TÍN DỤNG VÀ LÃI SUẤT

Chia sẻ: Nguyen Quoc Hoa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

356
lượt xem 123
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tín dụng xuất phát từ chữ latin là Creditium (tiếng anh gọi là Credit), có nghĩa là sự tin tưởng, tín nhiệm. Dựa trên sự tin tưởng tín nhiệm đó sẽ thực hiện các quan hệ vay mượn một lượng giá trị biểu hiện dưới hình thái tiền tệ hoặc vật chất trong một một thời gian nhất định.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TÍN DỤNG VÀ LÃI SUẤT

N I DUNG NGHIÊN C U Khái ni m và ñ c ñi m tín d ng TÍN D NG VÀ LÃI SU T Vai trò c a tín d ng Các hình th c tín d ng Lãi su t CHƯƠNG TÀI CHÍNH TI N T 1 2 3/19/2011 3/19/2011 1.KHÁI NI M VÀ ð C ðI M TÍN D NG Khái ni m ñ y ñu:Tín d ng là m t ph m tr u kinh t ch m i quan h vay mư n d a trên nguyên t c có hoàn tr c v n g c và lãi sau m t th i gian nh t ñ nh 1.1Khái ni m:Tín d ng xu t phát t ch latin là Có m t s quan ni m v tín d ng như sau: Creditium (ti ng Anh g i là Credit), có nghĩa là s -Tín d ng là s chuy n như ng lư ng giá tr t ngư i s tin tư ng, tín nhi m. D a trên s tin tư ng tín h u sang ngư i s d ng ñ sau m t th i gian nh t ñ nh thu nhi m ñó s th c hi n các quan h vay mư n m t l i m t lư ng giá tr l n hơn lư ng giá tr ban ñ u. Ti n ch lư ng giá tr bi u hi n dư i hình thái ti n t ho c r i tay ngư i s h u trong m t th i gian và ch t m chuy n v t ch t trong m t th i gian nh t ñ nh, ngay c t tay ngư i s h u sang tay nhà tư b n ho t ñ ng. Cho nên ti n không ph i ñư c b ra ñ thanh toán cũng không t nh ng giá tr vô hình như ti ng tăm, uy tín ñ b m ñem bán ñi, nó ch ñem cho vay, ti n ch ñem như ng l i ñ m, b o lãnh cho s v n ñ ng c a m t lư ng giá v i ñi u ki n nó s quay v ñi m xu t phát v i m t kì h n tr nào ñó.Theo ngôn ng nhân gian Vi t Nam, tín nh t ñ nh. d ng là s vay mư n l n nhau 3 4 3/19/2011 3/19/2011 1.KHÁI NI M VÀ ð C ðI M TÍN D NG 1.KHÁI NI M VÀ ð C ðI M TÍN D NG -Trong quan h tài chính, tín d ng có th ñư c hi u theo các nghĩa sau: -V m t n i dung kinh t , tín d ng là s chuy n + Xét trên góc ñ chuy n d ch cho vay t ch th th ng dư như ng t m th i quy n s d ng m t lư ng giá tr có ti t ki m sang ch th thi u h t ti t ki m, tín d ng ñư c coi là phương pháp chuy n d ch v n t ngư i cho vay sang th bi u hi n b ng ti n ho c b ng hi n v t t ngư i ngư i ñi vay. s h u sang ngư i s d ng, sau m t th i gian nh t + Trong quan h tài chính c th , tín d ng là m t giao d ch ñ nh hoàn tr l i v i s lư ng l n hơn v tài s n(ti n ho c hàng hóa) gi a bên cho vay và bên ñi 3 ñ c trưng cơ b n: vay, bên cho vay chuy n giao tài s n cho bên ñi vay s d ng trong m t th i gian nh t ñ nh trên cơ s bên ñi vay có Ch làm thay ñ i quy n s d ng không làm thay s hoàn tr vô ñi u ki n v n g c và lãi cho bên cho vay ñ i quy n s h u v n khi ñ n h n thanh toángi a hai ch th . Th i h n tín d ng ñư c xác ñ nh d a trên s thõa + Tín d ng còn có nghĩa là m t s ti n cho vay mà các thu n gi a các bên tham gia quan h tín d ng ñ nh ch tài chính cung c p cho khách hàng Ch s h u v n ñư c nh n l i m t ph n thu nh p 5 6 3/19/2011 3/19/2011 dư i d ng l i t c tín d ng 1
Quy trình tín d ng ñư c th hi n theo sơ ñ : 2.S ra ñ i và phát tri n c a tín d ng +Phân công lao ñ ng xa h i va sư xu t hi n c a quan hê sơ (1) Cho vay h u tư nhân vê tư li u s n xu t là cơ sơ ra ñ i quan hê tín Ngư i cho vay(ngư i s Ngư i ñi vay(Ngư i sư d ng. h u v n) d ng v n) +Chê ñô tư h u vê tư ki u s n xu t là cơ sơ hình thành quá trình phân hóa xa h i, c a c i xa h i t p trung vào m t (2) Tr nơ nhóm ngư i va trơ nên giàu có. Trong khi ño ñ i bô ph n các gia ñình là ngư i tr c ti p lao ñ ng nhưng nh n r t ít 3 ñ c trưng cơ b n: c a c i, thu nh p th p ho c thu nh p không ñu ñáp ng Ch làm thay ñ i quy n s d ng không làm thay ñ i nhu c u t i thi u c a cu c s ng quy n s h u v n Th i h n tín d ng ñư c xác ñ nh d a trên s th a ðê duy trì cu c s ng bình thư ng trong xa h i, t t y u di n thu n gi a các bên tham gia quan h tín d ng ra quá trình ñi u hòa s n ph m tư nơi th a ñ n nơi thi u, tư Ch s h u v n ñư c nh n l i m t ph n thu nh p dư i ngư i giàu sang ngư i nghèo. Quá trình này th c hi n dư i d ng l i t c tín d ng hình th c vay mư n 7 8 3/19/2011 3/19/2011 2.S ra ñ i và phát tri n c a tín d ng 3.Cơ s khách quan c a tín d ng trong n n kinh t th trư ng S n ph m dư th a dùng cho vay ít, sô ngư i c n vay thi nhi u, cho nên thu lãi r t cao. Vì v y quan hê tín d ng này ñư c g i là Do mâu thu n c a quá trình tu n hoàn v n trong xa h i Do trình hoàn “tín d ng n ng lãi”, nó trơ thành hình th c cho vay phô bi n Quá trình tu n hoàn v n trong xa h i, cùng m t lúc có chu thê trong chê ñô chi m h u nô lê va phong ki n. kinh tê t m th i th a v n, trong khi ño có chu thê kinh tê +Khi phương th c s n xu t TBCN hình thành, tín d ng n ng lãi khác l i t m th i thi u v n,co nhu c u c n bô sung v n. không còn thích h p v i n n s n xu t hàng hóa l n ñư c mơ Tình tr ng th a thi u v n x y ra thư ng xuyên trong quá r ng va phát tri n. Giai c p tư b n t o l p cho mình hình th c trình ho t ñ ng c a DN,hô gia ñình, NSNN… xu t phát tư tín d ng m i- tín d ng TBCN. sư không ăn kh p gi a thu nh p va chi tiêu vê th i gian Tín d ng tư b n r t ña d ng bi u hi n dư i nhi u hình th c, cũng như kh i lư ng. Mâu thu n này ñư c gi i quy t TDTM, TDNH, TDNN..góp ph n thúc ñ y n n kinh tê phát thông qua ho t ñ ng tín d ng. B ng cách ño tín d ng là tri n. c u n i c n thi t gi a ti t ki m v i nhu c u ñ u tư c a xa Tín d ng là m t ph m tru kinh tê, là s n ph m c a n n kinh tê hi hàng hóa va là ñ ng l c thúc ñ y n n kinh tê hàng hóa phát tri n 9 10 3/19/2011 3/19/2011 3.Cơ s khách quan c a tín d ng trong n n kinh t th trư ng 3.Cơ s khách quan c a tín d ng trong n n kinh t th trư ng Tín d ng tác ñ ng vi c tăng cư ng chê ñô h ch toán kinh Tín tác chê toán Do cơ chê tư chu vê tài chính tê Trong n n kinh tê thi trư ng các lo i hình DN, chu Thông qua cho vay, ñáp ng nhu c u v n, t o ñi u ki n thu n thê kinh tê thu c m i thành ph n kinh tê ph i tư l i cho chu thê kinh tê ti n hành SXKD.ðây là ñi u ki n chu vê tài chính.Theo cơ chê này DN ph i ñ m t t ñê th c hi n chê ñô h ch toán kinh tê b o ñu ngu n v n KD, trong khi ño VCSH là có Nguyên t c c a tín d ng là ph i hoàn tra v n va lãi sau th i h n. Do ño tín d ng bu ñ p thi u h t v n là c n san ña ñ nh. ði u này làm cho chu thê kinh tê sư d ng v n thi t ñ i v i các chu thê kinh tê ti t ki m, h gia thành, nâng cao thu nh p Ki m soát ho t ñ ng kinh tê b ng ti n tín d ng ràng bu c các chu thê kinh tê vay v n quan tâm ñ n vi c sư d ng v n ñúng m c ñích va có hi u qu 11 12 3/19/2011 3/19/2011 2
4.PHÂN LO I TÍN D NG 4.PHÂN LO I TÍN D NG Căn c vào y u t ñ i tư ng c a tín d ng Căn c vào y u t th i h n tín d ng Tín d ng v n lưu ñ ng : cho vay hình thành v n Tín d ng ng n h n : có th i h n không quá 12 tháng, lưu ñ ng cho các DN và các ch th kinh t khác dùng cho vay b sung VLð và nhu c u thanh toán cho sinh ho t cá nhân Tín d ng v n c ñ nh: cho vay nh m hình thành v n c ñ nh cho các DN và các ch th kinh t khác Tín d ng trung h n : có th i h n trên 12 tháng ñ n 60 ñư c th c hi n dư i hình th c cho vay trung và dài tháng, dùng cho vay mua s m TSCð, c i ti n và ñ i hn m i k thu t, m r ng và xây d ng các công trình nh và cho vay xây d ng nhà ho c mua hàng tiêu dùng có Căn c vào m c ñích s d ng v n giá tr l n Tín d ng s n xu t lưu thông hàng hóa: cho các DN Tín d ng dài h n: có th i h n trên 60 tháng, cho vay d và các ch th kinh t khác khác vay ñ ti n hành án ñ u tư xây d ng m i, c i ti n và m r ng s n xu t SXKD hàng hóa và d ch v quy mô l n Tín d ng tiêu dùng: cho cá nhân vay ñáp ng nhu c u tiêu dùng 13 14 3/19/2011 3/19/2011 4.PHÂN LO I TÍN D NG 5.CH C NĂNG VÀ VAI TRÒ TÍN D NG Ch c năng Ch c năng t p trung và phân ph i l i v n ti n t theo Căn c vào y u t ch th nguyên t c có hoàn tr Tín d ng thương m i :quan h tín d ng gi a các khâu t p trung: thu hút ñư c m b ph n ngu n doanh nghi p, th c hi n mua bán ch u hàng hóa v n c a xã h i dư i các hình thái ti n t ho c v t ch t ho c ng trư c ti n khi nh n hàng t m th i nhàn r i Tín d ng ngân hàng: quan h tín d ng gi a NH và khâu phân ph i :ñáp ng ñư c các nhu c u v v n các DN, cá nhân, t ch c xã h i cho các doanh nghi p, dân cư, các t ch c xã h i và Tín d ng nhà nư c; quan h tín d ng gi nhà nư c cũng như c a nhà nư c v i các DN, cá nhân, t ch c xã h i. Nhà nư c v a Hai n i dung trên c a TD ñi u ph i th c hi n nguyên là ngư i ñi vay v ngư i cho vay t c v n g c và lãi sau m t th i gian nh t ñ nh Căn c vào tính ch t ñ m b o tín d ng Ý nghĩa: Góp ph n ñi u hòa v n t nơi th a ñ n nơi Tín d ng có ñ m b o tr c ti p thi u , giúp DN chuy n hư ng SXKD, góp ph n bình Tín d ng không có ñ m b o tr c ti p quân hóa t su t l i nhu n trong n n kinh t 15 16 3/19/2011 3/19/2011 5.CH C NĂNG VÀ VAI TRÒ TÍN D NG 5.CH C NĂNG VÀ VAI TRÒ TÍN D NG Ch c năng Vai trò Ch c năng ki m soát các ho t ñ ng kinh t : Ki m soát Công c th c hi n tích t , t p trung v n và tài tr v n dư i hình thái giá tr ti n t , d a trên cơ s v n ñ ng c a cho các ngành kinh t , góp ph n thúc ñ y s n xu t các lu ng giá tr ti n t kinh doanh phát tri n ð m b o l i ích thi t th c cho các ch th kinh t tham gia Rút ng n ñư c th i gian tích lu v n nhanh chóng cho Hi u qu cho n n kinh t qu c dân và toàn xã h i ñ u tư m r ng s n xu t, v a góp ph n thúc ñ y Ph n ánh tình tr ng c a n n kinh t ñ t ñó nhà nư c ñ ra nhanh t c ñ t p trung và tích lũy v n cho n n kinh t nh ng gi i pháp ñi u ti t k p th i nh m kh c ph c nh ng Kích thích kh năng c nh tranh, t o ñi u ki n cho các khuy t ñi m, m t cân ñ i, cũng như phát huy hơn n a tính doanh nghi p chuy n hư ng s n xu t kinh doanh có h p lý và ti m năng li Ý nghĩa: ð m b o cho t ch c tín d ng thu h i v n cho vay ði u ch nh cơ c u kinh t , tài tr cho các ngành kém ñúng h n, nâng cao kh năng thanh toán. ðon v vay v n s phát tri n, các ngành kinh t mũi nh n trong chi n d ng v n ti t ki m có hi u qu ,ch p hành t t k lu t tín d ng, tránh tình tr ng n dây dưa lư c phát tri n kinh t c a ñ t nư c 17 18 3/19/2011 3/19/2011 3
5.CH C NĂNG VÀ VAI TRÒ TÍN D NG 5.CH C NĂNG VÀ VAI TRÒ TÍN D NG Vai trò Vai trò Công c góp ph n n ñ nh ti n t , n ñ nh giá c và Góp ph n n ñ nh ñ i s ng, t o công ăn vi c làm ki m ch ki m soát l m phát và n ñ nh tr t t xã h i Tăng t c ñ luân chuy n hàng hóa và ti n v n n ñ nh v giá c , ti n t là ñi u ki n nâng cao d n Thu hút ñư c m t lư ng ti n m t dư th a trong lưu ñ i s ng c a các t ng l p dân cư thông v a không ph i phát hành ti n thêm mà tình B sung hàng hóa tiêu dùng tr ng thi u ti n m t c c b Là công c ñ nhà nư c có th can thi p h u hi u Th c hi n các chương trình chính sách xã h i vào th trư ng ñ n ñ nh tình hình tài chính ti n t qu c gia T o ñi u ki n m r ng công tác thanh toán không dùng ti n m t 19 20 3/19/2011 3/19/2011 6.CÁC HÌNH TH C TÍN D NG 5.CH C NĂNG VÀ VAI TRÒ TÍN D NG Vai trò Tín d ng thương m i Là m t trong nh ng phương ti n k t n i n n Tín d ng ngân hàng kinh t qu c gia v i n n kinh t c a c ng ñ ng Tín d ng nhà nư c th gi i, góp ph n phát tri n m i quan h ñ i ngo i Chuy n giao v n gi a các qu c gia Chuy n giao công ngh gi a các qu c gia 21 22 3/19/2011 3/19/2011 6.1TÍN D NG THƯƠNG M I 6.1TÍN D NG THƯƠNG M I Công c lưu thông c a TDTM: ð i v i hình th c bán ch u hàng hóa, công c lưu thông là thương phi u Là quan h tín d ng gi a các nhà s n xu t kinh doanh v i Thương phi u là gi y nh n nơ xác ñ nh quy n ñòi nơ c a ngư i sơ h u nhau, ñư c bi u hi n dư i hình th c mua-bán ch u hàng thương phi u va nghĩa v ph i hoàn tra c a ngư i mua khi ñ n h n. hóa ð c ñi m c a thương phi u: ð c trưng tín d ng thương m i -Tr u tư ng: thương phi u không ghi nguyên nhân phát sinh nơ ch ghi ð i tư ng: là hàng hóa, qua hình th c mua bán ch u hàng sô ti n nơ va ky h n nơ. hóa -B t bu c: ñ n h n toán, ngư i m c nơ ph i hoàn tra ñ y ñu sô ti n ghi Ch th tham gia: là các doanh nghi p tr c ti p s n xu t trên thương phi u cho chu nơ, không ñư c tư ch i,tri hoãn v i b t kinh doanh hàng hóa ho c cung ng d ch v cư ly do nào S v n ñ ng phát tri n c a tín d ng thương m i phù h p tương ñ i v i quá trình phát tri n c a s n xu t và lưu thông -Lưu thông:trong ph m vi th i h n hi u l c thương phi u sư d ng là hàng hóa phương ti n thanh toán, chuy n tư ngư i này sang ngư i khác, gi a nh ng ngư i có quan hê tín d ng v i nhau ho c ñưa ngân hàng chi t kh3/19/2011 c m cô u hay 23 24 3/19/2011 4
6.1TÍN D NG THƯƠNG M I 6.1TÍN D NG THƯƠNG M I Tác d ng c a TDTM Công c lưu thông c a TDTM TDTM góp ph n ñ y nhanh t c ñô tiêu thu hàng hóa c a các Thương phi u do ngư i mua ch u hàng hóa l p ra DN, ñ m b o quá trình SXKD ñư c th c hi n liên t c, chu ky SX ñư c rút ng n, tăng nhanh vòng quay v n c a DN g i là ky phi u thương m i, cam k t sau m t th i gian s thanh toán toàn bô sô nơ cho ngư i bán TDTM ñi u ti t v n m t cách tr c ti p gi a các doanh nghi p, ñáp ng k p th i v n ng n h n, gi m b t sư lê thu c ch u hay ngư i c m nơ vê v n c a tô ch c tín d ng Thương phi u do ngư i bán ch u hàng hóa l p ra TDTM làm gi m ti n m t trong lưu thông va gi m chi phí lưu g i là h i phi u thương m i, yêu c u ngư i mua thông xa h i. ch u khi ñ n h n thanh toán ti n ngay cho ngư i TDTM t o ñi u ki n mơ r ng ho t ñ ng NH thông qua nghi p bán ch u hay ngư i xu t trình h i phi u v chi t kh u va c m cô thương phi u. Thông qua tái chi t kh u, tái c m cô NHTW ñi u hành chính sách ti n tê 25 26 3/19/2011 3/19/2011 6.1TÍN D NG THƯƠNG M I 6.1TÍN D NG THƯƠNG M I H n chê c a TDTM Tác d ng c a TDTM TDTM b gi i h n vê quy mô, do gi i h n kh i lư ng hàng TDTM th i gian cho vay ch là ng n h n, vì hóa bán ch u.Do có chênh l ch gi a kha năng cho vay va nhu c u vay c a các doanh nghi p.Kha năng cho vay thê v n cho vay là gia tr hàng hóa bán ch u hi n t ng gia tr hàng hóa s n xu t ñư c chơ tiêu thu ñang chơ tiêu thu, chưa rút kh i chu ky s n m t th i ñi m nh t ñ nh va nhu c u mua ch u c a ñ i tác xu t ñê chuy n hóa thành ti n, cho nên sô ph i cùng th i ñi m ño. DN cho vay không thê bán ch u hàng hóa vư t quá sô mình có. M t khác, nhu c u c a DN v n này chưa ph i là ti n v n nhàn r i. DN xin vay ch c n m t ph n kh i lư ng hàng hóa c a DN bán bán ch u trong th i gian ng n, sau ño thu ch u. Do ño kh i lư ng hàng hóa c a DN bán ch u có thê h i v n ñê ti p t c quá trình s n xu t th a ho c thi u so v i nhu c u, làm cho quan hê tín d ng thương m i không thê th c hi n 27 28 3/19/2011 3/19/2011 6.1TÍN D NG THƯƠNG M I 6.2TÍN D NG NGÂN HÀNG Là quan h tín d ng gi a m t bên là ngân hàng, các t Tác d ng c a TDTM ch c tín d ng v i bên kia là các pháp nhân ho c th nhân TDTM ch ñ u tư m t chi u, không có quan hê trong n n kinh t qu c dân.Trong hình th c này NH xu t cho vay ngư c l i hi n v i vai trò ngư i ñi vay và là ngư i cho vay Vì cho vay b ng hàng hóa nên hư ng sư d ng các ð c trưng tín d ng ngân hàng kho n vay b bo h p theo công d ng c a m t lo i Hình th c tín d ng ngân hàng ñư c th c hi n dư i hình hàng hóa nh t ñ nh: hàng hóa c a DN bán ch u có thái ti n t g m ti n m t và bút t là hàng hóa. thê là nguyên li u, bán thành ph m c a DN mua Ngu n v n ti n t nhàn r i trong n n kinh t ñư c NH huy ñ ng ñ hình thành ngu n v n cho vay. V i ngu n ch u, ho c DN mua ch u ti p t c quá trình tiêu thu v n ñã có NH cho vay ñôi v i các ch th c n v n s n ph m c a DN bán ch u. Do ño TDTM không SXKD ho c tiêu dùng. C hai m t ñi vay và cho vay thê mơ r ng ñ u tư vào m i ngành trong n n kinh th c hi n ch y u dư i hình th c ti n t tê qu c dân 29 30 3/19/2011 3/19/2011 5
6.2TÍN D NG NGÂN HÀNG 6.2TÍN D NG NGÂN HÀNG Quá trình v n ñ ng và phát tri n c a tín d ng ngân hàng không hoàn toàn phù h p v i quy mô phát tri n c a s n xu t và lưu Ch th tham gia: ngân hàng thương m i, các t ch c tín thông hàng hóa. d ng ñóng vai trò là ch th trung gian tín d ng ñi vay ñ V n tín d ng NH là m t b ph n không th thi u ñư c c a quá cho vay. trình tái s n xu t xã h i. Kh i lư ng hàng hóa s n xu t và lưu Khi huy ñ ng v n, NH s d ng nhi u hình th c thu hút ti n thông tăng lên thì nhu c u v n tín d ng NH cũng tăng g i v i nhi u kỳ h n khác nhau, phát hành các lo i gi y lên.Trư ng h p này v n tín d ng v n ñ ng phù h p v i s nh n n ( kỳ phi u, trái phi u, ch ng ch ..) ng n h n, v n ñ ng c a quá trình tái s n xu t xã h i. Tuy nhiên trong trung và dài h n vay trên th trư ng liên NH, ký hi p ñ nh nhi u trư ng h p, v n tín d ng không tham gia vào quá trình vay n ... s n xu t và lưu thông hành hóa, mà chúng ñư c s d ng vào Khi cho vay, NH ch y u s d ng các hình th c c p tín m c ñích phi s n xu t như: c m c các thương phi u, trái d ng theo tài kho n cho vay, g i v n t i các NH khác, phi u chính ph . Cũng có th v n tín d ng s d ng vào ñ u tư…ñ ñáp ng nhu c u vay v n c a khách hàng nh ng v “áp phe” ch ng khoán ho c sai m c ñích thi u b o ñ m, không có hi u qu kinh t 31 32 3/19/2011 Ưu ñi m c a TDNH 6.2TÍN D NG NGÂN HÀNG TÍN D NG NGÂN HÀNG TÍN D NG THƯƠNG M I Kh i lư ng tín d ng l n c vê huy ñ ng Ngu n v n cho vay b ng hàng hóa bán va cho vay ch u.Kh ng chê trong sô lư ng hàng hóa Tuy sư d ng chung m t công c là ti n, Th a mãn t i ña nhu c u v n c a các chu DN tư s n xu t ra thê trong n n kinh tê Không thê th a mãn v n ngư i xin vay nhưng huy ñ ng v n va cho vay c a NH có tính ch t không gi ng nhau. Trong huy Th i h n tín d ng ña d ng Bán ch u hàng hóa th i gian ng n TDNH huy ñ ng các ngu n v n va th c ñ ng v n nguôn cho NH vay nh n vê nh ng hi n cho vay có ky h n phong phu ña gi y nh n n .Còn trong cho vay, gi a Nh va d ng v i ky h n ng n, trung, dài h n Th i h n c a m t kho n tín dujngNH phu khách hàng ky v i nhau h p ñ ng tín d ng thu c vào vào th i h n nhàn r i c a các ñê th c hi n các kho n vay ngu n v n va nhu c u xin vay c a khách hàng Ph m vi ho t ñ ng r ng ð u tư m t chi u Tin d ng NH huy ñ ng va cho vay v n Không thê mơ r ng ñ u tư vào m i ngành ñ i v i m i pháp nhân va thê nhân thu c trong n n kinh tê 33 34 3/19/2011 3/19/2011 m thành ph n kinh tê 6.3TÍN D NG NHÀ NƯ C 6.3TÍN D NG NHÀ NƯ C Là quan h tín d ng gi a nhà nư c và các ch th trong và ngoài nư c.Trong quan h này nhà nư c Tín d ng nha nư c th c hi n thông qua các ho t là ch th t ch c th c hi n các quan h tín d ng ñ ng. ñ ph c v các ch c năng c a mình Nha nư c ñi vay: b ng hình th c phát hành trái ð c trưng tín d ng nhà nư c phi u,tín phi u, ky k t các hi p ñ nh vay nơ… tùy Th hi n l i ích kinh t mang tính t nguy n, tính thu c va thi u h t NSNN va nhu c u v n cho cư ng ch và tính chính tr xã h i. chương trình dư án phát tri n kinh tê xa h i trong Hình th c tín d ng ña d ng, ph m vi huy ñ ng v n t ng th i ky. r ng. Các pháp nhân, thê nhân cho NN vay bao g m: cá Vi c huy ñ ng v n và s d ng v n có s k t h p nhân, tô ch c kinh tê- xa h i, NHTW, chính phu gi a các nguyên t c tín d ng và các chính sách tài va các tô ch c nư c ngoài chính-ti n t c a nhà nư c. 35 36 3/19/2011 3/19/2011 6
6.3TÍN D NG NHÀ NƯ C 6.3TÍN D NG NHÀ NƯ C Tín d ng nha nư c th c hi n thông qua các ho t ñ ng: Vay trong nư c: Nhà nư c vay n thông qua hình th c phát hành trái phi u, ch y u các hình th c Nha nư c cho vay: nha nư c sư d ng tín d ng ñê cho vay ưu ñãi ñ i v i cá nhân hô gia ñình tô ch c kinh tê- xa h i trái phi u sau: chính ph , trái phi u chính quy n trong nư c, chính phu va các tô ch c nư c ngoài ñ a phương. C th bao g m: TDNN mang tín ch t tín ch p c hai phía ñi vay va cho Trái phi u chính ph : tín phi u KBNN; trái phi u vay. Nha nư c b ng uy tín ngu n NS c a mình ñê ñ m b o KBNN; trái phi u công trình TW; trái phi u ñ u tư; tra nơ ñúng h n sô ti nña vay trái phi u ngo i t ; công trái xây d ng t qu c. Nha nư c ph i tính toán ky nhu c u vay va có bi n pháp sư Trái phi u chính quy n ñ a phương d ng có hi u qu v n vay ñê t o ra ngu n tài chính v ng ch c cho vi c hoàn tra nơ 37 38 3/19/2011 3/19/2011 6.3TIN DUNG NHA NƯ C 6.3TÍN D NG NHÀ NƯ C Ch th phát hành trái phi u Hình th c phát hành dư i d ng ch ng ch ho c bút toán ghi s , có ghi ho c không ghi tên. Trái phi u chính ph là chính ph M nh giá trái phi u Trái phi u chính quy n ñ a phương Trái phi u phát hành thanh toánb ng ñơn v ti n t ð ng ti n phát hành và thanh toán ñư c xác ñ nh khi phát hành v i m nh giá phù h p. trong t ng ñ t phát hành, thông thư ng là ñ ng Trái phi u phát hành thanh toán b ng ngo i t ñư c n i t hay là các ngo i t m nh. quy ñ nh c th t ng l n phát hành. 39 40 3/19/2011 3/19/2011 CÁC KHO N VAY N C A NHÀ NƯ C CÁC KHO N VAY N C A NHÀ NƯ C ð i tư ng mua trái phi u là t ch c, cá nhân trong và ngoài nư c. Tín phi u KBNN là lo i trái phi u chính ph có kỳ h n dư i 1 năm do KBNN phát hành nh m phát tri n th T ch c b o lãnh, ñ i lý phát hành là công ty ch ng khoán, trư ng ti n t và huy ñ ng v n bù ñ p thi u h t t m th i qu ñ u tư, công ty tài chính, các ngân hàng ho t ñông h p trong năm tài chính. Phát hành theo phương th c ñ u th u pháp. qua NHNN, v i ñ i tư ng là các TCTD, công ty b o hi m, Niêm y t và giao d ch: qu b o hi m, qu ñ u tư,… trong trư ng h p các t ch c Trái phi u chính ph , chính quy n ñ a phương ñư c mua bán này không mua h t thì NHNN mua ph n còn l i. trên th trư ng ti n t ho c chi t kh u c m c NHTM Toàn b ti n phát hành tín phi u KBNN t p trung vào Trái phi u chính ph , trái phi u ñư c chính ph b o lãnh, trái NSTW s d ng theo quy ñ nh c a lu t NSNN. phi u chính quy n ñ a phương ñư c mua bán trên th trư ng ch ng khoán. NSTW ñ m b o thanh toán c ti n g c và lãi tín phi u khi Phương th c phát hành ñ n h n và các kho n chi phí khác có liên quan ñ n phát hành và thanh toán. B o lãnh phát hành ð i lý phát hành ð u th u qua NHNN, S GDCK 41 42 3/19/2011 3/19/2011 7
CÁC KHO N VAY N C A NHÀ NƯ C CÁC KHO N VAY N C A NHÀ NƯ C Trái phi u ñ u tư: là trái phi u chính ph có kỳ h n t 1 Trái phi u kho b c và trái phi u công trình: có kỳ h n t 1 năm tr lên do các t ch c tài chính c a nhà nư c, các t năm tr lên do KBNN phát hành huy ñ ng bù ñ p thi u h t ch c tài chính, tín d ng ñư c th tư ng ch ñ nh phát hành NSNN theo d toán và theo các d án thu c ngu n v n ñ u nh m huy ñ ng v n ñ ñ u tư theo chính sách c a chính tư c a NSTW ghi trong k ho ch như chưa b trí ñư c ngu n ph . v n ñ u tư. Nguyên t c phát hành: Phương th c phát hành: bán l qua h th ng KBNN; ñ u th u Phát hành riêng cho t ng m c tiêu kinh t . qua TTGDCK; b o lãnh phát hành; ñ i lý phát hành. T ng m c phát hành không vư t quá ch tiêu ñư c chính Lãi su t do BT B tài chính quy t ñ nh trên cơ s tình hình ph phê duy t. c a TTTC t i th i ñi m phát hành. Phương án phát hành ñư c b tài chính th m ñ nh. Toàn b ti n phát hành trái phi u ñư c t p trung vào NSTW M c phát hành, m nh giá, kỳ h n, th i ñi m do t ch c phát s d ng theo ñúng quy ñ nh c a lu t NSNN. NSTW ñ m b o hành th ng nh t v i b tài chính. ngu n thanh toán g c, lãi và chi phí cho vi c t ch c phát B trư ng b tài chính quy t ñ nh tr n lãi su t phát hành. hành và thanh toán. 43 44 3/19/2011 3/19/2011 CÁC KHO N VAY N C A NHÀ NƯ C CÁC KHO N VAY N C A NHÀ NƯ C Phương th c phát hành: bán l qua h th ng KBNN; ñ u Công trái do chính ph phát hành nh m huy ñ ng th u qua TTGDCK; b o lãnh phát hành; ñ i lý phát hành. v n trong dân ñ u tư xây d ng các công trình Ti n thu t phát hành trái phi u ñư c theo dõi riêng và ch quan tr ng và các công trình thi t y u khác ph c s d ng vào m c ñích kinh t ñã ñư c th tư ng phê v cho s n xu t ñ i s ng và t o cơ s v t ch t k duy t. thu t cho ñ t nư c. T ch c phát hành có trách nhi m thanh toán g c lãi trái phi u khi t i h n và các kho n chi phí khác có liên quan Phát hành công trái theo các quy ñ nh t i pháp ñ n phát hành và thanh toán trái phi u. l nh s 12/1999/PL-UBTVQH10 ngày 27/4/1999 Ngoài ra, NSNN thanh toán m t ph n hay toàn b lãi trái do UBTVQH v vi c phát hành công trái xây phi u ho c c p bù ph n chênh l ch lãi su t cho t phát hành theo quy t ñ nh c a th tư ng chính ph ñ i v i t ng d ng t qu c. m c tiêu kinh t c th . 45 46 3/19/2011 3/19/2011 CÁC KHO N VAY N C A NHÀ NƯ C CÁC KHO N VAY N C A NHÀ NƯ C Trái phi u chính quy n ñ a phương: là lo i trái phi u do Là ngu n v n thu c chương trình h p tác phát UBND c p t nh y quy n cho KBNN ho c t ch c tài tri n gi a chính ph v i chính ph nư c ngoài, chính phát hành, nh m huy ñ ng v n cho các d án, công các t ch c liên chính ph và các t ch c phi trình thu c ngu n v n ñ u tư c a NSðP ñã ghi trong k ho ch nhưng chưa b trí v n NS trong năm. chính ph nư c ngoài. D án công trình ñ u tư trong k ho ch ñ u tư 5 năm ñã Qua các hình th c ODA song phương; ODA ña ñư c HðND c p t nh quy t ñ nh. phương; phát hành trái phi u ra th trư ng tài Gi i h n t i ña t ng v n huy ñ ng b ng phát hành trái chính qu c t . phi u chính quy n ñ a phương theo quy ñ nh t i kho n 3 ñi u 8 lu t NSNN, riêng Hà N i và TP. HCM có quy ñ nh riêng. 47 48 3/19/2011 3/19/2011 8
4.LÃI SU T TÍN D NG 4.1KHÁI NI M LÃI SU T TÍN D NG Các v n ñ nghiên c u Lãi su t là giá c mà ngư i ñi vay ph i tr cho vi c s d ng ti n c a ngư i cho vay. Là lo i giá Khái ni n và phân lo i cơ b n c a th trư ng tài chính và có nh hư ng Phương pháp xác ñ nh lãi su t quan tr ng ñ n các ho t ñ ng kinh t và tài chính. Cơ ch hình thành và các nhân t nh hư ng ñ n 2 cách th c gi i thích cho s t n t i c a lãi su t lãi su t tín d ng Giá tr th i gian c a ti n t Chi phí cơ h i 49 50 3/19/2011 3/19/2011 4.1KHÁI NI M LÃI SU T TÍN D NG Lãi su t tín d ng là ty lê ph n trăm gi a l i t c thu Ví d :NHTM cho m t DN vay 100.000.000ñ ng. Lãi tr sau, thu h i v n ñư c va sô ti n cho vay trong m t th i gian nh t ñ nh. g c và lãi m t l n. H t 1 năm l i t c thu ñư c là 9.600.000ñ ng. Công th c xác ñ nh Lãi su t Lãi su t năm = 9.600.000ñ X 100% = 9,6% tín d ng = L i t c thu ñư c x 100% 100.000.000ñ trong ky T ng sô ti n cho vay Gia tr thu ñư c c a v n cho vay = V N + L i t c 51 52 3/19/2011 3/19/2011 4.2PHÂN LO I LÃI SU T 4.2 PHÂN LO I LÃI SU T Trong giao d ch tín d ng( giá tr c a ti n lãi) Căn c vào tính ch t nghi p v tín d ng Lãi su t danh nghĩa: là lo i lãi su t tính theo Lãi su t ti n g i ngân hàng : là lãi su t huy ñ ng giá tr danh nghĩa c a ti n hay nói cách khác là v n, dùng tính lãi ñ tr cho ngư i g i ti n lo i lãi su t chưa tr ñi t l l m phát.lãi su t Lãi su t tín d ng ngân hàng : là lãi su t áp d ng danh nghĩa thư ng ñư c công b chính th c tính lãi ti n vay mà ngư i ñi vay tr cho ngư i trong h p ñ ng vay n và ghi rõ trên công c cho vay. n. Nguyên t c lãi su t cho vay bình quân ph i cao Lãi su t th c: là lo i lãi su t ñư c ñi u ch nh hơn lãi su t ti n g i bình quân, có s phân bi t l i cho ñúng theo nh ng thay ñ i v l m phát gi a các kho n vay v i th i h n cho vay và m c hay nói cách khác lãi su t ñã tr ñi l m phát ñ r i ro. Vi c thay ñ i lãi su t cho vay s tác Lãi su t danh nghĩa = lãi su t th c + t l l m d ng ñ n quy mô cho vay và kh năng cung ng phát ti n vào lưu thông 53 54 3/19/2011 3/19/2011 9
Căn c vào tính ch t nghi p v tín d ng Lãi su t chi t kh u : là lãi su t cho vay ng n h n ñ i v i khách hàng dư i hình th c chi t kh u thương phi u ho c gi y t có giá khác chưa ñ n h n thanh toán. Nó ñư c tính Lãi su t tái chi t kh u b ng t l ph n trăm trên m nh giá c a gi y t có giá và Lãi su t tái chi t kh u do NHTW n ñ nh cho t ng ñư c kh u tr ngay khi NH c p ti n vay cho khách hàng. Lãi th i kỳ, căn c vào m c tiêu yêu c u ch a chính su t chi t kh u ñư c tr trư c cho NH ch không tr sau như lãi su t tín d ng sách ti n t và chi u hư ng bi n ñ ng c a lãi su t Lãi su t tái chi t kh u: là lãi su t cho vay c a NHTW ñ i trên th trư ng liên NH. Thông thư ng lãi su t tái v i HNTM dư i hình th c chi t kh u l i thương phi u ho c chi t kh u nh hơn lãi su t chi t kh u. gi y t i có giá ng n h n chưa ñ n h n thanh toán c a các Tuy nhiên, ñ h n ch m r ng tín d ng c a h NH. Nó ñư c tính b ng t l ph n trăm trên m nh giá c a th ng NH, ki m ch ñ y lùi l m phát ho c ph t gi y t có giá và ñư c kh u tr ngay khi NHTW c p ti n NH vi ph m yêu c u v thanh toán NHTW n ñ nh vay cho NHTM lãi su t tái chi t kh u b ng ho c cao hơn lãi su t chi t kh u 55 56 3/19/2011 4.2 PHÂN LO I LÃI SU T 4.2 PHÂN LO I LÃI SU T Lãi su t liên ngân hàng: là lãi su t NH áp d ng khi cho Căn cư vào tính linh ho t c a lãi su t: nhau vay trên thi trư ng liên NH. Nó ñư c hình thành Lãi su t cô ñ nh: ñư c qui ñ nh trong su t th i h n vay. Nó qua quan hê cung c u v n c a các NHTM va ch u chi có ưu ñi m lãi ñư c cô ñ nh va bi t trư c, nhưng như c ph i b i lãi su t tái chi t kh u ñi m là b ràng bu c vào m t m c lãi su t nh t ñ nh trong Căn cư vào tiêu th c qu n ly vĩ mô: lãi su t sàn, lãi su t kho ng th i gian dài m c dù lãi su t thi trư ng có thay ñ i. tr n lãi su t cơ b n… Lãi su t tha n i: là lãi su t ñư c quy ñ nh có thê lên xu ng Lãi su t sàn, lãi su t tr n là lãi su t th p nh t va lãi su t theo lãi su t thi trư ng trong th i h n tín d ng. Lãi su t tha cao nh t do NHTW n ñ nh cho cá NHTM, hoă do NHTM n i ch a ñ ng r i ro va l i nhu n. Khi lãi su t tăng lên thi quy ñ nh trong hê th ng c a NH, trong nghi p v huy ñ ng ngư i cho vay ñư c l i trong khi ngư i ñi vay b thi t, v n cho vay ngư c l i v i lãi su t gi m xu ng Lãi su t cơ b n: do NHTW công bô làm cơ sơ cho NHTM va tô ch c tín d ng n ñ nh lãi su t kin doanh. 57 58 3/19/2011 3/19/2011 Căn cư ngu n tín d ng trong nư c hay qu c tê Lãi su t trong nư c hay lãi su t ñ a phương: lãi su t áp d ng cho các h p ñ ng TD trong m t qu c gia Căn cư vào lo i ti n cho vay Lãi su t qu c tê: lãi su t áp d ng trong các h p ñ ng TD qu c Lãi su t n i tê: là lãi su t cho vay va lãi su t ñi vay ñ ng tê. n i tê Các h p ñ ng TD qu c tê áp d ng m c lãi su t qu c gia nào thi Lãi su t ngo i tê: là lãi su t cho vay va lãi su t ñi vay ñ ng lãi su t c a thi trư ng qu c gia ño trơ thành lãi su t qu c t .lãi ngo i tê su t ñ a phương ch u nh hư ng c a lãi su t qu c tê. Thi trư ng M i quan hê hai lãi su t thê hi n b ng phương trình: v n ñ a phương tư do thi lãi su t ñ a phương theo lãi su t qu c iD = IF + ∆ee tê. iD là lãi su t n i tê, IF là lãi su t ngo i tê,∆ee m c tăng ty LIBOR(London Interbank Ofered Rate): lãi su t c a liên NH gia dư tính c a ñ ng ngo i tê. London công bô vào 11 giơ trưa hàng ngày t i London, thư ng dùng làm lãi su t tham kh o trong h p ñ ng TD qu c tê( Phương trình này ch t n t i trong ñi u ki n tư do chuy n NIBOR: NewYok,TIBOR: Tokyo,SIBOR: Singapor) ñ i tư ñ ng n i tê sang ngo i tê va ngư c l i 59 60 3/19/2011 3/19/2011 10
Cách tính lãi su t ñơn 5.PHƯƠNG PHÁP XÁC ð NH LÃI SU T Ví d : m t h p ñ ng tín d ng có tr gia 1.000 tri u ñ ng, lãi su t Phương pháp tính lãi: có 2 phương pháp tính lãi th a thu n 15%/năm. Tính t ng sô ti n g c va lãi khi ñ n h n trong Cách tính lãi su t ñơn : là lãi su t c a m t h p ñ ng trư ng h p ky h n h p ñ ng; 2 năm, 1,5 năm, 6 tháng, 3 tháng: tài chính mà vi c thanh toán ti n g c và lãi ch ñư c -H p ñ ng TD 2 năm: P2 = 1.000(1+0,15x 2)=1.300 tri u ñ ng ti n hành m t l n t i th i ñi m h p ñ ng ñ n h n, -H p ñ ng TD1,5 năm: P1,5 = 1.000(1+0,15x1,5)=1.225 tri u ñ ng trong ñó không có y u t lãi sinh lãi -H p ñ ng TD 9 tháng: P9/12 = 1.000(1+0,15x 9/12)=1.112,5 tri u Công th c tính lãi ñơn: Pt = P0 (1 + i.t) ñ ng Pt : s ti n g c và lãi thanh toán m t l n khi ñ n h n -H p ñ ng TD 6 tháng : P6/12 = 1.000(1+0,15x 6/12)=1.075 tri u P0 :S ti n g c ñ ng -H p ñ ng TD 3 tháng : P3/12 = 1.000(1+0,15x 3/12)=1.037,5 tri u i : lãi su t năm ñ ng t : th i h n h p ñ ng tính theo năm 61 62 3/19/2011 3/19/2011 Gia tr hi n th i c a ti n tê theo phương th c lãi su t ñơn Ví d :ðê có m t kho n ti n là 1.800USD sau th i gian là 15 tháng, thi ngày hôm nay ph i có kho n ti n là bao nhiêu Gia sư 1 ky phi u có gia tr ñ n h n là Pt, th i h n là t ñê mua ky phi u USD ky h n 15 tháng, lãi 5,25%/năm. năm, m c lãi su t hi n hành là i % năm. Ky phi u ñư c mua bán v i gia bao nhiêu. Gi i: Pt = 1.800; i =0,0525; t = 15/12 = 1,25 G i PM : là gia mua bán ky phi u(thi gia), hay gia tr hi n PM = 1.800 / (1 + 0,0525 x 1,25) = 1.689,15 th i Ví d : M t trái phi u chi t kh u có m nh gia là 1.200 tri u Pt = PM (1 + i.t) ñ ng, th i h n còn l i cho ñ n khi h t h n là 4 tháng. Tính thi gia c a trái phi u này? Bi t lãi su t thi trư ng PM = Pt / (1 + i.t) 1,1%/tháng Như vây Pt va PM là 2 gia tr khác nhau, nguyên nhân sư Gi i: P= 1.200; i = 0,011;t= 4/12 khác nhau là do ti n tê có gia tr th i gian P = 1.200 /(1+ 0,011 x 12.4/12) = 1.149,425 63 64 3/19/2011 3/19/2011 5.PHƯƠNG PHÁP XÁC ð NH LÃI SU T 5.PHƯƠNG PHÁP XÁC ð NH LÃI SU T Cách tính lãi kép: Theo cách tính lãi kép, ti n lãi Ví d ; m t trái phi u kho b c có m nh gia là 1.000 c a kỳ trư c ñư c c ng vào ti n g c ñ tính ti n tri u ñ ng, lãi su t 11%/năm, lãi ñư c tính vào lãi c a kỳ sau. Công th c t ng quát tính lãi kép cu i m i năm va ñư c nh p g c. H i ti n g c va c a m t kho n ti n ñ u tư v i kỳ h n lãi ñ u lãi khi ñ n h n là bao nhiêu trong các trư ng h p nhau: ky h n c a trái phi u là: 1 năm; 2 năm; 3 năm; 5 Pt = P0 (1+i/n)n.t năm; 10 năm; 20 năm; 30 năm; 50 năm. Gi i P0 :sô ti n g c(gia tr hi n th i) n : sô l n tính lãi trong m t năm P0 = 1.000; i =0,11; t=1,2,3,5,10,20,30,50; n =1 i : m c lãi su t % năm Pt : gia tr h p ñ ng (g c va lãi) khi ñ n h n t : th i h n h p ñ ng tính theo năm 65 66 3/19/2011 3/19/2011 11
5.PHƯƠNG PHÁP XÁC ð NH LÃI SU T Giá tr hi n th i theo phương th c lãi su t kép P0 (1+i/n)n.t n.t Pt Tư công th c trên ta tính ñư c gia tr hi n th i(hay 1.000(1+0,11)1 1 1.110 thi gia) theo phương th c lãi su t kép: 1.000(1+0,11)2 2 1.232,10 PM = Pt / (1+ i/n)n-1 1.000(1+0,11)3 3 1.367,63 P là thi gia; t; là th i gian còn l i c a h p ñ ng tín d ng; 1.000(1+0,11)5 5 1.685,06 n : là sô l n tính lãi trong m t năm 1.000(1+0,11)10 10 2.839,42 ðê có sô ti n 1.000 tri u ñ ng sau 1 năm; 2 năm; 3 năm; 5 năm; 10 năm; 20 năm; 30 năm; 50 năm, thi ngày hôm nay 1.000(1+0,11)20 20 8.062,31 chúng ta ph i mua m t trái phi u có m nh gia là bao nhiêu? Bi t r ng lãi su t trái phi u là 11%/năm, lãi ñư c tính vào cu i 1.000(1+0,11)30 30 22.892,30 năm va ñư c nh p g c 1.000(1+0,11)50 50 184.564,83 67 68 3/19/2011 3/19/2011 5.PHƯƠNG PHÁP XÁC ð NH LÃI SU T n.t Pt /(1+i/n)n.t PM Lãi su t th c tra Lãi su t danh nghĩa: thông thư ng, lãi su t ghi trên h u h t 1.000(1+0,11)1 1 900,901 h p ñ ng tài chính ñ u là lãi su t danh nghĩa thư ng là 1.000(1+0,11)2 2 811,622 %/năm, nhưng các ky tính lãi không nh t thi t ph i là m t 1.000(1+0,11)3 3 731,191 năm, ky tính lãi là 1tháng, 3tháng,6 tháng… 1.000(1+0,11)5 5 593,437 1.000(1+0,11)10 10 352.184 Lãi su t th c tra: là m c lãi su t th c sư phát sinh trong 1.000(1+0,11)20 20 124,034 m t năm, nó phu thu c vào m c lãi su t danh nghĩa ghi 1.000(1+0,11)30 30 43,683 trên h p ñ ng va ky tính lãi trong m t năm. 1.000(1+0,11)50 50 5,418 ð i v i cùng m c lãi su t danh nghĩa thi: ðê có 1.000 tri u sau 50 năm, thi ngày hôm nay ch c n bo -N u ky tính lãi càng mau thi càng có l i ñ i v i ngư i cho ra 5,418 tri u ñ ng. Hay nói cách khác, gia tr 1.000 tri u vay ñ ng t i th i ñi m 50 năm, có gia t i th i ñi m ngày hôm N u ky tính lãi càng thưa thi càng có l i ñ i v i ngư i ñi nay ch là 5,418 tri u ñ ng 69 70 3/19/2011 3/19/2011 vay 5.PHƯƠNG PHÁP XÁC ð NH LÃI SU T Lãi su t th c tr (1+ i/n)n -1 Ky tính lãi n Lãi su t Lãi su t ghi Lãi su t th c tra:Công th c t ng quát tính lãi th c tra trên h p su t th c tra: I = (1+ i/n)n -1 ief=%năm ñ ng ef i=%/năm i: lãi su t danh nghĩa %/năm ghi trên h p ñ ng (1+0,12/2)2 -1 6 tháng/l n 2 12,36 12,00 ief: lãi su t th c tra %/năm (1+0,12/4)4 -1 3 tháng/l n 4 12,55 12,00 n: sô l n tính lãi trong m t năm (1+0,12/12)12 -1 1 tháng/l n 12 12,68 12,00 Ví d : tính m c lãi su t th c tra%/năm trong các trư ng h p ky tính lãi là: 6 tháng, 3 tháng, (1+0,12/360)360 -1 1 ngày/l n 360 12,75 12,00 1 tháng va ngày. Bi t r ng lãi su t ghi trên h p ñ ng là 12%/năm i= 12%= 0,12 71 72 3/19/2011 3/19/2011 12
5.PHƯƠNG PHÁP XÁC ð NH LÃI SU T 5.PHƯƠNG PHÁP XÁC ð NH LÃI SU T Lãi su t hoàn v n Lãi su t hoàn v n: là lo i lãi su t làm cân b ng hi n giá c a t t c kho n thu nh n ñư c t m t công c n v i giá NHTM phát hành các trái phi u có ky h n tương ñ i dài tr hi n t i c a nó. ñáp ng nhu c u v n trung va dài h n. Phương th c “tra lãi cô ñ nh theo ñ nh ky”, sau m t th i gian nh t ñ nh(1 năm) Căn c vào cách th c tr lãi và ti n g c, có th chia các ngư i n m giư trái phi u ñư c nh n m t kho n cô ñ nh(ví công c n thành b n nhóm: n ñơn, trái phi u chi t kh u, d 10%).Nh ng trái phi u như v y thư ng có phi u lãnh trái phi u coupon và n thanh toán c ñ nh lãi(g i là coupon) ñính kèm nên g i là trái phi u coupon. ð hi u ñư c lãi su t hoàn v n, chúng ta xem xét m t s N u khách hàng không có nhu c u lãnh lãi hàng năm, mà công c n ph bi n trên th trư ng tín d ng mu n lãnh lãi m t l n t i th i ñi m khi trái phi u ñ n h n(nh ng trái phi u như v y g i là trái phi u chi t kh u) 73 74 3/19/2011 3/19/2011 6.C u trúc lãi su t tín d ng 6.C u trúc lãi su t tín d ng C u trúc r i ro:la nh ng kho n cho vay có cùng ky h n, Tính l ng c a gi y nh n nơ là sư chuy n ra ti n nhưng có m c lãi su t khác nhau.các nhân tô quan tr ng m t ho c các lo i tài s n khác m t cách nhanh trong vi c xác ñ nh c u trúc r i ro là r i ro vơ nơ, tính l ng chosnh ít t n kém chi phí. ð i v i gi y nh n nơ có c a gi y nh n nơ va chính sach thuê thu nh p ñ i v i tính l ng cao, thư ng là lãi su t th p. Ngư c l i, ngư i cho vay. gi y nh n nơ có tính l ng th p thi lãi su t cao R i ro vơ nơ là kha năng ngư i ñi vay không th th c hi n Chính sách thuê thu nh p ñ i v i ngư i cho vay, ñư c vi c thanh toán v n g c va ti n lãi khi ñ n h n. ð i v i nh ng kho n vay ít vơ nơ ho c không vơ nơ thư ng là n u ti n lãi c a ngư i cho vay mi n thuê thu nh p m c lãi su t th p.Ngư c l i, nh ng kho n vay có r i ro thi kho n cho vay ño có lãi su t cao.n u ti n lãi thư ng có m c lãi su t cao. ph i ñóng thuê thu nh p thi kho n cho vay có lãi M c chênh l ch lãi su t c a hai kho n vay này nh n ñư c su t th p. kho n lãi phu them ñê s n sàng cho vay có r i ro 75 76 3/19/2011 3/19/2011 6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi 6.C u trúc lãi su t tín d ng su t C u trúc ky h n: ky h n thanh toán c a m t kho n Lãi su t tín d ng thư ng xuyên bi n d ng do cho vay có tác ñ ng ñ n lãi su t c a nó. M i nguyên nhân sau: tương quan gi a nh ng lãi su t c a các kho n cho Cung c u tín d ng : cung tín d ng là lư ng ngu n vay có ky h n thanh toán khác nhau g i là c u trúc v n dùng ñê cho vay. C u tín d ng là lư ng ngu n ky h n c a lãi su t. v n mà n n kinh tê c n vay.tương quan cung c u ð i v i nh ng kho n cho vay có ky h n ng n thi tín d ng trong m t th i ky nh t ñ nh là nhân tô có m c lãi su t th p va nh ng kho n cho vay có quan tr ng quy t ñ nh ñ n m c lãi su t. ky h n dài thi có m c lãi su t cao. M c chênh l ch N u cung tín d ng l n hơn c u tín d ng thi m c lãi su t c a hai kho n vay này là ñê bu ñ p r i ro lãi su t s h xu ng, ngư c l i c u tín d ng l n trong th i gian cho vay. hơn cung tín d ng thi lãi su t s tăng lên. 77 78 3/19/2011 3/19/2011 13
6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi 6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi su t su t T lê l m phát; nhân tô này nh hư ng r t l n ñ n sư bi n Quan hê cung c u tín d ng tác ñ ng va làm thay ñ ng c a lãi su t tín d ng.Vi sư tăng hay gi m ty lê l m ñ i lãi su t tín d ng trên t ng lo i thi trư ng tín phát kéo theo bi n ñ ng gia tr ti n tê, tư ño nh hư ng ñ n d ng; ng n h n, trung h n, dài h n,, lo i ti n cho l i ích ngư i cho vay. vay,khu v c va trong toàn bô n n kinh tê. N u l m phát tăng thi lãi su t tín d ng tăng theo, các tô ðê n ñ nh lãi su t va lãi su t gi m d n theo xu ch c tín d ng m i thu hút ñư c ti n g i. Khi ty lê l m phát hư ng tích c c c a n n kinh tê thi trư ng c n có gi m lãi su t tín d ng cũng gi m. ðê ñ m b o h ch toán kinh doanh cho các tô ch c tín d ng. Ngư c l i ngư i ta có gi i pháp thích h p ñi u ch nh tương quan cung thê sư d ng công c tín d ng ñê ki m chê l m phát. Khi c u tín d ng như tăng lư ng ti n cung ng, mơ l m phát tăng cao, nha nư c ñi u ch nh tăng lãi su t ( rút r ng thanh toán không dùng ti n m t, th c hi n ti n ra kh i lưu thông) ñê h cơn s t l m phát. b o hi m ti n g i, tăng v n tư có c a các doanh nghi p.. 79 80 3/19/2011 3/19/2011 6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi 6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi su t su t T su t l i nhu n bình quân c a n n kinh Chính sách kinh tê c a nha nư c. Nh ng t .Ho t ñ ng c a doanh nghi p là n n t ng chính sách kinh tê c a nha nư c can thi p c a n n c a ho t ñ ng tín d ng.Do ño ty vào thi trư ng tín d ng, nh m duy trì sư v n su t l i nhu n bình quân c a n n kinh tê là ñ ng c a lãi su t tín d ng cho phu h p v i cơ sơ ñê xác ñ nh lãi su t tín d ng h p ly. yêu c u phát tri n c a n n kinh tê xa h i. Thông thư ng m c lãi su t tín d ng nho Các chính sách thuê, ưu ñãi ñ u tư, cho vay hơn ty su t l i nhu n bình quân. ðo là hài có tr ng ñi m… có tác ñ ng tr c ti p ñ n hòa l i ích c a ngư i cho vay va ngư i ñi lãi su t cho vay. vay. 81 82 3/19/2011 3/19/2011 6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi su t 6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi su t Các chính sách lãi su t tín d ng Các chính sách lãi su t tín d ng Khi có sư thay ñ i m c tiêu kinh tê xa h i thi bi u Chính sách lãi su t tín d ng c a NHTW lãi su t này ñư c ñi u ch nh m t ph n hay toàn Là cách th c qu n ly va ñi u hành thi trư ng. NHTW quy bô. V i sư phát tri n c a n n kinh tê thi trư ng ñ nh cơ chê ñi u hành lãi su t áp d ng trong t ng th i ky nh ng cách th c quy ñ nh va ki m soát lãi su t thi nh t ñ nh. trư ng c a NHTW ngày càng linh ho t va n i Chính sách can thi p tr c ti p là vi c NHTW quy ñ nh lãi l ng. su t tr n, lãi su t sàn, lãi su t cơ b n,lãi su t tái chi t kh u… ñê áp d ng cho t ng lo i khác hàng, t ng nghi p Chính sách can thi p tr c ti p thư ng áp d ng v tín d ng trên thi trư ng. Như v y chính sách can thi p nh ng nư c ñang phát tri n trong ñi u ki n n n tr c tiêp ñư c th c hi n b ng vi c NHTW quy ñ nh bi u kinh tê xa h i nh t ñ nh, thi trư ng tài chính còn lãi su t áp d ng cho các ho t ñ ng tín d ng trên thi trư ng. y u, kho khăn trong vi c ki m soát lư ng ti n cung ng, ñ ng th i n n kinh tê có nguy cơ x y ra 83 84 3/19/2011 3/19/2011 l m phát cao. 14
6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi su t 6.Các nhân t nh hư ng ñ n lãi su t Chính sách lãi su t tín d ng c a NHTM. NHTM ñưa ra m c lãi su t kinh doanh va lãi su t ñi u hòa Chính sách tư do hóa lãi su t là chính sách trong v n n i bô trong hê th ng c a mình trên cơ sơ lãi su t quy ño NHTW không ñưa ra nh ng kh ng chê gi i ñ nh c a NHTW. h n bi n ñ ng c a lãi su t thi trư ng. M c lãi su t Căn cư t ng lo i chính sách lãi su t c a NHTW,NHTM thi trư ng hình thành trên cơ sơ quan hê cung c u ñưa ra chính sách lãi su t c a mình cho phu h p. tín d ng. Chính sách này ñư c các nư c có thi Khi chưa áp d ng tư do hóa lãi su t,NHTM ñưa ra chính trư ng phát tri n áp d ng. Thi trư ng ñư c tư do sách lãi su t trên cơ sơ lãi su t sàn, lãi su t tr n, lãi su t cơ b n ho c lãi su t tái chi t kh u. Bên c nh ño, căn cư vào quy t ñ nh lãi su t nhưng NHTW v n ñi u ti t th c l c c a NH ñê xây d ng chính sách lãi su t thích h p. gián ti p thong qua sư d ng công c tái chi t kh u Khi ña th c hi n tư do hóa lãi su t thi cơ sơ quan tr ng cho chính sách lãi su t là lãi su t tái chi t kh u, quan hê cung c u v n, chi n lư c khách hàng 85 86 3/19/2011 3/19/2011 Các chính sách lãi su t tín d ng NHTM xây d ng chính sách lãi su t trên nh ng m t sau: Chính sách lãi su t huy ñ ng v n c n phân bi t theo th i h n g i ti n va lo i ti n g i( n i tê, ngo i tê, thanh toán, ti n g i…) Chính sách lãi su t cho vay cũng c n phân bi t theo th i h n cho vay, lo i ti n cho vay, kho n vay trong h n va quá h n, kho n vay theo m c ñô ưu ñãi… Gi a lãi su t huy ñ ng va lãi su t cho vay ph i có m t m i quan hê h p ly, v a ñ m b o l i ích kinh tê cho NHTM v a ñ m b o l i ích kinh tê c a khách hàng c a NHTM . 87 3/19/2011 15