
Bài giảng AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG XÂY DỰNG 284
CHƯƠNG VII:
KỸ THUẬT PHÒNG CHÁY VÀ CHỮA CHÁY
Bài 1. KHÁI NIỆM VỀ CHÁY NỔ
I. Bản chất của sự cháy:
Sựcháy là quá trình lý hoá phứctạpmàcơsởcủanólà
phảnứng ôxy hoá xảy ra 1 cách nhanh chóng có kèm
theo sựtoảnhiệt và phát ra tia sáng.
Trong điềukiệnbìnhthường, sựcháy xuấthiệnvàtiếp
diễntrongtổhợpgồmcóchất cháy, không khí và nguồn
gây lửa.
Quá trình hoá họccủasựcháy có kèm theo quá trình
biếnđổilýhọcnhưchấtrắn cháy thành chấtlỏng, chất
lỏng cháy bịbay hơi.

Bài giảng AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG XÂY DỰNG 285
1. Diễnbiến quá trình cháy:
Quá trình cháy củavậtrắn, lỏng, khí đềugồmcónhững
giai đoạnsau:
Ôxy hoá.
Tựbốccháy.
Cháy.
Quá trình cháy củavậtrắn, chấtlỏng và khí có thểtóm
tắttrongsơđồbiểudiễnsau:

Bài giảng AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG XÂY DỰNG 286

Bài giảng AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG XÂY DỰNG 287
Tuỳtheo mứcđộ tích luỹnhiệttrongquátrìnhôxyhoá
làm cho tốcđộ phảnứng tăng lên, chuyểnsanggiai
đoạntựbốccháyvàxuấthiệnngọnlửa.
Phảnứng hoá họcvàhiệntượng vật lý trong quá trình
cháy còn có thểgây ra nổ.Nólàsựbiểnđổivềmặthoá
họccủacácchất. Sựbiếnđổinàyxảyratrong1thời
gian rấtngắn1.10
-3-1.10-5svới1tốcđộ mạnh toảra
nhiềuchấtởthểkhí đãbịđốtnóngđến 1 nhiệtđộ cao.
Do đósinhraáplựcrấtlớnđốivớimôitrường xung
quanh dẫnđếnhiệntượng nổ.

Bài giảng AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG XÂY DỰNG 288
2. Quá trình phát sinh ra cháy:
Nhiệtđộ tựbốccháycủacácchất cháy thì rấtkhác
nhau: 1 sốchấtcaohơn500
oC, 1 sốkhác thì thấphơn
nhiệtđộ bình thường.
Theo nhiệtđộ tựbốccháy,tấtcảcác chất cháy chia làm
2 nhóm:
Các chất có nhiệtđộ tựbốccháycaohơn nhiệtđộ ở
môi trường xung quanh chúng, các chấtnàycóthể
tựbốccháydokếtquảđốtnóngtừbên ngoài.
Các chấtcóthểtựbốc cháy không cầnđốtnóngvì
môi trường xung quanh đãđốt nóng chúng đến
nhiệtđộ tựbốc cháy, những chấtnàygọilàchấttự
cháy.