Bài 4
PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC TRẺ KHIẾM THÍNH
• Kể tên nhóm phương pháp và các phương pháp cụ thể trong mỗi nhóm
• Trình bày và lấy ví dụ minh họa cho những điều kiện để sử dụng phương pháp hiệu quả
• Nhận ra các phương pháp trong thực tế
Mục tiêu
Các phương pháp
1.1 Quan sát 1.2 Xem tranh ảnh, phim 1.3 Làm mẫu
1.Trực quan
2.1 HĐ với đồ vật 2.2 Tạo hình 2.3 Trò chơi 2.4 Bài tập 2.5 Thí nghiệm đơn giản
2. Thực 2. Thực hành hành
3.1 Hướng dẫn bằng lời, chỉ dẫn 3.2 Đàm thoại 3.3 Kể chuyện
3.Dùng 3.Dùng lời lời
1. Trực quan 1.1 Quan sát 1. Trực quan
Mục đích quan sát
1
2
3
ự
ố
i
Hình thành ệ m i quan h logic ữ gi a các hi n tệ ư ngợ và tính ch tấ
đ i,ổ S thay ổ ủ bi n ế đ i c a các đ i tố ư ng ợ ế ớ trong th gi xung quanh
ệ
Hình thành bi u tể ư ng ợ v ề tính ch t vàấ ch t lấ ư ng ợ c a ủ ự ậ s v thi n tư ngợ
Điều kiện đảm bảo hiệu quả quan sát
ế ạ
ọ ự đ i tố ư ng ợ
ể • T ch c ổ ứ • + T p trung s chú ý ậ ủ c a tr ự ẻ đ n ế đ i tố ư ng;ợ
• L p k ho ch ậ • + Ch n l a và kh i lố ư ng bi u ợ tư ng;ợ
ụ đích ề ệ ọ
• + Quan sát luôn g n ắ li n v i vi c g i tên đ i tố ư ng quan sát; ớ
ớ ợ • + Đ nh h ị ờ ằ b ng l ư ng quan sát ỏ i, câu h i.
• + Xác đ nh m c ị quan sát; • + Trình t ợ h p v i ệ ố ự quan sát phù ố ượ ớ đ i t ng; • + H th ng câu h i. ỏ
1.2 Xem tranh, phim
Mục đích xem tranh, phim
1
2
3
Phong phú
ệ ố H th ng và t ng ổ h pợ
Hình thành bi u tể ư ng ợ ề ự ậ (V s v t, hi n tệ ư ng ợ không th ể nhìn th y ấ ự ế tr c ti p)
Lựa chọn tranh ảnh
+ Phù hợp nội dung + Sáng rõ, nổi bật đối tượng cần quan sát + Đa dạng, phong phú => khái quát + Hệ thống, logic
5 bước Xem phim
Bước 5
Bước 1
Bước 3
Bước 4
Bước 2
Khi xem ầ l n 2 : GV c ụ ể th hoá n i ộ dung
ế ậ Thi t l p câu chuy n ệ k ;ể ạ T o hình ẽ ặ (v , n n…) ữ nh ng nhân ậ v t trong phim.
Sau khi xem l n ầ 2: Th o ả ề ậ lu n v ộ n i dung khái quát
Đàm tho i ạ trư c ớ khi xem phim + Xem l n 1ầ
Sau khi xem l n ầ 1: Th o ả ề ậ lu n v c m ả nghĩ, thái độ
1.3 Làm mẫu
tình huoáng coù theå xaûy ra
• + Phaân tích haønh ñoäng maãu, chia
nhoû neáu caàn
• + Phaûi chính xaùc, nhaát quaùn ôû caùc
laàn laøm maãu.
• + GV neân thu huùt söï chuù yù cuûa treû
khi laøm maãu
• + Haønh ñoäng luoân ñöôïc keát hôïp vôùi lôøi moâ taû, giaûi thích aên khôùp vôùi thao taùc ñang dieãn ra.
• + Sau khi GV laøm maãu coù theå môøi
moät vaøi treû laøm ñeå söûa sai (neáu
coù).
Yêu cầu khi làm mẫu • + Döï kieán trình töï laøm maãu, nhöõng
Thực hành
- Mỗi nhóm chọn 1 đối tượng để tập sử
dụng phương pháp quan sát.
- Thực hiện theo các mục đích của quan
sát và đánh giá dựa trên những điều kiện đảm bảo hiệu quả quan sát
2. Thực hành
ủ
2.1 Hành động với đồ vật ứ ề đ c ặ
ể
Hình thành và c ng c ki n th c v đi m, tính ch t c a
ố ế ồ ậ ấ ủ đ v t.
ứ ề
ế
đ ồ
Làm phong phú hơn ki n th c v các ộ ậ v t quen thu c
Mục Mục đíchđích
ẩ ự
ạ
ể Thúc đ y s phát tri n các d ng tri giác khác nhau
ợ
ừ
ộ đư c ý nghĩa các t
và
ẻ Giúp tr lĩnh h i các câu th hi n t
ể ệ ương ngứ
2.2 Bài tập -Trò chơi
ụ
ố ữ ủ
ộ ế ả ụ đích gi
M c đích ứ đã h cọ ự Tích c c hoá, c ng c nh ng ki n th c ế ớ ả ắ i quy t m t ệ ề Ph i g n li n v i m c ụ ụ ố s nhi m v giáo d c
ể Trò chơi có th s d ng
ủ ể
ể ử ụ ở các th i ờ ọ đ : thông báo v i tr nh ng h c ọ ớ ủ
ờ đi m khác ớ ẻ ữ nhau c a gi ế ể ố thông tin m i, c ng c bài h c, chuy n ti p ho t ạ đ ngộ
Tổ chức bài tập – trò chơi
• Thông báo đầy đủ, rõ ràng nhiệm vụ, luật
chơi.
• Làm mẫu • Kiểm tra việc hiểu nhiệm vụ, luật chơi của
trẻ.
• Cho trẻ thực hiện /chơi thử • Thực hiện chính thức: Sửa sai cho trẻ,
nhắc lại luật chơi khi trẻ phạm luật.
Trò chơi
• Mục đích: kiến thức, kỹ năng cần rèn
luyện, củng cố.
• Tư liệu ngôn ngữ: từ, câu cần cung cấp
cho trẻ.
• Chuẩn bị: địa điểm, vật dụng, đồ chơi. • Cách chơi: những hành động cần thực
hiện, luật chơi, số lượng người chơi (nếu cần).
2.2 Thí nghiệm
ả ể ấ ủ ự ậ Tìm hi u b n ch t c a s v t hi n t
ế ợ ệ ế
ố ệ
ả ữ ằ ệ ư ng > so ậ sánh, đ i chi u, tìm ra m i liên h (k t lu n) ỹ ăng ể Hi u bi di n ễ đ t chúng b ng ngôn ng
ệ
ệ ư ng;ợ
ặ ổ ứ ạ ố ố ố ế t m i quan h nhân qu và có k n ạ Yêu c uầ ụ Đ t ra nhi m v ; T ch c quan sát và phân tích hi n t ả ệ ể ệ D y câu ghép th hi n m i quan h nhân qu .
Thực hành
- Thiết kế và tổ chức trò chơi phát triển tri giác nghe, phát triển vốn từ, luyện phát âm, phát triển khả năng thăng bằng.
3. Dùng l
iờ
ớ
ẫ
ằ
ờ
3.1 Hư ng d n b ng l
ỉ i (ch
d n)ẫ ớ
ằ
ẫ ậ
ờ ế ợ ẫ Hư ng d n b ng l i k t h p ương pháp khác : ớ v i các ph quan sát, làm m u, bài t p, trò chơi….
ề ộ
ữ ộ ứ ạ M c ứ đ ph c t p v n i ấ dung và c u trúc ngôn ng
3.1 Đàm tho iạ
ạ
M c ụ đích: phát tri n ngôn ng h i tho i, ể
ế ợ
ữ ộ ớ ế ấ ủ ự ậ ộ đ ng, tính ch t c a s v t,
kh nả ăng giao ti p; k t h p v i các PP khác ể đ làm rõ hành hi n tệ ư ng.ợ
1
Đàm thoại đón trước
2
Đàm thoại củng cố
3.1 Đàm tho iạ
ứ
ế
• Yêu c uầ • Kích thích nhu c u giao ti p, duy trì h ng thú ầ
ọ
ế
ằ
ề ộ
ệ
ặ đ c bi
t
ế
ặ
ỏ
ẻ ế ủ giao ti p c a tr . • Câu h i c n ợ ự ỏ ầ đư c l a ch n: • + Phù h p v i kh n ữ ả ăng giao ti p b ng ngôn ng ớ ợ ẻ ủ c a tr , • + Đa d ng v hình th c ề ạ ứ • + Có đ nh h ớ ư ng rõ ràng v n i dung ( ị ớ ẻ v i tr MG bé) • +Trình t
ợ ự đ t câu h i phù h p ti n trình quan sát
3.1 Đàm tho iạ
ạ
ỏ
• Các d ng câu h i ỏ • Câu h i sao chép bên ngoài: cái gì? Hình
đâu?...
gì? Màu gì? Con gà tr ng ố ậ
ứ
ỏ
ố
ế
• Câu h i nh n th c sáng t o: có gì không
• Câu h i nh n th c sao chép: có gì gi ng nhau? Có gì khác nhau?Như th nào so v i ớ nhau?... ỏ ạ
ứ ế
ậ cùng lo i?, làm th nào
ạ ể đ ….
ể
ệ 3.3 K chuy n ớ ớ (dùng cho l p l n)
ợ
ữ ể đư c nh ng m t nào ữ
ể ấ
ặ ộ
ả
ự
ự
ệ
ương ti n tr c quan, th c hành:
Đ c truy n ệ ọ K l ệ ể ạ i truy n Ch n truy n: phát tri n ệ ọ ứ ậ (nh n th c, ngôn ng , tình c m – xã h i, th ch t, ỹ ẩ th m m ) Biên t p l ế ầ ậ ạ i (n u c n) K t h p v i các ph ớ ế ợ ọ
ử ụ
ẽ
ố
ỗ
ữ
Minh h a (r i, tranh v , mô hình), s d ng chu i ẽ hình, pictogram (ch hình v )
ể
ệ
ớ
ớ ố Các bư c K chuy n v i r i
ể ặ ỏ • K v i R i d p ể ớ ố ẹ • K v i R i chai ể ớ ố • K v i R i ngón ể ớ ố Đàm tho i sau khi k : Đ t câu h i nh ạ ư th ế
nào? Đóng vai
Thực hành
• Mỗi nhóm chọn 1 câu chuyện • Chuẩn bị các vật dụng cần thiết • Kể trước lớp
3. Dùng l
iờ
ự ạ ố + T o tình hu ng, xây d ng
ch ủ đề
ể ủ ẻ ở ư ng c a tr
+ Phát tri n ý t + Chính xác hóa ngôn
ố
3.2 Đàm tho iạ ạ ự Đàm tho i d phòng Đàm tho i ạ đón trư cớ ạ ủ Đàm tho i c ng c
ể ệ + Ki m tra vi c hi u ý nghĩa
ể i nói ờ l
ớ ờ ự ể + T o ạ đi m t a ghi nh l i nói
Bài tập thực hành
Nhóm 1. Làm mẫu Nhóm 2. Quan sát Nhóm 3. Thí nghiệm Nhóm 4. Bài tập Tự chọn 1 nội dung trong chương trình CS-
GD trẻ mầm non và thực hiện nội dung đó bằng phương pháp đã cho.
Sau khi thực hiện, các nhóm thảo luận, tự rút kinh nghiệm trước, sau đó cả lớp.
ộ
ạ
ặ
ệ ủ
H i tho i – gi
ờ ọ đ c bi
h c
t c a
ạ
ủ đề
ủ
ể
ẻ
ở
ể
i nói
ớ ờ
ể
