Câu chuyện nhân sự hậu
M&A
Minh Lý
Những câu chuyện về nhân sự hậu mua bán và sáp nhập doanh nghiệp
(M&A) gây ồn ào trong thời gian qua xảy ra tại Vinacafe, Sacombank,
Descon... có phải do xung đột về cách thức quản lý hay là biểu hiện của
"hội chứng người đi xâm chiếm"?
Đằng sau cái bắt tay lịch sự luôn tiền ẩn nhiều mâu thuẩn
Xung đột về văn hóa và cách thức quản lý
Anh P.T.B, một nhân viên kinh doanh của công ty Vinacafe Biên Hòa đã
quyết định xin nghỉ việc sau hơn 5 năm gắn bó với công ty này. Nguyên nhân
của việc ra đi này là áp lực công việc quá lớn, kể từ khi Vinacafe về với
Masan. Nếu như những năm trước đây, khi chưa bị Masan thâu tóm, công
việc của anh B tương đối nhẹ nhàng, chỉ bán hàng mà không bị áp lực doanh
số, thì kể từ khi có Masan áp lực này tăng lên gấp bội. Chỉ với một ngôi chợ
nhỏ, doanh số từ công ty đặt ra cho anh phải đạt 2 tỉ đồng/tháng. Một con số
mà anh chưa bao giờ thực hiện trong gần 5 năm làm việc tại Vinacafe.
Chuyện nghỉ việc của bất kỳ một người lao động nào là hoàn toàn bình
thường. Tuy nhiên, nếu đi sâu vào vấn đề có thể thấy rằng, đang có sự xung
đột về văn hóa và cách thức quản lý của Vinacafe sau khi M&A. Phương thức
quản lý của Masan từ trước đến nay luôn đặt hiệu quả lên hàng đầu. Trong khi
đó, với Vinacafe, một công ty mặc dù đã cổ phần hòa và đã lên sàn chứng
khoán nhưng cách thức làm việc vẫn mang đậm chất "từ từ là chính".
Một dự đoán cho lĩnh vực nhân sự tại Vinacafe trong tương lai có thể là, đội
ngũ quản lý am hiểu kỹ thuật chế biến cà phê có thể sẽ tiếp tục đóng vai trò
quan trọng, nhưng một sự thanh lọc những bộ phận như kinh doanh,
marketing tại Vinacafe là khó tránh khỏi.
Câu chuyện nhân sự ở Vinacaphe sau khi M&A chỉ mới dừng lại ở những
thay đổi nhỏ, nếu quan sát kỹ ở những thương vụ thâu tóm thù ngịch, những
thay đổi nhân sự sau M&A là phức tạp hơn nhiều. Thương vụ Sacombank
mới đây là một ví dụ. Chỉ mới sau mấy ngày từ đại hội cổ đông, hàng loạt
nhân sự cấp cao của Sacombank đã được thay đổi.
Công bố của Sacombank cho biết, kể từ 1/6/2012, ông Phan Huy Khang, hiện
là Phó tổng giám đốc, tạm thời giữ chức vụ quyền Tổng giám đốc, thay thế
ông Trần Xuân Huy. Trước đó, vào ngày 26/5/2012, tại đại hội đồng cổ đông
Sacombank phiên họp thường niên năm 2011, ông Phan Huy Khang cũng
được bầu bổ sung làm thành viên HĐQT Sacombank nhiệm kỳ 2011 - 2015.
Ông Khang từng là Tổng Giám đốc ngân hàng Phương Nam. Còn ông Trần
Xuân Huy hiện là Phó chủ tịch HĐQT Sacombank.
Bộ phận quan trong khác của Sacombank cũng có sự thay đổi. Theo đó, bà
Nguyễn Thị Mỹ Hạnh thôi giữ chức Trưởng phòng kế toán kiêm Kế toán
trưởng kể từ ngày 1/6/2012. Thay vào đó là ông Huỳnh Thanh Giang. Nhìn
vào cơ cấu HĐQT Sacombank cho thấy, phần lớn các thành viên chủ chốt đều
đến từ Southem Bank và Eximbank. Những thay đổi này theo dự báo của giới
chuyên gia ngân hàng là sẽ còn có nhiều thay đổi trong thời gian tới.
"Hội chứng người đi xâm chiếm"
Theo tạp chí Business Week, không có một quy tắc chung nào cho M&A
nhưng có những cạm bẫy rất phổ biến trong lĩnh vực này. Và nếu quan sát
những động thái trên của những kẻ đang thâu tóm Sacombank, họ đang rơi
vào cạm bẫy thứ 5 trong 6 cạm bẫy thường mắc phải. Đó là rơi vào "hội
chứng người đi xâm chiếm" bằng việc lấn sâu vào lãnh thổ mới và bố trí
người của mình ở khắp mọi nơi.
Lý giải cho cạm bẫy này, bài báo này viết rằng, một trong những lý do chính
cho những người muốn tiến hành M&A đó là để có thêm được nhiều tài năng
mới. Đương nhiên, công ty đi thâu tóm sẽ giành những ưu ái cho nhân viên
của mình, song để công ty mới được thịnh vượng, những nhân viên quen việc
cùng tin thần làm việc thoải mái của họ là điều quan trong nhất. Do vậy, hãy
cố gắng tối đa để giữ nguyên cơ cấu nhân sự ổn định.
Trong khi đó, cùng với quan điểm này, ong Hubert Knapp, Giám đốc phụ
trách dịch vụ tư vấn Tài chính ngân hàng. công ty Ernst & Young Việt Nam
cũng cho rằng, lĩnh vực nhân sự là một trong 4 rủi ro chính tiềm tàng hậu
M&A ngân hàng. Theo ông Hubert Knapp, đội ngũ nhân sự hai bên khi sáp
nhập với nhau sẽ có vị trí thừa người, có vị trí thiếu. Do đó, ngân hàng cần
tính toán kỹ lưỡng từ trước việc cho họ cơ hội khác hay cho họ nghỉ.
Sacombank thay đổi nhiều vị trí chủ chốt sau khi bị thâu tóm
Nghị quyết của đại hội đồng cổ đông Sacombank vứa qua cũng đưa nhân sự
là một trong những vấn đề chiến lược cần ổn định trong năm 2012. Cụ thể
như phát huy cao nhất vai trò trách nhiệm của cá nhân cùng tin thần chủ động
sáng tạo của từng thành viên Ban điều hành, với môi trường thăng tiến rộng
mở và các chính sách động lực thỏa đáng.
Tuy nhiên, với một loạt những thay đổi này, những kế hoạch này liệu có
thành công. "6 tháng sau khi sáp nhập, nếu các ngân hàng không tìm được
tiếng nói chung trong vận hành thì nguy cơ thất bại là rất lớn", ong Hubert
Knapp nhận xét. Vậy hãy chờ xem 6 tháng nữa chuyện gì sẽ xảy ra tiếp ở
Sacombank.
Một câu chuyện nhân sự M&A cũng gây ồn ào trong thời gian qua, đó chính
là thương vụ Descon. Hơn một năm trước đây, một số thành viên HĐQT cũ
của Descon, nổi bật là ông Nguyễn Xuân Bằng, chủ tịch bị phế truất trong
phiên họp đại hội cổ đông bất thường được dẫn dắt bởi những người mới
được bầu.
Tính pháp lý của phiên họp được thừa nhân từ cơ quan quản lý khiến sau đó,
sự việc dần trở nên im ắng. Tuy nhiên, những lình xình trong việc chuyển
giao quyền lực tại đây đã khiến hoạt động kinh doanh của công ty này đi vào
ngưng trệ, bị đưa vào diện cảnh báo và cuối cùng là bị Sở giao dịch chứng
khoán TP. HCM buộc phải rời sàn từ ngày 15/11/2011. Sau khi bị hủy niêm
yết, những nhân vật chủ chốt như Tổng giám đốc, Chủ tịch HĐQT của công
ty này cũng liên tục thay đổi.
Mới đây, theo nghị quyết của HĐQT ngày 27/2/2012, Descon chấp thuận việc
từ nhiệm chức vụ Chủ tịch HĐQT công ty của bà Nghiêm Bách Hương. Thay
vào đó, công ty bầu ông Nguyễn Trung Hậu hiện là thành viên HĐQT vào vị
trí Chủ tịch. Thừa nhận vấn đề này trên phương tiện truyền thông, ông Trịnh
Thanh Huy, Chủ tịch HĐQT BTA, người đứng đầu nhóm tham gia thâu tóm
Descon là "một điều mà chúng tôi cần rút kinh nghiệm vì để xảy ra mâu thuẩn
khi tham gia vào Descon".
Tuy nhien, những điều mà nhóm tham gia thâu tóm này làm được ở Beton 6
có thể khiến các nhà đầu tư yên tâm. Descon vẫn đang trong quá trình tái cấu
trúc, nhưng với việc đưa ông Nguyễn Trung Hậu, người đã đưa Beton 6, một
công ty cũng vừa trải qua quá trình M&A đi vào hoạt động ổn định, nhà đầu
tư có thể kỳ vọng ông sẽ tiếp tục lèo lái đưa Descon đi đúng quỹ đạo. Ông
Nguyễn Trung Hậu hiện cũng là Chủ tịch HĐQT công ty cổ phần Beton 6.