SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO GIA LAI
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM
TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG THƯỜNG XUYÊN 2020
MÔN: THỂ DỤC
Chuyên đề
SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC, GIÁO DỤC
PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC SINH
THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018
ThS. NGUYỄN VĂN LÃM
Pleiku – Tháng 8/2020
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1:QUAN ĐIỂM LÍ LUẬN VỀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THỂ
CHẤT THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018. ................................................... 2
I. LÍ LUẬN PHƯƠNG PHÁP GDTC VÀ ĐỔI MỚI GIÁO DỤC. .................. 2
1. Xác định phương pháp dạy học, giáo dục của chương trình môn học giáo
dục thể chất đối với học sinh. ......................................................................... 2
2. Căn cứ vào yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục. ..................... 2
3. Căn cứ vào mục tiêu môn học. ................................................................... 3
4. Căn cứ vào nội dung môn học. ................................................................... 4
5. Căn cứ vào định hướng về phương pháp giáo dục trong Chương trình tổng
thể. .................................................................................................................. 4
6. Căn cứ vào những thành tựu nghiên cứu về phương pháp giáo dục hiện
đại. .................................................................................................................. 5
II. PHƯƠNG PHÁP GDTC ............................................................................... 5
1. Định hướng chung phương pháp dạy học. ................................................. 5
2. Vận dụng linh hoạt các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phù
hợp với những kiểu bài học khác nhau trong chương trình GDPT. ............... 6
3. Những cách thức tiếp thu và sử dụng định mức hoạt động vận động cho
học sinh nhằm giáo dục phẩm chất năng lực học sinh. ................................ 11
4. Sử dụng phương pháp trò chơi và thi đấu trong GDTC. ......................... 17
CHƯƠNG 2:ĐỊNH HƯỚNG DẠY HỌC, GIÁO DỤC PHÁT TRIỂN PHẨM
CHẤT, NĂNG LỰC CHO HỌC SINH THCS THEO CT GDPT 2018. ........... 22
I. QUAN ĐIỂM DẠY HỌC PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC CHO
HỌC SINH. ...................................................................................................... 22
1. Một số quan điểm dạy học, giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học
sinh. .............................................................................................................. 22
2. Những vận dụng trong dạy học phát triển phẩm chất, năng lực. ............. 28
II. CHƯƠNG TRÌNH, VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC GIÁO DỤC
PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC SINH TRONG CT GDPT 2018. ............. 34
1. Tổng quan CTGDPT 2018. ...................................................................... 34
2. Đổi mới chương trình giáo dục phổ thông chuyển từ chương trình định
hướng nội dung dạy học sang chương trình định hướng năng lực. ............. 36
3. Để dạy học một cách hiệu quả, phát triển năng lực cho học sinh giáo viên
cần phải: ....................................................................................................... 40
4. Đặc trưng cơ bản của phương pháp dạy học tích cực. ............................. 40
5. Cách thiết kế và tổ chức hoạt động của một bài học theo lối phát triển
năng lực học sinh. ......................................................................................... 41
6. Mối quan hệ với các môn học và hoạt động giáo dục khác. .................... 43
7. Những thể loại của bài dạy môn GDTC. .................................................. 43
8. Xây dựng cấu trúc giờ học GDTC ........................................................... 44
9. Công việc chuẩn bị lên lớp của giáo viên. ............................................... 45
10. Vị trí của giáo viên, học sinh và các dụng cụ tập luyện. ........................ 46
11. Để dạy học theo phương pháp giáo dục, phát triển phẩm chất, năng lực
học sinh. Giáo viên tham khảo Tiến trình dạy học kĩ thuật động tác mới và
các yếu tố day học hiệu quả cho học sinh như sau: ..................................... 46
CHƯƠNG 3:PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC GDTC THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC SINH THEO CT GDPT 2018.
............................................................................................................................. 57
I. DẠY HỌC GIÁO DỤC, PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC
SINH LỚP 6 ..................................................................................................... 57
II. DẠY HỌC GIÁO DỤC, PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC HỌC
SINH LỚP 7 ..................................................................................................... 65
III. DẠY HỌC GIÁO DỤC, PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC
HỌC SINH LỚP 8 ........................................................................................... 71
IV. DẠY HỌC GIÁO DỤC, PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC
HỌC SINH LỚP 9 ........................................................................................... 77
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 84
1
CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG CHUYÊN ĐỀ
STT
Tên đầy đủ
Viết tắt
1
Chương trình giáo dục phổ thông
CT GDPT
2
Trung học cơ sở
THCS
3
Trung học phổ thông
THPT
4
Sách giáo khoa giáo dục phổ thông
SGK GDPT
5
Giaó dục đào tạo
GDĐT
6
Chương trình giáo dục
CTGD
7
Giáo dục
GD
8
Đào tạo
ĐT
9
Chương trình
CT
10
Học sinh
HS
11
Hoạt động giáo dục
HĐGD
12
Giáo viên
GV
13
Chính phủ
CP
14
Bộ giáo dục đào tạo
BGDĐT
15
Nghị định chính phủ
NĐ-CP
16
Thể dục thể thao
TDTT
17
Sách giáo khoa
SGK
18
Tập luyện
TL
19
Lượng vận động
LVĐ
20
Bài tập
BT
21
Giáo dục thể chất
GDTC
22
Lao động sản xuất
LĐSX
2
CHƯƠNG 1
QUAN ĐIỂM LÍ LUẬN VỀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THỂ CHẤT
THEO CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018.
I. LÍ LUẬN PHƯƠNG PHÁP GDTC VÀ ĐỔI MỚI GIÁO DỤC.
1. Xác định phương pháp dạy học, giáo dục của chương trình môn học giáo
dục thể chất đối với học sinh.
* Khái niệm: Khái niệm giáo dục thể chất nằm trong khái niệm chung là
"giáo dục" theo nghĩa rộng. Điều đó nghĩa là, cũng như giáo dục nói chung, giáo
dục thể chất là một quá trình giải quyết những nhiệm vụ giáo dục, giáo dưỡng
nhất định mà đặc điểm của nó có tất cả các đặc điểm chung của quá trình sư
phạm (người dạy và người học được tổ chức tuân theo các nguyên tắc sư phạm).
* Đặc điểm: Giáo dục thể chất được chia làm 2 bộ phận đặc thù là:
- Giảng dạy động tác.
- Giáo dục các tố chất thể lực.
+ Giảng dạy động tác: Đó là quá trình truyền thụ các kỹ năng, kỹ xảo vận
động và các kiến thức.
+ Giáo dục các tố chất thể lực: Đó là sự tác động có chủ đích đến 1 tổ hợp
các đặc tính tự nhiên của cơ thể. Có liên quan đến các tố chất thể lực của con
người. Kích thích và điều khiển sự phát triển của chúng thông qua các lượng vận
động, chế độ sinh hoạt cá nhân và các điều kiện tự nhiên. (Mặt này của giáo dục
thể chất được gọi là giáo dục thể chất theo nghĩa hẹp).
Chú ý: Việc giảng dạy động tác và giáo dục các tố chất thể lực có liên quan
chặt chẽ với nhau, chúng có thể chuyển lẫn nhau. Tuy nhiên chúng không bao
giờ đồng nhất với nhau. Trong các giai đoạn giáo dục khác nhau chúng sẽ có
những quan hệ khác nhau.
Kết luận: Là một hình thức giáo dục nhằm trang bị kỹ năng kỹ xảo vận động
và những tri thức chuyên môn (giáo dưỡng), phát triển tố chất thể lực, tăng
cường sức khoẻ (giáo dục thể chất)
2. Căn cứ vào yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.
Yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo đục và đào tạo, trong đó có giáo
dục phổ thông đã được nêu lên trong các nghị quyết của Đảng, Nhà nước và
Chính phủ gồm;
- Nghị quyết 29 của Ban chấp hành trung ương. Nghị quyết 88 của Quốc hội
và quyết định 404 của Chính phủ về đổi mới chương trình và sách giáo khoa phổ
thông.