Tài liệu "Các hình thức thanh toán trong thương mại điện tử" với kết cấu gồm 4 chương giới thiệu đến bạn đọc những nội dung về: Tổng quan thanh toán trong thương mại điện tử, các hình thức thanh toán trong thương mại điện tử, thực trạng và xu hướng về việc sử dụng các hình thức thanh toán tại Việt Nam, giới thiệu mô hình kinh doanh của website tiki.vn.
Ụ Ụ M C L C
ƯƠ Ổ ƯƠ Ạ CH NG 1: T NG QUAN THANH TOÁN TRONG TH NG M I
ĐI N TỆ Ử
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ƯƠ CH NG 1:
Ổ Ề T NG QUAN V THANH TOÁN TRONG
ƯƠ Ệ Ử Ạ TH NG M I ĐI N T
ệ ủ ậ ố ế ỷ ự ể ố Vào cu i th k XX, s phát tri n và hoàn thi n c a kĩ thu t s đã đ ượ c
ướ ế ệ ử ố ề ề ạ ụ áp d ng tr c h t vào máy tính đi n t ự . S hoá và m ng hoá là ti n đ cho s ra
ế ớ ế ố ệ ị ề ờ ủ đ i c a n n kinh t ề m i n n kinh t s . Vi c mua bán hàng hóa và d ch v ụ
ươ ệ ử ệ ễ ạ thông qua các ph ng ti n đi n t ấ , Internet và các m ng vi n thông khác đã xu t
ệ ươ ệ ử ạ ươ ạ hi n, đó chính là th ng m i đi n t và thanh toán trong th ng m i đi n t ệ ử .
ệ ử ố ớ ở ườ Ngày nay, thanh toán đi n t ổ ế đã tr nên ph bi n đ i v i ng ủ i tiêu dùng và c a
ờ ạ ệ ể ế ầ ổ các doanh nghi p. Đó là nhu c u không th thi u trong th i đ i bùng n công
ở ợ ệ ạ ư ệ ngh thông tin nh hi n nay và cũng b i l i ích mà nó mang l i cho khách hàng
ị trong giao d ch.
ệ ử ệ ử ệ ệ Thanh toán đi n t ề là vi c thanh toán ti n qua thông đi p đi n t ệ thay cho vi c
ề ặ giao tay ti n m t.
ệ ử ư ể ệ ố ự Theo cách hi u nh trên thì thanh toán đi n t là h th ng thanh toán d a trên
ệ ệ ượ ự ệ ề ả n n t ng công ngh thông tin. Vi c thanh toán đ c th c hi n qua máy tính và
ạ ạ ố ớ ơ ể ị m ng máy tính, n i m ng v i các đ n v thành viên tham gia thanh toán. Chuy n
ữ ứ ừ ằ ữ ấ ứ ch ng t đi n t nh ng ch ng t b ng gi y thành nh ng “ ừ ệ ử” đã làm cho kho ngả
ữ ị ượ ư ẹ ộ ơ cách gi a các đ n v thành viên đ c thu h p nh trong cùng m t ngân hàng, giúp
ứ ượ ể ầ cho quá trình thanh toán nhanh chóng đáp ng đ ố ủ c nhu c u chu chuy n v n c a
ề khách hàng và n n kinh t ế .
ệ ử ề
ố Thanh toán truy n th ng và thanh toán đi n t
ứ ố ề
ề
ặ Ti n m t
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ầ ủ ệ ố ề ẹ ậ ố Yêu c u c a h th ng thanh toán truy n th ng là tin c y, toàn v n và xác
ự ề ặ ươ ổ ế ệ ố th c. Trong đó, ti n m t là ph ấ ề ng ti n thanh toán truy n th ng ph bi n nh t
ư ể ớ v i các u đi m sau:
ệ ợ ễ ử ụ ớ ố ượ ỏ ượ ấ
i, d s d ng và mang theo v i s l ng nh , đ ậ c ch p nh n
ộ r ng rãi.
ặ ườ ầ ọ
i thanh toán không c n khai báo h tên, không có chi phí s ử
ế ủ ề ử ụ ể ầ ấ ụ d ng, không th l n theo d u v t c a ti n trong quá trình s d ng.
ạ ộ ấ ợ ề ề ằ ặ ư ủ Tuy nhiên, ho t đ ng thanh toán b ng ti n m t có nhi u b t l i và r i ro nh :
ễ ị ấ ớ ố ượ ồ ế ớ ề D b m t, c ng k nh khi mang v i s l ả ể ng l n, khó ki m đ m và qu n
lí.
ộ ể ổ ạ ộ ứ ể ậ
ả ch c ho t đ ng thanh toán (in, v n chuy n, b o
ễ ị ợ ụ ấ ố ể ế ể ậ ả qu n, ki m đ m…) là r t t n kém; d b l ố i d ng đ gian l n, tr n
ế thu …;
ử ề ề ẩ ề ề ể ấ
ườ ậ ợ ệ ư ề ả ạ t o môi tr ng thu n l i cho vi c l u hành ti n gi .
ươ ố ề ệ
ồ g m có séc, ngân Các ph ng ti n thanh toán truy n th ng khác:
ụ ế ẻ ẻ ợ phi u thanh toán, th ghi n , th tín d ng..
ụ ụ ẻ ấ ả ộ ạ ờ Các th tín d ng (credit card) cung c p m t kho n tín d ng t ể i th i đi m mua
ự ế ả ị hàng, các giao d ch thanh toán th c t x y ra sau đó.
ợ ế ố ớ ử ẻ ề ả ạ ộ ị Th ghi n k t n i v i m t tài kho n ti n g i không kì h n. Các giao d ch s ẽ
ề ừ ệ ạ ả ụ ẻ ằ ấ rút ti n t tài kho n này. Hi n t i thanh toán b ng th tín d ng r t ph bi n ổ ế ở
ướ ể các n c phát tri n.
ứ ươ ụ ẻ ự ầ ầ Th tín d ng và các hình th c t ng t ề ố ả góp ph n làm gi m nhu c u v v n
ữ ố ệ ủ ư ả ầ ả ộ ư l u đ ng, gi m r i ro, có kh năng thanh toán toàn c u, l u tr s li u, d gi ễ ả i
ư ế ấ ộ ậ quy t tranh ch p, có đ tin c y cao nh ng có chi phí cao.
ổ ế ề ệ ạ ố ế Séc là lo i hành thanh toán truy n th ng ph bi n. Đó là tài li u vi ặ t (ho c in)
ượ ườ ầ ổ ứ ể ộ và đ c giao cho ng i bán hàng yêu c u t ả ch c tài chính chuy n m t kho n
ử ử ề ờ ti n cho bên có tên ghi trong séc. Th i gian x lí séc dài và chi phí x lí cao.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ữ ể ể ề ế ệ ệ ả ự Chuy n kho n là vi c chuy n ti n tr c ti p gi a các ngân hàng. L nh chi là
ứ ư ư ở ỗ ệ ượ ố hình th c thanh toán gi ng nh séc nh ng khác ch vi c thanh toán đ ả c đ m
ứ ệ ở ượ ủ ặ ả ả b o b i bên th 3. L nh chi tránh đ ả c r i ro, đ m b o tính n c danh.
ệ ữ ệ ử ố ề
t gi a thanh toán truy n th ng và thanh toán đi n t
ộ ệ ố ệ ử ề ượ ơ ở ỹ ự ệ Toàn b h th ng thanh toán đi n t đ u đ ậ c th c hi n trên c s k thu t
ượ ể ự ự ể ệ ố s , chúng đ c xây d ng và phát tri n đ th c hi n các thanh toán trên Internet.
ề ả ệ ử ề ấ ệ ử ủ ả ệ ố V b n ch t, nhi u h th ng thanh toán đi n t là phiên b n đi n t c a các h ệ
ư ề ề ằ ặ ố ố ử ụ th ng thanh toán truy n th ng đang s d ng h ng ngày nh ti n m t, séc và th ẻ
tín d ng.ụ
ể ệ ớ ệ ử ữ ấ ề ố Đi m khác bi t l n nh t gi a thanh toán đi n t và thanh toán truy n th ng là
ươ ệ ử ệ ạ ỏ ầ ấ ờ ế ậ thông qua các ph ng ti n đi n t ệ , lo i b h u h t vi c giao nh n gi y t và
ề ệ ố ươ ự ớ vi c ký truy n th ng thay vào đó là các ph ấ ả ọ ng pháp xác th c m i. T t c m i
ứ ề ượ ố ớ ủ ữ ằ ả ơ ỗ ị th đ u đ c s hóa và o hóa b ng nh ng chu i bit (đ n v nh c a máy tính)
ứ ề ề ố ớ ỉ Th hai, trong thanh toán truy n th ng, ch ngân hàng m i có quy n phát hành
ấ ờ ề ố ớ ệ ử ề ị ủ ị ti n và các gi y t có giá tr . Đ i v i thanh toán đi n t , ti n và giá tr c a nó
ổ ề ế ẽ ể ả ả ằ ượ ổ ứ đ ệ ệ ch c phát hành và đ m b o b ng vi c cam k t s chuy n đ i ti n đi n c t
ề ấ ườ ở ữ ử t sang ti n gi y theo yêu c u c a ầ ủ ng i s h u
ứ ư ươ ứ ị ướ ứ Th t là ph ng th c giao d ch. Tr ủ ế ủ c đây hình th c mua bán ch y u c a
ườ ự ế ể ậ ặ ỏ ớ ấ ả ố con ng i là g p nhau tr c ti p sau đó th a thu n đ đi t ả i th ng nh t đ m b o
ứ ả ẫ ớ ợ l ả i ích cho c bên mua l n bên bán. V i hình th c mua bán này thì chúng ta ph i
ấ ờ ớ ơ ể ể ạ m t th i gian đi t ư i n i có hàng đ mua. Ch a k trong quá trình đi l i có th ể
ữ ấ ắ ườ ướ ượ ơ ọ ắ ầ ế ả x y ra nh ng b t tr c khó l ng tr c đ ế c. Sau khi đ n n i h b t đ u ti n
ị ườ ườ ườ hành giao d ch và ng ẽ ả ề i mua s tr ti n cho ng i bán. Ng ể ặ ủ i bán có th g p r i
ườ ề ố ả ro khi ng i mua vô tình hay c ý dùng ti n gi ệ ố . Còn các h th ng thanh toán
ươ ệ ử ủ ế ự ệ trong th ạ ng m i đi n t thì th c hi n ch y u qua máy tính cá nhân và các thi ế t
ậ ị ỗ ợ ỹ b h tr k thu t.
ữ ư ể ấ ế ủ ệ ử ự ế 1.3. Nh ng u th và s phát tri n t t y u c a thanh toán đi n t
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ệ ử ế ở ị ạ ờ
không b h n ch b i th i gian và không gian:
ộ ủ ướ ươ ệ ử ươ ạ D i giác đ c a th ạ ng m i đi n t ạ ộ , ho t đ ng th ỉ ạ ng m i không ch h n
ộ ị ế ạ ộ ố ượ ớ ệ ố ự ệ ch trong ph m vi m t đ a bàn, m t qu c gia mà đ c th c hi n v i h th ng th ị
ườ ị ườ ụ ị ề ệ ượ ế ố tr ng hàng hóa d ch v , th tr ng tài chính ti n t ạ c k t n i trong ph m đ
ầ ố ờ ầ vi toàn c u, trong su t 24/24 gi ầ trong ngày và 7 ngày/tu n. Nhu c u thanh toán
ượ ứ ụ ờ ầ cũng đ c đáp ng liên t c 24/24 gi ớ ạ trong ngày trên ph m vi toàn c u. V i
ệ ử ể ế ị ở thanh toán đi n t , các bên có th ti n hành giao d ch khi ớ cách xa nhau. V i
ườ ồ ạ ể ể ặ ề ạ ắ ng ọ i tiêu dùng, h có th ng i t i nhà đ đ t hàng, mua s m nhi u lo i hàng
ụ ệ ề ề ả ặ ị ả hóa, d ch v nhanh chóng. Vi c không ph i mang theo nhi u ti n m t, gi m
ể ủ ấ ề ề ả ẽ ả ớ ượ ầ ẫ ệ ế thi u r i ro m t ti n, ti n gi , nh m l n… s gi m b t đ c vi c thi u minh
b ch.ạ
ờ ị
ằ ị ươ ệ ử ệ ơ ớ ươ Giao d ch b ng ph ng ti n đi n t nhanh h n so v i ph ề ng pháp truy n
ố ườ ị ạ ể ề ầ ộ th ng. Thông th ng giao d ch t ấ i qu y cho m t khách hàng chuy n ti n m t
ể ả ờ ạ ờ ợ ị kho ng 15 phút, không k th i gian đi l ư i và ch đ i nh ng giao d ch trên
ệ ố ẻ ả ặ ộ ơ ỉ Internet, Mobile ho c qua h th ng th ch qua m t vài thao tác đ n gi n trong
ộ m t vài phút.
ệ ử ị ậ ợ ậ ấ ấ ạ Các giao d ch qua kênh đi n t có chi phí v n hành r t th p, t o thu n l i cho các
ủ ế ầ ư ị ề ệ ệ ầ bên giao d ch. Chi phí ch y u là đ u t ban đ u, trong đi u ki n công ngh phát
ầ ư ể ể ệ ả ầ tri n nhanh chi phí đ u t ả ầ cũng gi m đáng k . Doanh nghi p không c n ph i đ u
ự ị ồ ơ ể ể ệ ị ư t ư nhân s , đ a đi m và các chi phí l u chuy n h s cho vi c giao d ch.
ệ ử ủ ợ 1.4. L i ích c a thanh toán đi n t
ợ 1.4.1 L i ích chung
ệ ể ươ ệ ử
ạ ng m i đi n t :
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ế ẽ ệ ể ệ ươ ự Vi c phát tri n thanh toán tr c tuy n s hoàn thi n hóa th ạ ng m i đi n t ệ ử ể , đ
ươ ệ ử ượ ạ ủ ị th ng m i đi n t đ c theo đúng nghĩa c a nó – các giao d ch hoàn toàn qua
ạ ườ ỉ ầ ủ ể m ng, ng i mua ch c n thao tác trên máy tính cá nhân c a mình đ mua hàng,
ề ố ự ộ ệ ố ữ ử ệ các doanh nghi p có nh ng h th ng x lý ti n s t đ ng.
ề ệ ư
và hàng hóa:
ươ ệ ử ớ ư ể ạ ẩ ạ Thanh toán trong th ng m i đi n t ư v i u đi m đ y m nh quá trình l u
ề ệ ườ ể ậ thông ti n t và hàng hóa. Ng ạ ề i bán hàng có th nh n ti n thanh toán qua m ng
ấ ớ ể ế ộ ớ ồ ứ t c thì, do đó có th yên tâm ti n hành giao hàng m t cách s m nh t, s m thu h i
ể ầ ư ế ụ ả ấ ố v n đ đ u t ti p t c s n xu t.
ệ ử ự ệ ả ả Thanh toán đi n t giúp th c hi n thanh toán nhanh, an toàn, đ m b o quy n l ề ợ i
ế ủ ề ạ ằ ớ ặ cho các bên tham gia thanh toán, h n ch r i ro so v i thanh toán b ng ti n m t,
ặ ạ ậ ở ộ ề ớ m r ng thanh toán không dùng ti n m t, t o l p thói quen m i trong dân chúng
ệ ạ ề v thanh toán hi n đ i.
ệ ố ệ ạ
ộ ướ ế ơ ệ ử ạ ề ố ạ ề ộ ớ Ti n cao h n m t b c, thanh toán đi n t t o ra m t lo i ti n m i, ti n s hóa,
ỉ ỏ ả ạ ể ể không ch th a mãn các tài kho n t i ngân hàng mà hoàn toàn có th dùng đ mua
ườ ị ượ ả ơ hàng hóa thông th ng. Quá trình giao d ch đ c đ n gi n và nhanh chóng, chi
ẽ ở ể ả ớ ơ ị ị phí giao d ch gi m b t đáng k và giao d ch s tr nên an toàn h n.
ố ớ ợ ườ ử ụ 1.4.2. L i ích đ i v i ng i s d ng
ể ế ượ Khách hàng có th ti ệ t ki m đ ị c chi phí: Phí giao d ch ngân hàng đi n t ệ ử
ệ ượ ở ứ ấ ớ ươ ệ ị hi n đ c đánh giá là ấ m c th p nh t so v i các ph ng ti n giao d ch khác.
ế ố ớ ệ ờ ị ừ Khách hàng ti t ki m th i gian đ i v i các giao d ch ngân hàng t Internet
ế ứ ự ử ệ ộ ượ đ c th c hi n và x lý m t cách nhanh chóng và h t s c chính xác. Khách hàng
ả ớ ậ ủ ả ấ ị ầ không c n ph i t ờ i t n văn phòng giao d ch c a ngân hàng, không ph i m t th i
ạ ể ờ ớ ượ ả ế ề ặ ờ ớ ị gian đi l i ho c nhi u khi ph i x p hàng đ ch t i l t mình. Gi đây, v i d ch
ệ ử ọ ể ế ủ ậ ị ụ v ngân hàng đi n t ớ ấ ứ ộ , h có th ti p c n v i b t c m t giao d ch nào c a ngân
ấ ứ ờ ặ ở ấ ứ ể ọ ố hàng vào b t c th i đi m nào ho c b t c đâu h mu n.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ả ơ ệ ạ ớ ơ Thông tin liên l c v i ngân hàng nhanh h n và hi u qu h n. Khi khách
ử ụ ệ ử ọ ẽ ắ ượ ờ ị hàng s d ng ngân hàng đi n t , h s n m đ ữ c nhanh chóng, k p th i nh ng
ả ỷ ấ ố ỉ ề thông tin v tài kho n, t giá, lãi su t. Ch trong ch c lát, qua máy vi tính đ ượ c
ự ể ế ạ ớ ớ ị ố n i m ng v i ngân hàng, khách hàng có th giao d ch tr c ti p v i ngân hàng đ ể
ố ư ụ ể ể ề ả ơ ộ ị ki m tra s d tài kho n, chuy n ti n, thanh toán hóa đ n d ch v công c ng,
ạ ố ụ ẻ ợ ở ị thanh toán th tín d ng, mua séc du l ch, kinh doanh ngo i h i, vay n , m và
ể ả ư ụ ứ ề ớ ỉ đi u ch nh, thanh toán th tín d ng và k c kinh doanh ch ng khoán v i ngân
hàng.
ổ ớ ỷ ừ ấ ậ ạ Trong th p k v a qua, thay đ i l n nh t mà ngân hàng đem l i cho khách
ệ ử ể ạ ả hàng đó là ngân hàng đi n t , nó có th đem l ộ i m t gi i pháp mà t ừ ướ tr ế c đ n
ư ề ữ ố ớ nay ch a h có. Khách hàng có đ ượ ấ ả c t ộ t c nh ng gì mình mong mu n v i m t
ứ ụ ề ể ấ ờ ọ m c th i gian ít nh t và đi u đó có th tóm g n trong c m t ừ ự ệ ợ “s ti n l i”.
ế ủ ệ ử ạ 1.5. H n ch c a thanh toán đi n t
ụ ẻ ậ 1.5.1. Gian l n th tín d ng
ủ ủ ẻ ố ớ R i ro đ i v i ch th :
ủ ẻ ặ ạ ả ẻ ụ ệ ả ẻ ả Ch th g p ph i tình tr ng làm gi th tín d ng. Vi c làm gi th có th ể
ố ượ ứ ế ả ẻ ể ộ ti n hành theo hai hình th c. Đ i t ng làm gi th có th mua chu c nhân viên
ơ ở ấ ẻ ể ẻ ậ ạ t ề ẽ i các c s ch p nh n th đ các nhân viên này sau khi quét th tính ti n s bí
ộ ầ ẻ ậ ộ ế ị ặ ệ ể ọ ượ m t quét th thêm m t l n vào m t thi t b đ c bi t có th đ c đ c toàn b ộ
ề ẻ ủ ẽ ầ thông tin v th . Sau khi có đ y đ các thông tin đó chúng s nhanh chóng làm
ẻ ươ ộ ự ư ế ườ ế m t chi c th t ng t và ti n hành mua bán hàng hoá nh bình th ng. Hình
ệ ử ứ ứ ữ ẽ ẳ ơ th c th hai tinh vi h n là chúng s cài th ng nh ng chip đi n t tinh vi vào trong
ề ự ộ ề ẽ ặ máy tính ti n ho c máy rút ti n t đ ng. Sau đó chúng s quay tr ở ạ l ị i các đ a
ể ấ ứ ữ ể ề ẻ ị đi m trên đ l y các con chip đã ch a nh ng thông tin v các th đã giao d ch và
ẻ ả ớ ấ ắ ượ ữ ế ti n hành làm th gi v i nh ng thông tin đã l y c p đ c.
ố ớ ủ
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ố ử ụ ủ ẻ ừ ẻ ạ ứ ủ ệ ấ ề R i ro th nh t là vi c ch th l a d i s d ng th t ể i nhi u đi m thanh
ứ ứ ư ẻ ấ ạ ớ ơ ổ toán th khác nhau v i m c thanh toán th p h n h n m c thanh toán nh ng t ng
ạ ứ ẻ ệ ạ ơ ố ề s ti n thanh toán l i cao h n h n m c thanh toán trong th . Vi c thanh toán quá
ỉ ượ ứ ế ậ ượ ủ ơ m c ch đ c bi t khi ngân hàng nh n đ ơ c các hoá đ n thanh toán c a các đ n
ủ ẻ ủ ẻ ả ậ ấ ị v ch p nh n th . Và khi ch th không có kh năng thanh toán thì r i ro này s ẽ
ự ị do ngân hàng t ch u.
ứ ừ ố ộ ừ ủ ẻ ệ ợ ụ ấ M t hình th c l a d i khác t phía ch th là do vi c l i d ng tính ch t thanh
ố ế ủ ẻ ể ồ ớ ườ ẻ ướ toán qu c t c a th đ thông đ ng v i ng ể i khác chuy n th ra n c khác đ ể
ủ ẻ ư ế ố thanh toán ngoài qu c gia ch th c trú. Khi ngân hàng ti n hành đòi ti n t ề ừ ủ ch
ẻ ệ ở ủ ẻ ứ ệ ố th cho vi c thanh toán qu c gia khác thì ch th căn c vào vi c mình không
ủ ơ ị ự ể ừ ứ ặ ậ ấ ậ ả có th th c xu t nh p c nh ho c căn c vào xác nh n c a c quan đ t ố ch i
ẻ ậ ả ơ ị ị ấ thanh toán. Trong khi đó, các đ n v ch p nh n th cũng không ph i ch u trách
ẻ ượ ệ ệ ằ ế ầ ế nhi m do vi c thanh toán b ng th đ c ti n hành mà không c n bi ủ ẻ t ch th là
ứ ứ ữ ể ẻ ằ ấ ai. B ng ch ng duy nh t có th so sánh là căn c vào ch ký trên th và trên hoá
ư ồ ệ ả ạ ữ ơ ơ đ n nh ng do thông đ ng t ừ ướ tr c nên vi c gi m o ch ký trong các hoá đ n là
ề ấ ễ đi u r t d dàng.
ố ớ ủ
ẻ ơ ỉ ị ạ ộ Tuy ch là đ n v trung gian trong ho t đ ng thanh toán th song các ngân hàng
ể ặ ủ ệ ấ ế ọ thanh toán cũng có th g p r i ro n u h có sai sót trong vi c c p phép cho các
ị ớ ứ ế ạ ạ ả ơ ị kho n thanh toán có giá tr l n h n h n m c qui đ nh. Bên c nh đó, n u không
ẻ ị ấ ị ấ ẻ ậ ấ ờ ơ ị k p th i cung c p cho các đ n v ch p nh n th danh sách các th b m t ho c b ặ ị
ẫ ượ ử ụ ẻ ệ ờ vô hi u mà trong th i gian đó các th này v n đ c s d ng thì các ngân
ẽ ừ ố ữ ả hàng phát hành s t ch i thanh toán cho nh ng kho n này.
ị ấ ủ ậ ẻ ơ R i ro cho các đ n v ch p nh n th :
ẻ ủ ế ị ừ ố ủ ậ ơ ị ấ R i ro cho các đ n v ch p nh n th ch y u là b t ch i thanh toán cho s ố
ẻ ị ế ứ ế ẻ ệ ệ hàng hoá cung ng ra vì các lý do liên quan đ n th . Đó là vi c th b h t hi u
ư ẻ ệ ậ ặ ấ ơ ị ượ ự l c nh ng các đ n v ch p nh n th không phát hi n ra m c dù đã đ c thông
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ử ổ ặ ố ự ơ ị ệ báo. T ý s a đ i các hoá đ n (vô tình ho c c ý) và b các ngân hàng phát hi n
ẽ ượ ra thì cũng s không đ c thanh toán.
ề ả ấ ậ 1.5.2. V n đ b o m t thông tin
ử ủ ử ệ ề ả ả ả Vi c đ m b o an toàn thông tin ti n g i và tài s n g i c a khách hàng là
ụ ủ ươ ủ ệ ạ ấ nghĩa v c a các ngân hàng th ng m i. Vi c cung c p thông tin c a khách hàng
ỉ ượ ễ ườ ầ ặ ợ ch đ c phép di n ra trong các tr ng h p sau: khách hàng yêu c u ho c có u ỷ
ề ườ ộ ộ ủ ạ ộ ụ ụ quy n cho ng ầ i khác, ph c v ho t đ ng n i b c a ngân hàng, theo yêu c u
ụ ụ ậ ể ố ầ ủ ủ c a giám đ c ngân hàng và theo yêu c u c a pháp lu t đ ph c v cho quá trình
ọ ấ ể ề ệ ớ ộ ệ ki m tra. Tuy nhiên, trong đi u ki n hi n nay, v i trình đ khoa h c r t phát
ố ượ ể ệ ố ụ ậ tri n, s l ạ ng các v xâm nh p trái phép vào h th ng ngân hàng qua m ng
ệ ư ủ ể ể Internet ngày càng phát tri n và tinh vi thì vi c l u chuy n thông tin c a khách
ự ự ạ ượ hàng qua m ng Internet không còn th c s an toàn. Các ngân hàng có đ ề c quy n
ủ ả ấ ổ ứ ế cung c p các thông tin liên quan đ n tài s n c a khách hàng cho các t ch c tài
ạ chính khác qua m ng Internet hay không.
ể ể ế ổ ế ộ ố ế ạ ẫ Có th k đ n m t s nguyên nhân d n đ n tình tr ng ph bi n không an
ố ớ ạ ị toàn đ i v i các giao d ch qua m ng:
ậ ị ườ ề
ng truy n Internet
ấ ẩ ủ ự ệ ầ ả ậ
ấ ẩ ừ ể ộ ị
chính khách hàng đ l thông tin trong các giao d ch ngân hàng
ạ ộ ệ ố ặ ỗ ừ ủ ệ ả
i t các
ề ầ ph n m m
ủ ế ụ ệ ế ạ ị Hi n nay các d ch v ngân hàng qua m ng Internet ch y u ti n hành
ư ệ ậ ố ườ ệ gi ng nh vi c chúng ta truy c p và các trang Web thông th ậ ng. Vi c xác nh n
ậ ề ệ ể ậ ả thông tin, b o m t đ u thông qua vi c ki m tra tên truy nh p (user name) và mã
ệ ử ụ ươ ứ ữ ụ ậ ượ ố s (password). Vi c s d ng ph ng th c này không nh ng t n d ng đ c các
ệ ế ị ệ ả ử ụ ầ công ngh và thi t b hi n hành, không yêu c u khách hàng ph i s d ng các
ế ị ặ ệ ụ ậ ả ậ ượ thi t b đ c bi t cho b o m t mà còn t n d ng đ ử ụ c thói quen s d ng Internet
ườ ậ ượ ậ ố ủ c a ng i dân. Sau khi nh n đ c tên truy nh p và mã s do ngân hàng cung
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ể ự ể ự ổ ả ấ c p, khách hàng có th t ố mình đ i mã s theo ý mình đ t ậ qu n lý. Tuy v y
ấ ợ ể ị ệ ậ ườ vi c làm này không an toàn do có th b truy c p b t h p pháp vào đ ề ng truy n
ấ ẩ ử ụ ủ ặ ị Internet, ho c do b t c n c a khách hàng khi s d ng các giao d ch. Ngoài ra,
ệ ư ư ữ ể ấ vi c l u chuy n thông tin gi a ngân hàng và khách hàng nh đăng kí và c p tên
ố ạ ườ ư ệ ử ệ ử ủ ế ễ ậ đăng nh p, mã s l i th ng ch y u di n ra thông qua vi c g i th đi n t (E
ư ệ ử ị ọ ặ ậ ả ộ mail) mà trong khi đó kh năng b đ c tr m ho c xâm nh p vào th đi n t đang
ệ ạ ấ ặ là tình tr ng r t hay g p hi n nay.
ườ ử ụ ệ ử ạ ụ ị Thông th ng, khi đăng kí s d ng d ch v ngân hàng đi n t t ộ i m t
ấ ị ườ ự ế ế ạ ngân hàng nh t đ nh, khách hàng th ng ti n hành khai báo tr c ti p qua m ng.
ẽ ươ ự ệ ị ố Tuy nhiên vi c xác đ nh thông tin và xác th c khách hàng s t ng đ i khó khăn
ư ữ ụ ứ ệ ử ự ế ế ặ do còn thi u ho c còn y u các công c ch ng th c nh ch kí đi n t ặ ho c các
ệ ử ệ ử ấ ạ ề ữ ổ ượ xác minh đi n t . Vi c s a ch a, thay đ i hay cung c p l i đ u đ c các ngân
ư ể ế ầ ạ ụ ổ ễ hàng ti n hành qua m ng và g n nh mi n phí nên khách hàng có th liên t c đ i
ố ậ tên truy nh p và mã s .
ơ ị ộ ế ế ầ ặ ậ ẫ ẩ ẫ ả Chính vì th mà nguy c b l ho c nh m l n m t kh u d n đ n kh năng
ả ử ạ ngân hàng ph i g i l i cho khách là khá cao.
ạ ộ ệ ử ự ứ ớ ấ ề ư ế Ho t đ ng ngân hàng đi n t đã t ch ng minh v i r t nhi u u th và là
ế ủ ươ ộ ề ạ ế ế ấ m t xu th c a t ạ ộ ng lai. Tuy nhiên các v n đ h n ch liên quan đ n ho t đ ng
ự ứ ả ạ ỏ này cũng khá đa d ng và đòi h i các ngân hàng ph i có s nghiên c u kĩ l ưỡ ng
ể ượ ệ ử ự ữ ặ ể đ có th phát huy đ c nh ng m t tích c c mà ngân hàng đi n t mang l ạ i.
ườ ệ ử ồ ớ Tăng c ng an ninh và an toàn trong thanh toán đi n t đ ng nghĩa v i tăng
ủ ự ệ ề ạ ả ườ c ng uy tín và hi u qu kinh doanh c a ngân hàng và t o d ng ni m tin cho
ụ ệ ạ ạ ị khách hàng vào lo i hình d ch v hi n đ i này.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ầ ố ớ ệ ử 1.6. Yêu c u đ i v i thanh toán đi n t
ể ấ ậ ượ ả 1.6.1. Kh năng có th ch p nh n đ c:
ể ượ ơ ở ạ ầ ả ượ ủ ệ Đ đ c thành công thì c s h t ng c a vi c thanh toán ph i đ c công
ậ ộ ơ ườ ề ợ ả ầ nh n r ng h n, môi tr ủ ả ng pháp lý đ y đ , b o đ m quy n l ả i cho c khách
ộ ở ụ ệ ệ ồ hàng và doanh nghi p, công ngh áp d ng đ ng b các ngân hàng cũng nh t ư ạ i
ổ ứ các t ch c thanh toán.
ả ạ ậ ị 1.6.2. An toàn và b o m t cho các giao d ch tài chính qua các m ng m nh ở ư
Internet
ẽ ộ ẻ ử ụ ụ ẻ ạ ụ Vì đây s là m c tiêu cho các t i ph m, các k s d ng th tín d ng trái
ụ ệ ượ ị phép, các hacker… do các d ch v trên Internet hi n nay đ ầ ấ c cung c p toàn c u
ụ ụ ệ ầ ọ ọ ọ ộ ớ v i m i ti n ích ph c v cho m i khách hàng, m i thành ph n trong xã h i.
ả ả ả ụ ư ậ ố ạ ượ ự ấ ể ả Chính vì v y ph i đ m b o kh d ng nh ng ch ng l c s t n công đ tìm i đ
ề ế ặ ậ ỉ ki m thông tin m t, thông tin cá nhân ho c đi u ch nh thông tin, thông đi p đ ệ ượ c
ề ử truy n g i.
ặ ấ 1.6.3. Gi u tên (n c danh)
ư ượ ế ủ ể ạ ặ ầ ậ ọ N u nh đ ả c khách hàng yêu c u thì đ c đi m nh n d ng c a h ph i
ữ ầ ủ ể ườ ượ đ c gi ấ kín dù khách hàng đã cung c p đ y đ các thông tin đ ng i bán đ ượ c
ả ả ả ộ ủ thanh toán. Ph i đ m b o không làm l các thông tin cá nhân c a khách hàng.
ổ ể ả 1.6.4. Kh năng có th hoán đ i:
ề ố ể ễ ể ể ể ạ ỹ Ti n s có th chuy n thành các ki u lo i qu khác. Có th d dàng chuy n t ể ừ
ệ ử ề ề ừ ể ề ặ ỹ ề ệ ử ề ti n đi n t sang ti n m t hay chuy n ti n t qu ti n đi n t ả ủ v tài kho n c a
ừ ề ệ ử ệ ử ể ề ậ cá nhân. T ti n đi n t có th phát hành séc đi n t ố ằ , séc th t. Ti n s b ng
ạ ệ ể ễ ạ ệ ể ớ ỷ ố ngo i t này có th d dàng chuy n sang ngo i t khác v i t giá t ấ t nh t.
1.6.5. Tính linh ho t: ạ
ề ươ ệ ợ ứ ọ ố ượ ấ Nên cung c p nhi u ph ng th c thanh toán, ti n l i cho m i đ i t ng.
ợ ấ 1.6.6.Tính h p nh t:
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ể ỗ ợ ự ồ ạ ủ ụ ứ ệ ượ ạ Đ h tr cho s t n t i c a các ng d ng này thì giao di n nên đ c t o ra
ấ ủ ừ ự ố ấ ứ ụ ứ theo s th ng nh t c a t ng ng d ng. Khi mua hàng trên b t c trang web nào
ữ ữ ệ ầ ớ ướ ố cũng c n có nh ng giao di n v i nh ng b c gi ng nhau.
1.6.7. Tính tin c y:ậ
ệ ố ữ ả ứ H th ng thanh toán ph i luôn thích ng, tránh nh ng sai sót không đáng có,
ủ ự ụ ạ ả tránh cho nó không ph i là m c tiêu c a s phá ho i.
ệ ợ ễ ử ụ 1.6.8. Ti n l i, d s d ng:
ạ ự ậ ợ ư ệ ạ Nên t o s thu n l ề i cho vi c thanh toán trên m ng nh trong thanh toán truy n
th ng.ố
ệ ử ủ 1.7. R i ro trong thanh toán đi n t
ữ ủ ế 1.7.1. Nh ng r i ro liên quan đ n quá trình thanh toán
ế ị ệ ố ự ẻ ươ ấ ụ Sao ch p thi t b : Trong các h th ng d a trên th , ph ng pháp t n công
ả ộ ế ị ượ ư ấ ế ị ậ ả ồ là làm gi m t thi t b khác đ ậ c ch p nh n nh thi t b th t, bao g m c chìa
ả ữ ệ ố ư ẻ ả ẽ ẻ khóa gi i mã, s d và các d li u khác trên th . Th gi ứ s có ch c năng nh ư
ứ ố ư ả ạ ẻ ậ ữ ệ ử ư ặ ặ ổ th th t nh ng ch a s d gi ầ m o.S a đ i ho c sao chép d li u ho c ph n
ữ ệ ư ụ ữ ề ổ ế ị ủ ươ m n: M c tiêu là thay đ i trái phép d li u l u tr trên thi t b c a ph ệ ng ti n
thanh toán đi n t ệ ử .
ấ ế ị ộ ươ ả ấ ấ ộ ơ ộ L y tr m thi t b : M t ph ng pháp t n công đ n gi n là l y tr m thi ế t
ườ ặ ườ ử ụ ố ư ị ủ b c a ng i tiêu dùng ho c ng i bán và s d ng trái phép s s trên đó. Giá tr ị
ế ị ể ị ấ ự ằ ạ ộ ư l u trên thi t b cũng có th b l y tr m b ng s tái t o phi pháp.
ạ ộ ị ườ ử ụ Không ghi l i giao d ch: M t ng ể ố i s d ng có th c tình không ghi l ạ i
ụ ả ề ẫ ớ ự ị ấ ườ ệ giao d ch, không th c hi n nghĩa v tr ti n, d n t i th t thoát cho ng i bán
ệ ử ư ề ẩ ả cũng nh nhà phát hành s n ph m ti n đi n t .
ự ố ươ ệ ử ệ ạ ộ S c ho t đ ng: các ph ng ti n thanh toán đi n t ẫ ể ị ự ố có th b s c ng u
ặ ị ấ ữ ệ ư ế ị ứ ừ ộ nhiên ho c b m t các d li u l u trên thi ạ t b , m t ch c năng nào đó ng ng ho t
ư ứ ặ ỗ ứ ế ậ ả ặ ộ đ ng, nh ch c năng k toán ho c ch c năng b o m t, ho c l i trong quá trình
ề ả ử truy n t i, x lý thông tin.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ố ớ ủ ườ ươ 1.7.2. R i ro đ i v i ng i tiêu dùng tham gia thanh toán trong th ạ ng m i
ệ ử đi n t :
ữ ủ ư ấ ầ ườ Ngoài nh ng r i ro m t an toàn nh ph n trên, ng ể ặ i tiêu dùng có th g p
ạ ủ ữ ư ế ị ượ ậ ạ nh ng lo i r i ro khác nh : chi ti t giao d ch đ c ghi nh n l i không đ y đ đ ầ ủ ể
ể ả ủ ế ế ấ ặ có th giúp gi i quy t khi có tranh ch p ho c sai sót; r i ro n u nhà phát hành
ệ ử ề ỏ ả ặ ấ ả ả ạ ọ ti n đi n t lâm vào tình tr ng ph s n ho c m t kh năng chi tr . H cũng có
ể ặ ủ ể ấ ặ ả ộ th g p r i ro khi không th hoàn t ủ ề t m t kho n thanh toán m c dù có đ ti n
ệ ự ế ạ ụ ụ ẻ ệ ệ ặ ụ ể ự đ th c hi n vi c thanh toán, ví d khi th tín d ng h t h n hi u l c, g p tr c
ặ ế ị ẻ ạ ặ ậ tr c khi v n hành thi t b ngo i vi ho c th ...
ườ ử ụ ả ấ ể ặ ữ ề Ng i s d ng cũng có th g p ph i v n đ khi nh ng thông tin cá nhân
ự ế ấ ị ậ ị liên quan đ n các giao d ch thanh toán b công khai mà không có s ch p thu n,
ệ ụ ấ ặ đ c bi ị ử ụ t khi các thông tin này b s d ng cho các m c đích x u.
ố ớ ủ ổ ứ ứ ươ ệ ử ệ 1.7.3. R i ro đ i v i các t ch c cung ng ph ng ti n thanh toán đi n t :
ừ ả ủ ể ả ậ ồ ị Nhà phát hành cũng có th ph i ch u các r i ro l a đ o, v n hành sai, b i th ườ ng
ề ượ ườ ặ ấ ậ ti n đi n t ệ ử ả ạ gi m o khi nó đ c ng i bán ho c khách hàng ch p nh n.
ạ ộ ủ ậ
ợ ụ ệ ố ữ ệ ự ư ả ậ ả L i d ng s ch a hoàn h o trong các h th ng b o m t, các d li u v th ề ẻ
ấ ợ ử ụ ể ị ắ thanh toán có th b đánh c p và s d ng b t h p pháp.
ẻ ấ ắ ấ ạ Th m t c p, th t l c
ủ ẻ ị ấ ắ ấ ạ ẻ ị ườ ử ụ ướ ủ ẻ ị Ch th b m t c p, th t l c th và b ng i khác s d ng tr c khi ch th k p
ế ử ụ ể ệ ẻ ạ ặ ồ thông báo cho NHPH đ có các bi n pháp h n ch s d ng ho c thu h i th . Th ẻ
ể ị ợ ụ ể ạ này có th b các t ổ ứ ộ ch c t ạ i ph m l ổ i d ng đ in n i và mã hoá l ẻ ể ự i th đ th c
ệ ị ả ạ ế ổ ể ẫ ủ ấ hi n các giao d ch gi m o. R i ro này có th d n đ n t n th t cho c ch th ả ủ ẻ
ườ ế ỷ ệ ớ ấ và NHPH, th ng chi m t l n nh t. l
ẻ ổ ứ ộ ạ ả ứ Th do các t ch c t i ph m làm gi căn c vào các thông tin có đ ượ ừ c t các
ẻ ị ấ ắ ẻ ả ượ ử ụ ủ ẻ ạ ặ ị giao d ch th ho c thông tin c a th b m t c p. Th gi c s d ng t o ra đ
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ị ả ạ ủ ế ấ ổ các giao d ch gi m o, gây t n th t cho các Ngân hàng mà ch y u là Ngân hàng
ố ế ủ ứ ẻ ổ ị phát hành vì theo quy đ nh c a T ch c th qu c t ị , Ngân hàng phát hành ch u
ẻ ả ạ ệ ọ ị ớ hoàn toàn trách nhi m v i m i giao d ch th gi ố ủ m o có mã s c a Ngân hàng
ạ ủ ế ể ả ề phát hành Đây là lo i r i ro nguy hi m và khó qu n lý vì có liên quan đ n nhi u
ủ ể ả ằ ồ ngu n thông tin và n m ngoài kh năng ki m soát c a Ngân hàng phát hành.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ƯƠ CH NG 2:
Ứ CÁC HÌNH TH C THANH TOÁN TRONG
ƯƠ Ạ TH Ệ Ử NG M I ĐI N T
Ụ Ằ Ẻ
THANH TOÁN B NG TH TÍN D NG (CREDIT CARD)
Khái ni m:ệ
ủ ẻ ụ ẻ ẻ ạ Th tín d ng là lo i th cho phép ch th dùng tr ướ c,
ủ ẻ ượ ụ ẻ ả ớ ả tr sau. V i th tín d ng, ch th đ c tho i mái chi
ộ ạ ụ ứ ề ặ tiêu ho c rút ti n… trong m t h n m c tín d ng đ ượ c
ấ ỉ ả ngân hàng c p và ch ph i thanh toán cho ngân hàng
ậ ượ ố ề ố ố ỳ ụ ứ ạ khi nh n đ c sao kê vào cu i k . H n m c tín d ng là s ti n t i đa ch th ủ ẻ
ả ộ ờ ượ đ ơ c chi tiêu trong m t kho ng th i gian nào đó (1 tháng, 45 ngày hay h n).
ố ề ượ ể ờ ạ ấ ị ấ Khách hàng có th rút s ti n đ c ngân hàng c p đó trong th i h n nh t đ nh và
ứ ụ ư ế ạ ạ ả ộ ị bu c ph i thanh toán khi đáo h n. N u quá h n m c tín d ng ch a thanh toán k p
ề ủ ượ ẽ ạ ấ ngân hàng s tính lãi su t cao. Nói cách khác là b n m n ti n c a ngân hàng đ ể
ướ ả ườ ạ ậ ợ chi dùng tr c, và hoàn tr ngân hàng sau, trong tr ng h p b n ch m hoàn tr ả
ờ ạ ẽ ị theo th i h n qui đ nh thì ngân hàng s tính lãi.
ụ ẻ ấ ở ệ ệ Do tính ch t đó, th tín d ng Vi t Nam hi n nay không
ẻ ạ ả ố ườ ph i là lo i th dành cho s đông ng i dùng. Khi m ở
ủ ẻ ầ ế ấ ẻ ặ ả ấ th này, ch th c n ph i tín ch p, th ch p, ho c ký
ớ quĩ v i ngân hàng.
ụ ẻ ằ
Quá trình thanh toán b ng th tín d ng
ạ ườ ọ ẽ ề ộ ẻ ủ B n trình th c a mình cho ng i thu ti n, h s quét nó thông qua m t máy
ế ị ẻ ụ ọ đ c/thi t b th tín d ng.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ế ị ẻ ầ ọ ừ ở ặ ẽ ọ ụ ủ ử ọ Máy đ c/thi t b th tín d ng s đ c ph n s c t ẻ m t sau c a th và g i thông
ụ ố ẻ ụ ủ ạ ớ ạ ế ạ ụ tin khóa (ví d s th tín d ng c a b n, gi i h n tín d ng, ngày h t h n,v.v..)
ủ ử ủ ụ ườ ế đ n ngân hàng c a c a hàng (ví d ngân hàng c a ng i bán).
ủ ườ ợ ệ ậ ị Bên ngân hàng c a ng ể i bán nh n thông tin và ki m tra giao d ch này h p l .
ủ ườ ụ ử ế ơ Sau đó ngân hàng c a ng i bán g i thông tin đ n hàng đ n công ty tín d ng liên
ụ quan (ví d Visa, MasterCard hay American Express).
ủ ạ ậ ằ ế ế ụ ẻ ẻ ạ K ti p, công ty th tín d ng liên l c ngân hàng c a b n và xác nh n r ng th tín
ủ ạ ụ d ng c a b n h p l ợ ệ .
ậ ừ ụ ẽ ự Tùy theo s xác nh n t ể ẻ phía ngân hàng, công ty th tín d ng sau đó s chuy n
ủ ệ ế ườ ủ ạ ọ ẽ ị thông đi p đ n ngân hàng c a ng ệ i bán, h s phê duy t giao d ch c a b n.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ứ ụ ẻ ễ ằ Hình th c thanh toán b ng th tín d ng trên Internet cũng di n ra theo quy trình
ự ự ế ể ượ ự ử ẻ ệ ế ươ t ng t . Trong th c t ụ , vi c x lí th tín d ng tr c tuy n có th đ ế c ti n
ộ hành theo m t trong hai cách sau:
ử ố ẻ ứ ụ Th 1: G i s th tín d ng và các thông tin liên quan trên Internet d ướ ạ i d ng
“thô” ( không mã hóa)
ề ế ạ ộ ị ượ Toàn b các thông tin liên l c đ n giao d ch đ u đ ề c truy n phát
ướ ạ ữ ế ả trên Internet d i d ng ngôn ng liên k t siêu văn b n (HTML), không mã
hóa
ấ ậ ả ộ Đ an toàn và tính b o m t th p.
ứ ộ ế ụ ẻ ướ Th 2: Mã hóa toàn b các thông tin chi ti t và th tín d ng tr ử c lúc g i chúng
ấ ứ ự ệ ạ ị đi khi th c hi n b t c giao d ch nào trên m ng
ể ề ể ả ự ậ ừ ườ Đ đ phòng s gian l n có th x y ra t phía ng i bán các thông
ẽ ượ ử ớ ụ ẻ ế ộ tin liên quan đ n thanh toán và th tín d ng s đ c g i t ậ i m t bên tin c y
ẽ ả ể ủ ứ ứ ề ậ th 3 đ y quy n. Bên tin c y th ba s gi i mã các thông tin đ ượ ủ c y
ự ủ ể ả ề ả ị quy n đ đ m b o tính xác th c c a giao d ch.
Ệ Ử Ợ Ả Ả Ẻ Ẻ Ể
ƯỚ TR C )
ệ ử ể ả
Chuy n kho n đi n t EFT trên Internet
ệ ố ượ ế ế ể ụ ể ừ ể ề ả H th ng EFT đ c thi t k đ chuy n kho n ti n c th t ả tài kho n này
ườ ử ụ ể ử ụ ứ ị ả sang tài kho n khác.Ng i s d ng có th s d ng 3 hình th c: máy giao d ch t ự
ệ ạ ộ đ ng ATM, máy tính cá nhân và đi n tho i.
ị ự ộ
đ ng ATM:
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ẻ ẻ ẻ ẩ ạ ộ ợ ồ Th ATM là m t lo i th theo chu n ISO 7810, bao g m th ghi n và th ẻ
ể ự ụ ệ ị ự ộ ư ể ả tín d ng, dùng đ th c hi n các giao d ch t đ ng nh ki m tra tài kho n, rút
ẻ ệ ể ề ạ ặ ả ơ ừ ti n ho c chuy n kho n, thanh toán hóa đ n, mua th đi n tho i v.v. t máy rút
ề ự ộ ẻ ượ ư ộ ậ ấ ươ ti n t ạ đ ng (ATM). Lo i th này cũng đ c ch p nh n nh m t ph ứ ng th c
ặ ạ ề ể ậ ấ thanh toán không dùng ti n m t t ẻ i các đi m thanh toán có ch p nh n th .
ụ ị ử ụ 2.2.1.2. Máy tính cá nhân: s d ng d ch v Internet Banking
ệ ử ụ ị ể ấ Internet Banking là d ch v Ngân hàng đi n t dùng đ truy v n thông tin
ự ệ ạ ả ả ị ể tài kho n và th c hi n các giao d ch chuy n kho n, thanh toán qua m ng Internet.
ự ế ệ ị ự Internet Banking cho phép khách hàng th c hi n giao d ch tr c tuy n mà không
ỉ ầ ế ế ệ ặ ạ ộ ộ ầ c n đ n Ngân hàng. Ch c n m t chi c máy vi tính ho c đi n tho i di đ ng có
ấ ậ ế ố k t n i Internet và mã truy c p do Ngân hàng cung c p, khách hàng đã có th ể
ọ ơ ự ệ ớ ọ ộ ị th c hi n các giao d ch v i Ngân hàng m i lúc m i n i m t cách an toàn.
ả ả ả ả Tính năng: Qu n lí tài kho n ( tài kho n thanh toán, tài kho n ti ế t
ề ể ệ ạ ả ơ ả ki m,...), Qu n lí tài chính ( chuy n kho n theo lô, n p ti n, thanh toán hóa đ n,
ể ả chuy n kho n liên ngân hàng...)
ụ ọ ơ ử ụ ế ấ ợ ờ ị L i ích: s d ng d ch v m i n i 24/7, không m t th i gian đ n phòng
ị ị ượ ệ ứ ệ ố ự ậ ả ọ giao d ch, m i giao d ch đ c th c hi n t c thì và h th ng b o m t luôn đ ượ c
ể ấ ki m tra,nâng c p.
ệ ạ
Đi n tho i: Mobile Banking , SMS Banking,Sim Toolkit
ử ụ ụ ệ ệ ạ ạ ị
ể ự ử ụ ệ ớ ị ộ đ ng đ th c hi n các giao d ch v i ngân hàng. S d ng Mobile Banking, Quý
ể ế ậ ả ế ọ ị ẫ ầ khách không c n ph i đ n Ngân hàng mà v n có th ti p c n m i d ch v b t c ụ ấ ứ
ở khi nào và đâu.
ự ệ ầ ị ế ố Khi th c hi n các giao d ch trên Mobile Banking, khách hàng c n k t n i
ặ ớ v i Internet thông qua 3G, WiFi ho c GPRS.
ụ ả ẩ ồ ị
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ụ ứ ụ ệ ạ ị
ệ ề ạ ộ đ ng ch y h đi u hành iOS (Iphone) và Android, cho phép khách hàng
ể ả ạ ả ả ơ ẻ Qu n lý tài kho n, Chuy n kho n, Thanh toán hóa đ n, Kích ho t th ,
ề ạ N p ti n…
ụ ệ ệ ị ạ Mobile Web: D ch v ngân hàng qua trình duy t Internet trên đi n tho i
ệ ề ỉ ầ ệ ầ ạ ộ di đ ng. Không yêu c u dòng máy hay h đi u hành ch c n đi n tho i có
ệ ỗ ợ ế ố h tr k t n i Internet là Quý khách hàng đã có trong tay Ngân hàng đi n
ỏ ườ ử t thu nh qua Mobile Web. Mobile Web cho phép ng ử ụ i dùng s d ng
ủ ư ư ạ ơ ả ầ đ y đ các tính năng nh Internet Banking nh ng thao tác l i đ n gi n –
ệ ệ ệ ễ ễ d dàng; giao di n thân thi n – chuyên nghi p và hoàn toàn mi n phí.Trên
ị ườ ụ ệ ấ ố ị th tr ng hi n nay có 1 s ngân hàng đã cung c p d ch v Mobile Banking
ư nh : Sacombank, Maritimebank, TienphongBank...
ứ ụ ụ ộ ị ượ ợ c tích h p trên
ộ ậ ụ ệ ạ ộ ộ ồ ụ ứ SIM đi n tho i di đ ng. B công c ng d ng SIM bao g m m t t p các
ượ ậ ư ế ẻ ị ệ l nh đ c l p trình trong th SIM trong đó xác đ nh nh th nào SIM nên
ế ớ ự ớ ắ ầ ộ ậ ệ ươ t ế ng tác tr c ti p v i th gi ớ i bên ngoài và b t đ u các l nh đ c l p v i
ế ị ầ ự ề ể ạ các thi ộ t b c m tay và m ng. Đi u này cho phép SIM đ xây d ng m t
ổ ươ ộ ộ ứ ữ ụ ạ ườ ố cu c trao đ i t ng tác gi a m t ng d ng m ng và ng i dùng cu i và
ể ậ ấ ậ ặ ạ truy c p, ho c ki m soát truy c p, m ng. Các SIM cũng cung c p cho các
ể ế ị ầ ư ể ặ ầ ị ệ l nh đ thi t b c m tay nh hi n th các menu và / ho c yêu c u ng ườ i
ậ dùng nh p vào.
ệ ả B ng so sánh các công ngh trong Mobile Banking
Ư ể ượ Công nghệ u đi m Nh ể c đi m
ố ử ụ ả ổ ế Sim • Khách hàng không c n ầ • Khách hàng ph i đ i SIM n u mu n s d ng
ỉ ầ ắ ặ ố ậ ỗ ầ ậ ị ụ ụ ToolKit cài đ t, ch c n l p SIM ị d ch v và m i l n mu n c p nh t d ch v
ạ ị ụ và kích ho t d ch v . ệ ợ ụ ộ ( ng ứ • Ngân hàng ph thu c hoàn toàn vào vi c h p tác
ị ộ ả ậ ươ ố ụ ễ ể ấ ớ ị ụ d ngd ch • Đ b o m t t ng đ i tri n khai v i các nhà cung c p d ch v vi n thông
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ề ọ ặ ộ ụ v ngân cao di đ ng (Telco) v m i m t.
hàng di ươ ớ ọ ươ ệ ị • T ng thích v i m i • Ngân hàng không có th ng hi u riêng trong d ch
ượ ộ đ ng đ c ệ ệ ạ ớ dòng đi n tho i (đi n ợ ụ v này khi h p tác v i Telco
tích h p ợ ườ ạ tho i th ng và ể ậ ề ệ ươ • V vi c phát tri n/c p nh t ậ ch ng trình, ngân
trên SIM smartphone) ụ ả ộ ố hàng ph i ph thu c hoàn toàn vào Telco và đ i tác
ệ ạ đi n tho i ể phát tri n SimToolKit
di đ ng)ộ
ườ ặ ế ự ể ả ầ ư Mobile • Ng ễ i dùng d cài đ t • N u t tri n khai, ngân hàng ph i đ u t chi phí
ể ề ấ ờ Application ử ụ và s d ng ớ l n và m t nhi u th i gian tri n khai
ụ ộ ả ậ ươ ệ ạ ớ ứ ( ng d ng • Đ b o m t cao • Không t ng thích v i các dòng đi n tho i không
ặ ụ ị d ch v ỗ ợ h tr Java, wifi ho c 3G ụ ị • Tính năng d ch v đa
ngân hàng d ngạ
di đ ng ộ ươ ượ • Ch ng trình đ c
ượ đ c cài ậ ự ể ậ phát tri n, c p nh t t
ặ đ t trên ễ ệ ộ đ ng, d dàng. Giao di n
ệ ạ đi n tho i ệ ẹ ử ụ s d ng đ p, thân thi n
di đ ng)ộ ườ ớ v i ng i dùng
ễ ể • D dàng tri n khai
ả ươ qu ng bá các ch ng
ủ trình marketing c a ngân
ụ ứ hàng trên ng d ng di
đ ngộ
ệ ậ ươ • Nh n di n th ệ ng hi u
ể ượ cao, bi u t ng logo
ể ị (icon) luôn hi n th trên
ủ ệ ạ ộ đi n tho i di đ ng c a
khách hàng.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ở ữ • Ngân hàng s h u
ươ ệ ớ th ng hi u riêng v i
ứ ụ ng d ng này.
ầ ư ượ ớ • Chi phí đ u t phát ỉ ử ụ • Ch s d ng đ c v i các dòng smartphone cho Mobile ể ị ậ ụ ấ tri n d ch v th p phép truy c p Internet qua wifi, 3G Web ể ể ệ ơ • Ngân hàng có th tri n • Khách hàng khó thao tác h n do giao di n web ị ụ (d ch v ị ệ ớ ườ ụ khai d ch v nhanh chóng không thân thi n v i ng ư i dùng nh Mobile ngân hàng Application ả ậ ậ • Không ph i c p nh t di đ ng ộ ệ ả ớ v i các dòng smartphone • Không ph i trình duy t nào trên các dòng ượ đ c truy ậ ượ m iớ smartphone cũng truy c p đ c do trang Internet ậ c p qua ỉ ỗ ợ ộ ố ủ banking c a ngân hàng ch h tr m t s trình trình duy t ệ ấ ị ệ duy t nh t đ nh. Internet) ệ ế ệ ạ ậ ươ • H n ch trong vi c nh n di n th ệ ng hi u
ệ ệ ụ ệ ụ ạ ả ẩ ị ứ Là gói s n ph m d ch v ti n ích ng d ng công ngh hi n đ i, cho phép
ườ ứ ự ệ ả ị ng i dùng th c hi n giao d ch tài chính, tra c u thông tin tài kho n và đăng ký
ấ ừ ữ ậ ớ ủ ệ ạ ộ nh n nh ng thông tin m i nh t t ngân hàng qua đi n tho i di đ ng c a mình.
ụ ị ượ ư ạ
c các nhà m ng nh Vinaphone, Mobifone,
ư ấ Viettel...và các ngân hàng nh SCB, TRUSTBank, Vietcombank cung c p cho
ủ khách hàng c a mình.
ệ ồ
ữ ể ẻ ả ả o Chuy n kho n gi a các tài kho n th ATM trong ngân hàng qua tin
ắ nh n SMS.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ể ả ừ ẻ ế ả ả
ẻ tài kho n th ATM đ n tài kho n th
ắ ủ c a 19 ngân hàng qua tin nh n SMS.
ả ừ ể ể ẻ ả ơ o Thanh toán hóa đ n: Chuy n kho n t tài kho n th ATM đ thanh toán
ấ ơ ị ụ hóa đ n cho các nhà cung c p d ch v .
ề ề ẻ ặ ả ậ ố
ả ớ ắ ầ ả kho n thanh toán CA qua tin nh n SMS mà không c n ph i t ầ i qu y
ị giao d ch.
ả ủ ố ư ế ắ ộ
khách hàng;
ả ợ ế ạ ả ắ
ườ ụ th ẻ ng, vay qua th tín d ng,.v.v.
ươ ư ế
ng trình u đãi, khuy n mãi, tri
ân khách hàng.v.v…
ố ư ư ứ ấ ấ ị ị ử o V n tin s d TK; V n tin l ch s giao d ch, Tra c u thông tin nh lãi
ấ ỷ ể ị su t, t ặ giá, đ a đi m đ t máy ATM…
ợ ẻ
ợ ọ ự ệ ẻ ẻ ạ Th ghi n còn g i là th séc, là th cho phép th c hi n EFT. Lo i th này
ơ ở ứ ủ ự ề ả ả ả ợ có ch c năng rút ti n d a trên c s ghi n vào tài kho n. Ch tài kho n ph i có
ả ừ ướ ề ỉ ượ ớ ạ ề ẵ s n ti n trong tài kho n t tr c và ch đ c rút trong gi i h n ti n có trong tài
ả ủ ộ ố ộ ố ứ ế kho n c a mình. M t s ngân hàng cho phép rút đ n m c 0, tuy có m t s ngân
ả ể ạ ầ ắ ộ ộ ố ề ố ể hàng khác yêu c u b t bu c ph i đ l i m t s ti n t ả i thi u trong tài kho n.
ự ế ẻ ợ ẫ ề ở ứ ể Tuy nhiên, trong th c t th ghi n v n có th rút ti n ấ m c âm, hay rút th u
ư ộ ị ụ ụ ể ị chi, nh m t d ch v tín d ng giá tr gia tăng mà các ngân hàng tri n khai cho các
ấ ị ơ ở ủ ự ự ế ả ấ ậ ả ặ ch tài kho n d a trên c s có tài s n th ch p, có s tin c y nh t đ nh, ho c
ự ệ ươ ả ươ ả th c hi n ph ứ ng th c tr l ng qua tài kho n
Phân lo iạ
ợ ộ ị ẻ
Th ghi n n i đ a:
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ơ ở ứ ẻ ề ả ạ ợ ự Là lo i th có ch c năng rút ti n d a trên c s ghi n vào tài kho n. Ch ủ
ả ừ ướ ề ả ả ẵ ỉ ượ tài kho n ph i có s n ti n trong tài kho n t tr c và ch đ c rút trong gi ớ ạ i h n
ả ủ ộ ố ứ ề ế ti n có trong tài kho n c a mình. M t s ngân hàng cho phép rút đ n m c 0, tuy
ả ể ạ ộ ố ầ ắ ộ ộ ố ề ố có m t s ngân hàng khác yêu c u b t bu c ph i đ l i m t s ti n t ể i thi u
ự ế ẻ ợ ẫ ể ả trong tài kho n. Tuy nhiên, trong th c t th ghi n v n có th rút ti n ề ở ứ m c
ư ộ ị ụ ụ ấ ị âm, hay rút th u chi, nh m t d ch v tín d ng giá tr gia tăng mà các ngân hàng
ế ấ ơ ở ủ ự ự ể ả ả ậ tri n khai cho các ch tài kho n d a trên c s có tài s n th ch p, có s tin c y
ấ ị ự ệ ươ ả ươ ẻ ả ặ nh t đ nh, ho c th c hi n ph ứ ng th c tr l ợ ộ ng qua tài kho n.Th ghi n n i
ỉ ấ ậ ị ướ ị đ a ch ch p nh n giao d ch trong n c.
Th ghi n qu c t
ẻ ẻ ả ướ : ố ế ẻ ả
ợ ố ế c qu c t ẩ (Debit/ Prepaid Card) là s n ph m
ẻ ầ ớ ổ ứ ẻ th thanh toán toàn c u do các ngân hàng liên minh v i các t ch c th thanh toán
ố ế ư ữ qu c t ử ụ nh Visa, MasterCard… phát hành. Nó có nh ng tính năng, cách s d ng
ư ứ ụ ệ ẻ ề ệ ẻ ấ ố và hình th c y h t nh 1 th tín d ng. Đi u khác bi ợ ữ t m u ch t gi a th ghi n /
ả ướ ụ ụ ẻ ẻ ườ tr tr c và th tín d ng đó là: trong khi th tín d ng cho phép ng i dùng chi
ướ ồ ố ỳ ả ớ ườ ề xài ti n tr c r i sau đó m i hoàn tr ngân hàng vào cu i k , thì ng i dùng th ẻ
ả ộ ẻ ướ ề ợ ử ụ ỉ ượ ố ghi n ph i n p ti n vào th tr c khi s d ng và ch đ c chi tiêu t ố ề i đa s ti n
ố ư ự ế ủ ủ ẻ ẻ có trong th . Nói cách khác, ch th chi dùng trên s d th c t ẻ c a th . Chính
ệ ợ ượ ư ế ẻ ơ ợ ớ ự s khác bi t này khi n cho th ghi n đ ầ c a thích h n và phù h p v i nhu c u
ườ ở ặ ể ễ ả ượ ủ ủ ố c a s đông ng i dùng b i đ c đi m d dàng qu n lí chi tiêu, tránh đ c r i ro
ư ả ụ ể ợ ệ ạ ữ ườ ợ ị vay n tín d ng cũng nh gi m thi u thi t h i trong nh ng tr ng h p b đánh
ẻ ắ c p thông tin th .
Ư ể ượ
u đi m và nh ể c đi m
Ư ể
u đi m
ậ ở ượ ấ ư ử ề ạ ạ ơ
nhi u n i nh các c a hàng t p hóa, tr m xăng, nhà
hàng khách s n...ạ
ử ụ ợ ễ ẻ ẻ ơ ớ Đăng kí s d ng th ghi n d dàng h n so v i đăng kí th tín
d ng.ụ
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
Ở ề ế ớ ơ ườ ẻ ậ ẵ ấ nhi u n i trên th gi i, ng i bán s n sàng ch p nh n th ghi
ợ ơ n h n là séc
ử ụ ẻ ệ ế ẽ ậ ợ S d ng th ghi n thay cho vi c vi ả t séc s giúp b o m t thông tin
cá nhân.
ượ
ể c đi m
ứ ộ ả ụ ẻ ậ ơ ấ M c đ b o m t th p h n th tín d ng.
ả ạ ế ụ ẽ ị ử ặ ủ ị N u khách hàng tr l ư i hàng hóa ho c h y d ch v s b x lí nh
ả ằ ề ặ ặ tr b ng ti n m t ho c séc.
ụ ủ ự ẻ ẻ ạ
ợ S khác nhau c a 2 lo i th tín d ng và th ghi n :
ụ ẻ ẻ ợ Th tín d ng Th ghi n
ướ ồ ả ộ ẻ ướ ề Xài ti n tr ả c r i hoàn tr ngân hàng ề Ph i n p ti n vào th tr c khi s ử
cu i kố ỳ
ố ẻ Chi tiêu t ả ẽ ị ế ậ N u ch m hoàn tr s b tính lãi i đa s ti n trong th , tránh ợ dung ố ề ủ r i ro vay n
ả ễ ả Khó qu n lí chi tiêu D qu n lí chi tiêu
ề ả ị ừ ự ế B tr tr c ti p
ị ừ ự ế ủ ẻ ề Ti n không b tr tr c ti p vào tài ề ử ủ kho n ti n g i c a ch th ngay sau ặ ầ l n mua ho c rút ti n
ở trang web http://tiki.vn/ ứ Ví d :ụ Hình th c thanh toán
Internet Banking
ả ể Chuy n kho n
ả ằ ề ặ Tr b ng ti n m t
Ề Ố
ề ố ệ ử ề ọ Ví ti n s hóa (digital Wallet) hay còn g i là ví ti n đi n t (Electronic Wallet) là
ộ ỹ ậ ượ ử ụ ệ ố ệ ử ề m t k thu t đ c s d ng trong nhi u h th ng thanh toán đi n t .
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ườ ướ ụ ấ ừ ệ ử ề ệ ấ ạ B n th ng xuyên l t web và th y c m t ề “ví ti n đi n t ” xu t hi n nhi u
ặ ạ ệ ư ự ế trên các trang báo m ng hay đ c bi t là các trang mua bán tr c tuy n nh ng l ạ i
ư ể ể ch a hi u nó là cái gì và nó đ làm gì?
ệ ử ề ệ ử ế ệ ử ả ộ ả Ví ti n đi n t là m t tài kho n đi n t ề .N u có ti n đi n t ự thì ph i có cái đ ng
ậ ủ ệ ử ự ư ề ề ạ ố ờ nó và gi ng nh ví đ ng ti n th t c a b n ngoài đ i, đó là Ví ti n đi n t . Vì
ệ ử ệ ử ắ ư ề ớ ố ề thế Ví ti n đi n t ề và Ti n đi n t ư ộ g n li n v i nhau nh m t. Nó gi ng nh "ví
ủ ạ ư ề ề ế ề ố ti n" c a b n trên Internet và đóng vai trò nh 1 chi c ví ti n truy n th ng trong
ự ự ệ ả ạ thanh toán tr c tuy n ệ ế , giúp b n th c hi n công vi c thanh toán các kho n phí trên
ử ề ả ộ ơ ế ệ internet, g i ti n m t cách nhanh chóng, đ n gi n và ti ả ề ờ t ki m c v th i gian,
ứ ẫ ề ạ công s c l n ti n b c.
ệ ử ượ ề ở ệ ươ ạ Ví ti n đi n t đ ấ c cung c p b i các ệ ử (e doanh nghi p th ng m i đi n t
ể ả ơ commerce business) mà chúng ta hi u đ n gi n là các ngân hàng thanh toán tr cự
tuy n.ế
ư ậ ề ấ ệ ử ề ề ệ ề ố Nh v y, v c u trúc Ví ti n đi n t ố và Ví ti n truy n th ng gi ng h t nhau:
ắ Đ đ mộ ả ạ Nguyên t c ho t ị So sánh Giao d ch mua/bán b oả đ ngộ
ề ậ ậ ự ế Ti n th t/Ví th t/Ngân ạ Tr c ti p (h n ấ 99% Lãi su t cho vay ch )ế
hàng th tậ ệ ử ề Ti n đi n t ệ ề /Ví ti n đi n ụ Trên m ngạ 95% ị Phí d ch v ử t ế ự /NH tr c tuy n
ệ ươ ệ ử ạ Nh ư v yậ các doanh nghi p th ng m i đi n t ệ ử (Ngân hàng đi n t – NHDT)
ậ ự ạ ộ ủ ế ự ụ ị ấ ho t đ ng d a trên Phí d ch v , còn các ngân hàng th t d a ch y u vào lãi su t
cho vay.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ạ ế ử ụ ộ ả ủ ữ ả Đ đ m b o khi s d ng NHDT không đ t đ n 99%, do còn nh ng r i ro khi
ộ ủ ứ ụ ự ế ế ộ ị ử ụ giao d ch tr c tuy n, hacker…đ r i ro ph thu c vào ki n th c khi s d ng
ử ụ ể ề ạ internet hay am hi u v NHDT b n đang s d ng.
Ví d :ụ
ử ụ ụ ể ể ả ắ ạ ị B n có th dùng nó đ chi tr khi mua s m, s d ng d ch v hay thanh toán hóa
ướ ề ệ ạ ạ ạ ề ơ đ n ti n đi n ề ệ , ti n n c, n p ti n đi n tho i, mua hàng trên m ng, chuy nể
ườ ả ơ ti nề cho ng i thân hay tr các hoá đ n ADSL...
ả ạ ặ Hay khi online và g p 1 món hàng mà b n thích, thay vì ph i ra ngân hàng chuy nể
ỉ ớ ử ự ể ế ế ặ ừ ti nề ho c đ n tr c ti p c a hàng đ thanh toán, ch v i vài thao tác t máy tính
ệ ặ ộ ườ ậ ượ ề ẵ ạ ho c đi n tho i di đ ng, ng i bán đã nh n đ c ti n và s n sàng giao hàng cho
b n.ạ
ề ố ứ ủ
ệ ử ụ ứ ự Ch ng minh tính xác th c khách hàng thông qua vi c s d ng các
ứ ặ ằ ậ ạ ố ươ lo i ch ng nh n s hóa ho c b ng các ph ng pháp mã hóa thông tin
khác ;
ữ ư ể ị L u tr và chuy n giá tr ;
ữ ả ả ườ Đ m b o an toàn cho quá trình thanh toán gi a ng i mua và ng ườ i
ị ươ ệ ử bán trong các giao d ch th ạ ng m i đi n t
ề ố ủ 2.3.3. Vai trò c a ví ti n s hóa
ệ ố ể ờ ươ ầ Ví đi n tệ ử ra đ i góp ph n phát tri n h th ng kinh doanh th ạ ng m i đi n t ệ ử,
ạ ợ ườ ườ ộ đem l ữ i nh ng l i ích cho ng i mua, ng i bán, ngân hàng và xã h i.
ườ ự ệ ệ
Ng i mua th c hi n nhanh chóng công vi c thanh toán.
ườ ự ệ ế ả
Ng ạ ộ i bán tăng hi u qu ho t đ ng bán hàng tr c tuy n.
ự ả ả ị ừ ẻ
Ngân hàng gi m s qu n lý các giao d ch thanh toán t th khách hàng.
ề ượ ễ ể ậ ị
D dàng và nhanh chóng chuy n và nh n ti n v ả t qua rào c n đ a lý.
ớ ượ ộ ầ ổ ư ề ặ ị
ả Xã h i gi m b t l ạ ng ti n m t trong l u thông, góp ph n n đ nh l m
phát...
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ệ ử ổ ế ệ ạ
ph bi n hi n nay:
ệ ử ệ ử ố ế Ví đi n t trong n ướ c Ví đi n t qu c t
Ngân l ngượ PayPal B o kimả AlertPay VnMart ệ ử Moneybookers (Ví đi n t đc các trang Payoo ề ộ casino và cá đ online dùng nhi u) MobiVi WebMoney MoMo Liqpay VinaPay Liberty Reserve Netcash Perfect Money Smartlink
M_Service
ệ ử ổ ế ụ ượ ậ ộ ấ ấ 2.3.5. Ví d : PayPal ví đi n t ph bi n và đ c ch p nh n r ng rãi nh t th ế
ớ ệ gi i hi n nay:
ự ộ ộ ươ ạ ạ Paypal là m t công ty ho t đ ng trong lĩnh v c th ng m i đi n t ệ ử ,
ụ ề ể ạ ấ ị chuyên cung c p các d ch v thanh toán và chuy n ti n qua m ng Internet. Đây là
ệ ử ụ ể ả ế ươ ứ ị d ch v thanh toán và chuy n kho n đi n t thay th cho các ph ề ng th c truy n
ấ ờ ố ư ề ể ệ ử ụ th ng s d ng gi y t nh séc và các l nh chuy n ti n. Paypal thu phí thông qua
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ệ ử ạ ộ ự ự ệ ế ấ th c hi n vi c x lý thanh toán cho các hãng ho t đ ng tr c tuy n, các trang đ u
ệ giá, và các khách hàng doanh nghi p khác. Vào tháng 10 năm 2002, eBay đã mua
ụ ở ặ ạ ủ ệ ộ ạ l i toàn b Paypal. Tr s chính c a Paypal hi n đ t t ủ i khu các công ty con c a
eBay trong toà nhà North First Street, thung lũng Sillicon, San Jose, California.
ạ ộ ọ ạ Paypal cũng có các ho t đ ng quan tr ng t i Omaha, Nebraska; Dublin, Ireland;
và Berlin, Đ c.ứ
ố ậ ề ả ọ ổ ả M i khách hàng mu n l p tài kho n Paypal đ u ph i trên 18 tu i có th ẻ
ụ ẻ ẻ ể ậ ợ ả ghi n (debit card)/th tín d ng (credit card) (th dùng đ xác nh n tài kho n
ệ ả ả ộ PayPal và chi tr cho vi c thanh toán online), m t tài kho n ngân hàng (dùng đ ể
ề ề ệ ộ ị ả ỉ rút ti n v Vi ẻ t Nam) và m t đ a ch email. Th và tài kho n ngân hàng không
ể ử ụ ư ộ ố ấ ạ ắ b t bu c khi đăng kí nh ng đ s d ng PayPal lâu dài t t nh t b n nên ra ngân
ể ở ẻ ả ở hàng đ m th và m tài kho n.
ậ ơ ấ ử ụ ề ả ả ơ ơ S d ng PayPal đ n gi n h n và b o m t h n r t nhi u, ngoài ra còn có các lý
do sau:
(cid:0) ự ỳ ả ậ C c k b o m t.
(cid:0) H tr an toàn giao d ch cho c ng
ỗ ợ ả ườ ị ườ i mua và ng i bán.
(cid:0) ấ Thanh toán qua Paypal r t nhanh chóng, an toàn và ti n l ệ ợ i
(cid:0) M t khi s d ng PayPal đ thanh toán, b n s không ph i nh p s th
ử ụ ẽ ể ả ậ ạ ộ ố ẻ
ủ ầ ẵ ỗ thanh toán (Visa, Master...) c a mình m i khi c n (do đã add s n vào tài
ả kho n PayPal).
(cid:0) M t đi m khác bi ể
ộ ệ ự ớ t khá l n c a ế ớ ủ PayPal v i các c ng thanh toán tr c tuy n ổ
ự ể ệ ề ể ả khác là s uy n chuy n trong vi c qu n lý ti n cho khách hàng. Đó là
ứ ể ạ ố ề ch c năng chanrgebank, khách hàng có th đòi l ử i s ti n sau khi đã g i
ủ ụ ế ề ấ ả ề ắ ồ ti n đ n tài kho n khác. Tuy nhiên th t c chargebank có r t nhi u r c r i
ỹ ướ ứ ạ ầ ả mà b n c n ph i ch ng minh, nên hãy suy nghĩ k tr ử ề c khi g i ti n. Dù
ườ ậ v y, cũng chính vì tính năng này mà ng i dùng PayPal hoàn toàn có thể
ị ừ ả ắ không lo l ng b l a đ o.
(cid:0) D ch v chăm sóc khách hàng r t t
ấ ố ụ ị t.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
(cid:0) Đăng kí PayPal hoàn toàn mi n phí, ch khi xác nh n tài kho n (Verify)
ễ ậ ả ỉ
ẽ ấ ư ượ ẻ ạ b n s m t 1.95 USD trong th VISA, nh ng sau đó cũng đ c tr ả ạ l i
ả trong tài kho n PayPal.
Ặ Ố Ề
2.4.1. Khái ni mệ
ề ệ ử ề ặ ọ digital cash, còn g i là ti n m t đi n t E.Cash ặ ố Ti n m t s hóa ( ) là m tộ
ữ ứ ầ ượ ử ụ ươ trong nh ng hình th c thanh toán đ u tiên đ c s d ng trong th ệ ạ ng m i đi n
ườ ượ ư ữ ẻ ề ặ ầ ộ ử t ; th ng đ c l u tr ạ trên m t th thông minh ho c trong ph n m m; đ i
ổ ứ ổ ướ ạ ệ ử ượ ử ụ ị ệ di n, t ch c và trao đ i d i d ng đi n t , và đ c s d ng cho các giao d ch
qua Internet.
ọ ặ ố ề ượ ọ Ti n m t s hóa (digital cash hay còn đ c g i là ecash) là Hay g i cách khác:
ộ ệ ố ườ ử ụ ể m t h th ng cho phép ng ặ i s d ng cho có th thanh toán khi mua hàng ho c
ụ ờ ố ừ ề ị ớ ử ụ s d ng các d ch v nh truy n đi các con s t máy tính này t i máy tính khác.
ặ ố ử ụ ể ặ ữ ề ậ ứ Tuy nhiên, s d ng thu t ng ‘’ti n m t s hóa ‘’ đ đ t tên cho hình th c
ư ể ề ề ố ặ thanh toán này ch a hoàn toàn chính xác. Theo cách hi u truy n th ng , ti n m t
ạ ề ệ ả ứ ượ ộ ổ ứ ở ộ ph i là m t lo i ti n t chính th c, đ c phát hành b i m t t ch c do Nhà n ướ c
ủ ổ ự ư ề ể ể ế ạ ớ ị ạ y quy n; có th dùng đ trao đ i tr c ti p v i các d ng giá tr (nh các lo i
ấ ứ ụ ứ ị ị hàng hóa và d ch v ) và quá trình giao d ch không qua b t c bên th ba trung gian
ủ ữ ể ạ ả ổ ị ươ nào. Khi kh năng chuy n đ i sang các d ng giá tr khác c a nh ng ph ệ ng ti n
ề ề ế ạ ố ườ ử ụ ộ thanh toán truy n th ng có nhi u h n ch , ng i ta đã và đang s d ng r ng rãi
ứ ề ặ ố ể ư ữ ể ổ ị các hình th c ti n m t s hóa đ l u tr và chuy n đ i giá tr .
ệ ử ư ủ ề ề ố ố ỗ ấ Gi ng nh serial trên ti n gi y, s serial c a ti n đi n t ờ ấ là duy nh t. M i "t "
ệ ử ượ ề ở ượ ể ti n đi n t đ ộ c phát hành b i m t ngân hàng và đ ộ ễ c bi u di n cho m t
ề ượ l ậ ng ti n th t nào đó.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ặ ố ử ụ ề 2.4.2. Cách s d ng ti n m t s hóa:
ượ ử ụ ặ E.Cash đ c s d ng trên Internet, email, ho c máy tính cá nhân, trong các
ư ả ứ ả ậ ầ ả hình th c thanh toán b o đ m và h u nh b o m t thông tin cho ng ườ ử i s
ượ ỗ ợ ở ề ậ ừ d ng.ụ Nó đ c h tr b i ti n th t t ự ự các ngân hàng th c s .
ạ ộ ươ ự ệ ử ượ ư ề ể Cách E.Cash ho t đ ng là t ng t nh chuy n ti n đi n t đ ự c th c
ữ ệ ườ ử ụ ả ầ ộ ươ hi n gi a các ngân hàng. Ng i s d ng đ u tiên ph i có m t ch ầ ng trình ph n
ề ả ộ ừ ể ậ m m E.Cash và m t tài kho n ngân hàng E.Cash t ặ đó E.Cash có th nh n ho c
ườ ử ụ ừ ủ ể ả g i.ử Ng i s d ng rút E.Cash t tài kho n vào máy tính c a mình và đ trong
ặ ộ ị Internet mà không b truy tìm ho c l thông tin cá nhân cho các bên khác có liên
ế ườ ậ ủ ử ề ả quan đ n quá trình này. Ng i nh n c a E.Cash g i ti n vào tài kho n ngân hàng
ự ự ặ ủ ọ ư ớ ử ề c a h nh v i g i ti n m t "th c s ".
ệ ượ ử ụ Ngoài vi c mua hàng trên Internet, E.Cash cũng đ c s d ng trong các trang web
ả ờ ạ ạ gi i trí trên "bàn c b c" trong sòng b c Internet nh ư PAF Casinovà Internet
ổ ề ệ ượ ế Casino. E.Cash cho phép vi c trao đ i ti n đ ạ ư c ti n hành nh trong sòng b c
ự ự th c s .
ứ ả ươ ệ ử ạ ụ 2.4.3. Kh năng ng d ng kinh doanh vào th ng m i đi n t :
ặ ơ ườ M c dù có h n 25.000 công ty kinh doanh trên Internet, ng i tiêu dùng
ấ ự ệ ị ủ ế ề ẫ v n không th y t ự tin vì đã giao d ch th c hi n qua Internet. Đi u này ch y u là
ộ ệ ố ụ ế ẻ ớ ườ do thi u m t h th ng thanh toán an toàn có s n. ẵ V i th tín d ng, ng i tiêu
ủ ọ ả ấ ầ ớ ườ ủ dùng ph i cung c p đ y đ thông tin c a h nh ng ư v i E.Cash, ng i tiêu dùng
ả ơ ớ ộ ị ị ẽ ượ s đ c tho i mái h n v i các giao d ch qua Internet vì nó là m t giao d ch kín,
ẻ ể ặ ớ ượ ủ ẻ ủ ụ trong khi v i th tín d ng, tin t c có th có đ c thông tin c a ch th và gian
l n.ậ
ệ ủ ớ ự ự ầ ấ ế ủ ươ V i s xu t hi n c a E.Cash, s c n thi t c a các ngân hàng th ạ ng m i
ệ ử ạ ề ệ ệ ử ở ể tham gia vào ngân hàng đi n t là đ các lo i ti n t đi n t ơ tr nên rõ ràng h n.
ề ệ ẫ ộ ị Tuy nhiên, v n còn m t cái nhìn hoài nghi v vi c an toàn khi giao d ch ti n t ề ệ
ự ệ ễ ị ượ đ c th c hi n qua Internet vì nó d dàng b truy c p. ệ ậ Do đó vi c tăng và thúc
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ấ ươ ế ạ ẩ đ y lãi su t ngân hàng th ng m i trên Internet và ti n hành kinh doanh trên
ầ ế ể ế ụ ể ươ ạ Internet là c n thi t đ ti p t c phát tri n E.Cash và th ạ ng m i trên m ng
ậ ủ ệ ố ư ả ệ ậ ả Internet, cũng nh c i thi n m t mã và tính năng b o m t c a h th ng.
ộ ệ ố ệ ử ụ ị ạ ể ờ Vi c s d ng m t h th ng giao d ch vô danh, t ẫ i th i đi m này nó v n
ơ ả ề ề ế ậ ấ ấ ặ đ t ra r t nhi u v n đ pháp lý và các nguy c b o m t có th . ể Làm th nào
ị ượ ề ề ế ư E.Cash xác đ nh đ c bao nhiêu ti n trong n n kinh t đang l u hành trong
ự ộ ơ ữ ắ ớ ả ộ E.Cash trong khi Internet là c m t khu v c r ng l n kh p th gi ớ ế ớ H n n a, v i i.
ế ượ ế ạ ụ các công ty kinh doanh Internet, làm th nào các lo i thu đ c áp d ng cho h ọ
ọ ế ế ớ khi h ti n hành kinh doanh trên toàn th gi i?
ạ ộ ề ủ ữ ộ ạ Ngoaì ra, có nh ng v n đ c a ho t đ ng t ấ i ph m có th ́ ể co vi ̀trong hệ
ọ ộ ố ạ ấ ợ ể ề ễ ạ ơ th ng b n t i ph m đ chi tiêu ti n b c b t h p pháp d dàng h n.
ớ ự ủ ể ươ ệ ử ạ ầ V i s phát tri n nhanh chóng c a th ng m i đi n t ố ớ , yêu c u đ i v i
ệ ố ệ ử các h th ng thanh toán đi n t ề ộ ố ệ ố ngày càng cao, m t s h th ng thanh toán ti n
ặ ố ộ ộ ư ầ ượ m t s hóa đ u tiên nh DigiCash, First Virtual …. B c l ề nhi u nh ể c đi m
ư ự ệ ợ ạ ả ị ị nh s kém ti n l ứ ế i, kh năng giao d ch h n ch , quá trình giao d ch quá ph c
ườ ườ ạ ộ ừ ậ ố ớ ả ạ t p đ i v i c ng i mua và ng ả ớ i bán… và vì v y ph i s m ng ng ho t đ ng.
ệ ố ề Thay vào đó , nhi u h th ng thanh toán ngang hàng ( peer –topeer hay P2P) nh ư
ệ ố ủ ủ ủ ệ ố h th ng PayDirect c a Yahoo, h th ng Quick Cash c a AOL, MoneyZap c a
ủ ự ệ ệ ấ Western Union, C2it c a Citybank … đã xu t hi n cho phép th c hi n các giao
ự ữ ế ể ề ể ặ ỏ ả ị d ch tr c tuy n ho c chuy n nh ng kho n ti n nh trên internet. Đi n hình là h ệ
ố th ng thanh toán PayPal.
ặ ạ ệ ố ệ ố ế ủ M t h n ch c a h th ng thanh toán PayPal và các h th ng thanh toán
ệ ố ự ự ế ệ ệ ả tr c tuy n hi n nay đó là các h th ng này ph i th c hi n thông qua trung gian
ỉ ệ ử ụ ể ệ ố ậ ị và đ a ch đi n t c th . Song dù v y, h th ng thanh toán PayPal và các h ệ
ữ ứ ố th ng thanh toán ngang hàng (P2P) nêu trên đang là nh ng hình th c thanh toán
ổ ế ứ ượ ủ ầ ỏ ị ị ph bi n đáp ng đ c yêu c u thanh toán c a các giao d ch giá tr nh trên
ệ Internet hi n nay.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
Ư ể ể ế 2.4.4. u đi m và khuy t đi m
Ư ể ể u đi m ế Khuy t đi m
ệ ấ ả ế ấ ố Hi u qu , chi phí th p ư Th t thu thu !!!(vì gi ng nh
ề ặ ti n m t)
ể ề ớ ả ị Chuy n ti n vào ngân hàng v i Gi m chi phí giao d ch
ứ ử ề hình th c r a ti n
ử ụ ễ ầ D b gi ễ ị ả ạ m o ả S d ng d dàng, không c n ph i
ứ ự ệ ự th c hi n các thao tác ch ng th c
ụ 2.4.5. Ví d : Vcash
ả ủ ượ ư ộ ụ Vcash, gi i pháp c a công ty VinaPay, đ c xem nh m t công c trung gian có
ị ề ệ ồ ớ ơ ổ ị ệ ử ụ giá tr quy đ i 11 v i đ n v ti n t đ ng Vi ự ể t Nam, s d ng đ thanh toán tr c
ữ ữ ế ả ớ ế tuy n gi a các cá nhân có tài kho n Vcash, và gi a cá nhân v i các DN có k t
ả ặ ố ớ n i v i VinaPay ho c có tài kho n Vcash.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ễ ả ầ ở ỉ Ch c n 23 phút thao tác m tài kho n (mi n phí) trên trang web
ườ ể ế ự ế www.Vcash.com.vn, ng i dùng có th ti n hành thanh toán tr c tuy n qua
ụ ẻ ả ầ ặ ỉ ầ ĐTDĐ ho c Internet mà không c n có tài kho n NH hay th tín d ng mà ch c n
ề ườ ể ể ả ạ n p ti n vào tài kho n Vcash. Ngoài ra, ng i dùng có th chuy n Vcash cho các
ể ả ổ tài kho n khác qua ĐTDĐ và Internet hay dùng Vcash đ qui đ i ra các mã th tr ẻ ả
ướ ứ ụ ươ ứ ể ọ tr c khác ( ng d ng ch ả ng trình MrTopUp, ch n ch c năng chuy n kho n,
ủ ố ố ườ ấ b m s TK Vcash (s ĐTDD c a ng ậ i nh n).
ế ệ ả ớ ố ở ự Đ i v i doanh nghi p kinh doanh tr c tuy n, sau khi m tài kho n qua
ể ượ ỉ ầ ằ www.Vcash.com.vn, ch c n thêm bi u t ng “Thanh toán ngay b ng Vcash” vào
ờ ướ ủ ồ ể ẫ trang web c a mình, đ ng th i h ử ụ ng d n khách hàng s d ng Vcash đ thanh
ố ứ ữ ơ ớ ợ ớ ị ườ toán. V i nh ng đ n v có tích h p thêm 1 s ch c năng v i VinaPay, ng i mua
ể ể ạ ế ơ ướ hàng còn có th ki m tra l i chi ti t hóa đ n tr c khi thanh toán.
ệ ố ượ ề ả ệ ủ ự H th ng thanh toán V.cash đ c xây d ng trên n n t ng công ngh c a Net1,
ụ ả ệ ử ậ ấ ỹ ị ị công ty M chuyên cung c p các d ch v b o m t cho giao d ch đi n t . H ệ
ụ ứ ệ ậ ặ ố th ng thanh toán này ng d ng công ngh ngăn ch n truy c p trái phép còn quy
ề ạ ứ ể ả ằ ị ườ ợ ị đ nh v h n m c giao d ch trong ngày nh m gi m thi u tr ng h p khách hàng
ẩ ử ụ ộ ầ ể ố ư ệ ấ ồ ờ ậ ơ ấ s su t, đ ng th i cung c p m t kh u s d ng m t l n đ t ả i u hóa vi c b o
ậ ườ ử ụ m t cho ng i s d ng.
ị ụ Các d ch v VinaPay
ườ ố ớ Đ i v i ng i dùng cá nhân:
ữ ể ả ớ
ườ ậ ườ ề ể ả ỉ ầ Ch c n ng i nh n và ng ở i chuy n đ u m tài kho n Vcash
ơ ạ
ự i các trang web bán hàng tr c
ụ ế ặ ớ ị ế ố tuy n ho c thanh toán phí d ch v online v i các trang web có k t n i
thanh toán Vcash
ẵ ạ ạ
ẻ ệ ư i VinaPay nh mã th đi n
ố ế ạ ộ tho i di đ ng/qu c t , game online...
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ố ớ ấ ả ế ị Đ i v i DN, VinaPay cung c p các gi ự i pháp thanh toán tr c tuy n và d ch v ụ
ộ ầ ụ ế ẩ ậ ả ị liên quan đ n b o mât giao d ch (ví d : OTP m t kh u m t l n).
Ố Ư Ệ Ữ Ự Ế Ị
GIÁ TR TR C TUY N VÀ TH Ẻ
THÔNG MINH
ệ ố ị ự ữ ư ế
ự ự ế ế ớ ườ Cho phép khách hàng tr c ti p và tr c tuy n v i ng i bán hàng và cá
ơ ở ị ượ ư ự ữ ế nhân khác trên c s giá tr đ ả ả c l u tr trên các tài kho n tr c tuy n ( tài kho n
ụ ủ ẻ ẻ ả ả th tín d ng, tài kho n th hay tài kho n ngân hàng c a khách hàng…).
ẻ
ệ ẻ ừ ượ ả ế ể ề ạ Công ngh th t đã đ c c i ti n m nh trong nhi u năm qua đ tăng
ả ố ạ ạ ộ ộ ẻ ạ ậ ặ ườ c ng kh năng ch ng l i các ho t đ ng t i ph m th . M c dù v y, công ngh ệ
ế ể ể ấ ộ ỉ ươ ố ớ ậ ng pháp m i ch ng gian l n này đã phát tri n đ n đ nh đi m r t khó có m t ph
ể ượ ệ ữ ụ ế ề ổ ứ ữ h u hi u có th đ c áp d ng cho chúng n a. Đi u này đã khi n các t ch c th ẻ
ệ ớ ế ỷ ứ ẻ ả ph i nghiên c u công ngh m i dành cho th trong th k 21.
ệ ố ộ ạ ư ủ ữ ự ể ẻ ệ ấ ị Là m t d ng c a h th ng l u tr giá tr .Bi u hi n là t m th nh a có kích
ướ ệ ử ụ ẻ ạ ắ ố ộ th c gi ng th tín d ng trên đó có g n m t vi m ch đi n t ạ (microchip), ho t
ờ ộ ử ớ ộ ế ư ặ ớ ộ ị ộ đ ng nh b vi x lí v i m t thi t b vào ra đ c tr ng, b nh RAM và
ượ ư ữ ề ẻ ầ ROM.Dung l ng thông tin l u tr ấ trên th nhi u g p 100 l n so v i l ớ ượ ng
ồ ơ ứ ụ ẻ ề ồ ỏ thông tin trên th tín d ng bao g m: h s s c kh e cá nhân, các thông tin v cá
ổ ứ ồ ơ ẻ ằ ạ ỉ nhân, t ổ ế ch c, h s công tác, b ng lái xe…Tuy nhiên lo i th này ch ph bi n
ở ộ ố ể ố m t s qu c gia phát tri n.
ẻ ấ ủ 2.5.2.2. C u trúc c a th thông minh:
ế ị ọ ứ ẻ ẻ ạ ọ
ộ t b đ c th : Kích ho t và đ c các n i dung ch a trong chip trên th thông
minh
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ộ ệ ố ệ ề ẻ ồ ế ị ề ầ ằ ả
t b ph n m m nh m qu n lí
ự ệ ể ề ậ ả ấ ậ ả các t p tin đi u khi n, b o m t qu n lí xu t, nh p thông tin, th c thi các câu
ấ ươ ứ ụ ệ l nh, cung c p ch ẻ ng trình ng d ng th .
ẻ Có 2 cách phân lo iạ ạ 2.5.2.3. Phân lo i th thông minh:
ệ Có 2 lo iạ a. Theo công ngh chip:
Th nh ẻ ớ
ấ ượ ả ố ượ ẻ ớ ớ là th thông minh s m nh t đ ấ c s n xu t theo s l ớ ng l n . Th nhẻ
ớ ư ự ự ử ẻ ẻ Th nh ch a th c s là th thông minh vì chúng không có vi x lý. Chúng đ ượ c
ớ ư ế ợ ớ ộ ậ ặ ớ ượ nhúng trong chip nh ho c chip k t h p v i b nh nh ng không l p trình đ c.
ữ ệ ượ ệ ử ẻ ớ ự ệ ở Do th nh không có CPU, nên vi c x lý d li u đ c th c hi n b i m t s ộ ố
ự ệ ệ ạ ả ả ơ ộ ượ ậ ướ m ch đ n gi n, có kh năng th c hi n m t vài l nh đ c l p trình tr c. Cũng
ứ ạ ộ ố ớ ạ ượ ố ị ướ ủ do s ch c năng c a m t m ch là gi i h n, đ c c đ nh tr c nên không th ể
ứ ể ổ ậ l p trình đ thay đ i các ch c năng đó.
Ư ể ệ ơ ủ ẻ ả ớ ỏ u đi m c a th nh là đòi h i công ngh đ n gi n do đó giá thành th p. ấ Tuy
ể ễ ẻ ớ ả nhiên th nh có th d dàng làm gi .
ử ẻ
ử ẻ ẻ ả ả ậ ả ớ ữ ệ Th có kh năng b o m t cao và kh năng tính toán. V i th vi x lý, d li u
ượ ữ ệ ử ể ấ ộ ộ ỳ không đ ớ c phép truy xu t tu ý vào b nh . B vi x lý ki m soát d li u và
ệ ề ệ ậ ẩ ậ ớ ộ vi c truy nh p b nh thông qua các đi u ki n (m t kh u, mã hóa …) và các
ừ ứ ử ụ ệ ề ẻ ạ ượ ệ l nh t ng d ng bên ngoài. Nhi u lo i th vi x lý hi n nay đ c thi ế ế ỗ t k h
ợ ệ ẻ ặ ệ ữ ụ ứ ả ầ tr vi c mã hóa. Các th đó đ c bi t h u ích cho các ng d ng c n b o m t d ậ ữ
ẻ ủ ế ị ớ ạ ủ ứ ệ ượ ộ li u. Các ch c năng c a th ch y u b gi ở i h n b i dung l ứ ớ ng b nh và s c
ạ ẻ m nh tính toán CPU trong th .
ử ẻ ượ ậ ứ ụ ể ộ Th vi x lý đ c dùng r ng rãi trong ki m soát truy nh p, ng d ng ngân
ẻ ễ ẻ ườ hàng, th vi n thông, th khách hàng th ng xuyên…
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ẻ ế ẻ ế Th ti p xúc và th không ti p xúc
ẻ ế ả ượ ư ộ ế ị ẻ ấ ậ
Th ti p xúc ph i đ c đ a vào m t thi t b ch p nh n th , chúng liên
ế ớ ư ệ ế ể ồ ớ ạ l c v i th gi i bên ngoài qua giao di n ti p xúc g m có 8 đi m nh hình v ẽ
ả ầ ứ ầ trong ph n mô t ẻ ph n c ng th thông minh.
ả ặ ẻ ế ầ ế ị ấ ậ
ẻ t b ch p nh n th .
ẻ ạ ượ ể ở ồ Chúng liên l c qua ăng ten trong th . Năng l ấ ng có th cung c p b i ngu n bên
ữ ệ ớ ẻ ế ề ặ ế ị ấ trong ho c qua ăng ten. Th không ti p xúc truy n d li u t i thi ậ t b ch p nh n
ẻ ườ ệ ừ th thông qua tr ng đi n t .
ươ
ẻ Có 3 lo iạ Theo ph ứ ọ ữ ệ ng th c đ c d li u th :
ẻ ế Th ti p xúc
ữ ệ ể ọ ả ượ ẻ ẻ ặ ế ị ầ Đ đ c và ghi d li u lên th thì th ph i đ c đ t vào thi ố t b đ u cu i
ẻ ệ ế ể ẻ ạ ạ ọ ượ hay máy đ c th liên l c qua giao di n ti p xúc 8 đi m. Lo i th này đ c các
ể ử ụ ọ ự ổ ế ề ơ ổ ứ t ch c tài chính và các c quan truy n thông ch n l a đ s d ng ph bi n vì
ả ề ộ ả ư ể ề ẩ ậ các u đi m v giá c , v các chu n và đ b o m t.
ẻ ế
ộ ế ữ ệ ệ ẻ ẻ ầ ả ậ ọ Vi c đ c/ghi d li u th không c n ph i có m t ti p xúc v t lý. Th có
ể ượ ặ ụ ẻ ọ ẻ ề th đ c đ t cách máy đ c th vài ch c centimet. ế Th không ti p xúc truy n d ữ
ệ ớ ế ị ẻ ấ ậ ườ ộ ử ủ ố li u t i thi t b ch p nh n th thông qua tr ng đi n t ệ ừ T c đ x lý c a th ẻ
ẻ ế ế ẻ ế ậ ơ ớ không ti p xúc là cao h n so v i các th ti p xúc. Vì v y th không ti p xúc
ườ ượ ứ ụ ạ ả ử ơ ầ ữ ư th ng đ c ng d ng t ệ ố i nh ng n i c n ph i x lý nhanh nh các h th ng
ả ươ ệ ẻ ế quá c nh, trên các ph ắ ộ ng ti n giao thông công c ng. Th không ti p xúc đ t
ư ạ ẻ ế ơ h n nh ng l ằ i không an toàn b ng th ti p xúc.
ẻ ưỡ
ng tính
ế ợ ẻ ế ủ ể ẻ ế ặ ữ ệ K t h p các đ c đi m c a th ti p xúc và th không ti p xúc. D li u
ẻ ưỡ ề ế ế ặ ặ ằ ượ đ c truy n ho c b ng cách ti p xúc, ho c không ti p xúc. Th l ắ ng tính đ t
ề ạ ớ ơ ấ h n r t nhi u so v i 2 lo i trên.
ụ ẻ
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ứ ụ ẻ ạ ượ ở ộ ề ủ Ph m vi ng d ng c a th thông minh đã đ c m r ng ra nhi u ngành
ễ ồ ươ ậ bao g m tài chính, vi n thông, các ch ủ ả ng trình chính ph , b o m t thông tin,
ệ ố ậ ậ ậ ẻ ẻ ị ụ ả b o m t truy c p v t lý, giao thông, h th ng bán l (trong th d ch v khách
ủ ẻ ế ợ hàng Gold Card c a VN Airlines), th y t và phúc l i xã h i ộ ở ộ ố ướ m t s n c phát
tri n.ể
ụ ề ẻ ộ ố
ẻ ả ướ ộ ể ị c dùng đ thanh toán các giao d ch có giá tr ị
ể ử ụ ắ ạ ỏ ị ườ nh . Card g n vi m ch này có th s d ng trong giao d ch thông th ặ ng ho c
ẽ ượ ự ế ị ừ giao d ch tr c tuy n. Khi thanh toán chi phí mua hàng s đ ị ề c tr vào giá tr ti n
ỉ ử ụ ẻ ẻ ượ ớ ữ ể ậ còn trên th . Th này ch s d ng đ ấ c v i nh ng đi m ch p nh n thanh toán có
ế ố ớ ặ ộ ọ ẻ ớ logo Visa Cash ho c b đ c th nh Visa cash k t n i v i máy tính.
ẻ ắ ứ ủ ử ộ ươ ng t ự
ể ử ụ ư ẻ ở ấ ứ ơ nh Visa cash. Th có th s d ng thanh toán b t c n i nào có bi u t ể ượ ng
ơ ữ ử ụ ề ừ ể ể ả ẻ Mondex. H n n a s d ng th Mondex có th chuy n ti n t tài kho n này sang
ề ủ ạ ề ể ư ẻ ả ả tài kho n khác và th này có th l u tài kho n ti n c a 5 lo i ti n khác nhau.
ượ
Ư ể và nh u đi m ể c đi m
(cid:0) ấ ấ ẻ ề ượ ớ ộ Th thông minh cung c p r t nhi u tính năng v t tr i so v i th ẻ
ư ư ề ậ ả ả ả ố ừ t ữ truy n th ng nh kh năng l u tr , kh năng b o m t an toàn thông
ữ ệ ư ỗ ợ ề ứ ụ ả ả tin, h tr nhi u ng d ng và đ m b o an toàn cho các d li u l u trên
ả ố ế ẻ ả ẻ ọ ổ th . Ngoài ra, n u b o qu n t ấ ề t th thông minh r t b n, có tu i th khá
ấ ế ể ượ ẻ ọ cao (các nhà cung c p cho bi t th có th đ c đ c và ghi l ạ ớ i t i 10.000
ướ ị ỏ ầ l n tr c khi b h ng).
(cid:0) ự ẻ ị ộ ệ Th thông minh cho phép th c hi n các giao d ch kinh doanh m t
ự ệ ẩ ạ ả ộ cách hi u qu theo m t cách chu n m c, linh ho t và an ninh mà trong đó
ườ ệ ả con ng i ít ph i can thi p vào.
(cid:0) ệ ẻ ể ệ ậ ự Th thông minh giúp chúng ta th c hi n vi c ki m tra và xác nh n
ư ậ ụ ẽ ả ẩ ặ ch t ch mà không ph i dùng thêm các công c khác nh m t kh u…
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ứ ư ấ ả khách hàng không ph i cung c p thông tin cá nhân nh các hình th c thanh
toán khác.
ượ
ể c đi m:
(cid:0) ợ ớ ớ ị ứ ạ Không thích h p v i giao d ch l n, ph c t p
(cid:0) ượ ư ỏ ủ ẻ ể ả ộ M t nh c đi m c a th thông minh là kh năng h h ng. Th ẻ
ễ ố ự ẻ ặ ớ nh a mà chip đ t trên nó là khá d o, d u n, và do đó chip càng l n thì
ễ ị ẻ ườ ượ ộ ỏ càng d b gãy. Th thông minh th ng đ c b trong ví, đây là m t môi
ườ ắ ệ ố ớ ệ ử tr ng khá kh c nghi t đ i v i chip đi n t .
ậ Nh n xét
ự ẻ ể ộ ị Châu Âu, khu v c đi tiên phong, công cu c chuy n d ch sang th thông
ễ ạ ượ ả ạ ẽ ủ minh đang di n ra m nh m , r i ro trong thanh toán đã đ ể c gi m thi u. T i khu
ự ậ ướ ự v c châu Á cũng là khu v c có t ỷ ệ l ẻ gian l n th cao, các n ự c trong khu v c
ẻ ể ổ ứ ổ đang trong quá trình chuy n đ i sang th thông minh. Các t ẻ ch c th qu c t ố ế
ẽ ệ ổ ừ ẻ ừ ư ể ạ ẩ nh Visa/MasterCard đang thúc đ y m nh m vi c chuy n đ i t th t sang th ẻ
ầ ạ SmartCard trên ph m vi toàn c u.
ộ ẻ ẻ ừ ệ Ở ệ Vi t Nam, toàn b th dùng trong thanh toán hi n nay là th t ệ . Hi n
ẻ ớ ả ậ ở ệ ể ẽ ư ự ượ t ng gian l n th m i x y ra Vi t Nam, nh ng d báo có th s tăng cao. Khi
ướ ự ẻ ể ậ ị các n c khác trong khu v c chuy n d ch sang th thông minh, gian l n th s ẻ ẽ
ướ ệ ẻ ừ ấ ồ d n sang các n c dùng công ngh th t . Xu t phát t ừ ự ế th c t đó, các ngân
ổ ứ ủ ệ ệ ẻ ậ ấ hàng, t ch c tài chính c a Vi t Nam đã nh n th y công ngh th thông minh là
ướ ấ ế ủ ệ ố ị ự ộ ươ xu h ng t t y u c a h th ng thanh toán, giao d ch t đ ng trong t ng lai.
SÉC ĐI N TỆ Ử
ệ ử ề ả ệ ử ủ ề ấ ả ấ Séc đi n t v b n ch t là phiên b n đi n t ố c a séc gi y truy n th ng
ư ứ ủ ượ ể ử ụ ư ộ ở ộ ụ nh ng các ch c năng c a nó đ c m r ng đ s d ng nh m t công c thanh
ươ ạ ự ế toán trong th ng m i tr c tuy n.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ệ ử ứ ươ ự ư ườ Séc đi n t ch a thông tin t ng t nh sec th ể ử ụ ng có th s d ng trong
ọ ườ ề ợ ỉ ươ ự ư ấ m i tr ng h p, có khung pháp lí đi u ch nh t ng t ề ơ ả nh sec gi y. V c b n
ệ ử ủ ậ ự ư ư ệ ố quy trình v n hành c a séc đi n t ấ cũng gi ng nh séc gi y nh ng th c hi n toàn
ươ ệ ử ệ ộ b thông qua ph ng ti n đi n t .
ườ ượ ườ ử ụ ụ ị Ng i bán đ c th ệ ấ ng s d ng trung gian cung c p d ch v thanh toán séc đi n
ử ụ ệ ử ủ ầ ử t ề và s d ng ph n m m thanh toán đi n t c a trung gian này.
ị ượ ự ệ ừ Giao d ch thanh toán đ c th c hi n thông qua trung tâm thanh toán bù tr liên
ngân hàng (ACH)
ệ ử ấ Các thông tin cung c p trên sec đi n t :
ả ủ ố ườ
i mua hàng
ự ể ệ ở ố ấ
9 kí t đ phân bi cu i t m sec t
ả ạ ệ Lo i tài kho n ngân hàng: cá nhân, doanh nghi p
ả ủ Tên ch tài kho n
ố ề
ử ụ ệ ử
ươ
Ph ng pháp Print and Pay
ể ử ụ ươ ứ ề ầ ộ Đ s d ng ph ả ng th c này khách hàng ph i mua m t ph n m m cho
ủ ể ể ề ậ ấ ế phép mình in t m Séc ra và chuy n đ n ngân hàng c a mình đ nh n ti n.
ử ự ư ế ố ườ Quá trình x lí Séc tr c tuy n cũng gi ng nh Séc thông th ng, khi phát
ượ ả ượ ể sinh thanh toán sec đ c chuy n đên ngân hàng à ph i đ ứ c ngân hàng ch ng
ị ử ụ ệ ả ậ ớ nh n thì sec đó m i có giá tr . S d ng ti n ích này giúp khách hàng gi m đ ượ c
ề ị nhi u chi phí giao d ch.
Trung tâm giao d chị
ư ệ ụ ố ươ ườ ử ụ Gi ng nh vi c áp d ng ph ng pháp Print &Pay ng ả i s d ng sec ph i
ậ ấ ả ạ ử ữ ả nh p t t c các thông tin trên sec vào form t i c a hàng o. Nh ng thông tin đó
ử ự ề ế ế ẽ ượ s đ c mã hóa và chuy n tr c ti p đên ngân hàng x lí trong vòng 48 ti ng. Sau
ộ ố ề ẽ ượ ủ ị ể ừ ủ ườ đó, toàn b s ti n c a giao d ch s đ c chuy n t ả tài kho n c a ng i mua
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ủ ả ườ ự ế ộ sang tài kho n c a ng i bán. Kèm theo đó là m t “báo có” tr c tuy n vào tài
ườ ợ ượ ử ằ ườ ả kho n ng ộ i bán và m t “báo n ” đ c g i b ng email cho ng i mua.
ươ ấ ế ơ ươ Ph ng pháp này t t y u nhanh h n ph ng pháp Print & Pay vì t ấ ả t c
ầ ế ủ ẽ ượ ậ ậ ự thông tin c n thi t c a khách hàng s đ ế c c p nh t tr c ti p treenmangj ngay
ượ ữ ự ệ ượ ả ị khi giao d ch đang đ ấ c th c hi n và nh ng t m sec đó luôn luôn đ ả c b o đ m
có giá tr .ị
ụ ề ệ ử ủ
c a Authorize.net
ườ ậ ượ ấ ượ ự ừ ườ
i bán nh n đ c t m séc đã đ c xác th c t ng ầ i mua và yêu c u
ủ ườ ề ngân hàng c a ng i mua thanh toán ti n mua hàng.
ườ ủ ự ệ ế ề ề ị
i bán truy n thông tin v giao d ch đ n máy ch th c hi n thanh toán
ế ị ư ể ị ủ c a Authorize. Net. Authorize ki m tra giao d ch sau đó đ a ra quy t đ nh
ấ ậ ị ừ ố t ch i hay ch p nh n giao d ch
ể ế ấ ậ ị ị ế 3 N u ch p nh n giao d ch Authorize.net chuy n thông tin giao d ch đ n
ủ ngân hàng c a mình
ủ ể ế ị ủ 4 Ngân hàng c a Authorize.net chuy n thông tin giao d ch đ n ngân hàng c a
ườ ng i mua
ủ ườ ề
ủ i mua thanh toán ti n hàng cho ngân hàng c a
ừ ự ộ Authorize.net thông qua trung tâm thanh toán bù tr t đ ng
ủ ự ử ủ ế ệ
ủ toán c a Authorize.net
ả ủ ủ ự ệ ệ ề ể ườ
i bán
Ư ể ượ
ể c đi m
Ư ể
u đi m
ả ủ ề
ế ộ t l thông tin v tài kho n c a mình cho
ị các cá nhân khác trong quá trình giao d ch.
ả ấ ế ề
ị t v các giao d ch thanh toán.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ườ ứ ề ấ ơ
i bán đây là hình th c thanh toán có chi phí th p h n nhi u
ụ ớ ẻ so v i th tín d ng
ệ ử ệ ợ ơ ề ớ
nhanh và ti n l i h n nhi u so v i thanh toán
ươ ử ề ấ ạ ố ờ ấ ằ b ng séc gi y trong th ng m i truy n th ng, không m t th i gian x lí
gi y t ấ ờ .
ượ
ể c đi m
ươ ứ ạ ử ụ Khi s d ng ph ng pháp thanh toán Print & Pay khá ph c t p sau khi giao
ế ượ ự ự ệ ườ ử ả ỏ ị d ch tr c tuy n đ c th c hi n, ng ạ i mua ph i ra kh i m ng và g i sec qua th ư
ườ ế đ n cho ng i bán.
ậ
ệ ử ượ ự ễ ệ ợ ớ Séc đi n t đ ừ ậ c coi là phù h p v i th c ti n kinh koanh hi n nay, v a t n
ượ ự ủ ừ ử ể ả ụ d ng đ ứ ạ c năng l c c a các ngân hàng, v a gi m thi u quy trình x lí ph c t p.
ệ ả ệ ử ệ ớ ể ử ụ ọ ậ V i công ngh b o m t cao hi n nay séc đi n t có th s d ng cho m i doanh
ả ạ ệ ệ ừ ồ nghi p có tài kho n t ỏ i ngân hàng bao g m các doanh nghi p v a và nh .
Ệ Ố Ơ Ấ
CÁC H TH NG XU T TRÌNH VÀ THANH TOÁN HÓA Đ N
(EIPP)
ớ ủ ứ ự ế ệ ơ Là hình th c m i c a h thông thanh toán hóa đ n tr c tuy n hàng tháng. H ệ
ử ụ ố ươ ệ ử ể ể ệ th ng này cho phép khách hàng s d ng các ph ng ti n đi n t đ ki m tra hóa
ệ ử ừ ể ả ả ơ đ n và thanh toán chúng thông qua chuy n kho n đi n t t các tài kho n ngân
ụ ẻ ả hàng hay tài kho n th tín d ng.
ệ ủ ụ ề ơ ề
ụ ả ơ ị D ch v này giúp khách hàng thanh toán hóa đ n hàng tháng qua tài kho n ngân
ệ ử ặ ụ ẻ ể hàng ho c qua ví đi n t VnMart , th tín d ng, có th thanh toán cho 200 chi
ệ ự ố nhánh đi n l c trên toàn qu c.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ự ụ ọ ị
L a ch n d ch v :
ề ầ ế ề ị Đi n thông tin c n thi ụ ầ t v d ch v c n thanh toán
ự ọ ươ ứ
L a ch n ph ng th c thanh toán:
ệ ử Qua ví đi n t VnMart
ố ế ẻ ả ẻ Qua tài kho n ngân hàng, th thanh toán qu c t , th ATM
ậ
ậ Xác nh n thông tin
ể ậ ậ Thanh toán qua VnMart: Nh p mã OTP đ xác nh n
ạ ả Thanh toán qua tài kho n ngân hàng: thanh toán t i trang ngân hàng online
ậ ượ ề ị
Giao nh n hàng hóa: Thông tin thanh toán đ c thông báo v d ch
ủ ụ ặ v ho c email c a khách hàng
Ư ể
u đi m
ệ ử ủ ứ ầ ơ
c a khách hàng trên internet.
ề ặ ử ệ ắ V m t kinh t ế ế ti t ki m chi phí, rút ng n quá trình x lý thanh toán, ti ế t
ủ ệ ể ẩ ờ ố ộ ố ki m th i gian, đ y nhanh t c đ chu chuy n v n kinh doanh c a doanh
nghi p.ệ
ứ ạ ề ơ ộ ể ế ả
ả i nhi u c h i đ xúc ti n qu ng cáo s n
ạ ộ ệ ả ẩ ph m, thu hút khách hàng và nâng cao hi u qu ho t đ ng kinh doanh trên
internet
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ƯƠ CH NG 3 :
Ự Ạ ƯỚ Ề Ệ Ử Ụ TH C TR NG VÀ XU H Ứ NG V VI C S D NG CÁC HÌNH TH C
Ạ Ệ THANH TOÁN T I VI T NAM
Ả Ạ ƯỢ Ữ Ế
C
ệ ở ệ ề ặ ệ ể ữ ể ầ Hi n nay, Vi t Nam nh ng yêu c u v m t công ngh đ phát tri n các
ự ệ ề ế ạ ở ể ẽ ủ ế kênh thanh toán tr c tuy n không còn nhi u tr ng i. Vi c phát tri n s ch y u
ự ự ề ở ộ ệ ắ ộ ồ ậ t p trung vào vi c m r ng “c ng đ ng th c s ” v mua s m trên Internet cũng
ư ự ợ ữ ợ ơ ấ nh s h p tác và tích h p sâu h n gi a các bên Ngân hàng, ổ Nhà cung c p, C ng
ủ ự ầ ủ ộ thanh toán. Trong đó, vai trò và s ch đ ng c a các ngân hàng góp ph n quan
ể ấ ọ ự tr ng nh t vào s phát tri n này.
ể ừ ế ươ ạ ướ K t năm 1999 đ n nay, các ngân hàng th ng m i trong n ụ c đã liên t c
ể ớ ụ ể ệ ẩ ẩ ả ị ị tri n khai, gi ệ i thi u các s n ph m, d ch v thanh toán đ chu n b cho vi c
ụ ệ ở ử ị ườ ấ ị ị ạ c nh tranh d ch v khi Vi ậ t Nam ch p nh n m c a th tr ụ ng d ch v tài chính
ế theo cam k t qu c t ố ế .
ệ ố ộ ươ ệ ử ệ ữ M t tín hi u t t cho nghành th ạ ng m i đi n t Vi t Nam và nh ng Doanh
ệ ử ể ế ệ ậ ụ Nghi p đang áp d ng thanh toán đi n t đ ti p c n khách hàng khi hãng nghiên
ị ườ ự ự ế ệ ứ c u th tr ng IDC d đoán năm 2015 thanh toán tr c tuy n Vi ứ ạ t Nam đ t m c 2
ủ ệ ả ộ ổ ố ỷ t USD Cũng theo m t kh o sát c a hãng này, hi n đã có 58% trong t ng s 30
ệ ườ ệ ờ ị tri u ng i dùng Internet Vi t Nam giao d ch mua hàng nh thông tin trên
Internet.
ủ ố ộ ươ ớ Th ng kê c a B Công Th ấ ng cũng cho th y, năm 2008 có t i 88% doanh
ệ ằ ơ ươ ệ ử ệ ậ nghi p VN cho phép nh n đ n hàng b ng các ph ng ti n đi n t , 45% doanh
ờ ươ ệ ệ nghi p có website và 35% doanh nghi p có doanh thu trên 15% nh th ạ ng m i
ệ ử ầ ứ ữ ấ ố ế ự ươ đi n t . Nh ng con s này cho th y nhu c u b c thi t trong lĩnh v c th ạ ng m i
ệ ử ủ ệ ệ ế ệ ặ đi n t c a các doanh nghi p Vi t Nam. Đã đ n lúc các doanh nghi p, đ c bi ệ t
ệ ử ừ ứ ệ ợ ỏ là các doanh nghi p v a và nh nên tích h p ch c năng thanh toán đi n t vào
ủ website c a mình.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ươ ể ủ ớ ự ụ ệ ị Các ph ng ti n và d ch v thanh toán đi kèm v i s phát tri n c a công
ệ ệ ướ ể ạ ờ ngh thông tin hi n đang có xu h ng phát tri n m nh trong th i gian qua. Tr ướ c
ự ẻ ẻ ệ ở ộ ế h t là lĩnh v c th ngân hàng. Th ngân hàng hi n đang tr thành m t ph ươ ng
ệ ượ ư ố ộ ộ ưở ti n thanh toán ngày càng đ c a chu g và có t c đ tăng tr ng cao. Thêm vào
ự ầ ư ế ề ấ ượ ủ ề ẽ ể đó, s đ u t và cam k t v ch t l ự ng c a nhi u ngân hàng s là đi m d a
ố ượ ậ ử ụ ố ư đáng tin c y cho các đ i t ng khách hàng s d ng thanh toán online. T i u hóa
ộ ể ậ ưở ế ẻ ấ ớ ọ ị m i giao d ch v i chi c th ngân hàng và cú nh p chu t đ t n h ộ ố ng cu c s ng
ệ ợ ả ộ ả ấ ơ m t cách đ n gi n, ti n l i và tho i mái nh t.
ạ ệ ượ ẻ ớ ứ ẻ ệ ạ T i Vi t Nam, l ng th phát hành đ t m c trên 16 tri u th , v i 41 t ổ
ứ ả ươ ệ ẻ ế ẻ ầ ch c phát hành và kho ng 175 th ng hi u th , trong đó h u h t là th ghi n ợ
ụ ế ẻ ế ơ chi m 98,16%, th tín d ng chi m 1,8%, trên 8.000 ATM và h n 27.000 thi ế ị t b
ầ ư ẻ ẻ ệ ấ ậ ớ ệ ch p nh n th (POS). Cùng v i vi c phát hành th đa ti n ích và đ u t thêm
ạ ẻ ậ ấ ơ ị ươ POS t i các đ n v ch p nh n thanh toán th , các Ngân hàng th ạ ng m i cũng
ậ ố ớ ộ ố ế ẻ ả ộ ắ ầ b t đ u quan tâm đ n đ an toàn, b o m t đ i v i th thanh toán. M t s Ngân
ươ ộ ả ẻ ạ ậ ạ hàng th ng m i đã phát hành các lo i th có đ b o m t, an toàn cao nh th ư ẻ
ệ ẩ ả ợ ạ ệ ợ ề chíp chu n EMV có kh năng tích h p đa ti n ích, mang l i nhi u ti n l i cho
ự ư ế ị ị khách hàng khi giao d ch. Các kênh giao d ch tr c tuy n nh thanh toán qua
ượ ươ ạ ầ ư internet, Mobile, SMS…cũng đ c các Ngân hàng th ng m i đ u t ể phát tri n
ố ượ ề ể ụ ụ đ ph c v nhi u đ i t ng khách hàng khác nhau.
ủ ế ệ ệ ệ ẫ ạ ị Xu th chung c a Vi ẩ t Nam hi n nay v n là đ y m nh vi c giao d ch,
ề ươ ị ớ ự ế ạ ằ ơ ự ạ thanh toán tr c tuy n nh m t o ra giá tr l n h n v th ng m i. Theo d báo,
ả ượ ổ ế ạ ự ị ệ ế đ n năm 2015 t ng s n l ng giao d ch hàng hóa tr c tuy n t i Vi t Nam ướ c
ỷ ỷ ị ượ ự ế ạ tính đ t 6 t USD, trong đó có 2 t USD giao d ch đ c thanh toán tr c tuy n.
ừ ướ ị V a qua Ngân hàng Nhà n ộ ố ơ c đã cho phép m t s đ n v không ph i t ả ổ
ứ ụ ượ ứ ụ ể ể ị ch c tín d ng đ c tri n khai thí đi m cung ng d ch v thanh toán Ví đi n t ệ ử .
ầ ủ ướ ệ ờ Theo yêu c u c a Ngân hàng nhà n ệ ử c, trong th i gian th nghi m, các Ví đi n
ả ượ ự ệ ệ ạ ặ ả ị ử ề t đ u ph i đ ề c đ nh danh và vi c n p, rút ti n m t ph i th c hi n qua các t ổ
ẽ ặ ướ ứ ụ ứ ụ ị ị ch c cung ng và d ch v thanh toán, và d ch v này s đ t d ặ i giám sát ch t
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ẽ ướ ướ ượ ứ ể ủ ch , có đánh giá c a Ngân hàng nhà n c tr c khi đ c tri n khai chính th c và
ở ộ ị ườ m r ng trên toàn th tr ng
ệ ượ ề ạ Vi t Nam đã đ ề c nhi u “đ i gia” v thanh toán đi n t ệ ử ế ớ ể ắ i đ m t th gi
ự ố ổ ớ t i, trong đó có PayPal. Ông Elias Ghanem, T ng Giám đ c PayPal khu v c Đông
ộ ế ẽ ỗ ợ ệ ệ Ấ Nam Á và n Đ , cho bi t hãng này s h tr các doanh nghi p Vi t Nam m ở
ạ ộ ị ườ ự ế ế ớ ệ ộ r ng ho t đ ng kinh doanh tr c tuy n ra th tr ng th gi ế i thông qua vi c ti p
ạ ộ ủ ệ ả ầ ớ ậ c n khách hàng toàn c u v i 250 tri u tài kho n đang ho t đ ng c a hãng này.
ẽ ớ ệ ệ ế ặ ợ ổ ử ộ PayPal hi n đang k t h p ch t ch v i c ng thanh toán đi n t ị n i đ a
ượ ạ ộ ể ế ư ự ậ NgânL ế ẩ ng.vn đ ti p c n cũng nh thúc đ y ho t đ ng kinh doanh tr c tuy n
ệ ệ ủ c a các doanh nghi p Vi t Nam.
Ộ Ố Ạ Ế
ị ườ ứ ươ ệ ử ệ ạ ẫ ấ Th nh t: Th tr ng th ng m i đi n t Vi ế t Nam v n còn thi u
ộ ồ ả ở ươ ủ Theo kh o sát c a S Công Th ng TP HCM trên 9.000 Doanh đ ng b :
ư ệ ệ ấ ộ ỉ ượ Nghi p và 2.000 h dân c cho th y: ch có 32% Doanh Nghi p đ ả c kh o sát
ấ ậ ậ ầ ớ ố ử ụ s d ng website riêng v i 48% trong s đó có t n su t c p nh t thông tin hàng
ớ ậ ậ Ở ả ầ ự ộ ư ngày 20% hàng tu n và 32% thi tho ng m i c p nh t. khu v c h dân c có
ỷ ệ ế ố ụ ế ớ t i 95% t ư ệ k t n i Internet cho m c đích tìm ki m thông tin, 84% là th đi n l
ụ ả ự ể ế ọ ơ ỉ ử t , 79% cho m c đích gi i trí, 51% đ ch i game, 33% h c tr c tuy n. Ch có
ử ụ ụ ắ 11% s d ng Intenet cho m c đích mua s m.
ể ồ ử ụ ụ ạ ộ ư Bi u đ 3.1: M c đích s d ng Internet t i h dân c
ứ ề Th hai, v phía ngân hàng:
ạ ộ ủ ươ ư ượ ạ ộ Ho t đ ng thanh toán c a ngân hàng th ng m i ch a đ c xã h i hóa. Các
ủ ệ ệ ở ạ ẵ ti n nghi trong thanh toán c a NHTM hi n nay đã trong tr ng thái s n sàng
ư ư ư ấ ế ư ư ượ ổ ậ ề cung c p, nh ng dân c ch a bi t, ch a quen, ch a đ c ph c p. Ti m năng
ư ấ ớ ư ượ ư ỗ ệ ả ố v n nhàn r i trong dân c r t l n, nh ng ch a đ c khai thác có hi u qu .
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ề ố ượ ụ ẻ ự ớ ị ự ư D ch v th ngân hàng m i có s gia tăng v s l ể ng, ch a có s chuy n
ự ự ề ấ ượ ế ầ ớ ủ ệ ị bi n th c s v ch t l ng; hi n nay ph n l n các giao d ch c a khách hàng qua
ệ ử ụ ể ể ề ặ ả ặ ẫ ị ATM v n là giao d ch rút ti n m t, vi c s d ng đ chuy n kho n ho c thanh
ổ ế ư toán còn ch a ph bi n.
ệ ố ẻ ừ ệ ộ ộ ấ ậ ề ả ấ Hi n nay, h th ng th t đã b c l nhi u b t c p, nh t là kh năng gi ả ạ m o,
ể ủ ế ẻ ả ậ ạ ả gian l n cao và h n ch kh năng phát tri n c a chính b n thân th thanh toán.
ề ẻ ẩ ạ ệ ư ượ ể ị Tiêu chu n chung v th ngân hàng t i Vi t Nam ch a đ c quy đ nh đ các
ổ ứ ẻ ề ệ ạ ngân hàng và các t ệ ch c phát hành th tuân theo, qua đó t o đi u ki n cho vi c
ể ủ ề ỗ ỹ ậ ả ợ tích h p, gi m thi u r i ro v l i k thu t.
ặ ầ ờ ươ ấ ỗ ự ạ M c dù trong th i gian g n đây các Ngân hàng th ng m i đã r t n l c trong
ộ ộ ủ ệ ố ư ệ ệ ạ ỉ ữ vi c hi n đ i hóa h th ng thanh toán n i b c a mình, nh ng đó ch là nh ng
ệ ậ ớ ế ự ư ệ ố h th ng thanh toán bi ệ t l p. Các ti n ích m i, thi ề t th c (nh thanh toán ti n
ướ ư ượ ệ ự ế ể ệ đi n, n ạ c, đi n tho i…) ch a đ ạ c tri n khai m nh trên th c t .
ứ ề ẫ ấ ự :v n còn tâm lý b t an khi thanh toán tr c Th ba, v phía khách hàng
ế ưở ấ ượ ụ ị tuy n, không tin t ng vào ch t l ng hàng hóa d ch v thông qua Internet. Thói
ử ụ ề ặ ở ổ ế ạ ố ị quen s d ng ti n m t còn ở ữ tình tr ng ph bi n, khi giao d ch mu n s h u
ố ề ầ ắ ộ ị ố ặ ngay, c m ch c trong tay s ti n thanh toán Trình đ dân trí còn b chi ph i n ng
ỏ ố ệ ả ấ ộ ị ề ở ề n b i n n văn hóa nông nghi p, s n xu t nh , t c đ đô th hóa nông thôn còn
ấ ả ậ ả ưở ế ệ ể ớ ươ ệ ch m. T t c đang nh h ng l n đ n vi c phát tri n các ph ng ti n thanh
ạ ệ toán hi n đ i.
ư ử ụ ể ồ ứ ế Bi u đ 3.2: Lí do khi n khách hàng ch a s d ng các hình th c thanh toán
đi n tệ ử
ố ế ậ ệ ộ ế ộ Trong xu th h i nh p qu c t ệ ứ ngày càng sâu r ng hi n nay, vi c ng
ở ộ ự ụ ệ ệ ể ọ ị ụ d ng thành t u khoa h c công ngh vào vi c m r ng và phát tri n d ch v thanh
ầ ấ ế Ứ ạ ẽ ụ ệ ệ toán là nhu c u t t y u. ng d ng công ngh thanh toán hi n đ i s giúp các
ươ ị ườ ạ ủ ả ạ Ngân hàng th ở ộ ng m i m r ng th tr ả ng, qu n lí r i ro, đa d ng hóa các s n
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ắ ượ ụ ẩ ắ ị ơ ộ ế ề ậ ớ ph m, d ch v , qua đó n m b t đ ớ c thêm nhi u c h i m i và ti p c n v i
ố ượ ề ẽ ượ ạ ề ệ ồ ờ nhi u đ i t ng khách hàng. Đ ng th i, khách hàng s đ ế c t o đi u ki n ti p
ề ớ ượ ự ề ả ụ ệ ẩ ọ ị ậ c n v i nhi u ngân hàng và đ c l a ch n nhi u s n ph m d ch v ti n ích, an
ấ ượ Ứ ụ ệ ớ ợ toàn có ch t l ệ ng cao v i chi phí h p lí. ng d ng công ngh thanh toán hi n
ướ ế ớ ủ ề ạ đ i đã và đang là xu h ng chung c a nhi u ngân hàng trên th gi i vá các Ngân
ươ ạ ạ ệ hàng th ng m i t i Vi t Nam.
Ộ Ố Ả Ụ Ằ Ạ Ế
M T S GI Ắ I PHÁP NH M KH C PH C H N CH
ệ ố ệ
ủ ầ ề ệ ả ươ ệ ạ ệ ố Chính ph c n hoàn thi n h th ng văn b n pháp lý v Th ử ng M i Đi n T .
ư ủ ứ ẳ ạ ụ ề ị Ch ng h n nh giá tr pháp lý c a ch ng t ừ ệ ử đi n t , danh m c ngành ngh kinh
ự ả ế doanh, qu n lý trong lĩnh v c thu .
ổ ế ệ ử ứ ế ề
Tuyên truy n và ph bi n ki n th c thanh toán đi n t
ố ả ưở ớ ử ụ ươ ứ Trong các nhân t nh h ng t i s d ng ph ng th c thanh toán đi n t ệ ử
ủ ườ ố ưở thì thói quen c a ng i dân là nhân t ứ ả có m c nh h ề ng cao, nên có nhi u
ươ ứ ề ổ ế ứ ứ ế ề ằ ch ng trình tuyên truy n nh m ph bi n ki n th c v các hình th c th c thanh
ệ ố ự ự ế ướ ế ả toán này. Xây d ng h th ng và quy trình bán hàng tr c tuy n tr c h t ph i xây
ượ ủ ườ ế ự d ng đ c lòng tin và thói quen c a ng i tiêu dùng liên quan đ n các khâu thanh
ứ ự ụ ế ề ờ ơ ị toán tr c tuy n, th i gian đáp ng đ n hàng, d ch v sau bán hàng và đi u quan
ấ ượ ọ ụ ả ế ị ấ tr ng nh t là ch t l ng hàng hóa d ch v ph i đúng cam k t.
ệ ử ứ ể
ư ề ớ Ở ệ Vi ứ t Nam cũng đã có nhi u hình th c thanh toán m i nh thanh toán
ệ ạ ạ ộ ạ ằ b ng máy ATM, thanh toán qua m ng di n tho i di đ ng, thanh toán qua m ng
ệ ử ư ư ượ ử ụ ộ Internet, thanh toán qua ví đi n t …nh ng chúng ch a đ c s d ng m t cách
ộ ố ỉ ớ ử ệ ấ ạ ộ r ng rãi, ch m i trong giai đo n th nghi m và cung c p cho m t s ít khách
ữ ệ ẩ ạ ằ ộ ề hàng. M t trong nh ng bi n pháp nh m đ y m nh thanh toán không dùng ti n
ể ệ ạ ặ ứ m t là phát tri n các hình th c thanh toán hi n đ i này.
ở ế ả
Khuy n khích m tài kho n ngân hàng
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ử ụ ứ ễ Ngân hàng nên mi n phí cho khách hàng khi s d ng hình th c thanh toán
ạ ầ ặ ờ ỏ ị ữ này trong th i gian đ u ho c trong nh ng món có giá tr nh . Bên c nh đó còn
ọ ộ ứ ể ề ể ấ ấ ộ cho h m t m c lãi su t th p. Đây là m t cách đ chuy n ti n đ ượ ử ụ c s d ng
ề ơ ạ ể ấ ố ề nhi u h n trong dân chúng, mà ngân hàng l ả ử i có th l y s ti n trên tài kho n g i
ấ ớ ơ ủ c a khách hàng cho vay v i lãi su t cao h n.
ạ ẩ ả
ỗ ợ i pháp h tr
ườ ố ế ể ậ ợ ỹ Tăng c ng h p tác qu c t đ nh n đ ượ ự ỗ ợ ư ấ c s h tr , t ố ợ ậ v n k thu t; ph i h p
ữ ể ệ ộ ơ ả gi a các c quan b , ngành trong vi c tri n khai các gi ấ i pháp, nâng cao ch t
ự ể ấ ộ ộ ượ l ố ng cán b , nh t là cán b tham gia xây d ng chính sách; ki m tra, giám sát đ i
ạ ộ ề ế ớ v i các ho t đ ng thanh toán trong n n kinh t …
ườ ố ớ ả 3.3.6. Đ i v i b n thân ng i tiêu dùng
ạ ộ ự ể ế ể ạ ầ Đ ho t đ ng mua bán tr c tuy n phát tri n m nh và góp ph n hình thành môi
ườ ệ ả ạ ắ ườ ể ầ tr ng mua s m hi n đ i thì b n thân ng i tiêu dùng c n tìm hi u thông tin,
ử ệ ệ ạ ạ ạ ờ ồ ắ quy trình mua hàng qua m ng đ ng th i nên m nh d n th nghi m vi c mua s m
ộ ươ ể ạ ử ệ ạ thông qua m t vài website Th ng M i Đi n T uy tín đ t o thói quen và kinh
ự ệ ề ế ả ắ ọ ị ữ nghi m mua s m tr c tuy n. Và đi u quan tr ng là ph i trang b cho mình nh ng
ử ụ ơ ả ứ ụ ế ệ ậ ả ị ki n th c c b n trong vi c s d ng d ch v Internet, b o m t thông tin cá
ị ợ ụ ừ ả ạ ể nhân… đ tránh b l i d ng l a đ o qua m ng.
ƯỚ Ể Ủ Ứ
NG PHÁT TRI N C A HÌNH TH C THANH TOÁN
ƯƠ Ệ Ử Ạ TRONG TH NG M I ĐI N T
ế ớ i
ủ ả ư ấ ế ượ ề Theo kh o sát c a Edgar Dunn, công ty t v n chi n l c chuyên v lĩnh
ụ ệ ạ ộ ị ượ ự v c thanh toán và d ch v tài chính thì đi n tho i di đ ng cũng đ c đánh giá là
ấ ạ ể ế ớ ố kênh thanh toán phát tri n nh t t i các qu c gia trên th gi i trong vòng 5 năm
ử ụ ế ạ ằ ớ ử ụ t ệ i.S d ng kênh thanh toán b ng đi n tho i chi m 92%, s d ng Online/
ạ ể Internet là 89% và thanh toán t i đi m bán hàng là 52%.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ả ướ ấ ạ ể ể ồ Bi u đ 4.2: Kh o sát xu h ng 3 kênh thanh toán phát tri n nh t t i các
ế ớ ố ướ qu c gia trên th gi i trong vòng 5 năm t ồ ớ Ngu n: Xu h i. ầ ng toàn c u
ệ ố trong h th ng thanh toán Edgar Dunn, tháng 12/ 2011
ế ế ổ ố ườ ử ụ Tính đ n h t năm 2011, t ng s ng i s d ng Mobile Banking đã v ượ t
ự ế ệ ệ ệ ườ 300 tri u, d ki n tăng lên 530 tri u vào năm 2013 và 900 tri u ng i vào năm
2016.
ậ Nh n xét:
ể ủ ự ụ ặ ố ộ S phát tri n c a các dòng smartphone và m i ph thu c ngày càng ch t ch ẽ
ườ ử ụ ế ệ ạ ớ ộ ộ ướ ủ c a ng ạ i s d ng v i chi c đi n tho i di đ ng đã t o nên m t xu h ng phát
ệ ử ụ ể ớ ị ầ tri n m i cho d ch v ngân hàng đi n t trên toàn c u, đó chính là Mobile
ườ ử ụ ệ ợ ế ơ banking. Ng i s d ng ngày càng quan tâm đ n tính ti n l ả i, đ n gi n và an
ủ ị ố ứ ụ ụ ư toàn c a d ch v ngân hàng cũng nh mong mu n ng d ng ngân hàng đi n t ệ ử
ể ự ệ ể ệ ể ạ ộ ị ị ủ luôn hi n th trên đi n tho i di đ ng c a mình đ có th th c hi n các d ch v ụ
ề ể ả ậ ơ ố chuy n ti n, thanh toán th t nhanh chóng, đ n gi n. Và trong s các công ngh ệ
ế ớ ổ ế ệ ệ ấ trên th gi i, Mobile Application hi n là công ngh ph bi n nh t và là xu th ế
ủ ạ ượ ự ư ể ở ượ ộ ch đ o đ ọ c các ngân hàng l a ch n b i các u đi m v t tr i.
ể ứ ng phát tri n các hình th c thanh toán
ệ ướ ơ ộ 3.4.2. C h i và xu h ạ t th t Nam
ươ ng m i đi n t ộ i Vi ề ố ườ ử ụ ế ệ ử ạ Theo B Thông tin và Truy n thông: s ng i s d ng Internet chi m t ớ i
ố ươ ươ ớ ơ ệ ườ ườ 25% dân s t ng đ ng v i h n 20 tri u ng i, trong đó 85% ng i dùng
ạ ệ ạ ộ Internet tham gia vào các ho t đ ng mua bán trên m ng. Vi t Nam là th tr ị ườ ng
ệ ử ể ứ ụ ụ ề ả ợ ti m năng đ ng d ng các công c thanh toán đi n t và kh năng tích h p các
ứ ụ ươ ệ ử ệ ng d ng công ngh thông tin trong th ạ ng m i đi n t ...
ẻ
ư ệ ạ M ng researchandmarkets.com ngày 26.6 đ a tin: Ngành công nghi p th ẻ
ạ ệ ị ườ ề ướ thanh toán t i Vi t Nam năm 2013 v quy mô th tr ng, xu h ng, chi n l ế ượ c,
ị ườ ấ ẩ ạ ẻ ạ ệ ả s n ph m và c nh tranh cho th y th tr ng th thanh toán t i Vi t Nam đang
ứ ưở ế ự ch ng ki n s tăng tr ẽ ạ ng m nh m .
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ứ ẻ ộ ố ưở ụ ấ ụ Hình th c th tín d ng có t c đ tăng tr ng cao nh t trong danh m c th ẻ
ưở ạ ộ ớ ố v i t c đ tăng tr ệ ng doanh thu bình quân là 56,29% trong giai đo n phê duy t,
ừ ẻ ẻ ệ tăng t 228,7 nghìn th năm 2008 lên 1,4 tri u th trong năm 2012. Trong giai
ự ế ẽ ượ ự ụ ẻ ạ ạ ộ đo n d báo, lo i hình th tín d ng d ki n s đ ớ ố c đăng ký v i t c đ tăng
ưở ừ ẻ ệ tr ng doanh thu bình quân là 23,16%, tăng t 1,9 tri u th trong năm 2013 lên 4,4
ợ ữ ứ ứ ẻ ẻ ệ tri u th trong năm 2017. Trong năm 2012, hình th c th ghi n gi ầ ị m c th ph n
ẻ ượ ạ ấ ố ư cao nh t 95,7% trong s các lo i th đ ứ ế c phép l u thông, ti p theo là hình th c
ẻ ả ướ ụ ứ ẻ ớ ị ế ầ ầ th tín d ng v i th ph n 2,8%. Hình th c th tr tr ấ ị c chi m th ph n th p
ấ nh t 1,5% trong năm 2012.
ự ẻ ệ ạ ượ ự Trong giai đo n d báo, ngành công nghi p th thanh toán đ c d báo s ẽ
ưở ớ ố ộ ưở ớ tăng tr ng v i t c đ tăng tr ng doanh thu bình quân là 10,79% so v i 57,3
ụ ẻ ệ ẻ ệ ẻ ạ tri u th năm 2013 lên 86,4 tri u th trong năm 2017. Lo i hình th tín d ng d ự
ế ẽ ượ ớ ố ộ ưở ki n s đ c đăng ký v i t c đ tăng tr ng doanh thu bình quân là 23,16%, tăng
ệ ẻ ệ ẻ ừ t 1,9 tri u th trong năm 2013 lên 4,4 tri u th trong năm 2017.
ộ ệ ạ
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ể ồ ố ượ ể Bi u đ 3.3: S l ng ngân hàng tri n khai Mobile Banking
ụ ờ ị ạ ệ ươ ứ ồ ( Ngu n: TheBusiness.vn ) t Nam, th i gian qua, các d ch v , ph T i Vi ng th c thanh toán không
ề ặ ượ ế ụ ệ ể ạ ạ ạ dùng ti n m t đã đ c phát tri n m nh và đa d ng. Bên c nh vi c ti p t c hoàn
ệ ể ươ ứ ề ố thi n và phát tri n các ph ng th c truy n th ng, Mobile Banking, Internet
ở ươ ổ ế ệ Banking… đã và đang tr thành ph ố ng ti n và kênh thanh toán ph bi n, có t c
ể ượ ươ ạ ọ ộ đ phát tri n nhanh chóng, do đ c các ngân hàng th ng m i chú tr ng phát
ụ ụ ể ẻ ủ ư ự ầ tri n ph c v nhu c u thanh toán bán l ư c a khu v c dân c , cũng nh các doanh
ụ ươ ệ ị ệ ử ứ nghi p cung ng d ch v th ạ ng m i đi n t .
ệ ơ ộ ể ề Vi t Nam đang có nhi u c h i phát tri n Mobile Banking khi 90% ngân
ườ ệ hàng có Internet Banking, 21% ng i dân Vi ạ t Nam dùng smartphone. Bên c nh
ả ậ ướ ề ề ặ ậ ị đó, các lu t, văn b n d i lu t quy đ nh v thanh toán không dùng ti n m t đang
ẩ ộ tác đ ng, thúc đ y Mobile Banking.
ủ ươ ế ạ Theo báo cáo c a các ngân hàng th ng m i, tính đ n tháng 7/2012, có 26
ươ ớ ố ượ ứ ạ ị ngân hàng th ụ ng m i cung ng d ch v SMS Banking v i s l ng khách hàng
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ụ ự ệ ệ ệ ị ị ử ụ s d ng d ch v trên 4,1 tri u khách hàng, th c hi n trên 2,2 tri u giao d ch; có 19
ươ ụ ứ ệ ạ ớ ị ngân hàng th ng m i cung ng d ch v Mobile Banking v i trên 2,9 tri u khách
ự ệ ệ ị hàng, th c hi n trên 11,9 tri u giao d ch.
ố ượ ườ ừ ổ Ở ệ Vi t Nam, s l ng ng i dùng Smartphone đã tăng t 16% (trong t ng s ố
ạ ượ ử ụ ệ ạ đi n tho i đ c s d ng) năm 2011 lên 21% năm 2012. Lo i máy Smartphone
ệ ộ ưở ớ ượ ư đ c đ a Vi ấ ố t Nam đánh d u t c đ tăng tr ng so v i năm ngoái là 83% trong
ử ̣ ̣ ̣ ậ năm 2012.Vì v y trong 5 năm t ́ ơ i, xu h ́ ươ ng s dung dich vu Mobile Banking va ̀
̃ ́ ́ ̀ ́ ̉ ̣ ̣ ́ Internet Banking se chiêm chu yêu trong cac giao dich tai ngân hang, trong khi đo
̃ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ̉ viêc giao dich qua ATM hay tai chinhanh se giam đi đang kê.
ụ ể ả ị Tuy nhiên, theo kh o sát các ngân hàng đã tri n khai d ch v mobile banking
ị ườ ệ ầ ớ ệ ể trên th tr ng Vi t Nam hi n nay ph n l n các ngân hàng tri n khai theo h ướ ng
ư ớ Mobile Application, trong đó có các ngân hàng l n nh VCB, ACB, Sacombank,
Eximbank, Đông Á, MSB …vv.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ể ồ ố ượ ử ụ ụ ị Bi u đ 3.4: S l ng ngân hàng s d ng d ch v trong mobile banking ở
ệ
t Nam năm 2012 Vi ồ ( Ngu n: Business.vn)
ụ ệ ệ ị ậ Nh n xét: ể ạ Vi c hàng lo t ngân hàng quan tâm tri n khai d ch v theo công ngh mobile
ỉ ứ ỏ ự ư ử ụ ụ ộ ị application không ch ch ng t s a thích s d ng d ch v ngân hàng di đ ng mà
ứ ỏ ự ứ ủ ườ ệ ớ ị ụ còn ch ng t s h ng thú c a ng i dùng Vi ề ả t Nam v i d ch v trên n n t ng
ứ ụ ng d ng này
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ƯƠ CH NG 4
Ớ Ủ Ệ GI I THI U MÔ HÌNH KINH DOANH C A WEBSITE TIKI.VN
ớ ệ ề
ươ ệ ử ầ ộ ổ 4.1. Gi Website Tiki.vn là trang th i thi u v website Tiki.vn ạ ng m i đi n t thu c Công ty C ph n Ti Ki, đ ượ c
ậ ừ ữ ầ ỉ ị thành l p t tháng 3/2010. Đ a ch Công ty: T ng 3, L Gia Plaza, 70 Plaza,
ườ ố ồ ậ Ph ng 15, Qu n 11, thành ph H Chí Minh.
ư ế ả ẩ ấ Đ n nay, Tiki.vn cung c p các s n ph m thu c 5 ộ ngành hàng nh sau: Sách ngo i ạ
ệ ử ờ văn Đi n t & Ph ki n ụ ệ Quà t ngặ Th i trang .
ớ ạ ệ ệ ả ờ ụ V i m c tiêu t o ra ắ nh ngữ tr i nghi m mua s m tuy t v i, Tiki.vn luôn n ỗ
ấ ượ ừ ụ ớ ị l cự không ng ng nh m ằ nâng cao ch t l ế ng d ch v . Đ n v i website th ươ ng
ệ ử ạ ẽ ượ ưở ư ệ m i đi n t Tiki.vn, khách hàng s đ c h ng các ti n ích nh sau:
ụ ậ ị ướ
ctrongsau khi mua hàng, xuyên
ầ ố ừ ế su t 7 ngày/tu n, t 7:00 đ n 22:00.
ứ ẩ ả ạ ơ ượ ả ừ ở
c gi m giá t 10% tr lên.
ố ớ ơ ễ ừ ạ
100.000đ trong ph m vi TP.HCM
ừ ớ ơ ế ộ ỉ và t 200.000đ đ i ố v i đ n hàng giao đ n các t nh thành khác thu c Vi ệ t
Nam).
ượ ọ ễ
c b c plastic mi n phí.
ứ ứ ộ ọ ị ươ
ạ ng m i
ệ ử ượ ạ ụ ạ đi n t đ c yêu thích ECAWARD năm 2011 t i các h ng m c: website
ươ ệ ử ạ ượ ư th ng m i đi n t mô hình B2C chuyên ngành Sách đ ấ c a thích nh t,
ươ ệ ử ạ ụ ị ượ ư ấ website th ng m i đi n t có d ch v giao hàng đ c a thích nh t, và
ươ ệ ử ụ ị ượ ư website th ạ ng m i đi n t có d ch v chăm sóc khách hàng đ c a thích
ấ ở ươ ề ở ọ nh t bình ch n do S Công th ng và S Thông tin Truy n thông Tp.HCM
ế ợ ổ ứ . k t h p t ch c)
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ể ệ ạ ữ ầ ớ ổ Khách hàng có nhu c u trao đ i, có th li n l c v i Tiki qua nh ng ph ươ ng
ứ th c sau:
ệ ạ Qua đi n tho i: (08) 73058454 .
ủ
http://facebook.com/tiki.vn.
ủ
NHÀ TRUNG GIAN GIAO D CHỊ
Ứ ươ ệ ử ạ ụ ng d ng th ng m i đi n t ấ ệ vào công vi c cung c p ạ ộ ủ Ho t đ ng c a website ụ ự ế ớ ị hàng hóa, d ch v tr c ti p t i khách hàng.
ế ạ ệ ế Các lo i sách (ti ng Vi t và ti ng Anh), hàng đi n t ệ ử , ẩ ấ ả Cung c p s n ph m ụ ư ệ ặ ờ hàng gia d ng, quà t ng l u ni m và th i trang.
ấ ả ố ướ Nhà s n xu t và phân ph i trong và ngoài n c (Apple, ố Đ i tác ẻ ồ Asus, HP, Philip, Toshiba, NXB Tr , NXB Kim Đ ng,...)
ự ệ ế ắ Khách hàng mua s m tr c tuy n và các doanh nghi p có Khách hàng ầ ặ ả nhu c u qu ng cáo ho c kinh doanh.
Các trang web liên l cạ http://facebook.com/tiki.vn, http://me.zing.vn/tiki.vn. khác
ậ ượ ị
c.
ậ ạ ậ ả ẩ ồ ướ
ệ ng tiêu dùng hi n
ạ ằ ớ ơ ế ầ ệ ế ạ t i, v i h n 30.000 đ u sách các lo i b ng ti ng Vi t và ti ng Anh. Thông
ẩ ượ ớ ệ ế ả ợ ả tin các s n ph m đ c gi i thi u rõ ràng, chi ti t, giá c phù h p.
ế ượ ả ạ ủ ổ ậ ẩ
c s n ph m n i b t, bán ch y c a Tiki.vn. t đ
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ơ ộ ươ ế ẫ ấ ả
ng trình khuy n mãi, gi m giá h p d n và tr ở
ế ằ ệ thành khách hàng thân thi t b ng vi c tích kũy Tiki Xu.
ụ ị
ệ ặ ệ ậ ậ
Ư ể ủ
u đi m mô hình kinh doanh c a Tiki.vn
ế ớ ự ữ ấ ở ộ ệ
t Nam
ử ụ ụ ề ầ ả ề theo mô hình B2C, s d ng các công c website, ph n m m qu n lí, đi u
ạ ộ ế ố ệ ả hành ho t đ ng kinh doanh chuyên nghi p, k t n i hàng trăm nhà s n
ố ả ẩ ấ ướ xu t, phân ph i s n ph m trong và ngoài n c.
ủ ừ ố
khách hàng cu i cùng (enduser consumers) và
ữ ệ ầ ả nh ng doanh nghi p có nhu c u qu ng cáo.
ề ướ ế ậ
ớ ng ti p c n v i khách hàng ( http://facebook.com/tiki.vn,
http://me.zing.vn/tiki.vn, support@tiki.vn).
ệ ố ố ộ ầ ỉ
ố 64 t nh thành và 17 qu c gia trên toàn c u.
ệ ố ế ớ ủ ạ ậ ả ề H th ng thanh toán c a Tiki.vn đa d ng, b o m t, liên k t v i nhi u
ự ế ớ ợ ướ ươ ạ ổ c ng thanh toán tr c tuy n, thích h p v i xu h ng th ng m i đi n t ệ ử
ậ ợ ệ ệ ạ ề hi n nay, t o đi u ki n thu n l i cho khách hàng trong thanh toán.
ươ ứ
Ph ng th c thanh toán trên Tiki.vn
ử ụ ứ Tiki.vn s d ng các hình th c thanh toán sau đây:
ề ậ ặ
ễ ẻ
ố ế ẻ ằ 3. Thanh toán b ng th qu c t Visa, Master.
ể ả 4. Chuy n kho n ngân hàng.
ụ ể ứ ư ộ N i dung c th các hình th c thanh toán nh sau:
ề ặ ậ
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ề ạ ị ẽ ậ ơ ỉ ườ ễ ậ Tiki.vn s giao hàng t n n i và thu ti n t i đ a ch ng i nh n. Tiki mi n phí
ố ớ ơ ặ ạ ớ giao hàng đ i v i đ n đ t hàng trên 100.000 t i Tp. HCM và trên 200.000 v i các
ỉ t nh thành khác.
ễ ẻ
toán).
Có 4 cách thanh toán sau:
ễ ễ ằ
thanh toán cho các ngân hàng sau:
1. ATM Đông Á
2. ATM Eximbank
3. ATM HDbank
4. ATM Mar i timebank
5. ATM SHBbank
6. ATM Techcombank
7. ATM TienPhongbank
8. ATM Vietcombank
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
9. ATM VIbank
10. ATM VietAbank
11. ATM MB
12. ATM Nam Á
ử ụ ử ụ ẻ ế ị N u khách hàng đang s d ng th đa năng Đông Á và đã s d ng d ch v ụ
ủ ự ế ể eBanking c a ngân hàng, khách hàng có th thanh toán tr c tuy n khi mua hàng
ằ ọ ươ ứ ự ế ằ ả ạ t i Tiki.vn b ng cách ch n ph ng th c tr c tuy n b ng tài kho n Đông Á bank.
ẽ ượ ả ặ ấ ậ ị ể Sau khi ch p nh n giao d ch đ t hàng, khách h ng s đ ổ c chuy n qua c ng
ủ ự ế thanh toán tr c tuy n V.N.B.C c a Đông Á bank.
ả ằ
ế ể ằ ả ả ứ N u khách hàng đã có tài kho n B o Kim có th thanh toán b ng hình th c
này.
ể ả
ẽ ọ ủ ể ề ả Khách hàng s ch n chuy n ti n vào 1 trong 3 tài kho n sau c a Tiki.vn:
ả ạ ạ ằ
ạ i Đông Á (chi nhánh B ch Đ ng – Bình Th nh):
(cid:0) ầ ả ổ Tên tài kho n: công ty C ph n Ti Ki.
(cid:0) ả ố S tài kho n: 005455470001.
ể ả ộ ố ơ
ả ạ ậ
i ACB (chi nhánh Đông Sài Gòn – qu n 2).
(cid:0) ả ầ ổ Tên tài kho n: công ty C ph n Ti Ki.
(cid:0) ả ố S tài kho n: 72204789.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ể ả ộ ơ ố
ả ạ ậ
i Vietcombank (chi nhánh 132 – qu n 1).
(cid:0) ầ ả ổ Tên tài kho n: công ty C ph n Ti Ki.
(cid:0) ả ố S tài kho n: 0071000639957.
ể ả ộ ơ ố
ể ậ ọ ố ệ Sau đó, khách hàng g i cho Tiki.vn theo s (08)73058454 đ xác nh n vi c
ể ả chuy n kho n.
ố ế ẻ
ằ Thanh toán b ng th qu c t Visa, Master
ể ả ự
Chuy n kho n ngân hàng (Khách hàng t thanh toán phí).
ủ ề ể ả Khách hàng chuy n ti n vào 1 trong 2 tài kho n sau c a Tiki.vn:
(cid:0) Ngân hàng Vietcombank – chi nhánh Q.5.
ầ ả ổ Tên tài kho n: Công ty c ph n Tiki.
ả ố S tài kho n: 0441000646735.
(cid:0) Ngân hàng Đông Á – chi nhánh Q.10.
ầ ả ổ Tên tài kho n: Công ty c ph n Tiki.
ả ố S tài kho n: 005455470010.
ể ả ạ ượ Khi chuy n kho n, khách hàng ghi l ố ơ i Mã s đ n hàng đ ầ c thanh toán vào ph n
ủ ệ ọ ố ể ể ả ớ ghi chú c a l nh chuy n kho n. Sau đó, g i s (08)7305 8454 đ thông báo v i
Tiki.
: ậ 4.4. Nh n xét
ệ ố ủ ạ H th ng thanh toán c a Tiki.vn đa d ng (4 cách thanh toán).
ố ượ ự ạ
ế Thanh toán tr c ti p dành cho đ i t ớ ng khách hàng không thành th o v i
ự ư ệ ế ề ớ ướ ậ thanh toán tr c tuy n, ch a quen v i vi c giao ti n tr c nh n hàng sau;
ợ ớ ị ỏ phù h p v i quy mô giao d ch nh .
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ự ế ề ợ ổ ớ ớ
Thanh toán tr c tuy n v i nhi u c ng thanh toán, phù h p v i xu h ướ ng
ươ ệ ử ệ ạ ớ ợ ớ ị th ng m i đi n t ả hi n nay; phù h p v i quy mô giao d ch l n, kho ng
ế ớ ố ượ ệ ề ả ả cách xa; vi c liên k t v i nhi u ngân hàng đ m b o s l ng khách hàng
tham gia thanh toán l n.ớ
ướ
c mua hàng trên Tiki.vn.
ả ẩ
Tìm s n ph m.
ể ằ ả ẩ Khách hàng có th tìm s n ph m b ng 1 trong 2 cách sau:
(cid:0) ử ụ ế ở ạ ủ ộ Cách 1: S d ng h p tho i tìm ki m trên cùng c a Tiki.vn.Sau đó,
ứ ừ ẩ ộ ệ ế ạ ấ ả m t danh sách các s n ph m có ch a t khóa b n tìm ki m xu t hi n.
(cid:0) Cách 2: Tìm qua danh m c.ụ
ế ể ẩ ả ầ ị ẩ ả N u khách hàng không xác đ nh ngay s n ph m c n mua có th tìm s n ph m
ớ ủ ế ệ ằ ố ệ mong mu n b ng cách duy t 5 Menu l n c a Tiki là sách ti nh Vi ế t, sách ti nh
ệ ử ụ ệ ặ ặ ờ Anh, đi n t ể ử ụ ph ki n, quà t ng và th i trangho c khách hàng có th s d ng
ẩ ở ụ ả Danh m c s n ph m ủ bên trái c a Tiki.vn.
ẩ ả ỏ
Thêm s n ph m vào gi hàng.
ọ ượ ả ấ ẩ ỏ Khi đã ch n đ c s n ph m, khách hàng b m vào nút “ ”. Sau Thêm vàogi hàng
ẽ ệ ộ ả ẩ ỏ đó màn hình s hi n toàn b s n ph m trong gi ể ự hàng. Khách hàng có th l c
ế ụ ể ẩ ả ặ ố ” đ thêm s n ph m mong mu n. Ho c ch n “ ch n “ọ Ti p t c mua hàng ọ Th cự
ệ ể ướ ế ể ” đ chuy n sanh b c ti p theo. hi n thanh toán
ả ạ
T o tài kho n.
ủ ả Tài kho n c a khách hàng s đ ẽ ượ ự ộ c t ậ đ ng trong quá trình thanh toán. Nh p
email chính xác đ :ể
(cid:0) ậ ượ ậ ơ Nh n đ c Xác nh n đ n hàng.
(cid:0) ậ ượ ế ừ Nh n đ c các thông báo khuy n mãi t Tiki.vn.
(cid:0) ụ ể ế ậ ẩ Dùng đ khôi ph c m t kh u n u khách hàng đã quên.
ậ ị ậ ỉ
Nh p đ a ch giao và nh n hàng.
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
ậ ọ ườ ể ố ế ậ ậ ậ Nh p chính xác tên và h ng ể i nh n vì n u nh p sai có th đ i tác v n chuy n
ẽ ơ ủ c a Tiki s không bàn giao đ n hàng cho khách hàng.
ươ ự ư ậ ỉ ủ ườ ậ T ng t ị nh v y, đ a ch c a ng ứ i mua hàng và nh n hàng cũng chính xác t c
ệ ậ ố ồ ố ỉ là g m: Qu c gia, T nh/thành ph , Qu n/huy n.
ớ ưở ố ế ơ ợ ệ ặ V i tr ng h p đ n hàng qu c t , liên h Tiki Care: support@tiki.vn ho c xem
ể ậ ướ thêm “V n chuy n qua n c ngoài”.
ự ọ ươ ứ ậ ể
L a ch n ph ng th c v n chuy n.
ầ ả ẩ ầ ị ớ ể ự ọ Khách hàng c n xác đ nh xem c n s n ph m nhanh t i đâu đ l a ch n ph ươ ng
ứ ậ ể ợ th c v n chuy n phù h p.
(cid:0) ị ơ ể ễ ậ ị ộ V n chuy n mi n phí – tùy thu c vào giá tr đ n hàng, đ a ch ỉ
ể ớ chuy n t i.
(cid:0) ể ậ ế ủ ậ ừ ứ ệ V n chuy n ti ệ t ki m (310 ngày làm vi c tr th 7 và ch nh t).
ự ọ ươ ứ ươ ượ
(các ph ứ ng th c đã d c nêu L a ch n ph ng th c thanh toán.
ở ụ m c 3.2)
ậ ơ ể
Ki m tra và xác nh n đ n hàng.
ướ ặ ạ ơ ồ ổ Tr ấ c khi b m nút “ ể ”, ki m tra l i thông tin đ n hàng g m: T ng giá Đ t hàng
ị ơ ố ượ ả ỏ ậ ượ tr đ n hàng, s l ẩ ng s n ph m trong gi hàng, Tiki xu nh n đ c, chi phí giao
hàng.
ệ ể ặ ố ệ ạ Ho c có th liên h Tiki Care qua email: support@tiki.vn và s đi n tho i: (08)7
ủ ậ ứ ả 3058454 (722h c Th 7 và Ch nh t).
ớ L p 11DMA1 Nhóm 11 ườ Tr ng ĐH Tài Chính Marketing
