CÁC BIN PHÁP PHÁT TRIN DU LCH CAMPUCHIA
Prak Chandara(*)
MEASURES FOR DEVELOPMENT CAMBODIA TRAVEL
Abstract
In recent years, although Cambodian was recognized by domestic and international tourists as a
rich country by the value of tourism resources in Asia, yet tourism in Cambodia has not been held in
accordance with requirements and international standards. Cambodian government emphasizes the
path of development must ensure the tourism service development and the tourism products
development are also more sustainable . That is, the development of specific strategies (attention to
quality, standards, current needs and future needs in the policy) should ensure stability, satisfaction
with appreciation of tourists both domestic and international. Our article proposes measures to
develop Cambodia tourism in a sustainable manner.
*
Du lch ngun to ra GDP vic làm rt ln ca thế giới, đồng thời đầu cho du lịch
các khon thu t thuế liên quan ti du lịch tương ứng cũng tăng cao. Du lịch s đầu tàu kéo nn kinh
tế thế gii trong thế k XXI. Ngành kinh tế này đang được s quan tâm đc bit ca nhiều địa phương,
nhiu quc gia trên thế giới trong đó có Campuchia. Campuchia có nhiều tiềm năng du lịch được mệnh
danh vương quốc của kỳ quan, vị trí giao thông thun lợi là điểm kết ni ca nhiu tuyến du lch
nội địa và quc tế.Trong bi cnh hi nhp kinh tế quc tế, Campuchia đang có lợi thế so sánh để phát
trin du lch thành ngành kinh tế mũi nhọn. Vi các giá tr tài nguyên đa dạng, phong phú tính
khác bit cao, Campuchia có th phát trin các loi hình du lch và kh năng kết hp các loi sn phm
du lịch tương ng vi mi loại hình để tạo ra nh đặc trưng mang thương hiệu vương quốc kỳ quan.
Trong những năm gần đây Du lịch Campuchia đã những bước phát trin nhanh, góp phn làm thay
đổi cấu kinh tế của quốc gia. Tuy nhiên chỉ scạnh tranh của Du lịch Campuchia thấp, năm 2011
đứng th 109 trên 139 nước đứng th 21 trên 26 nước thuc Châu Á- Thái Bình Dương (The
Travel &Tourism Competitiveness Report 2011, www.weforum.org/ttcr). Chỉ số cạnh tranh thấp
này đồng nghĩa với chất lượng sản phẩm du lịch Campuchia mức độ thấp, trong khi khách du lịch
ngày càng có những đòi hỏi cao hơn, tinh tế hơn trong tiêu dùng du lịch.
Trong những năm qua, mặc dù Campuchia được khách trong nước và quc tế công nhn là mt
quc gia Châu Á giàu phong phú bởi giá trị tài nguyên du lch, song ngành du lịch Campuchia
vẫn chưa được t chc cho phù hp vi nhu cu chun mc quc tế. Đường lối phát triển nhà
nước Campuchia nhấn mạnh phải bảo đảm cho bằng được vic phát trin ngành dch v và các sn
phm du lch khác na theo hưng bn vng. nghĩa là, việc phát trin tính toán c th (quan
tâm ti chất lượng, chun mc, nhu cu hin nay nhu cu trong trương lai) để bảo đảm được s n
định, s hài lòng cùng vi s đánh giá cao của khách du lịch trong nước và quc tế.
Theo báo cáo của quan quản ngành du lch Campuchia, ngành du lch hiện nay đang đối
mt vi nhng vấn đề khó khăn liên quan đến s hn chế ca chất lượng dch v như là: dịch v mua
sắm, vui chơi giải trí, ăn uống, vn chuyển, lưu trú, v.v... S hn chế này phn nào ảnh hưởng đến:
(1) t l khách du lịch (trong đó khách quc tế) quay tr lại các điểm đến Campuchia; (2) chi tiêu
cho các hoạt động mua sm/ tng chi phí du lch của khách; (3) độ dài trung bình lưu trú. C thể, năm
2014 ngành Du lịch đón hơn 4,5 triệu lượt du khách quc tế tăng 7% so nh với năm 2013 (trong đó
t l quay tr li ca du khách chiếm khong 10%) thu dược 3,000 triu USD bng 10% ca GDP
và đã tạo việc làm hơn 500 nghìn người bng 13% tng s lao động Campuchia.
(*) B Du Lch ,Vương Quốc Campuchia.
Khách du lch nội đại và quc tế đã tập trung đến thăm quan và nghỉ dưỡng khu du lch thu hút
khách đặc bit TP Phnôm Pênh, tnh Siêm Reap Tnh Pras Shihanuk mt s điểm đồng bc
Campuchia. Như vậy, s hoạt động đã hưu hiu, minh bch s chu trách nhim v sn xut sn
phm du lịch đa dạng để thu hút khách du lịch đặc bit vic nâng cao chất lượng dch v lưu trú du
lch đã hoạt động mnh thc tế năng lực trong vic phát trin ngành du lch đ tr thành
Campuchia là “Quốc Vương K Quan” là điểm nối lên để thu hút khách đ cnh tranh cao làm thế nào
để thu khách quc tế được 5 triệu khách vào năm 2015 và 7,5 triệu khách vào năm 2020.
Mt trong nhng dch v du lịch cơ bản là dich v lưu trú. Một trong những nguyên nhân cơ bn
dẫn đến độ dài lưu trú của du khách trong nước khá thp do chất lượng các dch v lưu trú còn thấp
chưa đáp ứng được k vng ca khách trong nước quc tế. Để du lch Campuchia phát trin nhanh
và mang li li thế cnh tranh bn vng ca du lịch như một ngành không ch tập trung đưa ra các giải
pháp nhằm tăng số ng khách du lch còn phải chú ý đến ci thin chất lượng dch v lưu trú, s
tha mãn du khách. vy, nghiên cu chất lượng dịch vlưu trú Campuchia để tìm ra các giải pháp
nhằm nâng cao chất lượng dch vlưu trú không chỉ ý nghĩa về mặt thuyết còn đáp ng nhu
cu thc tin phát trin ngành du lch Campuchia.
1. Tiềm năng và hiện trng phát trin du lch tại Vương quốc Camphuchia
Chính ph Hoàng gia, dưới s lãnh đạo đúng đắn, tài tình sáng sut ca th ng SOM
DECH AKAK MOHA SENA PAKDAY DECHO HUNSEN đã luôn quan tâm đến việc thúc đẩy
đầu phát triển ngành du lch quc gia. Thông qua việc đ ra nhng ch trương, chính sách m
ca, hi nhập cũng như các gii pháp nhiều cơ chế mới, đã làm cho lĩnh vực du lch tại vương quốc
Canpuchia đạt được nhiu thành qu đáng ghi nhận.
Li thế, tiềm năng trong phát triển lĩnh vực du lch vương quốc Campuchia chính s đa
dng, phong phú c v văn hóa vật th và phi vt th, kết hp vi s thng nht dân tc, ổn định v
chính tr, an ninh an toàn trt t, vic thc hin mt cách tích cc chiến dch xúc tiến qung
"Campuchia: Vương quốc ca nhng k quan" đã đang to nên nhng chuyn biến đáng phải
ghi nhn. C th, kết qu điều tra trong những năm qua cho thấy ngành du lịch đã tốc độ tăng
trưởng liên tc, mc dù phi hng chu mt s ảnh hưởng t cuc khng hong kinh tế toàn cu t năm
2007 đến nay.
Theo thng kê ca B du lịch Vương quốc Campuchia, vic th hút khách du lch quc tết rong
những năm qua đã sự chuyn biến đáng phải ghi nhn. C th khách du lịch đến t Châu Á Thái
Bình Dương có số ợng đông nhất, chiếm ti 74,9%,Châu Âu khong 17,8% và M 6,8%.
Bng 1: Thng kê du khách quc tế đến Campuchia giai đoạn 2010-2014
Năm
Đến t
2010
(người)
2011
(người)
2012
(người)
2013
(người)
2014
(người)
Châu Á Thái
Bình Dương
1.698.008
2.106.601
2.712.316
3.231.892
3.498.785
Châu Âu
598.790
542.863
611.359
698.157
708.705
M
199.089
217.500
244.291
263.175
276.669
Châu Phi
4.627
5.993
5.626
5.902
6.212
Trung Đông
7.775
8.905
10.715
11.039
12.404
Tng cng
2.508.289
2.881.862
3.584.307
4.210.165
4.502.775
(Ngun: Thống kê năm 2010 đến năm 2014)
Kết quy chng t rng th trường du lịch ưu tiên thu hút khách của ngành du lch Campuchia
khu vực Châu Á Thái Bình Dương, những nơi gần hơn về v trí địa khu vc phát trin kinh
tế năng động ca thế giới, đông dân cư, Các c trong khu vực ASEAN, đặc biệt các nước láng
ging của Campuchia như Việt Nam, Lào Thái Lan đu nhng th trường khách du lch quan
trng, d thu hút. Trong khi đó các nước đông Á như Trung Quốc, Nht Bn, Hàn Quc Nam Á
như Ấn Độ cũng không cách xa v mặt địa lý vi Campuchia, nhng ngun khách du lch ln
nhất đối vi ngành du lch Campuchia.
th nói, tăng trưởng ca du lch Châu Á Thái Bình Dương trong những năm vừa qua đã
đang trở thành xu hướng chung. Điều y đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng du lch Campuchia mt
cách nhanh chóng thông qua không ch ngun tài nguyên du lch phong phú ca quc gia còn chu
ảnh hưởng bi yếu t cơ sở h tng có sn, th trường du lịch đang phát triển, nhng chính sách thu hút
khách du lch hp dẫn, cũng như sự kết ni cht ch và hp tác tt đp giữa các nưc ASEAN trong chiến
c thu t khách du lch.
Trên thc tế trong năm 2010, Campuchia đã đón tiếp khong 2,5 triệu lượt khách du lịch, đến
năm 2011 đã tăng lên tới 2,88 triệu lượt khách và năm 2014 số ợng khách đã tăng đến 4,5 triu.
2. Xu hướng mi trong phát trin du lch tới Campuchia Đi tiu vung sông Mêkông
(GMS)
Khảo sát lượng khách du lch ti Campuchia trong thi gian qua chung ta thy khách du lịch đến
t các nước trong khu vực tăng vọt. C thể, năm 2010, du khách đến t Việt Nam đứng hàng đầu
(chiếm 20,5%) vi tốc đ tăng trưởng trên 60%/ năm, Hàn Quốc đứng hàng th hai (11,6%). Riêng
t khách du lch Trung Quc tốc độ tăng trưởng khoảng 39%, Lào ng 39,3%. (bảng 3) 97%
(bng 4).
Bng 2: Bng xếp hng khách du lịch đến Campuchia trong năm 2010
Năm
Đến t
2010 (người)
T l (%)
Tăng trưởng (%)
Vit Nam
514.289
20,5
62,8
Hàn Quc
289.702
11,6
46,5
Trung Quc
177.636
7,1
38,6
Nht Bn
151.795
6,1
3,8
Thái Lan
149.108
5,9
16,3
M
146.005
5,8
-1,7
Pháp
113.285
4,5
7,4
Anh Quc
103.067
4,1
-,35
Úc
93.598
3,7
10,7
Đài Loan
91.229
3,6
26,5
Tng cng
1.829.714
Bng 3: Bng xếp hng khách du lịch đến Campuchia trong năm 2011
Đến t
2011 (người)
T l (%)
Tăng trưởng (%)
Vit Nam
614.090
21,3
19,4
Hàn Quc
342.810
11,9
18,3
Trung Quc
247.197
8,6
39,2
Nht Bn
161.804
5,6
6,6
M
153.953
5,3
5,4
Lào
128.525
4,5
39,3
Pháp
117.408
4,1
3,6
Thái Lan
116.758
4,1
- 21,7
Úc
105.010
3,6
12,2
Anh Quc
104.052
3,6
1,0
Tng cng
2.091.607
Bng 4: Bng xếp hng khách du lịch đến Campuchia trong năm 2012 (*)
Đến t
2012 (*) (người)
T l (%)
Tăng trưởng (%)
Vit Nam
763.136
21,3
24,3
Hàn Quc
411.491
11,5
20,0
Trung Quc
333.894
9,3
35,1
Lào
254.022
7,1
97.6
Thái Lan
201.422
5,6
72.5
Nht Bn
179.327
5,0
10,8
M
173.076
4,8
12,4
Pháp
121.175
3,4
3,2
Úc
117.729
3,3
12,1
Malaysia
116.764
3,3
13,4
Tng cng
2.672.036
Bng 5: Bng xếp hng khách du lịch đến Campuchia trong năm 2013 (*)
Đến t
2013 (*) (người)
T l (%)
Tăng trưởng (%)
Vit Nam
854,104
20.3
11.9
Trung Quc
463,123
11.0
38.7
Hàn Quc
435,009
10.3
5.7
Lào
414,531
9.8
63.2
Thái Lan
221,259
5.3
9.8
Nht Bn
206.932
4.9
15.4
M
184.964
4.4
6.9
Úc
132,028
3.1
12.1
Liênxô
131.675
3.1
32.0
Pháp
131.486
3.1
8.5
Tng cng
3.175.111
Bng 6: Bng xếp hng khách du lịch đến Campuchia trong năm 2014 (*)
Đến t
2014 (*) (người)
T l (%)
Tăng trưởng (%)
Vit Nam
905.801
20,1
6,1
Trung Quc
560.335
12,4
21,0
Lào
460.191
10,2
11,0
Hàn Quc
424.424
9,4
-2,4
Thái Lan
279.457
6,2
26,3
Nht Bn
215.788
4,8
4,3
M
191.366
4,2
3,5
Malaysia
144.437
3,2
10,5
Pháp
141.052
3,1
7,3
Úc
134.167
3,0
1,6
Tng cng
3.457.081
Bng th 2, 3 , 4, 5 th 6 đã xác định v th trường du lch quc tế quan trọng đến
Campuchia, trong đó thị trường trong khu vực đặc bit Vit Nam, Lào Thái Lan th trường quan
trng nht trong 10 th trường được xếp hng của Campuchia. Xu hướng trên phn ánh nhng nh
hưởng ca vic kết ni cht ch vi nhau gia thtrường kinh doanh du lịch, đc biệt nước láng ging
gia Campuchia - Vit Nam - Lào và Thái Lan được thc hin theo tinh thn các tha thun v chuyên
ch qua biên gii k c bằng đường bộ, đường thủy và đường hàng không cùng vi vic tạo điều kin
thông thoáng v th tc, bao gm c vic min b th thc.
Đến năm 2014, dân số Vit Nam vào khong trên 90 triệu người, tình hình chính tr, kinh tế,
hi ổn định. Thêm vào đó, Vit Nam quc gia giáp với Campuchia, đặc bit phía Nam. Mng
i du lch bằng đường b ca hai quc gia ngày càng phát trin bên cnh du lịch đường hàng không.
Trong du lịch đến Campuchia, nhu cầu lưu trú, chi tiêu trong vic mua sm s dng các dch v
ngày càng tăng lên với nhiều đối tượng du khách khác nhau. Một điểm đáng chú ý là vào thi k
khng hong kinh tế, du khách đến t Việt Nam đã giúp ngành du lịch Canlpuchia ngăn chặn s sút
gim trong phát trin ngành. Trong sut thi gian din ra khng hong kinh tế, khách du lch Vit Nam
đã ồ ạt đổ vào Campuchiavi mục đích tham quan, nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí. Đã có thống kê ước
đoán rằng vào thi k khng hong kinh tế Campuchia đã đón tiếp khoảng 40% du khách đến t Vit
Nam trong tng s khách du lịch đến Campuchia.
Song hành cùng vi khách du lịch nước ngoài, các hoạt động ca khách du lch trong nước cũng
tăng mạnh đang đưc ghi nhận. Trong năm 2010 khách du lịch nội địa cũng tăng lên tới 7.6 triu
t khách 8.5 triệu năm 2014. S tăng trưởng này chng t Campuchia s ổn đnh v chính tr,
an ninh, an toàn trong các hành trình du lch ngh mát, giải trí thăm quan. Hệ thống sở h tng
tương đối hoàn chnh, tình hình kinh tế ổn định, nhiều điểm du lch các sn phm du lịch được
xây dng và phát trin.
Kết qu khảo sát điều tra thc tế cho thy s tăng trưởng trong lĩnh vc du lch tại vương quốc
Campuchia (bao gm du lịch trong nước du lch quc tế), đặc biệt lượng khách du lịch nước ngoài
vào Campuchia bằng đường hàng không, đường bộ, đường thủy đã tăng lên phụ thuc vào các yếu t
quan trng bao gm: