T T NG H CHÍ MINHƯ ƯỞ
I. T T NG H CMINH LÀ GÌ? Ý NGHĨA H C T P T T NG HCMƯ ƯƠ Ư ƯỞ
1. Ki ni n t t ng HCM: Có nhi u khái ni m t t ng HCM mà trong m i khái ư ưở ư ưở
ni m đ c đ c p 3 v n đ : ư
- Ngu n g c hình thành t t ng HCM ư ưở
- N i dung n i hàm t t ng HCM ư ưở
+-Ý nghĩa kim ch nam và n n t ng t t ng tinh th n c a t t ng HCM đ i v i Đ ng ư ưở ư ưở
dân t c ta.
Hai khái ni n đ c dùng nhi u nh t: ượ
-T t ng HCM là s k th a xu t s c tinh hoa văn hóa n t c và trí tu c a nhân lo iư ưở ế
đ nh cao CN c- nin;là s v n d ng sáng t o s k t h p ng t o nhu n ế
nhuy n gi a lý lu n và th c ti n; dân t c; giai c p CN yêu n c chân chân chính và CN qu c ướ
t s n trong sáng, đ c l p dân t c, CNXH vào đi u ki n c th c a n c ta; khoaế ướ
h c v chi n l c và sách l c, đ m b o s th ng l i c a CMVN trong quá kh , hi n t i và ế ượ ượ
t ng lai, là tài s n tinh th n to l n c a Đ ng và dân t c ta.ươ
- Trong ngh quy t Đ i h i IX c a Đ ng đã vi t:“T t ng HCM là m t h th ng quan ế ế ư ưở
đi m toàn di n xu t s c v nh ng v n đ c b n c a CMVN , s v n d ng phát ơ
tri n sáng t o CN Mác nin vào đi u ki n c th c a n c ta, k th a và phát tri n các giá ướ ế
tr truy n th ng t t đ p c a dân t c , ti p thu văn a c a nhân lo i. đó t t ng gi i ế ư ưở
phóng dân t c, gi i phóng giai c p, gi i phóng con ng i đ c l p n t c găn li n v i ườ
CNXH, k t h p s c m nh dân t c v i s c m nh th i đ i v s c m nh c a nhân dân, c aế
kh i đ i đoàn k t c a n t c; v quy n làm ch c a nhân n, xây d ng NN th t s c a ế
n, do dân và vì dân; v qu c phòng toàn dân, xây d ng l c l ng vũ trang nhân dân; v đ o ượ
đ c CM :c n, ki m, liêm chính, chí công t ; v chăm lo b i d ng CM th h cho đ i ư ưỡ ế
sau; v xây d ng Đ ng trong s ch, v ng m nh, n b Đ ng viên ng i lãnh đ o, ườ
ng i đày t th t trung thành v i nhân dân,…t t ng HCM soi đ ng cho cu c đ u tranhườ ư ưở ườ
c a nn dân ta giành th ng l i lài s n tinh th n to l n c a Đ ng và dân t c ta”.
2. Ý nghĩa c a vi c hoc t p t t ng HCM ư ưở
- Các văn ki n ch a Đ ng Đ i h i VII, VIII, IX, X đ u ch ph i h c t p t ư
t ng HCM, đ o đ c HCM kh ng đ nh t t ng HCM cùng v i CN c Lênin n nưở ư ưở
t ng t t ng là kim ch nam cho m i ho t đ ng nh t đ nh cho toàn Đ ng, toàn qu c và toàn ư ưở
n ta. Bài h c kin nghi m s 1 c a các đ i h i ký này là: ph i kiên đ nh, kiên trì, n m v ng,
gi v ng m c tiêu đ c l p dân t c và CNXH trên n n t ng t t ng HCM và CN Mác Lênin, ư ưở
đó con đ ng Bác l a ch n dân t c con đ ng duy nh t đúng, mang l i đ c l pườ ườ
n t c th t s và h nh phúc th t s cho nhânn
- Nghiên c u t t ng HCM là đ v n d ng và phát tri n sáng t o CN Mác Lênin và ư ưở
t t ng HCM VN:ư ưở
+ T t ng HCM đ c hình thành phát tri n trên n n t ng th gi i quan ư ưở ượ ế
ph ng pháp lu n c a CN Mác Lênin t t ng HCM đã đ a CMVN đi t th ng l i nàyươ ư ưở ư
đ n th ng l i khác g n m t th k qua ngu n sáng hi n nay c a VN, v y đòi h iế ế
chúng ta ph i nghiên c u và v n d ng đúng đ n h t t ng này. ư ưở
+ Hi n nay, các th l c thù đ ch ra s c t n công n n t ng t t ng cu Đ ng ế ư ươ
nh m cho chúng ta đi ch ch h ng XHCN. Vì v y h c t pvà đ u tranh b o v và v n d ng ướ
sáng t o t t ng HCM o cu c s ng nhi m v đ c bi t quan tr ng c a Đ ng va dân ư ưở
t c ta hi n nay.
- N i dung c t lõi c a t t ng HCM la đ c l p dân t c g n li n v i CNXH, đó ư ưở
con đ ng CMVN giành th ng l i t 1930 đ n nay là con đ ng duy nh t đúng, nó mang l iườ ế ườ
đ c l p th t s h nh phúc th t s cho nhân dân. v y nghi n c u t t ng HCM ý ư ưở
nghĩa l n là:
+ Đ ta kiên đ nh, kiên trì, n m v ng, gi v ng m c tiêu đ c l p dân t c
CNXH và ch c c góp ph n mình vào đ đ a ng cu c d0 i m i đi đ n th ng l i ngày ư ế
càng to l n h n. ơ
+ N m v ng 2 nhi m v chi n l c xây d ng và b o v t qu c trong quá trình ế ượ
toàn c u hóa sâu r ng c a n n kinh t th gi i thì càng ph i gi v ng đ c l p dân t c gi ế ế
gìn b n s c văn hóa dân t c và không ch ch h ng XHCN. ướ
+ Đ i v i th h tr c n đ c bi t coi trong giáo d c, chính tr , t t ng, đ o đ c ế ư ưở
CM, đ c bi t giáo d c t t ng HCM nh m nâng cao lu n, ph ng pháp t duy bi n ư ưở ươ ư
ch ng, “s ng ci n đ u, lđ, h c t p theo g ng Bác H đ i, đ tr thành chi n tiên ế ươ ế
phong trong s nghi p xd và b o v t qu c”.
- T t ng HCM là m u m c c a tinh th n đ c l p, t ch , đ i m i và sáng t o, vìư ưở
v y nghiên c u t t ng HCM đ n m v ng tinh th n y, đ s ng và làm vi c t t h n, đ ư ưở ơ
tích c c góp ph n mình vào xd m t XH dân giàu, n c m nh, công b ng, dân ch văn minh. ướ
- Ý nghĩa h c t p t t ng HCM đ i v i sinh viên đ i v i các anh ch nh th ư ưở ư ế
o?
IV. T T NG HCM V ĐOÀN K T DÂN T C LÀ V N Đ CHI N L C CNCMƯ ƯỞ ƯỢ
V N D NG T T NGY O CÔNG CU C Đ I M I HI N NAY. Ư ƯỞ
Theo th ng trong HCM toàn t p(12 t p)thì 405 bài vi t c a c v đoàn k t, h n ế ế ơ
3000 l n Ng i ng t đoàn k t, và h n 100 l n Bác s d ng t đ i đoàn k t. Bác đã trình ườ ế ơ ế
y nhi u t t ng, quan đi m quý v đoàn k t cho CMVN 24 năm đ ng đ u nhà n c và là ư ưở ế ướ
lãnh t c a Đ ng Bác đã quy t đ c t t c c giai c p, các dân t c , các tôn giáo, các t ng ượ
l p nhân dân ng i VN trong n c n c ngoài, ng i đã tr thành linh h n c a kh i ườ ướ ướ ư
đ i đoàn k t dân t c và k t h p s c m nh dân t c v i s c m nh th i đ i, vì v y nghi n c u ế ế
t t ng đ i đoàn k t HCM thì ý nghĩa u s c v lu n, th c ti n ti p thu đ cư ưở ế ế ư
nhi u bài h c kinh nghi m quý.
1. C s hình thành t t ng HCM v đ i đoàn k t dân t cơ ư ưở ế :
- Tinh th n u n c, thân ái, tính c k t c ng đ ng c a dân t c VN đ c hình ướ ế ượ
thành, c ng c và phát tri n trong m y nghìn năm l ch s .
- V th c ti n: t t ng đ i đoàn k t dân t c c a c đ c hình thành t nh nf4 ư ưở ế ượ ư
t ng k t kinh nghi m c a phong trào CMVN và phong trào CM c a nhi u n c trên th gi i ế ướ ế
nh t là nh ng bài h c kinh nghi m Ng i rút ra t th ng l i c a cu c CM T 10 Nga 1917. ườ
- c nghi n c u ti p thu cái quan đi m cách m ng s vi c c a qu n chúng ế
n i dung trong lý lu n Mác Lênin là v n d ng VN.
2. T t ng HCM v đoàn k t dân t c là v n đ chi n l c CMVN ư ưở ế ế ượ
- Đ i đoàn k t dân t c quy t đ nh thnàhng s nghi p CMVN ế ế
+ c H đã th m nhu n t t ng “dân vi b n, dân vi quý” c a cha ông Ng i ư ưở ườ
ch rõ “ trong b u tr i không có j quý b ng nông dân, trong th gi i không có j quý b ng nông ế
n”.
+ Quán tri t quan đi m CM là s nghi p qu n chúng Bác ch rõ: “CM là vi c l n
công vi c chung c a n chúng, ch không ph i công vi c c a m t hai ng i”và Bác ườ
th ng nh c nh cán b :“D m i l n không dân cũng ch u, khó v n l n dân li u cũngườ ườ
xong”
+ c ch rõ: Tính ch t đ c h i trong chính sách “chia đ tr c a th c dân pháp
kêu g i dân ta chia s ch t, đoàn k t thì s ng “đoàn k t s c m nh c a chúng ta, ế ế ế
đoàn k t đi m m , đi m này th c hi n t t thì đ ra con cháu đ u t t, đoàn k t s cế ế
m nh, đoàn k t la th ng l i, là then ch t c a thành công và t t ng này đã tr thành chân lý ế ư ư
c a th i đ i: “đoàn k t, đoàn k t, đ i đoàn k t . thành công, thành công, đ i thành công” ế ế ế
+ Bác luôn căn d n dân ta ph i đoàn k t Ng i ch ph i đoàn k t toàn ế ườ ế
Đ ng, đoàn k t toàn dân đoàn k t qu c t , ph i đ t l i ích c a toàn qu c, nhân dân lên ế ế ế
trên h t, đoàn k t đ làm CM, đoàn k t đ gi i phóng dân t c, đ b o v t qu c, đ xdế ế ế
CNXH , nh v y đoàn k t dân t c là v n đ ý nghĩa chi n l c c a CMVN. ư ế ế ượ
- Đ i đoàn k t dân t c là m c tiêu, nhi m v hàng đ u c a CMVN. ế
+ Năm 1920, sau khi tr thành ng i c ng s n , Bác kh ng đ nh: công vi c c a ườ
tôi ràng, tr v n c tuyên truy n, v n đ ng t p chúng qu n chúng đ a h lên ướ ư
tr ng đ u tranh đ giành l i đ c l p, t do cho t qu c.ườ
+ T khi có Đ ng cũng nh khi có Nhà n c thì Bác luôn ch rõ ph i quán tri t t ư ướ ư
t ng đ i đoàn k t trong đ ng l i, ch tr ng, chính sách pháp lu t và ph i đ t l i ích c aưở ế ườ ươ
n t c c a nhân dân lên tên h t. trong phát bi u t i l ra m t c a Đ ng LĐVN(ngày ế
2/2/1951), Bác ch m c đích c a Đ ng g m 8 ch : “đoàn k t toàn dân, ph ng s t qu c”. ế
+ T t ng đ i đoàn k t là m c tiêu là nhi m v ng đ u c a CMVN còn đ cư ưở ế ượ
Ng i ch trong công tác tuyên hu n c a Đ ng. Ngày 31/8/1963 Ng i nói: “Tr c CM T8ườ ườ ướ
và trong kháng chi n thì nhi m v tuyên hu n là làm sao cho đ ng bào các dân t c hi u đ cế ượ
m y vi c, m t đoàn k t, hai CM hay kháng chi n đ đòi l i đ c l p, ch đ n gi n th ế ế ơ ế
thôi, bây gi m c đích tuyên truy n là: m t là đoàn k t hai là xd CNXH, ba là đ u tranh th ng ế
nh t n c nhà” và Ng i còn yêu c u Đ ng và cán b tuyên hu n có nghĩa v th c t nh, t p ướ ườ
h p qu n chúng ph i chuy n nh ng đòi h i khách quan t phát c a qu n chúng thành đòi h i
t giáct ch c, thành s c m nh cho công cu c đ u tranh đ c l p , t do và h nh phúc
c a nn dân.
- Đ i đoàn k t dân t c là đ i đoàn k t toàn dân ế ế
- Đ i đoàn k t thì ph i bi n thành s c m nh v y ch t, thành l c l ng t ch c ế ế ượ
trong m t tr n dân t c th ng nh tnòng c t là liên minh công nông d i s lao đ ng c a ướ
Đ ng.
+ Làm vai trò c a m t tr n dân t c th ng nh t r ng rãi đ i vi c xd kh i đ i
đoàn k t dân t c .ế
+ Làm rõ vai trò nòng c t c a kh i liên minh công nông và tăng c ng vai trò lãnh ườ
đ o c a Đ ng theo ch d n c a Bác H
3. V n d ng t t ng HCM v đ i đoàn k t vào công cu c đ i m i hi n nay ư ưở ế
- Đ v n d ng t t ng HCM v đ i đoàn k t vào công cu c đ i m i hi n nay thì ư ưở ế
ph i hi u rõ nhân t khách quan và ch quan đang thách th c tính b n ch t c a kh i đ i đoàn
k t dân t c.ế
+ N c ta 54 dân t c, dân s hi n nay trên 58 tr ng i, đoàn k t th ng nh t,ướ ườ ế
tính c k t c ng đ ng nó đã tr thành truy n th ng cao quý và là s c m nh c a dân t c trong ế
quá trình d ng n c và gi n c. ướ ướ
+ Nh ng nhân t đang thách th c tính b n ch t c a kh i đ i đoàn k t dân t c ế
hi n nay là: S phát tri n chênh l ch v kinh t XH gi a các dân t c, gi a các vùng, mi n. ế
M t trái c a c ch kinh t th tr ng đã đang đi vào làm r ng n c mqh ngay trong c ơ ế ế ườ
gia đình, k thù đang l i dung nh ng h n ch khó khăn l c h u c a ,m t s dân t c lôi ế
o l i d ng, kích đ ng, gây m t n đ nhchia r n t c.
phát huy s c m nh đ i đoàn k t dân t c d i ánh sáng t t ng HCM thì hi n ế ướ ư ưở
nay c n ph i :
+ Quán tri t quan đi m đoàn k t dân t c là m c tiêu, là nhi m v hàng đ u và là ế
v n đ chi n l c c a ch nghĩa vô s n. ế ượ
+ Ph i th7c5 hi n bình đ ng đoàn k t, t ng tr giúp đ l n nhau đ các dân ế ươ
t c cùng ti n b g n bó m t thi t trong c ng đ ng Vi t Nam th ng nh t. ế ế
+ Đ y m nh phát tri n kinh t hàng hóa nhi u thành ph n, kh c ph c d n tình ế
tr ng t túc t c p t o đi u ki n đ các dân t ckhai thác ti m năng th m nh c a mình ế
đ làm giàu cho mìnhđóng góp cho s nghi p xây d ng, b o v t qu c.
+ Tôn tr ng l i ích truy n th ng, văn hóa , t p quán, tính ng ng c a các dân t c, ưỡ
ng cao đ i s ng v t ch t và tinh t hn c a nhân dân.
+ Quan tâm, giúp đ các dân t c thi u s , vùng cao, vùng sâu, vùng căn c , biên
gi i, h i đ o, kh c ph c chênh l ch v kinh t h i c a các vùng mi n, ch ng t t ng ế ư ưở
n t c l n, dân t c h p hòi, kỳ th và chia r dân t c.
+ Làm t t công tác dân v n, v n đ ngnhân dân th c hi n t tchính sách dân t c
c a Đ ng, xây d ng c ng c m t tr n t qu c Vi t Nam, c ng c kh i liên minh công nông
tri th c và tăng c ng vai trò lãnh đ o c a Đ ng v i m t tr n. ườ
+Nêu cao tinh th n c nh giác cách m ng, k p th i đ u tranh làm th t b i âm m u ư
chia r kh i đ i đoàn k t dân t c c a các th l c thù đ ch. ế ế
V.N I DUNG C B N T T NG HCM V K T H P S C M NH DÂN T C V I Ơ Ư ƯỞ
S C M NH TH I Đ I:
1.Nh ng n i dung c b n t t ng HCM v k t h p s c m nh dân t c v i s c ơ ư ưở ế
m nh th i đ i
- Bác H đã n m b t chính xác đ c đi m xu h ng phát tri n t t y u c a th i ướ ế
đ i m i. Ng i đ t cách m ng Vi t Nam g n v i cách m ng vô s n th gi i ư ế
+ Bác H ng i n ng lòng yêu n c, sâu n i th ng dân năm 1911 ng i ườ ướ ươ ườ
ra đi tìm đ ng c u n c. Qua 10 năm m hi u v tình hình, đ c đi m xu h ng phátườ ướ ướ
tri n c a th i đ i và tìm hi u con đ ng cách m ng c a các n c, đ n 7/1920, Ng i đã tìm ườ ướ ế ườ
th y con đ ng giúp cho dân t c Vi t Nam vào tháng 12, Ng i kh ng đ nh công cu giúp ườ ườ
đ các n c và dân t c b áp b c là m t b ph n khăng khít c a cách m ng vô s n và CMVN ướ
cũng là b ph n c a CM th gi i thì đ u là b n c a nn dân An Nam. ế
+ Sau khi tr thành ng i c ng s n, Ng i kh ng đ nh :“ Mu n c u n c giúp ườ ườ ướ
đ dân t c khôngcon đ ng nào khác là con đ ng cách m ng vô s n. ườ ườ
-K t h p ch t ch ch nghĩa yêu n c chân chính v i CN qu c t trong sáng thì ph i đ uế ướ ế
tranh ch ng m i bi u hi n c a CN dân t c v k , c a CNXH , CN sô vanh và m i CN c h i ơ
khác
+ CN yêu n c chân chính trong t t ng H Chí Minh khác v i tinh th n vướ ư ưở
qu c hay v k c a đ qu c ph n đ ng là ch bi t l i ích c a mình mà không nghĩ đ n l i ích ế ế ế
c a ng i khác, Ng i ch cho Đ ng ta r ng Đ ng ph i l y toàn b th c ti n c a mình ườ ườ
đ ch ng minh r ng CN yêu n c tri t đ , nó không th nào tách r i v i CN qu c t vô s n ướ ế
+ Trong ng cu c xây d ng CNXH thì Bác u c u ph i trách nhi m giáo
d ccho nhân dân n c mình tinh th n qu c t chân chính, ph i coi k thù c a nhân n lao ướ ế
đ ng c n c nh k thù c a chính mình v y và ph i phát tri n CN yêu n c XHCN, k t ướ ư ướ ế
h p lòng yêu n c v i yêu CNXH. ướ
+ Ng i đánh giá cao vai trò c a Đ ng c ng s n các n c XHCN Ng iườ ướ ườ
u c u Đ ng nhân dân ta tích c c đóng p ph n mình vào th c thi các m c tiêu cao c
c a th i đ i hòa bình, đ c l p dân t c, dân ch , CNXH và ti n b XH trên th gi i. ế ế
- Gi v ng đ c l p t ch d a vào s c mình la chính tranh th s giúp đ các n c ướ
XHCN, s ng h c a nhân lo i, đ ng th i không đ c quên nghĩa v qu c t cao c c aư ượ ế
nh.
+ Nêu cao ý chí đ c l p, t ch , t l c, t c ng không l i trông ch vào ườ
ng i khác giúp đ , là m t đ t tính c b n trong t t ng HCM và Ng i còn ch cho dân taườ ơ ư ưở ườ
r ng: CM c a ta ph i do ta làm l y, ph i đem s c ta mà gi i phóng cho ta, mu n ng i khác ườ
giúp đ nh thì tr c h t mình ph i giúp đ nh và Ng i còn ch rõ: “m t dân t c không ướ ế ườ
t l c gánh sinhc ng i ch m t dân t c khác giúp đ thì không x ng đáng làm dân t c
đ c l p”.
+ Nêu cao ý chí t l c, t c ng nh ng không ph i bi t l p ph i liên h ườ ư
v i b n bè g n xa trên th gi i, ph i k t h p s c m nh c a dân t c v i s c m nh th i đ i, ế ế
s c m nh c a đ c l p dân t c s c m nh c a CNXH. Ph i nêu cao tinh th n chính nghĩa