Bài giảng Kế toán quản trị: Chương 4

Chöông 4

PHAÂN TÍCH BIEÁN ÑOÄNG CUÛA CHI PHÍ

4-2

Muïc tieâu  Bieát caùch xaây döïng giaù thaønh ñònh möùc.  Bieát caùch laäp moät döï toaùn linh hoaït vaø hieåu ñöôïc tính chaát linh hoaït cuûa moät döï toaùn linh hoaït.

 Bieát caùch phaân tích bieán ñoäng cuûa caùc khoaûn muïc chi phí saûn xuaát nhaèm kieåm soaùt chi phí toát hôn cho caùc kyø sau.

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-3

Noäi dung

ª Giaù thaønh ñònh möùc ª Döï toaùn linh hoaït  Ñaùnh giaù thaønh quaû thoâng qua phaân tích

cheânh leäch:  Cheânh leäch chi phí vaät lieäu tröïc tieáp  Cheânh leäch chi phí nhaân coâng tröïc tieáp  Cheânh leäch chi phí saûn xuaát chung

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-4

Giaù thaønh ñònh möùc

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-5

Giaù thaønh ñònh möùc

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-6

Giaù thaønh ñònh möùc

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-7

Giaù thaønh ñònh möùc

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-8

Giaù thaønh ñònh möùc

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-9

Giaù thaønh ñònh möùc

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-10

Giaù thaønh ñònh möùc

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-11

Döï toaùn linh hoaït

 Döï toaùn tónh?  Döï toaùn linh hoaït?

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-12

Döï toaùn tónh

 Chæ xaây döïïng cho moät möùc hoaït ñoäng duy

nhaát

 Nhöôïc ñieåm cuûa döï toaùn tónh:

Cheânh leäch giöõa chi phí saûn xuaát thöïc teá vaø chi phí saûn xuaát döï toaùn: khoâng coù yù nghóa trong quaûn lyù

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-13

Döï toaùn linh hoaït

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-14

Döï toaùn linh hoaït

 Xaây döïng cho nhieàu möùc hoaït ñoäng  Thoâng thöôøng, xaây döïng cho 3 möùc:

Thoâng thöôøng, Suy thoaùi, Thònh vöôïng

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-15

Döï toaùn linh hoaït

Suy thoaùi

Thoâng thöôøng Thònh vöôïng

Bieán phí ñôn vò

Bieán phí

Ñònh phí

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-16

Döï toaùn linh hoaït

Bieán phí ñôn vò

10ngñ/sp

Suy thoaùi 90sp ?

Thoâng thöôøng 100sp ?

Thònh vöôïng 110sp ?

Vl tröïc tieáp

Ñònh phí

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-17

Döï toaùn linh hoaït

Bieán phí ñôn vò

10ngñ/sp

Suy thoaùi 90sp 900ngñ

Thoâng thöôøng 100sp 1.000ngñ

Thònh vöôïng 110sp 1.100ngñ

Vl tröïc tieáp

Ñònh phí

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-18

Döï toaùn linh hoaït

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-19

Döï toaùn linh hoaït

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-20

Döï toaùn linh hoaït

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-21

Phân biệt định mức và dự toán  Chi phí định mức và chi phí dự toán đều là

chi phí mong muốn.

 Chi phí định mức là cách tiếp cận về chi phí mong muốn tính cho một khối lượng hoạt động.

 Chi phí dự toán lại là cách tiếp cận về chi phí mong muốn tính cho một kỳ hoạt động.  Định phí dự toán không phụ thuộc vào khối

lượng hoạt động trong kỳ dự toán.

 Định phí định mức lại phụ thuộc vào khối

lượng hoạt động trong kỳ dự toán.

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-22

Phaân tích bieán ñoäng cuûa chi phí

Tính toán các chênh lệch

Bước 1

Không

Chênh lệch có đáng kể không?

Không cần giải pháp điều chỉnh

Có

Bước 2

Phân tích các chênh lệch để xác định nguyên nhân

Bước 3

Đưa ra các giải pháp hành động tốt nhất để điều chỉnh

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-23

Phaân tích bieán ñoäng cuûa chi phí

 Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp  Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp  Chi phí saûn xuaát chung

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-24

Mô hình chung để phân tích biến động chi phí vật liệu trực tiếp và chi phí nhân công trực tiếp Q1

Lượng thực tế ×Giá thực tế

Lượng định mức ×Giá định mức

Lượng thực tế ×Giá định mức

∆Q

∆P

Chênh lệch lượng

Chênh lệch giá

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-25

Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

Sô ñoà 4.1. Phaân tích chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

Löôïng thöïc teá Giaù thöïc teá

Löôïng thöïc teá Giaù ñònh möùc

Löôïng ñònh möùc Giaù ñònh möùc

Cheânh leäch giaù vaät lieäu tröïc tieáp

Cheânh leäch löôïng vaät lieäu tröïc tieáp

Toång cheânh leäch chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-26

Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-27

Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-28

Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-29

Nguyeân nhaân

 Cheânh leäch löôïng vaät lieäu:

– Chaát löôïng vaät lieäu – Tay ngheà coâng nhaân – Maùy moùc thieát bò – …

 Xaùc ñònh ngöôøi chòu traùch nhieäm  Bieän phaùp quaûn lyù

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-30

Nguyeân nhaân

 Cheânh leäch giaù vaät lieäu: – Chaát löôïng vaät lieäu – Nguoàn – ...

 Xaùc ñònh ngöôøi chòu traùch nhieäm  Bieän phaùp quaûn lyù

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-31

Baøi taäp 4.3

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-32

Lưu ý !

 Chênh lệch giá được tính khi vật liệu được

mua.

 Chênh lệch lượng được tính khi vật liệu

được sử dụng cho sản xuất.

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-33

Trở lại ví dụ veà Coâng ty B, điều gì sẽ xảy ra, nếu số lượng vật liệu mua khác với số lượng sử dụng. Ví dụ, nếu lượng vật liệu mua vào là 800kg nhưng chỉ sử dụng 760kg.

Lượng định mức

Lượng thực tế mua × Giá thực tế mua

Lượng thực tế mua × Giá định mức

× Giá định mức

Lượng thực tế sử dụng × Giá định mức

800kg×5,9ngđ/kg = 4.720ngđ

800kg×6,0ngđ/kg = 4.800ngđ

720kg×6,0ngđ/kg = 4.320ngđ

760kg×6,0ngđ/kg = 4.560ngđ

Chênh lệch giá 80ngđ (F)

Chênh lệch lượng 240ngđ (U)

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-34

Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

Sô ñoà 4.2. Phaân tích chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

Löôïng thöïc teá Giaù thöïc teá

Löôïng ñònh möùc Giaù ñònh möùc

Löôïng thöïc teá Giaù ñònh möùc

Cheânh leäch löôïng lao ñoäng tröïc tieáp

Cheânh leäch giaù lao ñoäng tröïc tieáp

Toång cheânh leäch chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-35

Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-36

Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-37

Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-38

Nguyeân nhaân

 Cheânh leäch löôïng lao ñoäng:

– Tay ngheà coâng nhaân – Chaát löôïng vaät lieäu – Maùy moùc thieát bò – …

 Xaùc ñònh ngöôøi chòu traùch nhieäm  Bieän phaùp quaûn lyù

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-39

Nguyeân nhaân

 Cheânh leäch giaù lao ñoäng: – Tay ngheà coâng nhaân – Hôïp ñoàng lao ñoäng – ...

 Xaùc ñònh ngöôøi chòu traùch nhieäm  Bieän phaùp quaûn lyù

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-40

Baøi taäp 4.4

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-41

Chi phí saûn xuaát chung

Sô ñoà 4.3. Phaân tích chi phí saûn xuaát chung

Chi phí saûn xuaát chung ñònh möùc

Döï toaùn linh hoaït ôû möùc hoaït ñoäng thöïc teá

Chi phí saûn xuaát chung thöïc teá

Cheânh leäch khoái löôïng

Cheânh leäch coù theå kieåm soaùt

Toång cheânh leäch chi phí saûn xuaát chung

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-42

Chi phí saûn xuaát chung

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-43

Chi phí saûn xuaát chung

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-44

Chi phí saûn xuaát chung

2,4 g/sp  180 sp

1.300 ngñ  400 g

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-45

Ý nghĩa của Chênh lệch coù theå kieåm soaùt

 Chênh lệch có thể kiểm soát là kết quả từ việc chi tiêu thực tế nhiều hơn hoặc ít hơn mong muốn đối với các khoản chi phí sản xuất chung.

 Bằng việc tính toán chênh lệch chi tiêu chi tiết cho từng khoản mục chi phí sản xuất chung, các nhà quản trị sẽ biết được khoản mục nào biến động theo chiều hướng tốt (F), khoản mục nào biến động theo chiều hướng xấu, từ đó có thể tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra giải pháp thích hợp để kiểm soát chi phí sản xuất chung tốt hơn cho các kỳ sau.

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-46

Döï toaùn linh hoaït

Cheânh leäch coù theå kieåm soaùt

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-47

Döï toaùn linh hoaït

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-48

Ý nghĩa của Chênh lệch khoái löôïng

 Chênh lệch khối lượng phản ánh ảnh hưởng của khối lượng hoạt động đến biến động của định phí sản xuất chung.

 Nếu khối lượng hoạt động thực tế vượt qua khối lượng hoạt động dự toán, định phí sản xuất chung định mức sẽ lớn hơn định phí sản xuất chung dự toán, phát sinh chênh lệch khối lượng thuận lợi (F)

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-49

Ý nghĩa của Chênh lệch khoái löôïng  Ngược lại, nếu khối lượng hoạt động thực tế nhỏ hơn khối lượng hoạt động dự toán, định phí sản xuất chung định mức sẽ nhỏ hơn định phí sản xuất chung dự toán, phát sinh chênh lệch khối lượng bất lợi (U).

 Như vậy, chênh lệch khối lượng không

phản ánh thành quả kiểm soát định phí sản xuất chung, chỉ là thước đo phản ánh ảnh hưởng của khối lượng hoạt động đến biến động của định phí sản xuất chung.

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-50

Ñoà thò 4.1: Cheânh leäch khoái löôïng y

Ñ ò n h

ydt

p h í s a n x u a t c h u n g

Khoái löôïng hoaït ñoäng

ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH Khoa Keá toaùn - Kieåm toaùn ©Leâ Ñình Tröïc 2010

4-51

Ñoà thò 4.2: Cheânh leäch khoái löôïng

(ñònh phí SX chung) yM=1.404

-104(F)