Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 5 - Trương Quốc Thanh
lượt xem 47
download
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 5: Chất lượng bề mặt chi tiết gia công, trình bày các kiến thức về chất lượng bề mặt, các yếu tố đặc trưng cho chất lượng bề mặt, tính chất hình học, tính chất cơ lý, ảnh hưởng của bề mặt đến khả năng làm việc của chi tiết máy,... Đây là tài liệu học tập và giảng dạy dành cho sinh viên ngành Cơ khí - Chế tạo máy.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 5 - Trương Quốc Thanh
- Chöông 5: CHAÁT LÖÔÏNG BEÀ MAËT CHI TIEÁT GIA COÂNG Chaát löôïng beà maët chi tieát gia coâng ??? GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 1
- CHAÁT LÖÔÏNG BEÀ MAËT Caùc yeáu toá ñaëc tröng cho chaát löôïng beà maët: Tính chaát hình hoïc lôùp beà maët (ñoä soùng, ñoä nhaùm,…) Traïng thaùi vaø tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët (ñoä cöùng, chieàu saâu lôùp bieán cöùng, öùng suaát dö,…) Phaûn öùng cuûa lôùp beà maët ñoái vôùi moâi tröôøng laøm vieäc (tính choáng moøn, xaâm thöïc, ñoä beàm moõi,…) GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 2
- 1. Tính chaát hình hoïc lôùp beà maët (ñoä soùng, ñoä nhaùm,…) 1.1 Ñoä nhaáp nhoâ teá vi: Nhaáp nhoâ teá vi ñoù chính laø nhöõng veát xöôùc raát nhoû ñöôïc hình thaønh trong quaù trình gia coâng. Ñoù chính laø ñoä nhaùm beà maët, ñöôïc ño baèng thoâng soá: + Chieàu cao nhaáp nhoâ (Rz) + Sai leäch proâfin trung bình coäng (Ra) GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 3
- 1. Tính chaát hình hoïc lôùp beà maët (ñoä soùng, ñoä nhaùm,…) Chieàu cao nhaáp nhoâ (Rz): Laø trung bình cuûa 5 khoaûng caùch töø 5 ñænh cao nhaát ñeán 5 ñaùy thaáp nhaát cuûa nhaáp nhoâ trong chieàu daøi chuaån L (h1 + h3 + h5 + h7 + h9 ) − (h2 + h4 + h6 + h8 + h10 ) Rz = 5 (h1 − h2 ) + (h3 − h4 ) + (h5 − h6 ) + (h7 − h8 ) + (h9 − h10 ) = 5 GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 4
- 1. Tính chaát hình hoïc lôùp beà maët (ñoä soùng, ñoä nhaùm,…) Sai leäch proâfin trung bình coäng (Ra): Laø trò soá trung bình cuûa khoaûng caùch töø caùc ñænh nhaáp nhoâ ñeán ñöôøng truïc toaï ñoä OX. 1 n Tính gaàn ñuùng: Ra ≈ .∑ y i n i=1 1 L Ra = . ∫ y i .dx Tính chính xaùc: L x =0 GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 5
- 1. Tính chaát hình hoïc lôùp beà maët (ñoä soùng, ñoä nhaùm,…) Chaát löôïng beà maët Caáp ñoä nhaùm Ra Rz Chieàu daøi chuaån L (µ) (µ) 1 80 320 8 2 40 160 2.5 3 20 80 Thoâ 4 10 40 Theo TCVN, ñoä nhaùm (∇) ∇ chia laøm 14 caáp, ñoä nhaùm 5 5 20 0.8 thaáp nhaát öùng vôùi caáp 14 6 7 (töùc ñoä nhaün cao nhaát) Baùn tinh 2.5 10 (∇∇ ∇∇) ∇∇ 1.25 6.3 8 0.63 3.2 0.25 9 3.2 1.6 10 0.16 0.8 Tinh 11 0.08 0.4 (∇∇∇ ∇∇∇) ∇∇∇ 12 0.04 0.2 0.08 13 Sieâu tinh 14 0.02 0.08 (∇∇∇∇ ∇∇∇∇) ∇∇∇∇ 0.01 0.05 GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 6
- 1. Tính chaát hình hoïc lôùp beà maët (ñoä soùng, ñoä nhaùm,…) Ñoä nhaùm beà maët vaø ñoä chính xaùc kích thöôùc coù quan heä chaëc cheõ vôùi nhau. Theo kinh nghieäm, ngöôøi ta xaùc ñònh ñoä nhaùm thoâng qua caáp chính xaùc kích thöôùc. Giaù trò ñoä nhaùm ñöôïc laáy baèng 5 ÷ 20% dung sai kích thöôùc caàn ñaït ñöôïc. GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 7
- 1. Tính chaát hình hoïc lôùp beà maët (ñoä soùng, ñoä nhaùm,…) 1.2 Ñoä soùng beà maët Ñoä soùng beà maët laø chu kyø khoâng baèng phaúng cuûa beà maët chi tieát maùy ñöôïc quan saùt trong phaïm vi lôùn hôn ñoä nhaùm (töø 1 ÷ 10mm). Ñeå phaân bieät ñoä nhaùm vaø ñoä soùng, ngöôøi ta döïa vaøo tæ leä gaàn ñuùng giöõa chieàu cao nhaáp nhoâ vaø böôùc soùng. Bieân soaïn: ThS. TraàQUOÁC THANH GV: TRÖÔNG n Anh Sôn 8
- 1. Tính chaát hình hoïc lôùp beà maët (ñoä soùng, ñoä nhaùm,…) Ñoä nhaùm: l/h = 0 ÷ 50 Ñoä soùng: L/H = 50 ÷ 1000 h – Chieàu cao nhaáp nhoâ teá vi. l – Khoaûng caùch giöõa hai ñænh nhaáp nhoâ teá vi H – Chieàu cao cuûa soùng L – Khoaûng caùch giöõa hai ñænh soùng. GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 9
- 2. Tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët gia coâng Tính chaát cô lyù lôùp beà maët gia coâng ñöôïc bieåu thò qua caùc thoâng soá: Ñoä cöùng beà maët Söï bieán ñoåi caáu truùc maïng tinh theå lôùp beà maët Ñoä lôùn vaø daáu cuûa öùng suaát trong lôùp beà maët. Chieàu saâu lôùp bieán cöùng. GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 10
- 2. Tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët gia coâng 2.1 Hieän töôïng bieán cöùng beà maët Trong quaù trình caét, döôùi taùc duïng cuûa löïc caét, maïng tinh theå ôû lôùp beà maët kim loaïi bò xoâ leäch, gaây bieán daïng deûo ôû vuøng tröôùc vaø sau cuûa löôõi caét. Giöõa caùc tinh theå kim loaïi xuaát hieän öùng suaát. Theå tích rieâng taêng, maät ñoä kim loaïi giaûm ôû vuøng caét. Ñieàu ñoù daãn ñeán thay ñoåi cô tính lôùp beà maët Lôùp beà maët kim loaïi bò cöùng nguoäi, chaéc laïi vaø coù ñoä cöùng teá vi cao. Giôùi haïn beàn, ñoä cöùng, ñoä gioøn taêng Tính deûo dai cuûa lôùp beà maët giaûm Tính daãn töø thay ñoåi Moät soá tính chaát khaùc cuõng thay ñoåi GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 11
- 2. Tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët gia coâng Möùc ñoä bieán cöùng vaø chieàu saâu lôùp bieán cöùng phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá: Löïc caét taêng möùc ñoä bieán daïng Löïc caét: deûo taêng taêng möùc ñoä bieán cöùng vaø chieàu saâu bieán cöùng Nhieät caét taêng laøm haïn cheá hieän Nhieät caét: töôïng bieán cöùng lôùp beà maët. Möùc ñoä bieán cöùng vaø chieàu saâu bieán cöùng phuï thuoäc vaøo moái quan heä giöõa hai thoâng soá: löïc caét vaø nhieät caét. GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 12
- 2. Tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët gia coâng 2.2 ÖÙng suaát dö lôùp beà maët Khi gia coâng, beà maët chi tieát xuaát hieän lôùp öùng suaát dö. Trò soá, daáu vaø chieàu öùng suaát dö phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän gia coâng. GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 13
- 2. Tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët gia coâng Caùc nguyeân nhaân sinh ra öùng suaát dö: Khi caét vaät lieäu, tröôøng löïc caét gaây ra bieán daïng deûo khoâng ñeàu ôû töøng khu vöïc thuoäc lôùp beà maët. Khi löïc caét thoâi taùc duïng, bieán daïng deûo gaây ra öùng suaát dö. GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 14
- 2. Tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët gia coâng Caùc nguyeân nhaân sinh ra öùng suaát dö: Bieán daïng deûo sinh ra khi caét laøm chaéc lôùp beà maët, laøm taêng theå thích rieâng cuûa lôùp kim loaïi moûng ngoaøi cuøng. Trong khi ñoù, theå tích rieâng cuûa lôùp kim loaïi beân trong vaãn khoâng ñoåi. Lôùp kim loaïi ngoaøi cuøng bò bieán daïng deûo laøm taêng theå tích rieâng neân gaây ra öùng suaát dö neùn; ñeå caân baèng thì lôùp kim loaïi phía trong phaûi sinh ra öùng suaát dö keùo. GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 15
- 2. Tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët gia coâng Caùc nguyeân nhaân sinh ra öùng suaát dö: Nhieät caét sinh ra laøm nung noùng cuïc boä vuøng caét, laøm giaûm modul ñaøn hoài cuûa vaät lieäu. Sau khi caét, lôùp beà maët bò laøm nguoäi nhanh vaø bò co laïi gaây neân öùng suaát dö keùo; ñeå caân baèng thì lôùp beân trong phaûi sinh ra öùng suaát dö neùn. Bieân soaïn: ThS. TraàQUOÁC THANH GV: TRÖÔNG n Anh Sôn 16
- 2. Tính chaát cô lyù cuûa lôùp beà maët gia coâng Caùc nguyeân nhaân sinh ra öùng suaát dö: Kim loaïi bò chuyeån pha trong quaù trình caét vaø nhieät sinh ra ôû vuøng caét laøm thay ñoåi caáu truùc vaät lieäu laøm thay ñoåi theå tích kim loaïi. Lôùp kim loaïi naøo hình thaønh coù theå tích rieâng lôùn seõ sinh ra öùng suaát dö neùn; lôùp kim loaïi naøo hình thaønh coù theå tích rieâng beù seõ sinh ra öùng suaát dö keùo. Bieân soaïn: ThS. TraàQUOÁC THANH GV: TRÖÔNG n Anh Sôn 17
- 3. AÛnh höôûng cuûa chaát löôïng beà maët ñeán khaû naêng laøm vieäc cuûa chi tieát maùy Khaû naêng laøm vieäc Chaát löôïng beà maët Tính choáng moøn Ñoä nhaáp nhoâ teá vi Ñoä beàn moûi Lôùp bieán cöùng beà maët Tính choáng aên moøn hoùa hoïc ÖÙng suaát dö lôùp beà maët Ñoä chính xaùc cuûa caùc moái laép gheùp GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 18
- 3. AÛnh höôûng cuûa chaát löôïng beà maët ñeán khaû naêng laøm vieäc cuûa chi tieát maùy 3.1 AÛnh höôûng cuûa chaát löôïng beà maët ñeán tính choáng moøn a. AÛnh höôûng cuûa ñoä nhaùm beà maët Chieàu cao vaø hình daïng cuûa nhaáp nhoâ teá vi treân beà maët cuøng vôùi chieàu cuûa veát gia coâng coù aûnh höôûng ñeán ma saùt vaø maøi moøn chi tieát. Bieân soaïn: ThS. TraàQUOÁC THANH GV: TRÖÔNG n Anh Sôn 19
- 3. AÛnh höôûng cuûa chaát löôïng beà maët ñeán khaû naêng laøm vieäc cuûa chi tieát maùy Caùc ñöôøng a, b, c töông öùng vôùi 3 ñoä nhaùm ban ñaàu khaùc nhau, ñoä nhaùm cuûa ñöôøng c laø cao nhaát. Rz(c) > Rz(b) > Rz(a) Quaù trình moøn theo thôøi gian: 0 ÷ ti : giai ñoaïn moøn ban ñaàu ti ÷ Ti : giai ñoaïn moøn bình thöôøng Ti trôû ñi: giai ñoaïn moøn kòch lieät GV: TRÖÔNG QUOÁC THANH 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 7 - Trương Quốc Thanh
18 p | 598 | 156
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 8 - Trương Quốc Thanh
31 p | 217 | 56
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 1 - Trương Quốc Thanh
17 p | 237 | 51
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 3 - Trương Quốc Thanh
18 p | 203 | 48
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 4 - Trương Quốc Thanh
10 p | 196 | 48
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 2 - Trương Quốc Thanh
27 p | 181 | 40
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 6 - Trương Quốc Thanh
13 p | 158 | 39
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo máy: Chương 8.1 - Trương Quốc Thanh
34 p | 162 | 38
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 12
24 p | 16 | 4
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 29+30+33
15 p | 16 | 4
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 6
15 p | 16 | 3
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 10
12 p | 8 | 3
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 11
16 p | 13 | 3
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 14
20 p | 13 | 3
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 15
13 p | 7 | 3
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 3
19 p | 12 | 2
-
Bài giảng Kỹ thuật chế tạo 2: Chương 2
13 p | 9 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn