Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ số trong phát triển kinh tế số: góc nhìn từ chính sách và doanh nghiệp

Trong bối cảnh toàn cầu, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo đang trở thành động lực then chốt cho tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này, với Chính phủ đặt mục tiêu cao cho sự đóng góp của kinh tế số vào GDP. Tuy nhiên, việc triển khai công nghệ số trên thực tế, đặc biệt đối với các SMEs, vẫn đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội. Nghiên cứu này nhằm phân tích các yếu tố thúc đẩy và rào cản trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam từ hai góc nhìn chính: chính sách nhà nước và thực tiễn doanh nghiệp, nhằm xác định những vấn đề cần giải quyết để thúc đẩy đổi mới sáng tạo bền vững trong kinh tế số.

Các nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo doanh nghiệp (đặc biệt là SMEs), nhà quản lý và các nhà nghiên cứu quan tâm đến lĩnh vực chuyển đổi số và kinh tế số tại Việt Nam.

Nghiên cứu này khảo sát các yếu tố thúc đẩy và thách thức đối với chuyển đổi số tại Việt Nam, tập trung phân tích từ góc độ doanh nghiệp, chính sách công và hạ tầng số. Kết quả cho thấy, các doanh nghiệp lớn thường dễ dàng triển khai các sáng kiến số hóa nhờ khả năng đầu tư vào R&D, AI, Big Data và thương mại điện tử, trong khi SMEs đối mặt với những hạn chế về nguồn lực và tiếp cận chính sách. Phương pháp nghiên cứu định tính được sử dụng, kết hợp phân tích tài liệu thứ cấp (báo cáo quốc tế, chính sách Việt Nam và các nghiên cứu khoa học) cùng 20 cuộc phỏng vấn bán cấu trúc với các chuyên gia, nhà quản lý chính sách và lãnh đạo doanh nghiệp. Phát hiện chính nhấn mạnh sự cần thiết của việc hoàn thiện khung pháp lý cho kinh tế số, bảo vệ dữ liệu, đầu tư hạ tầng số và khuyến khích R&D để thúc đẩy đổi mới sáng tạo bền vững. Bên cạnh đó, quản trị doanh nghiệp hiệu quả trong việc áp dụng công nghệ số, phát triển nhân lực số và tăng cường hợp tác với các tổ chức nghiên cứu là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh. Bài báo cung cấp các hàm ý chính sách và quản trị thiết thực, định hướng chiến lược chuyển đổi số cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý tại Việt Nam.