CÁC LO I N M Đ CẠ Ấ Ộ
CÁC LO I N M Đ CẠ Ấ Ộ
VÀ S NG Đ C DO N M Ự Ộ Ộ Ấ
VÀ S NG Đ C DO N M Ự Ộ Ộ Ấ
Đ CỘ
Đ CỘ
PGS. D NG THANH LIÊMƯƠ
PGS. D NG THANH LIÊMƯƠ
M môn: Dinh d ngộ ưỡ
M môn: Dinh d ngộ ưỡ
Khoa Chăn nuôi Thú Y
Khoa Chăn nuôi Thú Y
Tr ng Đ i h c Nông Lâmườ ạ ọ
Tr ng Đ i h c Nông Lâmườ ạ ọ
Các chuyên gia phân lo i n m đ c và không đ cạ ấ ộ ộ
Các chuyên gia phân lo i n m đ c và không đ cạ ấ ộ ộ
C u t o hình thái c a loài n m đ cấ ạ ủ ấ ộ
C u t o hình thái c a loài n m đ cấ ạ ủ ấ ộ
Vòng nh n th ng có trên các loài n m đ cẫ ườ ấ ộ
N m Amanitina Gilb, ấ
N m Bi u hàmấ ề
Ph m hoàng H (1970)ạ ộ
Các lo i đ c t trong n m ạ ộ ố ấ
Các lo i đ c t trong n m ạ ộ ố ấ
đ cộ
đ cộ
1. Các Lo i n m tr ng đ ăn th ng không đ c h i, nh ng ạ ấ ồ ể ườ ộ ạ ư
nh ng lo i n m hoang d i thì có r t nhi u loài có ch a đ c t ữ ạ ấ ạ ấ ề ứ ộ ố
gây ng đ c th m chí t vong cho ng i.ộ ộ ậ ử ườ
2. Đ c t ch a trong n m đ c g m có: Amanitin, Gyromitrin, ộ ố ứ ấ ộ ồ
Orellanine, Muscarine, Ibotenic Acid, Muscimol, Psilocybin,
Coprine
3. Các ki u gây ng đ c g m có 5 lo i:ể ộ ộ ồ ạ
Đ c t nguyên sinh ch t t bào ộ ố ấ ế (Protoplasmic)
Đ c t th n kinh ộ ố ầ (Neurotoxin)
Đ c t kích thích đ ng tiêu hóa ộ ố ườ (Gastrointinstinal Irritant)
Đ c t vô hi u hóa c u disulfure ộ ố ệ ầ (Disulfiram-like)
Đ c t h n h p ộ ố ỗ ợ (Miscellaneous)
Nh ng b nh t t do n m đ c gây ữ ệ ậ ấ ộ
Nh ng b nh t t do n m đ c gây ữ ệ ậ ấ ộ
ra
ra
1.
1. Ch t đ c tác đ ng lên nguyên sinh ch t t bào (protoplasmic ấ ộ ộ ấ ế
Ch t đ c tác đ ng lên nguyên sinh ch t t bào (protoplasmic ấ ộ ộ ấ ế
poisons):
poisons): Nhóm ch t đ c thu c lo i này phá h y các t bào, ấ ộ ộ ạ ủ ế
t đó nó làm h h i m t s c quan, t ch c trong c th .ừ ư ạ ộ ố ơ ổ ứ ơ ể
2.
2. Nhóm đ c t tác đ ng lên h th ng th n kinh (neurotoxins):ộ ố ộ ệ ố ầ
Nhóm đ c t tác đ ng lên h th ng th n kinh (neurotoxins):ộ ố ộ ệ ố ầ
Nhóm ch t đ c này gây ra các tri u ch ng th n kinh nh : ấ ộ ệ ứ ầ ư
S ra m hôi quá đ , hôn mê, ch ng co gi t, o giác, ch ng ự ồ ộ ứ ậ ả ứ
kích đ ng, suy nh c, li t c k t tràng... ộ ượ ệ ơ ế
3.
3. Nhóm ch t đ c kích thích đ ng tiêu hóa d dày - ru t ấ ộ ườ ạ ộ
Nhóm ch t đ c kích thích đ ng tiêu hóa d dày - ru t ấ ộ ườ ạ ộ
(Gastrointestinal irritants):
(Gastrointestinal irritants): Nhóm ch t đ c này tác đ ng ấ ộ ộ
nhanh chóng gây bu n nôn, ói m a, đau b ng, “d p b ồ ữ ụ ọ ẽ
chu t rút” và kích thích gây tiêu ch y. ộ ả
4.
4. Nhóm ch t đ c tác đ ng lên trao đ i ch t, vô hi u hóa c u ấ ộ ộ ổ ấ ệ ầ
Nhóm ch t đ c tác đ ng lên trao đ i ch t, vô hi u hóa c u ấ ộ ộ ổ ấ ệ ầ
disulfur trong enzyme (disulfiram-like toxins):
disulfur trong enzyme (disulfiram-like toxins): Do c u trúc ấ
g n gi ng v i c u disulfure nên nó c ch các ho t ch t ầ ố ớ ầ ứ ế ạ ấ
sinh h c có c u trúc c u sulfure, gây r i lo n trao đ i ch t. ọ ấ ầ ố ạ ổ ấ