B N VÀ NH NG ĐI U C N BI T V PHÁP LU T C NHẠ Ữ Ề Ầ Ế Ề Ậ Ạ
TRANH VI T NAMỆ
Pham vi đi u ch nh c a Lu t C nh tranh?ề ỉ ủ ậ ạ
Đi u 1 Lu t C nh tranh quy đ nh ph m vi đi u ch nh bao g m hànhề ậ ạ ị ạ ề ỉ ồ
vi h n ch c nh tranh, hành vi c nh tranh không lành m nh, trình t , thạ ế ạ ạ ạ ự ủ
t c gi i quy t v vi c c nh tranh, bi n pháp x lý vi ph m pháp lu t vụ ả ế ụ ệ ạ ệ ử ạ ậ ề
c nh tranh.ạ
Lu t c nh tranh đ c áp d ng v i nh ng đậ ạ ượ ụ ớ ữ i t ng nào?ố ượ
Đi u 2 Lu t C nh tranh quy đ nh đ i t ng áp d ng c a Lu t C nhề ậ ạ ị ố ượ ụ ủ ậ ạ
tranh bao g m tồ ch c, cá nhân kinh doanh (sau đây g i chung là doanhổ ứ ọ
nghi p) bao g m c doanh nghi p s n xu t, cung ng s n ph m, d ch vệ ồ ả ệ ả ấ ứ ả ẩ ị ụ
công ích, doanh nghi p ho t đ ng trong các ngành, lĩnh v c thu c đ cệ ạ ộ ự ộ ộ
quy n nhà n c và doanh nghi p n c ngoài ho t đ ng Vi t Nam;ề ướ ệ ướ ạ ộ ở ệ
Hi p h i ngành ngh ho t đ ng Vi t Nam. ệ ộ ề ạ ộ ở ệ
Th tr ng s n ph m liên quan là gì? Vi c xác đ nh ị ườ ả ẩ ệ ị th tr ngị ườ
s n ph m liên quan đ c quy đ nh nh th nào?ả ẩ ượ ị ư ế
Kho n 1 Đi u 3 Lu t C nh tranh quy đ nh th tr ng s n ph m liênả ề ậ ạ ị ị ườ ả ẩ
quan là th tr ng c a nh ng hàng hoá, d ch v có th thay th cho nhauị ườ ủ ữ ị ụ ể ế
v đ c tính, m c đích s d ng và giá c .ề ặ ụ ử ụ ả
Đi uề 4 Ngh đ nh s ị ị ố 116/2005/NĐ-CP ngày 15 tháng 09 năm 2005
c a Chính ph qủ ủ uy đ nh chi ti t thi hành m t s đi u c a Lu t C nh tranhị ế ộ ố ề ủ ậ ạ
quy đ nh ịvi c xác đ nh th tr ng s n ph m liên quan nh sau:ệ ị ị ườ ả ẩ ư
-Đ c tính c a hàng hóa, d ch v đ c xác đ nh theo m t ho c m tặ ủ ị ụ ượ ị ộ ặ ộ
s căn c sau đây:ố ứ Tính ch t v t lý; tính ch t hóa h c;ấ ậ ấ ọ tính năng k thu t;ỹ ậ
tác d ng ph đ i v i ng i s d ng;ụ ụ ố ớ ườ ử ụ kh năng h p th .ả ấ ụ
- M c đích s d ng c a hàng hóa, d ch v đ c xác đ nh căn c vàoụ ử ụ ủ ị ụ ượ ị ứ
m c đích s d ng ch y u nh t c a hàng hóa, d ch v đó.ụ ử ụ ủ ế ấ ủ ị ụ
-Giá c c a hàng hóa, d ch v là giá ghi trong hóa đ n bán l theoả ủ ị ụ ơ ẻ
quy đ nh c a pháp lu t.ị ủ ậ
- Thu c tính "cóộ th thay th cho nhau" c a hàng hóa, d ch v đ cể ế ủ ị ụ ượ
xác đ nh nh sau:ị ư
+ Hàng hóa, d ch v đ c coi là có th thay th cho nhau v đ cị ụ ượ ể ế ề ặ
tính n u hàng hóa, d ch v đó có nhi u tính ch t v v t lý, hóa h c, tínhế ị ụ ề ấ ề ậ ọ
năng k thu t, tác d ng ph đ i v i ng i s d ng và kh năng h p thỹ ậ ụ ụ ố ớ ườ ử ụ ả ấ ụ
gi ng nhau;ố
+ Hàng hóa, d ch v đ c coi là có th thay th đ c cho nhau vị ụ ượ ể ế ượ ề
m c đích s d ng n u hàng hóa, d ch v đó có m c đích s d ng gi ngụ ử ụ ế ị ụ ụ ử ụ ố
nhau;
+ Hàng hóa, d ch v đ c coi là có th thay th đ c cho nhau vị ụ ượ ể ế ượ ề
giá c n u trên 50% c a m t l ng m u ng u nhiên 1.000 ng i tiêuả ế ủ ộ ượ ẫ ẫ ườ
1
dùng sinh s ng t i khu v c đ a lý liên quan chuy n sang mua ho c có ýố ạ ự ị ể ặ
đ nh mua hàng hóa, d ch v khác có đ c tính, m c đích s d ng gi ng v iị ị ụ ặ ụ ử ụ ố ớ
hàng hóa, d ch v mà h đang s d ng ho c có ý đ nh s d ng trongị ụ ọ ử ụ ặ ị ử ụ
tr ng h p giá c a hàng hóa, d ch v đó tăng lên quá 10% và đ c duy trìườ ợ ủ ị ụ ượ
trong 06 tháng liên ti p.ế
Tr ng h p s ng i tiêu dùng sinh s ng t i khu v c đ a lý liênườ ợ ố ườ ố ạ ự ị
quan quy đ nh t i đi m này không đ 1000 ng i thì l ng m u ng uị ạ ể ủ ườ ượ ẫ ẫ
nhiên đ c xác đ nh t i thi u b ng 50% t ng s ng i tiêu dùng đó.ượ ị ố ể ằ ổ ố ườ
- Tr ng h p ph ng pháp xác đ nh thu c tính "có th thay th choườ ợ ươ ị ộ ể ế
nhau" c a hàng hóa, d ch v quy đ nh t i kho n 5 Đi u này cho k t quủ ị ụ ị ạ ả ề ế ả
ch a đ đ k t lu n thu c tính "có th thay th cho nhau" c a hàng hóa,ư ủ ể ế ậ ộ ể ế ủ
d ch v , c quan qu n lý c nh tranh, H i đ ng x lý v vi c c nh tranhị ụ ơ ả ạ ộ ồ ử ụ ệ ạ
có quy n xem xét thêm m t ho c m t s y u t sau đây đ xác đ nh thu cề ộ ặ ộ ố ế ố ể ị ộ
tính "có th thay th cho nhau" c a hàng hóa, d ch v :ể ế ủ ị ụ
+ T l thay đ i c a c u đ i v i m t hàng hóa, d ch v khi có sỷ ệ ổ ủ ầ ố ớ ộ ị ụ ự
thay đ i v giá c a m t hàng hóa, d ch v khác;ổ ề ủ ộ ị ụ
+ Th i gian cung ng hàng hóa, d ch v ra th tr ng khi có s giaờ ứ ị ụ ị ườ ự
tăng đ t bi n v c u;ộ ế ề ầ
+ Th i gian s d ng c a hàng hóa, d ch v ;ờ ử ụ ủ ị ụ
+ Kh năng thay th v cung theo quy đ nh t i Đi u 6 c a Nghả ế ề ị ạ ề ủ ị
đ nh này.ị
- Trong tr ng h p c n thi t, c quan qu n lý c nh tranh, H i đ ngườ ợ ầ ế ơ ả ạ ộ ồ
x lý v vi c c nh tranh có th xác đ nh thêm nhóm ng i tiêu dùng sinhử ụ ệ ạ ể ị ườ
s ng t i khu v c đ a lý liên quan không th chuy n sang mua hàng hóa,ố ạ ự ị ể ể
d ch v khác có đ c tính, m c đích s d ng gi ng v i hàng hóa, d ch vị ụ ặ ụ ử ụ ố ớ ị ụ
mà h đang s d ng ho c có ý đ nh s d ng trong tr ng h p giá c aọ ử ụ ặ ị ử ụ ườ ợ ủ
hàng hóa, d ch v đó tăng lên quá 10% và đ c duy trì trong 06 tháng liênị ụ ượ
ti p.ế
Th tr ng đ a lý liên quan là gì? Vi c xác đ nh ị ườ ị ệ ị th tr ng đ aị ườ ị
lý liên quan đ c quy đ nh nh th nào trong pháp lu t c nh tranh?ượ ị ư ế ậ ạ
Kho n 1 Đi u 3 Lu t C nh tranh quy đ nh th tr ng đ a lý liênả ề ậ ạ ị ị ườ ị
quan là m t khu v c đ a lý c th trong đó có nh ng hàng hoá, d ch v cóộ ự ị ụ ể ữ ị ụ
th thay th cho nhau v i các đi u ki n c nh tranh t ng t và có s khácể ế ớ ề ệ ạ ươ ự ự
bi t đáng k v i các khu v c lân c n.ệ ể ớ ự ậ
Đi u 7 ềNgh đ nh s ị ị ố 116/2005/NĐ-CP quy đ nh vịi c xác đ nh ệ ị thị
tr ng đ a lý liên quan nh sau:ườ ị ư
- Ranh gi i c a khu v c đ a lý đ c xác đ nh theo các căn c sauớ ủ ự ị ượ ị ứ
đây:
+ Khu v c đ a lý có c s kinh doanh c a doanh nghi p tham giaự ị ơ ở ủ ệ
phân ph i s n ph m liên quan;ố ả ẩ
2
+ C s kinh doanh c a doanh nghi p khác đóng trên khu v c đ a lýơ ở ủ ệ ự ị
lân c n đ g n v i khu v c đ a lý quy đ nh t i đi m a kho n này đ cóậ ủ ầ ớ ự ị ị ạ ể ả ể
th tham gia phân ph i s n ph m liên quan trên khu v c đ a lý đó;ể ố ả ẩ ự ị
+ Chi phí v n chuy n trong khu v c đ a lý;ậ ể ự ị
+ Th i gian v n chuy n hàng hóa, cung ng d ch v trong khu v cờ ậ ể ứ ị ụ ự
đ a lý;ị
+ Rào c n gia nh p th tr ng.ả ậ ị ườ
- Khu v c đ a lý đ c coi là có đi u ki n c nh tranh t ng t vàự ị ượ ề ệ ạ ươ ự
khác bi t đáng k v i các khu v c đ a lý lân c n n u th a mãn m t trongệ ể ớ ự ị ậ ế ỏ ộ
các tiêu chí sau đây:
+ Chi phí v n chuy n và th i gian v n chuy n làm giá bán l hàngậ ể ờ ậ ể ẻ
hóa tăng không quá 10%;
+ Có s hi n di n c a m t trong các rào c n gia nh p th tr ng.ự ệ ệ ủ ộ ả ậ ị ườ
Nh ng tho thu n nào b coi là th a thu n h n ch c nhữ ả ậ ị ỏ ậ ạ ế ạ
tranh?
Đi u 8 Lu t c nh tranh quy đ nhề ậ ạ ị các tho thu n h n chả ậ ạ ế
c nh tranh bao g m:ạ ồ
- Tho thu n n đ nh giá hàng hoá, d ch v m t cách tr c ti p ho c giánả ậ ấ ị ị ụ ộ ự ế ặ
ti p;ế
- Tho thu n phân chia th tr ng tiêu th , ngu n cung c p hàngả ậ ị ườ ụ ồ ấ
hoá, cung ng d ch v ;ứ ị ụ
- Tho thu n h n ch ho c ki m soát s l ng, kh i l ng s nả ậ ạ ế ặ ể ố ượ ố ượ ả
xu t, mua, bán hàng hoá, d ch v ;ấ ị ụ
- Tho thu n h n ch phát tri n k thu t, công ngh , h n ch đ uả ậ ạ ế ể ỹ ậ ệ ạ ế ầ
t ;ư
- Tho thu n áp đ t cho doanh nghi p khác đi u ki n ký k t h pả ậ ặ ệ ề ệ ế ợ
đ ng mua, bán hàng hoá, d ch v ho c bu c doanh nghi p khác ch p nh nồ ị ụ ặ ộ ệ ấ ậ
các nghĩa v không liên quan tr c ti p đ n đ i t ng c a h p đ ng;ụ ự ế ế ố ượ ủ ợ ồ
- Tho thu n ngăn c n, kìm hãm, không cho doanh nghi p khácả ậ ả ệ
tham gia th tr ng ho c phát tri n kinh doanh;ị ườ ặ ể
- Tho thu n lo i b kh i th tr ng nh ng doanh nghi p khôngả ậ ạ ỏ ỏ ị ườ ữ ệ
ph i là các bên c a tho thu n;ả ủ ả ậ
- Thông đ ng đ m t ho c các bên c a tho thu n th ng th u trongồ ể ộ ặ ủ ả ậ ắ ầ
vi c cung c p hàng hoá, cung ng d ch v .ệ ấ ứ ị ụ
Đ ngh cho bi t tho thu n n đ nh giá hàng hoá, d ch v m tề ị ế ả ậ ấ ị ị ụ ộ
cách tr c ti p hay gián ti p thông qua nh ng hình th c nào?ự ế ế ữ ứ
Đi u 14 ềNgh đ nh s ị ị ố 116/2005/NĐ-CP quy đ nh tho thu n n đ nhị ả ậ ấ ị
giá hàng hoá, d ch v m t cách tr c ti p hay gián ti p là vi c th ng nh tị ụ ộ ự ế ế ệ ố ấ
cùng hành đ ng d i m t trong các hình th c sau đây:ộ ướ ộ ứ
- Áp d ng th ng nh t m c giá v i m t s ho c t t c khách hàng.ụ ố ấ ứ ớ ộ ố ặ ấ ả
3
- Tăng giá ho c gi m giá m c c th .ặ ả ở ứ ụ ể
- Áp d ng công th c tính giá chung.ụ ứ
- Duy trì t l c đ nh v giá c a s n ph m liên quan.ỷ ệ ố ị ề ủ ả ẩ
- Không chi t kh u giá ho c áp d ng m c chi t kh u giá th ngế ấ ặ ụ ứ ế ấ ố
nh t.ấ
- Dành h n m c tín d ng cho khách hàng.ạ ứ ụ
- Không gi m giá n u không thông báo cho các thành viên khác c aả ế ủ
tho thu n.ả ậ
- S d ng m c giá th ng nh t t i th i đi m các cu c đàm phán vử ụ ứ ố ấ ạ ờ ể ộ ề
giá b t đ u.ắ ầ
Nh ng tho thu n nào đ c coi là tho thu n phân chia thữ ả ậ ượ ả ậ ị
tr ng tiêu th , ngu n cung c p hàng hoá, cung ng d ch v ?ườ ụ ồ ấ ứ ị ụ
Đi uề 15 Ngh đ nh s ị ị ố 116/2005/NĐ-CP quy đ nh thịo thu n phânả ậ
chia th tr ng tiêu th là vi c th ng nh t v s l ng hàng hóa, d ch v ;ị ườ ụ ệ ố ấ ề ố ượ ị ụ
đ a đi m mua, bán hàng hóa, d ch v ; nhóm khách hàng đ i v i m i bênị ể ị ụ ố ớ ỗ
tham gia th a thu n.ỏ ậ
Tho thu n phân chia ngu n cung c p hàng hoá, cung ng d ch vả ậ ồ ấ ứ ị ụ
là vi c th ng nh t m i bên tham gia th a thu n ch đ c mua hàng hóa,ệ ố ấ ỗ ỏ ậ ỉ ượ
d ch v t m t ho c m t s ngu n cung c p nh t đ nh.ị ụ ừ ộ ặ ộ ố ồ ấ ấ ị
Tho thu n h n ch ho c ki m soát s l ng, kh i l ng s nả ậ ạ ế ặ ể ố ượ ố ượ ả
xu t, mua, bán hàng hoá, d ch v đ c th c hi n b ng nh ng hìnhấ ị ụ ượ ự ệ ằ ữ
th c nào?ứ
Đi uề 16 Ngh đ nh s ị ị ố 116/2005/NĐ-CP quy đ nhị tho thu n h nả ậ ạ
ch s l ng, kh i l ng s n xu t, mua, bán hàng hoá, d ch v là vi cế ố ượ ố ượ ả ấ ị ụ ệ
th ng nh t c t, gi m s l ng, kh i l ng s n xu t, mua, bán hàng hoá,ố ấ ắ ả ố ượ ố ượ ả ấ
cung ng d ch v trên th tr ng liên quan so v i tr c đó.ứ ị ụ ị ườ ớ ướ
Tho thu n ki m soát s l ng, kh i l ng s n xu t, mua, bánả ậ ể ố ượ ố ượ ả ấ
hàng hoá, cung ng d ch v là vi c th ng nh t n đ nh s l ng, kh iứ ị ụ ệ ố ấ ấ ị ố ượ ố
l ng s n xu t, mua, bán hàng hoá, cung ng d ch v m c đ đ t o sượ ả ấ ứ ị ụ ở ứ ủ ể ạ ự
khan hi m trên th tr ng.ế ị ườ
Tho thu n h n ch phát tri n k thu t, công ngh , h n chả ậ ạ ế ể ỹ ậ ệ ạ ế
đ u t đ c th c hi n b ng nh ng hình th c nào?ầ ư ượ ự ệ ằ ữ ứ
Đi uề 17 Ngh đ nh s ị ị ố 116/2005/NĐ-CP quy đ nhị tho thu n h nả ậ ạ
ch phát tri n k thu t, công ngh là vi c th ng nh t mua sáng ch , gi iế ể ỹ ậ ệ ệ ố ấ ế ả
pháp h u ích, ki u dáng công nghi p đ tiêu h y ho c không s d ng.ữ ể ệ ể ủ ặ ử ụ
Tho thu n h n ch đ u t là vi c th ng nh t không đ a thêm v nả ậ ạ ế ầ ư ệ ố ấ ư ố
đ m r ng s n xu t, c i ti n ch t l ng hàng hóa, d ch v ho c đ mể ở ộ ả ấ ả ế ấ ượ ị ụ ặ ể ở
r ng phát tri n khác.ộ ể
Nh ng th a thu n nào đ c coi là tho thu n áp đ t cho doanhữ ỏ ậ ượ ả ậ ặ
nghi p khác đi u ki n ký k t h p đ ng mua, bán hàng hoá, d ch v ,ệ ề ệ ế ợ ồ ị ụ
4
ho c bu c doanh nghi p khác ch p nh n các nghĩa v không liênặ ộ ệ ấ ậ ụ
quan tr c ti p đ n đ i t ng c a h p đ ng?ự ế ế ố ượ ủ ợ ồ
Đi uề 18 Ngh đ nh s ị ị ố 116/2005/NĐ-CP quy đ nh:ị
- Tho thu n áp đ t cho doanh nghi p khác đi u ki n ký k t h pả ậ ặ ệ ề ệ ế ợ
đ ng mua, bán hàng hoá, d ch v là vi c th ng nh t đ t m t ho c m t sồ ị ụ ệ ố ấ ặ ộ ặ ộ ố
đi u ki n tiên quy t sau đây tr c khi ký k t h p đ ng:ề ệ ế ướ ế ợ ồ
+ H n ch v s n xu t, phân ph i hàng hoá khác; mua, cung ngạ ế ề ả ấ ố ứ
d ch v khác không liên quan tr c ti p đ n cam k t c a bên nh n đ i lýị ụ ự ế ế ế ủ ậ ạ
theo quy đ nh c a pháp lu t v đ i lý;ị ủ ậ ề ạ
+ H n ch v đ a đi m bán l i hàng hóa, tr nh ng hàng hóa thu cạ ế ề ị ể ạ ừ ữ ộ
danh m c m t hàng kinh doanh có đi u ki n, m t hàng h n ch kinhụ ặ ề ệ ặ ạ ế
doanh theo quy đ nh c a pháp lu t;ị ủ ậ
+ H n ch v khách hàng mua hàng hóa đ bán l i, tr nh ng hàngạ ế ề ể ạ ừ ữ
hóa quy đ nh c a pháp lu t;ị ủ ậ
+ H n ch v hình th c, s l ng hàng hoá đ c cung c p.ạ ế ề ứ ố ượ ượ ấ
- Tho thu n bu c doanh nghi p khác ch p nh n các nghĩa vả ậ ộ ệ ấ ậ ụ
không liên quan tr c ti p đ n đ i t ng c a h p đ ng là vi c th ng nh tự ế ế ố ượ ủ ợ ồ ệ ố ấ
ràng bu c doanh nghi p khác khi mua, bán hàng hoá, d ch v v i b t kỳộ ệ ị ụ ớ ấ
doanh nghi p nào tham gia tho thu n ph i mua hàng hoá, d ch v khác tệ ả ậ ả ị ụ ừ
nhà cung c p ho c ng i đ c ch đ nh tr c ho c th c hi n thêm m tấ ặ ườ ượ ỉ ị ướ ặ ự ệ ộ
ho c m t s nghĩa v n m ngoài ph m vi c n thi t đ th c hi n h pặ ộ ố ụ ằ ạ ầ ế ể ự ệ ợ
đ ng.ồ
Nh ng th a thu n nào đ c coi là tho thu n ữ ỏ ậ ượ ả ậ ngăn c n, kìmả
hãm, không cho doanh nghi p khác tham gia th tr ng ho c phátệ ị ườ ặ
tri n kinh doanh?ể
Đi uề 19 Ngh đ nh s ị ị ố 116/2005/NĐ-CP quy đ nh nh ng th a thu nị ữ ỏ ậ
sau đây:
- Tho thu n ngăn c n, kìm hãm, không cho doanh nghi p khácả ậ ả ệ
tham gia th tr ng là vi c th ng nh t không giao d ch v i doanh nghi pị ườ ệ ố ấ ị ớ ệ
không tham gia th a thu n ho c cùng hành đ ng d i m t trong các hìnhỏ ậ ặ ộ ướ ộ
th c sau đây:ứ
+ Yêu c u, kêu g i, d d khách hàng c a mình không mua, bánầ ọ ụ ỗ ủ
hàng hoá, không s d ng d ch v c a doanh nghi p không tham gia th aử ụ ị ụ ủ ệ ỏ
thu n;ậ
+ Mua, bán hàng hóa, d ch v v i m c giá đ đ doanh nghi pị ụ ớ ứ ủ ể ệ
không tham gia th a thu n không th tham gia th tr ng liên quan.ỏ ậ ể ị ườ
- Tho thu n ngăn c n, kìm hãm, không cho doanh nghi p khác phátả ậ ả ệ
tri n kinh doanh là vi c th ng nh t không giao d ch v i doanh nghi pể ệ ố ấ ị ớ ệ
không tham gia th a thu n ho c cùng hành đ ng d i m t trong các hìnhỏ ậ ặ ộ ướ ộ
th c sau đây:ứ
5