7 PH NG PHÁP ĐÁNH GIÁ NHÂN VIÊN HI U QUƯƠ Ệ Ả
NH T CHO DOANH NGHI PẤ Ệ
Ph ng pháp đánh giá nhân viên hi u qu giúp b n có th nhìn nh n m t cách tr c quan,ươ ệ ả ạ ể ậ ộ ự
chính xác và khách quan nh t v hi u su t làm vi c c a nhân viên. T đó, b n m i có thấ ề ệ ấ ệ ủ ừ ạ ớ ể
đng viên và phát tri n nhân viên t t h n.ộ ể ố ơ
1. Ph ng pháp x p h ng c p b cươ ế ạ ấ ậ
Đây là ph ng pháp đánh giá nhân viên đn gi n nh t. Ph ng pháp này th ng đc ápươ ơ ả ấ ươ ườ ượ
d ng cho các doanh nghi p nh . B i vì các công vi c c a t ng b ph n, cá nhân khá đnụ ệ ỏ ở ệ ủ ừ ộ ậ ơ
gi n, rõ ràng. Đng th i s l ng nhân viên r t ít. B n ch c n so sánh hi u qu làm vi cả ồ ờ ố ượ ấ ạ ỉ ầ ệ ả ệ
c a các nhân viên v i nhau. Sau đó, b n s x p h ng tăng d n t ng i y u nh t đn ng iủ ớ ạ ẽ ế ạ ầ ừ ườ ế ấ ế ườ
gi i nh t ho c ng c l i. Các tiêu chí x p h ng có th là doanh s , ch t l ng tuy n d ng;ỏ ấ ặ ượ ạ ế ạ ể ố ấ ượ ể ụ
ngân sách ti t ki m h ng năm…ế ệ ằ
Tuy nhiên, ph ng pháp đánh hi u qu công vi c này không th áp d ng cho các doanhươ ệ ả ệ ể ụ
nghi p v a và l n. B i vì s l ng nhân viên khá nhi u, công vi c l i ph c t p h n.ệ ừ ớ ở ố ượ ề ệ ạ ứ ạ ơ
2. Ph ng pháp so sánh c pươ ặ
Ph ng pháp đánh giá nhân viên này khách quan và chính xác h n. X p h ng chéo cũngươ ơ ế ạ
t ng t nh x p h ng c p b c. Tuy nhiên, ph ng pháp này so sánh t t c nhân viên v iươ ự ư ế ạ ấ ậ ươ ấ ả ớ
nhau. Nh th , tính chính xác, khách quan và công b ng c a ph ng pháp này r t cao.ờ ế ằ ủ ươ ấ
C th , b n s thi t l p m t ma tr n nh hình bên d i. Sau đó, b n s so sánh t ng c pụ ể ạ ẽ ế ậ ộ ậ ư ướ ạ ẽ ừ ặ
nhân viên v i nhau và cho đi m. Sau đó, b n s c ng các k t qu l i r i x p h ng các nhânớ ể ạ ẽ ộ ế ả ạ ồ ế ạ
viên.
M c dù, đây là ph ng pháp đánh giá nhân viên r t chính xác nh ng b n nên h n ch sặ ươ ấ ư ạ ạ ế ử
d ng. B i vì khi so sánh các nhân viên này, b n s làm gi m sút tinh th n làm vi c và sụ ở ạ ẽ ả ầ ệ ự
đoàn k t c a nhân viên. Nhân viên s tìm m i cách đ v t m t nhau. Th m chí, h có thế ủ ẽ ọ ể ượ ặ ậ ọ ể
ch i x u nhau. Do đó, ph ng pháp này r t nên h n ch đi v i các doanh nghi p l n.ơ ấ ươ ấ ạ ế ố ớ ệ ớ
3. Ph ng pháp b ng đi mươ ả ể
Đây là ph ng pháp đánh giá nhân viên d a trên m t s tiêu chí do nhà qu n tr đt ra. Đó cóươ ự ộ ố ả ị ặ
th là kh i l ng công vi c, tác phong, ch t l ng, hành vi… Ph ng pháp này k t h p r tể ố ượ ệ ấ ượ ươ ế ợ ấ
t tố Quy trình đánh giá nhân viên c a doanh nghi p.ủ ệ
Bên ngoài có v nh ph ng pháp này gi ng v i x p h ng c p b c. Th nh ng b n ch tẻ ư ươ ố ớ ế ạ ấ ậ ế ư ả ấ
bên trong l i hoàn toàn khác. Ph ng pháp b ng đi m mang tính cá nhân nhi u h n. Trongạ ươ ả ể ề ơ
khi đó ph ng pháp x p h ng c p b c mang tính t ng quát nhi u h n. Đc bi t, b n ch c nươ ế ạ ấ ậ ổ ề ơ ặ ệ ạ ỉ ầ
nhìn vào các tiêu chí đánh giá c a hai ph ng pháp là có th th y ngay. Do đó, ph ng phápủ ươ ể ấ ươ
này khá thích h p v i doanh nghi p v a.ợ ớ ệ ừ
4. Ph ng pháp l u giươ ư ữ
Đây là ph ng pháp đánh giá nhân viên song hành v iươ ớ Quy trình đánh giá nhân viên ho c hu nặ ấ
luy n nhân viên. Khác v i nhi u ph ng pháp, b n s ch đánh nh ng đi m u đi m v tệ ớ ề ươ ạ ẽ ỉ ữ ể ư ể ượ
tr i ho c l i l m c a nhân viên. Nh ng k t qu bình th ng b n không c n quan tâm.ộ ặ ỗ ầ ủ ữ ế ả ườ ạ ầ
Ph ng pháp r t thích h p n u b n đang trong giai đo n hu n luy n nhân viên.ươ ấ ợ ế ạ ạ ấ ệ
5. Ph ng pháp quan sátươ
Đây là ph ng pháp đánh giá nhân viên thiêng v đnh tính. Do đó ph ng pháp này s thíchươ ề ị ươ ẽ
h p các ngành d ch v h n là nh ng ngành công nghi p, nông nghi p. C th , b n s đ raợ ị ụ ơ ữ ệ ệ ụ ể ạ ẽ ề
m t s tiêu chí, quan đi m đ quan sát. Sau đó b n s đm t n s các hành vi.ộ ố ể ể ạ ẽ ế ầ ố
Latham và Wexley đã đa ra nh ng hành vi c n quan sát c a m t nhân viên n u ăn trongư ữ ầ ủ ộ ấ
khách s n:ạ
Không đ khách phàn nàn v ch t l ng món ănể ề ấ ượ
Trình bày món ăn đp m tẹ ặ
Không lãng phí nguyên v t li uậ ệ
Chu n b s n cho b a sauẩ ị ẵ ữ
V sinh b n ch u s ch s , không thò tay vào th c ănệ ồ ậ ạ ẽ ứ
6. Ph ng pháp qu n tr theo m c tiêu (MBO)ươ ả ị ụ
Ph ng pháp đánh giá nhân viên này t ng t nh Quy trình đánh giá nhân viên. Vì th ,ươ ươ ự ư ế
KynaBIz tin r ng b n đã bi t r t rõ ph ng pháp này qua bài vi t tr c. Đây là ph ng phápằ ạ ế ấ ươ ế ướ ươ
xu t hi n r t nhi u các doanh nghi p v a và l n.ấ ệ ấ ề ở ệ ừ ớ
u đi m l n nh t c a ph ng pháp này là đm b o m c tiêu chung c a doanh nghi p luônƯ ể ớ ấ ủ ươ ả ả ụ ủ ệ
đúng ti n đ. Đng th i có s t ng tác, giúp đ gi a nhà qu n tr v i nhân viên. Tuy nhiên,ế ộ ồ ờ ự ươ ỡ ữ ả ị ớ
nh c đi m l n nh t c a ph ng pháp này là ph thu c r t nhi u vào ban qu n tr .ượ ể ớ ấ ủ ươ ụ ộ ấ ề ả ị
N u nh ban qu n tr đt ra m c tiêu không h p lý, chi n l c không đúng đăn có th d nế ư ả ị ặ ụ ợ ế ượ ể ẫ
t i k t qu c m t năm làm vi c b đ sông đ b . Đây cũng là m t trong nh ng lí do mà nhàớ ế ả ả ộ ệ ị ổ ổ ể ộ ữ
t v n qu n tr huy n tho i Peter F.Drucker đã t ng nói: “90% doanh nghi p th t b i là l i ư ấ ả ị ề ạ ừ ệ ấ ạ ỗ ở
nhà qu n tr ”. Đi u này có th đi ng c v i nh ng suy nghĩ và hành đng c a nhi u chả ị ề ể ượ ớ ữ ộ ủ ề ủ
doanh nghi p Vi t Nam. Nh ng đó là s th t. Đa ph n s th t b i c a doanh nghi p là doệ ở ệ ư ự ậ ầ ự ấ ạ ủ ệ
s y u kém c a ban qu n tr .ự ế ủ ả ị
7. Ph ng pháp đánh giá hi u su t b ng các ch s tr ng y u (KPI)ươ ệ ấ ằ ỉ ố ọ ế
Đây có l là ph ng pháp đánh giá nhân viên mà b n nghe nhi u nh t. B i vì thu t ng KPIẽ ươ ạ ề ấ ở ậ ữ
không ch quen thu c v i b ph n nhân l c mà còn v i t t c b ph n khác. Tuy nhiên,ỉ ộ ớ ộ ậ ự ớ ấ ả ộ ậ
ph ng pháp đánh giá nhân viên b ng KPI ph c t p h n nh ng gì b n t ng. Nhi u doanhươ ằ ứ ạ ơ ữ ạ ưở ề
nghi p v a và nhệ ừ ỏ ch l m d ngỉ ạ ụ thu t ng này ch th c s không ph i đánh giá hi u su tậ ữ ứ ự ự ả ệ ấ
b ng KPI. Ph ng pháp đánh giá h s d ng ch là m t trong năm ph ng pháp đu. Nh ngằ ươ ọ ử ụ ỉ ộ ươ ầ ữ
doanh nghi p t t h n thì s s d ng MBO.ệ ố ơ ẽ ử ụ
R t ít doanh nghi p có th t o ra m t b ch s KPI và đo l ng hi u qu . Th ng ch cóấ ệ ể ạ ộ ộ ỉ ố ườ ệ ả ườ ỉ
các doanh nghi p v a và l n làm đc đi u này. B i vì đ có th thi t l p KPI hi u qu ,ệ ừ ớ ượ ề ở ể ể ế ậ ệ ả
b n c n ph i hi u rõ công vi c c a t ng nhân viên, đòi h i b n ph i có s ph i h p ch tạ ầ ả ể ệ ủ ừ ỏ ạ ả ự ố ợ ặ
ch v i ban qu n tr .ẽ ớ ả ị
Đu tiên, b n c n có m t b h s KPI bao g m:ầ ạ ầ ộ ộ ồ ơ ồ
Tên ng i ch u trách nhi m KPIườ ị ệ
Mô t KPIả
Công th c tính KPIứ
Đn v đo l ngơ ị ườ
T n su t đo l ngầ ấ ườ
S li u năm hi n t iố ệ ệ ạ
Ch tiêu k ho chỉ ế ạ
Các ch ng trình hành đng đ đt ch tiêu k ho cươ ộ ể ạ ỉ ế ạ
Bây gi , b n và KynaBiz s cùng b t tay vào th c hi n xây d ng KPIờ ạ ẽ ắ ự ệ ự
B c 1: Xác đnh các m c tiêu tr ng y u c a công vi cướ ị ụ ọ ế ủ ệ
B c này t ng t nh thi t l p m c tiêu trongướ ươ ự ư ế ậ ụ quy trình đánh giá hi u su t làm vi cệ ấ ệ . Từ
m c tiêu chung c a t ch c b n ch c n thi t l p các m c tiêu cá nhân. Sau đó đa ra các tiêuụ ủ ổ ứ ạ ỉ ầ ế ậ ụ ư
chu n đ đánh giá, đo l ng.ẩ ể ườ
B c 2: Phân lo i m c đ th a mãn m c tiêu khi th c hi n công vi cướ ạ ứ ộ ỏ ụ ự ệ ệ
Sau khi đã đa ra các tiêu chu n đ đánh giá, b n có th phân m i m c tiêu thành 5 c p đ.ư ẩ ể ạ ể ỗ ụ ấ ộ
Đó là xu t s c; t t; đt yêu c u; c n c i thi n và làm vi c kém. N u nh nhân viên hoànấ ắ ố ạ ầ ầ ả ệ ệ ế ư
thành t ng đi 100% các ch tiêu đ ra, b n ch đánh giá là đt yêu c u (3 đi m). Làm vi cươ ố ỉ ề ạ ỉ ạ ầ ể ệ
kém (1 đi m) khi nhân viên đó làm vi c quá t , thái đ làm vi c l i r t kém. N u nh nhânể ệ ệ ộ ệ ạ ấ ế ư
viên ch hoàn thành ch a t i 80% m c tiêu đ ra b n nên cho 2 đi m và tìm cách giúp đ h .ỉ ư ớ ụ ề ạ ể ỡ ọ
N u nh nhân viên v t xa nh ng gì b n mong đi, b n có thế ư ượ ữ ạ ợ ạ ể
B c 3: Thi t lâp tr ng s cho t ng m c ti uướ ế ọ ố ừ ụ ệ
M i m t m c tiêu b n đ ra đu có t m quan tr ng khác nhau. M c đ quan tr ng này s tùyỗ ộ ụ ạ ề ề ầ ọ ứ ộ ọ ẽ
thu c vào t ng công vi c c a t ng cá nhân. Đây là ph n mà nhi u doanh nghi p th ng m cộ ừ ệ ủ ừ ầ ề ệ ườ ắ
ph i sai l m. B i vì h th ng cho các tr ng s d a theo quan đi m cá nhân.ả ầ ở ọ ườ ọ ố ự ể
Đi u này hoàn toàn không chính xác. B i vì n u nh v y thì các ch s s thành đnh tính dùề ở ế ư ậ ỉ ố ẽ ị
cho b n có đnh l ng. Do đó b h s KPI c a b n s vô giá tr . Vì nó đã đi l ch h ng banạ ị ượ ộ ồ ơ ủ ạ ẽ ị ệ ướ
đu so v i ý nghĩa khách quan, chính xác c a nó. Mu n có đc tr ng s chính xác, b n cóầ ớ ủ ố ượ ọ ố ạ
th tham kh o các cách sau:ể ả
Áp đt t l ph n trăm tr c ti p cho m i m c tiêu: Khi làm cách này b n điặ ỉ ệ ầ ự ế ỗ ụ ạ ố
chi u v i chi n l c, m c tiêu c a doanh nghi p. Đng th i, b n ph i tham kh o cácế ớ ế ượ ụ ủ ệ ồ ờ ạ ả ả
tài li u và ý ki n chuyên gia.ệ ế
