Truyền hình trả tiền: Bao giờ hết nghịch lý?
Thời gian gần đây truyền hình trả tiền (THTT) luôn là một chủ đề nóng, với sự
xuất hiện của hai nhà cung cấp dịch vụ mới là: K+ (một liên doanh của VTV với
Canal+) cung cấp dịch vụ truyền hình vệ tinh và CEC (thành viên của VTC) cung
cấp dịch vụ truyền hình cáp kỹ thuật số.
Bên cạnh đó, những nhà cung cấp trước đó như VCTV, VTC, HTV, BTV cung
cấp dịch vụ truyền hình vệ tinh (DTH) và SCTV, HCTV, BTS cung cấp dịch vụ
truyền hình cáp (CATV) cung liên tiếp tăng kênh và nâng cấp mạng để cung cấp
dịch vụ truyền hình kỹ thuật số và truyền hình độ nét cao (HDTV).
Nhắc tới THTT là người ta nhắc tới truyền hình cáp hoặc truyền hình vệ tinh, tuy
nhiên để xem được những chương trình truyền hình kỹ thuật số có chất lượng hình
ảnh và âm thanh trung thực với nhiều chương trình phong phú hấp dẫn người xem
phải trang bị thêm một bộ giải mã (set-top box) đồng thời phải trả chi phí thuê bao
hàng tháng. Truyền hình vệ tinh có thế mạnh là dễ dàng phổ cập về vùng nông
thôn, vùng sâu, vùng xa và những vùng có mật độ dân cư thưa, còn truyền hình
cáp kỹ thuật số có thế mạnh tại các đô thị lớn. Nhưng thực tế mới chỉ có cư dân
đang sinh sống tại thành thị đang được hưởng lợi ích từ dịch vụ truyền hình nhiều
hơn là cư dân đang sinh sống tại các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa và các
vùng có mật độ dân cư thưa khác.
Truyền hình vệ tinh: Dịch vụ cho đại gia
Hầu hết những ai được hỏi đều nói rằng truyền hình vệ tinh là loại truyền hình chỉ
dành cho đại gia bởi giá dịch vụ rất cao. Truyền hình vệ tinh được xem là có khả
năng phổ cập dịch vụ dễ dàng nhất, có thể nhanh chóng xóa các “vùng lõm” sóng
truyền hình ở vùng sâu, vùng xa, biên giới hải đảo, nơi chưa có tín hiệu truyền
hình mặt đất. Hiện có 4 nhà cung cấp dịch vụ truyền hình vệ tinh (DTH) là: VTC,
K+, VTV và Truyền hình Bình Dương. Khi mới khai trương dịch vụ, các nhà đài
thường quảng cáo là dịch vụ dành cho vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa. Nhưng
thực tế với mức chi phí lắp đặt ban đầu tối thiểu từ 2 triệu cho đến 5 triệu đồng,
cộng với phí gia hạn thuê bao hàng năm lên tới vài triệu đồng thì kể cả những hộ
có mức thu nhập trung bình ở thành phố cũng phải cân nhắc khi sử dụng dịch vụ
chưa kể đến là những hộ gia đình ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng có mật độ
cư dân thưa vốn dĩ xưa nay vẫn là những vùng có thu nhập thấp.
Có mức giá “khủng” nhất trên thị trường THTT hiện nay là dịch vụ của K+. Mặc
dù đã được giảm giá tới 30% kể từ 31/5/2011, nhưng xem ra vẫn còn khá cao so
với các nhà cung cấp khác, đặc biệt là cao hơn nhiều so với dịch vụ truyền hình
cáp.
Dịch vụ truyền hình số vệ tinh của VTC có mức phí tương đối hợp lý hơn K+
nhưng khách hàng cũng cần đầu tư ban đầu khoảng 5,8 triệu để xem dịch vụ
HDTV cho 1 năm đầu tiên, dịch vụ SDTV đầu tư ban đầu 3,1 triệu đồng cho một
năm đầu tiên, sau đó gia hạn thuê bao tối thiểu cũng 100.000 đồng/tháng tùy từng
gói dịch vụ. VTC đang dẫn đầu cuộc đua về số lượng kênh và độ phong phú của
các chương trình. Hiện số kênh của VTC đã vượt hơn con số 100 kênh trong đó có
tới 26 kênh truyền hình độ nét cao HDTV.
Giá cao chính là lý do khiến thị trường THTT ở những vùng nông thôn, vùng sâu,
vùng xa, vùng có mật độ dân cư thưa bị “bỏ ngỏ” mặc dù người dân nơi đây có rất
ít dịch vụ giải trí để thụ hưởng. Bên cạnh đó, truyền hình vệ tinh còn ít nhiều vẫn
bị hạn chế do thời tiết, nếu nơi phát hoặc nơi thu bị thời tiết xấu thì tín hiệu sẽ
kém, chất lượng hình ảnh bị nháy, vỡ hoặc không xem được.
Truyền hình cáp: Giá hợp lý nhưng chi phí đầu tư lớn
Dịch vụ truyền hình cáp có mức phí hợp lý hơn nhưng chỉ phát triển được ở những
nơi đô thị và những nơi tập trung nhiều dân cư. Rẻ nhất trong nhóm dịch vụ truyền
hình cáp là dịch vụ của CEC với dịch vụ chỉ 50.000 đồng/tháng, mà khách hàng
không phải bỏ phí mua thiết bị ban đầu. Hiện ở các TP lớn như Hà Nội, TPHCM
và một số TP khác người dân chỉ cần bỏ ra khoảng 88.000 đồng/tháng là có thể
xem được dịch vụ truyền hình cáp analog do VCTV, BTS, SCTV, HCTV cung
cấp.
Bên cạnh đó, những nhà cung cấp dịch vụ truyền hình cáp này đã hoặc đang chuẩn
bị cho ra thị trường dịch vụ truyền hình cáp kỹ thuật số độ nét cao theo chuẩn
HDTV hay SDTV. Chi phí mua thiết bị giải mã truyền hình cáp kỹ thuật số cũng
thấp hơn (chỉ bằng khoảng 70%) so với chi phí mua thiết bị giải mã của truyền
hình vệ tinh.