Nội dung chính của Bài giảng Quản trị ngân hàng thương mại 1 được trình bày như sau: Tổng quan về quản trị NHTM, quản trị tài sản, nợ và khả năng thanh khoản, quản trị nguồn vốn của NHTM, quản trị hoạt động cho vay của NHTM, quản trị dịch vụ thanh toán của NHTM
BỘ MÔN NGÂN HÀNG CHỨNG KHOÁN
KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
Chương 2: Quản trị tài sản, nợ và khả năng thanh khoản
Chương 3: Quản trị nguồn vốn của NHTM
Chương 4: Quản trị hoạt động cho vay của NHTM
Chương 5: Quản trị dịch vụ thanh toán của NHTM
1. PGS. TS Nguyễn Thị Phương Liên (2011), “Quản trị tác nghiệp ngân hàng thương mại”, NXB Thống Kê
2. PGS.TS Phan Thị Thu Hà (2009), “Quản trị Ngân hàng thương mại”, NXB Giao thông vận tải
3. Peter S. Rose (2002), “Commercial Bank Management”, McGraw-Hill Publisher.
(2002), “Commercial Bank Financial
4. Joseph F. and Sinkley Jr Management”, Prentice Hall, US
5. Luật NHNN Việt Nam, Luật các TCTD 2010
6. Thông tư 02/2013/TT-NHNN ngày 21/02/2013 Quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng rủi ro trong việc xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
7. Thông tư 09/2014/TT-NHNN ngày 18/03/2014 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 02.
8. Thông tư 36/2014/TT-NHNN ngày 20/11/2014 Quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
9. Thông tư 06/2016/TT-NHNN ngày 27/05/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 36.
1.1.1. Khái niệm NHTM
1.1.2. Phân loại NHTM
1.1.3. Mô hình tổ chức của một NHTM điển hình
1.2.1. Khái niệm dịch vụ ngân hàng
1.2.2. Phân loại dịch vụ ngân hàng
1.2.3. Các dịch vụ chính của NHTM
1.2.4. Các xu hướng ảnh hưởng tới dịch vụ ngân hàng
1.3. Quản trị NHTM
1.3.2. Nội dung quản trị NHTM
1.3.1. Khái niệm và chức năng của quản trị NHTM
- Điều 20, Luật các TCTD: NHTM là một loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện toàn bộ hoạt động của ngân hàng và các hoạt động có liên quan khác - Luật NHNN: Hoạt động ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ, và dịch vụ ngân hàng với nội dung là nhận tiền gửi và sử dụng số tiền này để cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán
Tính sở hữu
• NHTM công • NHTM tư
• NHTM chuyên doanh • NHTM đa năng
Tính chuyên môn hóa hoạt động
Quốc tịch
• NHTM bản xứ • NHTM nước ngoài
Chiến lược kinh doanh
• NHTM bán buôn • NHTM bán lẻ
• NHTM toàn quốc • NHTM địa phương
Cơ quan cấp giấy phép
Quan hệ tổ chức
• NHTM hội sở • NHTM chi nhánh
• NHTM duy nhất • NHTM mạng lưới
Số lượng chi nhánh
NHTM nhà nước
NHTM cổ phần
NH liên doanh
NH 100% vốn nước ngoài
Chi nhánh NHNN ở Việt Nam
V ă n
C h i
Đ ơ n
C ô n g
Q u ỹ
P h ò n g
v ị
p h ò n g
t i ế t
S ở g i a o
n h á n h
C h i n h á n h
g i a o
đ ạ i
c ấ p
c ấ p
k i ệ m
d ị c h
d ị c h
1
2
s ự n g h i ệ p
C h i n h á n h p h ụ t h u ộ c
t y t r ự c t h u ộ c
d i ệ n
Trụ sở chính (Head Office)
Bộ máy giúp việc: Ủy ban quản lý rủi ro, Ban kiểm soát, kiểm toán nội bộ
Bộ máy giúp việc: Hội đồng quản lý tài sản, Hội đồng tín dụng trung ương
K h ố i
b ộ
đ ố i
đ ố i
K h ố i k ế
c h í n h
t r ư ờ n g
n ộ i
t ổ c h ứ c
n g o ạ i
t o á n
đ à o t ạ o
K h ố i k i ể m s o á t
t à i
K h ố i v ă n p h ò n g
K h ố i k i n h d o a n h
K h ố i k i n h d o a n h
c á n
K h ố i k ế h o ạ c h t h ị
- Theo nghĩa rộng (WTO): Dịch vụ NH bao gồm toàn bộ các hoạt động tiền tệ, tín dụng, thanh toán, ngoại hối của NH
Dịch vụ NH chỉ bao gồm những hoạt động không thuộc phạm vi kinh doanh tiền tệ và các nghiệp vụ NH theo chức năng trung gian tài chính (huy động tiền gửi, cho vay)
DV nội bảng
Dựa vào bảng cân đối kế toán
DV ngoại bảng
DV khách hàng cá nhân
Dựa vào đối tượng khách hàng
DV khách hàng doanh nghiệp
DV tín dụng
Dựa vào tính chất thu nhập
DV phi tín dụng
Các cách phân loại khác
Danh mục dịch vụ tăng mạnh
Sự gia tăng cạnh tranh
Sự gia tăng chi phí vốn
Rủi ro vỡ nợ ngân hàng
Sự mở rộng về mặt địa lý
Quá trình toàn cầu hóa ngân hàng
Sự gia tăng nguồn vốn nhạy cảm với lãi suất
QLNH và xu hương phi QLNH đối với ngành NH
1. Hoạch định chính sách, chiến lược kinh doanh
2. Tổ chức thực hiện kế hoạch, chính sách kinh doanh
3. Kiểm tra, giám sát và quản trị rủi ro
Phương pháp hành chính
Phương pháp giáo dục
Phương pháp kinh tế
Phương pháp cạnh tranh
Phương pháp marketing
Quản trị vốn chủ sở hữu
Quản trị nợ
Quản trị tài sản
Quản trị khả năng thanh khoản
Quản trị các hoạt động ngoại bảng
Quản trị vốn chủ sở hữu
• Khái niệm • Mục tiêu quản trị • Các biện pháp quản trị vốn chủ sở hữu
Quản trị nợ
• Thành phần nợ của NHTM • Mục tiêu quản trị nợ của NHTM • Nội dung quản trị nợ của NHTM
Quản trị tài sản
• Thành phần tài sản của NHTM • Mục tiêu quản trị tài sản của NHTM • Nội dung quản trị tài sản của NHTM
Quản trị khả năng thanh khoản
• Cung, cầu thanh khoản, khe hở thanh khoản • Các chiến lược quản trị thanh khoản • Ước lượng nhu cầu thanh khoản
• Khái niệm, đặc điểm các hoạt động ngoại
bảng của NHTM
Quản trị các hoạt động ngoại bảng
• Nội dung quản trị các hoạt động ngoại bảng
2.1.1. Khái quát Bảng cân đối kế toán của ngân hàng
2.1.2. Chiến lược quản trị tài sản
2.1.3. Chiến lược quản trị nợ
2.1.4. Chiến lược quản trị kết hợp tài sản và nợ
2.2. Quản trị khe hở nhạy cảm lãi suất và khe hở kì hạn
2.2.1. Quản trị khe hở nhạy cảm lãi suất
2.2.2. Quản trị khe hở kì hạn
2.3.1. Cung và cầu thanh khoản của ngân hàng
2.3.2. Chiến lược quản trị thanh khoản
2.3.3. Ước tính nhu cầu thanh khoản của ngân hàng
2.3.4. Dự trữ và quản lý dự trữ của ngân hàng
2.3.5. Các biện pháp đảm bảo khả năng thanh khoản
Khái niệm Các khoản mục chính của bảng CĐKT
- Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính phản ánh một cách tổng quát quy mô và cấu trúc của các nguồn vốn (tài sản nợ) và sử dụng vốn (tài sản có) tại một thời điểm nhất định.
-Tài sản: ngân quỹ, các khoản đầu tư, các khoản cho vay và cho thuê và tài sản khác. tiền gửi của khách hàng, - Nợ: nguồn vốn vay phi tiền gửi trên thị trường tiền tệ và thị trường vốn. -Vốn chủ sở hữu
2.1.2.1. Tài sản của ngân hàng
Ngân quỹ Tài sản có khác
Khoản mục đầu tư Khoản mục tín dụng
Yêu cầu
Mục tiêu
Đảm bảo an gia và toàn tăng lợi nhuận cho ngân hàng.
Khái niệm Là chiến lược quản lí danh mục sử dụng vốn nhằm tạo ra cơ cấu tài sản thích hợp
- Duy trì mức dự trữ bắt buộc theo đúng quy định -Tránh các rủi ro như: rủi ro thanh khoản, rủi ro tín dụng…
1
2 3
tài sản>
Biện pháp duy trì thanh khoản
Đảm bảo toàn bộ giá trị các khoản nợ phải thanh toán ở mọi thời điểm
Các tài sản có khả năng chuyển thành tiền ngay với khối lượng đủ để đáp ứng nhu cầu rút tiền, số thiếu hụt trong thanh toán bù trừ, nhu cầu vay mượn chính đáng của các NH thân thuộc
Đảm bảo tỷ lệ dự trữ pháp định thanh Đảm bảo khoản theo mức độ cần thiết trong kết cấu tài sản và mức độ sinh lãi có thể chấp nhận được.
Company Logo
Vai trò
Nội dung
Mục đích
Là quản trị nguồn vốn phải trả của ngân hàng nhằm đảm bảo cho ngân hàng luôn có đủ nguồn vốn để duy trì và phát triển một cách hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình đồng thời đáp ứng kịp thời mọi yêu cầu thanh toán với chi phí thấp
Rủi ro lãi suất
Khái niệm Là loại rủi ro xuất hiện khi có sự thay đổi của lãi suất thị trường hoặc của những yếu tố có liên quan đến lãi suất dẫn đến tổn thất về tài sản hoặc làm giảm thu nhập của ngân hàng
Nguyên nhân RRLS
Khe hở nhạy cảm lãi suất (R) = Giá trị tài sản có nhạy cảm lãi suất - Giá trị nợ nhạy cảm lãi suất
Khe hở nhạy cảm lãi suất tương đối = Khe hở nhạy cảm lãi suất tuyệt
đối/ Tổng tài sản
Mức thay đổi lợi nhuận = R * Mức thay đổi lãi suất
2
1
3
Khe hở nhạy cảm dương
khe hở nhạy cảm lãi suất
NH không có khe hở
giá trị tài sản nhạy cảm lãi
âm, giá trị nợ nhạy cảm lãi
nhạy cảm lãi suất. Rủi
suất> giá trị nợ nhạy cảm
suất> giá trị
tài sản nhạy
ro lãi suất không xuất
thị
lãi suất. Khi
lãi suất
cảm lãi suất. Nếu lãi suất thị
hiện
trường tăng lợi nhuận của
trường giảm lợi nhuận của
ngân hàng tăng và ngược
ngân hàng tăng và ngược
lại
lại
- Nếu lãi suất thị trường bên nguồn và bên TS cùng giảm như nhau sẽ làm giảm giá trị ròng của ngân hàng D>0 Nếu lãi suất bên nguồn và bên TS cùng tăng như nhau sẽ làm giảm giá trị ròng của NH (rủi ro RRLS) - Nếu lãi suất thị trường bên nguồn và bên tài sản cùng giảm như nhau sẽ làm tăng giá trị ròng của NH
D= 0
Cân đối tài sản
Cân đối nguồn
Cầu thanh khoản
ánh dòng
tiền Phản NHTM thu được tại một thời điểm
ww
Phản ánh nhu cầu chi trả của NHTM tại một thời điểm.
Cầu thanh khoản của NHTM Cung thanh khoản của NHTM
• Nguồn vốn huy động mới • Đi vay trên TTTT • Thu nhập của NHTM • Dòng tiền thu được từ chuyển
hóa tài sản
• Các khoản TD được KH hoàn • KH rút tiền • Thanh toán giấy tờ có giá • Các hợp đồng tín dụng mới • Các khoản nợ đáo hạn • Chi phí phải trả • Nghĩa vụ NSNN
trả
Khe hở thanh khoản LG = ∑ cung TK - ∑ cầu TK
LG >0: NH ở trạng thái dư thừa thanh khoản
LG<0 NH ở trạng thái thiếu hụt thanh khoản
Chiến lược quản trị thanh khoản từ tài sản
Chiến lược quản trị thanh khoản từ nợ
Chiến lược quản trị thanh khoản kết hợp
Phương pháp tiếp cận các chỉ số thanh khoản
Phương pháp tiếp cận các chỉ số tài chính
Là một bộ phận tài sản của ngân hàng, được duy trì song song với tài sản sinh lãi nhằm đảm bảo khả năng chi trả thường xuyên của ngân hàng.
Các hình thức dự trữ
Căn cứ vào mức độ dự trữ
+ Dự trữ sơ cấp + Dự trữ thứ cấp Căn cứ vào yêu cầu dự trữ: + Dự trữ bắt buộc (dự trữ pháp định) + Dự trữ thặng dư
Chiến lược dự trữ
Nội dung:
Duy trì ngân quỹ và tài sản thanh khoản khác- luôn phải cân nhắc giữa an toàn thanh khoản và khả năng sinh lãi Cân nhắc giữa thu nhập phải từ bỏ trong hiện tại để duy trì thanh khoản với chi phí có thể phải bỏ ra trong thanh tương lai để mua khoản
Phương pháp xác định lượng tiền dự trữ bắt buộc
R = ∑ Di x ri (i = 1 -n) Trong đó: R: lượng tiền dự trữ bắt buộc
Di: Lượng tiền gửi loại i ri: Tỷ lệ dự trữ bắt buộc loại tiền gửi i
Phương pháp kiểm soát dự trữ
- Phương pháp phong tỏa - Phương pháp không phong tỏa
3.1.1. Khái niệm nguồn vốn 3.1.2. Các loại nguồn vốn của NHTM 3.1.3. Tầm quan trọng của nguồn vốn trong NHTM
3.2.1. Các mô hình quản trị nguồn vốn 3.2.2. Quản trị vốn chủ sở hữu 3.2.3. Quản trị vốn tiền gửi 3.2.4. Quản trị vốn phi tiền gửi
- Khái niệm Nguốn vốn của NHTM là toàn bộ nguồn tiền tệ mà ngân hàng tạo lập, huy
động được để cho vay, đầu tư và thực thi các dịch vụ ngân hàng
- Các loại nguồn vốn của NHTM + Vốn chủ sở hữu + Tiền gửi + Vốn phi tiền gửi
được tích luỹ trong quá trình kinh doanh, là vốn thuộc sở hữu của chủ
- Về phương diện kinh tế: Vốn tự có do chủ sở hữu đóng góp và lợi nhuận
ngân hàng.
- Luật các tổ chức tín dụng: Vốn tự có gồm giá trị thực có của vốn điều lệ,
các quỹ dự trữ, một số tài sản “nợ” khác của các TCTD theo qui định của
Ngân hàng Nhà nước.
- Chức năng hoạt động
Vai trò vốn CSH của NHTM
- Chức năng điều chỉnh
- Chức năng bảo vệ
- Tỷ trọng nhỏ / tổng nguồn vốn của NHTM(từ 5-10%). - Tính ổn định cao. - Quyết định quy mô hoạt động của NHTM - Là nhân tố xác định tỷ lệ an toàn trong hoạt động kinh doanh của NHTM.
- Phân loại:
• Tiền gửi tiết kiệm • Tiền gửi giao dịch
Mục đích gửi tiền
• Tiền gửi cá nhân • Tiền gửi tổ chức: DN, TCTD, kho bạc
Chủ thể gửi tiền
• Tiền gửi không kỳ hạn • Tiền gửi có kỳ hạn
Kỳ hạn gửi tiền
- Đặc điểm
+ Tiền gửi chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn vốn huy động của NHTM
+ Các NHTM hoạt động được chủ yếu nhờ vào nguồn vốn tiền gửi
+ Tiền gửi là nguồn vốn không ổn định, khách hàng có thể rút tiền bất cứ
lúc nào => NHTM cần duy trì một lượng tiền dự trữ đảm bảo khả năng
thanh khoản, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu rút tiền của khách hàng
Vay TCTD
Vay trên TTTC
Vay NHNN
Nguồn khác
Mô hình quản trị tập trung
Mô hình quản trị phân vùng
Mô hình quản trị phân tán
Mô hình khác
Lập kế hoạch nhu cầu vốn
Xác định quy mô VCSH
Xác định các biện pháp tăng VCSH
Chấp hành các quy định liên quan
• Hệ số an toàn vốn • Giới hạn góp vốn,
• Tăng vốn từ nguồn nội bộ • Tăng vốn từ
• Thiết lập kế hoạch tài chính tổng thể • Xác định qui mô
• Yêu cầu xác định mức vốn chủ sở hữu hợp lý • Các chỉ số xác
nguồn bên ngoài
vốn hợp lý
mua cổ phần • Tỷ lệ vốn tự có/ tổng tài sản…
định mức VCSH hợp lý
• Đánh giá và lựa chọn phương thức tăng vốn
• Phân tích và so sánh tương quan các chỉ tiêu về vốn
Khái niệm:
Quản trị vốn tiền gửi là công tác xác định qui mô và kết cấu vốn tiền gửi,
chi phí nguồn tiền gửi, quản trị lãi suất, kỳ hạn, các phương pháp định giá
tiền gửi phù hợp với yêu cầu KD và tuân thủ đầy đủ qui định của pháp
luật từ đó tìm giải pháp gia tăng vốn tiền gửi của NH
- Vai trò của nghiệp vụ huy động vốn tiền gửi
+ Đối với NHTM: tạo nguồn vốn chủ lực cho hoạt động kinh doanh của
NHTM
+ Đối với KH: Cung cấp cho khách hàng một kênh đầu tư vốn an toàn; là
nơi an toàn cho việc tích luỹ nguồn tiền tạm thời nhàn rỗi của khách
hàng để đáp ứng nhu cầu chi tiêu trong tương lai.
• Tìm kiếm nguồn vốn với chi
phí thấp
• Thực hiện đúng các quy định của pháp luật và của NHNN về huy động vốn
• Đáp ứng yêu cầu của các
dịch vụ tài chính
• Đảm bảo tính hiệu quả trong
huy động vốn
• Đảm bảo phù hợp giữa huy
động và sử dụng vốn
• Hạn chế rủi ro lãi suất, thanh
• Không để xảy ra sự sụt giảm đột ngột, bất thường của nguồn vốn huy động
khoản…
Mục tiêu quản trị vốn tiền gửi Nguyên tắc huy động vốn của NHTM
•Quản lí quy mô và cơ cấu •Quản lí kì hạn của nguồn vốn huy động •Quản lí lãi suất chi trả •Quản lí chi phí tiền gửi •Các biện pháp nâng cao KN huy động vốn tiền gửi
- Mục tiêu quản trị nguồn vốn phi tiền gửi
Giúp NH lựa chọn nguồn vốn có chi phí thấp nhất khi cần thiết vì thông
thường nguồn vốn này thường có lãi suất cao hơn nguồn tiền gửi
Xác định lượng vốn cần thiết, giảm chi phí vốn đồng thời hạn chế rủi ro
thanh khoản
Nếu FG>0: đi vay
• Chi phí tương đối để huy động từ mỗi nguồn vốn phi tiền gửi • Tính rủi ro của mỗi nguồn vốn • Yêu cầu về thời gian của nhu cầu vốn • Quy định hạn chế áp dụng đối với mỗi nguồn vốn
4.1.1. Khái niệm và phân loại cho vay
4.1.2. Nguyên tắc và điều kiện cho vay
4.1.3. Đối tượng, thời hạn và mức cho vay
4.2. Các phương thức cho vay của NHTM
4.2.1. Các phương thức cho vay ngắn hạn
4.2.2. Các phương thức cho vay trung và dài hạn
4.3.1. Xây dựng chính sách cho vay của ngân hàng
4.3.2. Thiết lập quy trình cho vay
4.3.3. Kiểm soát quy mô và cơ cấu các khoản cho vay
4.3.4. Kiểm soát những khoản cho vay có vấn đề
Cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích và trong một thời hạn nhất định theo thỏa thuận, với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi.
(Quy chế cho vay của TCTD đối với KH)*
Nguyên tắc cho vay
1. Sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thoả thuận trong hợp đồng tín dụng.
2. Phải hoàn trả nợ gốc và lãi đúng hạn đã thoả thuận trong hợp đồng tín dụng.
3. Cho vay dựa trên phương án/dự án có hiệu quả.
Điều kiện cho vay
1. Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách
2. Có mục đích sử dụng vốn vay hợp pháp, hợp lệ
nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.
3. Sản xuất KD phải có hiệu quả, hoặc phải có phương án trả nợ khả thi
4. Có khả năng TC đảm bảo trả nợ trong thời gian cam kết
5. Thực hiện các QĐ về bảo đảm tiền vay theo quy định
Là việc tổ chức tín dụng áp dụng các biện pháp nhằm phòng ngừa rủi
ro, tạo cơ sở kinh tế và pháp lý để thu hồi được các khoản nợ đã cho
khách hàng vay.
Các loại tài sản bảo đảm
Vai trò của bảo đảm tiền vay
• Đối với người vay
• Đối với người cho vay
Tiêu chuẩn của tài sản bảo đảm
Khái niệm
Đối tượng khách hàng vay
Đối tượng khách hàng không được vay
Những nhu cầu vốn không được cho vay
Thời hạn cho vay: Là khoảng thời gian được xác định kể từ khi khách hàng rút vốn cho đến khi KH trả hết nợ gốc và lãi (theo HĐTD).
Căn cứ xác định:
• Đặc điểm chu kỳ kinh doanh và kế hoạch sử dụng vốn của người vay
• Thời gian cần thiết để thu hồi vốn đầu tư • Khả năng trả nợ của người vay • Tính chất nguồn vốn cho vay của ngân
• Khả năng trả nợ của người
hàng
vay
• Thời gian hoạt động còn lại của pháp
nhân
Mức CV: là số tiền cho vay tối đa tại một thời điểm (đối với cho vay
Mức, hạn mức cho vay
theo món) hoặc trong một thời kỳ nhất định (đối với cho vay theo dự án
đầu tư)
Hạn mức cho vay là mức dư nợ vay tối đa được duy trì trong một thời
hạn nhất định mà NH và khách hàng đã thỏa thuận trong HĐTD (đối
với cho vay theo hạn mức hoặc TD thấu chi)
Căn cứ xác định mức CV, hạn mức CV
Nhu cầu vay vốn của người vay
Khả năng nguồn vốn, giới hạn mức cho vay tối đa
của TCTD.
Giá trị TS thế chấp, cầm cố (nếu phải thế chấp TS).
Xác định mức cho vay Nhu cầu = Tổng nhu cầu vốn - Nguồn vốn - Các ngvốn
vốn vay kinh doanh chủ sở hữu huy động ≠ Xác định hạn mức CV Cách 1:
HMTD = (Tổng nhu cầu VLĐ trkì KH/vòng quay VLĐ*) – VCSH tham gia – Các khoản vốn huy động khác
Giải thích (*)
quân kỳ t )} ± % Mức điều chỉnh.
Vòng quay VLĐ t+1 = {( Doanh thu thuần kỳ t) / (TSNH bình
Xác định hạn mức cho vay (tiếp)
HMTD = Giá trị tài sản ngắn hạn - Nợ ngắn hạn phi ngân hàng (1) – Nguồn dài hạn có thể sử dụng (2) (1) Gồm: phải trả người bán, phải trả công nhân viên, phải trả # (2) Là giá trị TSLĐ do nguồn dài hạn (nợ, vốn chủ) tài trợ.
Khái niệm lãi suất
Là tỷ lệ phần trăm giữa tiền lãi (lợi tức) thu được và tổng số
tiền cho vay trong một khoảng thời gian nhất định.
Lãi suất tín dụng (tháng /năm) Lợi tức (tháng/năm) --------------- Tổng số tiền CV
Nguyên tắc xác định lãi suất
• Căn cứ cung cầu vốn trên thị trường, • LSHĐ = Tỉ lệ LP + Lãi suất HĐ thực • LSCV = LS huy động + CP + Thuế + LN • LSCV > LS huy động > Tỉ lệ lạm phát • Điều chỉnh theo mức độ rủi ro của khách hàng vay vốn: rủi ro càng
cao → LSTD càng lớn
• Căn cứ vào chính sách tiền tệ của Chính Phủ.
Chi phí huy động vốn
Các yếu tố cấu thành lãi suất CV
Chi phí hoạt động
Chí phí dự phòng rủi ro tín dụng
Chi phí thanh khoản
Chi phí vốn chủ sở hữu
Phương pháp xác định LS:
• Phương pháp cạnh tranh theo lãi suất thị trường
• Phương pháp điều chỉnh rủi ro trên giá vốn - mô hình RAROC
(Risk Adjusted Return on Capital):
Lãi suất CV = Tỉ lệ chi phí vốn CV + Tỉ suất lợi nhuận kỳ vọng
• LS có thể cố định, thả nổi, hoặc hỗn hợp
CV từng lần
CV hạn mức tín dụng
Bao thanh toán
Chiết khấu giấy tờ có giá
CV hạn mức thấu chi
CV dự án đầu tư
CV hợp vốn
CV trả góp
Chính sách tín dụng là hệ thống các biện pháp liên quan đến việc khuếch trương hay hạn chế tín dụng để đạt được các mục tiêu đã hoạch định, hạn chế rủi ro, bảo đảm an toàn trong hoạt động kinh doanh ngân hàng. Mục tiêu:
- Nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng - Xác định nguyên tắc và đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc tín dụng => kiểm soát và hạn chế rủi ro. - Nghiên cứu để tạo ra các sản phẩm tín dụng.
- Xác định rõ thị trường tín dụng chính (khách hang DN, cá nhân; vùng kinh tế; ngành nghề…)
- Danh mục tín dụng (cơ cấu, tỷ trọng các sản phẩm; cơ cấu dư nợ, phương thức cho vay; loại tiền; thời hạn quy định về điều chỉnh kỳ hạn nợ, chuyển nợ quá hạn,…)
- Lãi suất - Tài sản đảm bảo - Quản lý tín dụng
Khái niệm: là toàn bộ quá trình bao gồm các bước công việc phải
thực hiện từ khi nhận và thẩm định hồ sơ TD đến khi giải ngân và thu
nợ xong toàn bộ khoản TD (thanh lý HĐTD).
Bao gồm nhiều giai đoạn mang tính chất liên hoàn, có quan hệ chặt
chẽ và gắn bó với nhau, được thực hiện theo một trình tự nhất định.
3. Quyết định và ký HĐTD
1. Hướng dẫn khách hàng lập hồ sơ xin vay
2. Tiếp nhận, phân tích và thẩm định hồ sơ
4. Giải ngân
5. Kiểm tra giám sát tiền vay
6. Thu nợ gốc và lãi, xử lý những phát sinh
7. Thanh lý hợp đồng tín dụng
• KHCN: Sao kê TK, Xác nhận TN, Xác nhận thuế TNCN, HĐLĐ, HĐ cho thuê nhà, xe,…
• KHDN: BCĐKT, BCKQKD,
• KHCN: CMT, Hộ khẩu, Đăng ký kết hôn, … • KHDN: ĐKKD, GPĐT, QĐ thành lập, Điều lệ, QĐ bổ nhiệm, …
BCLCTT, Thuyết minh BCTC
Hồ sơ pháp lý
Hồ sơ tài chính
Hồ sơ TSBĐ
Hồ sơ khoản vay
• Giấy tờ chứng minh QSH, QSD
tài sản của bên BĐ
• Bảo lãnh, cam kết của bên T3 • Hợp đồng mua bán, BB xác
• Giấy đề nghị vay vốn • Phương án/Dự án vay vốn • GPĐT, thiết kế, hợp đồng thi công,… • Bảng tính hiệu quả PA/DA vay vốn
nhận công nợ,
Mục đích thẩm định
Nội dung công việc thẩm định
Nguồn thông tin thẩm định
Nội dung thẩm định
1. Năng lực pháp lý (Character)
2. Tình hình sản xuất kinh doanh (Capacity)
3. Năng lực, khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết (Capital)
4. Tính khả thi và hiệu quả PA/DA vay vốn; môi trường kinh doanh (Conditions)
5. Biện pháp bảo đảm tiền vay của khoản vay (Collateral)
• Năng lực pháp luật, năng lực hành vi của cá nhân
• Năng lực pháp luật của tổ chức, năng lực hành vi của người đại diện
pháp luật của tổ chức.
Đánh giá tình hình SXKD
b. Năng lực hoạt động sản xuất kinh doanh
a. Ngành nghề hoạt động sản xuất kinh doanh
c. Cách thức tổ chức SXKD và thị trường tiêu thụ
d. Nguyên liệu chính và các yếu tố cho hoạt động kinh doanh
e. Điểm mạnh và điểm yếu của KH so với đối thủ trong ngành
Nội dung:
◦ Đánh giá độ tin cậy của các BCTC và các số liệu khác;
◦ Quy mô, cơ cấu và biến động của TS và NV;
◦ Đánh giá tình hình TC qua một số nhóm chỉ tiêu tài chính.
Tính khả thi: Có thực hiện được không???
Năng lực về vốn
Năng lực về pháp lý
Kinh nghiệm/ Năng lực quản trị
Năng lực thị trường (đầu vào, đầu ra)
Năng lực về Khoa học công nghệ
Có hiệu quả không???
Hiệu quả về kinh tế
Hiệu quả phi kinh tế (hiệu quả xã hội, cơ cấu sxkd, thị phần, …)
Ước lượng các chỉ tiêu quan trọng:
Doanh thu (DTDT = SL x giá bán) Chi phí (bao gồm chi phí bằng tiền & khấu hao) Vòng quay khoản phải thu, phải trả, hàng tồn kho, vốn lưu động bình quân Các khoản nợ vay và kì hạn trả nợ Phần vốn góp của CSH
• Ước lượng dòng tiền • Lãi suất chiết khấu • NPV • IRR
• Thời gian hoàn vốn
• Điểm hòa vốn NPV
Dòng tiền
Là các khoản thu – chi được kì vọng xuất hiện tại các thời điểm của dự án so với lúc không được thực hiện. Dòng tiền vào của dự án được tạo lập chủ yếu từ doanh thu tiêu thụ sản phẩm, tiền khấu hao hay thanh lý các tài sản. Dòng tiền ra của dự án phát sinh khi mua sắm máy móc thiết bị, nguyên vật liệu, chi trả tiền nhân công, chi phí quản lý v.v… Về nguyên tắc, bất kỳ khoản chi nào xảy ra trước khi thực hiện dự án sẽ không được coi là dòng tiền ra của dự án.
CF = LNST + Khôi phục khấu hao + Thay đổi VLĐ + Thu hồi TSCĐ – Mua TSCĐ
Lãi suất chiết khấu:
WACC = (E/V)*Re + (D/V)*Rd *(1-Tc)
ròng kỳ vọng trong tương lai với giá trị hiện tại của vốn đầu tư.
NPV>=0: lựa chọn dự án
NPV<0: từ chối dự án
IRR >= chi phí vốn: lựa chọn dự án IRR < chi phí vốn: từ chối dự án
Chỉ tiêu thời gian hoàn vốn (PP - Payback period)
Chi phí chưa được bù đắp đầu năm
+
=
Thời gian hoàn vốn (PP)
Số lượng năm ngay trước năm các luồng tiền của dự án đáp ứng được chi phí
Luồng tiền thu được trong năm
Chỉ tiêu điểm hòa vốn
Sản lượng hoà vốn
Doanh thu hòa vốn
Công suất hòa vốn
Trong đó: FC là tổng định phí, VC là tổng biến phí, Q là tổng sản lượng, S là tổng doanh thu (100% công suất) p là giá bán, v chi phí biến đổi cho 1 đơn vị sản phẩm
• Đánh giá tính có thực của TS
• Đánh giá về tính pháp lý của TS
• Đánh giá về tính thanh khoản và giá trị của TS
• Đánh giá về chủ sở hữu tài sản và mối liên hệ giữa chủ TS và KH
• Các phương pháp định giá tài sản: so sánh, vốn hóa, chi phí
Lập báo cáo thẩm định/tờ trình thẩm định, đề xuất khoản vay:
Phương thức cho vay
Mức cho vay
Thời hạn cho vay
Lãi suất cho vay, phí
Biện pháp bảo đảm (nếu có)
◦ Kết quả thẩm định
◦ Chính sách tín dụng của NH
◦ Nguồn vốn vay của NH khi ra quyết định
• Quyền phán quyết tín dụng (phụ thuộc CSTD từng NH)
◦ Trưởng phòng tín dụng: ký duyệt hồ sơ
◦ Giám đốc chi nhánh: ký HĐTD
thực tế, đồng thời lập GNN hoặc ghi trực tiếp HĐTD.
Lưu ý: Cho vay có BĐ bằng TS hình thành trong tương lai → chỉ giải ngân sau
khi KH bỏ trước phần vốn tự có/ vốn chủ sở hữu hoặc đồng thời theo tỷ lệ cơ
cấu vốn đã xác định.
chứng từ sử dụng tiền vay.
-Thường xuyên theo dõi diễn biến dư nợ của KH, trạng thái nợ của HĐTD.
-Thông báo KH thu xếp nguồn trả nợ đúng hạn, đôn đốc KH gửi đầy đủ, đúng hạn các báo cáo phục vụ việc quản lý và giám sát KH của NHCV.
-Kiểm tra sử dụng vốn vay định kỳ và đột xuất.
-Định kỳ kiểm tra toàn diện tình hình tài chính, hoạt động SXKD của KH, tiến độ thực hiện DA/ PA (theo quy định của từng ngân hàng); kiểm tra và đánh giá TSBĐ.
Thu gốc: Trước khi đến thời hạn thu gốc, cán bộ QHKH phải theo dõi dòng tiền của KH. Thông báo, nhắc khách hàng thời gian đến hạn gốc để KH chủ động chuyển tiền về tài khoản để thu gốc.
Thu lãi: Thu hàng tháng vào ngày cố định hoặc ngày đến hạn trả lãi theo hợp đồng. Trước ngày đến hạn lãi, cán bộ QHKH thông báo số tiền lãi và đôn đốc KH nộp tiền trả lãi.
Thu phí: thu ngay khi KH bắt đầu sử dụng dịch vụ
hiện thanh lý hợp đồng tín dụng.
Sau khi KH hoàn thành hết các nghĩa vụ tài chính với NH thì NH thực
Nếu KH yêu cầu giải chấp TSBĐ khi không có nhu cầu vay vốn tại NH
hoặc giảm dư nợ thì NH tiến hành giải chấp TSBĐ, đảm bảo giá trị TSBĐ
còn lại đủ đảm bảo cho giá trị khoản vay còn lại.
Nhu cầu vay vốn của người vay
Khả năng nguồn vốn, giới hạn mức cho vay tối đa của TCTD.
Giá trị TS thế chấp, cầm cố (nếu phải thế chấp TS).
- Chính sách đối với từng loại sản phẩm tín dụng như: loại hình cho vay, thời gian đáo hạn, quy mô, chất lượng…
- Cơ cấu, tỷ trọng giữa các loại sản phẩm tín dụng - Cơ cấu dư nợ CV ngắn hạn, dài hạn, tài trợ DA, tài trợ XNK, bảo lãnh… - Các phương thức cho vay: cho vay từng lần, cho vay theo hạn mức tín dụng, hạn mức thấu chi, cho vay qua phát hành và sử dụng thẻ tín dụng ngân hàng…
- Loại tiền cho vay
Khái niệm
Nợ có vấn đề là các khoản tín dụng cấp cho khách hàng không thu hồi được hoặc có dấu hiệu có thể không thu hồi được theo đúng cam kết trong hợp đồng tín dụng.
Nợ có vấn đề không chỉ gồm những khoản vay đã quá hạn thanh toán, thanh toán không đúng kỳ hạn (nợ quá hạn thông thường, nợ khó đòi, nợ chờ xử lý, nợ khoanh, nợ tôn đọng) mà bao gồm cả những khoản vay trong hạn nhưng có những dấu hiệu không an toàn có thể dẫn tới rủi ro.
Quy trình xử lý:
Bước 1. Nhận biết các dấu hiệu và nguyên nhân của nợ có vấn đề
Bước 2. Kiểm tra các khoản vay có vấn đề
Bước 4. Lập kế hoạch hành động
Bước 3. Gặp gỡ khách hàng
Bước 5. Thực hiện kế hoạch
Bước 6. Quản lý, theo dõi việc thực hiện kế hoạch
Phân loại nợ
0%
Nợ trong hạn
Quá hạn dưới 10 ngày
5%
Quá hạn từ 10 đến <90 ngày
Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu
20%
Quá hạn từ 91 đến <180 ngày,
Nợ cơ cấu lại thời hạn nợ lần đầu, trừ các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu đc phân loại vào nhóm 2
Nợ được miễn hoặc giảm lãi do KH không đủ khả năng trả lãi
50%
Quá hạn từ 181 đến <360 ngày,
Nợ cơ cấu lại thời hạn nợ lần đầu với khoản nợ quá hạn dưới 90 ngày theo thời hạn trả nợ cơ cấu lần đầu
Nợ cơ cấu lại thời hạn nợ lần hai
100%
Quá hạn từ 360 ngày trở lên
Nợ cơ cấu lại thời hạn nợ lần đầu quá hạn từ 90 ngày trở lên theo thời hạn trả nợ cơ cấu lần đầu
Nợ cơ cấu lại thời hạn nợ lần hai quá hạn
Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên (chưa bị quá hạn và quá hạn)
Các khoản nợ khoanh, nợ chờ xử lý
Hướng xử lý tổ chức khai thác
Hướng sử dụng các biện pháp thanh lý
Bán nợ
Khởi kiện
Xử lý bằng quỹ dự phòng rủi ro
Xử lý bằng quỹ dự phòng rủi ro
Dự phòng cụ thể: R = (A-C) x r
R: số tiền dự phòng cụ thể phải trích theo từng nhóm nợ
A: số dư nợ gốc của từng nhóm nợ
C: giá trị khấu trừ của TS bảo đảm
r: tỉ lệ trích lập dự phòng cụ thể
Dự phòng chung
Trích 0,75% dư nợ gốc của các khoản nợ từ nhóm 1-4
5.1. Phân loại dịch vụ thanh toán của NHTM
5.1.1. Thanh toán bằng tiền mặt và chuyển khoản 5.1.2. Thanh toán dựa trên chứng từ giấy và chứng từ điện tử 5.1.3. Thanh toán nội địa và thanh toán quốc tế 5.1.4. Thanh toán cho khách hàng và thanh toán giữa các ngân hàng
5.2.1. Thanh toán bằng séc 5.2.2. Thanh toán bằng ủy nhiệm chi 5.2.3. Thanh toán bằng ủy nhiệm thu
5.2. Một số hình thức thanh toán chủ yếu
5.2.4. Thanh toán theo phương thức chuyển tiền
5.2.6. Thanh toán theo phương thức tín dụng chứng từ
5.2.5. Thanh toán theo phương thức nhờ thu
5.3. Nội dung quản trị dịch vụ thanh toán
5.3.1. Xây dựng, ban hành chính sách và quy trình thanh toán
5.3.2. Tổ chức bộ máy nhân sự và kênh phân phối
5.3.3. Kiểm tra, kiểm soát nội bộ và quản trị rủi ro
+Thanh toán KDTM
- Căn cứ vào phạm vi thanh toán:
+ Thanh toán quốc tế
- Căn cứ vào chủ thể tham gia quan hệ thanh toán:
+ Thanh toán giữa các NH
- Phần lớn quan hệ thanh toán này được thực hiện trực tiếp giữa người chi trả và người thụ hưởng mà không cần sự có mặt của ngân hàng với tư cách là “trung gian” cung cấp dịch vụ thanh toán cho khách hàng.
- Là việc thanh toán trong đó bên mắc nợ dùng tiền mặt (tiền giấy, tiền kim loại) chuyển trả cho bên thụ hưởng.
- Ngoài ra, trong một số trường hợp theo yêu cầu của khách hàng - người chi trả, ngân hàng có thể thanh toán bằng tiền mặt cho người hưởng lợi, hoặc thực hiện thu, chi tiền mặt theo yêu cầu của khách hàng.
- Sử dụng tiền bút tệ hay còn gọi là tiền ghi sổ - Mỗi khi thanh toán phải có ít nhất 3 bên tham gia:
+ Người trả tiền + Người nhận tiền
+ Trung gian thanh toán
Thanh toán nội địa Là việc thực hiện các nghĩa vụ chi trả và quyền hưởng lợi về tiền tệ phát sinh trên cơ sở các hoạt động kinh tế và phi kinh tế giữa các chủ thể của một nước. Thanh toán quốc tế Là việc thực hiện các nghĩa vụ chi trả và quyền hưởng lợi về tiền tệ phát sinh trên cơ sở các hoạt động kinh tế và phi kinh tế giữa các tổ chức, cá nhân nước này với tổ chức cá nhân nước khác, hay giữa một quốc gia với một tổ chức cá nhân quốc tế, thông qua quan hệ giữa các ngân hàng của các nước liên quan
- Vừa chịu sự điều chỉnh của luật pháp quốc gia vừa chịu sự điều
chỉnh của luật pháp, công ước và các tập quán quốc tế.
- Chịu sự ảnh hưởng của tỉ giá và môi trường kinh tế chính trị thế giới.
- Các chủ thể tham gia thanh toán quốc tế thường phải đối mặt với các
rủi ro hối đoái, rủi ro quốc gia...
- Các giao dịch TTQT chủ yếu được thực hiện qua hệ thống NHTM
- Thanh toán liên hàng trong cùng hệ thống - Thanh toán bù trừ giữa các NH - Thanh toán từng lần qua tài khoản tiền gửi tại NHNN - Ủy nhiệm thu hộ, chi hộ - Thanh toán qua tiền gửi tại NH khác
- Thanh toán liên NH điện tử
Là lệnh trả tiền do chủ tài khoản tiền gửi phát hành yêu cầu ngân hang trích tiền từ tài khoản tiền gửi của mình để trả cho người thụ hưởng có tên trên tờ séc, hoặc trả theo lệnh của người ấy, hoặc trả cho người cầm séc một số tiền nhất định bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản.
Căn cứ vào mục đích sử dụng: sé rút tiền mặt, séc chuyển khoản, séc
thanh toán bằng tiền mặt
Căn cứ vào khả năng chuyển nhượng: séc ghi tên, séc theo lệnh, séc không ghi tên (séc vô danh) Căn cứ vào khả năng thanh toán của tờ séc: séc thông thường, séc bảo chi
(1)
Người trả tiền
(4) (2b)
(2a) (6)
3
Ngân hàng phục vụ người trả tiền Ngân hàng phục vụ người thụ hưởng (5)
Quy trình thanh toán séc bảo chi
(2)
Người trả tiền Người thụ hưởng
(1a) (1b) (6) (3) (4)
(5)
Ngân hàng của người thụ hưởng Ngân hàng của người trả tiền
Khái niệm:
Là lệnh chi tiền của chủ tài khoản yêu cầu ngân hang (nơi mở tài khoản
hưởng
tiền gửi) trích tiền từ tài khoản tiền gửi của mình để trả cho người thụ
Người trả tiền Người thụ hưởng
Ngân hàng của người trả tiền
Quy trình thanh toán UNC cùng hệ thống, khác địa bàn
Hội sở NHTM
(3) (4)
NHTM bên mua NHTM bên bán
(1) (2) (5)
Người trả tiền Người thụ hưởng
Quy trình thanh toán UNC khác hệ thống, cùng địa bàn tỉnh, thành phố
Chi nhánh NHNN
(3) (4)
NHTM bên bán NHTM bên mua
(1) (2) (5)
Người bán Người mua
- Khác hệ thống, khác địa bàn
NHNN
Chi nhánh NHNN
NHTM bên mua NHTM bên bán
Người mua Người bán
Là giấy ủy nhiệm đòi tiền do người thu hưởng phát hành gửi vào ngân
hang phục vụ mình nhờ thu hộ tiền từ người mua hang hóa, dịch vụ.
Ở Việt Nam hiện nay, UNT được áp dụng trong quan hệ thanh toán tiền
hàng hóa, dịch vụ giữa các chủ thể mở tài khoản tại cùng một ngân hàng,
hoặc các chi nhánh ngân hàng cùng hệ thống, hoặc khác hệ thống trên
cơ sở thỏa thuận, hoặc hợp đồng về các điều kiện thu hộ giữa bên trả
tiền và bên thụ hưởng
Giao hàng
(1a) (5) (1b) (1c) (3)
(2)
(3)
Người thụ hưởng Người trả tiền
NH phụ vụ người trả tiền
• Theo cơ chế thanh toán: thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, thẻ rút tiền mặt, thẻ lưu trữ giá trị; •Theo công nghệ sản xuất: thẻ khắc chữ nổi, thẻ băng từ, thẻ thông minh; •Theo phạm vi sử dụng: thẻ nội địa, thẻ quốc tế; •Theo chủ thể phát hành: thẻ do ngân hàng phát hành, thẻ do các chủ thể phi ngân hàng phát hành.
-Tính linh hoạt - Tính tiện lợi
- Tính an toàn và nhanh chóng
•Đối với người sử dụng thẻ
•Đối với cơ sở chấp nhận thẻ
•Đối với ngân hang •Đối với nền kinh tế
(2)
(3)
(1a) (1b) (4) (5)
(6)
NH phát hành thẻ NH Đại lý thanh toán thẻ
Khách hàng yêu cầu ngân hàng của mình chuyển một số tiền nhất định cho người khác ở một địa điểm nhất định bằng phương tiện chuyển tiền do khách hàng yêu cầu Các bên tham gia:
-Người trả tiền, - Người hưởng lợi, - Ngân hàng chuyển tiền
- Ngân hàng đại lý của ngân hàng chuyển tiền
Ngân hàng đại lý (2)
(1) (3)
Người chuyển tiền Người hưởng lợi
Người bán sau khi hoàn thành nghĩa vụ giao hàng, hoặc cung ứng một dịch vụ
nào đó cho khách hàng thì ủy thác cho ngân hàng của mình thu hộ số tiền ở
người mua trên cơ sở hối phiếu của người bán lập ra.
-Ngân hàng bên bán
-Ngân hàng đại lý của bên bán,
- Người mua
Các loại nhờ thu:
Nhờ thu phiếu trơn:
KN:
Là phương thức nhờ thu trong đó người bán uỷ thác cho ngân hàng thu hộ tiền ở người mua chỉ căn cứ vào hối phiếu do mình lập ra, còn chứng từ hàng hoá thì gửi thẳng cho người mua không qua ngân hàng. Trường hợp áp dụng
Người bán và người mua tin tưởng nhau, các dịch vụ có liên quan đến XNK, giá trị nhỏ, hàng ứ đọng khó tiêu
(3)
(2)
(5)
(4)
(1)
NH phục vụ bên bán (5)
Người mua Người bán
Các loại nhờ thu:
Nhờ thu kèm chứng từ:
Người bán ủy thác cho ngân hàng của mình thu hộ tiền của người mua trên cơ sở hối phiếu và bộ chứng từ hàng hóa với điều kiện người mua đồng ý trả tiền hoặc ký chấp nhận thanh toán
KN
Các loại nhờ thu kèm chứng chứng từ: - D/P: Nhờ thu trả tiền để trao đổi chứng từ
- D/A: Nhờ thu chấp nhận trả tiền để trao đổi chứng từ
Nhờ thu kèm chứng từ:
Quy trình thanh toán:
Giống nhờ thu phiếu trơn nhưng có ở các bước 1: chỉ gửi hàng hóa
không gửi chứng từ 2,3,4 có kèm theo bộ chứng từ
Là một sự thỏa thuận, trong đó một NH (NH mở L/C) theo yêu
cầu của một khách hàng (người đề nghị mở L/C) sẽ trả một số
tiền nhất định cho một người khác (người hưởng lợi số tiền của
L/C) hoặc chấp nhận hối phiếu do người này ký phát trong phạm
thanh toán phù hợp với những quy định đề ra trong L/C
vi số tiền đó khi người này xuất trình cho NH một bộ chứng từ
+ Tính độc lập của L/C
+ Tuân thủ chặt chẽ các quy định của L/C về chứng từ
+ Việc thạnh toán chỉ dựa vào chứng từ
+ Liên quan đến hai quan hệ hợp đồng
- Người nhập khẩu - Người xuất khẩu
Các NH:
- Ngân hàng phát hành - Ngân hàng thông báo - Ngân hàng xác nhận - Ngân hàng trả tiền
(2)
(5)
(1) (7) (8) (6) (6) (5) (3)
NH thông báo L/C NH mở L/C
(4)
Người nhập khẩu Người xuất khẩu
- Thư tín dụng có thể hủy ngang (Revocable L/C) -Thư tín dụng không thể hủy ngang (Irrevocable L/C) - Thư tín dụng không thể hủy bỏ có xác nhận (Confirmed irrevocable L/C) -Thư tín dụng tuần hoàn (Revolving L/C) - Thư tín dụng giáp lưng (Back to back L/C)
Các loại L/C:
- Thư tín dụng dự phòng (Stand by L/C)
-Mục tiêu và các nguyên tắc trong hoạt động thanh toán -Xác định phạm vi đối tượng khách hàng phục vụ -Các hình thức thanh toán mà NH triển khai thực hiện -Các điều kiện cần thiết để được NH chấp nhận triển khai cung ứng dịch vụ -Quy trình cung cấp dịch vụ thanh toán
-Các quy định về phí dịch vụ -Theo dõi, giám sát việc chấp hành kỷ cương, kỷ luật kỷ luật thanh toán của KH và các biện pháp quản trị rủi ro
Xác định quy trình thanh toán
-Đảm bảo tính khoa học, tính phù hợp, tính hiệu quả
-Đảm bảo tính logic, chặt chẽ cụ thể nhưng không quá phức tạp, dễ thực hiện cho tất cả các bên
Các yêu cầu:
-Đặc điểm riêng của từng phương thức, thể thức thanh toán
-Các văn bản pháp luật, các tập quán, thông lệ quốc gia, quốc tế có liên quan
Ý nghĩa
-Là căn cứ pháp lý để tổ chức hoạt động thanh toán trong mỗi NH -Là cơ sở để giải quyết tranh chấp, bảo vệ quyền lợi cho mỗi bên khi xảy ra tranh chấp, khiếu kiện, rủi ro
-Là căn cứ để phân định tránh nhiệm, quyền hạn của mỗi bộ phận có liên quan -Là cơ sở để thực hiện quản lý nhân sự
Tổ chức bộ máy nhân sự:
-Thiết lập bộ máy thanh toán -Trao quyền gắn với trách nhiệm của từng cá nhân -Phân công công việc cụ thể cho từng cá nhân
-Phát triển các phòng giao dịch vệ tinh -Ứng dụng các kênh phân phối hđại: internet banking, home banking, mobile banking -Mở rộng các kênh phân phối qua đại lý: đại lý phát hành thẻ ATM, đại lý thanh toán -Tùy thuộc từng dịch vụ thanh toán mà lựa chọn hệ thống kênh phân phối thích hợp
-Rủi ro kỹ thuật
-Rủi ro hối đoái
-Rủi ro đạo đức
-Rủi ro chính trị
-Né tránh rủi ro
-Ngăn ngừa và hạn chế rủi ro
