Thành phần sinh hóa của quần thể động vật
nổi trong ao đất nước ngọt: Sự liên quan về
dinh dưỡng trong việc ương nuôi cá
Nghiên cứu này được tiến hành nhằm thu được cơ sở dữ liệu mô tả giá trị dinh
dưỡng của quần thể động vật nổi trong môi trường nước ngọt để mở rộng việc sử
dụng cho ấu trùng cá và phát triển trong việc ương nuôi cá nước ngọt.
Thành phần các chất dinh dưỡng của động vật nổi hỗn hợp được thu từ 6 ao đất có
bón phân được phân tích protein, lipid, carbohydrate và chất tro và các hàm lượng
này biến động lần lượt là 73-79%, 10,79-14,55%, 3-4,79% và 3,20-10,07% được
tính dựa trên vật chất khô (DM). Thành phần các amino acid cho thấy có sự hiện
diện của tất cả 10 amino cid thiết yếu với hàm lượng methionine thấp. Hàm lượng
các acid béo no (SAFA), các acid béo đơn phân tử chưa no (MUFA) và các aid béo
đa phân tử chưa no (PUFA) dao động lần lượt từ 64-81%, 7-15% và 6-20% trên
tổng các acid béo. Các acid béo có hàm lượng cao hơn đó là SAFA (16:0), MUFA
(18:1n-9), PUFA như là acid linoleic (LA 18: 2n-6) và acid linolenic (LNA 18:3n-
3). Trong số các Vitamin thì acid ascorbic (15-40,01µg/gDM) ít hơn so với nhu
cầu của cá, đặc biệt là cá giai đoạn ấu trùng, vitamin A (13,61-63,95 µg/gDM) và
vitamine E (218-348 µg/gDM) thì nhiều hơn so với nhu cầu của cá. Hàm lượng
khoáng chất và các yếu tố vi lượng gồm có P, Ca, Fe, Cu, Zn và Mn.
Biến động theo mùa của tất cả các thành phần sinh hóa đã được đánh giá trong
nghiên cứu. Vitamin E cùng có sự tương quan mạnh mẽ (r1 = 0,72; r2 = 0,88; r3 =
0,83; r4 = 0,86; r5 = 0,36 và r6 = 0,88) với sự biến động theo mùa của hàm lượng
lipid của động vật nổi ở các ao khác nhau và biến động ngược lại với sự gia tăng
nhiệt độ. Hàm lượng enzyme của quần thể động vật nổi hỗn hợp gồm có protease
(6,21-7,92 µg leucine/mg protein/h), lipase (25,82-39,1 µg α-naphthol/mg
protein/h) và men amylase (100-226,1 µg maltose /mg protein/h), hàm lượng
enzyme này có thể được sử dụng như là nguồn enzyme tiêu hóa ngoại sinh cho cá
và nhóm shellfish trong suốt giai đoạn phát triển. Không có sự hiện diện của hoạt
chất l-gulonolactone γ-oxidase cho thấy động vật nổi không có khả năng tổng hợp
acid ascorbic (AA). Trọng lượng khô trung bình của động vật nổi ở các ao khác
nhau dao động từ 1,2-4,2 mg/l và các loài động vật nổi xuất hiện trong các ao đó là
Moina (Moina dubia); Daphnia (Daphnia lumholtzi, Daphnia carinata); Cyclops
(Mesocyclops hyalinus, Mesocyclops leuckarti); Diaptomus (Heliodiaptomus
viddus, Neodiaptomus handeli); Rotifer (Brachionus).
Kết quả này cho thấy thành phần sinh hóa và giá trị dinh dưỡng của động vật nổi
đã được xác định về mặc di truyền học và bị ảnh hưởng bởi giai đoạn thành thục và
loại thức ăn của chúng. Các dữ liệu này có thể giúp cho việc tham khảo và chuẩn
bị công thức thức ăn để tìm ra giá trị dinh dưỡng của động vật nổi nước ngọt trong
quá trình ương nuôi cá nước ngọt giai đoạn ấu trùng và tiền trưởng thành.
Người dịch: Ths. Nguyễn Thị Kim Liên (ntklien@ctu.edu.vn), BM Thủy sinh học
ứng dụng, Khoa Thủy Sản, Trường Đại học Cần Thơ.
Nguồn tin: Gopa Mitra, P.K. Mukhopadhyay, S. Ayyappan. 2007. Biochemical
composition of zooplankton community grown in freshwater earthen ponds:
Nutritional implication in nursery rearing of fish larvae and early juveniles.
Aquaculture, Volume 272, Issues 1-4, 26 November 2007, Pages 346-360.