Vai trò của kali (potassium - K)
Kali là nguyên tố hoá học thuộc
nhóm I trong bảng hệ thống tuần
hoàn các nguyên tổ hoá học
Mendeleev, có số thứ tự 19,
khối lượng nguyên tử bằng 39. K
là một kim loại kiềm, có tính khử
mạnh, dễ dàng mất điện tử và và trở thành carbon hoá trị 1 (K+).
Trong đất K tồn tại dưới dạng các
muối tan trong nước, K trao đổi,
không trao đổi trong các silicate. K
trao đổi rất quan trọng và thích hợp
đối với thực vật. So với các nguyên
tố khác, K có một hàm lượng lớn
trong đất (65-75 T/ha trong lớp đất
cày). K có nhiều trong đất đen,
xám, nâu và có ít trong đất đỏ, than
bùn. Trong cơ thể thực vật, K tồn
tại dưới dạng muối như KCl,
KHCO3, K2HPO4 hoặc các dạng
muối của acid pyruvic, citric,
oxalic...
Vai trò sinh lí của K chưa được biết
một cách đầy đủ và rõ ràng. Đến
nay người ta biết chắc chắn rằng: K
rất dễ xâm nhập vào tế bào, làm
tăng tính thấm của thành tế bào
đối với các chất khác. Do đó K
ảnh hưởng nhiều đến quá trình
trao đổi chất theo các chiều hướng
khác nhau. Có thể tóm tắt vai trò
sinh lí của K như sau:
- K ảnh hưởng đến quá trình trao
đổi carbonhydrate, thể hiện K làm
tăng cường độ quang hợp, tăng
quá trình vận chuyển các hợp
chất carbonhydrate trong cây.
- K ảnh hưởng theo hướng tích cực
đến quá trình sinh tổng hợp các sắc
tố trong lá.
- K ảnh hưởng tốt đến quá trình đẻ
nhánh, hình thành bông và chất
lượng hạt ở các cây ngũ cốc.
- K ảnh hưởng mạnh đến hô hấp
(ảnh hưởng tốt hay xấu nhiều ý
kiến mâu thuẫn nhau). Phần lớn
các tác giả cho rằng K làm tăng quá
trình hô hấp. Vấn đề này được
minh hoạ bằng sơ đồ về sự tham
gia của K vào các phản ứng của
quá trình đường phân và chu trình
Krebs.
- K tham gia vào quá trình hoạt
hoá nhiều enzyme như:
amylase, invertase phospho-
transacetylase, acetyl-CoA-
cystease, pyruvat-phospho-
kinase, ATP-ase,...
- K liên quan đến trao đổi chất
protein và acid amine. Nhiều
thực nghiệm cho thấy K làm tăng
quá trình sinh tổng hợp protein và
acid amine. Khi thiếu K thì sự tích
tụ amoniac tăng đến mức độ độc
đối với cây.
