TÓM TẮT TIỂU SỬ ANH HÙNG LIỆT SĨ VỪ A DÍNH VÀ VÀI NÉT VỀ QUỸ HỌC BỔNG VỪ A DÍNH

Cập nhật ngày: 17/09/10

Anh hùng Lực lượng vũ trang Vừ A Dính, dân tộc Mông, sinh ngày 1291934 tại

1901).

bản Đề Chia, xã Pú Nhung, huyện Tuần Giáo, tỉnh Lai Châu (nay là tỉnh Điện Biên). Vừ A Dính là con thứ ba của ông Vừ Chống Lầu (sinh năm 1899) và bà Sùng Thị Plây (sinh năm Gia đình Vừ A Dính là cơ sở cách mạng của huyện Tuần Giáo. Bố Vừ A Dính là cán bộ Việt Minh của địa phương đã bị thực dân Pháp bắt và giam cầm tại nhà tù Sơn La. Ông đã bị thực dân Pháp thủ tiêu tại nhà tù Sơn La năm 1949. Ông Vừ Chống Lầu được Đảng và Nhà nước truy tặng là liệt sĩ ngày 591964. Mẹ A Dính là bà Sùng Thị Plây một cơ sở kháng chiến của địa phương. Trong một đợt càn của địch vào Pú Nhung, vì nghi ngờ tiếp tế cho Việt Minh nên bà bị bắt cùng với bố chồng và bảy người con (chị gái và các em của Vừ A Dính) mang về giam tại đồn Bản Chăn. Rất may là người anh trai Vừ Gà Lử của Dính hôm ấy vào núi nên không bị bắt. Trong thời gian bà và cả nhà bị giam tại đồn Bản Chăn, Vừ A Dính được đơn vị phái xuống tìm cách liên lạc và nắm tình hình địch để chuẩn bị cho bộ đội đánh đồn. A Dính đã nhiều lần liên lạc được với mẹ. Khi nắm được tin giặc Pháp chuẩn bị đưa quân lên đánh khu du kích ở Pú Nhung, bà đã trốn trại ra bìa rừng gặp Vừ A Dính cấp báo tin này. Bà còn chuyển cho Vừ A Dính hơn 100 viên đạn lấy trộm được của giặc. Trên đường trở về trại giam, một tốp lính đi tuần phát hiện ra bà. Tuy khám người bà không thu được gì nhưng chúng nghi bà liên lạc với Việt Minh nên đã khám nơi giam cầm bà. Địch đã phát hiện ra nhiều đạn mà bà và các con cùng những người bị giam giữ trong trại đã lấy trộm của lính Pháp trong khi đi làm phu dịch. Giặc pháp đã lôi cả 22 người trong trại giam ra bắn chết. Ông nội, mẹ, chị gái và các em 9 người trong gia đình Vừ A Dính đã bị bắn chết. Bà Sùng Thị Plây được Đảng và Nhà nước truy tặng Liệt sĩ ngày 14 101964. Mẹ của Vừ A Dính đã được Chủ tịch Nước truy tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng đợt đầu tiên (năm 1994) vì có chồng, con và bản thân là liệt sĩ. Vừ A Dính sinh ra và lớn lên trong một gia đình người Mông có truyền thống yêu nước và cách mạng. Ngay từ nhỏ, Dính là một cậu bé thông minh, gan dạ và nhanh nhẹn. Được cha mẹ giáo dục, Vừ A Dính đã sớm giác ngộ cách mạng và căm thù giặc Pháp xâm lược. Pú Nhung luôn bị giặc đột kích vào cướp bóc, đốt nhà, bắt người. Vì thế dân làng phải cử người canh gác để phát hiện giặc. Chưa đầy 13 tuổi nhưng Vừ A Dính đã xung phong được đi canh gác như các anh chị lớn. Lần ấy, giặc Pháp không đi từ Tuần Giáo lên mà chúng bí mật xuyên rừng Bản Chăn lên cướp phá. Khi phát hiện ra giặc Vừ A Dính vội lao về bản, vừa đi vừa hô to “Có thằng Tây ! Có thằng Tây !”. Dân bản vội chạy vào rừng. A Dính chạy vội về nhà xem mẹ và các em đã vào rừng hay chưa thì gặp một toán lính xồ tới. Bọn này đi bắt phu khuân của cướp bóc được về đồn cho chúng. Thế là chúng bắt luôn A Dính đi theo để khiêng lợn cho chúng. A Dính cắn răng gắng sức cõng một cái rọ nhốt con lợn to. Đến một con dốc cạnh bờ suối, A Dính dự định lợi dụng địa hình này để chạy trốn. Cậu giả cách trượt chân lăn theo cả rọ lợn xuống dốc. Chẳng may cho A Dính, lăn tới cuối dốc cậu bị một cây gỗ chặn ngang người. Cái rọ lợn bung ra, con lợn chạy biến vào rừng. Bọn giặc chạy ào xuống vừa đánh vừa lôi Dính về giam tại đồn Bản Chăn. Tên đồn trưởng người Pháp ra lệnh cho thuộc hạ: “Nó làm mất con lợn, nó phải thế mạng”. Khi biết sáng sớm mai sẽ bị giết, đêm ấy Vừ A Dính đã rủ ông già Vừ Sa ở bản Phiêng Pi cùng bị bắt giam với mình dỡ mái trại giam, bò qua 1

ra để bốt trốn canh thoát ngoài.

bí lược. mật đánh Pháp xâm tổ chức kháng chiến,

Dính những Anh dặn điều phải việc tra. kỹ

tìm cách lạc với liên

nhiều 13 tuổi Vừ A Dính đã thoát ly gia đình trở thành đội viên liên lạc của đội vũ trang huyện Tuần Giáo. Đội vũ trang của Vừ A Dính hoạt động trên một địa bàn rất rộng, từ châu Điện Biên ra châu Tuần Giáo rồi ngược lên châu Tủa Chùa. Dấu chân của Dính và đội vũ trang in khắp núi rừng và các thôn bản trong huyện. Đội vũ trang thoắt ẩn, thoắt hiện tại nhiều bản làng để vận động, giúp đỡ bà con các dân tộc ổn định cuộc sống, xây dựng các tổ chức đoàn thể cách mạng, Cuộc sống kháng chiến gian khổ nhưng Vừ A Dính rất lạc quan yêu đời. Dính rất ham học và học khá. Lúc nào trong ngực áo của Dính cũng nhét cuốn sách để tranh thủ học. Dính đã học đọc và viết chữ thông thạo. Khuôn mặt tròn, đôi mắt tinh nhanh, chân tay thoăn thoắt là hình ảnh chiến sĩ nhỏ Vừ A Dính hằn sâu trong mắt các chiến sĩ của đội vũ trang Tuần Giáo. Địch tăng cường lùng sục tìm diệt đội vũ trang nên đơn vị luôn phải di chuyển. Để giữ bí mật, địch không thể phát hiện được, nơi đóng quân của đơn vị thường ở trên các triền núi cao, xa nguồn nước. Vì thế mà cuộc sống vô cùng gian khổ. Hàng tháng trời không một hạt muối, không một hạt gạo. Để có nước cho sinh hoạt, đơn vị của Dính đã có sáng kiến chặt ngang thân cây chuối rồi khoét ruột cây chuối để lấy nước. Dính được đơn vị giao phụ trách việc lấy nước này và Dính đã làm rất khéo léo, luôn bảo đảm để đơn vị có đủ nước dùng. Nhiệm vụ chính của Dính là làm giao thông liên lạc. Lần nào nhận nhiệm vụ đi liên lạc Dính cũng mưu trí, bảo đảm an toàn và về trước thời gian qui định. Các anh trong đơn vị hỏi tại sao Dính luồn rừng và đi giỏi thế, Dính cười hồn nhiên bảo: “Từ nhỏ em trèo núi, đi nhanh đã quen chân rồi”. Dính còn nhiều lần được đơn vị giao nhiệm vụ bí mật xuống bản móc nối liên lạc với cơ sở để nhận muối, mực viết, kim chỉ, giấy viết, vải mặc và thuốc men mà đồng bào xuống chợ mua hộ. Mẹ của Dính cũng là một cơ sở bí mật tin cậy, nhiều lần tiếp tế cho đội vũ trang như thế. Được tin mẹ và cả nhà bị địch bắt giam tại đồn Bản Chăn, Dính buồn và thương mẹ lắm. Biết tin đơn vị chuẩn bị đánh đồn Bản Chăn, Dính đã đề nghị được xuống núi điều tra nắm tình hình địch và nhân tiện tìm hiểu tin tức về mẹ và cả nhà. Đã từng bị bắt giam ở đồn Bản Chăn nên đường đi, lối lại Dính khá thuộc. Vì thế, anh Kiên chỉ huy đơn vị đã đồng ý để Dính xuống núi. Dính như con sóc lao xuống núi. Được du kích Bản Chăn bí mật dẫn ra mỏm núi gần đồn để quan sát. Mai phục suốt hai ngày đêm liền Dính vẫn không thấy những người bị giam ra khỏi trại. Đoán định thể nào địch cũng phải cho người ra lấy nước nên sáng sớm hôm thứ ba, Dính đã bí mật làm ống bương đựng nước rồi bí mật nấp sau một tảng đá sát bên mép suối. Khi đám người bị bắt giam được lính đồn dẫn ra suối lấy nước, Dính đã nhanh chóng trà trộn vào mà địch không hề phát hiện ra. Đêm ấy Dính đã được nằm cạnh mẹ và các em. Mẹ đã cung cấp nhiều tin tức quan trọng cho Dính về đồn Bản Chăn. Dính còn động viên và căn dặn mẹ và các em đừng khai báo chỗ ở của cơ sở cách mạng. Sáng hôm sau Dính từ biệt mẹ, chị và các em, hẹn sẽ gặp lại. Trở về đơn vị, Dính đã báo cáo tỉ mỉ và vẽ lại sơ đồ từng vị trí bố phòng của địch... Các anh chỉ huy đơn vị thấy nguy hiểm đã không cho Dính vào trong đồn địch nữa mà chỉ mẹ ở bên ngoài. Và lần gặp sau đó của mẹ và Dính bên bờ suối là lần gặp cuối cùng. Mẹ Sùng Thị Plây của Dính đã bị giặc bắn ngay sau buổi gặp báo tin cho Dính trở về trại giam cùng với 22 người

túi nó vào bụi. Dính xông đánh

gác. lũ

tuổi. 15

khác. Trung tuần tháng 6 năm 1949, giặc Pháp huy động tổng lực quân lính từ các đồn trong khu vực để vây ráp hòng tiêu diệt đội vũ trang Tuần Giáo của Vừ A Dính. Gần một nghìn quân đổ về khu căn cứ Pú Nhung từ nhiều ngả đường. Một tốp giặc của đồn Bản Chăn dưới sự chỉ huy của một đội Tây đã bí mật phục kích ngay tại đầu một bản bỏ hoang gần Pú Nhung. Hôm ấy trời mù sương, chỉ cách nhau vài bước chân mà không nhìn thấy nhau. Dính vừa bí mật gặp mẹ trở về. Sau lưng của Dính còn đeo trong bọc cả trăm viên đạn mà mẹ mới trao cho. Người Dính ướt đẫm sương. Vì trời giăng sương mù mịt nên rất khó quan sát. Dính bất ngờ rơi vào ổ phục kích của giặc mà không hay biết. Thằng đội Tây biết đây là một liên lạc cho du kích, y mừng hun. Nó hỏi: “Các ông tỉnh ở đâu ?” (giặc Pháp vẫn gọi cán bộ Việt Minh tỉnh Lai Châu là “ông tỉnh”). A Dính bình tĩnh trả lời: “Không biết !” Tên đội Tây gầm lên: “Cái bao đạn này mày mang về cho ông tỉnh bắn chúng tao mà mày không biết à ? Nói đi không tao bắn vỡ đầu mày bây giờ”. Dính vẫn trả lời: “Không biết!” Tên đội Tây không giữ được bình tĩnh, Lũ giặc thay nhau đánh đập dã man Vừ A Dính đến tận trưa. Đánh chán địch lại hỏi, Dính vẫn chỉ trả lời hai từ “không biết!”. Một tên lính ác ôn đã cầm báng súng đánh gãy một bên ống chân của Dính. Mặt tím bầm, môi sưng vù, chân bị gãy vô cùng đau đớn nhưng Dính cắn răng, nước mắt giàn giụa, miệng không hé một lời nào nữa. Đêm ấy, giặc trói Dính dưới một gốc đào giữa sương khuya lạnh buốt. Hôm sau, rồi đêm sau nữa giặc tiếp tục tra tấn và bỏ đói, bỏ khát Dính giữa rừng. Sự gan dạ của Vừ A Dính đã làm run sợ nhiều tên lính ngụy. Sáng ngày thứ ba kể từ khi bị bắt, tên đội Tây đến trước mặt Vừ A Dính dụ dỗ: “Nói một câu tao sẽ cho băng thuốc, chữa chân gãy cho mày, cho mày ăn uống tử tế và thưởng nhiều tiền nữa. Nói, ông tỉnh ở đâu ?” Dính vẫn trơ như đá không hé răng nửa lời. Thằng đội Tây gầm lên khi không khuất phục được một thằng bé. Nó hầm hầm bỏ đi. Những người Thái, người Mông, người Xá bị địch bắt đi ngang qua nhìn thấy cảnh tượng của Dính ai cũng dớm nước mắt. Bỗng Dính nhận ra một người làng. Dính vội nhắn bằng tiếng Mông: “Cái túi tài liệu tôi giấu trong rừng, nhắn các anh ra lấy về”. Gặp người quen nào Dính cũng nhắn như thế trước lính mặt Thằng đội Tây ra lệnh cho đám lính: “Thằng bé này biết nhiều du kích lắm. Để nó bò đi mất thì chúng mày phải chết thay”. Ban đêm chúng cắt cử tới bốn tên lính canh gác A Dính. Biết mình khó qua khỏi bàn tay tàn ác của kẻ thù, sáng hôm khi thằng đội Tây vừa đến Vừ A Dính vờ gật đầu: “Biết biết!” Tên đội hô lính mang sữa, mang bánh lại nhưng Dính chỉ uống vài ngụm nước. “Làm cáng cho tao !” Dính nói với tên đội Tây. Ròng rã một ngày trời Dính bắt bọn giặc khiêng mình đi hết ngọn núi này sang khu rừng khác nhưng vẫn chưa chịu chỉ vị trí đóng quân của bộ đội. Loanh quanh đến chiều tối Dính lại dẫn chúng trở về nơi xuất phát ban đầu. A Dính ngước nhìn bầu trời và núi rừng quê hương, mỉm cười. Biết bị lừa, thằng đội Tây gầm lên. Nó xả cả một băng đạn vào ngực Vừ A Dính. Sau đó nó sai treo xác Vừ A Dính lên cây đào cổ thụ. Giặc bí mật phục kích nhiều ngày tại đây hòng đón bắt đơn vị vũ trang của ta tới đưa xác Dính về. Hôm ấy là chiều tối ngày 1561949. Vừ A Dính đã anh dũng hy sinh bên gốc cây đào cổ thụ ở Khe Trúc gần đồn Bản Chăn, khi chưa tròn Sau nhiều ngày phục kích đón bắt lực lượng cách mạng xuất hiện không thành, bọn lính

về rút phải buộc quân Tuần Giáo.

tên trốn khỏi lính ngụy đã bỏ

Pháp Ngay cái đêm Vừ A Dính hy sinh, chứng kiến cái chết hiên ngang, anh dũng của Vừ A Dính, hàng ngũ của địch. hơn mười Vừ A Dính đã hy sinh trong tư thế hiên ngang không một chút run sợ. Cuộc đời người chiến sĩ liên lạc nhỏ tuổi của đội vũ trang Tuần Giáo đã khép lại nhưng khí phách trung kiên bất khuất của Vừ A Dính trước quân thù như ngọn đuốc rực sáng núi rừng Tây Bắc. Chứng kiến tấm gương hy sinh oanh liệt của Dính những lính ngụy và những người bị địch bắt đi phu đã truyền kể đi khắp các bản làng Tuần Giáo. Bên bếp lửa hồng trong các gia đình người Mông, người Xá, người Thái khắp vùng Tây Bắc, người ta tự hào kể cho con cháu nghe về tấm gương hy sinh bất khuất của một cậu bé người Mông ở Pú Nhung... Sau này, thi thể của Dính đã được tổ chức của ta và gia đình đưa về an táng tại Pú Nhung. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, các anh bộ đội huyện Tuần Giáo, đồng đội của Dính cùng tổ chức Đảng và chính quyền địa phương đã đưa hài cốt liệt sĩ Vừ A Dính về lập mộ tại nghĩa trang liệt sĩ huyện Tuần Giáo.

T ng V A Dính đ c ra m t vào ngày gi th 60 c a li t sĩ (năm 2009). ượ ừ ượ ắ ỗ ứ ủ ệ

ghi

mộ hùng Vừ sĩ

nội Pú Nhung, Tuần Giáo, liệt tại

sinh tịch Nước CHXHCN Việt ngày Nam

truy ngày LLVTND hùng

Bây giờ, theo quốc lộ số 6 từ Hà Nội lên Điện Biên, cách thị trấn Tuần Giáo hơn một ki lô mét, chúng ta sẽ nhìn thấy nghĩa trang liệt sĩ Tuần Giáo nằm bên tay phải trên một quả đồi nhỏ nhìn lên hướng Điện Biên. Tại đây, phía bên phải, trước đài tưởng niệm Liệt sĩ có hai ngôi mộ lớn hơn các ngôi mộ liệt sĩ khác. Bên trái là mộ Anh hùng Sùng Phái Sinh (người cùng xã Pú Nhung với Vừ A Dính) và bên phải là mộ Vừ A Dính. 9 giờ sáng ngày 1172005, báo Thiếu niên Tiền phong, Ban Khoa giáo Đài Truyền hình Việt Nam, Quỹ học bổng Vừ A Dính đã phối hợp với Huyện ủy, UBND huyện Tuần Giáo với sự chứng kiến của gia đình đã chính thức tổ chức Lễ đặt bia trên mộ Anh hùng liệt sĩ Vừ A Dính. Bia dung: A “Anh Dính Điện Biên. sinh ngày 1291934 Hy 1561949. tặng danh hiệu Chủ 8112000. Anh Ban Bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và báo Thiếu niên Tiền phong quyết định lập Quỹ học bổng dành cho học sinh, sinh viên các dân tộc thiểu số Việt Nam, Quỹ mang tên 531999”. A Quỹ Dính, bổng ngày học Vừ

toàn quốc. thiếu nhi trong

trang huyện Tuần Giáo. của đội lạc nhỏ vũ liên tuổi

Tấm gương hy sinh anh hùng bất khuất của Vừ A Dính đã đi vào sử sách. Ngay từ năm 1951, Đoàn TN Cứu quốc Việt Nam (Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngày nay) đã tuyên dương Vừ A Dính Năm 1952, Chính phủ đã truy tặng Huân chương Quân công hạng Ba cho Vừ A Dính chiến sĩ Lịch sử Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Lịch sử Đội TNTP Hồ Chí Minh đã ghi nhận Vừ A Dính là một trong những thiếu nhi anh hùng tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng

lược, giải nước. phóng đất thực dân Pháp xâm

Đoàn.

tịch nước CHXHCN Việt làm Chủ Nam) tịch.

nghĩa. chủ hội Xã

chiến chống Năm 1962, nhà văn Tô Hoài đã lần theo các nhân chứng để ghi lại tấm gương hy sinh oanh liệt của Vừ A Dính trong cuốn truyện nhỏ “Vừ A Dính” (do NXB Kim Đồng ấn hành). Vừ A Dính là niềm tự hào của Đội TNTP Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam. Tên của Anh hùng liệt sĩ Vừ A Dính đã được đặt cho nhiều chi đội, liên đội và nhà trường trong cả nước. Theo đề xuất của báo Thiếu niên Tiền phong, Ban Bí thư Trung ương Đoàn đã ra Quyết định thành lập Quỹ học bổng dành cho học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số cả nước. Ngày 53 1999, tại Trụ sở cơ quan Trung ương Đoàn, Quỹ học bổng Vừ A Dính đã chính thức ra mắt và trao học bổng đầu tiên cho 240 học sinh dân tộc thiểu số trước sự chứng kiến của Tiến sĩ Cư Hòa Vần, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc và đồng chí Vũ Trọng Kim, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Thứ nhất Trung ương Ngay từ đầu thành lập, Quỹ vinh dự được Phó Chủ tịch Quốc hội Trương Mỹ Hoa (sau này là Phó Chủ Năm 1999, Quỹ đã vinh dự nhận được thư chúc mừng của đồng chí Nông Đức Mạnh lúc đó là Chủ tịch Quốc hội. Và đồng chí cũng đã trực tiếp trao tặng học bổng Vừ A Dính cho 60 em thiếu nhi các dân tộc 6 tỉnh thuộc căn cứ địa Việt Bắc và tỉnh Nghệ An quê hương Bác Hồ tại phòng họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhân dịp kỷ niệm 55 năm Quốc khánh – 258 2000. Hiện nay Quỹ học bổng Vừ A Dính là Quỹ học bổng lớn nhất dành cho thế hệ trẻ miền núi và dân tộc của Việt Nam. (Tính đến tháng 82008, Quỹ học bổng Vừ A Dính đã cấp hơn 16.000 suất học bổng cho học sinh, sinh viên của hơn 50 dân tộc anh em trong cả nước với trị giá gần 8 tỷ đồng; xây 4 ngôi trường tặng các em học sinh dân tộc trị giá hơn 5 tỷ đồng...) Tên tuổi và tấm gương hy sinh bất khuất của Vừ A Dính sống mãi với non sông, Tổ quốc Việt Nam Quỹ học bổng mang tên Vừ A Dính mãi mãi đồng hành và là điểm tựa tinh thần cùng thế hệ trẻ các dân tộc thiểu số Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa phát triển.

năm Plây (sinh

VÀI NÉT VỀ GIA ĐÌNH VÀ QUÊ HƯƠNG PÚ NHUNG CỦA VỪ A DÍNH Bố của Anh hùng liệt sĩ Vừ A Dính là ông Vừ Chống Lầu (sinh năm 1899) và mẹ là bà Sùng Thị 1901). Bố mẹ Vừ A Dính đều là liệt sĩ thời kỳ chống thực dân Pháp xâm lược. Ngày 12121970, Vừ A Dính được Đảng và Nhà nước truy tặng danh hiệu liệt sĩ thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Ông nội của Vừ A Dính là cụ Vừ Pha Chia được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Ba vì có hai con và cháu nội là liệt sĩ. Bà Sùng Thị Plây, mẹ Vừ A Dính đã được Đảng, Nhà nước truy tặng đợt đầu tiên năm 1994 danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam Anh hùng” vì có chồng, con và bản thân là liệt sĩ. Vừ A Dính là con thứ ba trong gia đình. Anh cả của Vừ A Dính là ông Vừ Gà Lử, sinh năm 1926. Ông Lử là đảng viên, tham gia hoạt động cách mạng tại địa phương từ thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Sau năm 1954, ông Lử nhiều năm là Chủ tịch UBND xã Pú Nhung. Người vợ đầu tiên của ông Vừ Gà Lử sinh năm 1928 (chị dâu của Vừ A Dính).

làm mẫu đúc tượng đồng Anh hùng Vừ A Dính.

tế của gia đình ông Vừ Gà Lử khá sung kinh

rừng. khắp rực nở

tâm mở thẳng trung được của xã. về

vững.

Hai ông bà sinh được hai người con trai. Con cả là Vừ Dũng Khá, sinh năm 1947. Người cháu trưởng này của Vừ A Dính Ông Vừ Dũng Khá mất vì bệnh hiểm nghèo năm 2006 khi đang giữ cương vị Chủ tịch UBND huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên. Người con thứ hai là Vừ A Sủa, sinh năm 1950. Ông Sủa là đại úy quân đội về nghỉ hưu nhưng khi trở về địa phương, ông tiếp tục làm Bí thư Đảng ủy xã Pú Nhung. Hiện nay ông Sủa đã nghỉ công tác. Bà chị dâu cả của Vừ A Dính mất sớm. Sau giải phóng Điện Biên Phủ 1954, người anh cả Vừ Gà Lử kết hôn lần thứ hai. Người vợ thứ hai này của ông Lử là bà Sùng Thị Pà. Bà Pà hồi nhỏ chơi rất thân với Vừ A Dính. Ông bà sinh được 12 người con: 8 trai, 4 gái. Theo vợ chồng người anh cả Vừ A Dính, thì trong số 8 người con trai của ông bà, cậu con út Vừ A Sử giống chú ruột như tạc. Vừ A Sử, sinh năm 1972. Vợ anh là chị Sùng Thị Y. Anh chị đã có một con trai là Vừ A Tủa, học lớp 11 và cô con gái Vừ Thị Hoa, học lớp 8. Cả hai anh em đều là học sinh giỏi. Hiện nay vợ chồng anh Vừ A Sử cùng hai con đang sống cùng ông bà Vừ Gà Lử. Ông bà Vừ Gà Lử đã đồng ý để Quỹ học bổng Vừ A Dính lấy nguyên mẫu người cháu ruột Vừ A Sử Ông Vừ Gà Lử là người thân duy nhất còn lại của gia đình Vừ A Dính một gia đình người Mông yêu nước và giàu truyền thống cách mạng tiêu biểu của tỉnh Điện Biên. Hiện tại, gia đình người anh cả Vừ A Dính sống trong một ngôi nhà gỗ 10 gian khá to và đẹp tại bản Đề Chia mới của xã Pú Nhung. Ngôi nhà này được làm mới từ khi gia đình cùng với dân bản chuyển từ bản Đề Chia cũ trên đỉnh Pú Nhung xuống núi. Ngôi nhà của ông Vừ Gà Lử nằm giữa nương lúa và vườn cây ăn quả xanh tốt. Gia đình có hai cái ao lớn để nuôi cá. Hai ao cá này hàng năm đem lại cho gia đình ông Lử nguồn thu nhập đáng kể. Ông Lử là Chủ tịch Hội thủy sản của xã. Trong chuồng lợn của gia đình lúc nào cũng có một đàn lợn hơn 10 con. Gà vịt được nuôi đầy sân. Vườn cây trước nhà, sau nhà mùa nào thức nấy cây luôn trĩu quả. Có thể nói túc. Bản Đề Chia cũ trước năm 1954 cách bản Bản Đề Chia mới ngày nay hơn bốn giờ đi rừng. Pú Nhung xưa là khu căn cứ kháng chiến của huyện Tuần Giáo, địa hình núi non hiểm trở. Rừng Pú Nhung có rất nhiều đào. Đi đâu cũng gặp những cây đào cổ thụ. Về mùa hoa, hoa đào Hòa bình lập lại, theo chủ trương của Đảng đưa người Mông xuống núi, bản Đề Chia ngày nay nằm dưới một thung lũng rộng lớn và khá bằng phẳng. Một con đường trải nhựa từ Tuần Giáo Xã Pú Nhung nằm cách thị trấn huyện Tuần Giáo chừng 12 km. Xã có diện tích tự nhiên hơn 6.000 ha, 3.228 nhân khẩu đều là đồng bào dân tộc Mông. Pú Nhung có 7 bản: Đề Chia, Chua Lú, Khó Bua, Sá Tử, Siêm Pi, Trung Dình, Trinh Lá. Pú Nhung hiện mới chỉ có năm trên bảy bản có điện lưới quốc gia. Thu nhập kinh tế của đồng bào Pú Nhung chủ yếu từ cây lúa, đậu tương và cây ngô. Trong xã có một số hộ nuôi trồng thủy sản. Khác với nhiều xã bản của người Mông, bản Đề Chia và cả xã Pú Nhung từ nhiều năm nay không một ai nghiện hút, không có người trộm cắp. Thôn bản thanh bình, an ninh trật tự được giữ Xã Pú Nhung có hai trường tiểu học và THCS. Trường tiểu học vẫn là nhà cấp bốn, tường xây lợp ngói. Trường THCS đã xây dựng hai tầng khá khang trang. Tuy nhiên trường vẫn còn 6 lớp học nhà cấp 4 đã hư hỏng nhiều. Theo nguyện vọng của thầy và trò trường THCS Pú

Tuần huyện

toàn hình điển dân tộc núi

Nhung và Đảng ủy, HĐND, UBND xã về việc cho phép nhà trường được mang tên: Trường THCS Vừ A Dính. Tháng 82008, Chủ tịch UBND huyện Tuần Giáo đã ra quyết định đổi tên trường THCS Pú Nhung thành trường THCS Vừ A Dính từ năm học mới 20082009. Hằng năm Quỹ học bổng Vừ A Dính dành 10 suất học bổng tặng các em học sinh xuất sắc tiêu biểu nhất của 2 trường tiểu học và THCS và 20 suất học bổng cho các em học sinh dân tộc Giáo. Nhân dân Pú Nhung rất tự hào được mang danh hiệu xã điển hình tiêu biểu của tỉnh Điện Biên. Năm 1999, xã Pú Nhung vinh dự được Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tặng danh hiệu xã miền núi điển hình toàn quốc và được mời về Hà Nội dự Hội nghị xã bản miền quốc. Theo quyết định của đồng chí Trương Mỹ Hoa, nguyên Phó Chủ tịch Nước, Chủ tịch Quỹ học bổng Vừ A Dính và Ban Bí thư Trung ương Đoàn, rồi đây tại trung tâm của xã Pú Nhung, một ngôi nhà tưởng niệm Anh hùng, liệt sĩ Vừ A Dính sẽ được xây dựng. Tượng đồng Vừ A Dính sẽ được đặt trang trọng tại ngôi nhà này. Nhà tưởng niệm Vừ A Dính sẽ là địa chỉ sinh hoạt văn hóa của tuổi trẻ và đồng bào Mông xã Pú Nhung. Nhà tưởng niệm sẽ là “địa chỉ đỏ” để thế hệ trẻ trên quê hương Vừ A Dính khắc ghi và tự hào noi gương người Anh hùng nhỏ tuổi của quê hương đã làm rạng danh quê hương Pú Nhung, rạng danh thế hệ trẻ Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Pháp oanh liệt của dân tộc ta.

TÓM TẮT TIỂU SỬ ANH HÙNG LIỆT SĨ VỪ A DÍNH VÀ VÀI NÉT VỀ QUỸ HỌC BỔNG VỪ A DÍNH

Gia đình Vừ A Dính là cơ sở cách mạng của huyện Tuần Giáo. Bố Vừ A Dính là cán bộ Việt Minh của địa phương đã bị thực dân Pháp bắt và giam cầm tại nhà tù Sơn La. Ông đã bị thực dân Pháp thủ tiêu tại nhà tù Sơn La năm 1949.

Chủ đề:

Cách mạng tháng Tám 1945