgc hi~n: - Dg thao k€ ho~ch, gop y xay d\lIlg dg thao. - Trinh cdp co thfrm quy€n phe duy~t. Xac ilinh ilt5i tU(1ng, ilia ban: - Dan d\lIlg ( kich ban) chuang trinh. - Chufrn bi t~p luy~n. - So' duy~t, t6ng duy~t chuang trinh. T6 chuc hogt il(Jng: - L€ khai m~c, c~t bang. - Duy tti ho~t de)ng. - T6ng k€t ho~t de)ng khen thuang, bi€u duang cac ca nhan, t6 chilc tham gia - Phan h6i du lu~n v€ chdt luQl1g ho~t de)ng, tac de)ng hi~u qua cua ho~t de)ng. ;;.. .. 3.2. T6 chuc cac ho,t dqng van ngh~ quin chung trong Trung tam Van hoa Th~ thao xii Chudn bi tiin hanh: Khdi ni~m: Van ngh~ tuyen truy€n c6 de)ng la sir d\lng cac lo~i hinh van hQc, ngh~ thu~t d€ truy€n tai ne)i dung chu truang, duOng 16i cua Dang, chinh sach, phap lu~t cua Nha nuac, cac nhi~m V\l chinh tri, cac bi~n phap chi d~o cua chinh quy€n ...t~o sg hdp ddn, thu hut mQi nguai t~p trung theo d6i, ti€p thu nh~ nhang, thoai mai. D€ d~t duqc hi~u qua tuyen truy€n c6 de)ng bfing van ngh~ phai: a. Van ngh~ tuyen truy~n c6 ai)ng: - Hi~u hi€t sau s~c v€ ngh~ thu~t truy€n th6ng, dan gian, ca, mua, nh~c. - V~n d\lng thanh th~o cac hinh thuc van ngh~ vao cong t~c tuyen truy€n, c6 dQng phil hqp v6i nQi dung cdn truy€n tai. - Huy dQng dugc cac Ivc IUQl1g yeu thich, co nang khi€u tham gia hi~u di~n. - V~n d\lng sang t~o ky thu~t u6c l~ trong ngh~ thu~t truy€n th6ng d~ t~o nen hi~u qua tuyen truy€n cao. - Khong l~ thuQc vao hinh thuc ngh~ thu~t rna xa rai nQi dung cdn tuyen truy€n c6 dQng. T6 chilc thl!c hi~n: - Nghien c(ru, n~m vfmg nQi dung cAn tuyen truy€n c6 dQng. - Lva chQn lo~i hlnh van ngh~ qudn chung phil hqp. - Bien t~p, sang tac, dan dlJIlg. - T~p luy~n CllUong trinh nhudn nhuy~n. - Sa duy~t, t6ng duy~t chuang trlnh. b. HOflt d(Jng ca, mua, nhflc, my thugt: Lofli hinh sit d¥ng: - Hat: Hat dan ca, hat ru, ve, hat giao duyen, hat n6i. - Nh~c: Sli d\lng nh~c C\l dQc l~p, chai dan nh~c, dan c6ng chieng, tr6ng. - Mua: Mua t~p th~, mua dan, mua doi, t6p mua, mua minh hQa. - san kh~u: T~u, hai, mua r6i, trich dOlJ11, kich ngAn, kich thong tin. -van tha: Lam tha, ngaro tha, binh tha, k~ chuy~n. - My thu~t: Ve tranh, ch\lp anh, video clip. T6 chilc thl!c hi~n: - Thu hut cac cQng tac vien tham gia. - TV t~p luy~n (ti€t m\lC ca nhan), t6 chuc t~p luy~n (ti€t m\lc t~p th~). - Xay dlJIlg chuang trinh bi~u di€n. 1?n ., - T6 chuc bi€u di€n: Sinh ho~t trong trung tam van hoa-th€ thao xii; ph\lc V\l cac ... hQi nghj; t6 chuc cong di€n ph\lc V\l nhan dan tren dja ban; t6 chuc giao lUll; tham gia lien hoan, hQi di€n. c. Hor;zt Q9ng khai thac, bao t6n van ngh? cd truy~n: - Suu tAm, hQc hoi, ghi chep l~i cac Ian di~u dan ca, ca dao, ho, ve, cac vii di~u dan gian. - T6 chuc cac ho~t dQng van ngh~ c6 truy€n. - Suu tAm, luu gift, sao chep cac hoa van, hQa ti€t, mau s~c, hinh kh6i trang tri nQi lilt th~t ~ cac «ong trinh ki€n trUc cb, cac trang ph\lc dan tQc. -Dan d\ll1g cac chuong trinh bi€u di€n ngh~ thu~t dan tQc dQc dao, d@.c tnmg cua djaphuong. d. Xay dvng va duy tTi cac lor;zi hinh hor;zt Q9ng van ngh? trong Trung tam Van hoa -Th€ thao xa: Trung tam Van hoa-Th€ thao xii cAn n~m cac lo~i hlnh ho~t dQng van ngh~ quAn chung, d€ duy trl, cung c6 va phat tri€n cac ho~t dQng van ngh~ quAn chung, bao g6m: Hogt Qi)ng thuirng xuyen: Cac ho~t dQng thuOng nh~t thea nhu cAu cua quAn chung; Ho~t dQng don Ie, dQC l~p cua ca nhan, gia dinh, t6, nhom; Ho~t dQng thuOng
xuyen acac t\l di€m van hoa van ngh~ quAn chung (karaoke, cau l~c bQ, lOp t~p hudn,
nh6m di€n gia, di€u chinh video, phong tranh, phong truy€n th6ng). Hor;zt Q9ng Qjnh kj;: La cac ho~t dQng thea k€ ho~ch cua Tnlng tam Van hoa-Th€ thao xii trong nam, hang name Ho~t dQng djnh ky thuOng khong nhi€u, nhung co quy
rna t6 chuc-1OO hon, doi hoi phai co SlJ chudn bj va dAu tu. - Hor;zt Q9ng Qi)t xudt: Ho~t dQng khong co trong k€ ho~ch, nay sinh d€ dap Ung nhu cAu, nhi~m V\l khach quan. K€t qua ho~t dQng phdn 100 ph\l thuQC van v6n van ngh~ qudn chung hi~n co cua Trung tam van hoa-Th€ thao xii. - Hor;zt Qi)ng t1l than: La nhfrng sinh ho~t van hoa, ngh~ thu~t cua rn6i ca nhan, thea nhu cAu rieng thuOng xuyen ho~c tlJ phat ng~u hUng. Ho~t dQng tlJ than la cO' sa, la g6c va ti€m nang cua phong trao van ngh~ quAn chung, n€u duqc thu hut, ~p hQP se
co dong gop hi~u qua trong phong trao van ngh~ quAn chUng adja phuong. - Hogt a(Jng co t6 chuc: Ho~t dQng cua cac t6, r.Lh6m, cac dQi van ngh~ qu~n chung, dugc t6 chirc thanh l~p ho~c t\l nguy~n thanh l~p. Ho~t dQng c6 t6 chirc thuOng 3.3.1. Vai tro cia hOflt i/{iIIg clill l{lc b9 trong hO{lt 4911g cua Tr,,"g tiim Van phong phu v€ nQi dung, phuang thirc ho~t dQng, c6 chuyen mon ngh~ thu~t cao, co kha
nang xay d\ffig cac chuang trlnh van ngh~ quy rna 100, chAt luqng cao. Tuy nhien, ho~t
dQng van ngh~ c6 t6 chirc d€ bi€n dQng thang tr~m do S\l thay d6i v€ nhu c~u, sa thich
cua cae thanh vien trong nhom t6 chirc. H~t dQng cau l~c bQ noi chung la lo~i hlnh ho~t dQng van h6a cO' sa c6 tinh chAt
ph6 bi€n, c6 hi~u qua trong vi~c thu hut cac tAng lap nhan dan a cO' sa tham gia vao
cac ho~t dQng van hoa-th€ thao. Ho~t dQng cau l~c bQ tren dja ban xa g~n v&i Trung tam Van hoa-Th€ thao xa se
co nhi€u di€u ki~n thu~n 19i: Dja di€m 6n dinh, c6 S\l bao trg, khuy€n khich, huOOg d~n va t~o di€u ki~n cua Trung tam Van h6a-Th€ hOa -Th2 tllilo xa thao xa nen thuOng 6n dinh v€ t6 chirc va ho~t dQng. D6i v&i Trung tam van h6a-Th€ thao xa, ho~t dQng cau l~c bQ la nQi dung, lInh V\lC van phuong thirc cO' ban d€ t~p hQ'P nh6m nhfing nguai co cung sa thich v€
hoa, th€ thao tren dia ban xa, vila dap (mg nhu c~u sinh ho~t van hoa, tinh th~n cua hQ, 3.3.2. M(lc ilich, yiu cau ciia hOl!t ilpng cliu ll!c bp vila ph\lc V\l cac nhu c~u van hoa, th€ thao cua cac t~ng lap nhan dan trong xa. - Gop ph~n vao cong tac thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng ph\lc V\l cac nhi~m V\l chinh tri, kinh' t€- xa hQi cua xa. - Th\lc hanh giao d\lc ngoiLi nhiL tnrOng nh~m g6p ph~n nang cao dan tri - Dap (mg nhu cAu v€ tinh thAn, nhu c~u sinh ho~t van hoa, van ngh~, th€ thao cua cac tAng lap nhan dan tren dia ban xa. thila va phat huy cac gia tri van hoa dan tQc. - Gop ph~n gln gift, k€ l,)Q - B6i dUOng, phat tri€n nang khi€u, ffii nang ngh~ th~t, th€ thao quAn chung. ..... - HiOO thanh cac OOom chuyen mon, 6n diOO v€ t6 chilc va dinh hlnh v€ ho~t 3.3.3. NVi du'!g sinh hOl)t cliu ll)c bV d<)ng cua Trllng tam Van hoa-Th€ thao xa. - vJ l'inh VlfC gia dinh: Nang cao hi€u bic§t v€ truy€n th6ng, d~o ly gia dlnh Vi~t
Nam, phap lu~t v€ gia dlnh, tam 19 lila tu6i, gi&i tinh, nuoiduOng va giao d\lc con cai, ky nang sbng trong gia dlnh, (mg xli va giao tic§p trong gia dlnh, kic§n thilc khoa hQc va dai. simg trong sinh ho~t gia dlnh, sinh de co kc§ ho~ch, phAt tri€n kiOO tc§ hQ gia dlnh, - vJ l'inh VlfC ngh¢ thuq,t qUdn chung: Thuang thirc va sang tac am nh~c, xay d\lIlg va gift vUng danh hi~u gia diOO van hoa... san khfru, di~n anh, he>i hQa, nhic§p anh, dan ca, ho ve, tfru hai ... - vJ l'inh VlfC thi thao: Luy~n t~p nang cao th€ chfrt va t~p luy~n cac mon th€ thao qudn chung: DuOng sinh, th€ d\lc OOip di~u, vii qu6c tc§, vo, v~t, bong da, bong chuy€n, - vJ l'inh VlfC nghJ nghi¢p: Khuyc§n nong, lrnuyc§n ngu, khuyc§n lam, cay canh, bong ban, cdu long va cac tro chai dan gian truyen th6ng. - vJ thai Slf, chinh stich: Thong tin thai S\l, chiOO sach thong qua hiOO thilc trao nghe truyen th6ng, khoa hQc-ky thu~t (mg d\lng vao san xufrt. 3.3.4. T8 chuc cong tac cliu ll)c bv d6i, tQa dam ve tlnh hiOO chinh tri, kiOO tc§-xa h<)i. Tren cO' sa dieu tra th\lc tr~ng tlnh hiOO ho~t de>ng cau l~c be> tren dia ban xa, kha thao xa hang nam, ra quyc§t diOO thanh l~p cac cau l~c b<) sa thich -= ·nang va dieu ki~n C\l th€, xay d\lIlg kc§ ho~ch t6 chilc cong tac cau l~c be> cua Trung
tam van hoa-Th€
tnrc thue>c Trung tam van hoa-Th€
thao xa, kern thea quy chc§ t6 chilc va ho~t d<)ng;
cli can b<) cua Trung tam van hoa-Th€ thao xa tham gia ban chu nhi~m cac cau l~c b<). Co chc§ d<) h6 trq kinh phi va t~o dieu ki~n ve cO' sa v~t chfrt, trang thic§t bi cho cac cau l~c be> ho~t dQng. Xay d\lIlg lich ho~t d<)ng cua cac cau l~c b<) trong thang, trong tUdn t~i Trung tam Van hoa-Th€ thao xa va cac dia di~m khac. Dinh ky hay giao ban v&i ban chu nhi~m cua cac cau l~c b<), danh gia tlnh hlnh, kip thai co bi~n phap C\l the giai quyc§t nhUng kic§n nghi, kho khan vuOng m~c cua cac cau l~c be>. So' kc§t, t6ng kc§t va khen thuOng, de nghi Cfrp co thftm quy€n khen thuOng cac cau l~c b<). Tham mUll cho cftp uy, chinh quy~n, cac nganh, doan the va cac t6 chuc kinh t€ tren dia ban, tang cuOng chi d~o, h6 trQ', t~o di~u ki~n cho cac cau l~c bQ. 3.4.1.Npi dung hO{lt dpng 3.4.Hot't dQng Th~ dl}.c Th~ thao quin .chung eli can bQ nghi~p V\l, c{>ng tac vien cua Trung tam van h6a-The thao xa tham gia Xay dl!ng cac Cau l~c bQ The d\lc the thao thuQc Trung tam Van h6a-The
thao xa, t~o di~u ki~n v~ co sa v~t chftt, san bai, trang thi€t bi, d\lng C\l the thao cho cac
Cau l~c bQ ho~t dQng. Ban chu nhi~m cua cac Cau l~c b{> the d\lC the thao. Dinh ky t6 chuc cac giai thi dftu cac mon the thao qufin chung ho~c t6 chuc giai vao dip cac ngay l~ ky ni~m cua dan t{>c. BAy m~nh thl!c hi~n cUQc v~n dQng "Toan dan ren luy?n than thi thea guang
Bac H6 VI at;li", g~n v6'i thl!c hi~n phong trao xay dlJIlg gia dinh van h6a, lang van h6a
va phong trao cua cac nganh, doan the a xa. Tuyen truy~n, v~ d{>ng nhan dan va cac ca nhan, t6 chuc, doanh nghi~p tren dia ban 3.4.2. Quy trinh qulin Ij, htrung dan, ta chuc phong trao thi d(lc thi thao quan chung a. Kiim tra, baD caD xa d6ng g6p kinh phi xay dlJIlg va phat trien co sa v~t chftt ho~t dQng the d\lC the thao. - Kiem tra ty l~ nguai va gia dinh t~p the d\lC the thao thuOng xuyen thea quy. - Bao cao th6ng ke hang nam ty l~ nguai, gia dinh luy~n t~p the d\lC the thao thuang'xuyen, lam can cu thl!c ti~n danh gia va xay dl!ng k€ ho~ch phat b. Qulin ly Cau It;lc hi) th~ d1:lc th~ thaD co- sa
- Bieu ki~n thanh l~p: C6 can bQ, nhan vien th~ thao, c6 co sa v~t chftt, trien Sl! nghi~p the d\lC th~ thao. trang thi€t bi phil hQ'p, c6 phuong an ho~t dQng duQ'c phe duy~t. - Phuong thuc ho~t dQng: Tl! quan, tl! nguy~n, tl! trang trai, chiu Sl! quan 1"2(\ ly cua Trung tam Van hoa-The thao xa. - Chti nhi~m Trung tam ra quy~t djnh thanh l~p cac Ca}ll~c b{> tf\lc thu{>c Trung tam Van h6a-Th€ thao xii. c. Qulin If; ci)ng ttic vien thi d¥c thi thao cdp xd - La nhfmg nguai c6 chuyen mon, nghi~p V\l v€ th€ d\lc th~ thao, c6 b~ng cftp v€ chuyen nganh lio~c dii qua cac lOp t~p huftn v€ th€ d\lc th€ thao. thao c6 nhi~m V\l v~n dQng, t6 chuc, huOng ddn qu~n - CQng tac vien th€ d\lC th€ thao, tham gia cac ho~t dQng phat tri€n phong chUng nhful dan t~p luy~n th€ d\lc th€
trao th€ d\lc th€ thao axii. (1. T8 chilc thi tJdu thi thao qUdn chung - Xay d\lng Di€u l~ giai va t6 chuc thi dftu thea Di€u l~. - Phuang an t6 chuc giai: Dftu vong tron, dftu lo~i tI1Jc ti€p, thi dftu h6n hgp. e. Xay d1!ng cong trinh thi d¥c thi thao xd: Can cu vao cac quy djnh hi~n hanh, phe duy~t quy ho~ch xay d\lng, xay d\lng t6ng h~ng m\lc, huang tai d~t chuAn quy djnh cua nganh. 3.5.Ho,t dQng xi hQi boa van boa va djcb VI} van boa, tb@ tbao va du ljcb 3.5.1. Ynghia ella hO{lt t/Vng Xii hQi h6a van h6a la mQt chu truong, chinh sach, giai phap IOn cua Dang, Nha nuac d€ phat tri€n van h6a, lam cho S\l nghi~p van hoa th\lc s\lla cua toan dan duai S\l liirm d~o cua Dang va S\l di€u hanh cua nha nuac C\l th€ h6a va th\lC hi~n t6t xii hQi hoa van h6a trong ho~t dQng cua Trung tam Van h6a-Th€ thao xii, chinh la thu hut ngay cang dong dao cac tfutg lOp r1hful dan trong xii tham gia vao cac ho~t dQng van hoa, th€ thao tren dja ban xii. D6ng thOi, huy dQng duqc cac ngu6n l\lc d€ dAy m;pili cac ho~t dQng van h6a, th€ thao, dap (mg ngay cang t6t hon nhu c~u huOng th\l va sang t~o v€ van hoa cua chinh cac tfutg lOp nhful dful tren dja ban xii. Xii hQi h6a van hoa gAn v&i vi~c t6 chuc cac ho~t dQng, djch V\l van h6a theo quy thao xii la djnh cua phap lu~t. Ho~t dQng djch V\l van h6a cua Trung tam Van h6a-Th€ djch V\l cong, cung (mg cho nguai dan tren dja ban xii nhfmg san phAm van h6a, v~t tu, van hoa phftm duQ'c hinh thanh til ngu6n xa hQi hoa van hoa do Trung tam Van hoa Th€ thao xa dam nhi~m ho~c lien k€t, ph6i hqp vai cac t6 chilc~ ca nhan t6 chilc doanh nghi~p th\lc hi~n. 3.5.2. Npi dung hO{lt ilpng Dang cai t6 chilc cac chuang trlnh bi€u di€n ngh~ thu~t chuyen nghi~, co ban vee H6 trQ' cua cac ca nhan, t6 chilc, doanh nghi~p cho cac chuong trinh bi€u di€n ngh~ thu~t ho~c cac giai thi dftu th€ thao. H6 trQ' ngan sach nha nuac cho cac ho~t dong tuyen truy€n, c6 dQng ph\lc V\l cac nhi~m V\l chinh tri, kinh t€-xa hQi (ch€ dQ d~t hang). S\l dong gop t\l nguy~n cua thanh vien cac cau l~c bQ, nh~m duy tri ho~t dQng cua cac cau l~c bQ. Quiln ly va sir d\lng cac cO' sa v~t chftt, cO' sa san xudt do dia phuong giao, nh~m t~o ngu6n thu cho cac ho~t dQng van hoa, th€ thao. Hqp d6ng t6 chilc cac S\l ki~n, cac ho~t dQng van hoa, th€ thao vai cac nganh, doan th~ tren dia ban xa. Ma cac cira hang, cO' sa kinh doanh, dich V\l v€ van hoa, th~ thao t(J.i khuon vien
Trung tam Van hoa- Th~ thao xa; T6 chilc cac ho~t dQng dich V\l dam cuai, dam tang va t6 chilc l€ hQi. T6 chilc cac lap t~p huftn nghi~p V\l, b6i duang nang khi€u, dan d\lng chuang trinh bi€u di€n ngh~ thu~t quftn chung, t~p luy~n va huang dftn th~ d\lc th~ thao. T6 chile. cac Tour du lich (n~u co di€u ki~n).
3.5.3. Ta chuc hOfJt il9ng Cac ho~t dQng xa hQi hoa van hoa, dieh V\l van hoa phai phu hqp vOi chu truang, chinh sach phap lu~t, S\l chi d~o quan ly ella chinh quy€n dia phu dQng hang nam duQ'C giao va di€u ki~n kha nang cua Trung tam van hoa-Th~ thao xa. Xay d\ffig k€ ho~ch th\lc hi~n ho~t dQng c\l th€, bao cao Uy ban nhan dan xa truac va sau khi th\lc hi~n. T6 chilc th\lc hi~n cac ho~t de>ng ch~t che, thuOng xuyen, dam bao hi~u qua kinh ... t€ va xa he>i, tranh ch~y thea lqi ich v~t chfrt don thuAn. Sau m6i ho~t de>ng cAn danh gia, rut kinh nghi~m, sir d\lng kinh phi dung m\lC dich, cong khai, dan chu. 3.6. Ho,t d9ng quan ly va hU'6ng din nghi~p vt} d6i vOi Nha van hoa -Khu th~ thao thon . ; 3.6.1. Np; dung, phwdlfg thwc ItO(lt il9l1g Tham mUll cho -oy ban nhful dan xa xay d\lllg quy ho~ch phat tri€n Nha van h6a
Khu .th~ thao thon tren dja ban xa. Quyet djnh vi~c xay d\lllg va thanh l~p Nha van
h6a-Khu th€ thao thon. Ph6i hqp v&i tnrOng thon xay d\lllg k€ ho~ch ho~t dQng cua Nha Van h6a-Khu th€ thao thon, trlnh -oy ban nhan dan xa phe duy~t, t6 chilc th\lc hi~n k€ h()~ch duqc phe duy~t. T~p hUfrn, huOng dftn quy trlnh th\lc hi~n nghi~p Vl) quan ly va ky nang t6 chilc nghi~p Vl) chuyen mon cho can be> Nha Van h6a-Khu th€ thao thon. Trgc ti€p giup dO' Nha Van h6a-Khu th€ thao thon, t6 chilc cac ho~t de>ng van h6a, th€ thao. thao xa v&i s\l tham gia cua T6 chilc cac ho~t de>ng cua Trung tam Van h6a-Th€ Nha Van h6a-Khu th€ thao thon (giao lUll, lien hoan, hQi di€n, hQi thi ... ). 3.6.2. Tieu chi cua Nhil Van h6a-Khu thi thao thon Theo f)i~u 6, Thong tu s6 06/2011/TT-BVHTTDL, ngay 08 thAng 3 nam 2011 thao va Du ljch Quy djnh mftu v~ t6 chilc, ho~t d<)ng va tieu chi ... -. cua BQ Van h6a, Th€
cua Nha van h6a- Khu th€ thao thon duqc quy djnh nhu sau: a. Di~n tich tldt quy hOt;lch - Nha Van h6a: d6ng b~ng 500m2 tra len, mi~n nui 300m2 tra len. - Khu th€ thao: d6ng b~ng 2000m2 tra len, mi~n nui 1500m2 tr& len. b. Quy mo xay difYlg - HQi truOng Nha van h6a: d6ng b~ng 100 ch6 ng6i tra len, mi~n nlii 80 ch6 ng6i tra len. 3.6.3. Djnh huUng ta chtrc, quan If - Nha Van h6a-Khu th€ thao xa thao thon la cO' So' ho~t dQng van h6a, th€ hQi hoa tlJ trang trai, duqc nha nuac h6 trq mQt phftn, ho~t dQng thea cO' ch€ thao xa, tlJ quan, c6 SlJ huang dftn v~ nghi~p V\l cua Trung tam Van hoa- Th€ huy~n. - Ho~t dQng cua Nha Van h6a-Khu th€ thao than la ho~t dQng cua cac cau l~c bQ van h6a, cau l~c bQ th€ thao duqc th3nh l~p tren cO' So' cac nhom sa thich. - Khai iliac hQi truOng nha· van hoa thon da nang, vila la nO'i ho~t dQng van h6a, sinh ho~t cQng d6ng, tlV So' lam vi~c cua than. Di~n tich dftt sir d\lng cho Nha van hoa-Khu th€ thao thon thuQc quy dftt cong, darm
xay dlJl1g cac cong trlnh phuc lQi v~ van hOO-xa hQi a thon; nfun trong quy ho~ch xay
dlJl1g h~ th6ng thi€t ch€ van h6a cO' So' cua ca nuac, thea Quy€t dinh s6 271/2005/QD TTg, ngay 31 thang 10 nfun 2005 cua Thu tuOng Chinh phu v~ vi~c phe duy~t quy
ho~ch phat tri€n h~ th6ng thi€t ch€ van hoa thong tin cO' sa d€n nam 20 I 0 va Quy€t
dinh s6 100/2005/QD-TTg, ngay 10 thcing 5 nfun 2005 cua Thu tuOng Chinh phu v~ phe
duy~t chuang trlnh phat tri€n th€ d\lc th€ thao axa, phuOng, thi trftn d€n nam 2010. 3.7. Cae ho,t dQog khac 3.7.1. Tham gia th'!c hi?n Phong trao "Toan dan doan kit xay dvng difi sang van hoa" T6 ehue cae ho~t dQ~g tuyen truy~n, e6 vii, gop phAn nang eao nh~ thue eua cae :.. nganh, doan tli.€ va cac tAng lOp nhan dan trong xa v~ phong trao. T6 chilc cac ho~t dQng tuyen truy~n v~ dQng nhan dan xay dlJl1g gia dinh van hoa, n~ s6ng van h6a, lang van h6a, cO' quaIl, dan vi, doanh nghi~ ~t chufut van hoa T6 chilc va tham gia t6 chilc cac hQi thao, hQi nghi, lOp t~p huAn nghi~p V\l v~ phong trao. T6 chilc cac cUQc lien hoan van ngh~, th€ thao cac lang van h6a; Tham gia cac cUQc lien hoan hQi di€n van ngh~ va thi dftu th€ thao cac lang van h6a do huy~n, tinh t6 chilc. 134 3.7.2. HO{lt dVng cua Dili Truy2n thanh xa Ngoai cac nQi dung phan aOO v€ tinh hinh thai S\l chung cua dia phuong, dai truy€n thaOO xa xay d\lllg chuang trinh, chuyen m\lc phan anh v€ xay d\lllg dai s6ng van hoa tren dia ban xa, bao g6m cac nQi dung: - Ph6 bi€n chu twang cua Dang, chinh sach, phap lu~t cua Nha nuac, cac quy diOO cua dia phuong v€ liOO V\lC xay d\lllg van hoa cO' sa. - Tuyen truy€n, gi6i thi~u guang ngum t6t, vi~c t6t, cac dien hlnh tien ti~n, cac cach ~ Ph6 bi€n van hQC-ngh~ tllU~t, giOi thi~u cac chuang trlnh van ngh~ quftn chUng, cae
sang mc mm v€ van hQc, ngh~ thu~t quftn chUng clla Trung tanl Van hoa-The thao xa, cac
Nha Van hoa-Khu th€ thao thon va cac cau l~c bQ. lam hay, co hi~u qua trong cong mc xay d\ll1g dm s6ng van hoa tren dia ban xa. - Trao d6i thong tin v€ nhfmg vAn d€ d~t ra trong th\lc ti€n dffi s6ng van hoa cua 3.7.3. HO{lt dVng gitio dllC cvng dang xa, diOO huOng phat tri€n van hoa, van ngh~ va th€ thao qufut chung cua xa. T6 chilc th\lc hi~n cac chuong trinh giao d\lc cQng d6ng duqc phe duy~t T6 chilc cac ho~t dQng thong tin tuyen truy€n duOng 16i, chu truong, cua Dang, thu~t v€ san xuAt va dffi s6ng, gop phdn nang cao dan tri cho nhan dan tren dia ban xa. 3.7.4. HO{lt dVng Thu vi?n chinh sach, phap lu~t cua Nha nuac, quy dinh cua dia phuang, cac ki~n thilc khoa hQc, ky ki~n t6 chilc phong cho mUQ11 sach v€ OOa ho~c phong ph\lc V\l sach lUll dQng. T6 chilc phong dQc sach, bao t~i Trung tam Van hoa-Th€ thao xa. N€u co di€u chuy~n... gop phfut phat tri€n phong trao dQc sach, bao ... ~.- T6 chilc cac cUQc thi tim hi€u, dQc va lam thea sach bao, gi6i thi~u sach, thi ke HuOng dftn, giup do xay d\lllg va duy ttl ho~t dQng cua cac tU sach, phong dQc 4. Th'!e tr,ng bo,t dQng ella Trnng tam Van boa- Th~ thao xi 4.1. MQt vai nh,n xet, danb gia 4.1.1.K€t qua sach bao athon, lang, Ap ban... D€n nay, toan qu6c da co 4.703/11.198 xa, phuOng, thi trftn co Nha Van hoa- San th~ thao xa, d~t ty l~ 42%; Tren 70% s6 xa da phe duy~t quy·ho~ch sir d\lng dftt xay
d\l1lg Nha Van hoa - san th~ thao xa. Tren 50% s6 Nha van hoa-San th~ thao xa acac
tinh d6ng b~ng, ven do da xay d\l1lg he>i truOng da nang Nha Van hoa tren 200 ch6 ng6i, san th~ thao xa v&i v&i di~n tich 90m x 120m tra len. T~i 30 tinh, thanh ph6 tr\lc thue>c Trung uong, co 3.880 can be> Nha Van hoa, th~ thao xa ho~t de>ng chuyen trach va ban chuyen trach, trong do: 617 nguai co
trinh de> d~i hQc (d~t tY l~ 16%),2.761 nguai co trinh de> trung cftp (d~t ty l~ 71 %).
Hlnh quan'cac ho~t dQng cua Nha Van hoa- san th~ thao xa, trong do: Ho~t dQng t~i ch6 64 bu6i/nam, ho~t dQng lUll de>ng 46 bu6i/nam, ho~t de>ng ph6i hqp 20 bu6i/nam, thu hut hon 50.000 nguai tham gia cac ho~t de>ng van hoa, th~ thao/nam. 4.1.2. H{ln chi Con 30% s6 xa chua co quy ho~ch sir d\lng dftt sir d\lng xay d\l1lg Nha Van hoa
san th~ thao xa. Tren 60% s6 Nha van hoa hi~n co dang bi xu6ng cftp v€ cO' sa v~t
chftt, thi€u th6n v€ trang thi€t bi, phuong ti~n ho~t de>ng. T6 chuc 6n dinh, can be> quan ly va chuyen mon, nghi~p V\l cua Nha Van hoa, thao xa vila thi€u, vila y€u, ch€ de> thli lao chua dam bao, kinh phi ho~t de>ng chua dam
bao. Ho~t de>ng con ngheo nan, thi€u thuOng xuyen, hi~u qua chua cao, tY l~ nguai dan
tham gia vao cac ho~t de>ng van hoa, th~ thao tren dia ban xa con thftp. 4.1.3. Dinh hU'bng xay dlplg, phtit triin Th\lc hi~n Chi€n luqc phat tri~n van hoa d€n nanl 2020 do Thu tu6ng Chinh phu phe
duy~t: "Xliy dvng, hoan thi~n, cung c6 h~ th6ng thiit bi van hoa tir Trung uang ilin ilia phuang. Chit tr{mg t16i mai nQi dung hogt t1Qng ella h¢ th6ng Nhit Van hoa, phl:lC V¥ t6t
nhu cdu huirng thlf- van hoa Clla nhtin dan. T6 chirc br; mtiy qULin ly va hot;lt il(Jng theo
nguyen t6c chuyen nghi~p hoa tdt ca cac b(J phq,n trong ca cdu Clla m(Jt thiit chi". Quy€t dinh s6 22/QD-TTg, ngay 05 thAng 01 nAm 2010 cua Thu tll6ng Chinh phu phe duy~t D€ an "Phat tri~n van hoa nong thon d€n nBm 2015, dinh huOng d€n nam 2020" da neu: "D6i v&i vUng d6ng b~ng co 70% co Nha Van hoa-san the thao xa, 70% Nhil Van hoa-San th~ thao thon d~t chudn theo quy dinh cua Be> Van hoa, Th~ thao va Du Iich". "D6i v&i vung mi€n nui, bien gi&i, hili dao co 50% Nha Van hoa 11() ... San th~ thao xa va 50% 'Nha VAn hoa-San th~ thao than d~t chuAn thea quy dinh cua 4.2. Vin d@ xay dl}'Dg va phat tri~n Nbs van boa-Th~ tbao viIng dAng bing 4.2.1. Thu~n l(li BQ Van hoa, Th€ thao va Du lich". Dcri s6ng kinh t€ cua nhan dan khu V\lC d6ng bfing co muc s6ng cao hon so v&i ; thu~n IQ'i, tranh thu duQ'c S\l h6 trQ' cua nhan dan. Hlnh thuc sinh ho~t van hoa, th€ khu V\lC mi€n nlii, vilng dan tQc thi€u s6. Th\lc hi~n ngu6n l\lc xa hQi hoa co uu th€ 4.2.2.~Kh6 khan M~t dQ dan cu cao, quy ddt xay d\lIlg nha van hoa kho khan, trlnh dQ dan tri khong thao truy€n th6ng phong phli, mang d~m ban s~c van hoa dan tQc. th\l van hoa cdp dQ khac nhau. 4.2.3. Djnh hU'{rng phdt triin - 70% Nha van hoa va Khu th~ thao xa va 70% Nha van hoa va Khu th€ thao thon d~t chuAn thea quy dinh cua BQ Van hoa, Th€ thao va Du lich; - 100% than co nha van hoa va khu th€ thao than d~t quy dinh cua Van hoa, Th~ d6ng d€u, dOi s6ng sinh ho~t chenh l~ch, khoang cach hQ giau-hQ ngheo kha cao, muc huOng thao va Du lich; ho~ch dan cu, avi trf trung tam, thu~n ti~n cho vi~c di l~i cua ngucri dan; - Quy ho~ch xay d\lIlg, phat tri~n Nha Van hoa-San th~ thao xa phai g~n v&i quy - Xay dl)llg vOl quy mo phil hQP vOl di€u ki~n kinh t€, phong tl.Ic ~p quan, nhu c~u, sa thich cua ngum dan va th€ m~ trong ti€m nang van hoa, th~ thao clla xa; -; th\lc, hi~u qua, chli trQng cac ho~t dQng van hoa, th€ thao lUll - Ho~t dQng thi€t dQng; cac ho~t dQng co dang ngum tham gia va cac ho~t dQng tuyen truy€n chu *************** Can hoi tbao luan truong, duOng 16i cua Dang, chfnh sach, phap lu~t cua Nba nu&c. 1. Trung tam Van hoa- Th~ thao xa co nhUng lo~i hlnh ho~t dQng cO' ban nao? 2. Hay neu nhUng nQi dung ho~t dQng cO' ban cua cac lo~i hinh ho~t dQng t~i Trung tam Van hoa-Th€ thao xa? 3. Hay neu nQi dung, phuang thuc ho~t dQng xa hQi hoa va dich V\l van hoa, th€ thao va du lich tren dia ban xa? = 138 . KY NANG QUAN LYvA HUONG DAN TO CHUC cAc HO~T DONG
THONG TIN, TUYEN TRUYEN, CO DONG, TRANG TID KHANH TIET
TIffiN DfA BAN XA viJNG DONG BANG HA VA.NTANG MAKIEULY Thai lugng: 8 ti€t(*) A. MVC BleB, vEu cAu 1. Myc dich - Cung cdp cho hQc vien nhUng kifut thuc cO' ban v€ khai ni~rn, kY nang quim Iy va hu6ng dfuI t6 chuc cac ho~t dQng thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng, trang tri khanh ti€t. thuc cO' ban v€ ky nang quan Iy va hu6ng ddn t6 chuc cac - Bi€t v~n d\lng ki€n ho~t dQng thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng, trang trf khanh ti€t vao ho~t dQng quan Iy
va t6 chuc adia phuong rnlnh. 2. Yeu du: HQc vien n~m duQ'c ki€n thuc cO' ban v€ kY nang quan Iy va hu6ng
dfuI t6 chuc cac ho~t dQng thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng, trang trf khanh ti€t, d6ng
thOi (rng d\lng co hi~u qua trong ho~t dQng th\lc ti€n adia phuong. B. NOI DUNG Chung ta dang s6ng trong rnQt xa hQi thong tin, hang gia, hang phut d€u co trao d6i thong tin rnQt cach vo tlnh hay hUll y. Kho co rnQt khai ni~rn ddy du nao v€ thong tin nhung no I~i co rdt nhi€u cach bi€u hi~n khac nhau, do do co rdt nhi€u quan ni~rn
khac nhau va nh~ thuc v€ thong tin ngay cang phat tri€n, rna rQng. Tdt ca cac S\l v~t d€u phat ra nhUng thong tin va con nguai d€u co th€ tIVc ti€p ho~c gian ti€p nh~ bi€t dugc cac thong tin do. Thong tin la hlnh thuc ph6 bi€n d€ bi€u thi d~c tnrng cua S\l v~t va no la phuang di~n quan trQng cua th€ gim v~t chdt. (*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~: 4 ti~t OO~y ben, khong kip thai, khong chinh xac thl cong vi~c bi can tra co khi nguy hi~m Chung ta thuOng xuyen phili ti€p xuc v&i thong tin, anganh nao, lam cong vi~c gl
con nguai cling phili co thong tin m&i t6n t~i va phat tri~n du gay t6n h~i bai khong bi€t khong xir Iy duqc thong di~p, thong bao, thong tin. Co thong tin gia tri va thong tin khong gia tri. Gia tri cua thong tin duqc tiOO b~ng hi~u qUil C\l th~ nha sir d\lng thong tin do rna d~t duqc, thong tin co gia tri, co ich la thong tin m&i, thong tin huOOg t&i S\l phat tri~n. Nhu cAu thong tin ngay c3.ng to 100 tren t~t cil cac IInh V\lC ho~t dQng cua con nguai. Ngum ta da phat minh ra cac phuong ti~n thong tin C\lC ky hi~n d~i va ti~n ich rmu: truy~n hlnh, bang rna, internet, v~ tinh ... d~ chuy~n tili thong tin hay thong di~p
OOaOO, rihi~u, re OO~m ph\lc Vl). mQi OOu cAu giao ti€p va y mu6n cua con ngum. Cling
chinh VI v~y rna thong tin co suc ~oo v~t ch~t. Ngay nay, thong tin tra thanh nganh
kinh t€ mlii nhQn, la tai nguyen tri thuc va la nganh khoa hQc r~t quan trQng ph\lc V\l S\l
t6n t~i, phat tri~n cua con nguai va ooan lo~i. Ngum ta co Iy khi noi r~ng ai nAm thong
tin la n~m quy~n di~u khi~n. Nguai tai lanh d~o hay quiln Iy b~t cu vi~c gl, a dau,
tw&c h€t phili n~m thong tin, di~u haOO cac phuong ti~n chuy~n tili thong tin. th~ chuy~n tili rieng. (*) - S\l hlnh thanh ngon ngfr giup con nguai co th~ truy~n d~t thong tin mQt cach c~ ke, htlu hi~u. - S\l sang t~o ra chfr vi€t giup con nguai truy~n d~t va trao d6i thong tin xuyen Loai nguai da trili qua 5 cUQc cach m~ng thong tin va m6i IAn I~i phat miOO ra v~t - S\l phat miOO ra gi~y vi€t va ngh~ in giup con nguOi bu&c vao thOi d~i m&i, thai gian, lanh th6. - S\l (rng d\lIlg di~n bao, di~n tho~i va vo tuy€n truy~n hlnh da rna rQng hon ph~ dUng san phdm in lam phuong ti~n chuy~n tili cO' ban tri thuc thong tin. vi va nQi dung truy~n tin. - Vi~c (rng d\lng may tiOO va ky thu~t s6 da khi€n cho t6c dQ cling OOu S\l tin c~y (*) - Ton Ki~n Trung, (2004), 10 vc;zn ctiu hoi vi sao vJ truyJn thong va tin hQc (trang 25), NXB
DaN~ng 140 cua thong tin va ghi 00& thong tin tang len r~t OOi~u, t~o nen S\l bung nb thong tin. .
ngay cang rQng IOn trong cUQc s6ng s6, trong thai dl;li tin hQc. Internet da giup cho OO~n thuc cua OOan 10l;li phat tri€n va vi~c (eng d\lng thong tin Khai ni~m "thong tin" (infonnation) xufit phat til tieng Hy Ll;lP, nghIa la tl;lo ra mQt hlnh thai dung d€ chi OOUng yeu t6 co th€ giup cho SlJ hi€u biet cua con nguai v€ the gi&i xung quaOO dang t6n tl;li du&i mQt hlnh thuc nhfit dinh. Gi&i hl;ln bai nay chung ta khong nghien clm tfit ca OOUng vfin d€ v€ thong tin rna chi ban chuyen v€ thong tin tuyen truy€n, c6 dQng, mQt bQ ph~n quan trQng cua CU9C s6ng hi~n tl;li. Bai nay cling khong di sau tfit ca 1100 V\lC thong tin tuyen truy€n, c6 (eng d\lng vao hO(J.t d9ng rna chi cung cfip kien thuc sa gian, cO' ban, chung oofit d€ 1. Nhhg vin de chn·ng vS hOft d9ng thhg tin, toyen tryin, c6 d9ng 1.1. Thong tin lit gi? dQng tll\lC ii€n hang ngay rfit cAn thiet (] xa, phuOng, trj trfin. Nhu chung ta da biet thong tin la SlJ truy€n dl;lt tri thuc m&i. Theo nghIa thong thuOng: Thong la n6i li€n ml;lch, la hi€u ro, n~m thaOO thl;lO. Tin la di€u duQ'c truy€n di, la bao cho biet v€ S\l vi~c, tlnh hlnh xay rae Tin cling la dan vi cO' ban cua thong tin bao chi, mang luqng till cO' ban v€ mQt S\l ki~n m&i xay ra duQ'c mQi nguai ho~c m9t nguai quan tam. VI v~y, thong tin la bao cho biet r9ng rai, chu yeu OOUng gi da xay ra ro rang, trong thong tin da co SlJ tuyen truy€n, do OOu cdu thong tin cua con nguai da sang tl;lo 1.2. Tuyen truy@n lit gi? ~ '- Tuyen la bay t6 ra cho mQi ngum biet ho~c dQc to len. TruyJn la chuy€n di, trao ra cac hlnh thuc, phuang ti~n truy€n dl;lt thong tin. ~ cho. V~y, tuyen truyJn la s\l truy€n dl;lt oo~ thuc cua con nguai v€ thien OOien, xa h9i, s\l hi€u biet kien thuc til d6i tuqng nay sang d6i tuqng khac, s\l truy€n dl;lt do lam tang S\l hi€u biet, d§n t&i haOO d9ng cho S\l phat tri€n cua con ngum. Th\lc chfit cua tuyen truy€n la S\l thong tin, mu6n truy~n phai co tin. Nhung tuyen truy€n rna chung ta mu6n
n?i aday la thong tin ehinh th6ng, thong tin co tiOO giai efrp, thong tin eua OOa nuO'e
do la thong tin chfOO tri, co tfnh Dang do Dang lanh dl;lO va cdm quy€n OO~m: - T~p hgp l\lc luqng d€ th\lc hi~n OOi~m V\l cach ml;lng. ., - C6 vii dQng vien qudn chung thi dua yeu nuac~ hanh dQng C\l th€, tham gia sg Tuyen truy€n la thong tin co tinh dinh huang, nh~m tac dQng d€n nh~n thuc cua con nguai. 1.3. C8 dl}ng la gi? tr6ng co tac dQng d€n C6 la cai tr6ng. Ti€ng tlnh cam, tu tuOng, co tac d\lng
huang d~n hanh dQng. Di)ng la ho~t dQng. Vi v~y, c6 ai)ng la dung cac phuong ti~n, cach thuc nhu: Lai noi, sach bao, tranh anh ...tac dQng d€n tu tuOng, tlnh cam cua s6 dong nh~m loi cu6n hQ tham gia vao nhiing ho~t dQng chinh tri xa hQi nhAt dinh. Trang Dt;li tir aidn Bach khoa Vi?t Nam (trang 570) cho r~ng: "C6 dQng la truy€n ba mQt tu tuOng b~ng hlnh thuc keu gQi, c6 vii ho~c dua ra mQt hlnh m~u bang nhiing hlnh anh, nhiing tdm guong C\l th€ v€ nguai th~t, vi~c th~t chb nhi€u ngum nh~m dQng vien, huang d~n, thuc dAy hanh dQng thea nhiing m\lc tieu nhdt dinh." Trong thgc ti~n thong tin tuyen truy€n co th€ co nhi€u huang, nhi€u nQi dung, con thong tin c6 dQng co tinh C\l th€, ra r~t thuOng co nlQt nQi dung, mQt huang C\l th€, nhung cho s6 dong nguai. Do v~y, c6 dQng la thong tin tuyen truy~n, nhung co chu ajnh ro rang huang con nguifi tai hanh ai)ng C1:l thd. SO' d8: M8i quan h~ giii'a thong tin, tuyen truy~n va c8 dl}ng II KlNHIE l
I
I
.I
1 -= rniNHTR! / l " THU'O'HG MAl
" ~ TlfTlfiI4G /
/
I
/ --;; J
It
/ QUANG
cio \ \ \,I
, \ nghi~p d6i mai. TUYEN TRuvEN THONG \
\ " -.. -- THONG TIN 1J.1) Sad6 don gian giili thi~u m6i quan h~ tuang d6i giua thong tin, tuyen truy~n, cd ... d(Jng va thong tin viii truy~n thong, quang cao. So' d6 cho thdy cd d(Jng nam trong tuyen truy~n va tuyen truy~n nam trong thong tin. Thong tin co tuyen truy~n, cd d(Jng ma chung ta quen gQi thong tin chinh trio 1.4. Phan lo,i thong tin
1.4.1. Lolli hinh va clip dp thong tin Theo nQi dung co thong tin thm SlJ, thong tin chinh trj, thong tin xa hQi, thong tin kinh t€, thong tin. khoa hQc ky thu~t, tin tu~ ~ .. Theo *cAp dQ, thong tin chia tharill 3 cAp: - cAp 1: La thong bao SlJ vi~c, hi~n tuQ11g, SlJ ki~n C\l th€. - cAp 2: La thong tin giai thich, blnh 11$1, d6ng thOi th€ hi~n thai dQ tnrac SlJ ki~n do. - cAp 3: La thong tin khong chi co thong bao rna con tuyen truy€n, c6 dQng d€n dong dao quAn chung. 1.4.2. Tin tkc va thong tin, tuyen truy~n, ca ilpng bdng tin tuc Tin tuc fa phan anh m(Jt S1! ki~n, m(Jt S1! vi~c, hi~n tU(1ng mili xay ra, dU(1c thu(lt lr;zi m(Jt cach ngan gQn, dl hiiu nham dem fr;zi cho nguai nghe, nguai dQc, nguai xem nh(ln thuc mili khiin hQ suy nghz va hanh d(Jng theo m(Jt phuong huiJng nhdt dinh. Tin tuc fa don vi Co' ban cua thong tin dU(1c thi hi~n duili nhi~u dQng khac nhau. aday giili thi~u tin tuc dr;zng van ban bao chi. , - Yeu cau: + Chinh xac, dung SlJ th~t khach quan. + Co tac d\lng tuyen truy€n, giao d\lc phu hQll duOng 16i, chinh sach cua Dang, phap 1u~t Nha nuac. + Ph3.n anh SlJ vi~c, con ngum, vAn d€ di€n hlnh duQ'c mQi ngum quan tam. + Co tac d\lng loi cu6n, t6 chuc qufut chung hanh dQng cach m~ng. + Ng~n gQn, d€ hi€u, kip thai, gay An tuQ11g m~nh. Nhfrng di€u nay doi hoi nguai vi€t tin phai co chuyen mon, d~o duc ngh€ nghi~p va trach nhi~m. + DAu de tin thuOng gQi la tit, dAu de chinh, dAu de chi ti~t. + Than tin: Mao dAu (co khi khong co), nQi dung chinh. Tit
C6otMOI?
Cbb y ngiin gQOt rO ring va C\I th~ Mao diu
AI? LAM at? a f)AU? KHI NAo?
Chi neu c1ilu chuylu. nSu co the
toan bQ diSu chu ySu Nhn'ng ySu t3 quan
tJ'Qng k.h&c tlnr <:mg:
NHU'TH!NAO?
T~ISAO? :
-" (Hinh thap li)n ngur;1c cua Line Ross) - Hinh thuc cua tin: + Thai gian S\I vi~c, hi~n tUQl1g, S\l ki~n xay ra? + Dia diem xay ra S\l vi~c, hi~n tUQl1g, S\l ki~n? + S\I vi~c, hi~n tUQl1g, S\l ki~n chinh va quan trQng nhAt? + Ai la nguai gay ra, nguai lien quan, anh huOng? + S\I vi~c, hi~n tUQl1g, S\l ki~n xay ra nhu th~ nao? - Than tin phai dam bao tra lai cac cau hoi chinh: Tin cAn de ban than S\l vi~c, S\l ki~n khach quan noi len dieu rna nguai dua tin C6 cac lO(Ji tin: Tin v~n, tin ng~n, tin sau, tin tuOng thu~t, tin t6ng hqp, chum tin, , ,
tin ngum tot, vi~c tot... Khtii ni~m truy~n thong thuirng gt'in vai thong tin tuyen truy~n bling phuang ti~n ky thUtjt, co khi con g(Ji fa truy~n thong dgi chung bili truy~n thong di vai st5 dong. mu6n truy€n d~t t&i d6i tUQl1g. Theo do S\l tac dQng cua thong tin d~n con ngum cling co 3 giai do~n. Giai do~n 1: Con nguai ti~p nh~n ki~n thuc m&i. Giai do~n phcin anh th~ gi6i xung quanh. Giai do~n 2: Bi~n ki~n thuc thanh ni€m tin, thanh dQng I\lC de hanh dQng (0 d~ng 144 khanang). Giai doc;tn 3: Bi~n long tin thanh hanh dQng, vi~c nun C\l.thS. Trong xa hQi co giai cfrp va dfru tranh giai cfrp, thong tin duqc sir d\lng d€ bao v~ lqi fch giai cfrp th6ng tri. Nhfmg thong tin nhanl dinh huOng suy nghI, hanh dQng cua qUfrn chung vilqi fch cua giai cfrp, cua dan tQc, cua qu6c gia la thong tin chlnh tri. Thong tin chlnh tri la bQ ph~n quan trQng nhfrt trong thong tin xa hQi, bao ham cac chu truong, chfnh sach, mQi sg ki~n di€n ra trong lInh V\lC chfnh tri dai s6ng xa
hQi, quan h~ giai cfrp, qu6c gia va qu6c t~ va la cO' sa cua cong tac c6 dQng chfnh tri. tuyen truy€n, Cac thong tin chirth tri la vfi khf s~c ben cua giai cfrP th6ng tri d€ dinh huOng cho mQi ho~t dQng cua quArt chung va xa hQi cho phil hqp vai quan di€m, Vi~c sir d\lng thong tin nhAm phan anh cac ho~t dQng chfnh tri xa hQi cua toan m\lc tieu, lqi fch cua giai cfrp quan ly, th6ng tri xa hQi. Dang, toan dan, tom quan ta trong vi~c thgc hi~n cac nhi~m Vl) cach m~ng do Dang hi~n d~i hoa va m\lc tieu dan giau, nuac m~nh, xa hQi dan chu, cong bAng, van minh. CQng san Vi~t Nam lanh d~o la nhAm dinh huOng ttl tuOOg, huOng ddn toan xa hQi ta
doan k~t, phfrn dfru hoan thanh cac nhi~m Vl) m\lc tieu, 19 tuOOg xay d\l1lg va bao v~ t6
qu6c Vi~t Nam Xa hQi Chu nghIa, d6i mai va hQi nh~p thea huOng cong nghi~p hoa, Tom bQ cac ho~t dQng thong tin mQi luc, mQi nO'i tuyen truy€n, v~n dQng qUfrn
chUng rQng khAp, cA vfi rfun rQ s6 dong co tac dQng thi dua mc;tnh me dS ca h~ th6ng 1.5. Nhi~m VI}, yeu cAn eiia eong tic thong tin, tnyen truySn, e6 dqng 1.5.1. Nhi?m V(I chu y2u cua cong tac thong tin, tuyin truy2n, c8 ilpng chlnh tri, toan xa hQi hoan thanh nhi~m Vl) cach m~ng gQi la cong tdc thong tin, tuyen
truy~n, cd a(Jng. ... - Tf\lc ti~p t6 chuc thgc hi~n nhi~m Vl) thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng bang h~ th6ng ho~t dQng cua nganh vai cac phuong phap, nghi~p Vl) va cac hlnh thuc sinh dQng phil hqp di€u ki~n, ~c thu cua dia phuang gop phArt huOng dftn tu tuOOg, hanh dQng cua quArt chung thgc hi~n chu tru Nuac ph\lc V\l nhi~m Vl) chfnh tri cua trung uong va dia phuong. - Phan anh cac ho~t dQng cua qUfrn chung, cac di€n hinh tieu bi€u trong phong trao thi dua tren cac lIrm V\lC ho~t dQng xa hQi tren dia ban. Phan anh tam tu, nguy~n vQng cua qUfrn chung d~n cac cO' quan quan ly giup Dang va Nha nuac d€ ra ho~c di€u chinh cac chu truong, chinh sach phil hqp lQ'i ich cua ddt nuac, cua t~p th€, cua nhan dan lao dQng. - Kip thai lam sang to quan di€m, duOng 16i chinh sach cua Dang, phap lu~t cua Nha nuac thich hqp vai di€u ki~n dia phuong, ph6 bi€n cac bi~n phap quim ly chi d~o th\lc hi~n cua chinh quy€n dia phuong. l\lc - Ch6ng mQi am mUll "di€n bi€n hoa blnh", xuyen t~c cua ke thu, cua cac th€ phan dQng va cac hanh dQng chia re doan k€t dan tQc, ton giao gay rndt long tin cua dan vai Dang va Nha nuac, pha ho~i S\l nghi~p cach m~ng. - Bi~u duong cac di~n hlnh trong phong trao thi dua yeu nuac, lao dQng san xudt, bao v~ an niflh t6 qu6c, t~o S\l phfuI khich cach m~g tren rnQi lInh V\lC dai s6ng. Phe phan cac bi€u hi~n tieu C\lC, n€p lam, n€p nghI l~c h~u, me tin di doan... - Gop phdn xay d\ll1g duc tinh t6t d~p cua con nguai, xay d\ll1g va phat tri€n n€n van hoa Vi~t Nam ti€n ti€n, d~m da ban sAc dan tQc. - Dam bao gift gin bi rn~t qu6c gia, gift gin doan k€t trong nQi bQ nhan dan, phat huy suc rn~nh quAn chung, neu cao tinh thAn sang t~o va trach nhi~m cua ca nhan, cua cQng d6ng nh~m xay dlJ11g va bao v~ t6 qu6c xa hQi chu nghIa. - HuOng dfin cac don vi, t~p th€, ca nhan sir d\lng co hi~u qua cac phuong ti~n thong tin d~i chung gop phAn rna rQng ph~rn vi tac dQng cua cong tac thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng rQng rai va hi~u qua. 1.5.2. Yeu eliu il8i vOi cong tac thong tin, tuyen truy€n, c6 ilpng Cong mc thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng phai dam bao va - Tinh Dimg, tinh tu tuOng. - Tinh chan th~t, chinh xac. - Tinh thi€t th\lc, C\l th€. - Tinh ro rang, d€ hi~u. - Tinh nhanh nh~y, kip thm, thuOng xuyen lien t1)c. Cac yeu cfiu nay cling la tiOO chdt cua cong tac thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng, bdt ky phuong thuc thong tin nao cling phai v~n d\lng. 1L1.'; 1.5.3. Thong tin, tuyen truy~n, e8 dpng bdng tin tke Cac phuong thuc ph6 bi~n, truy€n tai tin tuc nhu: dai phat thanh, truy€n thanh; cac tr~m, bang tin; cac phuong ti~n thong tin d~i chung; cac chuong trlnh ho~t de>ng cua de>i thong tin lUll de>ng, sinh ho~t ce>ng d6ng ... Thong tin, tuyen truy€n, c6 de>ng la qua trlnh n~m b~t thOllg tin, san xuftt tin va truy€n tin d~n d6i tugng va cong chung. Sa d6: H~ th6ng CORg tac thong tin, t.uyen truyin, c8 dqng • Dang CO'quan ChlohPhu M,ttJi'B TA
quae, doito th~
va c8chqi - Ban tuyen giao - Be> Van hoa-Th€ thao-Du ljch; - V\l tu tuOng van hoa. TW. Be> Thong tin - Truy€n thong. - Bao Nhan dan. - Cacca quan thong tAn va baa - Baa, ~p chi. chi cua TW va chfnh phu. - TruOng nghi~ - T~p chi Ce>ng san. V\lnganh. - Cac HQc vi~n - T~p chi cua cac BQ va ca chinh trj Qu6c gla quan ngang Be>. _ Dai truy~n hlnh VN, DM ti~ng va HQC vi~n Baa
chi- Tuyen truy€n. n6i Vi~t Nam. Cftp - Cac V\l-C\lC chuc - Cac V\l-C\lC chuc nang (C\lC tu nang. TW tuOng van hoa, C\lC van hoa, - Vi~n nghien c(ru C\lC bao chi, C\lC xuftt ban...). :- KhoahQc. - Cac nha hat, Doim ngh~ thu~, - Nha xuftt ban Buu chinh- Vi€n thong. Chfnh tri.-Su. tha.t - Nha xuftt ban, Thu vi~n qu6c Qu6c gia. gla va cac thu vi~n chuyen nganh. - Nha tri€n lam, cac Hang phim (hang phim thai S\l, tai li~u, khoa hQe ... ). .. - Bao, Dai phat - cae SO' Van hoa-Th~ thao-Du CO' quan Tu thanh - truy€n hlnh. ljch, SO' Thong tin-Truy€n tuOng-Van hoa thong. (NQi bQ _ TruOng Chinh trio - Trung ffim/Nha van hoa, Nha nganh). Cftp thong tin... Thu vi~n, eua hang Tinh, sach bao. Thanh DQi - Cae doan ngh~ thu~t, ph6 Thong tin LUll dQng. = - C\lm e6 dQng; r~p ehi€u phim. - DQi Chi€u bong LUll dQng va Bang hlnh... - Phong Van hoa, Phong Thong - Dai phat thanh -va tin Thu vi~n, eua hang sach thap hlnh (FM). Huy~n, bao. - Ban tin. Qu~n - Trung tam van hoa, DQi - Bao cao vien. va Thong tin LUll dQng. tuang - C\lm e6 dQng, pano, r~p-bai duang chi€u phim. - Ban tuyen giao. - Ban van hoa-xa hQi. - Uai truy€n thanh. - Trung tfunlNha van hoa, DQi Thong tin, Thu vi~n, Qudy saeh bao. Xa PhuOng Thj trAn - DQi van ngh~ khong chuyen,
Cac cO' sa TruOng hQc, U6n
Bien phong, cO' quan dan VI tren dia ban. - Tr~m bang tin, e\lm pano, BUll di~n va Ui~m BUll di~n 1112 Van hoa xa, Diem internet. ..
- San bai sinh ho~t van hoa, th€ thao. Tuyen truy€n vien - T6 nhom van ngh~-ca khuc, cau l~c b<), til sach, Internet... Thon - Gia dlnh ngh~ thu~t, di€m karaoke. Ban
Ap Khu ph6 - C<)ng tac v~en-h~t nhan van ngh~. Vai tro, vi tri cong tac thong tin, tuyen truy€n, c6 d<)ng rAt quan trQng, rAt ra rang. Vi v~y, Chinh phil da co Chiin lU(1c phdt triin thong tin din niim 2010 nlim trong chiin lU(1c phdt triin kinh ti-xii h9i din niim 2010. Quy€t dinh cila Thil tuOng chinh phu s6 219/2005/QDTTg ngay 9/5/2005 da chi ra: Phat tri€n va hi~n d~i hoa m~ng lucri thong tin d~i chling, nang cao chAt IUQ1lg cac san phAm, dich V\l phat thanh, truy€n hlnh, bao tri, xuAt ban. D€n narn 2010 hoan thanh cO' ban vi~c ph6 c~p cac phuong ti~n phat thanh, truy€n hlnh d€n m6i gia dlnh. Phat tri€n cac di€rn van hoa k€t hqp h~ th6ng bUll C\lC kh~p cac xa trong nucrc. Dung ti€ng noi dan t<)c va chit vi€t cua cac dan t<)c co chit vi€t tren cac phuong ti~n thong tin d~i chung (y vUng d6ng bao dan t<)c... Theo tinh th~n nay Nha nu&c se phat tri€n cac lo~i thong tin sau: - Thong tin qua bao chi in, thong tin qua sach, thong tin qua phat thanh, thong tin truy€n mi~ng, thong tin qua truy€n hlnh, thong tin qua di~n anh. - Mirc huOng th\l blnh quan d~u nguai 10 ban bao/ngum/nam; sach la 5 tren truy€n hlnh 60%; 100% gia -.... b8.n/ngum/nam; tY l~ phim truy~n Vi~t Nam chi€u
dlnh (y d6ng b~ng co phuong ti~n nghe nhln; 100% gia dlnh mi€n nlii co phuong ti~n nghe ho~c nhln. 2. C6 dqog tr1!c quan va vj tri, tic d\log cua no trong eong me tuyen truy@n, c6 dqng 2.1. Khai ni~m C6 d<)ng tf\lc quan la nhfmg phuong phap, hlnh thuc tac d<)ng trvc ti€p vao giac quan, chil y€u vao m~t con nguai, t~o nen An tUQ1lg v€ rn<)t vAn d€ nhAt dirth thea m\lc dich rna nguai tuyen truy€n, c6 dQng mu6n truy€n d~t t&i lam eho hQ hi€u va lam theo. Chi thi 118CTITW ngay 23-12-1965 eua Trllng uang Dang Lao dQng Vi~t N am v€ eong tac thong tin, c6 dQng da nhdn m~nh t&i vi~c cai ti~n va lam t6t m<)t s6 hlnh thuc c6 d<)ng trgc quan nhu: b~ng nhi€u hinh thuc trong qudn chung. - Bao dam ph6 bi~n nhfing khAu hi~u v€ nhi~m V\l chinll cua Dang va Nha nu&c t6 chuc tri€n - Nang cao va phat tri€n cac lo~i tranh c6 dQng, ilnh tuyen truy€n, lam d€ kip thai ph6 bi~n cac nhi~m V\l chinh cua Dang va Nha nu&c. - Phat tri€n den chi~u, ph6 bi~n r<)ng rai nhUng phim thOi S\l va tai li~u aco sa. thuy~t ph\lc loi cu6n m~nh me qudn chung, nhAt la d6i vOi nOng dan. No co tac d\lng Nha tinh chdt C\l th€, sinh d<)ng cua no thong tin c6 dQng trgc quan co suc ttvc ti~p huOng ddn nguai ta lam theo, thuc gi\lc nguai ta hanh dQng, no giin cong tac tuyen truy€n, c6 d<)ng vai cong tac t6 chuc hanh d<)ng. lam len vi tri rdt quan tr(Jng. Di a6i vIIi nhUng hogt a(Jng nh6, nh?, lu:u af)ng hinh thanh ddn h~ tht5ng nha thong tin, nha triin lam, h~ tht5ng khdu hi~u, biiu ngu, tranh
tU(J11g c6 a(Jng... giin liJn vIIi vi~c xay dtplg nhUng trung tam va cong trinh van hoa.
T6 chilc nhUng cu(Jc tham quan anhUng nai co kinh nghi~m san xudt tien tiin, nhUng
di tfch Itch su va each mgng. Day mgnh hogt a(Jng aen chiiu, ph6 biin r(Jng rai anh
tuyen truyJn, phim thai Sf! va phim tai li~u khoa h(Jc kY thugt. TUng ar;t t6 chilc cac
ar;t thi aua, thi san pham, gilli thi~u kinh nghi?m san xudt, quan Iy, cac bu6i mUng
cong, ZQP cong.... co y nghza c6 a(Jng m{lnh me va giai tri lanh mt;lnh". 2.2. Mqt sa lo,i hinh c6 d9Dg tr\fC quan chu. y~u 1 2.2.1. Khiu hifu Chi thi 07/CT-TW ngay 19-3-1977 cua Ban bi thu Trung uong Dang C<)ng san
Vi~t Nanl nhdn m~nh: "Phai aua cac hinh thuc c6 Qf)ng tr1!c quan, aijc bi~t la triin KhAu hi~u la hlnh thuc phat bi€u rdt co duc, ngiin gQn , ro rang va d€ nh& v€ 1 _ Nguy~n Phan NgQc - C\lC van hoa thong tin cO' sa: Cong tac thong tin c6 a(Jng TriJn
liim- Nxb Ha NQi 1997
150 mQt m\lc dich trong tUng giai do~n ho~c tirng thai gian nhdt dinh. .\ Di€u quan trQng nhAt cua khdu hi~u la phai co tinh thai S\l nong h6i. MQt khdu
hi~u khi khong con y nghla thai S\l thl khong con tac d\lng tuyen truy€n, c6 dQng, co' khi tac d\lng nguqc l~i (phan tac d\lng). Chi co Trung uong Dang, Dang uy cac cAp m6'i co quy€n d€ ra khdu hi~u trong ph~m vi lanh d~o cua cAp uy Dang. Cac nganh, cac doan th€ d€ ra khdu hi~u cho nganh, doan th€ mlnh nhung phai dugc Trung uong Dang va cAp uy Dang (n€u la dia phuong) thong qua. Trong qua trlnh hanh dQng cach m~ng, qu§n chung tich C\lC thuOng neu ra ~ nhUng khdu hi~u d€ dQng·vien c6 yfi'>lftn nhau. VI th€, co quan thong tin-c6 dQng phai giup (tham- muu) cAp uy Dang kip thai nAm bAt, u6n nAn va chi d~o. Vi d\l: trong chi€n dich Di~n Bien Phu, anh chi em dan cong co cau ho: "Deo caD thi mijc tieD caD, tinh thdn tiip vgn con caD han tieD". Dang uy V~n tai Ti€n phuong da nhanh chong nAm bAt, ph6 bi€n thanh khdu hi~u c6 dQng tren toan tuy€n duOng v~ mi. a. Phiin lO{li khiu hi?u - KMu hi~u keu gQi: Tdt ca vi T6 qw5c xii lu)i chu ngh7a, vi Ju;mh philc cUa nhan dan! - Khdu hi~u co tinh chAt kh~ng dinh, khdu hi~u co tinh chAt cau hoi, khdu hi~u kheu gqi nh~ nhang c6 dQng cho mQt vi~c, khdu hi~u co tinh chAt c,hi d~o ... - Khdu hi~u chao mUng: Tinh thdn ngay Cach m(lng thang Tam va Qu8c khanh 2 9 muon nam! Nhung noi chung, can Cll vao th\lc ti€n, chi nen phan thanh 2 lo~i khdu hi~u: - Loqi kh6u hi~u chiin lU(1c d~ lau dai, neu vAn d€ chung trong ca giai do~ cach
ffi~ng (m\lc, tieu co ban va thuOng la khdu hi~u tuyen truy€n nhung cling co ca khdu -.. hi~u hanh dQng) nhu: Dang Cf)ng san Vi?t Nam quang vinh muon nam! NUGC Ct)ng hoa xii ht)i chu ngh'ia Vi~t Nam muon nam! Chu tjch H6 Chi Minh VI tI(li s8ng miii tTong Sl! nghi~p cua chung tal - Lo(li khdu hi~u chiin thugt thuOng la khdu hi~u c6 vli hanh dQng ffiQt vAn d€ C\l th€, chi dua ra trong mQt thai ky ngAn, r6i phai thay d6i kip thai (ffi\lC tieu tru6'c mAt). th~t ra rang, th~t d€ nha, nen co duc mQt m\lc tieu, mQt cong vi~ C\l the thi€t thgc. Nhung doi khi cling co ca khdu hi~u tuyen truy€n. Khdu hi~u c6 dQng phai th~t ng~n, - Khdu hi~u c6 dQng: Ra sitc hoan thanh ki hot;lch Nhil nuac nam 2011. Khdu hi~u tuyen truy€n (thuOng la khdu hi~u chao mUng cac ngay kY ni~m lOn, b. each viit, ki, treo va ho khiu hifu chao minlg khach nuac ngoai d€n): Nhi¢t li¢t chao mimg Ngay Qu6c khanh 2-9-2011. Vai khcii ni~m khAu hi~u nhu da neu atren khong phili khAu hi~u nao cling co the
dung de ho khi mit tinh, khi di€u hanh. C6 khdu hi~u d~ ke tren pa-no, tren tuOng, co khdu hi~u de ho ho{lc vila d~ ke vila de ho, co khAu hi~u l~i chi de in tren bao ho{lc truy€n don, ~p phich... Khong phai khAu hi~u nao cling cdn ke va nhi~u khdu hi~u khong dung d~ ho duqc. KhAu hi~u duqc chQn d~ ke cAn viit au va viit aung, khong
duqc sai sot. Phai nghien clm cach trinh bay, sap xip d€ nhAn m~nh duqc y chinh quan - v~ Icy thugt: Chfr th~g hang tren mQt dong ke, chfr ki€u dUng thl vuong g6c v61
dong ke, chfr ki€u nghieng thl d€u tren dong ke. Khdu hi~u co chfr s6 thl chfr s6 cUng kieu trQng. kieu chfr, d{lt ddu dung trQng tam. cAn co khoang cach chllng nhdt djnh gifra cac chfr trong - v~ b6 c~c chit: Phdn chfr n~m gQn trong phdn n€n va chi€m mQt ty l~ thich hQ1J, mQt ill, gifra ill nay v61 cac ill khac va gifra cac chfr trong khdu hieu. can d6i, hai hoa vai phdn n€n. Vi d\l: - Ddu d{lt dung trQng am: THANH HOA - MQt s6 ki6u chit s6 dan gUm, d~ dQc: ABCDEFGHIKLMNOPQRSTU VWXYZ - 0123456789 ABCDEFGHIKLMNOPQRSTU VWXYZ - 0123456789 + Ki€u chfr dUng va chfr s6 theo kieu chfr: ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTU - Ddu d{lt khong dung trQng am: THANH HoA VWXYZ - 0123456789 + Ki€u chfr nghieng va chfr s6 theo ki€u chfr: ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTU VWXYZ - 0123456789 + PhAn chfr can d6i, hai hoa v&i phAn n€n, ng~t cau dli y, khoang cach gifra cac chfr trong mQt tir, gifra cac tir hgp lY. ToAN DAN BOAN KtT xlY DVNG B6I sONG VAN BoA + Phfu1 chfr khong can d6i (000 qua) v&i phfu1 n€n, ng~t cau khong hgp ly, khoang cach gifra cac chfr trong mQt ill, gifra cac tir khong th6ng ooftt. ToAN DA N DoAN KET xlY D
VNG DOl SONG VA N H OA - Mau sac khdu hi~u: Dung mau s~c tuai t~n, IVC ra co tinh tuong phan cao d€ tang S\l t~p trung va lam n6i b~t mau chfr v&i mau n€n (vi d\l: n€n mau do chfr mau trfu1g va nguqc l~i, n€n mau xaOO chfr mau tr~ng va nguqc l~i ....), tuy theo nQi dung tuyen truy~n d~ chQn mau cho thich hgp, khong OOftt thi~t khAu hi~u nao cling ke, c~t dan chfr mau yang n€n do. Ke khdu hi?u cdn trinh bay ro rang, gian di va d{!p d~ nguai m&i bi~t chfr dUng
a nai xa cling co th~ dQc ro, dQc dli khAu hi~u. KhAu hi~u thftp khi~n nguai di duOOg
khong th~ xem duqc. KhAu hi~u chi chit, ho~c n6i sat OOau lien ti~p vila it hi~u qua vila lam xftu duOOg ph6, canh quan. Ki~u chfr d~ ke khAu hi~u tren moog, hay tranh c6 dQng, tri~n lam...cAn giim di, d€ dQc, thich hgp v&i tam ly dan tQc OOdt la d6ng bao cac -.. .. dan tQc thi~u s6. Cho nen nguai lam cong tac thong tin c6 dQng phai bi~t chQn ki~u chfr thich hgp v&i nQi dung va v&i OOiing d6i tUQ11g OOdt diOO. Kht1u hi?u cdn dUflc treo dung ch6, cdt dung luc Nhiing khAu hi~u chi~n luqc d€ lau dai OOdt la khAu hi~u v€ Dang, Nha nu&c va
Bac H6 phai duqc ke to aOOiing nai trang trQng, tren cac cong trlnh c6 dQng b€n ch~c
nhu: bang tuOOg lOn, tuOOg cao, tren suOO nlii ho~c atAm cao nhiing cong trlnh ki~n
tnic cong cQng. KhAu hi~u v€ Dang, Bac H6 vi~t, treo, dan trong OOa thl phai vi~t, dan, treo &tren cao, nO'i trang trQng. NhUng khdu hi~u co gia tri mQt thai gian ng~n thl chi nen ke &mang tuOng nho, t6t nhdt la ke, dan chfr tren pa-no, ~en cot ho{lc vai d€ xoa ngay, cdt di ngay sau khi h€t tac d\1ng. Khdu hi~u chQn khi mit tinh, di€u hanh phai ng~n gQn va chQn d€ ho cAn xem xet ky, d€ ho va khong bi hi€u l~ch l~c. 2.2.2. Biiu ngir Bi€u ngfr la mQt do~n trich ngtin gQn trong cac van ki~n tai li~u cua Dang va Nha nuac, trong lai noi cua lanh t\1, & cac tac phdm kinh di€n cua cac b~c thAy chu nghia Mac-Lenin va cac danh nhan, anh hung co nQi dung phu hQ1l nh~m tuyen truy€n, c6 dQng. cho mQt nhi~m V\1 nhdt dinh. Bi€u ngfr co t~m quan trQng nhu khdu hi~u. Chi co cAp uy !lang chQn cO' quan giup vi~c la Ban tuyen giao mai co quy€n h~ cho phep trich bi€u ngfr. CO' quan thong
tin a dia phuong giup Uy ban Nhan dan va Cdp uy Dang lam nhUng bi€u ngfr tuyen
truy€n, c6 dQng cho nhi~m V\1 cua dia phuong ki€m soat vi~c vi€t,
treo, dan bi€u ngfr
va khdu hi~u anO'i cong cQng. 2.2.3. Tranh c8 dpng Tranh c6 dQng thuOng gQi la tranh ap phich la rnQt th€ lo~i d{lc bi~t cua ngh~ thu~t d6 tu tuOng, co th€ ti~n di€n d~t chu d€ hQa trong ngh~ thu~t ~o hlnh, dUng hlnh ve la chinh k€t hQP v6i khdu hi~u lam phuong
in ra ho{lc sao chep thanh nhi€u ban rna gia tri vfu1
gfu1 nhu nguyen ban. Tren th€ gim, tranh ap phich da co til lau nh~m tuyen truy€n, c6
dQng, quang cao cho cac ho~t dQng chinh tri, van hoa, thuong m~i.... d nuac ta, tranh c6
dQng duQ'c gtin li€n vm cach m~g a Vi~t Nam, da co vai tro to 1611, ph\1c V\l d~c l\lc cho
nhi~m V\l chinh tri va cUQc s6ng cua nhful dan. Buc ve d~u tien thuQc th€ lo~ nay la mc
phAm "Vi~t Nam t1i)c It)p th6i ken loa" dang tren bao D(Jc Lt)p nam 1941-1946 eua lanh tl)
Nguy€n Ai Qu6c. Trong su6t qua 1rlnh phat tri~n clla Cach m~g tranh c6 dQng luon la vii
khi s~c ben, 1Qp thOi tren m~t t$l chinh tri tu nrOng cua Dang. B~g S\l rung cam chinh tri
sau s~c, net but tai hoa, cae ho~ sy da th€ hi~n lich sir ve vang cUa dan tQc, c6 vii tom dan, toan quan dum S\llanh ~o cua Dang CQng san Vi~t Nam l~p nen nhUng chi€ncong huy homg trong S\l nghi~p ddu tranh danh dQc l~p th6ng nhdt, xay d\lI1g va bao v~ T6 qu6c Vi~t Nam Xa hQi Chu nghia, th\lc hi~n cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa ddt nuac. ? , , . ~ ? Tranh co dQng la mQt lo~i hinh dfi phat trien rQng khap di vao cUQC song va lam .. t6t chuc nang tuyen truy€n, c6 dQng va gop phAn thoa man mQt phAn nhu cAu trang tri gop phAn tUng buoc nang cao trlnh dQ thdm my cua nhan dan. Nguyen t~c chung v€ ngon ngft cua tdt ca cac lo~i tranh la: mau sac, auOng net.
Tranh c6 dQng khac cac lo~i traOO khac (son dAu, son mai, l\la...) achuc nang cua n6
OO~m th\lc hi~n d~t OOdt chuc nang c6 vii haOO dQng. Hai logi ap-phfch cd a(Jng: Lo~i ap-phich c6 dQng dung hinh ve 10, chfnh k€t hqp voi khdu hi~u c6 tac d\lng thu duQ'c ngay nQi dung chiOO mQt cach OOaOO OO~y rna ta gQi 13m cho nguai xenl ti€p
la tranh c6 a{Jng hi~n duQ'c dUng rdt ph6 bi€n trong cong tac tuyen truy€n anuoc ta. Lo~i ap-phich tuyen truy€n va gioi thi~u ti mi c6 tac d\lng lam cho nguai xem
hieu C\l the cua mQt vdn d€. Lo~i ap-phich nay thuOng dan atrong nha, tr~m thong tin
ho~c trong cac hQi truOng, cau l~c bQ, lap hQc. Cong trinh cd a{Jng ngoai trai hay C¥m cd a{Jng la OOUng tranh hay tUQ1lg c6
dQng ho~c khdu hi~u duQ'c ph6ng to tren pa-no, tren tuOng... T6t nhdt la nen lam timg
pa-no c6 dQng, mQt ho~c hai pa-no (mQt pa-no traOO, mQt pa-no khdu hi~u) anhUng
nol dong nguai qua l~i OOu b€n xe, OOa ga ho~c dAu vao hay dAu ra cua khu V\lC dia ph~n sa t~i. Cling c6 the lam thanh gian pa-no c6 dQng g6m nhi€u traOO c6 dQng, OOung t~p trung vao mQt vdn d€. 2.2.4. Tranh cham bi€m Tranh cham biim la mQt the lo~i cua ngaOO d6 ho~ trong ngh~ thu~t t~o hlnh, dUng hlnh' ve la chfnh vOi duOng net, mau s~c rdt don giiln va cuOng di~u mQt cach - .. khai quat OOUng d~c diem nao d6 trong tiOO cach cua con nguai de gay cuai. Tranh cham bi€m duQ'c dUng ph6 bi€n trong bao chi, ban tin oofun phe blnh mQt cach oo~ OO3ng va than ai mQt vi~c lam sai trai nao d6 trong cUQc s6ng. Tranh aiL kich cling la mQt hlnh thuc trong the lo~i tranh cham bi€m, dUng phuong phap cuOng di~u OOUng tiOO cach cua con nguai, cua mQt hi~n tUQ1lg trong cUQc s6ng d~ ch€ di€u sau s~c hay phe phan. m~OO me khong chlit thu01lg xot OO~g tinh cach xdu, OOUng vi~c lam xdu, nhUng hi~n tUQ1lg xdu. 2.2.5. Tri2n lilm Tri€n lam la mQt hlnh thirc trung bay co tinh ngh~ thu~t t6ng hf)]J va co h~ th6ng
thea mQt nQi dung, chu d€ nhdt dinh bang phuong phap tn.rc quan nh~m tuyen truy€n, c6 dQng, giao d\lc qu§n chung. Tri€n lam thoa man nhi€u d6i tuQllg ngum xem. NQi dung l~i duQ'c lau trong tri oc cua hQ. Tri€n lam co th€ tuyen truy€n, c6 dQng tham nh~p vao nguai xem nh~ nhmg, gay §n tuQllg sau s~c dQng thay th€ rnQt bao cao t6ng k€t rdt sinh dQng (vi ngum xem thdy t~n m~t, So' t~n tay) va co th€ bi~u lQ xuc cam tn.rc ti€p. Hinh thuc tri€n lam ph6 bi€n acO' sa va co tac d\lng t6t la trung bay chuyen a~ = Tridn !:am nh6 la trlnh bay mQt bQ g6m nhi~u to' tranh va anh, ho~c mQt bQ tom gQi la tri€n lam nho. la tranh ho~c la anh duQ'c s~p x€p mQt cach co h~ th6ng vo; S\l thuy€t rninh dAy du, ro rang nh~m tuyen truy€n, c6 dQng cho rnQt chu d€ nhdt dinh. Hinh thirc gQn, oo~, rftt
thich hQ1J VO; ho~t dQng thong tin, c6 dQng acO' sa. BQ tri€n lam 000 co th€ g6m cac th€ lo~i: Lo~i ph6 bi€n khoa hQc ky thu~t; Lo~i k€ chuy~n v€ nguai t6t, vi~c t6t va phe blnh nguOi lam sai, vi~c lam sai; Lo~i Thai S\l tai li~u. Tri€n lam 000 chu y€u tuyen truy€n, c6 dQng cho cai dang lam, se lam, t~p trung chu d€ m&i t~o duQ'c dn tUQllg sau. M6i bQ tri€n lam chi nen co til 5-7 to' traOO ve thuQc, d€ n~m sau chu d€ va aOO rthi€u OOdt la 15 to' d€ nguai thuy€t miOO cling d€ 2.2.6. lJoan c6 tJpng tri€n lam. vi~c ho yang cae khdu hi~u OO~rn tuyen truy€n, c6 dQng cho mQt ho~t dQng nao do co Doan c6 dQng la dung mQt s6 dong nguOi cung di€u hanh, co th€ kern thea ca tinh chdt dQng vien qub chung sau rQng rJham m\lc dich dQng vien, c6 vii mQi nguOi huOng (mg lam theo. Tu)' mue dQ yeu cAu eua cong tac tuyen truy€n rna chQn phucrng thirc C\l th€ t6 chuc dom c6 dQng liOO ho~t OO~t, tac dQng tam ly nhi€u OOdt va d~t hi~u qua cao oodt. Docln c6 dQng thuOng di€n ra sau cUQc mit tiOO ng~n, r6i ti€n hanh di€u haOO 1-"(1 thea mQt lQ triOO xac dinh. .. vJ phuang ti?n: C6 th€ dung 0 to, mo to, xe may, xe d~p, xich 10 thuOng duqc
trang bj h~ th6ng tang am, micro, loa c6 cong sudt lOn, trang tri tranh (ho~c Pa-no, ap phich). C6 dQng: khAu hi~u, ho~c bQ tri€n lam 006, tai li~u tuyen truy€n OOu truy€n don, to roi... vJ phuang thue hogt Q(Jng: d€ gay khong khi soi dQng thu hut quAn chung OOan
dan tham gia dong dao thl vi~c bai tri my thu~t rdt quan trQng, doan c6 dQng vlra di
vila hoa-OO~c, daOO tr6ng, thanh la, mua ky lan, su ru. N€u phat thanh tuyen truy€n thl
phai ng~n gQn, ro rang, cho xe dUng a mQt di€m OOdt djnh d€ co hi~u qua cao. Day la
rnQt dt:mg xen ke gifta tuyen truy€n mi~ng, tIVc quan, van ngh~, c6 d<)ng nen khi trang tri cAn phai ton trQng lu~t l~ giao thong, khong d€ cao qua ho~c chOm ra rQng qua lam can tra giao thong. Khi hanh ti€n cac xe phai gift dung C\l ly gi3n cach d€ dam bao an to3n trong khi lam OOi~nl V\l, cAn thi€t phai c6 xe canh sat giao thong h6 trQ'. 2.2.7. Mit link La cUQC t\1 t~p quAn chung dong dao d€ bi€u thj thai dQ chiOO trj d6i vai nhUng vdn d€ quan trQng.... d ch€ dQ xa hQi cua chung ta th\lc hi~n dan chu xa hQi chu nghla, t6 chuc mit tiOO d€ tuyen truy€n, c6 dQng cho mQt chu truong, chiOO sach mai cua Dang va Chinh phu hay mQt SlJ ki~n lich sir, chiOO tri, van hoa-xa hQi... OO~m c6 vii tiOO thAn yeu nuac, bi€u duong thimh tich, dQng vien quAn chung thi dua san xUfrt, cong tac, hang hai hoan thaOO OOi~m V\1 cua xa hQi va cQng d6ng. Cac cUQc mit tiOO d~u do co quan, t6 chuc co thAm quy~n th\lc hi~n thea quy
diOO cua phap lu~t. Cho nen anuac ta co mit tiOO va co doan c6 dQng ho~c di€u hanh,
OOung khong co bi€u tlOO ho~c tuAn himh OOu acac nuac dan chu tu san. 2.2.8. Nha thOng tin Nha thong tin la nm d€ phat tin, truy~n thong tin, VI v~y, cAn co vi tri thu~n lqi, d€ OOIn, thu~n ti~n cho ngum xem. Nha thong tin duQ'c xay d\ll1g rieng bi~t ho~c g~n li~n vai cong trlnh ki€n
truc
OOu: mQt phong, rnQt gian trong t6ng th€ cong triOO ho~c ati~n saOO hQi truOng, OOa
hat... Tuy thea di~n tich cua nha thong tin rna b6 tri cac hlOO thuc tuyen truy~n nhu:
nai dQc bao, ban tin, xem tranh, aOO, chi€u phim, truy~n hlnh...xac diOO OOUng nQi trung bay nha thong tin gi6ng nhu thi€t k€ dung tuyen truy€n, phan chia hgp ly thea trlnh 1\1 cac mang nQi dung mQt cach ro rang
nhdt (chu y phfrn trung bay). Thi€t k€
trung
bay tri€n lam (co co T6 qu6c, anh ho~c tuqng Bac H6, khdu hi~u...cfrn d~t avi tri trung
tam, trang trQng). Nha thong tin rna cira ho~t dQng hang ngay cho nen cfu1 t~o di€u ki~n d€ ho~t
dQng duqc thuOng xuyen, thong bao quy dinh gia rna clia, dong cua. La trv sa cua
nhUng nguai lam thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng, nha thong tin khong chi phat tin, cung cdp tin rna cfrn giao lUll, trao d6i kinh nghi~m nang cao trlnh de> cong tac thong tin, c6 dQng. 2..2.9. Tr(lm bang tin Tr(lm bang tin la thiit bi thong tin c6 QQng t(li mQt vi tri thu(ln l(1i ad nhiJu nguai QU(1C nh(ln tin ma if ao thuOng xuyen Qua tin bdng cach viit, ve hoij,c dan cac
ban tin, ban thong bao hay bao, tranh, anh.... nhdm tuyen truyJn c6 aQng. Tr~nl bang tin thuOng co atrv sa Uy ban Nhan dan cdp xa, g~n tren mQt mang
lam di€m tuOng, ho~c xay g~ch, ho~c lam b~ng thi€t bi chuyen dung co mai che d€ thong tin cong cQng 6n dinh, dua nhUng tin, vi~c cong khai rQng rai cho nhan dan, giup dinh huOng du lu~n, gop phfrn tuyen truy€n, v~n dQng mQi nguoi huCmg (mg lam
theo. Ngay nay acac thanh ph61On, tr~m bang tin acdp phuOng dang duqc ap d\lng xa
hQi hoa d€ vila dap (mg nhu cfru thong tin xa hQi va giai quy€t nhu cfru quang cao rao v~t mi€n phi. 3. DQi thong tin 11111 dQng chuyen nghi~p tinh va huy~n
3.1. Vj ~ri va nhi~m V\l cua dQi thong tin 11111 dQng chuyen nghi~p DQi thong tin 11m aQng tinh va huy~n, qu~, thi xa la mQt t6 chuc tuyen truy€n, c6 dQng t6ng hgp, co tinh xung kich nh~m thong tin mQt cach nhanh nh~y nhUng vfuI d€ thai S\l, chinh sach quan trQng va c6 vii mQi ngum hanh dQng cach m~g, la mQt t6
chuc rfrt thich hgp va r~t cfu1 thi€t nh~t la a nhUng nm dan cu a rai rac, co sa chinh
quy€n va doan th€ con y€u, t6 chuc thong tin cO' sa chua co ho~c y€u. Chi thi s6 07 ngay 17-3-1977 cua Ban bi thu Trung uang Dang eta chi ro: "Cdp huy~n tuyen truy€n tren cac d6ng cfu1 xay d\lIlg dQi thong tin luu dQng v6i quy mo gQn nh~ d€
ruQng, cong tnrOng 13m nong c6t thuc ddy ho~t dQng thong tin, c6 dQng cO' sa". Nghi quy~t cua HQi d6ng BQ truOng v~ cong tac van hoa-thong tin trong thai gian . truac m~t s6 159/HDBT ngay 19 thang 12 nam 1983 da nhAn m~ c~n "cung c6 cac dQi thong tin lUll dQng huy~n va xa". DQi thong tin lUll dQng chuyen nghi~p co vai tro
rdt quan trQng d6i vai cong tac thong tin, tuyen truy~n acO' sa, do la: Nang c6t vJ t6
chile; Nong c6t vJ hot;lt d(Jng; Nong c8t vJ nghi?p v¥. Nhi~m V\l cua dQi thong tin lUll dQng - Tuyen truy~n rQng rai du(mg l6i, chinh sach cua Dang, Nha nuac, Nghi quy~t -.. va bi~n phap chu y~u cua cdp uy, chinh quy~n dia phuong, kip thai v~ch tr~n nhUng lu~n di~u chi~n tranh tam ly, philn tuyen truy~n cua ke dich va nhUng phfut tfr xAu,
dQng Vien qUfut chUng ra suc thi dua th\lc hi~n cac nhi~m V\l cach m~g acO' sa. - Ho~t dQng xung kich a nhUng nO'i phong trao dang kho khan, dang co nhi~m V\l
dQt xuAt c~n tang cu(mg nh~m lam cho mQi ngum dan hi€u duQ'c tlnh hlnh va nhi~m V\l d€ hQ tich C\lC, phdn khai chAp hanh. - Tuyen truy~n, gi&i thi~u cac di€n hlnh tien ti~n, nhUng kinh nghi~m (mg d\lng khoa hQc ky thu~t, nhUng kinh nghi~m quan ly t6t, nhUng guong nguai t6t, vi~c t6t d€ hu6ng ddn va c6 vii mQi nguai lam theo, ddy m~nh tuyen truy~n xay d\ll1g nong than mOi xa hQi chu nghla. - Ph6i hgp cac ho~t dQng hu6ng ddn, b6i dUOng v~ nghi~p Vl) cho cac dQi thong tin acO' sa. B6n nhi~m Vl) tren day cua dQi thong tin lUll dQng co m6i quan h~ m~t thi~t v&i nhau. Tru&c h~t phai lAy vi~c truy~n tin lam cong tac hang dAu, m\lc dich cao nhAt va m\lC dich cu6i cUng cua cong tac tuyen truy~n noi chung la c6 vii qufut chung thi dua yeu nuac, bao v~ thanh qua cach m~ng, tich C\lC xay d\ll1g que huang giau d~p, dAt nu&c ph6n vinh. each t6t nhAt la tuyen truy~n giOi thi~u cac di€n hlnh ti~n ti~n, cac guang nguOi t6t, vi~c t6t. D6i vOi thong tin luu dQng phai ldy nhUng nm xung y~u lam dia ban ho~t dQng chu y~u cua mlnh. Ngay 13-9-2005 BQ Van hoa-Thong tin co quy~t dinh s6 49/2005/QD-BVHTT v~ Quy chi mJu t6 chuc va ho~t dQng cua Trung tam Van hoa-Thong tin cdp huy~n, xac dinh 4 chue nang, 10 nhi~m Vl), khAng dinh vi~c tuyen truy~n, c6 dQng ph\lc V\l nhi~nl V\l chinh tri, kinh t€, van hoa-xa hQi thea duOng l6i cua Dang, chirlh sach phap lu~t cua Nha nu6'c. Ngay 10-11-2005 BQ Tai chlnh va BQ Van hoa-Thong tin da ky thong tu lien tich Huang dan chi a(J quan If fiJi chfnh d6i v6'i DQi thong tin lUll dQng cAp tinh, thanh ph6, qu~n, hu.y~n, thi xa. Cac tuyen truy€n vien trong hay ngoai bien ch€ d€u duQ'c huOng ch€ dQ thu lao trong ph\lc V\l thong tin lUll dQng. 3.2. Ba pll·.mag tllwc heft d9ag chiBh trj cia B+i tltHg tin 11111 dfttg
3.2.1. ca d911g bj"g ti211g noi
La tuyen truy€n, c6 dQng bfu1g mi~ng d€ truy€n tin, noi chuy~n thai S\l, chinh sach, k€· chuy~n, dQc bao, phat thanh lUll dQng... Ho~t dQng thong tin c6 dQng la ho~t dap duQ'c trung nhUng vAn d€ dQng tn.rc ti€p v6'i quAn chung tuyen truy€n mQt cach kip thai va thi€t th\lc, C\l th€, giai
rna cUQC s6ng d~t ra, nhAt la nhUng vAn d€ a ngay dia phuong mQt cach s~c ben va tlnh chi€n dAu cao, t6t nhAt vfu1la sir d\lng ti€ng noi. C6 dQng b~ng mi~ng co th€ dua them lu~n cu, ly Ie nhAt la cang dua nhi€u S\l vi~c cua dia phuong d~ chUng minh cho m6i lu~n d€ se co suc thuy€t ph\lc cao nhAt. C6 dQng b~ng ti€ng noi la phuong thuc ho~t dQng chu y€u cua cac dQi thong tin
lUll dQng chuyen nghi~p va a cO' sa nh~m gop phAn lam cho rn6i ngum dan a bAt cu
luc nao d€u bi€t phai lam gl va t\l giac, tich c\lc th\lC hi~n duOng l6i, chinh sach cua Tnlng uong va dia phuong d€ ra... 3.2.2. ca dpng bfzng hinh thuc tr(rc quan
La cd a(Jng bang cae hinh thue dung: CO', bang khAu hi~u, tranh c6 dQng, anh thm S\l, tri€n lam, chi€u phim den chi€u, chi€u phirn thm s\l-tai li~u ho~c phim khoa hQc d€ tuyen truy€n thea nQi dung, m\lc tieu xac dinh... C6 dQng b~ng hlnh thirc tn.rc quan co tac d\lng thuy€t ph\lc nguai xenl rAt m::mh. th\lc hanh khoa hQc ky thu~t. Phuong D~c bi~t la trong tuyen truy€n, c6 dQng kinh t€, phap c6 dQng bfu1g cac hlnh thirc tn.rc quan lam cho ngum xem ti€p thu mQt cach nhanh chong cai m6'i, phan bi~t duQ'c d~ dang gifra dung, sai, t6t, xAu. Nguai c6 dQng b~ng ti€ng noi n€u bi€t k€t hqp ch~t che va hqp ly, sinh dQng, nhuAn nhuyen v6'i cac hlnh thirc tn.rc quan nhu khi noi chuy~n bi€t dung tranh anh va If\O ., hi~n v~t...d~ chUng minh se lam cho nQi dung tuyen truy€n, c6 dQng b~ng lai n6i them 4. hftp d~n, nguai nghe d6ng tlnh, thoai mai, s~n sang huOng Ung lam theo. C6 dQng tIVc quan c6 cac hlnh thuc sau: - CO', khAu hi~u, bi~u ngfr, tranh c6 dQng, bang thi dua... - Trifullfun b~g imh, tranh, sa d6, bi~u d6, mo hlnh, hQp hlnh, sa ban, hi~ v~t... - Chi€u phim thai S\l tai li~u, bang, rna. - T6 chilc tham quan, khao sat. - HQi thao di€n ky thu~t, cac lo~i hQi thi, hQi chQ'.
3.2.3. ca ilPng bdng hinh thue van ngh?
La phuang phap sir d,¥ng eae hinh thue van ngh? nhdt fa cac hinh thue van ngh?
nh6 nh? nhu: tdu, hai kjeh ngan, tc;zp 10/, ngam tha...vao eong tae tuyen truyJn, ed a(Jng
tai nQi dung duOng 16i, chinh sach, nhi~m V\l chinh tri se co suc hftp dfut,
d~ chuy€n gay khong khi soi dQng trong quftn chung. Van ngh~ va thong tin c6 dQng la nhfrng hlnh thuc ho~t dQng trong cong tac chinh tri tu tuOng clla Dang CQng san Vi~t Nam, d€u co chuc nang giao d\lc tu tuOng chinh tti. Nhilng ti€t m\lc van ngh~ nao co nQi dung th€ hi~n duOng 16i, nhi~m V\l cach m~ng d€u co gia tri tuyen truy€n, c6 dQng. Dung hlnh thuc van ngh~ d€ tuyen truy€n, c6 dQng thl dung th€ lo~i van ngh~ nao (tftu, cai luong, cheo, kich, dan ca, hat m&i, ngam thO', ho....) cling d€u phai co nQi dung tuyen truy€n, c6 dQng tIVc ti€p, kip thai, C\l th€ va chfnh xac v€ duOng 16i, chinh sach clla Bang va nhi~m V\l C\l th€ clla dia phuong mQt cach kip thai, nhanh nhftt, cai bien lai m6i tren n€n nh~c cli chang h~n. Do do, c§n sir d\lng tftt ca cac pllUong thuc c6 ~~ dQng b6 sung cho nhau nhfun d~t t&i m\lc dich truy€n d~t, ph6 bi€n nQi dung duOng
16i, nhi~m V\l, chinh sach cua Dang va Nha nuac, hu6ng dfut, c6 vil thuy~t ph\lc qu§n
chung. Ba phuong thuc ho~t dQng chinh clla cac dQi thong tin lUll dQng chuyen nghi~p tren day co m6i quan h~ khang khit va h6 trQ', tac dQng l~n nhau. Su d\lng thanh th~o cac phuong thuc nay phai co mQt trlnh dQ dieu luy~n doi hoi cac dQi vien thong tin lUll dQng va dQi thong tin cO' So' phai hQc t~p nang cao khong ngUng trinh dQ chiOO tri, van hoa va nghi~p V\l. KiOO nghi~m th\lC ti€n cho th~y dQi thong tin lUll dQng phai th\lc hi~n ba gpn: GQn t6 chuc bien che, gQn trang bi, gQn v€ chuong trinh, tiet m\lC d€ hoan thanh OOi~m V\l tuyen truy€n, c6 dQng OO~t la v€ cO' sa. M~c du phuong ti~n truy€n thong phat tri€n, OOung c6 dQng tf\lc quan v~n r~t cfin v&i cO' sa, dQi thong tin lUll dQng vfut con phili ph\lc V\l vUng nlii, vUng sau, vUng
xa ngay ca anong thon, d6ng b~ng bai tac d\lng thiet th\lc va hi~u qua cua no trong
thong tin, tuyen truy€n, c6 dQng. 4. Tr~ng tri khaoh ti@t 4.1. Khdi ni?", Trang trl: La trinh bay v~t co hinh kh6i, duOng net, mfiu s~c khac OOau t~o ra mQt S\l hai hoa lam d~p m~t mQt khong gian nao do (1). Cho nen trang tri-khanh tiet thuOng di li€n vai OOau, co khi chi cfut noi khanh tiet la ngru den v~n d€ trang tn. tiet lOn, nen "kharm Khdnh tiit: Theo nghla thong thuOng "khanh" la mUng, la l€ tiet" la l€ mUng, VI the chung ta co Ngay Qu6c khaoo. Cong tac thong tin, c6 dQng co quan h~ m~t thiet VOl trang tri khanh tiet, bai VI khi co l€ tiet IOn la cfin co trang tri rna vi~c trang tri phai ph\lc V\l d~c l\lc cho cac m\lC tieu c§n thong tin, tuyen truy€n cua S\l ki~n nao do. Ban than cac ho~t dQng thong tin c6 dQng da co OOu c§u trang tri r6i. MQt cUQc noi chuy~n thai S\l, mQt cUQc tri€n lam 000, mQt chuong trinh bi€u di€n thong tin lUll ...:. dQng, mQt cUQc mit tioo.... d€u doi hoi d~n cong tac chu~n bi hQi truOng, san kh~u,
trang am, aOO 'sang d~c bi~t la trang m, thiet ke, t6 chuc sao cho phu hQlJ vm cong vi~c
tnrOng hQlJ, S\l ki~n cfut co thong tin,
va d~t hi~u qua cong vi~c doi hoi. R~t OOi€u tuyen truy€n ill tru&c, trong, sau khi ket thuc. Co th€ n6i, trong mc)t n8m c6 bao nhieu S\l ki~ thl co b~y OOieu vi~ khanh tiet. 4.2. Trang tri khanh tiit 1 Tit Di~n Tiing Vi~t - Vi~n ngon ngfr- NXB Da Ndng - nam 2004 (trang 1023). 162 Trang tri rAt cAn ca trong gia dlnh va xa hQi, ill phon~ hQp, hQi truOng, phong
khach d~n ngoai ng6, ngoai duOng, san v~n dQng, quang truOng, nhUng nO'i cong cQng... rAt cdn co S\l s~p d~t, trang trf cho d~p m~t hai hoa, phil hqp vai canh quan moi truOng C\l th€. ~ Khanh ti~t cua cac S\l ki~n, nh~t la cac d~i l~ co tfun qu& gia, qu6c t~ la nhUng S\l ki~n lOn, quan trQng yeu cdu trang tri C\lC kY chu dao va tuyen truy~n, c6 dQng cling r~t cao. Nha van hoa xa la nO'i sinh ho~t cQng d6ng thuOng xuyen, la nO'i t6 chuc cac ho~t
d{>ng chuyen mon, vi~c trang trf ciing khong "c(mg nh~c" nhu a tf\! sa cO' quan quan
ly, ado cling la trung tam thong tin c6 d{>ng nen dbi hoi phai nghiem mc, ki€u rnfru, co
tinh chAt hU6ng dan phong trao. Khi co cae hOl;lt dQng Ie hQi, S\l ki~n quan trQng cua
xa, k€ ca cua thon, Ap cdn sir d\lng S\l h6 trq clia cac phuong ti~n ky thu~t, trang trf my
thu~t (tranh, imh, co, loa dai... ) nen a nha van hoa (thong tin) phai duqc ddu tu, b6
sung thuOng xuyen b~ng nhi~u cach khac nhau, nhAt la th\lc hi~n xa hQi hoa. Kinh nghi~m th\lc t~ nen thea co ch~ d~t hang, cac cO' quan, t6 chuc, cac thon, ~p, t6 dan ph6 co th€ d~t hang cho nha van hoa cAp xa t6 chuc cac S\l ki~n nhu: t6 chuc
trang trl khanh ti~t cho cac D~i hQi, cac cUQC mft tinh, cac l~ hQi mai acAp xa ho~c a
cac thon, ~p, ban.... Khi cdn thi~t phai thue, muqn don vi b~n hay cac t6 chuc tren dia ban, ho~c len cO' quan c~p huy~n, cAp tinh, d~c bi~t la tai li~u, tranh (hay mfru) tranh c6 dQng. Cac
ho~t dQng thong tin c6 dQng, trang trf khanh ti~t khong phai adau, lilc nao cO' sa cling
co ddy dli va hoan chinh, nhi~u truOng hqp cling phai tIm cach ph6i hqp, chi vi~n thao ... Cac phuong ti~n nh~c
thong qua hlnh thuc giao lUll nhu ho~t dQng van hoa, th€
C\l, nh~c cong, di~n vien, ca sy, hQa sy ke ve, cAu thu, ngum dful chuang trinh... khong
phai kh6m ~p, than lang nao cling c6 sAn, co dli l\lc luqng nen lanh d~o cong tac van hoa-thong tin cO' sa hay cong tac thong tin c6 dQng trong cac dip l~, t~t, h{>i rAt cAn quan tam d~n vdn d~ nay. Ngoai vi~c ki~m tra, cAn phai sau sat d€ giilp do cac co quan chuc nang, cac dan vi duqc giao nhi~m V\l hoan thanh cong vi~c. 5. Cae van ban v~ ho,t dQng thong tin, tuyen truy~n, e6 dQng va trang tri khanh ti~t - Cac Van ki~n D~i hQi Dang vea cac Nghi quy~t HQi nghi Trung uong lien quan. - Cac van ban da dfrn trong "86 tay cong tac van hoa thong tin vung dan tQc thi~u s6 va mi~n nlii" BQ VH- TT nam 2003. - Cae tai li~u da dfrn trong Danh m\lC Tai li~u tham khao. Tom l,i: Cong tac thong tin, tuyen truyJn, cd d(Jng a ca sa dam baD thang Z(li cdn thvc hi?n cac nQi dung sau: - Cung c6 va phat tri~n d6ng bQ h~ th6ng thi€t ch€ van hoa-thong tin d6ng bQ ca v~ cO' sO' v~t chAt, trang hi ky thu~t chuyen dung, t6 chuc l\lc lUQl1g chuyen mon tren dia ban d~ t6 chuc mQi hlnh thuc, bi~n phap ca truy~n th6ng va hi~n d~i trong tri~n khai OOi~m Vl). - Ho~t d'Qng thong tin, tuyen truy~n, c6 dQng g~n ch{Lt v6'i xay d\lIlg cO' sO' vfmg m~OO toan di~n, d{Lc bi~t nQi dung xay d\lIlg nong thon mai c~n thi€t th\lc, C\l th~ tren cO' sO' phat tri~n kirm t€- xa hQi, th\lc hi~n d~y du, nghiem miOO cae chinh sach, ch€ dQ, phap lu~t ban hanh. - Ph6i k€t hQP ch{Lt che v6'i cac t6 chuc, l\lc lUQl1g tren dia ban dam bao thong su6t thong tin OOaOO, nh~y, kip thai, tiOO chi~n dAu cao, th\lc hi~n n6i di doi v6'i lam, trong d6 vai tro guang mfru rna can bQ, dang vien co suc c6 VU, thuy€t ph\lc m~nh me. 6. Quan ly van hoa thong tin 0' viIng dAng bing 6.1. Nhii'ng nhi~m V1} CO' ban eiia eong tae van hoa-thong tin cAp CO' sO' Giup chinh quy~n cAp cO' sO' quan ly OOa nu6'c v~ van hoa-thong tin, t6 chuc huOng dful, tri~n khai chu truang, duOng 16i, ch€ dQ, chinh sach cua cAp tren v~ van hoa-thong tin. Ki~m tra, thaOO tra cac ho~t dQng van hoa-thong tin di€n ra tren dia ban, dua cac dich Vl) van hoa ho~t dQng trong khuon kh6 cua lu~t phap. DAu tranh ch6ng l~i san phAm van'hoa dQc h~i, bai trir me tin di doan, hu Wc, t~ n~ xa hQi. Xay d\lIlg va th\lC hi~n quy ch€ dan chu, huang u6'c, quy uac van hoa. T6 chuc cac hQi nghi sa k€t, t6ng k€t, thi dua khen thuOng phu hQP v61 dieu ki~n hoan caOO cua vUng d6ng bfu1g B~c Be}, duyen hai Trung Be} va Nam Be}. T6 chuc xay d\lIlg n€p s6ng van hoa tren dia ban OO~m xay d\lIlg moi truOng van hoa s~ch-d~p-an toan, xay d\lIlg con nguai co tu tuOng chiOO tri laOO m~OO, n€p s6ng van minh, ky cuong xa he}i, s6ng lam vi~c thea phap lu~t, tuong than tuang ai, gilip OOau phat tri~n kiOO t€, lam giau chinh dang xay d\lIlg nong thon m6'i, xoa d6i, giam 164 . ngheo, l~o d<)ng sang tl;lO. DAy m~ phong tdlO xay d\lIlg gia dlnh van hoa, lang, thon,
t6 dan ph6 van hoa trong phong trao "Toan dan doan k€t xay d\lIlg dai s6ng van hoa" a
khu dan cu. T6 chuc dam bao thong tin d~n vai dan, nhAt la cac thong tin v€ chu truong, d~i doan k€t toan dan, doan k€t ton giao, chu truong, chiOO sach v€ phat tri€n kiOO t€ trong d6 chu trQng cac chiOO sach v€ chinh sach cua Dang, Nha nuac va cac Doan th€, xa hQi, phat tri~n van hoa-thong tin trong tlnh hlnh mm. T6 chuc xay d\l1lg va duy trl thuOng xuyen ho~t dQng cua cac thi~t ch€ van hoa thong tin, th€ thao, th\lc hi~n m~ me xa hQi hoa ho~t dQng van hoa-thong tin th~ thao, thu hut cac·tAng lOp ooan dan tham gia sang ~o, ph6 bi€n va huOng th\l van hoa, d~c bi~t
quan tam tm bQ ph~ dan cu avimg kh6 khan, Vl'mg bien giOi, hai dao. Bao t6n va phat huy van hoa truy€n th6ng dan tQc tren dia ban, tang cuOng giao
d\lc truy€n th6ng yeu nuac, cach m~g trong ooan dan adia phuong. Chu trQng vi~c bao t6n, phat huy di san van hoa dan tQc va xay d\l1lg dQi ngtl can bQ van hoa-thong tin. thao dap (mg nhu cdu Nang cao chAt IUQl1g cac ho~t dQng van hoa-thong tin, th€ huOng th\l van hoa ngay cang cao cua nhan dan lao dQng. C6 k€ ho~ch trang bi mai ho~c b6 sung cac phuong ti~n thong tin, th€ thao thea huOng k€t hQP dan tQc va hi~n d~i. Chu dQng d€ xuAt, xay d\lIlg k~ ho~ch, chuong trlnh cong tac thea huOng d~n cua 6.2. Nhi~m VI} CI} th~ ciia cong tac van hoa-thong tin cip cO'sir 6.2.1. T8 chuc ho{lt d9ng i/Q,i, tr{lm truy2n thanh, truy2n hinh tren va tiOO hlnh th\lC ti€n cua co sa dam bao chu d<)ng phat huy suc m~OO t6ng hQP
trong th\lc hi~n OOi~m V\l va di€u haOO cong tac aco sa. -- - Thong tin v€ chu truong, chiOO sach cua Dang va Nha nu&c iJ Trung uong va ti€p dia phuong trong xay d\lIlg dai truy~n thanh, tr~m truy~n thanh, tr~m chuy€n
truy~n hlnh cAp co sa. - Thong tin tlnh hlnh chinh tri, thai S\l, kiOO t~-xa hQi cua dia phuong. Sir d\lng ngu6n tu li~u tir van phong cAp uy, uy ban, tiI cac t6 chuc san xuAt kiOO doaOO, cac ngaOO, doan th€, m~t tr~n, an niOO, y t€, truOng hQc d€ vi€t tin, bai phan aoo. Kip thai ph6 bi€n cac kiOO nghi~m hay, di€n hlnh tien ti€n, nguai t6t, vi~c t6t, phe phan hi~n tUQl1g sai trai l~c h~u. - T6 chuc cQng tac vien g6m cac d6i tUQllg la giao vien, can bQ huu tri, C\lU chi~n binh, cong an, can bQ cQng tac acac ban, nganh, doan th€ adia-phuong. - T6 chuc dQc sach, bao, nghe dai, xem truy€n hlnh. Nhfmg nO'i co dai, co truy€n hlnh, sach bao thl thanh l~p cac t6, phong dQc sach bao, t6 nghe dai, t6 xem truy€n
hlnh acac c\lm dan cu. Thong qua lo~i hlnh: dQc, nghe, xem, cac t6 ban b~c nhfmg nQi
dung co lien quan d~n tlnh hlnh kinh t~-xa hQi a dia phuong, ban bi~n phap t6 chuc
hQc t~p va ap d\lng. N~u co vftn d€ chua ra, mai can bQ chuyen nganh cftp tren v€ ph6 bi~n hu6ng d~n C\l th€, d6ng thai thong qua cac t6 chuc doan th€ quftn chung nhu: M~t tr~n, Thanh nien, Ph\l nft, TruOng hQc... lam nong c6t trong vi~c dQc-nghe-xem va lam thea sach, bao dai cua Dang va Nha nuoc. - T6 chuc ho~t dQng thong tin, c6 d<}ng qua cac hlnh thuc treo, dan, ke ve khAu hi~u, tranh c6 dQng, pa-no, ap phfch, bang tin v.v... phan phat toi dan cac tai li~u tuyen truy€n do cac cO' quan Dang, doan th€ va chfnh quy€n bien so~. - T6 chuc cac bu6i sinh ho~t thea chu d€, bao cao chuyen d€ thai S\l, chinh tri, kinh t~, khoa hQc ky thu~t v.v.. cho cac d6i tUQllg thich hqp. 6.2.2. Cong tac qulin Ij van hoa-thong tin - Quan Iy cac ho~t dQng van hoa-thong tin, dich V\l van hoa-thong tin cua cac cO' ki€m quan doan th€, cua cac t6 chuc xa hQi va mQi cong dan tren dia ban. ThuOng xuyen
tra cac cO' sa in sang bang, photocopy, karaoke, vii truOng, di€m cho thue bang,
cac clia hang sach, bao, van hoa phAm v€ vi~c th\lc hi~n cac quy dinh cua nhil nuoc va
cua nganh, d6ng thai xli Iy ho~c ki~n nghi cftp co thAm quy€n xli Iy thea quy dinh cua phap lu~t. - Quan 19 cong tac bao t6n phat huy, phat tri€n van hoa ngh~ thu~t cac dan tQc
tren dia ban cO' sa, bao t6n va phat huy cae gia tri van hoa v~t th€, phi v~t th€ cua dia
phuong, cua dan tQc. - Xay d\lIlg phat tri€n S\l nghi~p van hoa, nang cao mirc hu tin cho d6ng bao cac dan tQc adia phuong, co sa. - Tham mUll cho cftp uy, chinh quy€n va chi d~o v€ phong trao "Toan dan doan
k~t xay d\lIlg dai s6ng van hoa", d~c bi~t la akhu dan cu thlJc hi~n n~p s6ng van hoa If\f\ . trong vi~c cuai, vi~c tang va l~ hQi. Dam bao vi~c thi dua co chfrt IUQTIg ch6ng pho truong, hlnh thilc, ch~y theo thanh tfch nhfrt thai. lu~n, til dan phan anh, bao cao len d~ co bi~n phap xu ly OOanh, linh ho~t, hi~u qua, - Xay d\lllg m~ng luai thong tin 2 chi€u, kjp thai nAm bAt thong tin til cO' sa du vo hi~u hoa OOUng thong tin nhi~u, giai quy~t dtrt di~1n cac lu~n di~u phan tuyen 6.3. Nim vihlg nnh hloh, th'1c tr,ng CO' sa va eting c6, ki~n toaD t6, ehtrc chi d,o ning cao chit 1lfflllg, ning I\le quin Iy truyen cua ke xfru. Bfrt ky ho~t dQng gl cling phai bi~t t6 chilc va quan ly mai thanh cong. Ho~t
dQngvan hoa-thong tin (th€ thao, du lich) noi chung va thong tin, c& dQng aco sa noi
rieng rfrt c~n co S\l t6 chilc hgp ly va quan ly ch~t chc, khoa hQc. Ho~t dQng van hoa thong tin v6n rfrt philc t~p, co tiOO chuyen nganh, chuyen mon sau phai co S\l chi d~o,
hu6ng d~n cua cac BQ til tren xu6ng. Ho~t dQng thong tin, c6 dQng acO' sa cling v~y,
thuQc cfrp xa do xa chju trach OOi~m nhung deu co S\l chi d~o, hu6ng d~n cua cac BQ,
nganh atren thong qua cae t6 chilc tuong (mg adja phuong va t~p trung vao S\l lanh
d~o ch~t chc, sang t~o cua Cfrp uy Dang, S\l dieu hanh thu~n th\lc cua chiOO quyen cO'
sa va cang c~n co S\l tham gia huOng (mg, t\l giac, tich C\lC cua nhan dan mai dam bao
thfu1g lqi. Can bQ cfrp xa c~n hi~u ro cO' cfru t6 chilc dan vj mlnh va m6i quan h~ cua SO' da don gian thvc tr,ng h~ th6ng cac tA chuc 0' cAp xi T6 chllc xi Cac dan vi, Cae ton hQi, T6 chuc BOaD th~ Chinh gi80, tin ... IS t6 ehvc linh d,o chinh trj " "
quyen xi hQi ngh~ ngll&ng khac nghi~p (1) (2) (3) (5) (6) (4) chung. (Xem So' d6). ? , , - T6,chilc Danguy - HQi nguai -HDND - Ph~t giao. - M~ttr~ to quoc. kinh t~. cao tu6i. capxa -UBND -Thien chua. - Cac Co' sa - Doan - HQi khuy~n - Tin lanh. -Cong - - " " ' I I I l an. thanh nien. hQc. dich V\l du lich, vui choi - H9i chu th~p - B9 d9i. - H9i Ph\l - H6i giao.
..
- HoaHao. giai tri, nu. da. - Cac - Cao Dai. TDTT... ban - Cong - H9i bao thQ. - Cac tin - L\lc IUQ1lg nganh. doan. - Cac h9i ngh€ nguOng: thO' vii trang. nghi~p. - H9i C\lU thanh hoang, - Cae co chi€n binh. thO' Mfru... quanhanh - H9i nong - Cac cau l~c
b9 sa thieh. chinh S\l dan. - Cac dong hQ. nghi~p. - TruOng - Cac t6 - Cac t6 chilc - Chi b9 - Cac t6 chile - NguO'i lao tuong (mg, tuong (mg va c~p T6 dan thon, dQng, chilctuong ph6, cac chilc s~c lang. (mg vaH9i h9i vien. cac thanh thon/lang vien. -T6 vien. - Cac gia lang, va tin d6. -Dang vien TruOng hQ, truOng TruOng ban. danph6. - Cac thanh vien. Chu y: Cac h? tht5ng 1,2,3,4 a adu ci1ng co, h? tht5ng 4,5 co nai co nai kh6ng, muc a(J, n(Ji dung co thi khtic nhau, nhdt la if cdp th6n, ban, dp. CAn sir d\lng h~ th6ng m~ng lu6i thong tin, tuyen truy€n co hi~u qua nhanh nh~y, dung va tmng·vAn d€ aco sa, n~m thong tin phan h6i kip thai. ************** 1. Cong tac thong tin, tuyen truy€n, c6 d9ng la gl? Phan tfch rn6i quan h~ giua thong tin v6i tuyen truy€n, c6 d9ng? lhR 2. Th€ nao la c6 d(}ng ttv'c quan? GiOi thi~u khai quat.. v~ thong tin lUll d(}ng va cac phuong thilc ho~t dQng cua no. 3. Hi€u v€ cong tac trang tri khanh ti€t nhu th€ nao? M6i quan h~ cua no v&i cong tac thong tin c6 dQng, neu vi dv, phan tich. 4. Nhfrng quy dinh co ban v€ trang tri khanh ti€t acong sa, trong t6 chilc rnQt s6
trong vi~c cu&i, l€ ky ni~rn va don nh~n danh hi~u. Lien ·h~ vi~c trang tri khilnh ti€t
vi~c tang va l€ hQi a dia phuong. .. 1. Qu~ng Anh (2008), 360 CQU hoi If; thu kham pha eong ngh~ thong tin, Nha xufit ban Til di€n Bach Khoa, Ha NQi. 2. Bach khoa tri thue phd thong (2005), Nxb Lao dQng, Ha NQi. 3. Bach khoa tri thilc ph6 thong (2005), Nxb Van hoa Thong tin, Ha NQi. 4. BQ Van hoa-Thong tin: S6 tay cong tac VH-TT vung dan tQc thi€u s6 va mi€n nlii, Ha NQi. 5. Carmine Gallo (2009), 10 bi quy€t thanh cong cua di€n gia Me tai nang nhfit th€ gi&i, Nxb Tre, Ha NQi. ... 6. Cvc Van hoa Thong tin ca sa (2005), 60 nfun cong mc van hoa-thong tin ca sa Ha NQi, HaNQi. 7. Cvc Van hoa-Thong tin co sa (1998), Cong tac thong tin cd a6ng triin lam, Nxb Ha NQi, Ha NQi. 8. Cvc Van hoa-Thong tin co sa (2004), Tai Zi~u nghi~p v~ Van hoa-Thong tin ea sa, Ha NQi. 9. Claudia Mast (2004), TruyJn thong dgi chung-nhfing kiin thue ea ban, Nxb Thong tfut, Ha NQi. 10. Dang CQng san Vi~t Nam: Nghi quyit HQi nghi ztin thu 5 Ban Chdp hanh Trung uang kh6a VIII 11. Hoi dap vJ cong ngh¢ thOng tin va truyJn thOng (2007), Nxb Buu di~n, Ha NQi. 12. Jacque locquis (2004), Tu thong tin din quting CaD, NxbThong cin, Ha NQi. 13. LU9t Bao chi. 14. LU9t xudt ban. 15. LU9t Thuang mgi. 16. LU9t Cong ngh? thong tin. 17. G.V.Ladutina, NhUng vdn a~ cO' ban cua ago airc ngh~ nha bao (2004), Nxb Ly lu~n chinh tri, Ha N9i. 18. Line Ross, Ngh? thu9t thong tin (2004), NxbThong tftn, Ha N9i. 19. Marketing truy~n thong (2008), Nxb Lao d9ng xa h9i, Ha N9i. 20.. Nghr thuQt thong tin (2004), Nxb Thong tftn, Ha N9i.
21. E.P.Prokhorop (2004), CO' sa if iU9n bao chi, Nxb Thong tftn, Ha N9i. 22. PGS-TS Dao Duy Quat (chu bien) quan ly ho~t d9ng til tuOng-van hoa Nxb Chinh tri Qu6c gia 2010, Ha N9i. 23. PGS.TS T~NgQC TfuI (2004), Truy~n thfJngd¢ chUng, Nxb ChfrilitIi Qu6c gia, Ha N9i. 1'7n KY NANG QUAN LY, HUONG DAN, TO CHUC PHONG TRA.O .. VAN HOA VAN NGH$ QUAN CHUNG TREN BIA BAN XA KHU VVC BONG BANG MAKrnULY BUIQUOCBAo A. MVC BieB, YEU cAu 1. Ml}c dich ThOi lugng: 8 ti~t(*) - Cung cdp cho hQc vien OOfmg ki~n thuc co ban v€ ky nang quan ly, huang ddn, t6 chuc phong trao van ngh~ quAn chung tren dia ban xa khu V\lC d6ng bAng. - Bi~t v~n d\lng ki~n thuc co ban v€ ky nang quan ly, huang ddn, t6 chuc phong trao van ngh~ quAn chung tren dia ban xa khu V\lC d6ng bAng vao ho~t d<)ng quan ly va 2. Yeu dn: HQC vien nam dugc ki~n thuc co ban v€ ky nang quan ly, huang ddn, t6 chuc (y dia phuong mlOO . (mg d\lng co hi~u qua trong ho~t d<)ng th\lc ti€n (y dia phuong. B.NQIDUNG 1. Nhfing vin d@ chung v@ phong trao van hoa van ngh~ quin chung 1.1. Bin chit va quy rno eua van hoa van ngh~ quin chung 1.1.1. Ban chat -" t6 chfrc phong trao van ngh~ quAn chung tren dia ban xa khu V\lC d6ng bAng, d6ng thOi van hoa van ngh~ quAn chung bao g6m cit ca cac 1100 VlJC van hoa v~t th€ va phi
v~t th€, k€ ca cae lo~i hinh ngh~ thu~t dugc lUll truy€n va sang t~o mm ooAIn ph\lc V\l
cho dai s6ng van hoa cua OOan dan. D6 la san phAm do tri tu~, nang l\lc cua quAn (*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t chung ooan dan cung v&i c<)ng d6ng xa h<)i lam ra, gin gift phat tri€n. San phAm van hoa ngh~ thu~t chua d\ll1g nhfmg tam tu tlnh cam h6n nhien mQc
m~c, l~c quan, yeu dai va vo eung manh li~t, khao khat vuon i6i chan, thi~n, my cua
qu~n chung nhan dan. Van hoa van ngh~ qu~n chung la tam h6n, la tinh hoa eua dan tQc, chinh VI v~y rna no giau ban s~c, trong sang, lanh m~nh, gian di, ch~t lQc. M6i mQt dan tQc l~i co ban s~c van hoa rieng eua mlnh. No duQ'c t6n t~i thong qua nhfmg ho~t dQng van hoa van ngh~ thuOng nh~t cua qu~n chung, d6ng thai theo thai gian no lUll truyen va hoan thi~n d€ dap (rng nhu c~u cua dai s6ng nhan dan. -. 1.1.2. Quy 1110 van hoa#van ngh~ qufut chung (ca v~t th€ va phi v~t th€) hi~n hthl tren 2 blnh di~n la kho tang van hoa van ngh~ truy~n th6ng quen gQi la van ngh~ dan gian va nhfmg san phAm cua cae ca nhan, ~p th€ lam ra mang hoi tha, voc dang thai d~i quen gQi la van hoa van ngh~ chuyen ho~c khong ehuyen, do la nhfmg san phAm van hoa moo. Kho tang van hoa van ngh~ truyen th6ng cua cac dan tQc bao g6m: - V~ van hoa I1hu: Le hQi, phong t\lC, t~p quan, Am th\lc, trang ph\lc, kien truc nha a, cong trlnh tin nguOng, ton giao (dlnh, den, chua....). - ve ngh~ thu~t nhu: Dan ca, dan vii, nh~c C\l, am nh~c, thO' ca, ho ve, hat ru, tranh, tUQ'Ilg ... da ph~n la truyen mi~ng, khuyet danh. San phAm van hoa van ngh~ m6'i bao g6m: - Bai hat, va kieh, ban nh~c, di~u mua, buc tranh, tUQ'Ilg, thO', tdu....duQ'c sang tac va dan d\ll1g cua tac gia chuyen va khong ehuyen. - Nhfmg cong trlnh kien trUc van hoa xa hQi nhu: Cung van hoa, nha van hoa, eong vien, quang tnrOng... eae eong trlnh kien truc mang yeu t6 tam linh nhu: f)ai li~t
sy, f)ai tuOng ni~m, Lang, mieu... - Cae ho~t dQng van hoa nhu: Am th\lc, thai trang, hQi, Ie duong d~i mang ddu §n xa hQi m6'i, hi~n d~i ... - Kho tang van hoa truyen th6ng va hi~n t~i vo cung phong phu, da d~ng, giau ban s~c cua cac dan tQc Vi~t Nam, trong do mang van ngh~ qu~n chung gift mQt vi tri, vai tro to IOn va quan trQng. 17? - van ngh~ qudn chung sinh ra va t6n t~i cung dai s6ng hang ngay cua qudn .. chung. La nhu cdu, la mon an tinh thdn khong th€ thi€u cua qudn chung til dai nay qua dai khac. 1.2. Chuc nang cua van ngh~ quin chung Van ngh~ qudn chung g6m 3 chuc nang: - Van ngh~ qudn chung th€ hi~n, phan anh tam tu, tinh cam, cua qudn chung. - van ngh~ qudn chung dap (mg nguy~n vQng duqc sang t~o, ho~t dQng va huOng th\l nhfmg gia trl v€ m~t tinh thdn cua qudn chung. .- Van ngh~ qudn chung gop phdn xay d\lllg con nguai m&i, cUQc s6ng m&i cua qudn chung. Trong cUQc s6ng m6i con nguai ai cling co nhfmg tam tu, tlnh cam, u&c rna hoai bao, ai cling co nhfmg cam xuc tru&c thien nhien hay gifra nguai v&i nguai. Nhfmg lo~i hlnh ngh~ thu~t la phuong ti~n hfru hi~u va eo th€ noi la thu~n lqi nh~t d€ con nguai gui g~m, bQc lQ cam xuc, tam tu, tlnh earn, hoai bao eua minh. C6 nguai su d\lng thO' ca d€ bQc lQ tam tu, nguai thl gui g~m long minh vao nhfmg dong nh~c. Nguai thl say me thien nhien tuai d~p va th€ hi~n no qua nhfmg mang mau, net , vee Hay khong tIVc ti€p sang t~o ra nhfmg tac phAm thO' ca, rth~c hQa thl hQ th€ hi~n uac rna, tlnh yeu eua mlnh bAng nhUng phim dan, nhUng bai hat, vii di~u... Cling til nhfmg lai ca, di~u mua, bai thO' hay buc tranh, ban nh~c ~y da suai ~m tam h6n m6i nguai, ch~p canh cho nhfmg phut giay lang m~n cua con tim bay b6ng. Chfnh til nhfmg ho~t dQng mQt cach binh dj, h6n nhien xu~t phat til day long minh,
nhfmg gia tti tinh thdn tuy~t vo; ~y thuc dAy con ngum huOng tm chan, thi~n, my trong
eUQc s6ng lao dQng va d~u tranh ddy gian kho. Nhu v~y, ba chuc nang cO' bim cua van ngh~ qudn chung da t~o suc m~nh dua van ngh~ qudn chung tm m6i con ngum, m6i gia dinh, m6i bim lang xa xoi, m6i dan tQc, vUng mi€n va t6n t~i, lUll truy€n, phat sinh phat tri€n til th€ h~ nay tm th€ h~ khac. Do chinh la van ngh~ qudn chung. 1. 3. Nhihlg d,c tinh n6i b,t eua van ngh~ quin chung - Van ngh~ qudn chung til xua d€n nay d€u da nbi b~t nhfmg d~c tinh sau: a) Dgc tinh vJ xii h6i hQc - Tinh dja phuong, dan tQc. - Tinh nganh ngh€. - Tfnh t\1 than v~n dQng. - Tinh pho twong va ganh dua. - Tfnh hoa nh~p cQng d6ng. Trong cac d~c tinh tren tru6'c h€t phai nhdn rnfilnh d~c tinh dja phuong. BOi. do chfnh la cdi toi cua van ngh~ qu~n chung. Tinh dja phuang &day cling la tfnh dan tQc, , vung mien. , Vi d\l: Nh~c d€n quan hQ la nh6' t6'i B~c Ninh v6'i cac li€n anh, li€n chi duyen dang, m~n rna. Noi d€n dan tinh va IUQ1l cQi la nh6' ngay t6'i cac co gai Tay Cao B~ng, B~c C~n. MQt vUng Tay Nguyen d~y n~ng gio nh~c ta nh6' t6'i nhfrng mai nha rong cua dan tQc Ba Na v6'i nhfrng dern k€ khan cua gia lang. Nghe ti€ng c6ng chieng yang dQi luc khoan nh~t r.Lhu su6i chay, luc rao rao nhu mua rimg la nh6' t6'i cac chang trai dan
tQc 13 De trong nha dai Dak L~... Di~u ru & Tay B~c cung di~u ho di~u ly & Mi€n Tay
Nam BQ, & mi€n Trung n~ng lira hay cac Ian di~u cheo, tu6ng no d€u co que huong rieng, co dang ve rieng. Nhfrng cai rieng cua m6i dja phuong, vUng mi€n, dan tQc chfnh la cai lam nen ban s~c. Cling nhu tinh dja phuong, dan tQc, vung rni€n. Trong cac cUQc lien hoan, hQi di€n van ngh~ do T6ng Lien doan Lao dQng Vi~t Nam t6 chuc, m6i don vj nganh ngh€ l~i co mQt chuang trlnh bi€u di€n v6'i cac ti€t rn\lc ngh~ thu~t mang net rieng cua nganh mlnh. Va cling chinh VI th€ rna cac ho~t dQng van ngh~ quful chung co tinh pho truong, ganh dua va hoa nh~p cQng d6ng. b) Dgc tinh vJ van hoa hQc - Tfnh truy€n th6ng, k€ thira. - Tfnh blnh dan gian die - Tfnh tl)' Sl)', tam tr~ng. - Tinh giao lUll. - Tfnh ngqi ca, khich l~. 174 , ... Nha c6 nhUng d~c tinh tren rna van ngh~ quftn chung la m6n an tinh thftn vo gia
til th~ h~ khong th€ thi~u cua quftn chung nhan dan. NhUng gia trj tinh thftn fty truy€n eha ong eho th~ h~ con chau va eu th€ n6 duQ'c chQn lQc, t6n tl:li, truy€n ba va ti€p nh~n m<)t cach tl! giac tra thanh m<)t kho tang van h6a vo cung phong phu da dl:lng, d~c sfic. Til nhUng gia trj tinh thftn cao d~p fty tl:lO nen suc ml:lnh lftp bi€n, dai non va tlnh yeu con nguai, que huong, dan t<)c cua cac th~ h~ nguai Vi~t Nam ta. 1.4. Phtro1lg tltWc a,t t1+Bg cia ViR ~ q,.i. dI• • G6m 2 phuong thuc: HOl:lt d<)ng tlJ than va HOl:lt d<)ng c6 t6 chuc a) HOf;lt Q6ng t1l than La nhUng sinh hOl:lt van h6a, ngh~ thu~t cua m6i ca nhan, hOl:lt d<)ng buac dftu d€u mang tinh tlJ phat theo nhu cftu chu quan. HOl:lt d<)ng nh~m m\!c dich b<)c 1<) tam trl:lng (bu6n vui, hOn gi~n, t6 tlOO... ) cling c6 khi chi la ngftu hUng (vila lam m<)t vi~c gl d6 vila cftt len ti€ng hat, ngam mQt cau tha...). HOl:lt d<)ng tlJ than cling la net n6i b~t eua cac ca nhan c6 nang khi€u, hay cao han nfra la tai nang trong cong vi~c sang tl:lO ra nhUng tac phftm, ra nhfrng gia trj v€ van h6a ngh~ thu~t. HOl:lt d<)ng tlJ than c6 cac d~c di€m: - HOl:lt d<)ng khong ph\! thuQc vao thai gian, khong gian, moi truOng, hoatl eanh. Co nhUng chi€n sy cach ml:lng ng6i trong lao til vftn lam ra OOUng bai tha dfty tri khi bftt khuftt rna dl:lt dao ni€m tin vao ngay mai tuai sang. C6 nhUng ban nhl:lC, bai ea duQ'c hoan thanh trong lile nua dem khi mQi nguai xung quanh dang ngon giftc, chi c6 tae gia va ngQn n€n lung linh vai am nhl:lC la con thuc. ~'- - HOl:lt d<)ng tl! than khong ph\! thu<)c nhi€u vao di€u ki~n ca So' v~t chftt cling nhu y~u t6 cua chu th€ hOl:lt d<)ng nhu: thanh phfut dan t<)c, ton giao, gi6i tinh, ngh€ nghi~p, ... ~ hay tu6i tac. Dung la nhu v~y, dil giau, ngheo, a dau, lam ngh€ gl, tre trung hay da gia v§n c6
th€ cftt len ti€ng hat, ngan len nhUng dong tha hay ve mQt buc tranh, n~ mQt pho tllQllg d€ bQc 1<) tam tu, tlnh cam mlnh, th€ hi~n SlJ dam me sang tl:lO hay nguOng m<) m<)t ve d~p cua khach th€. HOl:lt d<)ng tl! than la hOl:lt dQng dm thuOng, tl! nguy~n, rna dinh cao cua n6 la ten tu6i cua cac ngh~ nhan, cac tac gia v6i gia trj to lOn, vo gia cua san phfun tinh thfut. b)Hogta6ngcot6chuc La ho~t dQng thea phuong thuc t6 chuc ban, nh6m dQi,4& doan thuOng do chinh quy€n ho~c doan th€ dUng ra sang l~p, quan lYe Hi~n nay cling hlnh thanh nhi€u dQi, nh6m, ban van ngh~ ban chuyen do mQt gia dlnh thanh l~p va ho~t dQng. NQi dung ho~t dQng cua ban, nh6m thea phuong thuc gia dlnh cung kha phong phu, c6 kha nang xay d\lIlg duqc chuong trlnh chuyen mon quy mo lOn, chfrt lU<)l1g cao. T6 chuc dQi, nh6m c6 kha nang Ho~t dQng nay cling d€ thang trdm bai nhi€u nguyen nhan khach quan va chu tranh kh6i quan. BOi VI day la ho~t dQng cua rnQt ho~c nhi€u t~p th€, do d6 khong th€ nhUng phat sinh phuc t~p n€u nhu trong t~p th€ fry thi€u S\1 d6ng tam hi~p l\1C va thi€u nang l\1c, tai chfnh cho ho~t dQng. Nha nuac da co chu truong xa hQi h6a cac ho~t dQng van h6a ngh~ thu~t. Chu twang nay t~o them duqc ngu6n l\1c d6i dao cho cae ho~t dQng van h6a ngh~ thu~t, nhdt la trong cae ho~t dQng c6 tdm VI mo khu V\lC, qu6c gia va cae ho~t d<)ng mang tinh d~c thu nhu ho~t d<)ng tam linh, tir thi~n, quang ba do dia phuong ho~c dan vi dUng ra t6 chuc th\1c hi~n. N€u ho~t d<)ng tu nhan la ho~t d<)ng mang tinh t\1 phat, t\1 nguy~n ddy cam hUng, t6 khach quan nhu thai gian, khong gian, moi truOng, t6 khong ph\! thuQc vao cae y€u
hoan canh hay co sa v~t chfrt thl ho~t dQng co t6 chuc l~i cdn nhi€u d€n cac y€u
khach quan d6. Cac y€u t6 khach quan anh huOng nhi€u d€n muc dQ thanh b~i cua m6i chuong trlnh ho~t dQng t~p th€. Cdn thi€t d6i vai can b<) qufm ly va ho~t dQng van h6a van ngh~ a co sa la phai
nAm vfrng va xac dinh ra d~c di€m cua cac phuong thirc ho~t dQng d€ c6 k€ ho~ch va bi~n phap t6t. Cling cdn bi€t khai thac th€ m~ cua tirng phuong phap, bi€t k€t hgp cac phuong phap ho~t dQng trong m<)t di€u ki~n nhftt dinh nao d6 d€ ho~t dQng cua qUdn chung d~t k€t qua cao nhftt. 2.Nhihlg lo,i bloh cO' ban cua phong trao van boa, van ngbi quin cbung 1'7t:.. , a) HO{lt ilpng v~ ca nh{lc va mua Hat dan ca g6m cac di~u ho, di~u ly, hat tin nguOng, ve giao duyen, hat d6, hat d6i dap, truy€n th6ng ... Hat rn6'i g6rn cac bili hat duQ'c sang tac qua cac thOi kY til tru6'c cach rn~ng thang tam d€n nay cua nh~c sy chuyen nghi~p va khong chuyen. th6ng nhu: nh~c C\l bQ go (c6ng chieng, T'nrng, tr6ng Choi cac nh~c C\l truy€n phach...), nh~c C\l bQ day (dan tranh, nhi,. bfiu, tinh...), nh~c C\l bQ hoi (sao, ken, khen...). Choi cac nh~c C\l phuong my nhu: ghi ta, violon, m8ngdolin, tr6ng, ken, sao... V€ mila c6 mila truy€n th6ng dan gian, mila tin nguOng va mila m6i. sang tac v€ cac d€ tai tlnh yeu, lao dQng san xuAt, mila kern thea bai hat cua tac gia chuyen nghi~p
va khong chuyen a cO' sa. Mila t~p th€ moi, mila xoe (dan tQc Tay, Thai), mila xoang
(cac dan tQc Tay nguyen). D~c bi~t hi~n nay mila thi€u nhi a cac truOng ph6 thong cO'
sa, acac cung thi€u nhi, nha van h6a thi€u nhi la mQt ho~t dQng van ngh~ thi€u nhi c6
chAt luqng va phong phil. b) HO{lt ilpng san kh[;u quOn chung-san kh[;u khong chuyen G6m c6 cac lo~i hlnh ngh~ thu~t nhu: - Kich n6i ng~n, dai. - Tu6ng, cheo, cai luang, kich dan ca. - Mila r6i cac lo~i (c~n, nuoc, tay, que ... ). - TAu hai, tdu vui va cac trich do~n san khAu truy€n th6ng. - Ao thu~t, xi€c. Trong lo~i hlnh san khAu c6 rthi€u ho~t dQng do mQt gia dlnh hai ba th€ h~ ong trlnh dien ca ba, con, chau cUng tham gia. Trong dan gian quen gQi la ganh hat, co th€ mQt va cheo, tu6ng ho~c cai luang trQn mQt dem. Nhting gia dlnh ngh~ thu~t nhu th€
nay da co anhi€u tinh thanh trong ca nuoc. Tuy nhien, cling khong it "dom ngh~ thu~t
san khAu gia dlnh" khong t6n t~i duQ'c vi ngh~ thu~t khong nuoi n6i ca gia dlnh. Hi~n t~i nhi€u trung tam van h6a a dia phuang c6 thanh l~p cau l~c bQ san khAu d\la tren phuang thirc xa hQi h6a. c) V~ thO' van va hO{lt ilpng thtr vifn, tii stich G6mco: - Lam tho, binh tho, ngam tho. - Tim hi~u sach bao, thi k~ chuy~n. Nhfmg lo~i hlnh ho~t dQng nay g~n vai cac tu sach, thu vi~n, bUll di~n van hoa
xa, cac truOng ph6 thong co So', nha thi~u nhi axa, phuOng. Ngoai ra con c6 ho~t dQng
cua mQt s6 cau l~c bQ nhu nguai cao tu6i ho~c C\IU chi~n binh. Nhi€u gia dlnh cling gom g6p l~p thanh tU sach cho cac thanh vien trong nha tim hi~u, dQc trong luc r6i rai. d cac dia phuong mi€n nui, vUng d6ng bao dan tQc ho~t dQng sach, bao con thua
vfuIg. D~ s6 chi co til sach anhit van hoa huy~n, it gia dlnh co til sach rieng. D~ kh~c
ph\lc tlnh tr~ng tren, di~u cAn thi~t d6i vai can bQ van hoa va chinh quy~n co So' acac
vling mi~n nay la cdn ddy m~ ddu tu cho phong dQc a nha van hoa,'a truOng ph6
thong co sa. Luon chu y tai vi~c tuyen truy~n, c6 vii t~o thanh phong trao, thanh th6i
quen dQc sach, bao, lam tho, binh tho cho cac tang lOp, cac lua tu6i trong qudn chung
nhan dan aco sa. d) V~ my thuQi, nhiip anh, triin lilm Bao g6m cac ho~t dQng nhu: - Ve tranh, n~n tuqng (deo tuqng g6, da, th~ch cao ... ). - Ch\lp cinh, quay camera. - Chi~u phim, video. - Trung,bay, tri~n lam trong nha truy~n th6ng. Cac ho~t dQng cua lo~i hlnh nay cling dugc ti~n hanh a nhi~u dia di~m khac
nhau: Trong nha, trong phong rQng, trong cac sanh, 16i di ho~c trong vuOn, trong cong
vien, qu3ng tnrOng d~u dap (rng dugc ho~t dQng lo~i hlnh nay. d Tay nguyen con c6
nhi~u tlrqng nha m6. d nhi~u dia phuong co truy~n th6ng n~ to he, ph\lc V\l cho d6i tuqng tre em. Hi~n nay nhi€u dia phuong phat tri~n ngh~ lam tuqng ph~t va cac lo~i tuqng khac vai nhi~u kich cO', ki~u dang vo cling phong phil b~ng cac v~t li~u rmu: g6, da, th~ch cao, da quy ...ph\lc V\l trong nuac va khach du lich. 17~ il) v~ khai thtic hao tan van hoa, van ngh? c6 truy~n voi cac ho~t dQng nhu: - SlID t~m, hQc hoi, ghi ehep l~i cac Ian di~u dan ca, ca dao, ho vee Quay phim ch\1p anh cac vfi di~u dan gian cua cac gia lang, truOng ban, cac ngh~ nhan cao tu6i thuQc cac vUng mien, dan tQc. - Suu t~m, sao chep cac hoa van, hQa ti€t, mau s~c, hlnh kh6i trong trang tri nQi
th~t acac cong trlnh cong cQng va tu nhan nhu den chua, lang tftm, nha c6...ho~c tren
cac san phftm, d6 dung co gia tri truyen th6ng nhu ao, vay, khan, chan g6i, trang suc cua cac dan tQc. NhUng ho~t dQng tren thuOng do cac nha chuyen mon, nha nghien c(ru lich sir
van h6a hay cac hQa sy, ngh~ sy thlJc hi~n. Cac dQi van ngh~ a cO' sa thi thuOng hQc
thu va trlnh di€n l~i cac bai hat, di~u mlla, ng6n dan, di~u nh~c c6 truyen cua cha
hoi, ti€p ong, cua dan tQc mlnh do cac ngh~ nhan cao tu6i trong vUng truyen d~y. Tren t~t ca cac dia phuong trong ca nuoc adau cling c6 ho~t dQng l€ hQi. Bay la
t6 tam mQt lo~i hirili sinh ho~t van h6a qu~n chung c6 cQi ngu6n, truyen th6ng va y€u linh. Ho~t dQng nay mang tinh c6 k€t cQng d6ng cao. L€ hQi bao g6m cac lo~i hlnh l€ hQi: L€ hQi dan gian, L€ hQi ton giao tin nguoog, L€ hQi lich sir Cach m~ng, L€ hQi du nh~p tir nuoc ngoai vao, L€ hQi Van hoa, Th€ thao va Du lich. L€ hQi c6 truyen c6 tir lau dO'i gfut lien voi SlJ tich lich sir cac anh hUng dan tQc, cac nhan thAn duQ'c thO' tg, lUll truyen trong nhan dan cac dan tQc, cac dia phuong. C6 l€ hQi cua rnQt lang, rnQt xa, ...mQt vUng, cling c6 l€ hQi cua ca nuoc. L€ g~n lien voi hQi. Tuy v~y cling c6 nhUng ho~t d<)ng l€ rna khong co hQi (L€ thanh thuQc Ki to giao ... ) va nguQ'c l~i ho~t dQng hQi rna khong co l€ (HQi hat dam, HQi 16ng t6ng hay HQi hat quan hQ ... ). L€ hQi cach m~ng con gQi III l€ hQi rnoi duQ'c t6 chuc d€ ky ni~rn cac ngay lich sir cua d~t nuoc, eua que huong nhu ngay giai ph6ng, ngay dQc l~p, ngay chi€n th~ng, ngay thanh l~p, ngay sinh nh~t danh nhan, lanh t\1. g) HO(lt il~ng Ii h~i, tham quan du Ijch Dli Ia I€ hQi rnai hay I€ hQi truy~n th6ng thl cling Iuon co hai phftn Ia phftn I€ va Phdn Zi: La nghi thuc vai vi~c nhfut rn~nh vai tro, gia tri cua d6i tUQllg duQ'c ton phftn hQi (co th€ phftn I€ Ia chinh, hQi Ia ph\! ho~c khong co va n.guQ'c I~i). Phdn hi)i: La cUQC vui huOng (mg I€, ghi d~u ~n cho cac thanh phftn quftn chung vinh hanh I€. tharn gia I€ thong qua cac tro chO'i truy~n th6ng nhu du tien, n~u com, nem con, bfuI cung, bO'i chai ... cuQc vui chO'i duai hlnh thuc Ia cll9c thi d~ khich I~ cho nguai tham :- gia tro chO'i va t~o khong khi cho I€ hQi. MQt Io~i hlnh van hoa quftn chung da hlnh thanh va phat tri€n nhanh, m~nh tren
ph~rn vi ca nuac trong hon rnQt th~p ky qua tai nay do Ia ho~t dQng du Iich. Du Iich
rna con Ia ffi9t nhu cftu cua dong dao ngum Vi~t
khong chi danh cho khach qu6c t€
Nam hom nay. Du Iich khong chi ad6ng b~g, thanh ph6, bai bi€n rna du Iich len tai
nlii cao, vao tai rimg sau, den vai tirng rma d6ng bao dan tQc. Dap (mg nhu Cftll kham pha tIm hi€u, thuOng ngo~n phong canh cua khach du Iich, con kern thea do Ia mang tai cac gia tri van hoa khac nhu ~rn th\lc, van ngh~, san v~t d~c s~c cua dan tQc, que huang cho khach du Iich. Quftn chung nhan dan a nhi~u vUng, nhi~u dia phuong ngay nay khong chi ua
chuQng du Iich rna con bi€t dftu tu lam du Iich vai cac hlnh thuc nhu du Iich sinh thai, du Iich tam Iinh, du Iich hQi I€, du Iich bi€n, rirng, lang que ... Tren day Ia rnQt s6 Io~i hlnh van hoa ngh~ thu~t dang duQ'c quftn chung quan tam va huOng (mg rn~nh me, rnang I~i hi~u qua ra r~t trong dai s6ng van hoa va kinh t€ cua 2.2.1. Phan lo{li hO{lt 4png a) HOlJ,t Qi)ng thuimg xuyen xa hQi, gop phftn t~o nen bQ m~t tuO'i sang cua xa hQi nh~t Ia til khi d~t nuac buac vao
thai ky d6i mm, hQi nh~p va phat tri€n vm cO' ch€ kinh t€ thi tnrOng. La cac ho~t dQng thea nhu cftu thuOng nh~t cua quftn chung. Do Ia ho~t dQng co t6 chuc thanh tirng nhorn sa thich trong cac cau I~c bQ cua hQi (ph\! nil, C\ID chi€n binh, nguai cao tu6i ... ). Ho~t dQng don Ie cua ca nhan, cua gia dlnh hay cua rnQt lQ() nhom t\l I~p g6rn nam bay ca nhan bi€t hat, bi€t dan ph\!c V\l gop vui cho rnQt t~p th€, mQt gia dlnh co nhu cAu. Con co cac ho~t dQng khac nhu hat Karaoke, qu6c t8 .. vli...Nhu v~y, ho~t dQng thuOng xuyen khong ph\! thuQc vao k8 ho~ch dinh s~n til truac, n6 c6 th~ phat sinh thea nhu cAu. D~c di~m n6i b~t cua lo~i ho~t dQng nay la thai IUQl1g ho~t dQng, linh ho~t v€ s6 IUQl1g tinh linh ho~t, linh dQng. Linh ho~t v€ nguai tham gia, linh ho~t v€ cO' sa v~t chfrt, di€u ki~n tri~n "khai, y8u t6 ph\l trQ', y8u t6 ky thu~t. b) Hot;lt a(Jng ajnh kY f _ La ho~t dQng thea k8 hOl;lCh, dlJ an da dinh s~n til dAu nam ho~c til truac d6 mQt ,.
~ thai gian cho ca mQt nam c6 khi til 'nam trirac. Ho~t dQng dinh ky c6 trong mQt nam thuOng khong nhi€u nhung IOn v€ quy
mo. Co ho~t dQng vai tuAn, vai thang mm I~p I~i. C6 hOl;lt dQng mQt nam ho~c vai nam
mai I~p I~i mQt IAn Vi d\l: nhu ho~t dQng van h6a tam linh thl dinh ky vao ngay m6ng mQt va ngay r~m (am lich). Hay la vao dip cung I€, I€ hQi hang nam adlnh, chua. Ho~t dQng I€ hQi truy€n th6ng hay I€ hQi m6'i th1 di€n ra m6i nam mQt Ifill nhu I€ hQi D€n HUng, I€ hQi ChUa Huang, I€ kY ni~m Ngay Lao dQng Qu& t8 hay Qu6c khanh. Co nhUng dinh ky 2 nam ho~c 3 nam mai t6 chuc mQt IAn, nhu cac cUQC hQi di€n van ngh~ quAn chung, cUQc thi nguai d~p, hoa h~u ... hay thi chuyen nganh ngh~ thu~t. Cac ho~t dQng dinh ky nay thuOng do Nha nuac ho~c cac cO' quan, ban nganh, doan th~ cac cfrp t6 chuc quAn chung nhan dan huOng Ung tham gia. Ngay nay cling c6 nhUng ho~t dQng dinh ky do mQt dan vi, mQt cong ty tu nhan
dUng ra t6 chuc. Da co nhi€u hOl;lt dQng dinh kY quy mo IOn duQ'c xa hQi hoa d~ giam
bat vi~c dAu til kinh phi cua Nha nuac. ...... D~c di~m cua ho~t dQng dinh kY la phai duQ'c chuAn bi ky mQi khau, doi hoi dAu tu nhi€u v€ suc IlJc, kinh phi, k~ ca phuong ti~n ky th~t va s6 IUQl1g th8.nh phfill tham gia. c) Hot;lt a(Jng a6t xuJt Truac h8t d6 la ho~t dQng khong n~m trong k8 ho~ch ho~c dlJ ki8n til truac. N6 nay sinh ra d~ dap Ung nhu cAu va hollil canh khach quan nhu ph\lc V\l mQt nhi~m V\! D~c diem cua ho~t dl)ng dl)t xuAt la tiOO bi dl)ng, VI th€ d€ dam bao cho ho~t chiOO tri dl)t xuAt cua dia phuong, don vi ho~c don ti€p ml)t doan khach quan trQng til
cAp tren v€ tham dia phuong cO' sa. nhi~m va quy€t doan cao. Phai linh ho~t v~n d\!ng OOUng kha nang cua qu~n chung d€ t~o nen ml)t suc m~OO th\lc hi~n hoan thanh OOi~m V\l. dl)ng dl)t xuAt co k€t qua t6t doi hoi nguai can bl) ph\! trach phai co tiOO th~n trach c~n quan tri~t tu tuCmg chi d~o d€ chu dl)ng tlm ra OOUng phuong phap, bi~n phap Cac ho~t dl)ng du thuOng xuyen, diOO ky hay dl)t xuftt cling d€u co gia tri tiOO
th~n nhu nhau, d€u doi hoi d~t duQ'c k€t qua nhAt dinh. ChiOO VI th€ can bl) van hoa xa dung, co hi~u#qua nhAt. Trong OOUng nam g~n day, dOi s6ng xa hl)i da chuy€n bi€n tich c\lc, bi€u hi~n a m~t bang kinh t€ va van hoa a m6i vUng mi€n d€u da duQ'c nang len ro r~t. CO' ch€
thi truOng hoa OO~p amQi nO'i, tiI thanh ph6 d€n nong thon, tiI d6ng b~ng d€n
mi€n nui. Nolen 16i vao tAt ca cac 1100 V\lC, mQi quan h~ xa hl)i k€ ca OOUng m6i quan h~ trong gia dlnh, be b~n, nhUng lInh VlJC tam liOO, dai s6ng van hoa tinh th~n. kiOO t€ Trong cO' ch€ kinh t€ thi truOng, van hoa ngh~ thu~t cling tra thanh hang hoa rna th~m chi chi v6'i cuong vi la ml)t cong dan chung ta cling c~n nh~n thuc nhfing m~t nguai ta co the mua ban va So' hilu. Ml)t can bl) chiOO quy€n hay can bl) van hoa cO' So', 2.2.2. Nh~n xet tich C\lC va h~n Ch€ cua van hoa trong cO' ch€ thi truOng. - NhUng m~t tich c\lc: Nha cO.chinh sach kinh t€ m6'i suc lao dl)ng duQ'c giai phong, nang l\lc duQ'c phat
huy, dffi s6ng nhan dan lao dl)ng a nhi€u dia phuong, vUng mi€n da giau len nhanh
chong, co "bat an bat d€" nen vi~c mua s~ cac phuong ti~n, trang thi€t bi san phAm thuCmg thuc van hoa van van hoa nhu d~u may, bang rna, tivi, sach bao, loa dai ... d€
ngh~, n~rn b~t thong tin, rna mang ki~n thuc, tAm nhin ngay mQt bUng pMt m~ me.
anhi€u lang que, vUng mi~n da mQc len cac cong trlnh van hoa khang trang, bl) m~t
nong thon cling d6itn6i v6i OOi€u OOa cao, ph6 xa cip n~p. Trong OOi€u c6ng trlnh van hoa, tin nguOng duQ'c sua sang nang cAp ho~c xay m6'i da co S\l dong gop cong suc c6ng 1R? hi€n ti€n b~c khong 006 cua nhi€u ngum dan va doanh nghi~p tu ooan. Kinh t€ phat tri€n la don bAy thuc'" dAy S\l phat tri€n cua van hoa ngh~ thu~t. .. Nhi€u hlnh thuc sinh ho~t van hoa, van ngh~ nhu: Lien hoan, hQi thi, hQi di€n, ky thf>ng lOn, nho duQ'c khoi ph\lc nhanh chong. Nhi€u v~t l€ hQi truy€n ni~m, hQi he, g~p m~t, giao lUll, tham quan, du lich, tham vi€ng ... lien WC va. rdm rQ
rna rae Nhi€u
phAm van hoa, cong trlnh van hoa duQ'c qudn chung nhan dan lam m&i ho~c ph\lc h6i nguyen tr~ng tra thanh hang hoa, di€m d~n d€ ph\lc V\l cho nhu cdu dai sf>ng nhan dan trong nu&c va khach du lich. Nhi€u di san van hoa v~t th€, phi v~t th€ c6 truy€n co dip ~\ duQ'c phat huy, g~n k€t v&i dai sf>ng thuOng nh~t cua nhan dan. Phong trao van hoa
van ngh~ dan gian truy€n th6ng phat tri~n bAng nhi€u tac phAm, san phAm van hoa, van
ngh~ m&i ~a dai mang gia tri van hoa truy€n
thu tinh hoa van hoa thf>ng dan tQc va ti€p ngh~ thu~t th€ gi&i b6 sung va thuc dAy nhau phat tri~n. Cac ho~t dQng van hoa van ngh~ qudn chung phat tri€n m~nh ca v€ b€ rQng (sf> luqng) va chi€u sau (ch~t luqng) v&i S\l nhi~t tlnh huOng (mg, tham gia cua dong dao qudn chung nhan dan. Qudn chung nhan dan lam ra van hoa, van ngh~. Qudn chilng rthan dan huOng th\l thf>ng. Nhung no th\lc S\l khai s~c van hoa, van ngh~ la Ie thuOng tlnh da thanh truy€n m~nh nle khi co don bAy kinh t€ tac dQng. Tuy v~y, don bAy kinh t€ ~y cling co khi t~o nen nhfrng b~t c~p cho xa hQi. - Nhfrng m~t tieu C\lC: S\l c~nh trarth trong ho~t dQng kinh t€ thi truOng, t\l do thuong m~i lam giau da nay sinh nhfrng tieu C\lC trong moi truOng va dai sf>ng xa, hQi lam anh huOng khong nho d€n n€n tang va bQ m~t van hoa cua xa hQi. S\l phan hoa giau ngheo trong mQi giai tAng xa hQi, th~m chi ngay trong anh em mQt gia dlnh, dfut tm vi~c hlnh thanh nhfrng If>i sf>ng khong lanh m~, lam tr6i d~y nhfrng hu t\lC, tu tuOng l~c h~u, C\lC bQ dia phuang...va xuAt hi~n nhfrng h3.nh vi ph~m
phap: Tham 0, tham nhiing, moc ngo~c, hf>i lQ, ch~y chuc, ch~y an, buon l~u, buon
hang qUf>c c~m, lQ'i d\lng chilc quy€n ... Nhfrng If>i s6ng, tu tuOng, hanh dQng ~y an mon va lam bang ho~i cac gia tri van
hoa, can tra khong nho bu&c phat tri~n cua phong trao qudn chung, lam nh\lt y chi cua khong it can bQ phong trao van hoa. Truac t100 h1nh th\lc t€ cua xa hQi, OOi€u nguai da co OOUng OO~n thuc l~ch l~c
v€ vai tro, vi tri cua ho~t dQng van hoa cO' sa. Chiln buac truaC"OOUng kho khan v€ S\l
thi€u h\lt kinh phi cho ho~t dQng van hoa, x€p van hoa xu6ng h~g cu6i cUng OOdt la tru&c m~t bi hao t6n. Trong OOUng nguai co nh~n thuc l~ch l~c
khi thdy lQ'i ich kirlh t€
do khong it la can bQ cO' sa. NhUng can bQ cO' sa nay thuOng chi t~p trung chi d~o va
lam giau rna sao OOfulg vi~c tim bi~n phap, phuong an xay d\lIlg dffi
dAu ill lam kinh t€, s6ng van hoa cho quAn chung vm quan di€m "chua co van hoa van ngh~ chua ch€t ai". tham gia 110~t dQng van hoa, van ngh~ acO' sa
cling nay sinh OOUng suy tiOO thi~t han. N6i b~t ooAt la til tu t€ ca OOan len tren tdt ca. Hang nam aOOi€u nganh, OOi€u dia phuong t6 chuc hQi thi, hQi di~n van ngh~ th€
thao quAn chung, til tu Cling co OOUng don vi, dia phuong mai 10 lam kiOO t€ rna ill ch6i tham gia cac ho~t dQng phong trao van hoa van ngh~. 3. Xay dl}'Dg dQi van ngh~ a CO' sa (xii, dp, thOD, baD, CO' quaD, don vi...) 3.t.TInh hinh chung Nhan dan ta trai qua bao nam thang, bao thai kY lich sir, ill B~c tai Nam, ai ai
cling yeu thich duQ'c thu truac cach m~ng, trong xa hQi chua co ho~t dQng dQi, doan ngh~ thu~t chuyen nghi~p cua Nha nuac rlhung da co OOUng "gaOO hat", rlhUng dQi, dom ngh~ thu~t cua mQt gia dlnh, cua OOUng ngh~ OOan t~p hQ'P l~i vm OOau d€ ~p luy~n va trlnh di~n OOUng trich
do~, OOUng va dien ph\lc V\l d6ng bao cr OOi€u nm. Til sau cach m~g Thang Tam, trong khang chi~n do OOu c~u doi hoi clla cong tic v~ dQng, tuyen truy€n cach m~g va nguy~n vQng clla dOi. s6ng tinh th§n qu8.n chUng, nhi€u dQi dom ngh~ thu~t ban chuyen nghi~p va chuyen nghi~p dugc thanh l~p. Til do da hlnh thaOO va t6n t~i OOi€u dQi ngh~ thu~t truy€n th6ng: Tu6ng, cheo, cai luong, kich noi triOO di~n cac va dai, ng~n v&i nQi dung ph\lc V\l san xudt, daOO gi~c gift lang va cac tfch truy~n lich sir, anh hung dan tQc. Co dQi s6ng dugc dam ba V &i OOUng nguOi thuOng tf\lc ti€p .. chl)C nam, di~n hang tram bu6i nhu: DQi tu6ng D6ng Ky' (BAc Ninh), DQi cheo Nam
t\lC ra dai nhi€u dQi ngh~ thu~t t6ng hQ'P ca san khfru va
Dan (Ninh Blnh) ...Til do ti€p
ca nh~c mua m&i anhfrng xi nghi~p, nha may, truOng hQc, cO' quan, dan vi. Phong trao
van ngh~ qUfrn chung phat tri€n nhanh chong nhu phong trao "Ti€ng hat at ti€ng born", "Hat cho d6ng bao toi nghe" ... la nhfrng dqt song dang trao trong bi€n ca van ngh~ nhfrng nam ca nu&c ra tr~n. Cac vUng d6ng bao dan tQc Tay.Nguyen, Tay BAc, Vi~t BAc vdn am vang nhfrng th6ng v&i ti€ng c6ng chieng, T'rung, tirih tAu, khen be, ken, sao. dem nh~c truy€n Nhung phong trao thllilc len lilc xu6ng, nhi€u d{>i ngh~ thu~t, nhi~u dia phuong khong duy trl duqc phong trao van ngh~, nhi€u dQi ngh~ thu~t san khfru tu6ng, cheo, cai luang ngirng ho~t dQng. Nguyen nhan mQt phdn khong nh6 la do hoan canh kinh t€ g~p nhi€u kho khan, nhfrt la nhfrng nam d~u sau ngay Mi€n Nam duQ'c hoan toan giai ph6ng. MQi ca rlhan, mQi don vi t~p th€ huOng m~nh vao lam kinh t€, thao gO' kh6 khan cho kirth t€ len hang ddu, van hoa van ngh~ rO'i xu6ng hang cu6i cling. Dai s6ng van hoa van ngh~ cua qUfrn chung co nhfrng thang trfrm nhung nhi~m V\l tuyen truy€n, xay d\lIlg l~i dfrt nu&c sau chi€n tranh thi cfrp bach va quan trQng. Nha nu&c da kip thai c6 nhi€u chu truang, chinh sach khoi ph\lc va phat tri€n cac ho~t dQng
van hoa, van ngh~, chu y nhfrt la khu V\lC dan vi cO' sa xa, phuOng, thon, ban. Til do
cong tac van hoa van ngh~, thong tin tuyen truy€n duQ'c khO'i thong v&i vi~c thanh l~p nhi€u dQi van ngh~ nhu dQi van ngh~ thong tin, dQi tuyen truy€n van hoa, dQi ngh~
thu~t ban chuyen akh~p cac vUng mi~n, dia phuong, don vi. 3.2 . Vai tro, vi tri cua t6 chifc dQi van ngh~-thongtin crr sa cUng v6i cac dQi nh~c truy~n th6ng nhu c6ng chieng a Tay Nguyen, cac lOp ngh~
nhan hat nhfrng Ian di~u dan ca Sli, lUQ1l, cQi v6i dan tinh, qua nh~c aVi~t BAc, hay dan
c6ng MuOng Hoa Blnh, am6i xa trong ca nu&c da xUfrt hi~n a(Ji van ngh?-thong tin. DQi van ngh~-thong tin la ten gQi do chilc nang ho~t dQng, duQ'c thanh l~p bOi chinh quy~n va ban van hoa cfrp cO' sa. DQi co nhi~u thanh ph§n lila tu6i, da s6 la thanh nien, do doan thanh nien cO' sa tl1Jc ti€p ph\l trach. DQi van ngh~-thong tin la nong c6t, la dfru tau cua phong trao van hoa van ngh~ qudn chung. D6ng thai la bQ m~t van hoa cua xa m6i khi ti€p don quan khach, lanh d~o cdp tren v€ lam vi~c v&i cO' sa. La d~i di~n cua xa di giao lUll thi th6 v&i cac dia phuang b~n. DQi van ngh~-thong tin xa la l\lc lUQl1g chu ch6t giup cO' quan Dang, chinh quy€n, doan th€ xa hoan thanh mQi nhi~m V\l tuyen truy€n, v~ dQng qufin cllung th\lc hi~n cac nghia V\l cong dan va xay d\lIlg dai s6ng van hoa cling nhu cong cUQc xay d\lIlg que huang. Hai van dJ mdu ch6t cUa t6 chuc d6i van ngh~-thOng tin if ca sa (xii, tip, thon, ban, dan vi...) la N6i dung hogt G6ng va Bi~n phap di t6n tgi * Noi dung hoat dong: Xay dlJIig cac ti~t m\lC, chuang trlnh van ngh~, bi€u di€n ph\lc V\l dinh kY ho~c dQt xu~t t~i dia ban cO' sa ho~c giao lUll hQi thi hQi di~n. Ho~t dQng thong tin nhu ke ve pa-no, ap phfch, khfru hi~u, trang tri khanh ti€t trong hQi truOng, nha van h6a, phong truy€n th6ng hay trv sa chinh quy€n, doan th€. Bien t~p ban tin va dQc tin truy€n thanh trong dia ban. Th\lc hi~n cac nhi~m V\l cong tac van h6a-xa hQi khac trong dia ban nhu: - T6 chuc va v~n dQng qufin chung th\lc hi~n n€p s6ng van h6a trong bao v~ moi truOng, rna chay, cu&i xin, l€ hQi va cac sinh ho~t cQng d6ng khac nhu sinh de c6 k€ ho~ch, ap d\lng ky thu~t chan nuoi, tr6ng trQt. - Thong tin, tuyen truy€n cac chu truong, chinh sach phap lu~t cua Dang va Nha nu&c t&i tUng nguai dan thong qua cac ho~t dQng van h6a thong tin cua dQi. - Tim hi€u cQi ngu6n, ghi chep lUll giu, hQc t~p truy€n th6ng lich sir van hoa, ddu tranh cach m~ng, cac tdm guong anh hung li~t si, gia dlnh co cong vo; ban lang, v61 que huang ddt nu&c trong dia ban xa. Khai thac va tIm cach phat huy, phat tri€n nhfrng gia tri van h6a v~t th€ va phi v~t th€ truy~n th6ng cua que huong nhu phong t1)c t~p quful, ngh€ truy€n th6ng, d~c san va frm th\lc gia truy€n. Di~u c6t y€u la dua dugc nhfrng gia tri van hoa d~c s~c va truy€n th6ng cua que huong tra v€ trong dai s6ng thuOng nh~t cua nhan dan trong thon, xa. - Tham mUll cho lanh d~o dia phuang gift gin va phat huy nhfrng thanh qua da d~t
dugc, trong d6 c6 ca cac cO' sa v~t chdt, cac cong trlnh van h6a xa hQi cua thon, xa.
Gop phfin lam giau m~nh va 6n dinh dOi s6ng nhan dan trong xa. lQh * Bien phap d~ t6n tai: Trong cUQc s6ng lInh V\lC nao cling v~y, xay d\lI1g nen thl de, nhung gift gin cho
no t6n t~i va phcit tri~n mai la kho. Ho~t dQng van hoa van ngh~ a co sa xa, thO?, Ap
ban l~i cang kho hone Xin nhdn m~nh 3 yeu t6 co han d~ lam t6n t~i va phat tri~n ho~t
dQng van h6a, van ngh~ aco sa cua t6 chuc dQi van ngh~-thongtin, dola: - Nhan 11!C ad hot;lt a(Jng: DQi van ngh~-thong tin la nang c6t cua phong trao van
hoa, van ngh~ &co sa bao g6m 86 lUQ1lg OO~t dirili vila du d~ th\lc hi~n cac nhi~m Vl). S6
lUQ1lg khoang 20 den 30 thanh vien. Thanh phAn da d~g: Can hQ, hQ dQi v~ hUll, giai ngii, giao vien ph6 thong co sa, ngh~ nhful, nam nft thanh thieu nioo. Chdt lUQ1lg: Co
nang I\lc, nAng khieu it nhi€u v€ cac 1100 V\lc van hoa, van ngh~, thong tin tuyen truy€n, th~ d\lc, th~ thao. Co suc kh6e va nhi~t tlnh ho~t dQng van ngh~-thong tin. C6 trlnh dQ hQc vdn it nhdt ill cdp 2 (lo~i trir cac chau thieu nhi ti~u hQC) va la cong dan t6t. - N(Ji dung hOt;lt a(Jng: Khi da co dQi ngii vo; OOUng thanh vien nhu yeu cfiu da d~ ra, cfut thiet tien hanh cac thli tl)c hanh chiOO nhu quyet diOO thanh I~p va cong oo~ cac thanh vien trong dQi cua lanh d~o chinh quy~n xa. Lam cac van han che dQ va cam ket, th6a thu~ cfin thiet. Xac diOO nhUng ngum ph\l trach dQi, cac t6 OO6m chuyen mon trong dQi. Sau do la cac nQi dung ho~t dQng khac cfut duQ'c tien hanh d6ng hQ ho~c lfut luqt oou: Up ke ho~ch, chuang trlnh C\l th€ cho timg vi~c, timg mang vi~c, timg 1100 V1JC thea yeu cfiu ph\lc Vl) cua co sa trong mQt quy, trong ca name Vi d\l: Chudn hi cho cac ho~t dQng ky ni~m ngay Ie trong nam (ngay m6ng 3/2, ngay 30/4, ngay lIS, ngay 19/5, ngay 2/9...va Tet duang lich, am lich) va cac nhi~m Vl) thuOng nien khac nhu ngay tuy€n quan nh~p ngfi, ngay khai giang nam hQc m&i, ngay hQi xU6ng d6ng, vao V\l thu ho~ch ... L~p ke ho~ch b6i dUOng nghi~p Vl): hat, fiua, dan, ve traOO, bien t~p tuyen truy~n ... cho thanh vien trong dQi. Len lich t~p luy~n, sinh ho~t clla dQi. Len lich th\lc hi~n cac nhi~m Vl), co th~ timg thang ho~c timg quy cua dQi va tUng thanh viefi d€u duQ'c nhdt tri. D~ d~t duQ'c nhfrng m\lC tieu, chuang trlnh ke ho~ch chuyen mon cua dQi. Di€u cAn thiet ca t~p th~ dQi phai quan tam la: DQi co ch€ dQ khen thuCmg, khuy€n khich dQng vien kip thai va ra rang cho tUng truOng hqp, tUng d6i wqng dl:lt duQ'c k€t qua, thanh tich t6t. GAn bo v6'i phong trao qu~n chung. HQc hoi k€ thira v6n van ngh~ quy bau cua cac ngh~ nhan, ngh~ sI. Trao d6i va nit kinh nghi~m cong tac trong nQi bQ va v6'i cac dan vi bl:ln. LAng nghe y ki€n cua lanh dl:lo va qu~n chung. Xac dinh ra m\lc tieu va nhi~m V\l ho~t dQng cua dQi. D€ cao tinh th~n doan k€t, - Kinh phi di hog! d(Jng: "Co th\lc mm VlJC duQ'c dl:lo" "m~h vi gl:l0, bl:lo vi giup dO' Idn nhau trong ~p th~ dQi. ti€n", ra rang kinh t~ la di€u ki~n khong th€ thi€u d~ t6 chuc mQi hOl:lt dQng du IOn hay nho. D~ dQi van ngh~-thong tin xa, bim t6n tl:li va hOl:lt dQng phai 10 ngu6n kinh phi. Day cling la mQt khau then ch6t cua dQi phai 10 li~u, la mQt bi~n phap d~ t6n tl:li va phat tri~n. D6i v6'i cac dQ't ngh~ thu~t hay cac hOl:lt dQng th~ thao, van ngh~ a cac cO' quan,
ban nganh, doan th~, nha may, xi nghi~p, dan vi, truOng hQc thuOng la hOl:lt dQng dinh ky ho~c dQt xUdt nhi€u han. Kinh phi hOl:lt dQng nhi€u khi duQ'c bao cdp h€t. NQi dung hOl:lt dQng cling chu y€u t~p trung vao mQt s6 lInh V\lC hQi thi, hQi di€n
lien hoan. V6'i
cac dQi akhu V\lC nay kinh phi hOl:lt dQng va t6n tl:li khong phai la di€u dang 10 ngl:li,
rna chuyen mon m6'i la chinh y€u. D6i v6'i cac dQ van ngh~-thong tin a cO' sa xa, thon, dp, ban thi tien quy€t vdn la
kinh phi. V6'i dQi nay nQi dung cong vi~c hOl:lt dQng da dl:lng va nhi€u. Dia ban hOl:lt dQng rQng khAp ca xa. Vung d6ng bao mi€n nui di til d~u xa d€n cu6i xa pllai mdt ca
ngay ca bu6i, vi ban lang cach tra rUng nui, hOl:lt dQng cang kho khan han. Tuyen
truy€n mQt chu tnrong chinh sach mm vm d6ng bao cling nhi€u tra ngl:li hon vi co nm ngh~-thong tin hOl:lt dQng. Vi v~y di€u cfut thi€t dan con mu chit, chua thong thl:lO ti€ng ph6 thong, nh~ thuc cua d6ng bao con ch~m. Cac cdp chinh quy€n, doan th~ acO' sa khong th~ co du kinh phi cAp cho dQi van
la dQi pha~ tl! tim ngu6n kinh phi. Co hai ngu6n kinh phi d~ khai thac: Xa hQi hoa va t\l xay d\lIlg. Ngu6n kinh phi xa hQi lQQ hoa la ngu6n kinh phi trong nhan dan, C\l th~ la cac ca nhan va cac don vi doanh
nghi~p, cO' sa san xudt dong gop. Ngu6n kinh phi nay d6i dao nhung co th~ noi no
khong d€ dang "chay" vao tl1i cua dQi van ngh~-thong tin cO' sa, n€u nhu no khong
duQ'c v~n dQng, duQ'c keu gQi tai trQ' mQt cach tich C\lC, kheo leo, mang ll:li lQ'i ich cho ca hai ben. Do v~y, a nhi€u dja phuong, nhi€u vUng mi€n c~c dQi van ngh~-thong tin
da chu dQng tIm bi~n phap "t\l c(ru mlnh" b~ng cach d€ xUdt v&i chinh quy€n cO' sa cho nh~n khoan ruQng, khoan d6i, rimg, ao, h6 d€ san xu~t chan nuoi, tr6ng trQt, gieo cdy. Co nO'i con thanh l~p cac t6 dich V\l cac lo~i hay t6 chuc cac lOp nang khi€u ngh~ thu~t, lOp hQc ngh€, nhom san xUdt dan lat may tre, d~t, theu, deo tuqng .. .phvc vv cho nhan dan trong vung, trong xa. Bi~n phap nay duqc coi la hthl hi~u r.Lhdt. M6i thanh vien trong dQi van ngh~-thong tin d€u co th€ phat huy cac "tai Ie" eua mlr.Lh nhu quay camera, chVP anh, t6 chuc gop vui dam cu&i, mUng nha mai hay sua xe, ke ve, trang ... d€ tri, d~y ngh€
thu v€ nhfrng d6ng ti€n cho t~p th€ dQi va trong do co ~a nhan mlnh.
Vi~c ~ien himh nh~ khoan ddt, khoan rimg, khoan ao, h6 va thanh l~p cae t6 djch V\l
cua dQi van ngh~-thong tin la mQt bi~n phap tich C\lC nhdt va mang l~i hi~u qua cao nhdt cfin duqc S\l d6ng thu~n va h6 trq dfiy tam huy€t cua lanh d~o Dang chinh quy€n,
thao a cO'
doan th€ a cO' sa nh~m lam cho ho~t dQng van hoa, van ngh~-thong tin, th€
sa xa, thon, ban dp ngay cang khai s~c, vfmg b€n va phat tri€n, mang l~i dai s6ng van hoa t6t d~p cho que huang. Kinh phi cua dQi van ngh~-thong tin cO' sa duqc chi cho vi~c bli d~p cong suc ho~t dQng cua m6i thanh vien trong dQi la chinh, thong qua thli lao va khen thuOng. MQt phfin d€ danh lam quy cua dQi, mQt phfin h6 trq b6 sung cho nghi~p V\l nhu mau hoa trang, but long ... Kinh phi mua s~m trang thi€t bi ky thu~t ph\lc V\l cho cac ho~t dQng nhu am thanh, anh sang, "dinh, day, h6, gidy" vftn phai la ngu6n bao cdp cua chinh quy€n. 4. Quy trinh quan ly, htr6ng din, t6 chvc phong trao van hoa, van ngh~ quin chung 4.1. Nh,n th.rc chung v~ vai tro, vi tri cua cong tic quan Iy van boa van ngh~ quin chung. 4.1.1.nnh hinh chung Hi€n phap nam 1992 nhdn m~nh trach nhi~m cua Nha nu&c trong vi~c "th6ng nhdt quan ly S\l nghi~p van hoa". Cung v&i vi~c k€ thira bao t6n di san van hoa dan tQc, Nha nu&c cho phep phat tri€n da d~ng van hoa ngh~ thu~t du&i cac hlnh thuc Nha nu&c, t~p th€, tu nhan trong do khuy€n khich ho~t dQng van hoa ngh~ thu~t qufin chung, nh~m gop ph~n t~o ra mot dai s6ng van hoa tinh th~n trong sang lanh m~, phong phu va da d~ng, co noi dung nhan d~o, dan chu, tien bo. Til sau ngay Mi€n Nam hoan tom giai phong, nh~t la til sau D~i hoi Dang Toan
qu6c l~n thu VI, ho~t dong van, hoa, van ngh~ qu~n chung da tra thanh mot phong trao
rong rai va m~nh me. Ho~t dong nay t~p trung chu yeu vao mot s6 mang nhu sau: Xay dlJIlg nep s6ng van hoa, dQc va lam thea sach, xay dlJIlg nha truy€n th6ng, nha van hoa giao d\lc cong d6ng, van ngh~ khong chuyen, cau l~c bo So' thich, l€ hoi, vui cheri, du lich, th€ thao qu~n chung ... Nha nU<1C bao cAp 100% cac ho~t dc}ng van hoa, ngh~ thu~t noi chung, van hoa van n~~ qu§p chung n6i rieng. Til vi~c cfip phat kinh phi d€ xay dlJIlg phong trao, xay dlJIlg cac thiet che van hoa nhu cung van hoa, nha van hoa, san khAu ngoai trm, r~p bai chieu phim den cac trang bi ky thu~t til nh6 den lOn, til tho sO', truy€n th6ng den di~n tu, hi~n d~i .. ·Mot kinh phi khong nh6 nita cho dao t~o, b6i dU(mg, hOi thi, hOi di€n, ho~t dong ky, cuoc trong thang, trong quy va nuoi bo may can bo, nhan vien, khen thuOng, thli lao. V6'i d~u tu tri~t d€ cua nha nu6'c, chung ta da g~t hai duQ'c nhftng gia tri van hoa, van ngh~ khong nh6 do la cac phong trao kh~p nO'i ca hat, phong trao "tieng hat at tieng born" trong khang chien ch6ng thlJc dan de qu6c, phong trao nep s6ng van minh, gia dlnh van hoa, phong trao nguai t6t, vi~c t6t, "noi lai hay lam vi~c t6t" ... cling v6'i do con la vi~c ra dai nhftng thiet che, cong trinh van hoa v6'i nhftng trang thiet bi hi~n xuyen va lien t\lC cac nghi~p V\l chien luQ'c v€ van hoa-thong tin, tuyen truy€n, v~ dong cua Dang va Nha nu6'c. -'"- .. Tuy nhien, trong co che kinh te cli Ay, ho~t dong van hoa, van ngh~ qu~ chung da la mot ganh n~g tren doi vai Nha nu<1c. NhAt la vao giai do~ ca dAt nU<1C vila bu6'c ra kh6i cuoc chien tranh dai va kh&; li~t. TAt thay mQi chi phi cho xay dlJIlg, ho~t dong, duy tn va phat tri€n phong trao qu~ chung rong IOn va da d~g nay d€u tit llii Nha nu6'c b6 rae Chinh vi the, d€ b6't ganh n~ng va phli hQ'P v6'i xu the phat tri€n cua xa hoi Nha nu6'c da kip thai co chu tm011g xa hoi hoa cac ho~t dong van hoa. 100 d~i du6'i SlJ di€u hanh cua mot dOi ngli can bo van hoa cac c~p, thlJc hi~n thuOng . Trong cO' ch€ kinh t€ thi truOng, ho~t dQng van h6a, van ngh~ qUfrn chilng tfrt y€u phai chiu nhUng anh huOng va phai t\l tIm nhUng bi~n phap cho phil hQ]) d€ tUng bu6'c V6'i chuc nang, nhi~m V\l quan If van h6a da dugc th\lc hi~n, luc nay ho~t dQng thfch nghi v6'i d~c di€m cua cO' ch€ kirm t€ m6'i. quan If van h6a" cang co vai tro, vi trf quan trQng va 100 lao hone · 4.1.2. Vai tro, vi trl Quan di€m cO' ban d€ xac dinh chuc nang, nhi~m V\l quan If van h6a, van ngh~ qUfrn chung cua Nha nu6'c ta d6 la: - NAIll viing dinh huOOg, t6 chuc va quan If, th6ng nhfrt cac ho~t d9ng cua phong
trao qufut chung. BQng vien khuy€n khfch cac phuong thuc ho~t dQng cua phong trao qUfrn chung d6 la ho~t dQng ca nhan, gia dlnh, t~p th€ dQi, doan... v6'i phong cach chu ki~n thu~n 19i cho m6i cong dan phat huy h€t kha nang va nhi~t tlnh cua mlnh trong ho~t dQng van h6a, van ngh~ qUfrn chung. dQng, sang t~o trong khuon kh6 lu~t phap quy dinh. Nha nu6'c ton trQng va t~o di€u - Quan If van h6a thuc dAy con nguai n6i rieng va xa hQi n6i chung phat tri€n v6'i
m\lC tieu chan-thi~n-my, cong b~ng, dan chu, van minh. Tfrt ca nhUng gia tri cua quan If van h6a d€u
co quy€n dugc sang t~o ra gia tri van h6a v~t th€ va tinh thfrn. Bugc huOng th\l va lugc la cua dan, do dan, VI dan. M6i cong dan d€u lfry m\lC tieu chi€n truy€n d~t nhUng gia tIi van h6a do chinh mlnh lam ra va cua ca cQng d6ng. - Quan If la lam cho t6t d~p hon S\l nghi~p van h6a, van ngh~ qUfrn chung nhfrt la
ti€m nang, thu~n 19i, trong giai do~n ca nu6'c trong cO' ch€ kinh t€ thi truOng nhi€u thanh cong va cling lAm kh6 khan, riIi ro, mfrt mat. - Quan If van h6a, van ngh~ qufut chung g6p phfrn vao S\l nghi~p xay dlJl1g dai
s6ng van h6a acO' sa, xay dlJl1g con nguai mm, xay dlJl1g mQt xa hQi con nguOi dugc
giai ph6ng, nhan dan lao dQng lam chu dfrt nU<1c, ra suc hQc t~p va lao dQng, sang t~o d~m da ban sAc dan tQc, trong d6 mQi nguOi c6 cu9c s6ng frm no, t\l do, h~nh phuc, dlJl1g xay dfrt nu<1c. Ti€n tm rnQt dfrt nU<1C phat tri€n, giau m~h, n€n van h6a tien ti€n, 4. 2. Nhihtg rao can cua cong tic quan Iy van hoa van nghf quin chung. cong b~ng, dan chu, doan k€t, blnh diing va hfiu nghi qu6c t€. Hai rao can 100 d6 la: a) Nhfmg lieu C1!C lrong tJili s6ng xii h6i Trung tam cua s\l phat tri€n rAm rQ va ganh dua trong n~n kinh t€ thi truOng la vong xoay cua trao lUll lam giau. Co nhi€u cach lam giau nhung khong phai ai cling giau b~ng tri tu~, suc l\lc, tai nang cua mlnh. - KhAp noi trong ca nu&c dang dAy m~ phong trao tu sua, khoi phl)c l~i cac c6ng trlnh tin nguOng: nha thO', dinh, chUa, d€n mi€u v&i cac ho~t dQng c(mg l€ hQi he. Nha co nhi€u di€u ki~n thu~ lQi trong cUQc s6ng hon vai chl)c nam tru&c day, cho nen vao mlia hQi l€ hay nhfrng ngay l€ trong thang, nhful dan no nuc mua sAm l€ ; v~t tray hQi va dang l€ vao cua thanh, cua ph~t. Co khong it nhfrng nguOi den cua ph~t khong phai v1 tin nguOng ma d€ lQ'i dl)ng tin nguOng lam di€u bfrt. chinh, d€ lira lQc, d€ CO' b~c do den, buon thAn ban thanh, loi keo ngum hanh l€ vao con duOng me tin di doan, boi toan nham nhi ... Cling v&i nhfrng tieu C\lC tren, trong xa hQi con bi€t bao nhieu tieu C\lC khac nita. Nhi€u nam nfr, thanh thi€u nien lao vao 16i s6ng thac lo~n. Gia dlnh b6 m~ giau len thl mai me an chO'i. Gia dlnh b6 m~ ngheo kh6 thl phdn tri lam li€u. Bao gia dlnh lam vao canh dau thuong, tan cua nat nha, cha bo con, VQ' gi€t ch6ng, con cai hu hong. Ben
c~nh do nhi€u cO' sa dich Vl) van hoa co ho~t dQng thi€u lanh m~nh nhu truy€n ba bang
hinh kfch dQng b~o l\lc, d6i trvy. Nhi€u quan karaoke tra hinh m~i dam, nhi€u quan internet, vli truOng san nhay c6 ho~t dQng bfrt hQ'P phap ... Nhfrng S\l th\lc dau long tren la m~t trai cua xa hQi. Tir khi dfrt nu&c bu&c sang kinh t€ thi truOng, no da th\lc S\l tra thanh mang den t6i tren bQ m~t van hoa cua dfrt nu&c, no tra thanh hi€m hQa, thanh n6i 10 cua m6i nguai dan, thanh v~t can cua dai s6ng van hoa va S\l nghi~p xay dlJIlg dfrt nu&c, gia dlnh frm no, giau mt;mh. b) Nhfmg kh6 khan, ht;ln chi v~ hoan canh khtich quan va dan tT{ Song song v&i nhfrng tieu C\lC xa hQi con c6 nhfing kho khan v€ hoan canh khach
quan va nhfing h~ ch€ v€ nh~ thirc, v€ dan tri a cac vUng mi€n gop phAn lam v~t can
cho cong tac quan ly van h6a, van ngh~ quAn chung. - V~ nhfmg kh6 khan: Tru&c h€t phai neu ra nhfrng kho khan khach quan nhu di€u ki~n dia ly, di€u ki~n thien nhien, moi truOng, di€u ki~n lich su v&i phong tl)C t~p quan, tin nguOng lQ? . d m6i vUng que, m~c diI da co nhi€u S\l ddu tu cua nha nu&c, song nhi€u nO'i
di~n, duOng, truOng, tr~m vfrn con thi€u ho~c chua d6ng be), dan cu thua thm, nlii cao, su6i sau cach tra, cac ho~t de)ng van hoa, van ngh~ cua nha nu&c it d€n duQ'c thuOng xuyen, d€u d~n. C6 nai thi€u th6n hoan toan nhUng ho~t de)ng nay. Ho~t de)ng< t\l than cling khong c6 Vi~c phat rimg lam rfry bila bai gay ra thiun cimh lli quet m6i khi mua bao, nha cira lQ11, ga 'co khi ca con nguOi bi cu6n thea dOng na<1c. KhOng nhfmg th€ con m~t theo cac lam cho con nguOi khong kjp kh~c ph\lc. cong trlnh van h6a xa he)i cong ce)ng ho{lc daOng xa cdu c6ng cilng bi mAt theo, gay nhi€u
tra ng~i kh6 khan cho dOi s6ng. Cac trang thiet bi clla nha van hoa xu6ng c§P, hu hong do
di€u ki~n bilo quan kern, khi h~u fun um rna l~i it duQ'C quan tam, sir d\lng. Cac kh6 khan
tra ng~i lien ti€p, - V~ nhfmg h{ln chi d nhUng thanh ph6, nhUng vUng kinh te phat tri€n, tu tuOng "ti€n la tAt ca", "ti€n la tren h€t" vfrn ng\l tri trong ddu cua nhi€u nguai. Tu tuOng garlh dua, "thi phli khinh bdn" Ian re)ng t&i tUng lang que. Dong hQ nay ganh dua v&i dong hQ kia, xay d\lllg lang bia, cung gi6 sao to, d~p, hoanh trang han. Til d6, rlhi€u hu t\lC cli s6ng l~i trong dai s6ng x6rn thon m6i khi rna chay, cu&i hoi ... d nhi€u nO'i vfrn t6n t~i cach nghI, cach lam xua cli, l~c h~u. Nhi€u nguai ngay
thO', nh~ d~, d~ dang nghe thea ke xAu xlii bAy, loi keo gay ra chia re, mAt doan k€t giita vung xuoi v&i rni€n nlii, giita dan te)c nay v&i dan tQc kia. Nhi€u nguai tai mu chit, nhi€u con em vUng sau, vung xa khong d€n truOng ...t~o rlhi€u phuc t~p cho chinh quy€n CO' sa trong qua trinh lanh d~o, quan ly nhAm nang cao dan tri, nang cao ddn dai s6ng v~t chAt, tinh thAn cho d6ng bao. 4. 3. Tang cuimg hi~u l'1c quiD Iy ViR hoa, vin Dgh~ qain chung Trong CO' che kinh te thi tnrOng va he)i nh~p kinh t€ dAy ti€rn nang va cling ddy nhUng thach thirc, d€ ho~t d<)ng van hoa, van ngh~ quAn chung phat tri€n vfrng b€n va dling huOng cAn tang cuOng hi~u l\lc quan ly Nha na&c. Trong mAy narn qua Be) Van h6a-Thong tin va ti€p nay la Be) van h6a, Th€ thao va Du lich-cO' quan quan ly Nha nu&c v€ van h6a, van ngh~ da ban hanh nhi€u van ban phap ly mang nQi dung va tinh quan ly Nha nu&c v€ cac ho~t dQng van h6a, van ngh~. Nhfing van ban phap quy kip thai la kim chi nam cho nhfing ho~t de>ng van h6a, van
ngh~ a cO' sa. De>i ngli can be> van h6a, van ngh~ til trung UO'ftg d€n cO' sa da co ch6
tri€n khai cac ho~t de>ng van h6a, van ngh~, mang I~i IQ'i ich cho
d\la viing ch~c d€ tham gia ho~t de>ng va huCmg th\l gia tri cua van qudn chung. Nhan dan duQ'c trgc ti€p
h6a, van ngh~ acO' sa. Nhieu ho~t de>ng phat tri€n t6t. a) Nhiing btlt ctjp Tuy nhien, cling oo~ thfty r~g hi~u l\lc quan Iy Nha nu&c ve cong tac van h6a, van ngh~ quAn chung b~ng phap lu~t n6i chung con thftp. Me>t s6 van ban phap quy du&i lu~t ban hanh ho~c di~u chiOO, sua d6i con ch~m, chua dap (eng kip thOi VO; th\lc t€ ho~t dQng ya di€n bi€n tinh hinh cua xa he>i. M~t khac, cong tac di~u hanh, t6 chuc th\lc hi~n nQi dung van ban phap quy co thi€u ki€rn tra giam sat nen hi~u qua cua vi~c th\lc nO'i, c6 luc da ch~ I~i thi€u va y€u,
hi~n ne>i dung van ban phap quy cua cO' sa thdp. Nhieu can be> quan Iy van h6a til trung uang d€n cO' sa c6 trinh de> va nang l\lc
I~i thi€u nhi~t tiOO, t~n t\lY, sang t~o nen chua dap (eng duQ'c nhfing cong tac h~n ch€, doi hoi cua cong tac quan Iy phong trao trong dieu ki~n phuc t~p cua hi~n th\lc cue>c s6ng. Nhfing bftt c~p tren lam giam hi~u qua cua quan IY. b) Nhiing giai phtip can thiit * D6i v&i ngaOO van h6a - Tnr&c tien c§n nang cao nh~ thuc chinh tri, I~p truOng, quan di€rn cho can be>, vien
chuc lam cong mc quan Iy van h6a ill trung uong t61 cO' sa qua cac lOp b6i dUOng Iy lu~
chinh tIi, cac lOp ~p huftn nang cao ki€n thuc ve hi€n phap, lu~t phap, cac van ban phap quy cua Nha nu&c da ban hanh. - Tang cuOng cong tac b6i dUOng ho~c dao t~o I~i chuyen mon, nghi~p Vl), ngo~i ngfr, sir d\lng vi tinh, tin hQc phil hQ1l vo; yeu cAu, chuc tmch, vi tri cong tac cua tirng lo~i d6i tuQ1lg cua nganh, ti~n to; tieu chuAn hoa dQi ngfi can be>. - T~o dieu ki~n thu~ Igi cho can be> th\lc hi~n nhfing k€ ho~ch, nhi~rn V\l cong tac. Trao d6i, luan chuy€n va giam sat can be>. T~o S\l g~n k€t va hQc hoi gifra cac can be> dia phuang va gifra dia phuong v&i trung uong trong cong tac quan Iy van h6a, van ngh~ qudn chung. Chu trQng nang cao nang l\lc, trinh de>, phArn chftt, tu cach d~o duc 104 .. va hi~u qua cong tac cua can bQ quan 19 cac cdp. Th\lc hi~n chfnh sach don bfry kinh
t€, khen thuOng kip thai, cong minh, nghiem tuc d6i vai m6i ca nhan va t~p th€ can bQ. - Xay d\ffig chi€n lugc, sach lugc quan 19 phil hQ'P vai co ch€ kinh t€ va th\lc t€
xa hQi. Coi trQng song song ca 19 lu~n va th\lC tien, coi trQng ca tri€n khai th\lc hi~n va
ki€m tra giam sat, cling nhu khen thuOng va xu ph~t. D€ cao Igi fch phat tri€n lau dai va b€n vfmg S\l nghi~p van h6a, van ngh~ qudn chung vai phuong cham chi d~o: "Xay d\ffig n€n van h6a Vi~t Nam tien ti€n, d~m da ban sAc dan t9c" rna Nghi quy€t D~i hQi Dang da d€ rae - Dinh huOng cac ho~t dQng van h6a, van ngh~ cho qu~n chung mQt cach kip thm va phil hQ]1 vai tirng giai do~n, thai ky phat tri€n kinh t€, d~c bi~t trong co ch€ kinh t€ thi truOng va hQi nh~p qu6c t€. - D~t 191 fch cua nhan dan lao dQng la m\lc tieu cua ho~t dQng quart Iy van h6a, van
ngh~. Kip thm di€u chinh, sua d6i nhUng nQi dung ho~c van ban phap quy nao khong con
phil hgp vai th\lc t€ khach quan cua xa hQi va quy€n 191 cua nhan dan. - T~o mQi di€u ki~n thu~ 191 cho nhan dan th\lc hi~n quy€n dugc ho~t dQng sang t~o va quy€n dugc huOng th\l van h6a, ngh~ thu~t do ban than va cQng d6ng xa hQi lam rae - Kip thai c6 bi~n phap hUu hi~u d€ u6n n~n, chdn chinh nhUng I~ch I~c, khuy€t di€m, sai Idm nay sinh trong cac ho~t dQng van h6a. Ngan ch~n kip thai va kien quy€t xu 19 ho~c lo~i b6 cdp phep d6i vai nhUng ca nhan ho~c t~p th€ vi ph~ lu~t phap, quy
tuyen truy€n, v~n dQng, kfch dQng
ch€ va nhUng ke Igi d\lng van h6a, ngh~ thu~t d€ - Nha nuac cling cdn khuy~n khfch, tai trg, khen thuOng dung muc cho cac ho~t chia re dan tQc, vUng mi€n, lam t6n h~i d€n 191 fch va an ninh qu6c gia. ~ t~g danh hi~u ngh~ nhan, ngh~ sy va cac hinh thuc ghi nh~ cong lao khac cho cac ca dQng van hoa, ngh~ thu~t qudn chUng. Hang nam ho~c dinh ky t6 chuc xet t~g, troy nhan c6 d6ng g6p tai nang, suc l\lc, ti€n clla cho phong trao van h6a, van ngh~ qu§n * D6i v61 qudn chung nhan dan chUng. Coi day cling la ffiQt bi~n phap d€ tang cuOng hi~u l\lc qu8n IY. - Coi trQng va th\lc hi~n nghiem tuc cac cUQc v~n dQng "Toan dan dom k€t xay d\ffig dai s6ng van h6a", "Th\lc hi~n n€p s6ng "Wan minh trong vi~c cuai, vi~c tang, Ie hQi", "Xay d\ffig gia dinh van h6a, lang (thon, dp, ban), t6 dan ph6 van hoa... T\l giac , chdp harm cac chfnh sach lu~t phap cua nha nll&C. D6ng thai neu cao tinh thAn xay d\lllg gop y, bao v~ lu~t phap va cac van ban phap quy cua nganh. Neu cao y thuc trach nhi~m va nghla V\l cong dan trong vi~c gift gln, bao v~, xay d\rng n~n van hoa Vi~t Nam tien ti€n, d~m da ban sAc dan tQc. - Tfch C\lC hllOng (mg tham gia cac ho~t dQng van hoa van ngh~ quAn chung adia
ban co sa v&i y thuc ho~t dQng cQng d6ng cling la lqi fch cho chfnh ban than va gia dlnh cua mlnh. - 0 nhi~u dia phuong hi~n nay dii thanh l~p dugc nhUng hQi, nhUng cau l~c bQ co
sinh ho~t d~u hang quy ho~c hang nam vai ba IAn. NhUng nQi dung sinh ho~t hQi, cau l~c bQ cling ~ang d~m ddu dn van hoa cQng d6ng nhu cac hQi d6ng huong, hQi d6ng mon, hQi d6ng tu€, hQi C\lU chi€n binh, hQi nguai cao tu6i" hQi ph\l nft hay hQi cO' tu6ng, hQi tho van, hQi sinh v~t canh... - Ho~t dQng thuOng xuyen va soi n6i nhdt vftn la ho~t dQng van ngh~ quAn chung v&i nhUng dern t~p luy~n cua dQi cheo, dQi tu6ng, dQi kich hay ca hat moo cua thanh ruen trong thon, xa. Nhi~u xii dii co t\l di€m vui choi ca hat, nhay qu6c t€, Karaoke thu hut dong dao thanh thi€u nien va ca nguai trung nien. Nhi~u sinh ho~t giao lUll, hQi thi, hQi di~n van ngh~ th€ thao quAn chung di~n ra v&i dong dao ngllai tham gia. R6 rang van hoa van ngh~ quAn chung luon la ngu6n sinh khf, la bQ m~t cua xii
hQi, d~c bi~t thdy r6 di~u nay acac vung nong thon ca d6ng bfutg va mi~n nui.Cac ho~t
dQng van hoa van ngh~ quAn chung ngay cang vo cling phong phu va sinh dQng, la mon an tinh thAn khong th€ thi€u cua dai s6ng nhan dan lao dQng. D€ mon an tinh thAn dy luon tuoi m&i, trong s~ch, ngon lanh va b6 fch khong chi doi hoi nha nu&c, tnrc ti€p la nganh van hoa co nhi~u bi~n phap t6 chuc ho~t dQng, dAu tu thi€t ch€ va phuong ; ti~n kI thu~t, ch€ dQ chfnh sach, van ban phap quy, lu~t l~ qUID ly va dinh hu6ng tm phong trao quAD chung rna con doi hoi, quAn chung nhan dan cling phai chung tay, chung suc cling nganh van hoa, cling Nha nu&c. Trong qua trlnh ho~t dQng van hoa van ngh~, qufuI chung nhan dan chu dQng sang t~o va cling chu dQng thuOng thuc. NhUng cai hay cai d~p cua van hoa van ngh~ quAn chilng duqc qufuI chung vui ve va say me ti€p nh~n, S\l ti€p nh~n t\l giac va gian di dy mang d€n mQt gia tri giao d\lc, cam hoa con tim kh6i OC cua quAn chung mQt cach t\l nhien, khong kien cuOng. 1Q'; Cling v&i SlJ cam nh~n va ti€p thu cai hay, cai d~p thong qua nhfrng ho~t dQng
.. van hoa van ngh~ cling nh~n ra cai khong hay, cai xAu, cai I~c h~u cua dai s6ng xa hQi
va cua ho~t dQng van hoa van ngh~ quftn chung. Til do quftn chung tv bi~t IlJa chQn va
di€u chinh cho chinh minh va cho cQng d6ng b~ng nhfrng ho~t dQng C\l th€ d€ nh~m lam phat tri~n nhfrng m~t t6t d~p va lo~i b6 nhfrng tieu C\lC, khong phli hQ]) anh huOng
xAu d~n dai s6ng tinh thftn cua nhan dan. Harm vi nay mang tinh quan Iy ro r~t. Vi v~y chung ta co th€ noi quAn chung nhan dan da gop suc v&i nha nu&c cling quan Iy van hoa van ngh~ qu&n chung. Va rlhu v~y thi nha nu&c co quan Iy nha nu&c va nhan dan cling co vai tro quim Iy nhan dan cac ho~t dQng van hoa van ngh~ quArt
chung. Day cling co th€ coi la hai ph~m tm trong 19 thuy~t quim Iy van hoa van ngh~ quftn chung noi rieng hay van hoa xa hQi noi chung. Dung 'v&i chu twang xa hQi hoa van hoa van ngh~ cua Dang.Va nhu v~y cling v&i Quan Iy Nha nu&c, Quan Iy Nhan dan co vai tro vo cling quan trQng. 5. K~t lu'n. S\l nghi~p van hoa van ngh~ la cua quftn chung vi quftn chung, Dang lanh d~o, nha nu&c va nhan dan cung lam. Van hoa van ngh~ la dQng IlJc thuc ddy xa hQi. Trong chi~n tranh cling nhu trong hoa binh dl)llg xay dAt nu&c, van hoa van ngh~ da dong thAng ke thli va xay d\lIlg bao v~ T6 qu6c. Chung
gop cong suc, gia tri to 100 d€ chi€n
ta co th€ tv hao noi r~ng til ngay co Dang lanh d~o S\l nghi~p van hoa van ngh~ da ti~n
len tUng bu&c vfmg ch~c. Nganh van hoa da cling ca nu&c lam nen nhfrng chi~n thAng. Trong do van hoa cling la mQt m~t tr~, anh chi em can bQ nhan vien trong nganh cling la chi~n sy. Khi n€n kinh t~ da phat tri€n m~ me va dAt nU<1C hoa nh~p trong mQt th~ gi&i dfty bi~n dQng thi van hoa se la m\lc tieu d€ huOOg tm. Vi do la danh d\l va Ie s6ng con cua m6i qu6c gia, dan tQc la nha suc m~ cua bim sAc van hoa. Va trong bi€n ca menh mong chung cua van hoa, dQi ngli van hoa van ngh~ quArt chUng la mQt l\lc luqng hUng ~u nhAt v&i vai tro quan trQng clla cong mc quim Iy, huOOg dfut va t6 ehuc nhAm lam phat tri€n t6t d~p cac ho~t dQng cua phong trao van hoa van ngh~ quArt chUng. Th\lc hi~n t6t nhi~m V\l nay, vai tro eua con ngum C\l th€ aday la nhfrng can bQ
van hoa van ngh~ cO' sa gift vai tro quan trQng. Th\lc ti~n ho~t dQng cho thAy "NO'i nao
co can bQ t6t, ado co phong trao quftn chung t6t" do do phai thlJc hi~n tieu ehudn hoa tiOO tr~ng can be> thi€u nang l\lc, khong lam duQ'c vi~c anm nay, nO'i can be>. Khong d€
kia thi chuy€n v€ ph\! trach cong tac van hoa van ngh~ acO' sa. Me>t can be> van hoa van ngh~ cO' sa chan chfnh phai th\lc s\lla: hoa ngh~ thu~t noi rieng). Dam bao OOfmg y€u t6 rthu vay, OOdt diOO phong trao van hoa van ngh~ cO' sa se phat tri€n b€n vfmg. ******************* - Nguiri diy to'tfn tt}y (V€ tinh thfut cong mc, duc hy sinh mlnh vi mQi nguOi). I.Van hoa, van ngh~ qu~n chung co vai tro, vi trf va chuc nang gi? 2. Cong tac van hoa, van ngh~ qu~n chung a xa (phong trao, can be» co OOfmg m~t m~nh va h~n ch€ gi? 3. Quim Iy, huOng ddn, t6 chuc phong trao van hoa van ngh~ qufut chung c~n th\lc hi~n thea quy trlnh OOu th€ nao? 102 KY NANG QUAN L Y, HI10NG nAN, TO CHUCPHONG TRAO
THE DVC THE THAO QuAN CHUNG TREN BIA BAN XA TS. LE ANH THO Ths. NGUYEN QUANG HUNG Thai lugng: 8 ti~t(*) A. MVC »iCH, YEu cAu 1. M~c dich: - Cung cftp cho hQc vien OOUng ki~n thfrc cO' ban v€ ky nang quan Iy, hu6ng dftn, t6 chilc phong trao th~ d\lc th~ thao quAn chung tren dia ban xa. - Bi~t v~n d\lng ki€n thilc cO' ban v€ ky nang quan Iy, hu6ng dftn, t6 chilc phong trao th~ d\lc th~ thao quAn chung tren dia ban xa. 2. Yell cAu: HQc vien nAm duqc ki~n thilc cO' ban v€ ky nang quan Iy, hu6ng dftn,
t6 chilc phong trao th~ d\lc th~ thao quAn chung tren dia ban xa, d6ng thm (rng d\lng co
hi~u qua trong ho~t d<)ng th\Ic ti~n (y dia phuong. B.NQIDUNG I.Nhfrng vin d~ chung v~ Th~ dl}c th~ thao quin chung 1.1. Quan iliim, m'!c treu, npi dung, hinh thirc cua Thi d,!c thi thao qufln chung Theo quy dinh cua Lugt Thi dlj,c, thi thao, th~ d\lc th~ thao quAn chung la m<)t b<) ph~ quan trQng cua th~ d\lc th~ thao cho mQi nguai; la ho~t d<)ng t~p luy~n, bi~u di~n, -- thi dAu cac bai t~p th~ d\lC va cae mon th~ thao cua tftt ca mQi nguOi trong c<)ng d6ng 54 dan t<)c aOO em. D6i tugng cua th~ thao la toan dan, khong phan bi~t lila tu6i, giOi tiOO, ngh€ nghi~p, ton giao, chinh tri, tinh tr~g silc khoe va nO'i cu trUe H~ la nguOi Vi~t Nam (a
trong nuCJc hogc a nuCJc ngoai) d€u duqc Chinh phu bao trq cho ho~t d<)ng v~ th~ d\lc
th~ thao. (*) - Ly thuy~t; 4 ti~t; Thao lu~n: 4 ti~t M\lc tieu cua th€ thao quAn chung la cung c6, nang cao suc khoe, phat tri€n th€ chdt, keo dai tu6i thQ, chdt lugng cUQc s6ng; dap (rng oou cAu v~n dQng, vui chO'i, giai tri, giao lUll van hoa cua cac t6 chuc va ca ooan trong xa hQi, gop phAn dao t~o ngu6n OOan l\lc cho S\l nghi~p cong nghi~p hoa, hi~n d~i hoa ddt nu&c v&i phuong cham
"Dan cuGng thi qu6c th/nh" va v&i kh~u hi~u "Khoe ad xay dlfflg va bao V? t6 qu6c". Quan di€m cua Bang CQng san Vi~t Nam d6i v&i th€ d\lc th€ thao quAn chung la: Xay d\l1lg n~n th€ d\lc th€ thao co tiOO dan tQc, khoa hQc, OOan dan; Phat tri€n m~OO phong trao t~p luy~n thi ddu cua mQi nguai dan trong ca nu&c d6ng thm tich c\lc hQi thea tiOO thAn hien chuong Olympic; bao t6n va phat huy ban OO~p, giao luu qu6c t€ s~c th€ thao dan tQc Vi~t Nam d6ng thai ti€p thu tiOO hoa th€ thao cua cac dan tQc khac tren th€·gi6i. Chfnh sach cua ChiOO phu Vi~t Nam d6i v&i th€ thao quAn chung bao g6m: Tang dAn dAu tu ngan sach OOa nu&c cho cac ho~t dQng, uu tien cho cO' sa vUng sau, vUng xa, nguai ngheo, gia dinh chfOO sach, xa hQi; dao t~o cQng tac vien th€ d\lC th€ thao; khuy€n khich cac t6 chuc, ca OOan dAu tu danh quy ddt, xay d\l1lg cO' sa v~t chdt, trang thi€t bi cho th€ d\lc th€ thao; K€t hqp quan ly nha nu&c va quan ly xa hQi v~ th€ d\lc th€ thao. Cdu truc cua th€ d\lc th€ thao quAn chung bao g6m: Th€ d\lc th€ thao th\lc d\lng, ngh~ nghi~p cho nguai lao dQng; th€ d\lc th€ thao cho cac d6i tugng d~c bi~t; th€ d\lc phong chua b~OO;. th€ thao dan tQc; th€ thao giai tri; th€ thao qu6c phong. Th€ d\lc th€ thao th\lc d\lng ngh~ nghi~p bao g6rn nhUng bai t~p d6i v&i nguai lao dQng trong kh6i hanh chfnh S\l nghi~p va kh6i san xUdt kiOO doanh. Th€ d\lc th€ thao cho cac d6i tugng d~c bi~t bao .g6m OOUng bai t~p d6i v&i nguai cao tu6i, nguai khuy€t t~p va nhUng tre em co hom canh d~c bi~t. NQi dung ho~t dQng th€ d\lc th€ thao quAD. chUng ~ dia phucmg bao g6m: Ho~t dQng ren luy~ than th€, luy~ ~p, thi dAu th€ thao clla cac d6i ttrqng nhan dan trong m6i gia dlnh, tren cac dia ban, trong timg C<1 quan dan vi; h~t dQng vui choi gim tri ~g cac trO choi v~ dQng dan gian, th€ thao dan tQc trong cac l~ hQi, ~ cac diem sinh ho~t van hoa dan, cac diem, tuy€n du Ijch; cac bai ~p th€ d\lc phong b~nh, chua ~nh trong cac cO' sa y t€, di~u duOng; cac ho~t dQng th€ thao qu& phong trong nhan dan. !)()() IDnh thuc t6 chuc ho~t dQng th~ d\lc th~ thao quAn chUng 4li dia phuong bao g6m: ~p .. luy~n tg giac cua ca nhan 4li gia dlnh, noi sinh s6ng, noi lam vi~c; lux~n ~p co t6 chuc clla
quAn chUng trong cac cau l~c bQ th~ d\lc th~ thao cO' sa, cac di&n vui choi giai tri, cac lien
doan, hQi th€ thao quAn chUng; t6 chuc cac giai th€ thao, ngay hQi van hoa th€ thao, ~i hQi th~ d\lC the thao; t6 chuc cac dQi tuyen the thao cua don vi, dia phuong de tham gia thi ~u giai th€ thao quAn ch(mg do cAp xa, huy~, tinh t6 chilc. Bi~n ph8p t6 chuc cae h~t dQng th~ d\lc th~ thao quArt chUng 4li dia phuong bao g&n:
lQi fch, mc d\lIlg clla th€ d\lc th~ thao; v~ dQng to&1 dan ren luy~n Tuyen truy€n, ph6 bi€n lich va gia dlnh theo chu wong xii hQi hoa. T:u nam 2000, duqc Dang va Chfnh phil chfip thu~, nganh th~ d\lc th~ thao da
phat dQng trong ca nuac phong trao "Toan dan ren luy¢n than thi theo guang Bac H6 VI
agi" nh~m v~n dQng toan th~ nhan dan akh~p mQi mi~n dfrt nuac tg chQn mon the thao
yeu thfch ho~c mQt hlnh thuc ren luy~n phil hQP de t~p luy~n nang cao suc khoe, sang khoai tinh thAn, nang cao chfrt luqng cUQc s6ng va hi~u qua cong vi~c. Phong trao nay dii nhanh chong Ian rQng trong cac d6i wqng, thu hut hang ch\lc tri~u ngum tham gia. H~ th6ng quan ly nha nuac v€ the d\lC th€ thao qudn chung aVi~t Nam hi~n nay
g6m co: 0 Trung uang 1£1 BQ Van hoa, The thao va Du lich (T6ng C1:lC Thi d1:lc Thi thao fa ca quan chuyen mon), BQ Giao d\lc va Dao t~o (V\l Cong tac hQc sinh, sinh -.. vien), BQ Qu6c phong (Phong th~ d\lC the thao Quan dQi); BQ Cong an (Phong the d\lC
th~ thao Cong an nhan dan). 0 dia phuong 1£1 Sa Van hoa, Th~ thao va Du lich (cAp
tinh), Phong Van hoa va Thong tin (cAp huy~n), Ban Van hoa Xa hQi (cap xii). Do 1£1 cac cO' quan tham mUll quan ly nha nuac v€ the d\lC th~ thao cho mQi ngum; d6ng thm v61 cac cO' quan tham mUll 1(\ cac dan vi S\l nghi~p cling cftp, th\lc thi nhi~m V\l quan ly nha nuac v€ th~ d\lc th~ thao. H~ th6ng quan ly xii hQi v€ th~ d\lc th€ thao cho mQi nguai aVi~t Nam hi~n nay
g6m co: 0 Tnlng uang 1£1 Uy ban Olympic Qu6c gia (Tiiu ban Thi thao cho mQi
nguai fa hi) phtjn tu vdn); Lien doan Vo thu~t C6 truy€n Vi~t Nam, Lien doan t.hfu1 th~, nang cao suc khoe; xay d\lIlg gia dlnh van hoa, lang van hoa, t6 dan ph6 van hoa;
huOng dftn nguOi ~p 4li cac cO' sa th~ thao cong l~p va ngoai cong l~p; thanh l~p cac cau l~c
bQ th~ d\lc the thao cO' sa, hQi th~ d\lC th~ thao quArt chUng 4li lang, ban, khu dan cu, cO' quan,
don vi, wOng hQC; khuy€n khich cac ho~t dQng ph6i hQP, lien k€t gifra van hoa th~ thao, du Vovinam Vi~t Nam, Hi~p hQi ParaLympic Vi~t Nam, HQi Th€ thao D~i hQC va chuyen nghi~p Vi~t Nam, HQi Th€ thao hQc sinh ph6 thong Vi~t Nam, HQi Th€ thao giai tri va th€ thao di~n tir Vi~t Nam. HQi d6ng th€ d\lc th€ thao ho~c Ban phong trao thuQc Trung uong Doan Thanh nien CQng san H6 Chi Minh, Trung uong HQi Lien hi~p Ph\l nil Vi~t Nam, T6ng Lien doan Lao dQng Vi~t Nam, HQi Nong dan Vi~t Nam, HQi ClJU chi~n binh Vi~t Nam, HQi nguai cao tu6i Vi~t Nam ... doan, HQi th€ thao, Cau l~c b<) th€ d6ng th€ d\lc th€ thao cau l~c bQ th€ Cac t6 chuc xa hQi v€ th€ d\lc th€ thao cho mQi nguai a dia phuong g6m co: Lien
thao quArt chung c~p tinh, c~p huy~n, c~p xa; HQi
thao trong cO' quan, don vi cO' sa thuQC nganh,
doan th€ chinh tri xa hQi trong ca nu6'c. Nhi~m V\l cua cac t6 chuc nay la tuyen truy€n,
v~n dQng va i6 chilc cac hOl;lt dQng th~ d\lc th~ thao cua cac t6 chilc va ca nhan thuQc
ph~m vi quan ly cua mlnh thea chu truong xa hQi hoa va chuyen nghi~p hoa th€ thao cua Dang va Chinh phu Vi~t Nam. 1.2. Khai quat vi th~c tr{lng phong trao thi d!,c thi thao quan chung nhimg nam qua. Ngay tir natn 1946, sau ngay Bac H6 ho hao d6ng bao ~p th€ d\lc, mQt phong trao "Kh6e vi nu6'c" d€ ki~n thi~t qu6c gia da duQ'c Nha thanh nien va th€ d\lC thuQc BQ qu6c gia giao d\lc phat dQng rfun rQ trong ca nu6'c, thu hut hang V(;lIl nguOi, nh~t la thanh nien tham gia ~p th€ d\lc, ch~y, bong da, bong ban, xe d~p, dfun b6c, va c6 truy€n ... Trong xu6t 9 nam truOng ky khang chi~n, t~i chi~n khu Vi~t B~c, bQ dQi, can bQ, dan cong, dan quan, du kich...d€u co thoi quen t~p th€ d\lc, chO'i th€ thao; t~i vUng t\l do khfulg chi~n nhi€u mon va thu~t, bong da, bong chuy€n, bong ban, xe d~p...duQ'c cac va su, hu6ng d~ vien ph6 bi~n, hudn luy~n nen co r~t nhi€u nguOi, thuQc rnQi d6i tuqng tham gia, phong trao phat tri€n m(;lIlh, gop phArt ph\lc V\l cho khfulg chi~n thanh cong. Trong giai do~n 1954-1975, cac phong trao "Thi d1:lc v~ sinh" trong truOng hQc; "Cht;ly n6i liJn Bac Nam ", "Luy~n vai tram can, luy~n chan ngan dij,m" trong thanh thi€u nien; "Cht;ly, nhay, bai, ban, v6" trong cong nhan vien chirc, dan quan t1;r v~, l\lc luqng vii trang; "Ren luy~n than thJ theo tieu chudn ", "Toan xa biit bai", "Cau It;lc
b9 sitc kh6e ngoai trai ", "Xay dvng cac aiin hinh tien tiin vJ thi d1:lc thi thao" trong
m6i cO' quan, don vi, dia phuong duQ'c phat tri€n r~t m~nh v6'i cac mon ch~y, di bQ, hO'i lQi, th€ d\lc san xu~t, th€ d\lc quan S\l, th€ thao qu6c phong, th€ thao dan tQc, bong da, 202 .. thao, ngay hQi van hoa th€ bong chuy€n, bong ban... Nhi€u giai th€
thao dugc t6 chuc
djnh ky trong m6i cO' quan, don vj, dja phuong, cong nong lam truOng, hQ]) tac xa, Xl
nghi~p, nha may...cling v6'i phong trao "Thanh nien 3 san sang, Ph1J, nu 3 dam dang"
da gop phfrn quan trQng vao SlJ nghi~p xay d\lIlg XHCN a mi€n B~c va chi vi~n cho
mi€n Nam ch6ng My c(ru nu6'c. m~nh me hon bao gia h€t, t~o dugc nhUng thanh tl!U h€t suc quan trQng trong vi~c Sau chi€n th~ng VI d~i mila xuan nam 1975, non song v€ mQt m6i, cit nu6'c cling
di len CNXH, nh&t Iii til khi Dang ta chu truong duOng l6i d6i mm thl cong mc th~ d\lc
thao noi chung va phong trao th€ d\lc th€ thao quArt chung noi rieng dugc phat tri€n
th€ nang cao SllC khoe, th€ llJc cua to3.n dan, ph\lc V\l SlJ nghi~p CNH, HDH dAt nu6'c. aoan kit xay d'Wlg aifi s6ng van hoa" di€n ra trong cit nu6'c vO'i m\lc tieu: Khoe d€ xay Phong trao "Xay d'Wlg cac didn hinh tien tiin vJ thd d1J,c thd thao" nhanh chong Ian
rQng trong cac tinh phia nam sau giiti ph6ng va d€n nam 1980 thl tra th3nh cUQC v~ dQng
"Toan dan ren luy~n than thd theo guang Bac H8 vi' at;li" gful vm phong trao "Toan dan d\ll1g va bao v~ T6 qu6c, m6i nguOi chQn cho minh mQt mon th€ thao ho~c mQt hinh thuc ren Iuy~n than th€, nang cao suc khoe va chAt lUQ11g cUQc s6ng. Nam 1994, Ban Bi thu TW Dang ban hanh Chi thj 36/CT-TW; nam 2002 ban Lu~t th€ d\lc, th€ ._- hanh Chi thj 17ICT-TW v€ cong tac th€ d\lc th€ thlJc d6i vm nganh th€ d\lc th€ thao; nam 2006 Qu6c hQi thong qua
thao. Do la rmUng cO' sa v€ tu tuOng, chinh trj, phap ly h€t suc quan
trQng th€ hi~n quan di€m cua Dang, duOng l6i, chinh sach cua nha nu6'c d6i v6'i cong
tac th€ d\lc th€ thao. Tren cO' sa do, nam 2005 Thu tuOng Chinh phu phe duy~t Chuang
th€ d\lc th€ thao axa phuOng thj trAn; nam 2010 phe duy~t Chi€n lugc
trlnh phat tri€n
thao d€n nam 2020; nam 2011 phe duy~t D€ an t6ng th€ phat
phat tri€n "th€ d\lc th€
tri~n th~ hr~, tfun v6c ngum Vi~t nam d€n nam 2030. Day la nhUng chuang trinh, d€
an h€t suc thi€t
thao trong vi~c nang cao chAt lUQ11g phong trao th€ d\lc th€ thao quArt chung thea tu tuOng cua Chu tjch H6 Chi Minh la: Hi~n tr~ng phong trao th€ d\lC the thao qufrn chung nhUng nam qua co the khai Dan cuOng thl Qu6c thjnh. quat danh gia nhu sau: "Phong trao the d\lC the thao qufrn chung ti€p
t\lC phat trien
sau, rQng tren dja ban cit nu6'c, the hi~n aSlJ tang tnrOng v€ s6 lUQ11g nguai t~p th€ d\lc th€ thao thuOng xuyen"C*), sg phat tri€n da d~ng cua cac lo~i hlnh t~p luy~n, cac cau l~c thao va chdt lUQl1g ho~t d<)ng th€ d\lc th€ thaD-a tUng d6i tuQl1g. Cu<)c
b<) th€ d\lc th€
v~ d<)ng "Toan dan ren luy?n than thi thea guang Bile H6 vi' aqi" dugc tri€n khai lien
t\lC trong nhUng nam qua, da phat huy hi~u qua thgc ti€n va la d<)ng 19c thuc ddy phong
trao th€ d\lc th€ thao acO' So' phat tri€n rn~nh trong tdt ca cac d6i tuQl1g, d~c bi~t la trong
cong nhan vien chilc, 19c lUQl1g vfi trang, nguai cao tu6i, thanh thi~u nien, nong dan. thao don giiln, khong cdn ddu tu nhi€u v€ san bai, Cac hlnh thilc t~p luy~n th€ d\lc th€ trang thi~t bi, nhu: Ch~y, di b<), th€ d\lc dUOng sinh, cdu long, co tuOOg, VO th~t, bong
da mini, bong chuy€n ... phat tri€n m~nh ahdu h~t cac dia phuong trong ca nu6'c. Til nam 2005, Chinh phu da chi d~o tri~n khai chuong trlnh phat tri€n th€ d\lc
th~ thao axi, phuOng, thi trAn d~n nam 2010, giao cho nganh th~ d\lc th~ thao clIng
cac b<), nganh aTrung uong va Uy ban nhan dan cac cdp thgc hi~n 4 nhi~m V\l d6i v6'i
thao cdp xa. D~n nay, v€ cO' ban cac nhi~m V\l: phat tri€n phong trao; xay
th€ d\lc th€ d\lI1g cO' ch~ quan ly, di€u hanh; b6i dUOng can b<), c<)ng tac vien; quy ho~ch ddt va xay d\lI1g cO' So' v~t chdt da dugc cac cdp uy Dang va chinh quy€n chi d~o tri~n khai co k~t qua. M6i nam trong cel nuO'c t6 chilc hang ch\lc ngan giiii va HQi thi th~ thao qu§n thao dan t<)c thao, tro chO'i dan gian, th€ chung acO' So', di~n hlnh la cac ho~t d<)ng th€
g~ v6'i L€ h<)i truy€n th6ng (y m6i lang que; H<)i thi th€ thao gia dlnh, H<)i thi th~ thao vUng d6ng bao dan tQc thi~u s6, giai th~ thao trong Ngay hQi Van hoa, Th~ thao va Du lich cac vUng mien, giai Van ngh~ - Th€ thao nguoi khuy~t t~t ... th€ d\lc th€ thao, cau l~c b<) Van hoa - Th~ thao, H<)i Cac rno hlnh cau l~c b<) d6ng th~ d\l~ th~ thao, Trung tam Van hoa - Th~ thao, Nhil Van hoa - Th~ thao, C\llll thao, cac di€m vui chai cua tre em dugc thanh l~p (y cdp thon, cdp xorn Van hoa - Th€ va trong cac cO' quan, don vi dong tren dia ban da t~o thanh rn<)t h~ th6ng cac thiet ch~ th~ thao g~ v6'i van hoa ho~t d<)ng co hi~u qua, dum S\l chi d~o cua c~p uy va S\l di€u hanh cua chinh quy€n dia phuong, dap (mg duqc nhu cdu cua nhan dan va dam bao nguyen t!c cua cai cach hanh chinh nha nu6'c. Hi~n nay, ca nU cau l~c b<) th€ d\lC th~ thao cac lo~i. (*)-Nam 20021a 13,6% va 6,50/0; nam 20091a 25,2% va 18,90/0. 204 .. C{>ng tac vien, hu6ng dfuI vien th6 d\lc th6 thao aco sa duQ'c hlnh thanh va duQ'c
t~p hUdn nghi~p V\l hang name Uy ban nhan dan cdp xa quan ly, giao nhi~m V\l va v~n d\lng ch~ dQ chinh sach h6 trg d~ hQ th\lc hi~n nhi~m V\l truyen truy~n v~n dQng va t6 chuc cac hotilt dQng th~ d\lc th~ thao tren dia ban. Tuy vqy, th~ d\lc th~ thao quAn chung phat tri~n mtilnh nhung chua d~u. Phong trao th~ d\lc th~ thao dugc duy trl kha n~n n~p trong l\lc lUQl1g vil trang, nguai cao tu6i va cong chuc, vien chuc; song do nhi~u nguyen nhan khach quan, co dAu hi~u giam sut v~ chdt lUQl1g hotilt dQng trong thanh, thi€u nien hQc sinh va cong nhan, nguai lao dQng ttili cac khu cong nghi~p, khu do thi 16n. Di~u ki~n v~ san bai, trang thi~t bi ph\lc V\l t~fl luy~n th€ d\lc th~ thao cua nguai dan ttili khu V\lC nong thon, mi~n nui, hai
dao con g~p nhi~u kho khan. Cac cong trlnh th~ thao chu y~u t~p trung athanh ph6, thi
xa; di~u ki~n ~p luy~n va muc dQ huOng th\l cac gia tri cua th~ d\lc th~ thao ngay cang co s\l cach bi~t giua cac vUng, mi~n va cac d6i tUQl1g rman dan. Do thi€u kinh phi,
thi~u ca sa v~t chdt va chua co chinh sach ra rang v~ can bQ nghi~p V\l, hu6ng ddn
vien th~ d\lc th~ thao a cdp xa, phuOng, thi trdn nen chdt lUQl1g hotilt dQng th~ d\lc th~
thao aca sa chua cao.(theo bao cao t8ng kit 8 niim thlfc hi~n Chi thi 17/CT-TW niim
2010 cua Ban tuyen giao TWvl1 B6 VH,TT&DL). NhUng y~u kern t6n ttili noi tren rdt cAn dugc nghiem tuc kh~c ph\lc, sua chua trong nhUng nam tai. 1.3. MVt s6 d,.r bao tl;nh hutlng phat triin thi dflC thi thao qulin chung 0' cO' sO' nhtmg nom tm. Theo d\l bao trong chi~n lugc phat tri~n kinh t~ xa hQi ddt nuac, d~n nam 2020 nuac ta v~ ca ban thanh rnQt nuac cong nghi~p, dai s6ng v~t chdt va tinh thAn cua nhful dan se dugc cai thi~n ra r~t, thai gian nhan r6i se nhi~u hon, nhu cAu v~ dQng, -.. " vui chai giai tri se tang cao. S\l g~n k~t cac hotilt dQng th~ thao giai tri va du lich, van hoa, l€ hQi, van hoa tam linh se cang phat tri~n rn~. Do v~y cac hotilt dQng th~ d\lc th~ thao quAn chung se phat tri€n rn~ nhdt la cac tro chai dan gian, th€ thao dan tQc, th€ thao giai tri. Nhu cAu giao lUll van hoa phat tri~n, th~ thao va du lich giua Vi~t Nam va cac nuac tren th€ giai ngay cang tang mtilnh khi Vi~t Nam da la thanh vien cua WTO, nhu c~u dao ttilO v~ sy cho cac doanh nghi~p tang len rdt mtilnh. Do v~y se thuc dAy nhanh cac ho~t dQng the thao qu~n chung trong nu6'c va qu5c t€. Cac ho~t dQng the d\lC the thao n6i chung va vo thu~t noi rieng se phat trien m~nh. Nhu c~u lam d~p cua ph\l nu, nhu c~u co ca the cuOng trfulg cua thanh nien, nhu c~u tl! cham soc, thea doi suc khoe cua m6i ngum dan tang nhanh. Do v~y cac dich V\l cham soc suc khoe, ve d~p (kd ca'djch v¥ tu vdn tren m{lng Internet) se phat trien m~. Nguai'cao tu6i til 60 tu6i tra len se chi€m khocing 12,4 % dan s5 Vi~t Nam vao nam 2020. Do v~y phat trien cac dich V\l the d\lC the thao d5i v6'i nguai cao tu6i la mQt vAn de xa hQi, nhan van rQng IOn va, sau sAc. Ngum khuy€t t~t a Vi~t Nam hi~n nay khocing 5,3 tri~u ngum, chi~m gAn 6,3 %
dan s5. Do v~y nhu c~u cham soc, ph\lc h6i suc khoe b~ng the d\lC the thao se lOn, doi hoi phcii co nhi~u ho~t dc}ng th~ d\lc th~ thao phil hQ]l cho hQ ren luy~n. Xu th€ xa hQi hoa va chuyen nghi~p hoa trong cac t6 chuc va ho~t dQng cua the d\lC the thao cho mQi nguai ngay cang dugc kh~ng dinh. Do v~y cac lo~i hlnh t6 chuc
the d\lC the thao aca sa nhu Cau l~c bQ the d\lC the thao, HQi the thao, Lien dom the
thao, Ca sa the thao tu nhan ngoai cong l~p se phat trien rAt m~nh. 2. Nhfrng lo~i hinh CO' ban cua Th@ d1}c th@ thao quin chung 2.1. Hf th6ng thi aliu cua Thi thao quan chung. Hang nam cac gicii, hQi thi the thao qu~n chung thuOng dugc t6 chuc til ca sa cAp xa, huy~n, tinh d€n toan qu5c nhu sau: - Cac ho~t dQng the thao g~n lien v6'i ky ni~m nhUng ngay l€ IOn cua dAt nu6'c va cac l€ hQi truyen th5ng cua m6i dia phuang hang nam, bao g6m: Cac gicii the thao thao Vi~t Nam Mimg Dang'mimg xuan (3/2), ngay th3.nh l~p Dom 26/3, ngay th€ 27/3, ngay Chi€n th~ng 30/4, ngay Qu5c t€ lao dQng 1/5, ngay Sinh nh~t Bac 19/5, ngay ch~y Olympic 23/6, ngay Gia dlnh Vi~t nam 28/6, ngay thuang binh li~t sy 27/7, Ky ni~m Cach m;ptg thfulg 8 va Qu5c khanh. 2/9, ngay th3.nh l~p Quan dQi nhan dan va thao vi NguOi cao tu6i va Nong dan Vi~t nam Qu5c phong tom dan 22/12, thang th€ (til 1 d€n 31/10 )... - Theo chu kY hang nanl g6m co: Gicii Bong da thanh thi€u nien, C~u long ph\l
nu, C~u long trung cao tu6i, Bai lQi nguai cao tu6i, Bai l~n phong ch5ng tai n~n thuang ttch cho tre em, HQi thao cong nhan vien chuc, Tennis doanh nhan, Bong ban ?()h . ngucri giao vien nhan dan, Bong b~n ngucri cao tu6i, HQi thao ngucri cao tu6i v€ th€ . d\lc dUOng sinh, HQi thao thanh nien, Bong da, Bong chuy€n nong dan... thao, HQi thi th€ thao vung - Theo ehu ky 2 nam g6m co: HQi thi gia dlnh th€ d6ng bao dan tQc thi€u s6, HQi thi th€ thao d6ng bao Cham, Ngay hQi van hoa th€ thao du lich cac dan tQc Dong B~c, Tay B~c, Tay nguyen, D6ng bao Kho Mer Nam BQ; HQi thi Van ngh~ - Th€ thao ngucri khuy~t t~t. thao cAp xa, cAp huy~n, cAp - Theo ehu ky 4 nam g6m co: D~i hQi th€ d\lC th€ tinh va toan qu6c; HQi khoe Phil d6ng, D~i hQi Th€ thao sinh vien; HQi thi Van hoa .. Th€ thao cac tnrOng ph6 thong dan tQc nQi tm; 'HQi thi nghi~p V\l su ph~ - th€ d\lc th€ thao cae tnrOng su ph~m; D~i hQi khoe VI an ninh t6 qu6c; D~i hQi th€ d\lc th€ thao Qu6c phong. - Cae giai vo dich va giai tre cac mon th€ thao dan tQc danh eho v~n dQng vien duqc t6 chilc hang nam co: Vo e6 truy~n, Vovinam, V~t dal1 tQc, Da cAu, Keo co, Dua ghe ngo, B~n no, D~y g~y, Dua thuy€n truy€n th6ng. thao giai tri va th€ thao di~n tu duqc t6 chilc hang nam co:-Leo nui - Cae giai th€ ehinh ph\lc dinh Phanxiphang, (Lao Cai), ehinh ph\lc nui Bara (Blnh Phucrc), Lu6t van d~p tren cat (Ninh Thu~n); Th€ va l~n bi€n (Blnh Thu~n, Nha Trang), L~c thung (Blnh Dinh, Phu Yen), dua moto, xe thao di~n ill E.Sport va X.Game (Ha NQi, TP H6 Chi Minh), Dua ngva (B~c Ha Lao eai, TP H6 Chi Minh), Cau ca (0 hAu h~t cac khu du 2.2. Nhi?m Vfl phtit triin thi dflC thi thao qUo'n chung. Ijch sinh thai trong ca nucre)... duy~t Chiin !ut;1c philt triin thi d1J,c thi thaD Vi~t nam din 2020, trong do nhi~m V\l Theo' Quy€t djnh 2I98/QD-TTg ngay 3.12.2010 eua Thu nr6ng Chinh phu phe phat tri€n th€ d\lc th€ thao quAD chung duqc quy dinh thea nhfrng nQi dung sau day: 1. Ti~p 1\lc th\lc hi~n "Cu9c vi;ln d(Jng toan dan ren luy~n than thi theo gurrng Bilc
H6 vi dC;Zi" g~ vcri tri€n khai phong trao xay d\lllg gia dlnh van hoa, lang, ban, t6 dan ph6, khu dan cu, co quan, dan vi 0 cac dja phuang, cac ban, nganh va doan th€. 2. Tuyen truy€n ph6 bi~n hu6ng dftn mQi d6i tUQllg quAn chung t~p luy~n, tham dV thi dAu th€ d\lc, th€ thao trong cac cau l~c bQ tUng mon ho~c rihi€u mon th€ thao duqc tharm l~p, ho~t de)ng a cac cO' quan, dan vi, doanh nghi~p, twOng hQc, xa,
phuOng va thi trfrn. 3. Cling c6 va tang cuOng h~ th6ng thi~t ch~ v€ quim ly cac mo hlnh th~ d\lc, th~ thao qUfrn chung: cau l~c be) th~ d\lc, th~ thao, mo hlnh di~m v€ phat tri~n th~ d\lc, th~ thao qUfrn chung d6i v&i nhUng vung co muc de) phat tri~n kinh t~ - xa he)i d~c trung. - Ban hanh thi~t ch~ van hoa - th~ thao d6i v&i tUng C\lm, di~m dan cu g~n k~t v&i quy ho~ch sir d\lIlg dAt, xay d\lIlg do thi - nang thon m&i; - Ban hanh va hu6ng d~n th\lc hi~n quy ch~ v€ t6 chuc thi d~u, l€ he)i th~ thao, cong tac phong danh hi~u, th~ thao dan te)c va th~ thao giiii trf; xay d\lIlg va ban hanh h~ th6ng tieu#chi, chi tieu v€ phat tri~n th~ d\lc, th~ thao qUfrn chung; - Thanh l~p, hu6ng d~n va h6 trq ho~t de)ng d6i v&i cac He)i d6ng th~ d\lc, th~ thao, Cau l~c be) th~ d\lc, th~ thao acfrp xa; - Duy trl va hoan thi~n h~ th6ng thi d~u th~·thao cho mQi nguai chu ky hang nam, hai nam ho~c b6n nam... ; - Ban hanh chinh sach khuy~n khich va h6 trq phat tri~n th~ d\lc, th~ thao d6i vai cac d6i 1uqng xa he)i d~c bi~t, d6ng bao dan te)c thi~u s6, ngum cao tu6i, ngum khuy~t t~t. 4. Ti~p Wc h6 trq dfru tu va ban hanh cac chinh sach khuy~n khich huy de)ng cac ngu6n l\lc xa he)i dfru tu cho phat tri~n th€ d\lc, th€ thao qUfrn chung. Khuy~n khich phat tri€n th€ thao giiii tn, kinh doanh dich V\l th€ thao g~n vai ho~t de)ng van hoa, du lich. 5. Ban hanh cac quy chuAn v€ quy ho~ch dfrt dai cho th€ d\lc, th€ thao; tang cuOng d~u tu xay d\lIlg cac san chO'i bai t~p, cong trlnh th~ thao trong qu~n th~ Trung tam van hoa - th~ thao cfrp xa, c\lm thon- bim, thon, bim. 6. Tang cuOng cong mc dao t~o, b6i dUOng can be), hu6ng dfu1 vien th€ d\lc, th€ thao quAn chung; chu trQng t~p hufrn, b6i dUOng nghi~p V\l chuyen man cho ce)ng tac vien th~ d\lc, th~ thao c~p xa va than, lang, bim. 7. DAy m~ cong tac thong tin tuyen truy€n nh~m nang cao nh~n thuc, trach nhi~m clia cac cfrp liy, chinh quy€n cO' sa va cac can be) nganh th€ d\lc, th~ thao v€ vai thao, d~c bi~t t~i cac vUng sau, vUng xa, vUng d6ng bao tro clia ho~t de)ng th€ d\lc, th€ dan te)c thi~u s6 .. 8. Xay d\lIlg mo hinh di€m ve cO' sa v~t ch~t va t6 chuc ho~t dQng th€ d\lc; th€ 9. Dua cong tac suu tfun, th6ng ke phan lo~i cac tro chO'i v~n dQng dan gian trong thao t~i cac thon, ban va xii; uu tien dao t~o ngu6n OOan l\lc cho phat tri€n th€ d\lc, th€
thao a cac vUng sau, vUng xa, vUng d6ng bao dan tQc thi€u s6. OOi~m V\l suu t~m, bao t6n va phat huy cac di san van hoa phi v~t th€ cac dan t9c Vi~t cac l~ h9i truy~n th6ng hang nam cua cac dan t9c thi€u s6 thaOO rn9t n9i dung cua xu~t dua VelO thi ~u trong h~ Nam; l\la chQn mQt s6 tro chai v~n dQog dan gian d€ d€ th6ng thi giai th€ thao qu6c gia; chu trQng bao t6n va phat tri€n cac mon vo c6 truyen dan tQc. 10. Ban haOO va huOng d~n th\lc hi~n quy ch€ ho~t dQng cua cac cau l~c b9 th€
d\lc, th€ thao ngum khuy€t t~t; dao t~o, b6i dUOng dQi ngii hu~n luy~n vien, huOng dfut vien, c9ng tac vien th€ d\lc, th€ thao nguai khuy€t t~t. Ban harm b6 sung cac diSu ki~n d\lIlg cO' sa t~p luy~n, san biii th€ dap (eng nhu c~u t~p luy~n th€ d\lc, th€ thao cua nguai khuy€t t~t trong quy chudn xay
thao; thi di€m xay d\lIlg a m9t s6 tiOO, thanh ph6 cac 2.3. MVt s8 giaiphtip CO' ban ttiphtit triin thi dl'C thi thao quan chung iY cO'so: Trung tam hu~n luy~n th€ thao cho nguai khuy€t t~t. D€ th\lc hi~n t6t OOi~m V\l n9i dung cong tac th€ d\lc th€ thao qu~n chung a cO' sa
d~t duQ'C m\lC tieu, yeu c~u d€ ra, phu hQP vai xu th€ va diOO huOng phat tri€n kiOO t€ xa
h9i cua d~t nuac, B9 Van hoa, Th€ thao va Du lich, cac b9 nganh a Trung uong va Uy
ban nhan dan cac dia phuong cAn t~p trung chi d~o tri€n khai d6ng b9 cac OOom giai M(Jt la, tang cuirng Slf lanh dqo va quQn lY cac coo cdp ttY dang va chinh quyJn dd thlfc hi~n nhi~m v~ dua thd d~ thd thao vJ cO' sa: phap cO' bim sau day: -. '" - Tang cuOng tuyen truyen, giao d\lc nang cao oo~ thuc cua tom xa h9i v€
th€
d\lc th€ thao, ti€p WC t6 chuc cac cUQc thi tim hi€u, hQc ~p va lam theo tAm guang d~o
duc H6 Chi Minh trong linh V\lC th~ d\lc th€ thao; dua OOi~m V\l phat tri€n th€ d\lc th€
thao vao k€ ho~ch phat tri€n kiOO te - xa h9i hang natn cua m6i xa, phuOng, thi tr~n. - T6 chuc quart tri~t va th\lc hi~n cac chu tnrong chiOO sach cua Dimg va Nha nuac v€ cong tac th€ d\lc th€ thao, cac Chi thi, Nghi quy€t cua Dang ve cong mc th€ d\lc th€ thao, Lu~t th€ d\lc th€ thao va cac van ban quy ph~m phap lu~t cua Chinh phu, cua BQ Van hoa, Th€ thao va Du lich va cac bQ, nganh c6lien quan. - Cac t6 chuc Dang va chinh quy€n a cO' sa thuOng xuyen t6ng k~t, danh gia v€
cong tac chi d~o phat tri€n phong trao th€ d\lc th€
thao, dQng vien va khen thuOng kip
thai nhUng ca nhan, dan vi xUdt s~c. can bQ, dang vien, doan vien thanh men guong
mdu tham gia t~p luy~n va t6 chuc, v~ dQng quftn chung tham gia cac ho~t dQng th€ d\lc
th€ thao acO' sa. - T6ng k~t chi thi 17ICT-TW nam 2002 cua Ban bi thu, ki~n nghi Trung uong ban hanh Nghi quy~t chuyen d€ v€ th€ d\lc th€ thao v&i cac m\lc tieu: dua th~ d\lc th€ thao v€ cO' sc!; v~n dQng toan dan ren luy~n than th€ hang ngay, v~n dQng toan xa hQi qu6c thinh"; "Khoe ad xay dlfYlg va bao V? t6 qu6c"; "Thd thao vi 16i s6ng lanh mgnh,ady lui ma tuy". cung cham 10 cho S\l nghi~p th€ d\lc th€ thao v&i cac phuong cham: "Dan cuimg thi thao cho mQi nguai th~ gi&i (TAFISA) la: m6i - Ti~p t\lC cUQc v~n dQng "Toan dan ren luy?n than thd theo guang Bac H6 vi'
agi" l6ng ghep vai cac ho~t dQng van hoa acO' sa, trong phong trao toan dan doan k~t
xay dlJIlg dai s6ng van hoa. Xay dlJIlg cac chufut mai cua th€ thao cho mQi nguai &cO'
sa thea khuy~n cao cua t6 chuc Th€
nguai hay v~n dQng th€ l\lc t6i thi€u 30 phut m6i ngay; phdn ddu d~t tieu chudn th€ chdt nguai Vi~t Nam thea quy dinh v€ lua tu6i (til 6 d~n 60 tu6i d6i v61 nam gi61 va til Hai la, ainh huOng cac hinh thuc va nQi dung hogt a9ng chu yiu cua cac a6i tU(1ng qudn chung nhan dan tren cac aia ban 6 d~n 55 tu6i d6i v&i nu gi&i). - Cac tiDh mi€n nui: khai thac, phat tri€n cac mon th€ thao dan tQc, cac tro choi dan hQi Van hoa - Thd thao cac dan tQc" cdp tinh va cdp vUng; "HQi thi Thd thao cac dan tQc thidu s6 miJn nui" ill lang, bim, buon, soc dfut tinh va toan qu6c. gian; gan ho~t dQng th€ d\lc th€ thao v61 cac l€ hQi cua dia phuong; t6 chuc t6t "Ngay - Khu V\lC cac tinh d6ng bang B~c bQ: Phat tri€n cac mon bong ~ bong chuy€n, v~t dan tQc, VO thu~t, dua thuy€n, boi... cac tro choi dan gian gan vOi l€ hQi truy€n th6ng cua Song H6ng". m6i dia phuong hang name T6 chuc "Ngay H9i Van hoa - Thd thao cac tinh D6ng bang - Khu VlJC cac dnh ven bien, mien Trung va Tay nguyen: .ngoai nhfrng mon the .. thao nhan dan ua thich, t~p trung phat tri€n mon bO'i l~, dien kinh, dua thuyen, cac tro Cham" va "Ngay hQi Van hoa - Thd thao cac dan tQc Tay Nguyen". chO'i dan gian g~n v&i song nu&c va t6 chuc t6t "Ngay hQi Van hoa - Thd thao dan tQc thu~t, ph6 c~p bO'i IQi cAn dAy m~nh cac mon truyen th6ng nhu dua thuyen truyen - Khu V\lC mien Dong va mien Tay Nam bQ: ngoai bong da, bong chuyen, VO th6ng, dua ghe ngo, cac tro choi dan gian trong cac ngay l~ clla d6ng bao dan tQc, dua Thd thao dan tQc Kha Mer Nam bQ" . • ~ Khu V\lC thanh ph6, thj xa: ti€p wc dAy m~nh va duy ttl vi~c t~p th€ d\lc dUOng cac ho~t dQng Van hoa - Th€ thao vao chua KhO' Mer va t6 chuc "Ngay hQi Van hoa hi~n d~i: cAu long, bong ban, quAn vQt, bong da, bong chuyen, VO thu~t, th€ hlnh, th€ sinh, di bQ va boi IQi cho cac d6i tugng; phat tri€n phong trao t~p cac mon th€ thao d\lc thAm my, th€ thao giai tri .... - D6i tuQllg thanh, thi€u nien hQC sinh, sinh vien: ~p trung phat tri€n cac nQi dung th€ thao hQc duOng, cac mon VO thu~t, da cAu, nhay day, bong da, cAu long, th€ hlnh, th€ d\lc thAm my, th€ d\lc nhjp di~u, th€ thao giai tri trong chuang trlnh giao d\lc th€ ch~t b~t bUQc va cac ho~t dQng ngo~i khoa ngoai gia hQc. - D6i tuQllg nguai cao tu6i, nguai khuy€t t~t, tre em co hoan canh d~c bi~t: t~p cac mon nhu di bQ, cAu long, cac hlnh thuc t~p dUOng sinh, thai C\lC quy~n, thai C\lC - Xay dt:mg mQt h~ th6ng thi ddu thd thao qulin chung aca sa th6ng nhdt trong ca
nuac, dinh huOng vao nhiJ:ng giai thd d1:lc thd thao hang nam g&n iiJn vai vi~c kY ni~m
nhiJ:ng ngay zi iOn cua ddt nuac va cac zi h(Ji truyJn th6ng cua mJi dia phuong vai H(Ji kh6e mang non, H(Ji thi thd thao gia dinh, H(Ji khoe Phil D6ng trong truirng hQc, -- H(Ji khoe thanh nien va Dt;li h(Ji thd d¥c thd thao cap xa. Cae hot;lt d(Jng noi tren duqc djnh kjJ t8 chuc hiIng nam, 2 nam va 4 name Ba la, tich C\lC chu dQng ph6i hqp lien nganh d€ chi d~o phat tri€n phong trao va truOng sinh va cac mon th€ thao quAn chung phil hqp. dAy m~nh xa hQi hoa th€ d\lc th€ thao acO' sa - Ph6i hqp chi d~o lien nganh gifra BQ Van hoa, Th€ thao va Du ljch v&i cac BQ, nganh, doan th€ chinh trj xa h(>i va cac doanh nghi~p d€ phat tri€n th€ d\lc th€ thao trong tUng d6i tuqng, tren tUng dia ban thea D€ an t6ng the phat tri€n the l\lc, tdm voc nguai Vi~t Nam giai do~ 2011 - 2030 (Quy€t dinh 641/QD-Tq'g ngay 28/4/2011 cua Thu TuOng Chinh phu) va thea Chuang trlnh m\lc tieu qu6c gia v€ xay dl)1lg nong than mai giai do~n 2010 - 2020 (Quy€t dinh 800/QD-TTg ngay 4/6/2010 cua Thu TuOng Chinh phu). - L6ng ghep chuang trlnh m\lc tieu qu6c gla v€ van hoa (quyit ainh 125/2007/QD-ITg ngay 31/712009 cua Thu tuang Chinh phu) v&i chuang trlnh phat
the d\lc the thao a xa phuOng thi tr~rl (Quyit ainh 100/2005/QD-ITg ngay
tri€n
10/5/2005 cua Thu tuang Chinh phu) trong do d~c bi~t lUll Ycac xa mi~n nui; vUng
sau, vUng xa trong 61 huy~n ngheo nh~t ca nuac. - Ph6i hqp Trung uang doan Thanh nien cQng san H6 Chi Minh, BQ Giao d\lC va Dao t~o ti€p
t\lC tri€n khai chuang trinh "Xay dlfYlg truirng h(Jc than thi¢n h(Jc sinh tich
c,!c" giai do~n 2008 - 2013 (Ki hogch lien nganh s6 7575/KHLN/BGDDT-BVH1TDL TIfDTN ngily 19/8/2008) ; dua vo dan tQC va tro choi dan gian vao tnrOng mfun non, ti€u
hQc, trung hQc cO' sa ~i m6i xa, phuOng, thi trdn. - Dam bao S\l ph6i hqp ch~t che gifra cQng tac vien Th€ thao v&i Giao vien the d\lc truOng ph6 thong, co nuoi d~y tre, giao vien mdm non va can bQ doan cdp xa d€ xay
dl)1lg phong trao the d\lc the thao acO' sa va phat hi~n nang khi€u the thao. - Tang cuOng v~ dQng thanh l~p, huOng dfrn ho~t dQng d6i v6i cac HQi the thao qufut chUng, cac Lien dOcln, Hi~p hQi the thao ill Trung uong den dia phuong, ~o suc m~ xa hQi hoa cac ho~t dQng the d\lc the thao trong ca nu&c. Phdn ddu den 2015 cac mon Th€ thao d€u co 100% Lien doan cdp qu6c gia va 80% cac mon co Lien doan cdp Tinh. - Nghien c(ru xay dl)1lg ban hanh cac thong tu huOng dftn vi~c quan ly cac lo~i
hlnh cO' sa the thao, diem ~p luy~n vui chai cua tre em va Cau l~c bQ the d\lc the thao
qudn chung, coi do la nhfmg thi€t ch€ cO' ban cua the d\lc the thao cO' sa. - Tang cuOng ki€m tra, giam sat c'ae ho~t dQng the d\lc the thao a cO' sa; nang cao
chdt luqng vi~e xet, cong nh~, ton vinh cae danh hi~u thi dua khen thuCmg trong the
d\lc the thao mQt cach th\lc chdt, tranh b~nh thanh tfch; tUng bu&e rna rQng giao lUll
cac ho~t dQng the thao cho mQi ngum, the thao giai tri v&i cac nu&c trong khu VlJC va the giai. ?1? , ... - Ti~p t\lC nghien c(ru ban hanh cac chinh sach khuy~n khich xa hQi hoa Th~ thao
aco sa. Nhdt la chirlh sach v~ ddt dai, v~ thu~ d6i vai cac co sa th~ thao (eong I(ip va
ngoai eong I(ip) nh~m phat tri~n cac dich V\l cham soc suc khoe b~ng v~n dQng th~ l\lc. Phfut ddu d~t quy chuftn v~ co sa v~t chdt, trang thi~t bi, tai chinh, phong trao va can
bQ th~ d\lc th~ thao trong Trung tam Van hoa - Th~ thao cdp xa (Quyit atnh s6 2448IQD-BVHTTDL ngay 7/712009 eua B(J truimg B(J Van hOG, Thd thaD va Du Itch). 3. Quy trinh quia Iy, hri1ag din, ta ell*c pII••g trBe tW d,c tlt~ thao quin chung Theo quy dinh hi~ hanh, hang n&n phong tio th~ d\lc th~ thao qufut chUng dugc danh gia b~g cac chi tieu co ban nhu sau: + Ty l~ % ngum luy~n ~p th€ d\lc th~ thao thuang xuyen. + Ty l~ % gia dlnh luy~n ~p th~ d\lc th~ thao. + s6 giili th~ thao, hQi thi th~ thao qUfrn chung dugc t6 chuc. + s6 cau l~c bQ th~ thao, HQi th~ thao qUfrn chung duQ'c thanh l~p. + s6 cQng tac vien, hu6ng dftn vien th~ thao duQ'c t~p hUdn nghi~pv\l. + s6 mon th~ thao dan tQc, tro choi dan gian duQ'c khoi ph\lc. + s6 nguai d~t tieu chuftn th~ chdt nguai Vi~t Nam thea quy dirlh. + s6 m2 ddt dugc quy ho~ch va s6 cong trlnh th~ thao dugc xay d\ll1g. Cling thea quy dinh hi~n hanh, trach nhi~m thuOng xuyen cua Cong chuc Van hoa - Xa hQi cdp xa la: tham mUll cho cdp uy va chinh quy~n xay d\ll1g k~ ho~ch, t6
chuc thgc 'hi~n, ki~m tra danh gia va th6ng ke bao cao cac chi tieu noi tren v~ th~ d\lc
th~ thao qufut chung a co sa hang name Cong vi~c do duQ'c thgc hi~n thea cac quy
trlnh C\l th~ nhu sau: 3.1. Quy trinh !dim tra, bao cao tj If pita" tram "gWi lIlY?" tIP thi dfIC thi thao thuilng xuy& va gia IInh luyfn t;p thi dfIC thi thao. Ngum luy~n ~p th~ d\lc th~ thao thuang xuyen la ngum m6i tuftn it nhdt 3 lftn, m6i lftn
it nhdt 30 phut trong thm gian lien wc 6 thang trong 1 n&n ren luy~n suc khoe b~g nhUng phuong ti~n, phuong phap cua th~ d\lc th~ thao. HQC sinh trong nha tnrang thgc hi~n dfry du chuong trlnh GDTC theo quy dinh duQ'c coi 1(\ ngum ~p luy~n thuang xuyen. Ty 1~ % nguOi luy~n ~p th€ d\lc th€ thao thuOng xuyen la t6ng s6 ngum ~p thuOng xuyen clla me>t dia phuong chia cho t6ng dan s6 cua dia phuang do, P6i nhan v61 100. Gia dlnh luy~n ~p th€ d\lc th€ thao la gia dlnh co it nh~t 50% s6 thanh vim d~i di~n cac th€ h~ trong gia dlnh la ngum luy~n ~p th€ d\lc th€ thao thuOng xuyetl. Ty 1~ % gia dlnh luy~n ~p th€ d\lc th€ thao la 86 % gia dlnh luy~ ~p th€ d\lc th€ thao cua me>t dia phuong chia cho t6ng s6 he> gia dlnh clla dia phuang do, r6i nhan v61 100. thao thuOng xuyen va gia dlnh luy~n ~p th€ d\lc th€ thao nhu sau: - Hang nam cong chile van hoa xa he>i h~c ce)ng me vietl cAp xa ph6i hgp v61 cac tnrOng thon ho~c t6 tnrOng t6 dan ph6 thong ke 86 ngum luy~n ~p th€ d\lc th€ thao thuOng
xuyen va 86 gia dlnh luy~n ~p th€ d\lc th~ thao tir cac thon h* t6 dan ph6; tinh· tY 1~ blnh
quful toan xa, bao cao chu tich UBND d.p xa va tnrOng phong VHTf c~p huy~n. - TruOng phong VHTI c~p huy~n t6ng hgp bao cao cua cac xa trong huy~, tinh blnh quful trong toan huy~n r6i bao cao chu tich UBND c~p huy~n va Gifun d6c Sa VHTIDL c~p tinh. Gifun d6c sa VHTIDL c~p tinh t6ng hgp bao cao cua cac huy~n trong tinh, tinh blnh quful trong toan tinh r6i bao cao chu tich UBND c~p tinh va Be> tnrOng Be> VHTIDL d€ t6ng hgp chung trong ca nu&c va bao cao Chfnh phu. (Theo Thong tu 02/BVHITDL ngiIy 17/3/2009 cUn BQ VHTTDL huOng dJn vi¢c t6 chile va dtinh giti phong frao thd d1j£ thd thao qutin chung tgi dia phuong) 3.2.Quy trinh qulin Ij cliu Il)c bp thi dfiC thi thao Cd sO' Cau l~c be> th€ d\lc th€ thao co sa la 01 t6 chilc xa he>i v€ th€ d\lc th€ thao. co chilc thao, quAn ly he>i nang tuyen truy€n v~ de)ng huOng dfut nguOi ~p, t6 chilc cac giai th€ vien, xay d\lIlg co sa v~t ch~t va tri€n khai cac ho~t de>ng dich V\l ph\lc V\l nguOi t~p. Cau l~c bQ th€ d\lc th€ thao co sa dugc thanh l~p athon, ~p, ban, C\lm dan cu va trong cac co quan, dan vi tnIOng hQc, doanh nghi~p d6ng !ren m6i dia ban c~p xa. Di€u ki~n thanh l~p 01 cau l~c be) th€ thao co sa bao g6m: Co can be> nhan vien v€
th€ thao; co co sa v~t ch~t trang thi€t bi phil hQP; co phuong an ho~t de>ng duge phe duy~t. Cau l~c be> th€ d\lc th€ thao ho~t de>ng thea phuong thilc tlJ quan, tlJ nguy~n, tlJ trang trai; chiu SlJ quan ly trvc ti€p cua UBND c~p xa. T6 chilc cua CLB th€ d\lc th€ 214 Trinh t1J thu !\Ic ki&n tra danh gia va bao cao th6ng ke 86 ngum luy~ ~p th€ d\lc th€ thao g6m Ban chu nhi~m va cac HQi vien. Ban chu nhi~m do HQi vien bAu, ho~t dQng .. theo nhi~m ky, do di€u l~ CLB quy dinh. Chu tich UBND xa, phuOng, thi trdn ra quy~t dinh thanh l~p CLB th€ d\lc th€ thao trgc thuQC UBND sau khi thbng nhdt v&i cO' quan th€ d\lc th€ thao cdp huy~n; Thu twOng cO' quan, dqn vi, twOng hQc ra quy~t djnh thanh l~p cau l~c bQ th€ d\lc th€ thao trong cO' quan, dan vi sau do thong bao v&i Chu tich UBND cdp xa d€ ra quy~t dinh thao c~p huy~n ph6i hqp UBND cdp xa chi ~o phat cong nh~n. CO' quan th€ d\lc th€ tri€n CLB th€ d\lc th€ tra giam sat cac ho~t thao cO' sa, d6ng thOi tang cuOng ki€m dQng chuyen mon trong CLB. CQng ·tac vien th€ d\lc th€ thao cdp xa theo d6i, huOng ddn, lam cac thu tl)c thanh l~p CLB th€ d\lc th€ thao cdp xa, d6ng thOi tham mUll cho cdp uy d€ quitn ly ho~t dQng cua cac CLB nay tren dja ban. (Theo Quyit ajnh s6 1589/UB thd d~c thd thao-QD ngay 19/9/2003 cua UB thd d~c thd thao vJ t6 chuc va hogt a(Jng cau 19c b(J thd thao ca sa) 3.3. Quy trinh quan Ij cpng tac vien thi dliC thi thao cap m. CQng mc vien th€ d\lc th€ thao la nguOi co 1 trong 4 tieu chuAn chuyen mon sau day: +La hufin luy~ viCn, huOng dfu1 vim th€ thao h* v~ dQng vien cO dang ~ 21r& len. + C6 bfuIg cdp v€ chuyen nganh th€ d\lc th€ thao ill b~c trung cdp tra len. + C6 gidy chUng nh~ chuyen mon do Lien doan th€ thao qu& gia ho~c qu& t~ cdp. + C6 gidy chUng nh~ duqc dao ~o chuyen mon do Sa VH,TI va DL cdp tinh c§p Dbi v61 cac xa vUng cao, bien gi&i, hiti dito chua co nguOi du tieu chufrn tren thi nhUng ngum lam cong tac van hoa xa hQi, cong tac doan thanh men, la h~t nhful phong -.. trao th€ d\lc th€ thao d€u duqc xet lam cQng tac vien. D€ co th€ d~t duQ'c tieu chufut thil 4 noi tren, hang natn Sa van hoa, Th€ thao va
Du Ijch cac dia phuong cfut coi trQng vi~c rna cac lap t~p hufut chuyen mon nghi~p V\l
cho nguOi co nhu cAu. ThOi gian t~p hufut m6i lap til 5-7 ngay v61 nQi dung ki~n thtrc g6m cit ly thuy~t va th\lC hanh nh~m hinh thanh ky nang v~n dQng va t6 chilc cac giiti
th€ thao cho qufut chung acO' sa. CQng tac vien th€ thao a cO' sa co th€ duQ'c cfip the CQng tac vien theo quy dinh cua
Lu~t th€ d\lc th~ thao. TruOng phong van hoa va thong tin cfip·huy~n cfip the cQng tac vien th€ d\lC th€ thao sau khi rth~n du h6 So', bao g6m: Gifiy d€ nghi cua UBND cfip xa; So' yeu ly lich; Gifiy chUng nh~n du suc khoe; Ban sao gifiy chUng nh~n v€ chuyen mon va anh cua cQng tac vien. thao co nhi~m Vl) v~n dQng, t6 chuc, hu6ng d~n quAn CQng tac vien th€ d\lC th€ chung nhan dan t~p luy~n, bi€u di€n, thi dfiu th€ thao va tham gia cac ho~t dQng phat
thao a Co' sa. Hang nam duQ'C d\l cac 1 dinh t~i Thong til lien tich 03/2010/TTLT-BNV-BTC-BLDTBXH ngay 27/5/2010 cua (Theo Thong tu OS/2007/TT-UB thd dlj,c thd thao ngay 20/7/2007 cua Uy ban thd d¥c thd thao huang ddn Nghi ainh 112/2007/ND-CP ngay 26/6/2007 cua Chinh phu
quy ainh chi tidt va huang ddn thi hanh m6t s6 aiJu cua Lutjt thd dlj,c thd thao) 3.4. Quy trink t8 chuc thi aliu thi thao quOn chung. BQ NQi Vl), Tai chinh, Lao dQng,Thuong birth va Xa hQi. T6 chuc thi dfiu cac mon th~ thao cho cac d6i tilQl1g quAn chung nhan dan aCo' sa
la mQt ho~t dQng co suc thu hut m~ me va phan anh ro net nhfit nhu cAu cling nhu chfit lUQl1g phong trao th€ d\lC th€ thao. Day la trach nhi~m thuOng xuyen cua can bQ cong chuc van hoa xa hQi va cQng tac vien th€ d\lc th€ thao cftp xa. Quy trlnh t6 chuc mQt Giai thi dftu th~ thao thong thuOng bao g6m: Xay d\lIlg Xay dvng DiJu I? m6t giai ddu phai thd hi?n dU(1c cac nQi dung chinh nhu sau: + Ten giai la gl? m\lc dich yeu cAu t6 chuc giai nay ra sao ? Bi€u l~ giai va t6 chuc giai theo Bi€u l~ + B6i tilQl1g tham gia la nhUng ai? tieu chuAn th€ nao? s6luQl1g bao nhieu? + Thi dftu mfty nQi dung? Cel nhan hay d6ng dQi? phuong thuc thi dftu theo lu~t + Thai gian, dia di~m, kinh phi t6 chuc the nao? ... + Cac muc thuOng va hlnh thuc khen cho ca nhan, t~p th€ d~t thanh tich nao? cach tinh thanh tich ra sao? .. + Nhfmg quy dinh v€ xu ly ky lu~t n€u vi ph~m di€u l~. + Nhfmg quy dinh v€ trang thi€t bi, d\lng C\l, kiOO phi, trang ph\lc... Cae buae tiin hanh trong cong tac t6 ehue giai ddu bao g6m: + Thanh l~p Ban t6 chuc giai, phan cong trach nhi~m cho tirng thaOO vien. + Ban hanh Di€u l~ va K€ ho~ch t6 chuc chi ti€t. + Tuyen truy€n, v~n dQng tai trq, chuAn bi cO' sa v~t chAt, d\lng C\l thi dAu, kiOO phi, an ninh, y t€, giai thuOng, l€ tan, h~u cAn... + HQp chuyen mon x€p lich thi dAu va t~p huAn trQng tai. + T6 chuc thi dAu thea k€ ho~ch va Di€u l~; cong b6 k€t qua va trao thuOng. + N€u co l€ khai m~c thl phai thea trlnh t\l: di€u hanh ho~c t~p trung cac doan; chao cO'; phat bi€u khai m~c cua truOng ban t6 chuc; tuyen th~ cua d~i di~n trQng tai, v~n dQng vien; t~ng cO', hoa cho cac doan. N€u la D~i hQi th€ d\lc th€ thao thl sau phAn nghi I€ se la cac ho~t dQng bi€u di€n van hoa van ngh~ th€ d\lc th€ thao chao mirng. + N€u co l€ b€ m~c thl sau phAn daOO gia t6ng k€t se la phAn trao thuOng. L€ b€ m~c phai th~t ng~n gQn, traOO mOm rae M(Jt st5 phuong an t6 ehuc thi ddu: Co ba phuong an (con gQi la th€ thuc thi dAu) thuOng duqc su d\lng la: thi d~u vong tron, thi d~u lo~i tIVc ti€p va thi d~u h6n hqp. + Thi d~u vong tron Ia cac dQi, VDV g~p rmau n1Qt lAn, ai duqc nhi€u di€m thl 007'_ ..... th~ng .. Phuong an nay thuOng ap d\lng khi s6 nguai, s6 VDV tuong d6i dong, thai
gian thi d~u ng~n. 86 tr~ thi d~u cua phuong an nay duqc tiOO b~ng cach l~y s6 dQi
ho~c s6 VDV ooan v&i s6 dQi ho~c s6 VDV trir di mQt, r6i chia cho hai. Thi d\l: n€u co
6 VDV thl t6ng s6 tr~n la 6 (6-1): 2 = 15. + Thi ~u lo~i trvc ti€p g6rn hai lo~: trvc ti€p mQt IAn thua va trvc ti€p hai IAn thua. Lo~i tIVc ti€p mQt IAn thua dugc ap d\lng trong truOng hgp co OOi€u dQi ho~c VDV tham gia va thai gian thi d~u ng~n, m6i dQi ho~c VDV g~p nhau mQt lU<)1, n€u thua se bi lo~i. Cach s~p x€p tr~ d~u nhu sau: n€u s6 dQi ho~c VDV la s6 ch~n thl cu tirng c~p mQt thi d~u lo~i tIVc ti€p cho d€n nguai vo dich; neu s6 dQi ho~c VDV la s6 Ie thl vong rnc)t se co rnc)t dc)i khong phai thi d~u, cac c~p khac d~u lo~i tn;rc ti~p cho d€n khi co rnc)t dc)i vo dich. Lo~i thi d~u tn;rc ti€p hai lfrn thua dugc ap d\lng trong truOng hgp co it dc)i ho~c VDV tharn gia va thOi gian thi d~u dai, rn6i dc)i ho~c VDV g~p nhau IUQt dfru, cac dc)i thua g~p nhau IUQt thir hai, dc)i ho~c VDV thua se hi lo~i, dc)i th~ng se d~u ti€p cho d€n dc)i vo dich.. + Thi dftu h6n hgp: la phuong an k~t hgp ca thi dftu vong tron va thi dftu lo~i tI1!c ti€p, ap d\lng khi s6 dc)i ho~c s6 VDV dong, thai gian thi d~u dai. Thong thuOng thea
phuong an nay thl t6 chuc cho cac dQi b6c tham vao cac bang, trong m6i bang se thi
ddu vong tron rnc)t IUQt d~ chQrt cac dQi OO~t, 001 vao chung k€t. d giai do~n chung k€t
cac dc)i, VDV se thi d~u lo~i tn;rc ti~p rnQt lfrn thua d~ chQn ra dc)i, VDV vo dich. Uu
di€rn cua phuong an nay ti€t ki~rn dugc thai gian va darlh gia wong d6i chiOO xac trlnh dQ VDV. Tuy v~y khi chia bang cfrn chQn cac dc)i, VDV "h~t gi6ng" d€ chia d€u cho cac bang d~ traOO cac dc)i, VDV rn~OO hi lo~i ngay vong dfru. each xip h{lng trong thi ddu mi)t s6 mon th~ thao - Mon hong da: trong tUng tr~n thl dc)i thfutg 3 di~rn, dc)i hoa 1 di~rn, dc)i thua 0 di~rn. X€p h~ng chung cuc)c thl dc)i cao di~rn hon x€p tren; n€u hai dc)i co t6ng di~rn b~ng OOau thl xet d€n hi~u s6 han th~ng - thua; n€u hi~u s6 han th~ng - thua b~ng OOau thl xet d€n k€t qua tr~n g~p OOau tl1!c ti€p. N€u t~t ca cac chi s6 d€u h~ng OOau thl b6c tharn d€ chQn dc)i x€p h~ng cao hon. - Mon cftu long: trong giai d6ng dc)i n€u thi d~u 3 tr~n thl dQi nao th~ng hai tr~n la th~ng; n€u thi d~u 5 tr~n thl dc)i th~ng 3 tr~ la thfutg. Trong giai ca nhful n€u thi d~u 3
hi~p, m6i hi~p 21 di~m, VDV thAng hai hi~p la thfutg. Trong thi d~u vong tron mQt
tr~n thfutg duqc 2 di€rn, tr~ thua dllqc 1 di€rn, h6 cuc)c 0 di€rn. X€p h~g chung cuc)c thl dc)i cao di€rn hon x€p tren. N€u s6 di€rn h~g OOau thl xet d€n cac chi s6 hi~p thfutg hi~p thua, va di€rn thfutg di€m thua. - Mon bong chuy€n: trong timg tr~ dc)i nao thfutg 3 hi~p la thfutg, dc)i thfutg dllgc thua 1 di€rn. X€p h~ng chung cuc)c thl dQi cao di~rn hon x€p tren. N€u 86 di~rn 2 di€rn, b~g OOau thl xet d€n cac chi s6 hi~p tMng hi~p thua, va di€rn thfutg di€rn thua. 1'")10 - Mon bong ban: Giili d6ng d9i thi dAu 5 tr~n, d9i th~ng 3 la thfu1g; giili d6i thi . dAu 5 van, ai th~ng 3 la th~ng; giili don thi dAu 7 van ai th~ng 4 la th~ng. M9t tr~n th~ng duqc 2 di€m, tr~n thua duqc 1 di€m, bo cU9c 0 di€m. X€p h~ng chung cu9c thl tren. N€u hai d9i, VDV c6 s6 di€m b~ng nhau thl xet k€t qUil d9i cao di€m han x€p tr~n dAu tt1Jc ti€p; n€u" ba dQi, YBV tra len bfing di€m nhau thl tinh d€n van dfiu (cach tinh la lAy t6ng s6 van th~ng chia cho t6ng s6 van thua cua m6i de)i, d9i nao co ti s6 cao hon se x€p tren). 3.5. Quy m"h kii", tra COIIK "lIp" "g".;'; il(It tieu cltu. tlt2 cltlit (RLTT) Th€ chAt con nguai g6rn th€ hlnh va th€ l\lc. Th€ hinh la cac s6 do v€ chi~u cao, can n~ng, 'cac vong ... Th€ l\lc la sirc nhanh, m~nh, b€n, kheo va m€m deo. Th€ chAt lira d6ng nghia v6i til suc khoe, duqc phat tri~n thea cac quy lu~t tl! nhien, di truy€n, tu6i, giai tinh, d6ng thai chiu S\l tac d9ng cua cac di€u ki~n s6ng, di€u ki~n lam vi~c, v~ sinh m6i truOng, dinh dUOng... M\lc dich cua giao d\lc th€ chAt la phat tri€n va hoan thi~n th~ chAt con nguai dap (mg mQi yeu cftu cua S\l nghi~p xay d\l1lg va bao v~ t6 ,
qu6c. t6 chirc vi~c ki€m tra thao oVi~t Nam til nhUng nam 60, Chinh phu da co nhUng quy dinh v€ ki€m tra tieu
chuftn ren luy~n than th€ cho cac d6i tuqng hQc sinh va nguai lao de)ng. Sau d6 hang
nam cac Be), nganh a trung uang va UBND cac dia phuong d€u
d€ danh gia tlnh tr~ng sirc khoe, the chAt con ngum, lam cO' sa cho vi~c ho~ch dinh cac
chfnh sach phat trien th€ chAt nguai Vi~t Nam. Til nam 2001, Uy ban th€ d\lc th€ da tri€n khai t6ng di€u tra th€ chAt nguai Vi~t Nam va xay d\l1lg cac tieu chuftn danh gia th€ chAt nguai Vi~t Nam thea lira tu6i (til 6- 60) va giai tinh (nam, nil). NQi dung cac tieu chuAn ki~m tra danh gia bao g6m: ehi~u cao (cm); can n¢ng (kg); deo gq.p than (em); lifC bop tay thuq.n (kg); nam ngua gq.p bl:lng (tinh saltin trong 30 giay); bq.t ... xa tqi ch6 (tinh khoang cac - em); ehqy 30m xudt phat cao (tinh thai gian - giay); ehqy thoi 4 x 10m (tinh thai gian - giay); eht;zy tuy suc 5 phut (tinh quang tJuimg - met). Thang 4/2011 Thu tuOng Chinh phu ban hanh Quy€t dinh s6 641/QD-TTg phe duy~t D€ an t6ng th€ phat tri€n th€ chAt ngum Vi~t Nam, v&i m\lc tieu: * Cai thi?n ttim voc than thi cua thanh nien Vi?t Nam oqt nhip tJ(J tang truCrng an oinh theo cac tieu chi sau: - D6i v&i nam 18 tu6i: Nam 2020 chi€u cao trung blnh 167 em; nam 2030 chi€u eao trung blnh 168,5 em. - D6i v&i nit 18 tu6i: Nam 2020 chi€u cao trung blnh 156 em; nam 2030 chi€u eao tnlng blnh 157,5 em. * Cai thi¢n th~ IlfC, t1q.c bi¢t la suc bJn va slrc mgnh cua t1a s6 thanh nien co
buac phat tri~n ro r¢tJ thu h?p khoang cach so vai cac nuac phat tri~n a chdu A theo cac tieu chi sau: - D6i v&i nam 18 tu6i: Ch~y my suc 5 philt tinh qu3ng duOng trung blnh d~t 1.050 m vao nam 2020; 1.150 m vao nam 2030; L\lc bop tay thu~ d~t trung blnh 45 kg nam .2020; 48 kg nam 2030. - D6i v&i nit 18 tu6i: Ch~y tuy suc 5 philt tinh qufulg duOng trung blnh d~t 850 m vao nam 2020; 1.000 m nam 2030; L\lc bop tay thu~n d~t trung blnh 30 kg nam 2020; 34 kg nam 2030. 3.6. Quy trinh xay dlplg cong trinh thi d(lc th.i thao it m, phuimg, thj tran Theo Quy~t dinh 100/200SIQ£>-TTg c~a Thil tuOng Chinh phil thl d~n nam 2010 m6i dia phuong cfin quy ho~ch dAt d€ m6i nguai dan co til 2 - 3 m2 dAt d€ xay d\lIlg thao. Cac cong trlnh th€ thao ph\lc V\l vi~c t~p luy~n va thi dAu cua cae eong trlnh th€
nhan dan am6i xa, phuong, va thi trAn bao g6m: - Vung do thi: t6i thi€u co mQt san th€ thao ph6 thong; til 1 den 2 phong t~p don gian, til 4 den 6 san t~p ngoai trai va mQt b€ boi ho~c h6 boi don gian. thao, vui choi giai tri va mQt - Vung nlii va hai dao: t6i thi€u co mQt san th€ phong t~p don giim. - Vung d6ng b~g B~c BQ, song elm Long va Duyen hai mi€n Trun'g: t6i thi€u co mQt san th€ thao ph6 thong; 2 den 4 san t~p tUng mon, 1 phong t~p don gian, 1 h6 boi don gian. San th€ thao ph6 thong la h~ th6ng san ngoai trai, co th€ t~p luy~n va thi d~u duqe nhi€u mon nhu bong da,bong chuy€n, di€n kinh, cfiu long...Kich thu&c san cua tUng mon C\l th€ nhu sau: . - san bong da: co th€ lil san dfit ho~c san co, kich thuac t6i thi€u (90m x 45m), t6i da (90m x 120m). N€u la san mi ni thl kfch thuac t6i thi€u (38m x 18m), t6i da (42m x 25m). Khung cfiu mon co kich thuac (7,32m x 2,44m). - san bong chuy€n: co th€ lil san dfit_ho~c san xi mang, kich thuac (18m x 9m). CQt luai cao 2,55m; luafrQng 1m, dai 10m. - San cfiu long, da cfiu: co th€ lil san dfit ho~c san xi mang, kich thuac san doi (13,4m x 6,lm); san dan (13,4m x 5,18m); lum rQng 1m, dai 10m. CQt lum cao 1,55m. - Sai v~t: co th€ lil san dfit ho~c san xi mang co d~m, hlnh tron duOng kinh 9m, kich thuac san xung quanh (17m x 17m). - san keo co: co th€ lil san dfit ho~c san xi mang, kich thuac (36m x 1,2m); day dai t6i thi€u 33m. Co 5 di€m danh dfiu tren day: di€m gifra day la giai h~n bAt dfiu keo; til di~m do sang 2 ben, m6i ben 4m la giai h~n phan dinh thAng - thua; til 2 di€m do v€ 2 ben m6i ben 1m la gim h~n nAm day cua VDV 2 dQi. ch~y tren dia hlnh t\l nhien, chi€u dai t6i thi€u 50m, rQng t6i thi€u 2m, hai dfiu ke 2 - DuOng d€ ch~y tuy suc 5 phut (day fa bai kidm tra sue b~n eua nguai tgp): duOng giai h~n, phia ngoili 2 duOng giai h~n co khoang tr6ng it nhfit 1m d€ ch~y quay vong; tren do~n dili 50m danh dfiu tUng do~n 10m d€ xac dinh phfin Ie sau khi ch~y h€t thOi gian. Can cu vao cac nQi dung trlnh bay trong 6 quy trlnh noi tren, hang nam Cong chuc Van hoa - Xa hQi ho~c CQng mc vien th€ d\lC th€ thao cfip xa co trach nhi~m tham mUll ****************** CaD hoi va b8i tip tmh huaag dua vilo k€ ho~ch tUng cong vi~c C\l th€ va ph6i hQP t6 chuc th\lc hi~n khi duqc phe
duy~t. Trong qua trlnh tri€n khai phai tuan thu S\l huOng d§n v€ chuyen mon nghi~p Vl)
th€ d\lc th€ thao clla Phong van hoa vil Thong tin cfip huy~n. 1. Trlnh bay nhfmg hi€u bi€t cua anh, chi v€ th€ d\lc th€ ta? v€ r1hi~m Vl) va giai phap cO' ban d€ phat tri€n th~ d\lc th€ thao qufin chung anuac
thao qufut chung a cO' sa lam ra han nhfmg vfin d€ do ? lien h~ vai th\lc t€ nO'i anh, chi sinh s6ng, lam vi~c d€ cua th€ d\lc th€ thao qufin chung? 2. Hay xay d\lIlg Di€u I~ t6 chuc giai Bong da Nang dan toan xa nhan ngay truy€n th6ng HQi Nang dan Vi~t Nam 14 thang 10. 3. Hay x€p Ijch thi dftu Io~i tI1Jc ti€p mQt IAn thua cho 18 v~n dQng vien va cho 19 v~n dQng vien mon Bong ban trong Giai Bong ban toan xa nam 2011. 1.Ban Bi Thu Trung uong Dang: Chi thi 36/CTTW ngay 24/3/1994 va Chi thi 17/CITWngay 23/1012002 . 2. Lutjt Thi d1:lc, Thi thao, Nha xuftt ban Th€ d\lc th€ thao, Nam 2007. 3. Thil Tu6ng Chinh phil: Quyit dinh 2198/QD-ITg ngay 3/1212010 cua Thu Tutmg Chinh phu phe duy?t Chiin ZUf/c phat triin thi d1:lc thi thao Vi?t Nam din 2020. 4. Thil Tu6ng Chinh phil: Quyit dinh 641/QD-ITg ngay 28/4/2011 cua Thu Tuang Chinh phu phe duy?t dJ an t6ng thi phat triin thi Z1!C, ttim voc nguili Vi?t Nam giai dogn 2011 - 2030. 5. 60 niim thi d1:lc thi thao cach m(lng duai S1! Zanh dgo cua Dang va Nha nuac, Nha xuftt ban Th€ d\lc th€ thao, Nam 2006. 222. .,
o
Phan pltD; 1I{1p:
Tai lieu tham khao chinh
,
\
\
'-- TRuvEN \
Can hoi thio luin
- NguOi thiy kieo ohin (V€ nang l\lc triOO de> hi€u bi€t mQi m~t noi chung, van
- NguOi b,n thoy chung (V€ y thuc trach OOi~m long say me cong vi~c)
Can hoi thio luan
Tai lieu tham khio
![Tài liệu thi tuyển viên chức năm 2017: Vị trí nghiên cứu viên [Cập nhật mới nhất]](https://cdn.tailieu.vn/images/document/thumbnail/2018/20181114/tiantian2811/135x160/5531542182950.jpg)
