Xây d ng văn hoá doanh nghi p trên c sự ệ ơ ở nào?
Tr c h t chúng ta ph i có quan đi m c th v vai trò c a văn hoá doanh nghi p. Sướ ế ả ể ụ ể ề ủ ệ ự
th ng th c a b t c m t doanh nghi p nào không ph i ch là có bao nhiêu v n vàắ ế ủ ấ ứ ộ ệ ả ở ỗ ố
s d ng công ngh gì mà nó đ c quy t đ nh b i vi c t ch c nh ng con ng i nhử ụ ệ ượ ế ị ở ệ ổ ứ ữ ườ ư
th nào. Con ng i ta có th đi lên t tay không v v n nh ng không bao gi t tayế ườ ể ừ ề ố ư ờ ừ
không v văn hoá.ề
Văn hoá ch có n n t ng ch không có đi m m c đ u cu i. Do v y, xu t phát đi mỉ ề ả ứ ể ố ầ ố ậ ấ ể
c a doanh nghi p có th s là r t cao n u nh nó đ c xây d ng trên n n t ng vănủ ệ ể ẽ ấ ế ư ượ ự ề ả
hoá. Các doanh nghi p khi xây d ng đ u ph i có nh n th c và ni m tin tri t đ , lúc đóệ ự ề ả ậ ứ ề ệ ể
văn hoá s xu t hi n. M i c i cách ch th c s có tính thuy t ph c khi nó tách ra kh iẽ ấ ệ ọ ả ỉ ự ự ế ụ ỏ
l i ích cá nhân, còn văn hoá doanh nghi p thì ph i b o v cho m i quy n l i và l i íchợ ệ ả ả ệ ọ ề ợ ợ
c a cá nhân.ủ
Khi xây d ng văn hóa doanh nghi p c n ph i có nh ng bi n pháp c th . Bi n phápự ệ ầ ả ữ ệ ụ ể ệ
đ u tiên là ph i xây d ng m t h th ng đ nh ch c a doanh nghi p, bao g m: Chínhầ ả ự ộ ệ ố ị ế ủ ệ ồ
danh, t ki m soát, phân tích các công vi c, các yêu c u. Sau đó xây d ng các kênhự ể ệ ầ ự
thông tin; xây d ng các th ch và thi t ch t p trung và dân ch nh : Đa d ng hoáự ể ế ế ế ậ ủ ư ạ
các lo i hình đào t o và phát tri n ngu n nhân l c; tiêu chu n hoá các ch c năng,ạ ạ ể ồ ự ẩ ứ
nhi m v , quy n h n; xây d ng c ch k t h p hài hoà các l i ích đ doanh nghi pệ ụ ề ạ ự ơ ế ế ợ ợ ể ệ
tr thành ngôi nhà chung, là con thuy n v n m nh c a m i ng i.ở ề ậ ệ ủ ọ ườ
Các h t nhân văn hóa doanh nghi p ạ ệ
Đây là c s đ hình thành văn hóa doanh nghi p. Các h t nhân văn hóa là k t qu c aơ ở ể ệ ạ ế ả ủ
s tác đ ng qua l i gi a các thành viên trong doanh nghi p v i nhau. Khi doanh nghi pự ộ ạ ữ ệ ớ ệ
b t đ u ho t đ ng, n n văn hóa doanh nghi p xu t hi n, phát tri n và t b o v . Vănắ ầ ạ ộ ề ệ ấ ệ ể ự ả ệ
hóa doanh nghi p có tính đ c thù nên các h t nhân văn hóa đ c hình thành cũng cóệ ặ ạ ượ
tính ch t riêng bi t. Văn hóa c a các t p đoàn đa qu c gia khác v i văn hóa c a cácấ ệ ủ ậ ố ớ ủ
doanh nghi p liên doanh ho c văn hóa c a doanh nghi p gia đình. H t nhân văn hóaệ ặ ủ ệ ạ
doanh nghi p bao g m tri t lý, ni m tin, các chu n m c làm vi c và h giá tr .ệ ồ ế ề ẩ ự ệ ệ ị
Phát tri n văn hóa giao l u c a các doanh nghi p ể ư ủ ệ
Các doanh nghi p th ng có xu h ng liên doanh, liên k t v i nhau. Đ t n t i trongệ ườ ướ ế ớ ể ồ ạ
môi tr ng kinh doanh ph c t p, đa văn hóa, các doanh nghi p không th duy trì vănườ ứ ạ ệ ể
hóa doanh nghi p mình gi ng nh nh ng lãnh đ a đóng kín c a mà ph i m c a vàệ ố ư ữ ị ủ ả ở ử
phát tri n giao l u v văn hóa. Vi c phát tri n văn hóa giao l u s t o đi u ki n choể ư ề ệ ể ư ẽ ạ ề ệ
các doanh nghi p h c t p, l a ch n nh ng khía c nh t t v văn hóa c a các doanhệ ọ ậ ự ọ ữ ạ ố ề ủ
nghi p khác nh m phát tri n m nh n n văn hóa c a doanh nghi p mình và ng c l i.ệ ằ ể ạ ề ủ ệ ượ ạ
Xây d ng các tiêu chu n v văn hóa doanh nghi p ự ẩ ề ệ
Đ hình thành m t n n văn hóa m nh và có b n s c riêng, h u h t các doanh nghi pể ộ ề ạ ả ắ ầ ế ệ
th ng xây d ng cho mình nh ng tiêu chu n v văn hóa và bu c m i ng i khi vàoườ ự ữ ẩ ề ộ ọ ườ
làm vi c cho doanh nghi p ph i tuân theo. Tuy nhiên, các tiêu chu n này có th thayệ ệ ả ẩ ể
đ i khi không còn phù h p ho c hi u qu th p. Trong tr ng h p nh v y, vi c sángổ ợ ặ ệ ả ấ ườ ợ ư ậ ệ
t o ra nh ng tiêu chu n m i là c n thi t.ạ ữ ẩ ớ ầ ế
Trong đi u ki n toàn c u hóa n n kinh t th gi i và quá trình c nh tranh qu c tề ệ ầ ề ế ế ớ ạ ố ế
ngày càng gay g t thì văn hóa doanh nghi p đ c chú tr ng xây d ng và phát tri n. Nóắ ệ ượ ọ ự ể
tr thành m t lo i tài s n vô hình đóng vai trò c c kỳ quan tr ng trong kho tài s nở ộ ạ ả ự ọ ả
doanh nghi p và là m t trong nh ng công c c nh tranh khá s c bén. Nh ng doanhệ ộ ữ ụ ạ ắ ữ
nghi p không có n n văn hóa m nh khó có th c nh tranh cao trên th tr ng. Đ ngệ ề ạ ể ạ ị ườ ồ
th i, doanh nghi p có th t o ra và tăng uy tín c a mình trên th tr ng thông qua vi cờ ệ ể ạ ủ ị ườ ệ
xây d ng và phát tri n m t n n văn hóa doanh nghi p m nh.ự ể ộ ề ệ ạ
Văn hóa t p đoàn đa qu c gia ậ ố
Các t p đoàn đa qu c gia có nhi u chi nhánh ho t đ ng nhi u n c trên th gi i,ậ ố ề ạ ộ ở ề ướ ế ớ
th ng ph i đ i m t v i môi tr ng kinh doanh đa s c t c, đa qu c t ch và đa văn hóa.ườ ả ố ặ ớ ườ ắ ộ ố ị
Đ tăng c ng s c m nh và s liên k t gi a các chi nhánh c a các công ty đa qu c giaể ườ ứ ạ ự ế ữ ủ ố
các n c khác nhau, các t p đoàn ph i có m t n n văn hóa đ m nh. H u nh t pở ướ ậ ả ộ ề ủ ạ ầ ư ậ
đoàn đa qu c gia nào cũng có b n s c văn hóa riêng c a mình và đây đ c coi là m tố ả ắ ủ ượ ộ
trong nh ng đi u ki n s ng còn, m t lo i vũ khí c nh tranh l i h i. Các công ty đaữ ề ệ ố ộ ạ ạ ợ ạ
qu c gia có m c đích kinh doanh chi n l c, nhãn hi u hàng hóa n i ti ng và danhố ụ ế ượ ệ ổ ế
ti ng cao v ch t l ng s n ph m và d ch v trên th tr ng th gi i. Nh ng k t quế ề ấ ượ ả ẩ ị ụ ị ườ ế ớ ữ ế ả
này có th coi là s n ph m c a quá trình v n đ ng c a văn hóa t p đoàn. Tuy nhiên,ể ả ẩ ủ ậ ộ ủ ậ
đ đ t đ c nh ng đ nh cao c a s thành công đó, các t p đoàn ph i m t nhi u th iể ạ ượ ữ ỉ ủ ự ậ ả ấ ề ờ
gian và ti n b c. Ch ng h n, đ có nhãn hi u Pepsi Cola n i ti ng v i màu xanh t iề ạ ẳ ạ ể ệ ổ ế ớ ươ
tr , T p đoàn Pepsi ph i ch n cách ti p c n văn hóa ph ng Đông - s n xu t lo i đẻ ậ ả ọ ế ậ ươ ả ấ ạ ồ
u ng mang nhãn hi u Pepsi Cola v i bi u t ng thi u âm và thi u d ng (bi u t ngố ệ ớ ể ượ ế ế ươ ể ượ
c a nh ng ng i theo Ph t giáo) đ đ n v i khách hàng là nh ng tín đ c a Ph tủ ữ ườ ậ ể ế ớ ữ ồ ủ ậ
giáo. Đ b o h cho bi u t ng này, T p đoàn ph i chi t i 500 tri u USD và giá c aể ả ộ ể ượ ậ ả ớ ệ ủ
nhãn hi u Pepsi đã lên t i 55 t USD. Đ i th c nh tranh c a Pepsi Cola là T p đoànệ ớ ỷ ố ủ ạ ủ ậ
Coca Cola. T p đoàn này có n n văn hóa hùng m nh và v i nh ng u th v danhậ ề ạ ớ ữ ư ế ề
ti ng, uy tín cũng nh ngh thu t kinh doanh đã chi n th ng Pepsi Cola trên th ngế ư ệ ậ ế ắ ươ
tr ng m c dù đ u ng Coca Cola ch đ c x p th 7 trong s 12 lo i đ u ng hàngườ ặ ồ ố ỉ ượ ế ứ ố ạ ồ ố
đ u c a n c M v ch t l ng và đ u ng này đã b ng i tiêu dùng châu Âu t yầ ủ ướ ỹ ề ấ ượ ồ ố ị ườ ẩ
chay vào năm 1999.
Văn hóa doanh nghi p gia đình ệ
Các doanh nghi p gia đình đ c xem là m t lo i đ nh ch đ c đáo trong đó m t giaệ ượ ộ ạ ị ế ộ ộ
đình là h t nhân c a doanh nghi p. Văn hóa doanh nghi p gia đình ch u nh h ng c aạ ủ ệ ệ ị ả ưở ủ
truy n th ng gia đình, s k t c gi a các th h và lòng trung thành v i nh ng tri t lýề ố ự ế ụ ữ ế ệ ớ ữ ế
kinh doanh, kinh nghi m, bí quy t đ c gia đình đúc rút đ c trong quá trình kinhệ ế ượ ượ
doanh. Thông th ng, trong gia đình, ng i ch gia đình th ng n m đ c bí quy tườ ườ ủ ườ ắ ượ ế
v m t ngh nghi p nào đó và d a vào ngh nghi p đó đ thành l p doanh nghi p giaề ộ ề ệ ự ề ệ ể ậ ệ
đình. Vì th , văn hóa doanh nghi p gia đình ch u nh h ng r t l n tác đ ng c aế ệ ị ả ưở ấ ớ ộ ủ
phong cách lãnh đ o c a ng i ch gia đình. K lu t trong doanh nghi p gia đìnhạ ủ ườ ủ ỷ ậ ệ
th ng đ c đ cao vì h v a là ng i ch s h u v a là ng i s d ng các tài s nườ ượ ề ọ ừ ườ ủ ở ữ ừ ườ ử ụ ả
c a gia đình. Ch ng h n, doanh nghi p s n xu t giày dép Biti’s (Vi t Nam) là m tủ ẳ ạ ệ ả ấ ệ ộ
bi n th c a doanh nghi p gia đình. Doanh nghi p này có m t n n văn hóa m nh vàế ể ủ ệ ệ ộ ề ạ
các thành viên c a doanh nghi p đ u th m nhu n đ c nh ng giá tr và chu n m củ ệ ề ấ ầ ượ ữ ị ẩ ự
c a văn hóa doanh nghi p. Doanh nghi p này đang có tri n v ng tr thành m t trongủ ệ ệ ể ọ ở ộ
nh ng công ty đa qu c gia đ u tiên c a Vi t Nam.ữ ố ầ ủ ệ
Có th nói, Văn hoá doanh nghi p là nh m t o ra quy t c ng x cho doanh nghi p màể ệ ằ ạ ắ ứ ử ệ
không ph i t o ra tác d ng ch đ o. Cách làm này c a các doanh nghi p không ch cóả ạ ụ ỉ ạ ủ ệ ỉ
tác d ng thúc đ y cho doanh nghi p mình th c hi n đ c ph ng th c kinh doanhụ ẩ ệ ự ệ ượ ươ ứ
“l y con ng i làm trung tâm”, mà còn làm cho năng l c phát tri n s n ph m và năngấ ườ ự ể ả ẩ
l c đoàn k t hi p đ ng t p th c a doanh nghi p tr nên ph n vinh, tăng thêm s g nự ế ệ ồ ậ ể ủ ệ ở ồ ự ắ
bó c a nhân viên v i doanh nghiêp, nâng cao hi u qu kinh doanhủ ớ ệ ả
Hà Thu (Theo Chúng Ta)
