Ố Ẩ       BÀI 2: T NG S N PH M QU C DÂN &

Ị ƯƠ Ổ PH Ả NG PHÁP XÁC Đ NH

ổ ố ộ ẩ

ả I. T ng s n ph m qu c n i (GDP­Gross  domestic products)

1. Khái ni m:ệ

ố

ượ

ườ ấ

ị ố ị ắ ỳ ộ ề ủ ổ ị ằ Là giá tr  b ng ti n c a t ng hh và dv cu i  ổ ạ c  SX  ra  trong  ph m  vi  lãnh  th   1  cùng  đ ố ng  1  qu c  gia  trong  1  TG  nh t  đ nh  (th năm) b t k  NSX thu c qu c t ch nào.

ờ ị

ươ ờ ỳ Hàng hoá cu i cùng: kô b  bán l k , SX đ ạ ố ị ườ ng th i, bán trên th  tr i trong th i  ng

ệ Hàng hoá trung gian:nguyên li u cho SX

ơ ở 2.C  s  :

ế ả ơ Kinh t đóng gi n đ n: Households +firms

ế ả ị ộ ế ế đ nh: bán h t, thanh toán h t, h  mua h t

ể

ề

Gi ti nề Vòng luân chuy n GDP trong n n kinh  tế

ố

Chi tiêu cho h.hoá dv cu i cùng

ủ

Doanh thu c a hãng

Hãng SX

ụ ố

H,hoá,dv  cu i cùng

Input c a SXủ

ộ H  gia đình

ậ ộ Thu nh p h  gia đình

ủ CF c a hàng

Chi tiêu (= GDP)

Doanh thu (= GDP)

ị ườ

ị

Th  tr

ng hàng hóa và d ch

vụ

Mua HH vµ DV cuèi cïng

ố

Bán HH và DV  cu i cùng

ộ

H  gia đình

Các hãng kinh doanh

ấ

ộ Lao đ ng, đ t  ộ ố đai, v n, trình đ   qu n lýả

ầ

đ u vào SX

Th  tr

ế ố

ị ườ ng các y u t ấ ả s n xu t

ề ươ Ti n l ợ và l

ậ ủ ộ Thu nh p c a h  gia  đình (= GDP)

ề ng, ti n thuê  ậ i nhu n – CPSX  (= GDP)

ủ ế ố

ể ậ ấ +Vòng bên trong: khép kín c a các y u t ậ v t ch t mang tính v t th

ể ủ ề +Vòng bên ngoài: di chuy n c a ti n

ị ị + 3 cách xác đ nh GDP (vòng ngoài); Chi tiêu,  chi phí, giá tr  gia tăng

ươ ị 3. Ph ng pháp xác đ nh:

ươ *Ph

ng pháp chi tiêu: GDP = C + I + G + (X­M)

*Trong đó:

ộ ủ

ụ ủ ẩ

C (Consumption): chi tiêu c a các h  gia đinh ủ I(Investment): chi tiêu c a các hãng G  (Government  Expenditure):  chi  tiêu  mua  ị hàng hoá và d  ch v  c a CP ấ X (Export): xu t kh u ẩ ậ M (Import): nh p kh u ẩ ấ NX = X – M: xu t kh u ròng (Net Export).

ộ ự ự SX t tiêu dùng, ko mua bán, kô

­SP các h  t tính ổ ả ấ ổ ­I:t ng I bao g m c  kh u hao,khác net I=I­D

làm tăng TSCĐ (máy móc),

ầ ư ế ả ­Kho n đ u t ầ ư ổ đ u t c  phi u, cho vay kô tính

ợ ấ ạ ả

ụ ố ị ­Tr  c p XH kô tính, kim ng ch XNK kô ph i  hàng hoá d ch v  cu i cùng.

ươ *Ph

+ D +Te

ng pháp chi phí: GDP = w + r + i + (cid:0)

ố ề

(cid:0) ợ ế ấ ậ ề W: ti n công, r ti n thuê TSCĐ, i: thuê v n,  i nhu n, D: kh u hao, Te: thu  gián thu l

ươ ị 3. Ph ng pháp giá tr  gia tăng:

ổ

ổ

GTGT = T ng DT ­ T ng CF NVL

GDP = (cid:0)

GTGT các ngành => GDP = (cid:0) VAT. 1/thu  su t  ế ấ GTGT

Ví d :ụ

ấ ầ ở ộ m t xí

C¸c c«ng ®o¹n SX

1. B«ng

Doanh thu (1000®) 20

Chi phÝ NVL (1000®) 0

GTGT (1000®) 20

2. Sî i

30

20

10

3. V¶i

45

30

15

4. QuÇn ¸o

80

45

35

Tæng céng

175

95

80

ụ ề ả ệ ư *Ví d  v  s n xu t qu n áo  nghi p may nh  sau:

ế ặ có 1000 công ty may m c:

ề ổ ậ N n kinh t T ng GTGT = 1000 x 80 = 80 000 (1000đ) V y GDP = 80 000 (1000đ)

ổ ố ẩ

ả II.T ng s n ph m qu c dân (GNP: Gross  national products)

ị ằ

ổ ố

ượ ế ở ệ 1. Khái ni m:ệ ề ủ ụ ộ T ng giá tr  b ng ti n c a toàn b  hhoá,dv   ộ ướ ủ c  SX  ra  cu i  cùng  do  công  dân  c a  m t  n ấ ể ấ ị trong  1  TG  nh t  đ nh  (  thg  1  năm),  b t  k   c ti n hành  vi c SX đ đâu.

GNP = GDP + Tn

ươ ị 2. Ph ng pháp xác đ nh:

ừ ướ  n c ngoài = VNNN

ậ Tn: thu nh p ròng TS t ­NNVN

ườ

Có 3 tr

ợ ng h p:

ề

ế ế ề ng  đ n  n n  kinh  t trong  ế   các

ướ ướ +  GNP  >  GDP  (Tn>0):  n n  kinh  t ưở n n c  có  anh  h c khác.

ề c

ủ ề ưở ng c a n n kinh t ế  các n ướ  trong n ướ c

+ GNP < GDP (Tn<0): n n kinh t ế ị ch u anh h khác.

ư ế ậ + GNP = GDP (Tn=0): ch a có k t lu n.

ự ế

3. GNP th c t

và GNP danh nghĩa

ộ

ệ giá hi n hành

n

t

ấ ị ờ ỳ ỳ GNP  danh  nghĩa  (nominal  GNP  ­  GNPn)  đo  ờ ỳ ổ ườ ng  t ng  GNP  SX  ra  trong  m t  th i  k   l ủ ứ , t c là giá c a  nh t đ nh theo  ứ ọ th i k  đó (g i là k  nghiên c u).

GNP n

t P Q i

i

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

i

1

(cid:0)

Trong đó:

ị

ủ ị

ỳ ụ ỳ ủ Pti:  Giá  c a  các  hàng  hóa  và  d ch  v   k   nghiên c uứ ụ ố ượ ng  c a  các  hàng  hóa  và  d ch  v   Qti:  S   l ứ k  nghiên c u

ườ đo  l

ố

ị

n

ố ị giá  c   đ nh  ỳ ố ọ ự ế   (real  GNP  ­  GNPr) GNP  th c  t ng  ộ ẩ ổ t ng  san  ph m  qu c  dân  SX  ra  trong  m t  ở ộ ấ ờ ỳ   m t  th i  k   nh t  đ nh  theo  ố ượ ấ th i kờ ỳ đ c l y làm g c (g i là k  g c).

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

GNP r

t 0 P Q i i

i

1

(cid:0)

ủ ị

ủ ị ụ ng c a các hàng hóa và d ch v

ỳ Trong đó:  ụ ỳ P0i:  Giá  ca  c a  các  hàng  hóa  và  d ch  v   k   g cố ố ượ Qt­1i: S  l ứ k  nghiên c u

ệ Ta  cũng  có  khái  ni m  GDP  danh  nghĩa  ự ế (GDPn) và GDP th c t (GDPr).

ỷ ố ư ỉ ố ỉ ố ề

ỉ ố ệ

ự ế   T  s  gi a GDP danh nghĩa và GDP th c t ỉ ọ là ch  s  giá ca, còn g i là ch  s  đi u ch nh  GDP  hay  ch   s   giam  phát  GDP,  kí  hi u  D  (Deflator)

(cid:0) (cid:0)

D

100%

GDP n GDP r

ưở ự ế

không ch u  nh h ộ

ế ố ơ t

ưở ưở ng c a s  bi n  i  ng c a  ng  c a

ự ế ừ ờ ỳ ủ ự ế ị ả GDP th c t ợ ỉ ộ đ ng giá  ca nên là m t  ch  tiêu  đánh giá phúc  l ủ t h n GDP danh nghĩa. Tăng tr kinh t ủ ế ế ứ ề   t c  là  nói  đ n  s   tăng  tr n n  kinh  t ờ ỳ  t GDP th c t ự  th i k  này sang th i k  khác.

NNP= GNP­D ; Y=NI=NNP­Te=GNP­D­Te Yd = NI ­ (Td­TR) = (C+S)

Tn

D

C

ỉ ố ế III. Các ch  s  kinh t khác:

ấ

Te

D­kh u hao TSCĐ ố

I

GNP

ổ NNP­T ng SP qu c  dân ròng

NNP

G

NI  (Y)

Yd

NX

Td­ TR

ậ NI­thu nh p quoc dân ả ụ ậ Yd­thu nh p kh  d ng TR (transfer)­ tr  c pợ ấ ế ư Td: thu  tr c thu

4. Phó c  lîi kinh tÕ rßng  NEW (Net Economic  Welfare)

ị ỏ ụ ự

ặ ằ

ế ễ cung  ng  và  không    phi  pháp  ho c  c báo cáo nh m  ng..  không  vào

GDP, GNP b  sót hàng hóa, d ch v  t ị ườ ư ự ấ   c p,  không  đ a  ra  th   tr t ế ạ ộ báo  cáo;  ho t  đ ng  kinh  t ượ ư ợ h p pháp nh ng không  đ ườ ố tr n  thu ,  ô  nhi m  môi  tr GNP,

NEW = GNP + V1  ­V2

ị ủ

ị ủ ụ ự cung

ậ ừ kinh t V1 bao g m:ồ ỉ ơ :  ờ + Giá tr  c a th i gian ngh  ng i ị + Giá tr  c a nhung hàng hóa d ch v  t  c pự ấ t + Thu nh p t ế ầ :   ng m

ưở ườ ng gây anh h

t h i v  môi tr ỏ i

ng  ườ : ô nhi m ễ c,  ngu n  không  khí,  suy  thoái  tài

ệ ạ ề ố ế ứ t  đ n s c kh e con ng ướ ế ồ

ớ t

ố ệ

ắ ợ i  kinh  t ị ế ẫ

V2 là thi không t ồ ồ ngu n  n nguyên, ti ng  n, ách t c giao thông… ế ố ơ t  h n  so  v i  NEW  phan  ánh  phúc  l ấ ể GNPm  but  s   li u  đ   xác  đ nh  NEW  là  r t  khó  các nhà phân tích kinh t  v n phâi dùng GDP và  GNP.