A. L I NÓI Đ UỜ Ầ
Trong nh ng năm bao c p, nhãn hi u hàng hoá, tên c a doanh nghi pữ ấ ệ ủ ệ
s n xu t ra hàng hoá b hoà tan trong nhi u y u t đôi khi ng i ta khkôngả ấ ị ề ế ố ườ
bi t đ n nó. M t s doanh nghi p đ c bi t đ n nh "Bánh k o H uế ế ộ ố ệ ượ ế ế ư ẹ ữ
Ngh ", "Bánh k o H i Châu", "C khị ẹ ả ơ í Hà N i", "Xà phòng Hà N i"… b iộ ộ ở
nó có v trí đ c quy n trong s n xu t và phân ph i. Các nhãn hi u nàyị ộ ề ả ấ ố ệ
không ph i là d u n c a m t s c c nh tranh trên th tr ng mà nó có ýả ấ ấ ủ ộ ứ ạ ị ườ
nghĩa v m t chính tr xã h i.ề ặ ị ộ
Sau khi n c ta b c vào n n kinh t th tr ng đ nh h ng XHCNướ ướ ề ế ị ườ ị ướ
thì nhãn hàng hoá, tên giao d ch th ng hi u tr thành m t s nh n bi tị ươ ệ ở ộ ự ậ ế
c a ng i kinh doanh, c a khách hàng. R i khi đ u t n c ngoài vào Vi tủ ườ ủ ồ ầ ư ướ ệ
Nam thì nhãn hi u đ p, h p d n s gây n t ng và thu hút ng i muaệ ẹ ấ ẫ ẽ ấ ượ ườ
hàng. Các doanh nghi p ph i liên t c cho ra m u mã s n ph m m i. Khitệ ả ụ ẫ ả ẩ ớ
hay đ i hình th c c a s n ph m thì doanh nghi p cũng c n quan tâm đ nổ ứ ủ ả ẩ ệ ầ ế
n i dung c a nó b i n i dung ý th c ph i luôn đi kèm v i nhau, không thộ ủ ở ộ ứ ả ớ ể
tách r i nhau, trong đó n i dung có vai trò quy t đ nh còn hình th c thúcờ ộ ế ị ứ
đ y n i dung phát tri n. Đó chính là v n đ mà c p ph m trù "N i dung -ẩ ộ ể ấ ề ặ ạ ộ
hình th c" c a Tri t h c Mác đ c p t i.ứ ủ ế ọ ề ậ ớ
V n d ng c p ph m trù "N i dung - hình th c" đ gi i quy t v nậ ụ ặ ạ ộ ứ ể ả ế ấ
đ th ng hi u trong n n kinh t th tr ng đ nh h ng XHCN Vi tề ươ ệ ề ế ị ườ ị ướ ở ệ
Nam là m c đích chính c a bài Ti u lu n này. Trong đó, n i dung c a bàiụ ủ ể ậ ộ ủ
Ti u lu n đ c trình bày theo 3 ph n:ể ậ ượ ầ
Ph n I: Lý lu n c a Tri t h c Mác v c p ph m trù "N i dung -ầ ậ ủ ế ọ ề ặ ạ ộ
hình th c"ứ
Ph n II: Th c ti n áp d ng c p ph m trù "N i dung - hình th c"ầ ự ễ ụ ặ ạ ộ ứ
trong v n đ th ng hi u, trong n n kinh t th tr ng đ nh h ngấ ề ươ ệ ề ế ị ườ ị ướ
XHCN Vi t Nam.ở ệ
Ph n III: M t s gi i pháp đ gi i quy t v n đ th ng hi uầ ộ ố ả ể ả ế ấ ề ươ ệ
c a n c ta hi n nay.ủ ướ ệ
1
B. PH N N I DUNGẦ Ộ
I. LÝ LU N C A TRI T H C MÁC V C P PH M TRÙ "N I DUNG - HÌNHẬ Ủ Ế Ọ Ề Ặ Ạ Ộ
TH C"Ứ
1. Khái ni m N i dung và ệ ộ hình th cứ
N i dung là t ng h p t t c nh ng m t, nh ng y u t , nh ng quáộ ổ ợ ấ ả ữ ặ ữ ế ố ữ
trình t o nên s v t. Còn hình th c là ph ng th c t n t i và phát tri nạ ự ậ ứ ươ ứ ồ ạ ể
c a s v t, là h th ng các m i liên h t ng đ i b n v ng gi a các y uủ ự ậ ệ ố ố ệ ươ ố ề ữ ữ ế
t c a s v t đó.ố ủ ự ậ
VD: N i dung c a quộ ủ á trình s n xu t là t ng h p t t c nh ng y uả ấ ổ ợ ấ ả ữ ế
t v t ch t nh con ng i, công c lao đ ng, đ i t ng lao đ ng, các quáố ậ ấ ư ườ ụ ộ ố ượ ộ
trình con ng i s d ng công c đ tác đ ng vào đ i t ng lao đ ng, c iườ ử ụ ụ ể ộ ố ượ ộ ả
bi n nó t o ra s n ph m c n thi t cho con ng i. Còn hình th c c a quáế ạ ả ẩ ầ ế ườ ứ ủ
trình s n xu t là trình t k t h p, th t s p x p t ng đ i b n v ng cácả ấ ự ế ợ ứ ự ắ ế ươ ố ề ữ
y u t v t ch t c a quá trình s n xu t, quy đ nh đ n v trí c a ng i s nế ố ậ ấ ủ ả ấ ị ế ị ủ ườ ả
xu t đ i v i t li u s n xu t và s n ph m c a quá trình s n xu t.ấ ố ớ ư ệ ả ấ ả ẩ ủ ả ấ
B t c s v t nào cũng có hình th c b ngoài c a nó. Song phép bi nấ ứ ự ậ ứ ề ủ ệ
ch ng duy v t chú ý ch y u đ n hình th c bên trong c a s v t, nghĩa làứ ậ ủ ế ế ứ ủ ự ậ
c c u bên trong c a n i dung. Thí d , n i dung c a tác ph m văn h cơ ấ ủ ộ ụ ộ ủ ẩ ọ
ph n ánh, còn hình th c bên trong c a tác ph m đó là th lo i, nh ng phépả ứ ủ ẩ ể ạ ữ
th hi n đ c tác gi s d ng trong tác ph m nh ph ng pháp k t c uể ệ ượ ả ử ụ ẩ ư ươ ế ấ
b c c, ngh thu t xây d ng hình t ng, các th pháp miêu t , tu t …ố ụ ệ ậ ự ượ ủ ả ừ
Ngoài ra, m t tác ph m văn h c còn có hình th c b ngoài nh màu s cộ ẩ ọ ứ ề ư ắ
trình bày, kh ch , ki u ch … Trong c p ph m trù n i dung và hình th c,ổ ữ ể ữ ặ ạ ộ ứ
phép bi n ch ng duy v t ch y u mu n nói đ n hình th c bên trong g nệ ứ ậ ủ ế ố ế ứ ắ
li n v i n i dung, là c c u c a n i dung ch không mu n nói đ n hìnhề ớ ộ ơ ấ ủ ộ ứ ố ế
th c b ngoài c a s v t.ứ ề ủ ự ậ
2. M i quan h bi n ch ng gi a n i dung và hình th cố ệ ệ ứ ữ ộ ứ
2
a. S th ng nh t gi a ự ố ấ ữ n i dung và hình th cộ ứ
Vì n i dung là nh ng m t, nh ng y u t , nh ng quá trình t o nên sộ ữ ặ ữ ế ố ữ ạ ự
v t, còn hình th c là h th ng các m i liên h t ng đ i b n v ng gi aậ ứ ệ ố ố ệ ươ ố ề ữ ữ
các y u t c a n i dung. Nên n i dung và hình th c luôn g n bó ch t chế ố ủ ộ ộ ứ ắ ặ ẽ
v i nhau trong m t th tớ ộ ể h ng nh t. Không có hình th c nào t n t i thu nố ấ ứ ồ ạ ầ
tuý không ch a đ ng n i dung, ng c l i cũng không có n i dung nào l iứ ự ộ ượ ạ ộ ạ
không t n t i trong m t hình th c xác đ nh. N i dung nào có hình th c đó.ồ ạ ộ ứ ị ộ ứ
N i dung và hình th c không t n t i tách r i nhau, nh ng không ph iộ ứ ồ ạ ờ ư ả
vì th mà lúc nào n i dung và hình th c cũng phù h p v i nhau. Không ph iế ộ ứ ợ ớ ả
m t n i dung bao gi cũng ch đ c th hi n ra trong m t hình th c nh tộ ộ ờ ỉ ượ ể ệ ộ ứ ấ
đ nh, và m t hình th c luôn ch ch a m t n i dung nh t đ nh, mà m t n iị ộ ứ ỉ ứ ộ ộ ấ ị ộ ộ
dung trong quá trình phát tri n có th có nhi u hình th c th hi n, ng cể ể ề ứ ể ệ ượ
l i, m t hình h th ng c có th th hi n nhi u n i dung khác nhau. Thíạ ộ ệ ố ứ ể ể ệ ề ộ
d , quá trình s n xu t ra m t s n ph m có th bao g m nh ng y u t n iụ ả ấ ộ ả ẩ ể ồ ữ ế ố ộ
dung gi ng nhau nh : con ng i, công c , v t li u… nh ng cách t ch c,ố ư ườ ụ ậ ệ ư ổ ứ
phân công trong quá trình s n xu t có th khác nhau. Nh v y, n i dungả ấ ể ư ậ ộ
quá trình s n xu t đ c di n ra d i nh ng hình th c khác nhau. Ho cả ấ ượ ễ ướ ữ ứ ặ
cùng m t hình th c t ch c s n xu t nh nhau nh ng đ c th c hi n trongộ ứ ổ ứ ả ấ ư ư ượ ự ệ
nh ng ngành, nh ng khu v c, v i nh ng y u t v t ch t khác nhau, s nữ ữ ự ớ ữ ế ố ậ ấ ả
xu t ra nh ng s n ph m khác nhau. V y là m t hình th c có th ch a đ ngấ ữ ả ẩ ậ ộ ứ ể ứ ự
nhi u n i dung khác nhau.ề ộ
b. N i dung gi vai trò quy t đ nh đ i v i hình th c trong quáộ ữ ế ị ố ớ ứ
trình v n đ ng phát tri n c a s v tậ ộ ể ủ ự ậ
Vì khuynh h ng ch đ o c a n i duướ ủ ạ ủ ộ ng là bi n đ i, còn khuynhế ổ
h ng ch đ o c a hình th c là t ng đ i b n v ng, ch m bi n đ i h nướ ủ ạ ủ ứ ươ ố ề ữ ậ ế ổ ơ
so v i n i dung. D i s tác đ ng l n nhau c a nh ng m t trong s v t,ớ ộ ướ ự ộ ẫ ủ ữ ặ ự ậ
ho c gi các s v t, v i nhau tr c h t làm cho các y u t c a n i dungặ ữ ự ậ ớ ướ ế ế ố ủ ộ
bi n đ i tr c; còn nh ng m i liên k t gi a các y u t c a n i dung, t cế ổ ướ ữ ố ế ữ ế ố ủ ộ ứ
hình th c thì ch a bi n đ i ngay, vì v y hình th c s tr nên l c h u h nứ ư ế ổ ậ ứ ẽ ở ạ ậ ơ
3
so v i n i dung và s tr thành nhân t kìm hãm n i dung phát tri n. Do xuớ ộ ẽ ở ố ộ ể
h ng chung c a s phát tri n c a s v t, hình th c không th kìm hãmướ ủ ự ể ủ ự ậ ứ ể
mãi s phát tri n c a n i dung mà s ph i thay đ i cho phù h p v i n iự ể ủ ộ ẽ ả ổ ợ ớ ộ
dung m i. Ví d , l c l ng s n xu t là n i dung c a ph ng th c s nớ ụ ự ượ ả ấ ộ ủ ươ ứ ả
xu t còn quan h s n xu t bi n là hình th c c a quá trình s n xu t. Quanấ ệ ả ấ ế ứ ủ ả ấ
h s n xu t bi n đ i ch m h n, lúc đ u quan h s n xu t còn là hình th cệ ả ấ ế ổ ậ ơ ầ ệ ả ấ ứ
thích h p cho l c l ng s n xu t. Nh ng do l c l ng s n xu t bi n đ iợ ự ượ ả ấ ư ự ượ ả ấ ế ổ
nhanh h n nên s đ n lúc quan h s n xu t l c h u h n so v i trình đơ ẽ ế ệ ả ấ ạ ậ ơ ớ ộ
phát tri n c a l c l ng s n xu t và s tr thành y u t kìm hãm l cể ủ ự ượ ả ấ ẽ ở ế ố ự
l ng s n xu t phát tri n. Đ m đ ng cho l c l ng s n xu t phátượ ả ấ ể ể ở ườ ự ượ ả ấ
tri n, con ng i ph i thay đ i quan h s n xu t cũ b ng quan h s n xu tể ườ ả ổ ệ ả ấ ằ ệ ả ấ
m i phù h p v i l c l ng s n xu t. Nh v y s bi n đ i c a n i dungớ ợ ớ ự ượ ả ấ ư ậ ự ế ổ ủ ộ
quy đ nh s bi n đ i c a hình th c.ị ự ế ổ ủ ứ
c. S tácự đ ng tr l i c a hình th c đ i v i n i dungộ ở ạ ủ ứ ố ớ ộ
Hình th c do n i dung quy t đ nh nh ng hình th c có tính đ c l pứ ộ ế ị ư ứ ộ ậ
t ng đ i và tác đ ng tr l i n i dung. S tác đ ng c a hình th c đ n n iươ ố ộ ở ạ ộ ự ộ ủ ứ ế ộ
dung th hi n ch : N u phù h p v i n i dung thì hình th c s t o đi uể ệ ở ỗ ế ợ ớ ộ ứ ẽ ạ ề
ki n thu n l i thúc đ y n i dung phát tri n; n u không phù h p v i n iệ ậ ợ ẩ ộ ể ế ợ ớ ộ
dung thì hình th c s ngăn c n, kìm hãm s phát tri n c a n i dung.ứ ẽ ả ự ể ủ ộ
II. TH C TI N ÁP D NG C A PH M TRÙ "N I DUNG- HÌNH TH C"Ự Ễ Ụ Ủ Ạ Ộ Ứ
TRONG V N Đ TH NG HI U VI T NAM HI N NAY.Ấ Ề ƯƠ Ệ Ở Ệ Ệ
1. Th ng hiươ ệu là gì?
Th ng hi u là k t qu c a s hoàn thi n c a nhãn hi u khi đãươ ệ ế ả ủ ự ệ ủ ệ
đ c đăng ký b o h b n quy n. Nó là tên c a m t s n ph m c a doanhượ ả ộ ả ề ủ ộ ả ẩ ủ
nghi p đ giúp phân bi t rõ ràng v th c a s n ph m trên th tr ng. Nó làệ ể ệ ị ế ủ ả ẩ ị ườ
công c h u hi u đ khách hàng nh n bi t đ c s t n t i c a s n ph mụ ữ ệ ể ậ ế ượ ự ồ ạ ủ ả ẩ
và có ý đ nh s d ng s n ph m.ị ử ụ ả ẩ
D i giác đ kinh t có th th y d u hi u đ c tr ng c a th ngướ ộ ế ể ấ ấ ệ ặ ư ủ ươ
hi u là:ệ
4
a. Là các d u hi u hay m t lo i d u hi u (t ng , hình v , s , hìnhấ ệ ộ ạ ấ ệ ừ ữ ẽ ố
nh…) ho c t ng h p các d u hi u này g n v i hàng hoá ho c d ch v , làả ặ ổ ợ ấ ệ ắ ớ ặ ị ụ
bi u hi n bên ngoài.ể ệ
b. Dùng đ phân bi t hàng hoá, d ch v c a m t (hay m t nhóm)ể ệ ị ụ ủ ộ ộ
ng i này v i hàng hoá d ch v c a m t (hay m t nhóm) ng i khác.ườ ớ ị ụ ủ ộ ộ ườ
c. Th ng hi u nh v y có c n i dung v t ch t và hình th c, nóươ ệ ư ậ ả ộ ậ ấ ứ
hi n hi n trong quan h c nh tranh trên th tr ng c a doanh nghi p ho cể ệ ệ ạ ị ườ ủ ệ ặ
doanh nghi p.ệ
2. Giá tr c a th ng hi uị ủ ươ ệ
Có nhi u giác đ đ đánh giá nh n th c v giá tr c a th ng hi u,ề ộ ể ậ ứ ề ị ủ ươ ệ
nh ng nét chung c a giá tr th ng hi u là:ữ ủ ị ươ ệ
Gi t h u hình: T ng thu nh p thêm t s n ph m có nhãn hi u caoả ị ữ ổ ậ ừ ả ẩ ệ
h n thu nh p t s n ph m cùng lo i nh ng không có th ng hi u. Giá bánơ ậ ừ ả ẩ ạ ư ươ ệ
khác nhau chính là giá tr c a th ng hi u.ị ủ ươ ệ
Giá tr vô hình: đi v i s n ph m không th tính b ng ti n ho c conị ớ ả ẩ ể ằ ề ặ
s c th mà quan con đ ng ti p th t o nhu c u ng i tiêu dùng luônố ụ ể ườ ế ị ạ ầ ở ườ
mu n tr giá cao h n cho nh ng s n ph m có tên tu i so v i nh ng s nố ả ơ ữ ả ẩ ổ ớ ữ ả
ph m khác tuy chúng đ u có ch t l ng t t nh nhau.ẩ ề ấ ượ ố ư
S nh n th c v ch t l ng: Nh n th c t ng quát c a ng i tiêuự ậ ứ ề ấ ượ ậ ứ ổ ủ ườ
dùng v ch t l ng và hình nh đ i v i s n ph m. Qua nhi u năm ti p th ,ề ấ ượ ả ố ớ ả ẩ ề ế ị
xây d ng hình nh, chăm sóc th ng hi u và s n xu t theo ch t l ng,ự ả ươ ệ ả ấ ấ ượ
Công ty đã h ng ng i tiêu dùng đ n ch nh n th c r ng t t c s nướ ườ ế ỗ ậ ứ ằ ấ ả ả
ph m do Công ty s n xu t đ u có ch t l ng tuy t h o. Ví d : ng i tiêuẩ ả ấ ề ấ ượ ệ ả ụ ườ
dùng đ u nh n th c r ng Mercedes và BMW là nh ng lo i ô tô có ch tề ậ ứ ằ ữ ạ ấ
l ng cao nh t so v i nhãn hi u ô tô khác cho dù nh n th c này không cóượ ấ ớ ệ ậ ứ
gì là b o đ m.ả ả
3. Th c tr ng xây d ng th ng hi u Vi t Nam ự ạ ự ươ ệ ở ệ
Sau khi có nhi u s ki n liên quan đ n vi c ch ng bán phá giá: tri nề ự ệ ế ệ ố ể
khai th c hi n hi p đ nh thự ệ ệ ị ương m i Vi t - M : vi c c m dùng và qu ngạ ệ ỹ ệ ấ ả
5