Bài ging SLGS 3/24/2008
Phm Kim ðăng -ðHNN1 1
Th¶i c¸c sp’cuèi cïng T§C, c¸c chÊt k
0
tham
gia T§C
(muèi, chÊt ®éc,thuèc…)
gäi l chÊt bi
tiÕt.T/d:
+ Duytr× æn ®Þnh pH, Ptt,c©nb»ngnéi m«i(m¸u)
+ Th¶i c¸c chÊt ®éc (urª, uric), cÆn b# b$i tiÕt:
phæi,tuyÕnmå h«i,n−íctiÓuhoÆc ph©n
Ch−¬ng 13 Sinhlý bitiÕt
1.§ÆctÝnh
+Mus¾c:th−êngk0mu hoÆc vng ®Õnvng ®Ëm
+§asè trongsuèt,trõngùa®ôc (CaCO3)
+pH:∈
∈∈
∈T.¨n
Tr©u bß (¨n cá):pH kiÒm =71 8,7(TVnhiÒu Na+,K+)
Chã (¨n thÞt):pH axÝt =5,7(nhiÒu P,S)
+L−îng:= lÝt/1ngy®ªm,∈
∈∈
∈loi:lîn:2/5LÝt,bß:6/20LÝt
I.§ÆctÝnh,thnhphÇn n−íctiÓu
tr¹ngth¸ic¬ thÓ,chøc n¨ngthËn,chÈn®o¸ncãthai…
2. ThnhphÇn
:95%H
2
O,5%VCK gåm:
a.ChÊt h÷uc¬
+Sp’ph©n gi¶iprotein:urª (80%),uric, creatinin, kiÒmpurin,
a.hippuric,NH
3
> [Urª] ∈TP,tû lÖ c¸c chÊttrong KF.Khi[] qu¸ cao →v$o
m¸u, tim,n#o→h«nmª,cãthÓ chÕt (ngé ®éc Urª).
> GiacÇm sp’ph©n gi¶iprotein:uric
+Ngo$i racãthÓ cã:men,VTM,s¾ctè (urobilin),HCG
b.ChÊt v« c¬: NaCl,NaHCO
3
, muèisunphat ...
→Khi [uric] cao →kÕthîp Na
+
,K
+
trong n−íctiÓu
→Xemb¶ngth$nhphÇn c¸c chÊttronghuyÕt t−¬ng,n−íctiÓu
Bài ging SLGS 3/24/2008
Phm Kim ðăng -ðHNN1 2
100lÇn0,10,001Creatinin
30lÇn0,270,009Ph«tph¸t
90lÇn0,180,002SO
411
1,6 lÇn0,60,37Cl
>
40 lÇn0,040,001Mg
++
2,4 lÇn0,0060,0025Ca
++
7 lÇn0,150,02K
+
t−¬ng ®−¬ng0,350,32Na
+
25 lÇn0,050,002Uric
7 lÇn2,000,03Urª
00,1
§−êng
07/ 9
Protein
t−¬ng ®−¬ng93–9590–95H
2
O
Tû lÖ NT/HT%trong NT%trong HTT.phÇn
NhËn xÐt
+N−íctiÓuk
0
cã:
protein,®−êng
+Creatinin]
,
[sunph¸t],[Mg
++
],
[uric],[urª], trong
n−íctiÓucao
II.C¬ chÕ h×nhthnh n−íctiÓu
S¬ l−îccÊut¹othËnv ®¬nvÞthËn
TiÓucÇu
H×nhth$nh n−íctiÓu:2g® (läc v$ t¸ihÊpthu)
Bài ging SLGS 3/24/2008
Phm Kim ðăng -ðHNN1 3
1.g® läc
:
m¸uqua maoqu¶n thËntÊt c¶ c¸cTP(trõ
protein)®−îcläc v$o xoangbao mann−íctiÓu ®Çudo:
> Pm¸utrongtiÓucÇucao
(cÊu t¹otiÓucÇu)
>läcbÞtiªu haobëi 2 th$nhphÇn:
P
thÓ dÞch
trongxoangbao man(5mmHg)
P
thÓ keo
doc¸cproteink0®−îcläc (25mmHg)
>
Nãi c¸chkh¸c,b×nh th−êng:
P
läccãhiÖulùc
=P
m¸u trongtiÓucÇu
–(Ptt
thÓ keo
+ P
thÓ dÞch
)
=70/ (25+5) =40mmHg
→NÕu h/¸p<=50mmHg
→
→→
→
ngõngsinh n−íctiÓu
2.g® t¸ihÊpthu:
n−íctiÓu ®ÇuquahÖ èngdÉn →métsè
chÊt t¸ihÊpthu →n−íctiÓucuèi
+§−êng,a.a t¸ihÊpthu ho$nto$n
+[ure,uric]k
0
®−îc t¸ihÊpthu
+N−íc
:
[SO
4//
]tiÓu ®Çu =0,002%;cuèi =1,18%(gÊp 90lÇn)→
→→
→
t¹o1
lÝt
n−íctiÓucuèi ph¶i cã 90
lÝt
n−íctiÓu ®Çu qua èngdÉn
*N.nh©n:
+TB biÓu m« th$nhèngthËn t¸ihÊpthuchñ ®éng
+ADH→KT t¹o hyaluronidaza ph©n gi¶i hyaluronic
+Pm¸u quanhèngthËn ↓
↓↓
↓thÊp
→
→→
→
t¹o®kt¸ihÊpthu
+ HÊpthubÞ ®éng:=khuyÕch t¸n
ng l−îngÇn
+NaCl v$om¸u
(chñ ®éng)
→Ptt↓→ n−íc v$om¸u
(bÞ ®éng)
+PhÇnlín HCO
3>
t¸ihÊpthucïngNa
+
b¶o tåndù tr÷ kiÒm
+T¹i®©y80%c¸c chÊt t¸ihÊpthu (riªngglucose100%)
QuaiHenlª
+Nh¸nhxuèng: tuy Na
+
k
0
hÊpthunh−ng [Na
+
]m¸u vÉn
cao →H
2
O tiÕptôc t¸ihÊpthubÞ ®éng ®Õn c©nb»ng
+Nh¸nh lªn:Na
+
t¸ihÊpthutÝchcùc, cßn H
2
O th× k
0
do
®# bÞhÊpthuë nh¸nhxuèng →d
2
−u tr−¬ng
ng l−înxa
+D−íi t/dADHc¶ H
2
O,Na
+
®Òu t¸ihÊpthuchñ ®éng
+Ho$n tÊtt¸ihÊpthuchänläc →n−íctiÓucuèi
Bài ging SLGS 3/24/2008
Phm Kim ðăng -ðHNN1 4
III.ýnghÜakiÓmtra n−íctiÓu
KiÓmtrasøckhoÎ,
1. ThnhphÇn
+Albumin niÖu
:
doviªm thËn (m$u tr¾ng s÷a)
(≠albumin gi¶: mñ, muxin ®−êng s/d)→lÊymÉu?
+§−êngniÖu
:
®¸i th¸o®−êng (nh−îc n¨ngtuþ)→thiÕu insulin
+
HuyÕtniÖu
kÌmtheo q/s¸tm$u
(
ph©n biÖt ®Çu, cuèi, gi÷a)
M$u®á k
0
cÆn h/c→KST®−êng m¸u→vì h/c
M$u®á cãcÆn h/c→viªm cÇuthËn
M$uv$ng ®ËmnhiÒu s¾ctè mËt →viªm gan ort¾c èngmËt
+
[Urª] qu¸ cao
→tróng ®éc
2.L−îng
+V« niÖu
:
h/¸p gi¶m, mÊt p/x¹ th¶in−íctiÓu (h«nmª)
+§a niÖu
:
viªm thËn
3. ChuÈn ®o¸ncãthai
*SVH
*MDH:
ng−êicãthaichøa HCG
→Trén n−íctiÓu +KHCG+h/c (®# röa s¹ch)
ng−ngkÕth/c
→

kh«ngng−ngkÕt
→

Bß:+K
0
chöa Ýtoestrogen v$ progesteron →n−íctiÓunhiÒu SO
4>>
.
Cho BaCl
2
v$o→kÕttña BaSO
4
+Chöa nhiÒuoestrogen v$ progesteronkÕthîp hÕt SO
4>>
→
BaCl
2
v$o→kh«ngtña
IV Vaitrß cñathËntrong ®iÒutiÕt
1.§iÒutiÕt ASTT
+ KhiPtt
↓
↓↓
↓
(uèngnhiÒu n−íc)→HFc¬ quannhËn c¶m Ptt m«
b$o→ ↓tiÕt ADH→ ↓
↓↓
↓t¸ihÊpthu H
2
O→®¸i nhiÒu
+Ptt↑(thiÕu n−íc,mÊt n−íc)→ ↑ADH→ ↑ t¸ihÊpthu H
2
O→
l−îng n.tiÓu ↓
↓↓
↓
2.§iÒutiÕt pHm¸u
K/n®Ömcña m¸u∈dù tr÷ kiÒm
(NaHCO
3
).
KhicãaxÝt:
HA+NaHCO
3
→
→→
→NaA +H
2
CO
3
®ÕnthËn(H2O+CO2)
→dù tr÷ kiÒmtiªu hao
:NaA
(®ÕnthËn)
→
→→
→Na
+
(gi÷ l¹i)
+A
/
(th¶i ra)
→CÇn g
i÷ Na
+
®Ó kh«i phôcdù tr÷ kiÒm =3ph−¬ngthøc:
Bài ging SLGS 3/24/2008
Phm Kim ðăng -ðHNN1 5
a.Ph©ntiÕtionH
+
®Ó t¸ihÊpthuNaHCO
3
NaA
Na
+
+A
/
H
+
+ A
/
HA
Na
+
+HCO
/3
NaHCO
3
H
2
CO
3
HA
H
2
OCO
2
H
2
CO
3
HCO
3/
+H
+
HCO
3/
+Na
+
H
2
O
CO
2
NaHCO
3
LßngèngthËnnháTBbiÓu m« èngthËnnhá
M¸umaoqu¶n
quanhè. thËnnhá
anhydrazacacbonic
b. ChuyÓnphètph¸t kiÒmth$nhmuèiphètph¸t axÝt
Na
2
HPO
4
Na
+
+Na
+
+HPO
4//
H
+
+ Na
+
+HPO
4//
NaH
2
PO
4
H
2
CO
3
HCO
3/
+H
+
HCO
3/
+Na
+
H
2
O
CO
2
NaHCO
3
LßngèngthËnnháTBbiÓu m« èngthËnnhá
M¸umaoqu¶n
quanhè. thËnnhá
anhydrazacacbonic
c.H×nhthnh NH
3
v th¶iNH
4+
NaCl
Na
+
+ Cl
/
H
+
+NH
3
NH
4
Cl
NH
4
+ Cl
/
(th¶i)
H
2
CO
3
HCO
3/
+H
+
HCO
3/
+Na
+
H
2
O
CO
2
NaHCO
3
LßngèngthËnnháTBbiÓu m« èngthËnnhá
M¸umaoqu¶n
quanhè. thËnnhá
anhydrazacacbonic
V. Sù th¶in−íctiÓu
+ Th¶i:c¬ vßng b$ngquang co
c¬ vßngtrong, vßngngo$i gi#n
+ Trungkhu ë tuû sèng h«ngkhumchÞusù ®iÒutiÕtcñavá n#o
→cãthÓ th$nhlËp PXC§K
KhiPtrong b$ngquangcao →trungkhu →vá n#o→ralÖnh →
trungkhu →theo c¸c nh¸nhTKt¸c®éng c¬ vßng b$ngquang
co, vßngtrong, vßngngo$i gi#n→th¶i
./.