
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
VIỆN TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TRẦN HỮU NGHỊ
BẢO TỒN TÀI NGUYÊN RỪNG DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG
DÂN TỘC TÀ ÔI, HUYỆN A LƯỚI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG
Hà Nội - 2025

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
VIỆN TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
TRẦN HỮU NGHỊ
BẢO TỒN TÀI NGUYÊN RỪNG DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG
DÂN TỘC TÀ ÔI, HUYỆN A LƯỚI, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ
Chuyên ngành: Môi trường và phát triển bền vững
Mã số: 9440301.04
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. Lưu Thế Anh
TS. Nguyễn Song Tùng
Hà Nội - 2025

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của bản thân. Các kết
quả nghiên cứu được trình bày trong luận án này chưa từng được công bố trong bất
kỳ công trình nào khác. Các dữ liệu, thông tin trích dẫn trong luận án là trung thực
và được sự đồng ý của tác giả hoặc đã được ghi rõ nguồn tài liệu tham khảo.
Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về tính trung thực của luận án trước hội
đồng khoa học và trước pháp luật.
Tác giả luận án
Trần Hữu Nghị

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận án này, trước tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến
tập thể giáo viên hướng dẫn khoa học là PGS.TS. Lưu Thế Anh và TS. Nguyễn
Song Tùng. Sự định hướng trong nghiên cứu và chỉ bảo nhiệt thành của Thầy Cô
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu đã giúp tôi có được những phương pháp,
cách tiếp cận hợp lý trong quá trình thực hiện luận án tiến sĩ này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn tập thể Lãnh đạo và các nhà khoa học, cán bộ Viện
Tài nguyên và Môi trường (CRES), Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo điều kiện cho tôi
được học tập và nghiên cứu để đạt được kết quả ngày hôm nay. Trong đó, có sự giúp
đỡ quý giá của Nhóm nghiên cứu thuộc Dự án PEER và cá nhân GS.TS. Pamela
McElwee, Đại học Ruttgers, Hoa Kỳ. Sự động viên và giúp đỡ trong quá trình hoàn
thiện luận án của PGS.TS. Trần Nam Thắng, Trường Đại học Nông lâm Huế.
Tôi chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của các cán bộ ở Tropenbos
Việt Nam, đã tạo điều kiện và hỗ trợ tôi trong quá trình thực địa để thu thập bổ sung
thông tin, số liệu phục vụ thực hiện luận án. Tôi xin cảm ơn sự hợp tác, giúp đỡ của
các tổ chức, cá nhân ở huyện A Lưới và các xã Nhâm, Hồng Thái, A Ngo, Hồng
Vân đã cho phép tôi thực hiện các cuộc phỏng vấn, điền dã và thảo luận với người
dân địa phương để thu thập thông tin phục vụ nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin cảm ơn
bà con đồng bào dân tộc Tà Ôi ở các xã là địa bàn nghiên cứu đã tận tình, cởi mở
cung cấp rất nhiều thông tin quý báu trong quá trình điều tra, phỏng vấn và thảo
luận tại cộng đồng.
Tôi biết ơn sâu sắc đến gia đình, người thân và bạn bè đã sát cánh cùng tôi
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu, thông cảm, động viên và tạo điều kiện
tốt nhất để tôi hoàn thành luận án này.
Tác giả luận án
Trần Hữu Nghị

1
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC .................................................................................................................. 1
DANH MỤC CÁC BẢNG ......................................................................................... 4
DANH MỤC CÁC HÌNH ........................................................................................... 5
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................ 6
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 7
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI.................................................................... 7
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ............................................................................. 9
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ............................................... 10
4. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .......................................................................... 11
5. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ............................................................................. 11
6. CƠ SỞ TÀI LIỆU ĐỂ THỰC HIỆN LUẬN ÁN .......................................... 12
7. LUẬN ĐIỂM BẢO VỆ .................................................................................. 12
8. ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN ......................................................................... 13
9. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN .................................................... 13
10. BỐ CỤC CỦA LUẬN ÁN ........................................................................... 13
Chương 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ........................................... 14
1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BẢO TỒN TÀI NGUYÊN RỪNG DỰA VÀO
CỘNG ĐỒNG .................................................................................................... 14
1.1.1. Một số định nghĩa, khái niệm liên quan đến bảo tồn tài nguyên rừng
dựa vào cộng đồng .................................................................................................... 14
1.1.2. Hệ thống phân loại khu bảo tồn thiên nhiên trên thế giới ....................... 18
1.1.3. Hệ thống phân loại khu bảo tồn thiên nhiên của Việt Nam ..................... 20
1.1.4. Cơ chế, chính sách và pháp luật của Việt Nam quy định về quản lý,
bảo tồn tài nguyên rừng dựa vào cộng đồng ............................................................ 22
1.1.5. Vai trò và ý nghĩa của việc quản lý, bảo tồn tài nguyên rừng dựa vào
cộng đồng .................................................................................................................. 24

