Luật Hồi giáo là tập hợp các chế định, các quy tắc xử sự được rút ra từ những
thần khải của thượng đế mà tín đồ Hồi giáo bắt buộc phải tuân theo. Ở các nước Hồi
giáo, bên cạnh luật Hồi giáo còn có luật thực định – chịu ảnh hưởng rất lớn từ luật
Hồi giáo nhưng hoàn toàn không đồng nhất.
Thuật ngữ Hồi giáo (Islam) có nghĩa là “tuân phục”, đó cũng là tư tưởng trung
tâm của đạo Hồi. Đạo Hồi chính là lời răn dạy của thánh Allah mà Nhà tiên tri
Mohammed đã tìm ra và truyền lại cho người đời, điều đó đã được khái quát thông
qua lời cầu nguyện: “không có chúa trời nào khác ngoài Allah và Mohammed là tiên
tri của Ngài”. Luật Hồi giáo không phải là hệ thống pháp luật gắn với nhà nước mà
chỉ là một phần của Shariah. Luật Hồi giáo không phải là hệ thống các quy phạm
hiểu theo đúng nghĩa mà nó được thượng đế đặt ra một lần và không thay đổi, là sự
thể hiện ý chí của thượng đế chứ không phải nhà nước.
Như vậy, luật Hồi giáo chính là hệ thống các quy định mang tính tôn giáo của
những người theo đạo và các quy định này hoàn toàn độc lập, không chịu sự chi phối
của nhà nước, không có quyền lực nào có thể thay thế luật Hồi giáo. Luật Hồi giáo
có phạm vi điều chỉnh là các quyền và nghĩa vụ của các cá nhân là những người theo
đạo Hồi. Mối quan hệ của những người không theo đạo Hồi nhưng sống ở quốc gia
Hồi giáo sẽ được điểu chỉnh bởi các quy phạm pháp luật nhà nước.
I.2. Sự hình thành và phát triển của Luật Hồi giáo
Năm 622 được coi là năm mở đầu của kỉ nguyên Hồi giáo, là năm đầu tiên trong
lịch sử Hồi giáo sau sự kiện các bộ tộc tin theo lời giảng thuyết của Mohammed.
Trải qua thời gian dài với những biến cố lịch sử dẫn tới sự ra đời của các quốc gia
Hồi giáo. Các quốc gia này sử dụng kinh Koran để áp dụng cho xã hội phạt giáo.
Đây cũng chính là bộ khung pháp luật cho việc tổ chức chính quyền chính trị cũng
như về bổn phận, quyền lợi của “công dân” trong xã hội Hồi giáo.
Bên cạnh kinh Koran – những giáo huấn của hoàng đế (nguồn gốc quan trọng
nhất của luật Hồi giáo). Ở các quốc gia Hồi giáo, trong trường hợp được coi là
không có “giáo huấn của hoàng đế” thì các tín đồ được phép cùng nhau thảo luận
dựa trên những nguyên tắc nêu trong khải thị trước đó để đưa ra quyết định, đó
Hoàng Văn Tuấn Tiểu luận LUẬT HỌC SO SÁNH 5 | P a g e