Bài giảng Y học cổ truyền

Chia sẻ: Nguyen Minh Anh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:51

Thêm vào BST

Báo xấu

104
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngũ vị (-). 1/ Chua: Thu liễm, liễm hãn, cố sáp, chỉ khái, chỉ tả, sát khuẩn, chống thối 2/ Đắng: Thanh nhiệt, viêm nhiễm, sát khuẩn, mụn nhọt, rắn độc, côn trùng cắn. 3/ Ngọt: Hoà hoãn, giải co quắp cơ nhục, nhuận trường, bồi bổ

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Y học cổ truyền

TÍNH NĂNG CỦA THUỐC YHCT
NGŨ VỊ (-) Thu liễm, liễm hãn, cố sáp, chỉ khái, CHUA chỉ tả, sát khuẩn, chống thối thanh nhiệt, viêm nhiễm, sát khuẩn, ÑAÉNG mụn nhọt, rắn độc, côn trùng cắn. Hoà hoãn, giải co quắp cơ nhục, NGOÏT nhuận trường, bồi bổ Phát tán, giải biểu, phát hãn, CAY hành khí huyết giảm đau, khai khiếu Nhuyễn kiên , nhuận hạ, MAËN tiêu đờm, tán kết NHẠT, CHÁT
NGŨ VỊ (-) CHUA Acid hữu cơ glycosid, alcaloid, ÑAÉNG polyphenol, flavonoid Đường NGOÏT CAY Tinh dầu, alcaloid MAËN Các muối
TỨ KHÍ (+) HÀN thanh nhiệt tả hỏa, lương huyết, giải độc, lợi tiểu LƯƠNG LƯƠNG ÔN giải cảm hàn, phát hãn, thông kinh, thông mạch, hoạt huyết, giảm đau, hồi dương cứu nghịch NHIỆT BÌNH thanh nhiệt, lợi tiểu, trừ thẩm thấp
TỨ KHÍ (+) HÀN Glycozid, alcaloid, chất đắng LƯƠNG Tinh bột BÌNH ÔN Tinh dầu, đường NHIỆT
QUY KINH KINH LAÏC THUOÁC TAÏNG PHUÛ QUYEÁT AÂM CAN CHUA CAN THIEÁU AÂM TAÂM ÑAÉNG TAÂM THAÙI AÂM TYØ NGOÏT TYØ THAÙI AÂM PHEÁ CAY PHEÁ THIEÁU AÂM THAÄN MAËN THAÄN
Quan hệ Tính, Vị, quy kinh Tính & vị giống  tác dụng giống hoặc gần giống Hoàng bá, Hoàng cầm đều vị đắng, tính hàn, đều có tác dụng thanh nhiệt táo thấp, chống viêm, thoái nhiệt. Quế chi, Bạch chỉ đều có tính ôn, vị cay, đều có tác dụng tán hàn, giải biểu, phát hãn, thông kinh, hoạt lạc, giảm đau. Có thể thay thế nhau
Quan hệ Tính, Vị, quy kinh Tính giống & vị khác  tác dụng khác Hoàng liên, Sinh địa đều có tính hàn, nhưng Hoàng liên vị đắng, Sinh địa chỉ hơi đắng nhẹ. Hoàng liên có tác dụng táo thấp, còn Sinh địa tư âm, lương huyết, sinh tân, chỉ khát. Ma hoàng và Hạnh nhân đều có tính ấm, nhưng Ma hoàng vị cay có tác dụng phát hãn, Hạnh nhân vị đắng có tác dụng hạ khí.
Quan hệ Tính, Vị, quy kinh Tính khác & vị giống  tác dụng khác Bạc hà, Tô diệp vị cay, nhưng Bạc hà tính lương, dùng giải cảm nhiệt, còn Tô diệp tính ôn, có tác dụng giải cảm hàn. Thạch cao, Sa nhân đều cay, Thạch cao tính hàn có tác dụng thanh nhiệt, hạ hỏa, Sa nhân tính ấm có tác dụng hành khí, giảm đau, kiện tỳ, hoá thấp.
Quan hệ Tính, Vị, quy kinh Tính khác & vị khác  tác dụng khác Nhục quế có vị cay ngọt, tính đại nhiệt, có tác dụng khử hàn ôn trung. Hoàng liên vị đắng, tính hàn, tác dụng thanh nhiệt táo thấp.
Quan hệ Tính, Vị, quy kinh Tính & vị giống, quy kinh khác  tác dụng khác Hoàng liên, Hoàng bá, Hoàng cầm, Chi tử đều đắng, hàn  thanh nhiệt Hoàng liên (Tâm)  thanh tâm Hoàng bá (Thận)  trị chứng Thận hỏa Hoàng cầm (Phế)  tả phế hoả Chi tử (Tam tiêu)  trị chứng Tam tiêu hoả
Quan hệ Tính, Vị, quy kinh Tính và vị của thuốc thay đổi sau khi chế biến dẫn đến tác dụng cũng thay đổi Sinh địa đắng, hàn, có tác dụng lương huyết. Sau khi chế thành Thục địa, tính trở nên ấm, vị trở nên ngọt, có tác dụng bổ huyết. Đỗ trọng vị ngọt hơi cay, sau khi chích muối, trở nên mặn, tăng cường tác dụng bổ can thận.
KHUYNH HƯỚNG -Thaêng döông DÖÔNG THAÊNG PHUØ -Phaùt bieåu DÖÔÏC -Khu phong -Taùn haøn oân lyù -Tieàm döông -Thu lieãm AÂM GIAÙNG TRAÀM -Thaåm thaáp DÖÔÏC -Thanh nhieät -Taû haï
TÁC DỤNG CỦA THUỐC Âm hư Nhiệt, hàn THÖÏC HÖ Dương hư Thanh nhiệt, Dưỡng âm trừ hàn, ôn lý TAÛ BOÅ trợ dương
TÖÔNG TAÙC THUOÁC Ñôn haønh 1 vò thuoác (Nhân sâm, Tam thất) Töông tu gioáng tính vò, ↑hieäu quả (KNg + LKiều) Töông söû khaùc tính vò, ↑hieäu quaû (LKiều + Ngthù) Töông uùy ức chế ñoäc tính ( BHạ + Gừng) Töông aùc kiềm chế tính năng ( HCầm + Gừng) Töông saùt ↓ ñoäc tính (BĐậu + ĐXanh) Töông phaûn ↑ ñoäc tính (BĐậu + KNgưu)
KIÊNG KỊ TANIN > < SAÉT BAØO CHEÁ ACID HC > < ÑOÀNG TINH DAÀU > < NHIEÄT CAM THAÛO > < CAM TOAÏI, NGUYEÂN HOA PHOÁI HÔÏP OÂ ÑAÀU > < BOÁI MAÃU, QUA LAÂU, BAÙN HAÏ LEÂ LOÂ > < NHAÂN SAÂM, ÑAN SAÂM, SA SAÂM
PHÂN LỌAI , CẤU TẠO, LIỀU LƯỢNG THUỐC YHCT
PHÂN LOẠI THUỐC THEO YHCT THEO ÂM DƯƠNG THEO TÍNH CHẤT THEO TÍNH VỊ THEO NGŨ HÀNH THEO BÁT PHÁP THEO TÁC DỤNG ĐIỀU TRỊ THEO TÍNH VỊ VÀ TÁC DỤNG ĐIỀU TRỊ
THEO ÂM DƯƠNG YHCT chia làm 2 nhóm đông dược chủ yếu là âm dược và dương dược
Âm dược Lương, hàn đắng, mặn, chua Trị bệnh ôn nhiệt (cảm nhiệt, sốt cao, âm hư) ức chế Ví dụ: Kim ngân hoa, Liên kiều, Huyền sâm...