Bài giảng Quản trị học đại cương<br />
<br />
Man<br />
age<br />
ment<br />
<br />
Chương 3<br />
MÔI TRƯỜNG<br />
CỦA TỔ CHỨC<br />
<br />
MỤC ĐÍCH CỦA CHƯƠNG<br />
Sinh viên học chương này để:<br />
– Mô tả các thành phần của môi trường chung và<br />
môi trường hẹp của một tổ chức<br />
– So sánh môi trường ổn định và môi trường bất<br />
định<br />
– Xác định những bên liên đới mà người quản lý<br />
phải quan tâm<br />
– Làm rõ cách thức những người quản lý quản lý<br />
mối quan hệ với những tổ chức/cá nhân liên đới<br />
bên ngoài tổ chức<br />
<br />
Biên soạn: TS. Lê Hiếu Học - Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐH Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
1<br />
<br />
Bài giảng Quản trị học đại cương<br />
<br />
MỤC ĐÍCH CỦA CHƯƠNG<br />
Sinh viên học chương này để:<br />
– Mô tả các thành phần của môi trường vĩ mô và<br />
môi trường vi mô của một tổ chức<br />
– So sánh môi trường ổn định và môi trường bất<br />
định<br />
– Xác định những bên liên đới mà người quản lý<br />
phải quan tâm<br />
– Làm rõ cách thức những người quản lý quản lý<br />
mối quan hệ với những tổ chức/cá nhân liên đới<br />
bên ngoài tổ chức<br />
<br />
MÔT TRƯỜNG CỦA TỔ CHỨC<br />
Môi trường<br />
chung<br />
Các nhà<br />
cung cấp<br />
<br />
Khách hàng<br />
Tổ chức<br />
<br />
Nhóm các<br />
tổ chức<br />
gây áp lực<br />
<br />
Đối thủ<br />
cạnh tranh<br />
<br />
Môi trường<br />
vi mô<br />
<br />
Biên soạn: TS. Lê Hiếu Học - Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐH Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
2<br />
<br />
Bài giảng Quản trị học đại cương<br />
<br />
MÔI TRƯỜNG CỦA TỔ CHỨC<br />
Định nghĩa Môi trường của tổ chức<br />
– Môi trường bên ngoài - là những nhóm người hoặc đơn<br />
vị bên ngoài tổ chức có thể ảnh hưởng đến kết quả hoạt<br />
động của tổ chức<br />
• Môi trường vi mô – bao gồm những đơn vị có tác<br />
động trực tiếp và tức thời tới hành động và quyết định<br />
của người quản lý và liên quan trực tiếp tới việc đạt<br />
được các mục tiêu của tổ chức<br />
– mang tính duy nhất với mỗi tổ chức và thay đổi<br />
theo từng điều kiện (TIMEX vs. ROLEX ).<br />
– bao gồm: khách hàng - nhà cung cấp - đối thủ<br />
cạnh tranh - các nhóm có thể gây áp lực<br />
<br />
MÔI TRƯỜNG VI MÔ<br />
– Khách hàng<br />
• là những người hấp thụ những kết quả hoạt động của tổ<br />
chức.<br />
– Sản phẩm, dịch vụ của các doanh nghiệp (Unilever:<br />
người tiêu dùng, hệ thống đại lý, siêu thị v.v.)<br />
– Dịch vụ của các cơ quan hành chính nhà nước: công<br />
chứng, xin giấy phép, v.v.<br />
• Khách hàng tạo ra sự bất định tiềm năng đối với tổ chức,<br />
vì:<br />
– Khách hàng có thể thay đổi sở thích, khẩu vị.<br />
– Khách hàng có thể không hài lòng và thỏa mãn với các<br />
sản phẩm và dịch vụ của tổ chức.<br />
– Ví dụ: Club Med, ĐHBK với các chương trình đào tạo<br />
quốc tế tại chỗ, AIT v.v<br />
<br />
Biên soạn: TS. Lê Hiếu Học - Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐH Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
3<br />
<br />
Bài giảng Quản trị học đại cương<br />
<br />
MÔI TRƯỜNG VI MÔ (Tiếp)<br />
Nhà cung cấp<br />
• Là những tổ chức, cá nhân cung cấp các yếu tố đầu vào<br />
(vật tư và máy móc, thiết bị, vốn, lao động v.v) phục vụ<br />
hoạt động của tổ chức.<br />
– Các hãng sản xuất, chế tạo<br />
– Ngân hàng, cổ đông, quỹ tiết kiệm, công ty bảo hiểm<br />
– Các trường đại học, trường dạy nghề, cá nhân, các tổ<br />
chức giới thiệu, tư vấn việc làm, v.v.<br />
• Các yếu tố đầu vào tạo ra sự bất định đối với tổ chức, vì:<br />
– yếu tố đầu vào có thể khan hiếm, không sẵn có<br />
– việc cung cấp có thể diễn ra chậm, không như kế hoạch.<br />
• Do vậy, yêu cầu đối với những người quản lý là đảm bảo<br />
cung cấp ổn định các yếu tố đầu vào với mức giá thấp nhất.<br />
<br />
MÔI TRƯỜNG VI MÔ (Tiếp)<br />
<br />
Đối thủ cạnh tranh<br />
<br />
– Mỗi một tổ chức đều có một hoặc nhiều hơn các đối thủ cạnh tranh.<br />
– Nike vs. Adidas vs. Reebok vs. Fila; Coca Cola vs. Pepsi Cola; VTV<br />
vs. HTV; v.v<br />
– Đối thủ cạnh tranh tiềm năng:<br />
• những tổ chức hiện thời không cạnh tranh trong ngành, nhưng có<br />
khả năng làm điều đó nếu họ muốn<br />
• EVN và VTV có khả năng cung cấp dịch vụ internet do tận dùng<br />
đường cáp quang<br />
– Hàng hóa và dịch vụ thay thế: những sản phẩm, dịch vụ cùng làm<br />
thỏa mãn những nhu cầu thiết yếu.<br />
• Dịch vụ gửi thư của bưu điện vs. điện thoại, e-mail, fax.<br />
• Rạp chiếu phim vs. DVD, VDO v.v.<br />
– Sự ra đời của internet xóa đi rào cản về biên giới<br />
<br />
Biên soạn: TS. Lê Hiếu Học - Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐH Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
4<br />
<br />
Bài giảng Quản trị học đại cương<br />
<br />
MÔI TRƯỜNG VI MÔ (Tiếp)<br />
<br />
Đối thủ cạnh tranh<br />
<br />
• Các yếu tố này ảnh hưởng đến việc định giá, phát triển sản<br />
phẩm mới, cung cấp dịch vụ v.v. của tổ chức.<br />
– Nhiều đối thủ cạnh tranh, hàng hóa thay thế sẽ dẫn đến<br />
sự cạnh tranh về giá<br />
– Để tránh sự tham gia của đối thủ cạnh tiềm năng, tổ<br />
chức phải luôn chú trọng đầu tư công nghệ để cải tiến,<br />
phát triển sản phẩm và dịch vụ<br />
– Đảm bảo sản phẩm/dịch vụ luôn sẵn có để tránh khách<br />
hàng sử dụng những sản phẩm/dịch vụ thay thế.<br />
• Người quản lý phải giám sát sự thay đổi và chuẩn bị để<br />
đối phó với những thay đổi đó.<br />
<br />
MÔI TRƯỜNG VI MÔ (Tiếp)<br />
<br />
Nhóm các tổ chức có thể gây áp lực<br />
<br />
• Là những tổ chức hoặc cá nhân có những quan tâm đặc<br />
biệt ảnh hưởng đến các hành động của tổ chức.<br />
– Tổ chức bảo vệ môi trường, bảo vệ động, thực vật, nhân<br />
quyền, sức khỏe v.v.<br />
– Các thái độ của xã hội và chính trị thay đổi, dẫn đễn<br />
quyền lực của các tổ chức này ngày càng tăng.<br />
» VD: cấm hút thuốc lá, uống bia rượu khi lái xe<br />
(MADD)<br />
<br />
Biên soạn: TS. Lê Hiếu Học - Khoa Kinh tế và Quản lý - ĐH Bách Khoa Hà Nội<br />
<br />
5<br />
<br />