VAY DÀI H N NGÂN

HÀNG VÀ CÁC TỔ

CH C TÍN D NG KHÁC

I_Khái ni mệ :

1) Khái ni m vay dài h n. ệ ạ

- Vay dài h n là m t th a

ỏ ướ ạ ộ c tín d ng d ụ ướ ạ ộ ợ i d ng m t h p

i vay và ng i cho vay mà theo đó đ ng di n ra gi a ng ồ ữ ễ ườ ườ

ng i vay có nghĩa v hoàn tr kho n ti n vay theo đúng l ch ườ ụ ề ả ả ị

trình đã đ nh. Thông th ị ườ ng các kho n n có th i gian đáo ợ ả ờ

m t đ n tám năm và m t s khác có h n trong kho ng t ạ ả ừ ộ ế ộ ố

th i h n dài h n. ờ ạ ơ

2) Phân lo i.ạ

- Có nhi u hình th c vay dài h n:

ứ ề ạ

+ Vay dài h n ngân hàng và các t ch c tài chính tín d ng. ạ ổ ứ ụ

+ Vay thông qua phát hành trái phi u, thuê tài chính… ế

- Tuy nhiên, vay dài h n ngân hàng là m t ngu n v n quan

ạ ộ ồ ố

tr ng nh t, đ đ m b o ngu n tài chính cho các doanh ể ả ấ ả ọ ồ

nghi p th c hi n các d án đ u t m i, đ u t ầ ư ớ ầ ư ự ự ệ ệ chi u sâu. ề

- Thông th

ng các kho n vay t 3 đ n 5 năm đ c coi là vay ườ ả ứ ế ượ

trung h n, t 3 năm tr lên đ ạ ừ ở ượ ẩ c coi là dài h n. Tiêu chu n ạ

này có th có s khác nhau gi a các n c và các ngân hàng. ự ữ ể ướ

- Ngoài vi c huy đ ng v n t

vay dài h n ngân hàng, các công ố ừ ệ ộ ạ

ty còn có th vay trung h n và dài h n t các t ạ ừ ể ạ ổ ch c tài ứ

chính – tín d ng khác nh : Các công ty tài chính, các công ty ụ ư

b o hi m… Tuy nhiên quy mô ngu n v n tín d ng có th ả ụ ể ồ ố ể

các t ch c này còn nhi u h n ch do s huy đ ng đ ộ c t ượ ừ ổ ứ ề ế ạ ự

gi ớ ạ i h n c a lu t pháp v ph m vi huy đ ng v n. Do vây, ạ ủ ề ậ ộ ố

các công ty có th ph i huy đ ng thông qua phát hành trái ể ả ộ

phi u công ty ho t thuê tài chình. ạ ế

II_Đ c đi m ể : ặ

- Vay dài h n đ

ạ ượ ớ c hoàn tr vào nh ng th i h n đ nh kỳ v i ờ ạ ữ ả ị

nh ng kho n ti n b ng nhau - s hoàn tr ằ ữ ự ề ả ả ầ ề d n kho n ti n ả

vay bao g m c g c và lãi. ả ố ồ

- Lãi su t tuỳ thu c vào th a thu n gi a ng

i vay và ngân ữ ấ ậ ộ ỏ ườ

hàng: lãi su t c đ nh ho c lãi su t th n i. ấ ố ị ả ổ ặ ấ

+ Lãi xu t c đ nh: Đ c áp d ng khi ng ấ ố ị ượ ụ ườ ố i vay ti n mu n ề

có m t h p đ ng c đ nh và không ph i lo l ng tr ộ ợ ố ị ả ắ ồ ướ ữ c nh ng

ng. Lãi xu t c đ nh đ c tính toán s bi n đ ng c a th tr ự ế ị ườ ủ ộ ấ ố ị ượ

d a trên c s m c đ r i ro và th i gian đáo h n, và chúng ự ơ ở ứ ộ ủ ạ ờ

th ng đ c đ t ườ ượ ặ ở ứ ữ m c cao h n so v i lãi xu t c a nh ng ớ ấ ủ ơ

trái phi u công ty có m c đ r i ro và th i gia đáo h n t ứ ộ ủ ạ ươ ng ế ờ

t .ự

+ Lãi xu t th n i: Là lãi xu t có th thay đ i tùy thu c vào ấ ả ổ ể ấ ổ ộ

c thi nh ng bi n đ ng c a th tr ộ ị ườ ữ ủ ế ng. Lãi xu t th n i đ ấ ả ổ ượ ế t

l l p d a trên ph n lãi xu t c b n n đ nh c ng v i t ậ ấ ơ ả ổ ớ ỷ ệ ự ầ ộ ị

ph n trăm nào đó tùy thu c vào m c đ r i ro có liên quan ộ ủ ứ ầ ộ

c a giao d ch đó t ủ ị ạ i th i đi m tr lãi. ể ả ờ

Ư ể 1) u đi m:

- Linh ho t: ng

i vay có th thi t l p l ch trình tr n phù ạ ườ ể ế ậ ị ả ợ

h p v i dòng ti n thu nh p c a mình ợ ậ ủ ề ớ

c tính chi phí h p lý khi tính

- Chi phí s d ng th p và đ ử ụ

ấ ượ ợ

thu TNDN ế

2)Nh ượ c đi m: ể

- Đi u ki n tín d ng: Các doanh nghi p mu n vay t

i các ụ ề ệ ệ ố ạ

ngân hàng th ng m i c n đáp ng đ ươ ạ ầ ứ ượ ả c các yêu c u đ m ầ

ấ b o an toàn tín d ng c a ngân hàng. Doanh nghi p ph i xu t ả ụ ủ ệ ả

trình h s vay v n và các thông tin c n thi t mà ngân hàng ồ ơ ầ ố ế

ố yêu c u. Trên c c đó ngân hàng phân tích h s xin vay v n ơ ở ồ ơ ầ

và đánh giá thông tin r i ra quy t đ nh có cho vay hay không. ế ị ồ

- Các đi u ki n đ m b o ti n vay: khi doanh nghi p xin vay

ề ệ ề ệ ả ả

v n, nhìn chung các ngân hàng th ố ườ ệ ng yêu c u doanh nghi p ầ

đi vay ph i có tài s n đ m b o ti n vay đ th ch p. ể ế ấ ề ả ả ả ả

- S ki m soát c a ngân hàng: Khi m t doanh nghi p vay

ự ể ủ ệ ộ

v n ngân hàng thì ph i ch u s ki m soát c a ngân hàng v ố ị ự ể ủ ả ề

m c đích vay v n và tình hình s d ng v n. ử ụ ụ ố ố

III_Liên h th c t . ệ ự ế

ệ - Theo nghiên c u c a VVCI, h n 74% s doanh nghi p ứ ủ ơ ố

mu n tìm đ n ngu n v n b ng hình th c vay ngân hàng. ằ ứ ế ố ồ ố

Chính tâm lý này đang h n ch tính năng đ ng c a doanh ủ ế ạ ộ

nghi p.ệ

Ti n sĩ Vũ Ti n L c - Ch t ch Phòng Th ng m i và Công ủ ị ế ế ộ ươ ạ

t Nam (VCCI) – cho bi t: Các doanh nghi p lâu nghi p Vi ệ ệ ế ệ

nay th ng g p khó khăn trong vi c ti p c n v n t các t ườ ế ậ ố ừ ệ ặ ổ

ch c tín d ng, đ c bi ụ ứ ặ ệ t trong b i c nh l m phát hi n nay. ạ ố ả ệ

ứ Nguyên nhân ch y u là do các doanh nghi p ch a đáp ng ủ ế ư ệ

ch c tín d ng khác đ đi u ki n đ các ngân hàng và các t ủ ề ệ ể ổ ứ ụ

cho vay nh : L p k ho ch kinh doanh, tài s n đ m b o, cân ư ậ ế ạ ả ả ả

đ i tài chính c a doanh nghi p… Nh ng đi u ki n đó ố ủ ữ ệ ề ệ

th ng ch có nh ng doanh nghi p l n, có uy tín, có th ườ ệ ớ ữ ỉ ươ ng

hi u m i đáp ng đ c. ứ ệ ớ ượ

, ch có 1/3 doanh

- Theo đi u tra c a b K ho ch và Đ u t ủ ộ ế

ầ ư ề ạ ỉ

nghi p v a và nh có kh năng ti p c n ngu n v n ngân ệ ừ ế ậ ả ồ ố ỏ

hàng, 1/3 khó ti p c n và 1/3 không ti p c n đ c. Không ít ế ậ ượ ế ậ

doanh nghi p v a và nh cho r ng th t c ngân hàng đ t ra ệ ừ ủ ụ ằ ặ ỏ

là “quá s c” đ i v i doanh nghi p. Ngay c khi có chính sách ố ớ ứ ệ ả

ư ệ u đãi c a Chính ph cũng ch có 5-10% s doanh nghi p ỉ ủ ủ ố

c vay. Thêm vào đó, lãi su t cho vay c a các c a và nh đ ừ ỏ ượ ủ ấ

ngân hàng quá cao (có th i đi m đ n 27%) và vi c gia tăng ể ệ ế ờ

các lo i phí c a ngân hàng cũng đang nh h ủ ạ ả ưở ế ng r t l n đ n ấ ớ

các doanh nghi p th c s c n vay v n đ s n su t kinh ự ự ầ ể ả ệ ấ ố

ả doanh. Không ít doanh nghi p đã thu h p ho c t m d ng s n ặ ạ ừ ệ ẹ

xu t kinh doanh vì không vay đ c v n. ấ ượ ố

- Ông Đoàn Tr ng Lý, Ch t ch HĐQT, Giám đ c Công ty CP

ủ ị ọ ố

chăn nuôi và xu t nh p kh u (Aprocimex) cho bi t, trong ấ ậ ẩ ế

năm qua, giá c có s bi n đ ng r t l n đã làm cho không ít ộ ự ế ấ ớ ả

doanh nghi p trong n ệ ướ ạ c dè ch ng, không dám m nh d n ừ ạ

đ u t ầ ư ấ cho s n xu t kinh doanh. Trong lĩnh v c s n xu t ự ả ả ấ

th c ăn chăn nuôi, các chi phí đ u vào cho s n xu t nh ứ ầ ả ấ ư

i… đ u tăng cao. Do v y, doanh nguyên v t li u, v n t ậ ệ ậ ả ề ậ

nghi p r t ch t v t, khó khăn khi không tìm đ ệ ấ ậ ậ ượ ố c ngu n v n ồ

vay.

- Tuy nhiên, ông Vũ Ti n L c cho r ng hi n nay, ngoài kênh

ế ệ ằ ộ

huy đ ng v n truy n th ng là vay ngân hàng, v n còn khá ề ẫ ộ ố ố

nhi u kênh huy đ ng v n khác mà doanh nghi p ch a tân ư ề ệ ộ ố

d ng h t nh : c ph n, c phi u, trái phi u, mua ch u hàng ụ ư ổ ế ế ế ầ ổ ị

hóa, đi thuê tài chính hay kinh doanh liên k t…ế

IV_ Nh ng h n ch và nguyên nhân. ế ữ ạ

- M t v n đ th c t

ề ự ế ộ ấ ệ ừ đang di n ra là các doanh nghi p v a ễ

và nh r t khó ti p c n đ c ngu n v n vay ngân hàng. ế ậ ượ ỏ ấ ồ ố

Theo m t cu c đi u tra g n đây c a C c phát tri n doanh ụ ủ ề ể ầ ộ ộ

nghi p ch ra r ng ch có 32,38% các doanh nghi p v a và ệ ừ ệ ằ ỉ ỉ

ế nh có kh năng ti p c n v n ngân hàng, 35,24% khó ti p ố ế ậ ả ỏ

c n và 32,38% không ti p c n đ ậ ế ậ ượ ủ c. Nguyên nhân c a

tình tr ng này là do các doanh nghi p không đ tài s n th ủ ệ ạ ả ế

ch p và n u có tài s n th ch p thì cũng ch vay đ ế ấ ế ấ ả ỉ ượ ố i c t

đa 70% giá tr tài s n, theo cách đ nh giá c a ngân hàng cho ủ ả ị ị

vay, h n n a cu c c nh tranh gi a các ngân hàng trong ơ ữ ộ ạ ữ

vi c ch y đua thu hút v n d n đ n vi c đ y lãi xu t cho ẫ ệ ẩ ệ ế ạ ấ ố

ế ậ vay lên quá cao. Đi u này càng làm cho kh năng ti p c n ề ả

ngu n v n ngân hàng c a các doanh nghi p gi m xu ng. ủ ệ ả ố ố ố

ả ủ M t nguyên nhân n a là do kh năng đ nh giá tài s n c a ữ ả ộ ị

doanh nghi p ch a t t, tài s n c a doanh nghi p th ư ố ệ ả ủ ệ ườ ng

b đánh giá th p h n th c t ấ ị . ự ế ơ

V_ Gi ả i pháp kh c ph c. ắ ụ

- Đ ti p c n v n vay ngân hàng và các t

ch c tài chính ể ế ậ ố ổ ứ

– tín d ng khác thì các doanh nghi p c n ph i xây ệ ầ ụ ả

d ng h th ng qu n lý, theo dõi v tài chính k toán ự ệ ố ề ế ả

minh b ch là đi u r t c n thi t, càng trung th c, rõ ề ấ ầ ạ ế ự

ràng bao nhiêu càng t t b y nhiêu, vì tr ố ấ ướ ế c khi quy t

ng ki m tra, th m đ nh đ nh cho vay các ngân hàng th ị ườ ể ẩ ị

ệ đ đánh giá đ tin c y c a mình đ i v i doanh nghi p ể ậ ủ ố ớ ộ

thông qua các báo cáo, s li u tài chính mà doanh ố ệ

nghi p cung c p. ệ ấ

- M t v n đ n a đ ti p c n đ

c v i v n vay, các ề ữ ể ế ậ ượ ớ ố ộ ấ

doanh nghi p c n ph i có các tài s n đ m b o, m t đòi ệ ầ ả ả ả ả ộ

h i t ỏ ấ ế t y u là kho n ti n cho vay c n đ ề ầ ượ ả ả c đ m b o ả

b i tài s n h p pháp c a công ty, ho t đ ng kinh doanh ở ạ ộ ủ ả ợ

có tri n v ng cũng nh th tr ư ị ườ ể ọ ệ ng mà doanh nghi p

đang chi m h u. ế ữ

- Trong b i c nh suy thoái kinh t

, đ ti p cân đ ố ả ế ể ế ượ c

ngu n v n vay, các doanh nghi p c n ch ng minh cho ệ ầ ứ ồ ố

nhà cho vay th y uy tín c a mình trong kinh doanh, ủ ấ

chính nh ng giá tr vô hình nh giá tr th ị ươ ữ ư ị ng hi u, th ệ ị

ph n, kênh phân ph i là c s , căn c quan tr ng đ ơ ở ứ ầ ố ọ ề

ngân hàng quy t đ nh l a ch n cho vay. ế ị ự ọ