Khoa Tài Chính Doanh Nghiệp
Arbitrage quoác teá vaø Ngang giaù laõi suaát
ARBITRAGE QUOÁC TEÁ
Arbitrage laø söï voán hoùa treân khaùc bieät cuûa giaù nieâm
yeát.
Coù 3 hình thöùc arbitrage phoå bieán:
Arbitrage ñòa phöông
Arbitrage ba beân
Kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa
Arbitrage ñòa phöông (Locational Arbitrage)
Nhöõng ngaân haøng thöông maïi cung caáp dòch vuï ngoaïi hoái
thoâng thöôøng seõ nieâm yeát tyû giaù haàu nhö laø töông ñöông vôùi
nhau.
Neáu moät ngoaïi teä naøo ñoù ñöôïc yeát giaù khoâng gioáng vôùi caùc
ngaân haøng khaùc, thì phaûn öùng cuûa caùc löïc thò tröôøng seõ töï ñoäng
ñieàu chænh laïi ñể ñöa caùc möùc giaù naøy veà traïng thaùi caân baèng.
Arbitrage ñòa phöông laø vieäc voán hoùa treân
khaùc bieät tyû giaù giöõa nhöõng ngaân haøng treân
cuøng moät quoác gia.
Arbitrage ñòa phöông - moät ví duï
Mua franc ôû ngaân haøng C vôùi giaù $0,5
Baùn franc cho ngaân haøng D vôùi giaù $0,505
ARBITRAGE
Arbitrage ñòa phöông – ñieàu chænh thò tröôøng
Ngaân haøng C Ngaân haøng D
Ngaân haøng D
Ngaân haøng D
Ngaân haøng D
Caàu franc taêng Cung franc taêng
Cung franc taêng
Cung franc taêng
Cung franc taêng
Ñoàng franc trôû neân
dư thừa Ñoàng franc trôû neân
khan hieám
Giảm giaù mua franc Taêng giaù baùn franc
Lôïi nhuaän töø arbitrage ñòa phöông
seõ giaûm xuoáng
Arbitrage 3 beân (Triangular Arbitrage)
Haõy thöïc hieän arbitrage 3 beân töø baûng nieâm yeát tyû giaù döôùi
ñaây cuûa ôû 3 ngaân haøng khaùc nhau:
Arbitrage 3 beân – tyû giaù cheùo
Tính toán tỷ giá chéo thích hợp
So sánh tỷ giá chéo thích hợp và tỷ giá chéo niêm yết
Nếu tỷ giá chéo thích hợp khác với tỷ giá chéo niêm
yết thì arbitrage 3 bên khả thi
Đi mua đồng tiền đươc định giá cao
Arbitrage 3 beân
Giá hỏi mua Giá chào bán
GBP/USD
SEK/USD
GBP/SEK (niêm yết)
GBP/SEK (tỷ giá chéo)
1,99
0,20
10,8
9,48
2,00
0,21
11,0
10,0
Chuyeån 10.000 USD thaønh 5.000 GBP ($2,00/£)
5.000 GBP ñöôïc chuyeån thaønh 54.000 SKr (SKr10,8/£)
ARBITRAGE
54.000 SKr ñöôïc chuyeån thaønh 10.800 USD ($0,200/SKr)
Arbitrage 3 beân – ñieàu chænh thò tröôøng
1. Nhöõng ngöôøi tham gia söû
duïng ñoâ la Myõ ñeå mua baûng Anh.
Ngaân haøng taêng giaù
chaøo baùn ñoàng baûng
Anh so vôùi ñoâ la Myõ.
2. Nhöõng ngöôøi tham gia söû duïng
baûng Anh ñeå mua krona Thuïy Ñieån.
Ngaân haøng giaûm giaù
hoûi mua ñoàng baûng
Anh tính theo krona
Thuïy Ñieån, nghóa laø
giaûm soá krona Thuïy
laáy 1
Ñieån ñeå ñoåi
ñoàng baûng Anh.
3. Nhöõng ngöôøi tham gia söû duïng
krona Thuïy Ñieån ñeå mua ñoâ la Myõ.
Ngaân haøng giaûm giaù
hoûi mua ñoàng krona
Thuïy Ñieån tính theo
ñoâ la Myõ.
Kinh doanh cheânh leäch laõi suaát coù phoøng ngöøa
(Covered Interest rate Arbitrage – CIA)
Baïn coù 1.000.000 ñoâ la Myõ
Tyû giaù giao ngay laø $2,00/£
Tyû giaù kyø haïn 90 ngaøy laø $2,00/£
Laõi suaát 90 ngaøy cuûa Myõ laø 2%
Laõi suaát 90 ngaøy cuûa Anh laø 4%
Chieán löôïc thöïc hieän CIA
1
+
Môû hôïp ñoàng kyø haïn
baùn ñoàng baûng Anh
vôùi tyû giaù $2,00/£ Chuyeån 1.000.000 USD
thaønh 500.000 GBP vaø
göûi vaøo ngaân haøng Anh
2
Khi tieàn göûi ñeán haïn
baïn seõ coù 520.000
baûng Anh
3
Chuyeån 520.000 GBP
thaønh 1.040.000 USD
vôùi tyû giaù $2,00/£.
Thò tröôøng ñieàu chænh laïi do CIA
1
Duøng ñoâ la Myõ ñeå
mua baûng Anh treân
thò tröôøng giao ngay Taïo aùp löïc taêng
tyû giaù giao ngay
cuûa ñoàng baûng Anh
2
Thöïc hieän moät hôïp
ñoàng kyø haïn ñeå baùn
kyø haïn baûng Anh
Taïo aùp löïc giaûm
tyû giaù kyø haïn cuûa
ñoàng baûng Anh
3
Tieàn töø Myõ ñöôïc
ñaàu tö vaøo Anh
Taïo aùp löïc taêng
laõi suaát cuûa Myõ vaø
giaûm laõi suaát cuûa Anh
NGANG GIÁ LÃI SUẤT – IRP
(Interest rate parity)
Lyù thuyeát Ngang giaù laõi suaát cho raèng cheânh leäch laõi suaát
giöõa hai quoác gia seõ ñöôïc buø ñaép baèng söï khaùc bieät giöõa
tyû giaù kyø haïn vaø tyû giaù giao ngay cuûa 2 ñoàng tieàn.
Söï khaùc bieät giöõa tyû giaù kyø haïn vaø tyû giaù giao ngay cuûa 2
ñoàng tieàn ñöôïc theå hieän baèng phaàn buø (khoaûn chieát khaáu)
kyø haïn, kyù hieäu (po).
NGANG GIÁ LÃI SUẤT – IRP
Chúng ta hãy xem xét trường hợp một nhà đầu tư Mỹ thực
hiện nghiệp vụ kinh doanh chênh lệch lãi suất có phòng ngừa
CIA:
Ah : Số lượng đồng nội tệ đầu tư ban đầu
St : Tỷ giá giao ngay của đồng ngoại tệ
Fn : Tỷ giá kỳ hạn khi chuyển ngoại tệ sang nội tệ
if : Lãi suất tiền gửi ở nước ngoài (lãi suất tiền gửi ngoại tệ)
ih : Lãi suất tiền gửi ở trong nước (lãi suất tiền gửi nội tệ)
Số lượng đồng bản tệ nhận được ở cuối kỳ (An) được xác
định như sau:
An = (Ah/St)(1+ if) Fn
NGANG GIÁ LÃI SUẤT – IRP
Fn > St p0 > 0 : phần bù
Phần bù hoặc chiết khấu kỳ hạn (po):
Fn < St p0 < 0 : khoản chiết khấu
Công thức trên được suy ra từ: Fn = St(1 + p0)
NGANG GIÁ LÃI SUẤT – IRP
Vì Fn = St (1+ p0) nên ta có thể viết lại công thức này như
sau:
An = (Ah/St)(1+ if)[St(1+ p0)] = Ah(1+ if)(1+ p0)
Gọi rf là tỷ suất sinh lợi từ việc đầu tư này. Ta có:
rf = =
rf = (1+ if) (1+ p0) – 1
NGANG GIÁ LÃI SUẤT – IRP
Nếu IRP tồn tại thì rf = ih
(1+ if) (1+ po) – 1 = ih
với
IRP tồn tại p0 = p
NGANG GIÁ LÃI SUẤT – IRP
Lý thuyết Ngang giá lãi suất IRP có thể phát biểu một
cách ngắn gọn như sau:
Khi thị trường tồn tại trong trạng thái IRP thì tỷ giá kỳ
hạn (Fn) sẽ tạo ra 1 phần bù (chiết khấu) bằng đúng
với chênh lệch lãi suất của 2 đồng tiền (ih- if) để điều
chỉnh tỷ suất sinh lợi của nghiệp vụ CIA (rf) sao cho tỷ
suất sinh lợi của CIA không cao hơn lãi suất gửi tiền
trong nước (ih).
Phân tích ngang giá lãi suất bằng đồ thị
ih – if (%)
Ñöôøng IRP
Vùng tiềm năng “kinh
doanh CIA” của những
nhà đầu tư nước ngoài
(CIA lên nội tệ)
3
-3
-5
1
D
Y
3
5
C
-1
Z
Phaàn buø (%)
Chieát khaáu (%)
B
-3
-1
A
X
Vùng tiềm năng “kinh
doanh CIA” của những
nhà đầu tư trong nước
(CIA lên ngoại tệ)
VẬN DỤNG IRP TRONG THỰC TẾ
• Dự báo tỷ giá kỳ hạn
• Xác định mức chênh lệch giữa tỷ giá dài
hạn và tỷ giá giao ngay tại 1 thời điểm
nhất định
• Giúp các nhà đầu tư ra quyết định đầu tư
trong nước hay nước ngoài.
• Kiểm định sự tác động của lãi suất đối với
tỷ giá kỳ hạn
Lý do IRP không duy trì liên tục?
• Chi phí giao dịch
• Rủi ro quốc gia
• Các giới hạn về nguồn vốn (capital
constraints)
• Rủi ro đối tác (counterparty risk)