BÀI 2 BẢO HIỂM HÀNG HẢI

Giảng viên: ThS. Nguyễn Thành Vinh

v1.0013111228

1

Trường ĐH Kinh tế Quốc dân

TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG

Tai nạn đâm va vào tàu biển

Ngày 20/08/2011, hai tàu An Nam và Bình Minh đâm va nhau. Theo biên bản giám định, mỗi tàu lỗi 50%. Thiệt hại các bên như sau:

Thiệt hại Thân tàu Kinh doanh Tổng

Tàu An Nam 10.000 USD 4.000 USD 14.000 USD

20.000 USD 8.000 USD 28.000 USD Tàu Bình Minh

Tàu An Nam mua bảo hiểm thân tàu ngang giá trị theo điều kiện bảo hiểm ITC tại công ty bảo hiểm Bảo Việt Hải Phòng từ ngày 12/07/2011 đến ngày 12/07/2012. Tàu Bình Minh mua bảo hiểm thân tàu ngang giá trị theo điều kiện bảo hiểm ITC tại công ty bảo hiểm Pjico Đà Nẵng với thời hạn 12 tháng từ ngày 09/09/2010.

1. Trách niệm của các chủ tàu sau vụ tai nạn đâm va như thế nào?

2. Trách niệm của các công ty bảo hiểm theo các hợp đồng bảo hiểm như

v1.0013111228

2

thế nào?

MỤC TIÊU

Trình bày được các khái niệm trong bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển;

Phân loại các rủi ro và tổn thất trong bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển;

• Các bước phân bổ tổn thất chung;

• Nắm vững các điều kiện bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển

bằng đường biển;

• Trình bày được các khái niệm trong bảo hiểm thân tàu biển;

• Nắm vững các điều kiện bảo hiểm thân tàu biển;

• Các bước giải quyết tai nạn đâm va;

v1.0013111228

3

Trình bày được các khái niệm trong bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ tàu và hội bảo hiểm P&I.

NỘI DUNG

Bảo hiểm hàng hóa xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển

v1.0013111228

44

Bảo hiểm tàu biển

1. BẢO HIỂM HÀNG HÓA XUẤT KHẨU VẬN CHUYỂN BẰNG ĐƯỜNG BIỂN

1.1. Vì sao phải bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển

1.2. Các loại rủi ro và các loại tổn thất

1.3. Điều kiện bảo hiểm

v1.0013111228

55

1.4. Giá trị bảo hiểm, số tiền bảo hiểm, phí bảo hiểm

1.1. VÌ SAO PHẢI BẢO HIỂM HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU VẬN CHUYỂN BẰNG ĐƯỜNG BIỂN

Phương thức vận tải đường biển có nhiều ưu điểm nhưng kèm theo nhiều nhược điểm:

• Ưu điểm:

 Vận chuyển nhiều chủng loại hàng hóa;

 Nhiều chuyến hàng trên một tuyến đường;

 Chi phí thấp.

• Nhược điểm:

 Thời gian dài;

 Rủi ro cao;

 Tổn thất lớn.

v1.0013111228

6

Do đó, cần thiết phải bảo hiểm cho hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển.

1.2. CÁC LOẠI RỦI RO VÀ CÁC LOẠI TỔN THẤT

Các loại rủi ro:

• Phân loại theo nguyên nhân:

 Do thiên tai;

 Do tai nạn bất ngờ trên biển;

 Do con người.

• Phân loại theo nghiệp vụ bảo hiểm:

 Rủi ro chính được bảo hiểm;

 Rủi ro phụ có thể được bảo hiểm;

 Rủi ro được bảo hiểm trong trường hợp

đặc biệt;

v1.0013111228

7

 Rủi ro loại trừ.

1.2. CÁC LOẠI RỦI RO VÀ CÁC LOẠI TỔN THẤT (tiếp theo)

Các loại tổn thất:

Phân loại theo quy mô, mức độ tổn thất: •

 Tổn thất bộ phận;

 Tổn thất toàn bộ.

• Phân loại theo trách nhiệm đối với tổn thất:

 Tổn thất riêng;

v1.0013111228

8

 Tổn thất chung.

1.3. BỘ ĐIỀU KIỆN BẢO HIỂM

ICC.1963 ICC.1982

Điều kiện FPA Điều kiện C

Điều kiện WA Điều kiện B

v1.0013111228

9

Điều kiện AR Điều kiện A

SO SÁNH CÁC ĐIỀU KHOẢN A,B,C CỦA ICC1.11982

Các rủi ro

A

B

C

1. Những mất mát, hư hại hàng hóa hợp lý quy cho là:

Cháy hoặc nổ

Mắc cạn, chìm lật

Đâm va vào bất kể vật thẻ gì khác (trừ nước)

Dỡ hàng tại cảng lánh nạn

x x x x x x

x x x x x x

x x x x x -

Phương tiện vận chuyển bộ bị lật đổ hay trật bánh

Động đất, núi lửa phun, sét đánh

2. Mất mát, hư hại hàng hóa gây ra bởi:

Hy sinh tổn thất chung

Ném hàng ra khỏi tàuhoặc nước cuốn trôi khỏi tàu

Nước biển, sông hồ xâm nhập vào hầm tàu

x x x x x NĐBH

x x x - - NĐBH

x x - - - NĐBH

3. Mất nguyên kiện hàng khi xếp dỡ chuyển tải

4. Rủi ro bất ngờ khác

Trách nhiệm chứng minh tổn thất

v1.0013111228

10

1.4. GIÁ TRỊ BẢO HIỂM, SỐ TIỀN BẢO HIỂM, PHÍ BẢO HIỂM

• Giá trị bảo hiểm của hàng hoá xuất nhập khẩu được xác định trên cơ sở giá trị thực tế của lô hàng, cước phí vận chuyển, phí bảo hiểm và các chi phí liên quan khác (giá CIF).

Số tiền bảo hiểm là số tiền được đăng ký bảo hiểm, ghi trong hợp đồng bảo hiểm.

v1.0013111228

11

Phí bảo hiểm là một khoản tiền do người tham gia bảo hiểm nộp cho doanh nghiệp bảo hiểm để hàng hóa được bảo hiểm.

2. BẢO HIỂM TÀU BIỂN

2.1. Bảo hiểm thân tàu

v1.0013111228

12

2.2. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ tàu

2.1. BẢO HIỂM THÂN TÀU

Đối tượng bảo hiểm

v1.0013111228

13

Bảo hiểm thân tàu thủy có đối tượng bảo hiểm là toàn bộ con tàu biển, bao gồm: vỏ tàu, máy móc, trang thiết bị thông thường đi biển và phục vụ kinh doanh (không bao gồm vật dụng và tài sản cá nhân).

2.1. BẢO HIỂM THÂN TÀU

Các điều kiện bảo hiểm thân tàu

Phạm vi Bảo hiểm

TLO

FOD

FPA

ITC

X

X

X

X

1. Tổn thất toàn bộ thực tế

X

X

X

X

2. Tổn thất toàn bộ ước tính

X

X

X

X

3. Chi phí cứu nạn

-

X

X

X

4. Chi phí đề phòng hạn chế tổn thất

-

X

X

X

5. Chi phí tố tụng

-

X

X

X

6. Chi phí trách nhiệm đâm va (TNDS)

-

X

X

X

7. Chi phí đóng góp tổn thất chung

-

-

X

X

8. Tổn thất bộ phận do hành động tổn thất chung

-

-

X

X

9. Tổn thất riêng vì đâm va, cứu hỏa khi cứu nạn

-

-

-

X

10. TTBP khác do hành động TTC (ngoài 8)

-

-

-

X

11. Tổn thất riêng vì mọi rủi ro tai nạn (ngoài 9)

v1.0013111228

14

2.2. BẢO HIỂM TRÁCH NHIỆM DÂN SỰ CỦA CHỦ TÀU

Đối tượng bảo hiểm:

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ tàu là bảo thường của chủ tàu cho hiểm trách nhiệm bồi người thứ ba khi đưa tàu vào hoạt động gây thiệt hại cho người này.

v1.0013111228

15

Hội bảo hiểm P and I

2.2. BẢO HIỂM TRÁCH NHIỆM DÂN SỰ CỦA CHỦ TÀU

Tai nạn đâm va và cách giải quyết

Cả hai không có lỗi

• Tổn thất bên nào bên đó chịu

Một tàu có lỗi

• Tự chịu thiệt hại của bản thân

• Bồi thường toàn bộ thiệt hại cho bên kia

Cả hai cùng có lỗi

• Giải quyết theo trách nhiệm chéo

v1.0013111228

16

• Giải quyết theo trách nhiệm đơn

GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG

Câu hỏi

Vụ tai nạn đâm va được giải quyết theo trách nhiệm chéo

1. Trách nhiệm của các chủ tàu sau vụ tai nạn đâm va như thế nào?

2. Trách nhiệm của các công ty bảo hiểm theo các hợp đồng bảo hiểm như thế nào?

Trả lời

• Trách nhiệm của các chủ tàu:

Trách nhiệm tàu An Nam với Bình Minh = 50%(20.000 + 8.000) = 14.000

Trách nhiệm tàu Bình Minh với An Nam = 50%(10.000 + 4.000) = 7.000

• Trách nhiệm của các công ty bảo hiểm:

Bảo Việt Hải Phòng bồi thường tàu An Nam :

Thân tàu: 10.000

3/4 Trách nhiệm dân sự: 3/4 (14.000)

Pjico Đà Nẵng bồi thường tàu Bình Minh :

Thân tàu: 20.000

v1.0013111228

17

3/4 Trách nhiệm dân sự: 3/4(7.000)

CÂU HỎI MỞ

Là một doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu ô tô từ Nhật Bản, bạn chọn điều kiện giao hàng FOB hay CIF?

Gợi ý trả lời

Tùy và khả năng và mối quan hệ trong thuê tàu và mua bảo hiểm mà doanh nghiệp lựa chọn điều kiện giao hàng phù hợp.

v1.0013111228

18

• Nếu có thể thuê tàu với giá rẻ hơn và mua bảo hiểm với mức phí thấp hơn so với công ty xuất khẩu bên Nhật thì doanh nghiệp nhập khẩu nên lựa chọn điều kiện FOB.

CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1

Theo các điều kiện thương mại Quốc tế "Incoterms 2000", thì điều kiện giao hàng FOB quy định như thế nào?

A. Vận chuyển và bảo hiểm do người bán đảm nhận

B. Vận chuyển và bảo hiểm do người mua đảm nhận

C. Vận chuyển do người mua đảm nhận, bảo hiểm do người bán đảm nhận

D. Vận chuyển do người bán đảm nhận, bảo hiểm do người mua đảm nhận

Trả lời:

• Đáp án đúng là B: Vận chuyển và bảo hiểm do người mua đảm nhận

v1.0013111228

19

• Vì: đây là nội dung của điều kiện giao hàng FOB.

CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 2

Rủi ro được bảo hiểm trong trường hợp đặc biệt là:

A. Rủi ro bảo hiểm riêng

B. Rủi ro thông thường được bảo hiểm

C. Rủi ro không được bảo hiểm

D. Rủi ro hàng hải

Trả lời:

• Đáp án đúng là A: Rủi ro bảo hiểm riêng

v1.0013111228

20

Vì: đây là những rủi ro loại trừ đối với bảo hiểm hàng hải. Đó là các rủi ro đặc biệt, phi hàng hải như chiến tranh, đình công, bạo loạn… Các rủi ro này chỉ được bảo hiểm nếu có mua riêng, mua thêm. Khi chỉ mua bảo hiểm hàng hải thì những rủi ro này bị loại trừ.

CÂU HỎI TỰ LUẬN

Sự cần thiết khách quan của bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển tại Việt Nam hiện nay?

Gợi ý trả lời

• Hiện nay 90% lượng hàng xuất nhập khẩu sử dụng phương tiện chuyên chở bằng

đường biển.

v1.0013111228

21

• Nhưng phương thức vận chuyển này gặp nhiều rủi ro, thời gian vận chuyển dài, khả năng cứu hộ khó khăn, giá trị hàng hóa lớn, vì vậy khi xảy ra thiệt hại để lại hậu quả nặng nề cho chủ hàng. Do đó cần thiết phải bảo hiểm cho hàng hóa.

TÓM LƯỢC CUỐI BÀI

• Bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển

 Vì sao phải bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển?

 Các loại rủi ro và các loại tổn thất;

 Điều kiện bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu vận chuyển bằng đường biển;

 Giá trị bảo hiểm, số tiền bảo hiểm, phí bảo hiểm.

• Bảo hiểm tàu biển

 Đối tượng bảo hiểm thân tàu;

 Các điều kiện bảo hiểm thân tàu;

 Đối tượng bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ tàu;

 Hội bảo hiểm tương hỗ P&I;

v1.0013111228

22

 Cách thức giải quyết tai nạn đâm va.