Bé chơi gì theo từng độ tuổi?
Khi cuộc sống ngày càng
hiện đại, trẻ con dường
như càng thiếu dần đi
những trò chơi thú vị
của ngày xưa như vọc cát
xây nhà, nhảy dây, bắn
bi... Hãy thử so sánh với
con em chúng ta ngày
nay xem, chúng chỉ có
những giờ chơi được quy
định sẵn với sự giám sát chặt chẽ của cha mẹ mà thôi!
Ngày nay ta gọi những giờ chơi không ‘thiết kế’ sẵn như
vậy là chơi tự do. Nhưng dường như trẻ em đã không còn
được tiếp cận với khái niệm đó nữa. Điều này đang được
những chuyên gia về phát triển trẻ em cảnh báo các bậc phụ
huynh.
Trẻ em có nhu cầu được vui chơi, nhưng quan trọng là
chúng đang chơi những gì. Trẻ con hiện nay gắn liền với
màn hình ti-vi và những chiếc máy tính, những thứ được
lập trình để hành động và suy nghĩ thay cho chúng.
Còn với những môn thể thao ở trường học có luật lệ chặt
chẽ và quá thiên về những quy định của khởi đầu lẫn kết
thúc, lại không phù hợp cho 1 trò chơi trẻ em đúng nghĩa.
Nhu cầu để được chơi những trò chơi thuần túy của tuổi thơ
cũng giống như việc được ăn, uống và không khí để thở
vậy!
“Những trò chơi quá bình lặng sẽ khiến trẻ trở nên già
trước tuổi!”, nhà tâm lý học David Elking - tác giả cuốn
sách “Năng lực của những trò chơi” - nhận định. “Quá ít
thời gian chơi đùa lại khiến trẻ trở nên căng thẳng hơn, dẫn
đến những nỗi lo âu vô cớ, xuống tinh thần hay rất dễ thất
vọng.” – theo Jill Stamm, giám đốc Học viện New
Directions (Phoenix) nghiên cứu về sự phát triển trí não ở
trẻ em, trích dẫn từ một báo cáo của Học viện Nhi khoa
Hoa Kỳ.
Lưu ý rằng điều này cũng đúng với những nguyên nhân dẫn
đến căng thẳng ở người trưởng thành. Và khi từ chối những
trò chơi hào hứng đó cũng đồng nghĩa với việc bạn đã chọn
cách sống thụ động, dễ tăng cân và có nguy cơ dẫn đến
bệnh béo phì cho trẻ. Hãy bắt đầu suy xét lại và khuyến
khích con bạn phát triển một cách tự nhiên hết mức có thể.
Bé cần chơi như thế nào theo từng độ tuổi?
1. Tuổi sơ sinh (mới sinh đến 12 tháng)
Ảnh: Images
Cách trẻ tự chơi: Đá vào chiếc di động của bố mẹ hay phá
những khối xếp hình dường như không hẳn là một trò chơi,
nhưng những hoạt động tưởng như "không làm gì cả" như
thế lại rất vui và cần thiết đối với trẻ nhỏ. Khi chơi, não của
chúng làm việc, xử lý những "dữ liệu" nhập vào để chuyển
thành những thông tin có ý nghĩa qua đó giúp chúng kiểm
soát được hành vi của chính mình và hoàn cảnh xung
quanh.
Bố mẹ phải làm gì?
Tận dụng mọi cơ hội để vui đùa: “Chơi đùa nên chiếm phần
lớn thời gian khi bé thức, ngoại trừ giờ ăn.” – lời khuyên từ
Stamm. Và món đồ chơi yêu thích nhất của bé chính là bạn
đấy!
Bạn không cần phải cố gắng lắm đâu: hãy thử tận dụng
những trò chơi tuy quen thuộc nhưng rất hiệu quả, ví dụ
như chơi ú tim, từ đó có thể dạy trẻ 1 vài bài học bổ ích
(gợi ý: "khi con không nhìn thấy một thứ gì đó không có
nghĩa là nó không có ở đó!"). Hay trò xếp gạch sẽ giúp bạn
gây dựng mối quan hệ thắt chặt hơn giữa 2 mẹ con bạn.
Lựa chọn những món đồ chơi phù hợp với lứa tuổi của bé:
Điều này giúp bảo vệ sự an toàn cho trẻ. Những trò chơi
như thế sẽ giúp kích thích các giác quan, như dụng cụ tập
thể dục trẻ em tại nhà, chiếc lục lạc hay bảng viết lụa.
“Rời khỏi sàn nhà đi!”: Trẻ em thường được bồng ẵm hay
đặt ngồi yên một chỗ quá nhiều đến nỗi chúng ít có cơ hội
luyện tập những kỹ năng tự thân vận động.
Cho trẻ cơ hội tự chơi: Hãy cố gắng đọc và hiểu những ám
hiệu qua cử chỉ của con. Khi bé quay mặt đi và bắt đầu
quấy khóc, phụng phịu thì có nghĩa con đang muốn nói:
“Vậy là đủ rồi!”. Lúc đó con bạn đã sẵn sàng để ăn hay đã
đến giờ ngủ, cũng còn có thể chúng đang muốn ở một mình
để quan sát, học hỏi những gì đang diễn ra xung quanh.