6 PH NG PHÁP ĐÁNH GIÁ NHÂN VIÊN PH BI N NH TƯƠ Ổ Ế Ấ
Có r t nhi u các ph ng pháp đánh giá nhân viên trong công ty nh ng đa s đu có các uấ ề ươ ư ố ề ư
đi m l n nh c đi m mà các nhà qu n lý ph i tùy ch nh d a trên hình thái doanh nghi p c aể ẫ ượ ể ả ả ỉ ự ệ ủ
mình. D i đây là m t vài ph ng pháp ph bi n và h u ích nh t mà chúng tôi t ng h pướ ộ ươ ổ ế ữ ấ ổ ợ
đc dành cho các quý công ty, nhà qu n tr .ượ ả ị
1. Ph ng pháp theo dõi các s vi c quan tr ng (critical incident method)ươ ự ệ ọ
Theo ph ng pháp này thì ng i qu n tr nhân s s ghi chú l i các hành vi (c tích c c vàươ ườ ả ị ự ẽ ạ ả ự
tiêu c c) c a nhân viên trong công vi c trong nh ng kho ng th i gian nh t đnh. Nh ng ghiự ủ ệ ữ ả ờ ấ ị ữ
chú này sau đó s đc t ng h p đ đa vào báo cáo nghi m thu cu i cùng.ẽ ượ ổ ợ ể ư ệ ố
Ph ng pháp này s r t h u d ng khi c n theo dõi s ti n b c a nhân viên d n d n qua th iươ ẽ ấ ữ ụ ầ ự ế ộ ủ ầ ầ ờ
gian. Ví d , vi c đào t o có hi u qu hay không có th đc th hi n r t rõ thông qua quáụ ệ ạ ệ ả ể ượ ể ệ ấ
trình này. Đng th i, ng i qu n lý cũng có th có các góp ý k p th i v i nhân viên n u phátồ ờ ườ ả ể ị ờ ớ ế
hi n có nhi u bi u hi n tiêu c c liên t c.ệ ề ể ệ ự ụ
Tuy v y, ph ng pháp theo dõi này cũng có m t s khuy t đi m, đó là kh năng đôi khi vi cậ ươ ộ ố ế ể ả ệ
ghi chú b b ót, ghi chú thi u khách quan, ho c có th gây ra c m giác không tho i mái choị ỏ ế ặ ể ả ả
nhân viên khi h bi t các sai l m c a h đu b ghi l i.ọ ế ầ ủ ọ ề ị ạ
2. Ph ng pháp đánh giá 360 đươ ộ
Theo ph ng pháp này, m i nhân viên s đc đánh giá d a trên ph n h i c a đng th i cươ ọ ẽ ượ ự ả ồ ủ ồ ờ ả
qu n lí tr c ti p, đng nghi p, nhân viên t phòng ban khác mà đi t ng đánh giá làm vi cả ự ế ồ ệ ừ ố ượ ệ
cùng th ng xuyên, khách hàng,… M i nhân viên s đc đa m t b ng h i, trong đó baoườ ỗ ẽ ượ ư ộ ả ỏ
g m danh sách tên c a các đng nghi p cùng m t lo t năng l c đ đa ra các đánh giá t ngồ ủ ồ ệ ộ ạ ự ể ư ươ
ng.ứ
B ng cách này, nhân viên không ch đc đánh giá v năng l c chuyên môn mà c v thái đằ ỉ ượ ề ự ả ề ộ
và s phù h p. Đánh giá đa chi u s đem l i s khách quan, tuy nhiên cũng c n l u ý r ng nóự ợ ề ẽ ạ ự ầ ư ằ
có th khi n k t qu tr nên ph c t p, khó ki m soát.ể ế ế ả ở ứ ạ ể
3. Ph ng pháp checklistươ
Checklist này là m t lo t các câu h i nh m đánh giá năng l c th c hi n công vi c c a nhânộ ạ ỏ ằ ự ự ệ ệ ủ
viên do đi ngũ nhân s đt ra cho ng i qu n lý tr c ti p. Các câu h i này s đc đtộ ự ặ ườ ả ự ế ỏ ẽ ượ ặ
d i hình th c “có/không”, nh m thu th p ý ki n c a ng i qu n lý v năng l c c aướ ứ ằ ậ ế ủ ườ ả ề ự ủ
m t nhân viên c th nào đó.ộ ụ ể
u đi m c a ph ng pháp này là đn gi n, cô đng; song cũng bao hàm nguy c thông tinƯ ể ủ ươ ơ ả ọ ơ
thi u khách quan, không chính xác.ế
4. Ph ng pháp t đánh giáươ ự
Trong ph n l n các tr ng h p, nhân viên không nh n th c đc mình c n ph i c i thi n ầ ớ ườ ợ ậ ứ ượ ầ ả ả ệ ở
y u t nào. T nh n th c đc các khuy t đi m s giúp cho h ch đng hoàn thi nế ố ự ậ ứ ượ ế ể ẽ ọ ủ ộ ệ
h n. Ph ng pháp t đánh giá này s cho nhân viên bi t r ng nhân viên đang t nh nơ ươ ự ẽ ế ằ ự ậ
th c đc khuy t đi m c a h đn đâu.ứ ượ ế ể ủ ọ ế
T i đây, các nhân viên s đc yêu c u đánh giá năng l c c a chính h thông qua m t hạ ẽ ượ ầ ự ủ ọ ộ ệ
th ng câu h i nhi u đáp án. Qua đó, h s th hi n đc mình t tin v năng l c c aố ỏ ề ọ ẽ ể ệ ượ ự ề ự ủ
mình t i đâu.ớ
V i các k t qu này, nhân viên s ti p t c b c vào th o lu n cùng v i qu n lí tr c ti p.ớ ế ả ẽ ế ụ ướ ả ậ ớ ả ự ế
Bu i th o lu n này s giúp làm rõ ràng h n các khi m khuy t còn n gi u, và c hai bênổ ả ậ ẽ ơ ế ế ẩ ấ ả
s có ph ng án đ khai thác u đi m cũng nh h n ch nh c đi m t t h n.ẽ ươ ể ư ể ư ạ ế ượ ể ố ơ
Nhìn chung, đây là m t ph ng pháp có nhi u l i ích, song ch thích h p n u k t h p cùng cácộ ươ ề ợ ỉ ợ ế ế ợ
ph ng pháp đánh giá khác đ có k t qu tham chi u.ươ ể ế ả ế
5. Ph ng pháp đánh giá theo thang đi m năng l cươ ể ự
Đây là m t trong nh ng ph ng pháp đánh giá ph bi n nh t. M i v trí s có nh ng b năngộ ữ ươ ổ ế ấ ỗ ị ẽ ữ ộ
l c nh t đnh, và t ng năng l c c a nhân viên s đc đánh giá theo các thang đi m, tự ấ ị ừ ự ủ ẽ ượ ể ừ
xu t s c đn r t t . Cách làm này cho phép nhà qu n lý so sánh đc gi a các nhân viênấ ắ ế ấ ệ ả ượ ữ
v i nhau, đng th i s làm rõ nh ng năng l c c n phát huy/c i thi n.ớ ồ ờ ẽ ữ ự ầ ả ệ
6. Ph ng pháp Qu n tr b ng m c tiêuươ ả ị ằ ụ
Đây có th là m t trong nh ng ph ng pháp ph bi n nh t – mà chúng ta v n th ng đcể ộ ữ ươ ổ ế ấ ẫ ườ ượ
bi t t i qua nh ng cái tên vi t t t quen thu c nh KPI hay OKR.ế ớ ữ ế ắ ộ ư
Trong ph ng pháp này, nhân viên cùng ng i qu n lý tr c ti p s cùng làm vi c v i nhau đươ ườ ả ự ế ẽ ệ ớ ể
xây d ng m t danh sách m c tiêu c n đt cho nhân viên trong m t kho ng th i gian nh tự ộ ụ ầ ạ ộ ả ờ ấ
đnh. M c tiêu đc đt ra c n ph i th a mãn các tiêu chí SMART: c th (specific), đoị ụ ượ ặ ầ ả ỏ ụ ể
l ng đc (measureable), attainable (có th đt đc), th c t (relevant) và (có gi iườ ượ ể ạ ượ ự ế ớ
h n v th i gian th c hi n (time-bound). Ví d , ng i nhân viên có th đt m c tiêuạ ề ờ ự ệ ụ ườ ể ặ ụ
tăng tr ng doanh thu bán hàng lên 5% trong m t quý. M c tiêu này c n có các ch sưở ộ ụ ầ ỉ ố
làm thang đo c th đ nghi m thu sau khi h t giai đo n.ụ ể ể ệ ế ạ
Sau đây là trình t đ th c hi n ph ng pháp MBO:ự ể ự ệ ươ
- Th o lu n đa ra các m c tiêu l n nh có s góp m t c a c qu n lý l n nhân viên.ả ậ ư ụ ớ ỏ ự ặ ủ ả ả ẫ
- Ch d n cách th c th c hi n m c tiêu cho nhân viênỉ ẫ ứ ự ệ ụ
- Nhân viên ti n hành, đo đc k t qu th ng xuyênế ạ ế ả ườ
- Nghi m thu th ng xuyên liên t c. Nhà qu n lý góp ý hoàn thi n cho nhân viênệ ườ ụ ả ệ
Các l u ý khi nghi m thu đánh giá nhân viênư ệ
Công vi c nghi m thu đánh giá tuy là b t bu c nh ng cũng là m t yêu c u nh y c m, do liênệ ệ ắ ộ ư ộ ầ ạ ả
quan đn nhi u y u t . Trong quá trình nghi m thu đánh giá, ho c c khi ph ng v nế ề ế ố ệ ặ ả ỏ ấ
đánh giá nhân viên, nhà qu n tr nhân s c n ph i l u ý t i nh ng v n đ sau đ khaiả ị ự ầ ả ư ớ ữ ấ ề ể
thác và truy n đt thông tin đc t t nh t:ề ạ ượ ố ấ
Nh ng vi c nên / khuy n khích làmữ ệ ế
• Chu n b tr c các khâu ph ng v n, ch đng thêm vào đó nh ng câu h i yêu c u nhânẩ ị ướ ỏ ấ ủ ộ ữ ỏ ầ
viên ch đng đánh giá b n thânủ ộ ả
• Thông báo tr c và kêu g i s tham gia đóng góp c a toàn th nhân viên.ướ ọ ự ủ ể
• Chú tr ng vào c h i phát tri n b n thân cho nhân viênọ ơ ộ ể ả
• Th hi n s trân tr ng n l c c a nhân viên tr c khi đa ra các đánh giá tiêu c c h nể ệ ự ọ ỗ ự ủ ướ ư ự ơ
• H n ch phê phán nhân viên b ng ngôn ng gay g tạ ế ằ ữ ắ
• H tr thi t l p m c tiêu và tri n khai ph ng án hành đng cho nhân viênỗ ợ ế ậ ụ ể ươ ộ
• C n th ng xuyên gi i đáp, kh o sát và tìm ra đi m y u c a nhân viên đ ng i l i, nóiầ ườ ả ả ể ế ủ ể ồ ạ
chuy n r i kh c ph cệ ồ ắ ụ
• S d ng công c h tr phù h pử ụ ụ ỗ ợ ợ
Nh ng đi u không nên làm khi ph ng v n nhân viênữ ề ỏ ấ
• Thuy t gi ng, đánh giá cá nhân v nhân viênế ả ề
• Quá trình ph ng v n l n x n, b l n gi a nhi u v n đỏ ấ ộ ộ ị ẫ ữ ề ấ ề
• Đc chi m cu c trò chuy n.ộ ế ộ ệ
Trong bu i trao đi, nhân viên tham gia góp ý và phát bi u càng nhi u càng giúp bu i nghi mổ ổ ể ề ổ ệ
thu tr nên hi u qu . Ng i qu n lý và nhà qu n tr nhân s c n hi u và l ng nghe chở ệ ả ườ ả ả ị ự ầ ể ắ ứ
không ph i ra s c phê phán và bác b ý ki n c a nhân viên. N u có s b t đng, nên đaả ứ ỏ ế ủ ế ự ấ ồ ư
ra lý do h p lý. Bu iợ ổ nghi m thu s hi u qu h n n u nêu đc nhi u m c tiêu c thệ ẽ ệ ả ơ ế ượ ề ụ ụ ể
và gi i pháp kh c ph c các khó khăn hi n có.ả ắ ụ ệ
K t lu nế ậ
Có nhi u t li u tham kh o cho các ph ng pháp đánh giá nhân viên, có th giúp các nhà qu nề ư ệ ả ươ ể ả
tr nhân s c a các doanh nghi p t đó đa ra các chi n l c c th đ c i thi n năngị ự ủ ệ ừ ư ế ượ ụ ể ể ả ệ
su t làm vi c c a t ng thành viên trong công ty. Mong r ng b n s có th l a ch nấ ệ ủ ừ ằ ạ ẽ ể ự ọ
đc ph ng pháp phù h p nh t v i doanh nghi p c a mình.ượ ươ ợ ấ ớ ệ ủ
