Tự dùng thuốc chữa nhức đầu, nên không?

Tự dùng thuốc chữa nhức đầu, nên không?

Não của người bị Migraine.

Sumatriptan thuộc nhóm thuốc chữa nhức nửa đầu thế hệ mới triptan.

Nhóm này còn có các thuốc khác như naratripta, rizatriptan, zolmitriptan

tương tự như sumatriptan gọi chung là nhóm thế hệ mới triptan.

Nhức nửa đầu liên quan đến việc phóng thích serotonin gây co mạch trong

não và gây giãn mạch ngoài não. Động mạch cảnh cung cấp máu cho tổ chức trong

và ngoài não. Sự giãn nở mạch này là nguyên nhân chủ yếu gây ra Migraine.

Sumatriptan kháng lại thụ thể serotonin chọn lọc (trên 5HT1) gây co mạch (động

mạch cảnh), do đó chống lại Migraine. Đây là loại thuốc mạnh, thường dùng trong

Migraine khi một số thuốc khác không đáp ứng. Trường hợp nhức nửa đầu nặng,

có nhiều cơn trong tháng, thầy thuốc có thể cho dùng loại thuốc này.

Tuy nhiên, nếu chỉ định không đúng (vào trường hợp chống chỉ định) và

dùng không đúng cách có thể bị tai biến. Thuốc gây co mạch, gây tăng huyết áp,

nên không được dùng cho người tăng huyết áp không kiểm soát được.

Sumatriptan gây co mạch, làm tăng lực cản ngoại vi, gây ra một số triệu

chứng như đau ngực, căng thẳng có thể ở mức nhẹ, thoáng qua nhưng cũng có thể

ở mức trầm trọng, kéo dài. Điều này có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim, thiếu máu cơ

tim cục bộ, nhồi máu cơ tim. Vì lẽ này không được dùng cho người vốn có các

bệnh về tim mạch như bệnh đau thắt ngực do co thắt mạch vành, thiếu máu cơ tim

cục bộ, nhồi máu cơ tim và những người có bệnh tim mạch tiềm ẩn (không có

triệu chứng rõ như mạch vành). Cần xem xét tiền sử, khám xét bệnh tim mạch,

khi cần thiết dùng điện tâm đồ để xác định chắc chắn. Nếu có các bệnh này thì

không được dùng sumatriptan.

Sumatriptan có hiệu lực đặc hiệu với nhức nửa đầu Migraine nhưng không

có hiệu lực cho trường hợp đau nửa đầu đáy sọ hay đau nửa đầu liệt nửa người và

còn gây hại. Trước khi dùng thuốc phải chẩn đoán chắc chắn là nhức nửa đầu

Migraine. Khi dùng liều đầu cần theo dõi chặt chẽ, nếu thấy thuốc không đáp ứng

cần tái chẩn đoán.

Sumatriptan gây buồn ngủ (ngủ gà, ngủ gật, lơ mơ) nên phải thận trọng với

người lái xe, người vận hành máy móc, chỉ dùng sumatriptan cho người có thai khi

thấy lợi ích cho mẹ cao hơn nguy cơ cho thai và cân nhắc khi dùng cho người nuôi

con bú.

Sumatriptan chuyển hóa thành chất trung gian và bài tiết chủ yếu qua nước

tiểu dưới dạng này. Những người suy nhược chức năng gan thận thì sự hấp thu,

chuyển hóa, thải trừ bị suy giảm nên phải thận trọng. Sự hấp thu phân bố thải trừ

của sumatriptan ở người già và người trẻ không có sự khác nhau đáng kể. Tuy

nhiên, chưa có đủ kinh nghiệm lâm sàng nên không chỉ định suamtriptan cho

người trên 65 tuổi.

Ngoài ra, khi dùng thuốc người bệnh có thể gặp các biểu hiện như có cảm

giác ngứa ran, nóng bức, nặng nề, sức ép hay căng thẳng, hoa mắt, chóng mặt,

buồn nôn, nôn. Những biểu hiện này thường thoáng qua, nhưng cũng có thể ảnh

hưởng tới bất cứ phần nào của cơ thể trong đó có ngực, họng. Không được dùng

quá liều để tránh các tác dụng phụ này cũng như nặng hơn là dẫn đến các tai biến

tim mạch huyết áp (như nói trên).

Nếu dùng sumartiptan trong khi đang dùng thuốc trầm cảm nhóm IMAO

hay nhóm ức chế thu hồi chọn lọc seretonin sẽ bị các tương tác bất lợi. Không

được dùng sự phối hợp này.

Sumatriptan có tính co mạch, nếu sau khi dùng sumatriptan chưa đến 6 giờ

mà dùng thuốc chữa Migraine gây co mạch như ergotamin thì sẽ bị tai biến, không

được dùng sự phối hợp này. Vì dùng liên tục sẽ bị các tác dụng phụ, bị tai biến

như nói trên, nên chỉ dùng sumatriptan trong điều trị Migraine cấp tính, mà không

dùng dự phòng.

Không thể tự ý mua dùng mà phải khám xác định tình trạng bệnh Migraine

(nhẹ hay nặng) và các bệnh liên quan (đặc biệt là bệnh huyết áp, tim mạch) mới có

quyết định dùng hay không. Khi dùng phải tuyệt đối tuân thủ điều trị.