Bài 5: Thị trường vốn quốc tế
TXNHQT05_Bai5_v1.0015105205 71
BÀI 5
THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
Hướng dẫn học
Để học tốt bài này, sinh viên cần tham khảo các phương pháp học sau:
Học đúng lịch trình của môn học theo tuần, làm các bài luyện tập đầy đủ tham gia
thảo luận trên diễn đàn.
Đọc tài liệu:
1. Giáo trình Tài chính quốc tế (2011),
2. Tài chính quốc tế hiện đại trong nền kinh tế mở (2005). Tác giả: GS.TS. Nguyễn
Văn Tiến.
Sinh viên làm việc theo nhóm trao đổi với giảng viên trực tiếp tại lớp học hoặc
qua email.
Tham khảo các thông tin từ trang Web môn học.
Nội dung
Bài 5 trong Học phần Tài chính quốc tế nghiên cứu những vấn đề:
Khái quát về thị trường vốn quốc tế.
Thị trường trái phiếu quốc tế.
Thị trường cổ phiếu quốc tế.
Mục tiêu
Sau khi học xong bài này, sinh viên sẽ:
Nắm được những khái niệm bản về thị trường vốn quốc tế: định nghĩa, đc đim,
cấu trúc và hoạt động.
Hiểu được khái niệm, vai trò, các công cụ trên thị trường trái phiếu quốc tế sự tham
gia vào thị trường trái phiếu của các nước. Phân biệt thị trường trái phiếu nước ngoài
và thị trường trái phiếu Châu Âu.
Hiểu được khái niệm, sở hình thành các lợi thế khi tham gia thị trường cổ phiếu
quốc tế. Sinh viên sẽ nắm được các nghiệp vụ trên thị trường OTC sàn giao dịch
tập trung.
Hiểu được các tác động tích cực tiêu cực của thị trường vốn đề xuất các phương
pháp tăng cường quản lý.
Bài 5: Thị trường vốn quốc tế
72 TXNHQT05_Bai5_v1.0015105205
Tình huống dẫn nhập
Năm 2013 Vincom phát hành thành công 200 triệu trái phiếu quốc tế với thời hạn 4.5 năm và lãi
suất 11,625%/ năm.
Tại sao Vincom không tìm kiếm nguồn tài chính trong nước mà phải ra thị trường
nước ngoài cho dù lãi suất không cạnh tranh?
Bài 5: Thị trường vốn quốc tế
TXNHQT05_Bai5_v1.0015105205 73
5.1. Khái quát về thị trường vốn quốc tế
Nếu xét về thời gian, thị trường tài chính quốc tế bao gồm thị trường tiền tệ thị
trường vốn. Thị trường tiền tệ chính là thị trường ngoại hối với thời hạn dưới một năm
(Bài 4). Bài 5 này sẽ nghiên cứu về thị trường vốn quốc tế với thời hạn trên 1 năm.
Thị trường vốn vai trò đặc biệt quan trọng đối với các nước đang phát triển, đặc
biệt là Việt Nam.
Khái niệm:
Thị trường vốn nơi thực hiện chuyển giao hay
mua bán vốn với thời hạn trên một năm giữa những
chủ thể cư trú và không cư trú.
Để thành người cư trú, có 2 tiêu chí:
Thời hạn cư trú từ 12 tháng trở lên;
Có nguồn thu nhập quốc gia ở nơi cư trú.
Các thị trường vốn quốc tế chịu sự quản của các
quan cấp cao thuộc Chính Phủ như Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Ngân hàng
Trung ương Anh (Bank of England) hoặc Ủy ban Chứng khoán Mỹ.
Chủ yếu các thị trường này sử dụng giao dịch điện tử qua hệ thống online qua các
trung tâm tài chính quốc tế như London, New York Hongkong. Bên cạnh sàn giao
dịch điện tử trực tuyến, NYSE vẫn duy trì giao dịch trực tiếp với khách hàng tương tự
như các giao dịch ở sàn GD chứng khoán ở Việt Nam
Do thị trường này giao dịch với các dòng vốn trên một năm, chúng ta thể nhận
thấy đặc trưng mục tiêu phát triển của thị trường này là dài hạn.
Đặc điểm:
Thị trường vốn có các đặc điểm sau:
Đặc trưng của thị trường vốn với mục đích đầu tư phát triển dài hạn.
Các thành phần tham gia vào thị trường vốn quốc tế: Chính phủ các nước, các
công ty đa quốc gia, các ngân hàng thương mại lớn và các tổ chức quốc tế.
Barclays Bank một dụ về các công ty đa quốc gia tham gia thị trường vốn quốc
tế. Từ một tiệm vàng nhỏ, sau 322 năm phấn đấu không mệt mỏi, hiện Barclays là một
trong ba Tập đoàn tài chính ngân hàng lớn mạnh nhất nước Anh Ngân hàng lớn
thứ trên thế giới tổng tài sản tới 2.330 tỉ USD, nghiệp vkinh doanh 50 nước
vùng lãnh thổ trên thế giới với 48 triệu khách hàng Châu Phi, Châu Á, Châu Âu,
Bắc Mỹ, Nam Mỹ. Giá trị thị trường của Barclays trên Thị trường chứng khoán
London tới 21,8 tỉ Bảng Anh và đứng đầu trong giao dịch trái phiếu doanh nghiệp.
Thông thường các Chính phủ huy động vốn trên thị trường bằng cách phát hành trái
phiếu trong đó các doanh nghiệp huy động bằng cách phát hành cổ phiếu hay trái phiếu.
Những thành phần tham gia thị trường này bao gồm từ các nhân và t chc như các
công ty đa quốc gia, các ngân hàng thương mại các tổ chức quốc tế. Theo thống
đến 40% các hộ gia đình Mỹ sở hữu cổ phần phổ thông từ giữa những năm 1990.
Một phần không thể thiếu trong các thị trường những nhà môi giới. Theo báoo của
Bloomberg, Citi Securities đứng vị trí số 1 Goldman Sachs đứng v trí s 2 trong th
phần phát hành bảo lãnh chứng khoán trên toàn cầu với tổng thị phần trên 20% trong
khi đó JP Morgan đứng đầu trong bảo lãnh phát hành trái phiếu với thị phần 39%.
Bài 5: Thị trường vốn quốc tế
74 TXNHQT05_Bai5_v1.0015105205
5.2. Thị trường vốn quốc tế
Cấu trúc thị trường vốn
Về cấu trúc thị trường vốn, thể chia theo cách thức giao dịch, thị trường vốn
được chia ra thành giao dịch tập trung và phi tập trung.
Nếu phân chia theo tiêu chí loại hàng hóa, chúng ta biết rằng thị trường vốn quốc
tế gồm hai phần là thị trường trái phiếu và thị trường cổ phiếu quốc tế.
Một số thông tin trên thị trường vốn quốc tế
Thị trường vốn quốc tế – Khối lượng phát hành
Nếu nói về giá trị phát hành theo ngành, theo đó ngành tài chính đứng đầu bảng với tỷ
trọng 22,73%, chính phủ 18,71%, tiêu dùng 16,38%, năng lượng 13,71%, vật liệu
bản 9,92% và các ngành khác.
Tỷ trọng phát hành theo ngành:
Bài 5: Thị trường vốn quốc tế
TXNHQT05_Bai5_v1.0015105205 75
Các phương án huy động vốn: Trái phiếu vay chiếm tỷ trọng n 90% tiếp theo
cổ phiếu.
Đặc điểm của thị trường vốn bao gồm thị trường trái phiếu cổ phiếu. Vậy thị
trường trái phiếu là gì?
5.3. Khái quát về thị trường trái phiếu quốc tế
Nội dung:
Khái niệm và vai trò của thị trường trái phiếu quốc tế.
Các công cụ trên thị trường trái phiếu quốc tế.
Sự tham gia vào thị trường trái phiếu của các nước.
5.3.1. Khái niệm và vai trò của thị trường trái phiếu quốc tế
Khái niệm:
nơi mua bán trái phiếu giữa các chủ thể trú không trú. Chủ thể trú
có thể là cá nhân, pháp nhân hoạt động và tại Việt Nam từ 12 tháng trở lên và
nguồn gốc thu nhập từ nơi cư trú; hoặc
Thị trường trái phiếu quốc tế thị trường kỳ hạn từ một m trở lên, từ đó
những người để vay cho vay từ nhiều nước gặp nhau để trao đổi vốn cho nhau.
Do kỳ hạn dài nên thị trường trái phiếu quốc tế còn được gọi thị trường vốn
quốc tế.
Phân biệt thị trường trái phiếu quốc tế trong nước và ở nước ngoài:
Trái phiếu nội địa trái phiếu được phát hành bằng đồng nội ttrong phạm vi
lãnh thổ quốc gia do người trú phát hành. dụ như ngân hàng Vit Nam giao
dịch trái phiếu kho bạc Việt Nam.
Thị trường trái phiếu nước ngoài. Trái phiếu nước ngoài trái phiếu do người
không trú phát hành, ghi bàng đồng nội tệ được phát hành tại nước đồng
tiền ghi trên trái phiếu.
dụ một công ty của Anh phát hành trái phiếu ghi bằng USD tại Mỹ (loại trái
phiếu này thường gọi trái phiếu yankee; tương tự trái phiếu nước ngoài phát
hành tại Anh tên bulldogs; phát hành tại Nhật tên samurai phát hành tại
Tây Ban Nha có tên là Matadors.
Thị trường trái phiếu châu Âu Eurobond Market. Trái phiếu Châu Âu là trái
phiếu được phát hành bởi các chính phủ, các tổ chức tài chính, các công ty bằng
đồng tiền khác với đồng tiền tại nước phát hành. dụ, trát phiếu USD do