Câu hỏi tổng hợp về sinh lý bệnh

ọ ị ự ọ ọ ị ệ ậ ườ ữ ể ể ị ệ ề ọ ủ ệ ủ ơ ọ ắ ậ ạ ộ ố ệ ề t là sinh  lý b nh là môn khoa h c nghiên c u v  nh ng quy lu t ho i đ ng c a c  th  b  b nh trong nh ng tr ạ ộ ữ ể ậ ợ   ứ ề ư ng h p ạ ộ   ệ   đó rút ra quy lu t ho t đ ng c a c  quan b  b nh ,c a các quá trình b nh lý  đi n hình  và cu i cùng đ  tìm hi u nh ng  quy lu t ho t đ ng

ọ ọ ề ệ ư ủ ữ ọ ệ ạ ộ ọ ọ m t vai tro quan tr ng trong nên y h c hi n đ i .Nó là m t môn y ậ ọ ề ọ ệ ư ạ ấ ự ế ố ự ạ ộ ủ ệ ầ ậ ạ ộ ỉ ư ậ ư ự ả ả ọ ị ơ ế ệ ứ ề ế ệ ệ ọ ị ị ệ ệ ề ệ ị ế ưở ư ử ể ố ỉ ệ t trong đi u tr  có ba bi n pháp : đi u tr  tri u ch ng ,nguyên nhân  và đi u tr  bênh sinh hay đi u tr  theo c  ch  b nh sinh.Bi n pháp ng đ n tính m ng b nh nhân nh  đau quá có gây soch ,s t quá ủ ệ ầ ề ẩ ư ả ấ ạ ệ ệ ứ ế ế ề ợ ố ạ ỉ i.Dù sao dó cũng ch  là bi n pháp đ i phó  ệ ể ị ư ụ ệ ề ệ ề ấ ấ ị ư ễ ệ ậ ộ ộ ề ệ ế ụ ặ ệ ể ư ạ ị ẩ ệ ơ ố ệ ễ ư ệ ậ ẫ ầ ử ụ ọ ủ ệ ệ ể ị ứ ứ ự ễ ệ ệ ế ủ ệ ị ề ặ ạ ư ệ ệ ạ ả ị ế ữ ầ ổ ặ ề ề ễ ố ế ố ề ọ ươ ư ầ ấ ả ị ng ,ch y máu ) c n cho thu c ch ng đau ,an th n ,truy n d ch…hay trong viêm ph i n ng ngoài kháng sinh ề ụ ứ ế ề ấ ạ ạ ạ ụ ứ                       Câu 1. H c môn Sinh lí b nh giúp ích gì cho công tác đi u tr  d  phòng và đi u tr  b nh. Cho ví d  ch ng minh? ủ ơ ể ị ệ ệ         Sinh lý b nh h c hay g i là g i t ụ ề ể ồ ừ c  th  ,đ  r i t ủ ệ c a b nh nói chung ọ          Sinh lý b nh h c là môn khoa h c có nhi u môn khoa h c khác c a y h c nh ng gi ọ ị ọ ơ ở h c c  s  soi sáng công tác phòng và đi u tr  , là lý  lu n ,tri t hocjcuar y h c ế   ắ ấ ứ ệ            Y h c hi n đ i l y d  phòng là chính ,nh ng mu n d   phòng dc b t c  b nh nào thì c n n m dc quy lu t ho t đ ng c a chúng . Sinh lý b nh nghi n ậ ứ ề ấ c u v  quy lu t ho t đ ng  c a b nh ,t   t nhiên ph i đóng góp quan tr ng trong công tác này .Nh ng công tác d  phòng ko ph i ch  nh  v y .Ngay  trong  công ứ ự ề tác đi u tr  ý th c d  phòng cũng c n có ị ườ ề          M i ng i đ u bi ạ ể ả ầ đ u tiên ch  dc dung khi ch a chu n đoán rõ  và khi bi u hi n b nh lý quá m nh có th   nh h ạ ơ cao có th  gây bi n ch ng ….nh ng cũng ph i r t h n ch  vì nhi u khi có h i h n là có l     Đi u tr  theo nguyên nhân  là đúng  nh t vì tác d ng ngay vào nguyên nhân gây b nh . Song nhi u b nh lý hi n nay ch a rõ nguyên nhân thì bi n pháp này ko dung dc.Ngay nh  trong nhi u b nh có ng nhân, nh ng m t khi quá trình b nh lý đã di n ra thì nó di n ra theo m t quy lu t nh t đ nh .Khi đó có đi u tr  theo nguyên nhân b nh v n ti p t c n ng đôi khi còn m nh h n và gây nguy hi m cho b nh nhân ( nh   b nh hexamheimer khi dung kháng sinh ch ng vi khu n gây ế ề ệ t v  quy lu t  di n bi n c a b nh ( t c là sinh lý b nh h c c a b nh) b nh ).Khi này c n s  d ng khái  ni m  d  phòng trong di u tr  t c là thong qua hi u bi ấ mà đ  ra nh ng  bi n pháp đi u tr  thích đáng ngăn c n ho c h n ch  nh ng di n bi n x u có h i.Đó là đi u tr  sinh lý b nh  ạ Ví d  nh : trong tình tr ng d a shoch ( ch n th ế thích  ng cũng đ  phòng tình tr ng thi u oxy do tình tr ng h n ch  hô h p….

ệ ề ệ ữ ệ ề ệ ộ ệ Câu 2. Khái ni m v  b nh. Có m t khái ni m đúng v  b nh, giúp ích gì cho công tác phòng và ch a b nh?

ộ ố ố ệ ố ầ ầ ệ ượ ủ ế ọ ữ ệ t công tác phòng và ch a b nh ,ng ừ ặ  khi loài ng ạ ọ ệ ấ ậ ộ ề ệ ườ ườ ệ i tháy thu c c n co m t khai ni m đúng v  b nh ự ấ i có m t trên trái đ t.khái ni m này đ ổ ệ ự ủ ổ ệ ướ ổ ệ ọ ệ ộ ố ươ ươ ụ ủ ệ ố ng t bào,t ch c .Chính t n th ổ  gây t n th ộ ơ ể ế ả ứ ổ ứ ả ủ ố ớ ế ả ố ớ ệ ỉ ữ ữ ệ ố thì không ph i toàn b  c  th  ph n  ng đ i v i nhân t ở ỗ  bào đã gây ra b nh.B nh s  xuât hi n khi nào và   ch  nào có tác d ng c a nhân t ơ ế  bào , nh ng c  quan riêng bi  gây b nh, mà ch  là nh ng t ẽ ệ ế ơ ể ề ộ ạ ủ ể ẳ ộ ỗ ộ ạ ộ ạ ứ ứ ệ ặ ấ ứ ộ ớ ế ợ ọ ế ố ế ế ệ ằ tâm lý là nguyên nhân ch  y u gây ra các b nh ầ th n ế ủ ế   ấ ủ ữ ề ệ ớ ọ ổ ế ả ả ầ ề ả ế ầ ấ ắ ơ ơ ạ ủ ọ ọ ủ ượ ế ể ầ ọ ộ ứ ệ ả ạ ả ủ ệ ư ưở  t ng này đ ố ấ ố ậ ấ ủ ơ ể ố ớ ồ ạ ầ ữ ộ ế ị ấ ỗ ệ ạ ộ ệ ệ ả ồ ố ỷ ỉ ề ệ ế Mu n ti n hành t ả ủ   ỏ c xây d ng d n trong qua tringf pt c a y h c và là k t qu  c a V y b nh là j?câu h i này đã dc đ  ra t ọ ụ ủ cu c đ u tranh lien t c c a CNDV và CNDTtrong b nh lý h c.Quan ni m v  b nh luôn luôn thay đ itùy theo s  thay đ i,tuy theo đà ph c a khoa h c nói   ọ chung và c a y h c nói riêng.D i đây là m t s  khái ni m khá khoa h c và chính xác   ng. Và gây b nh đ i v i t cũng theo tác gi t tham gia vào quá trình   ệ lý. b nh ọ ả   +h c thuy t “stress”: b t c  m t kích thích m nh nào c a ngo i môi tác đ ng trên c  th  đ u có th  gây ra m t tr ng thái căng th ng (Stress), m t chu i ph n ứ ng không đ c hi u k t h p v i nhau thành “h i ch ng thích  ng chung”. ọ ế ầ ơ ể ọ +h c thuy t froi: Còn g i là thuy t phân tâm, thuy t tinh th n c  th . H c thuy t này cho r ng y u t ế ọ kinh: +h c thuy t ư ọ   ườ ng phái Nga, v i nh ng nhà bác h c n i ti ng nh  Set­s ­nôp, Bôt­kin, Pap­lôp đã có nhi u đóng góp soi sáng b n ch t c a b nh, và đã đ  ra h c     Tr ấ ả ế   ế i quy t thuy t th n kinh c a b nh. Set­s ­nôp nêu b n ch t ph n x  c a các quá trình th n kinh ; Bôt­kin l y h c thuy t th n kinh làm nguyên t c gi ộ ướ ạ   ế ệ ạ ộ c phát tri n thêm m t b c trong h c thuy t “ho t đ ng th n kinh cao c p” c a Pap­lôp. theo h c thuy t này, n i môi và ngo i b nh.nh ng t ố ầ ủ môi là m t kh i th ng nh t mà trong đó ho t đ ng c a th n kinh cao c p chi ph i kh  năng thích  ng c a c  th  đ i v i ngo i môi. Pap­lôp đã b o v  nguyên   ạ   ắ t c quy t đ nh lu n trong ngu n g c gây b nh và đã ch  rõ “trong m i b nh có 2 quá trình song song t n t i : quá trình b o v  sinh lý và quá trình hu  ho i ệ b nh lý”.

ổ ố ấ ệ ừ ự ươ ấ ủ ạ ộ ổ ề ượ ủ ơ ể ặ  mt ho c bên ng c u trúc và rlcnăng do tác nhân t ng và ch t c a các ho t đ ng s ng c a c  th  do t n th

ị ệ ứ ươ ượ ử ụ ẩ ằ ể ệ ố ặ ổ ầ ề ấ ẩ ộ ộ ệ ng nào v  c u trúc và ch c năng  c a b t k ị ọ ọ ề ư ệ ứ ượ ấ ể ề ệ ệ ữ ng(t ộ ệ ủ ơ ể ể ề ề ệ ấ ỳ ự c s  d ng r ng rãi:B nh là b t k  s  sai l chho c t n th ệ ặ ố ư ề ệ ừ ể  đi n y h c Dorlands 2000). ầ

ộ ộ ạ ớ ng m i ả ộ ẽ ệ ườ ế ị ộ ủ ủ ầ ấ ố ố   i th y thu c trong công tác hàng ngày c a mình – công tác đ u tranh ch ng

ườ ệ ộ ệ ề ể ệ ễ ế ạ ắ ố i b nh (m c cùng m t b nh) hoàn toàn gi ng nhau v  bi u hi n và di n bi n lâm ự ễ ủ ấ ề ụ ứ ườ ệ ề ể ắ ố i b nh (m c cùng m t b nh) hoàn toàn gi ng nhau v  bi u hi ện ế ế ậ ố ụ ơ ở ộ  m t ch  đ  xã h i nh t đ nh, cho nên b nh t ấ ị ườ đa ệ ả b n ề ấ sau c ộ ế ố ệ ớ và ệ ợ t phát sinh  r t phong đây:   ư    b nh nguyên nh ng ộ ố t   ố ườ  đa s  tr ng h p. Cùng m t y u t ạ ả ph ữ ộ ề ượ ạ d ng ề ổ ủ ệ ự ụ ườ ụ ng đ  li u l ộ ộ ự ủ ệ ộ ộ ự ố ượ ậ ộ ườ ả ạ ớ ỉ ấ ị ng,m t đ  nh t đ nh mà pah  có c ữ  gây b nh ko nh ng ph i có s  l ng đ , đ c l c m nh t ứ   i 1 m c ng, c ớ ẽ ệ ấ ộ ộ ấ ệ ổ ấ ơ ể ẽ ả ư ế ề ẽ ế ả ạ ỏ ể ộ ộ ượ ụ ụ ệ ạ ồ ng đ  th p nh ng tác d ng lien t c trong th i gian dài cũng gây ra b nh nh  ti ng  n,ng  đ c r u m n tính. ườ  có c ờ ộ ấ ụ ư ế ệ ứ ộ ậ ờ ấ ộ ứ ộ ườ ẽ ệ ạ ẳ ọ ớ ẽ ả ứ ậ ạ i có ch c năng và ph n  ng tính khác nhau. ộ ả ng đ  va đ p nh ng vào s  não s  có b nh sinh khác h n v i vào tay chân. ệ ộ ậ ụ ầ ồ ộ ệ ặ ờ ệ * Quan ni m hiên nay : B nh là s  thay đ i v  l ơ ể trog c  th  gây nên . ủ ấ ỳ  ụ ể ơ ộ M t cách c  th  h n,có 1 đ nh nghĩa hi n đang đ ậ ơ ộ b  ph n,c  quan,h  th ng nào c a c  th  bi u hi n b ng 1 b  tri u ch ng đ c tr ng giúp cho th y thu c có th  ch n đoán xác đ nh và ch n đoán phân   ặ ệ t,m c dù nhi u khi ta ch a rõ v  nguyên nhân,v  b nh lý h c và tiên l bi ư ậ Nh   v y có r t nhi u cách hi u v  b nh cho nên c n có nh ng chú ý trong m t khái ni m b nh: ấ ứ ệ +b t c  b nh nào cũng do nguyên nhân gây ra ấ ệ ớ +b nh có tính ch t cân băng m i ệ ấ ượ +b nh là m t ch t l ế ệ +b nh làm h n ch  kh  năng lao đ ng ề ệ ạ i, m t quan ni m đúng hay sai v  b nh s  quy t đ nh thái đ  c a ng Nói tóm l ậ ạ ệ t. i b nh t l                                  Câu 3. T i sao trong lâm sàng không có 2 ng sàng. Cho ví d  ch ng minh và nêu ý nghĩa th c ti n c a v n đ ? ộ ệ                      Trong lâm sàng không có 2 ng                     và di n ễ bi n lâm sang vì ế ộ ữ ạ ệ   sinh ho t và  ỗ i luôn s ng và ti p xúc v i ngo i c nh, trong nh ng đi u ki n      M i ng ộ ế y u thu c vào các   phú ế ị ế ố ể ở ệ ệ  hi n nhiên quy t đ nh s  phát sinh b nh       1. Nguyên nhân và đi u ki n gây b nh: là nh ng y u t ị ờ ể ệ ng th i gian tác d ng và v  trí tác d ng c a b nh nguyên  b nh sinh có th  thay đ i theo c ế ố ườ ố ượ ng đ , đ c l c c a b nh nguyên: y u t ­S  l ế ế ễ ổ nào đó m i gây bênh và s  thay đ i di n bi n b nh n u thay đ i các tính ch t trên. ớ ả   ườ ượ ư VD: nicotin n u đ a vào c  th  1 l ng hô h p thì s  x y ra ng  đ c c p nh ng n u chia ra li u nh  ,kéo dài thì s  gây VPQu n m n, gi m ng l n qua đ ư ổ ả ề kh  năng đ  kháng có th  gây ung th  ph i. ư ộ ố ế ố M t s  y u t ủ ệ ậ ơ ­N i xâm nh p ,th i gian tác d ng c a b nh nguyên: cùng 1 ch t đ c cùng 1 VK s  gây nên các b nh khác nhau và m c đ  khác nhau khi chúng xâm nh p vào ỗ ơ ủ ơ ể các b  ph n khác nhau c a c  th  vì m i c  quan b  ph n l ệ ư ộ ệ VD: T  c u vào da gây b nh apxe, vào ru t gây b nh tiêu ch y hay cùng là 1 c ế ơ ế Cùng 1 n ng đ  b nh nguyên cùng n i ti p xúc n u th i gian càng dài thì nói chung b nh càng n ng

ặ ể ủ ơ ể ớ ụ ữ ề ệ ệ ặ ộ ố ệ ủ ơ ể ố ớ ệ ể ủ ề ư ề ề ể ệ ệ ể ộ ụ ể ở ỗ ữ ậ t, th  t ng, di truy n…). Trong nh ng đi u ki n nh  nhau, b nh sinh i (tính ph n  ng c a c  th  d i v i b nh t ủ ừ ả ứ ớ ườ ụ ả ứ ổ ể      2. Đ c đi m c a c  th : v i m t s  b nh c  th , ngoài các nguyên nhân, đi u ki n b nh phát sinh còn ph  thu c vào nh ng đ c đi m cá th  c a con ng  m i cá th  có th  khác nhau đi u này ộ ph  thu c và gi ể ạ ơ ể i tu i và tính ph n  ng c a t ng c  th .

ề ạ ữ ứ ệ ặ ọ c truy n l ờ ướ ng hay b nh lý. Ngoài nh ng đ c tính do đ i tr ườ ữ ủ ơ ể ớ ể ả ứ ồ ờ ố ả ứ ả ặ ữ ủ ể ườ ­ Tính ph n  ng là kh  năng đáp  ng c a c  th  v i m i kích thích bình th ở  nh ng cá th  khác nhau thì tính ph n  ng th còn bao g m nh ng đ c tính c a cá th  hình thành trong đ i s ng. Do đó ả ứ   i thì tính ph n  ng ệ   ng khác nhau, b nh phát sinh hay

1

ộ ả ặ ấ ế ế ễ ể ế ề ụ ưở ả ứ ủ ế ư ế ế ố ả ủ ơ ể nh h ả ứ   ng đ n tính ph n  ng

ị ỏ ấ ạ ầ ạ ế ế ư ự ố ạ ạ ệ ệ ế ố ố kích thích   ả ứ   c 1 s  tác nhân gây b nh.H  TK giao c m chi ph i các ph n  ng ạ ệ ế ứ ầ ặ ể ự ờ ệ ễ tâm lý:l ng x u ho c t i nói thái đ  c a ng ấ ố t th y thu c có  nh h ị ự i xung quanh đ c bi ể ể ệ ấ ặ ấ ả ự ấ ấ ệ ộ ủ ả ả ườ ng kém ch u đ ng 1 y u t ả ệ ng tăng ch c năng tiêu hoá. ặ ố ế t đ n tâm lý và di n biên b nh. ể ặ ị Ư ả ả ể ặ ệ ấ ể ệ ả ả ệ ưở ả ặ i khi TK phó giao c m HP thì th c bào gi m s n xu t kháng th  không đ c hi u gi m và s n xu t kháng th  đ c hi u tăng,các hang rào b o v  nh ế ưở ệ ớ ệ ộ ế ể ễ ư ệ ạ ạ ộ ng ho t đ ng. ng rõ r t t ế t khác nhau có th  di n bi n bênh khác nhau VD ng i b nh sinh.Cùng 1 b nh nh ng tình tr ng n i ti ườ ườ i c ng giáp

ị ứ ứ ề ả ấ ạ ố t d ch,  c ch  th c bào ổ ứ ụ ủ ễ ố ả ụ c tác d ng c a ACTH và Cortison làm tăng quá trình viêm kích thích t ch c liên k t tăng sinh và ch ng nhi m trùng. STH có ế ự ố ả ượ ổ ướ ụ ể ệ ể ố ợ , tăng t ng h p Globulin và kháng th  còn DOC và Aldosteron thì có tác d ng tăng chuy n hoá n c và đi n gi i ủ ng c a gi i tính ư ậ ớ ơ i nh  loét DD­HTT, nh i máu c  tim còn b nh hay g p  ổ ặ ở ữ ư  n  nh  viêm túi m t u vú .. ả ứ ưở ộ ố ệ ưở ệ ố ớ ệ ổ ậ ả ỏ ớ ể ng c a l a tu i:M i tu i có đ c đi m ph n  ng riêng đ i v i b nh t i tu i d y thì và gi m khi ặ ệ ậ ệ ủ ẻ ệ ệ ườ i già ơ ể ẻ ườ ư ụ ể ệ ng đi n hình, c  th  tr  có th  mau lành b nh nh ng cũng có th ồ ả ứ ẻ ơ ơ ở ườ  ng ể ỗ ủ ơ ể ế t.Tính ph n  ng c a c  th  y u khi còn nh ,tăng t ủ ủ c chia thành b nh c a tr  s  sinh,b nh c a tr  em,b nh tu i d y thì và b nh c a ng ệ ề ổ ậ ứ i già và tri u ch ng lâm sàng th ệ ạ ơ ể ườ ể ễ ế ứ ứ ể ể ố i già thì các bi u hi n có th  kém rõ ràng d  bi n ch ng nguy hi m khi viêm s t

ế ố ườ ể ủ ệ ệ ộ ệ ớ ề ả ậ ả ưở ưở ườ ụ ị ng rõ r t t ế   ng đ n ạ  ngoài ng: Đ a lý khí h u  nh h ư ệ ệ i quá trình phát sinh phát tri n c a b nh.Ví d : Nhi ệ ượ ậ ng, đ   m, khí h u… đ u  nh h ủ ơ ể t đ  môi tr ả ứ ủ ề ả ấ ạ ổ ổ không đ c đi m di n bi n ra sao k t qu  nh  th  nào ch  y u ph  thu c vào tính ph n  ng c a c  th .Có r t nhi u y u t ủ ơ ể c a c  th : ổ ộ ặ ủ ệ ầ ứ ­Th n kinh, tâm th n: Tr ng thái v  não h ng ph n hay  c ch  làm thay đ i b  m t c a b nh sinh. Lo i TK y u th ướ ằ ạ ặ ễ ị ố ư ệ nh  cũng có th  gây b nh, lo i TK m nh nh ng ko thăng b ng cũng d  b  r i lo n n ng tr ạ ả ề ượ đ  kháng tích c c. H  TK phó giao c m có vai trò t o ra tr ng thái tr n tĩnh,ti t ki m năng l ả ệ ườ ế ố Y u t ự ậ ơ ở TK th c v t : Khi TK giao c m b  HP thì chuy n hoá c  s  tăng, th c bào tăng, s n xu t kháng th  đ c hi u b   C, s n xu t kháng th  không đ c hi u tăng.   ượ ạ ệ ư   ả c l Ng ườ ạ ạ h ch b ch huy t tăng c ả ộ ế t: các HM có  nh h ­ N i ti ẩ ễ ễ ố d  s t cao khi nhi m khu n. ế ị ụ ACTH và corticoid: có tác d ng ch ng viêm, ch ng d   ng. Có tác d ng gi m tính th m mao m ch, gi m phù n  và ti ế STH, DOC và Aldosteron : Ng ạ ử ụ tác d ng ch ng ho i t ớ Ả ­ nh h ặ ở  nam gi M t s  b nh hay g p  ổ ủ ứ Ả ­ nh h ệ ượ ề v  già.Do đó các b nh đ ố ở ơ ể ẻ ườ  c  th  tr  th Ví d :Viêm hay s t  ng m nh h n  ả ứ lâm vào tình tr ng ph n  ng quá m c còn c  th  ng 3.Y u t ­Môi tr ệ b nh sinh c a nhi u b nh nh  b nh ph i, hen … Hóa ch t , tia x ,nghi n r ộ ẩ u… làm thay đ i kh  năng ph n  ng c a c  th

ậ ả ư ệ ầ ng t i c  c u tình hình b nh t ề t c u qu n th  dân c ế ơ ể ơ ể ễ ắ ệ ế ộ ưỡ ệ ả ổ ả  XH: Ch  đ  XH, trình đ  văn hoá, dân trí cũng  nh h ng rõ r t t ứ ề ộ ng : Protein và vitamin  nh h ườ ế ố ế ộ ễ ụ ẩ ­Y u t ­ Ch  đ  dinh d nhi m khu n. Vitamin có tác d ng làm tăng c ể ớ ơ ấ ưở ệ   ụ ủ ệ ớ ệ ưở i b nh sinh c a nhi u b nh, khi c  th  thi u h t protein làm c  th  d  m c b nh ph i và b nh ủ ơ ể ng s c đ  kháng c a c  th

ầ ặ ườ ườ ế ố ề ề ệ ổ ậ ệ này th ữ ng h p c  th , có th  y u t ộ ẽ ớ ng liên quan ch t ch  v i nhau trong t ng tr ệ ặ ể ệ ề ệ ề ệ ừ ề ữ ệ ơ ể ế ố  này hay y u t ệ ầ ữ ệ ấ ể ế ố ề ư   nhân, đi u ki n bên trong, s  xu t hi n b nh t ệ ề ườ ưở ậ ố ạ ợ ệ ng c a các nguyên nhân, đi u ki n bên ngoài.chính vì vây ma trong lâm sang ko có hai ng ế ệ ớ ộ ề ữ ậ ệ ứ ặ ổ ủ ấ ỳ ộ ạ ấ ỳ ự ệ ọ ơ ng nào v  c u trúc , ch c năng c a b t k  b  ph n , c  quan , h  th ng nào c a c  th  , bi u hi n b ng m t b ộ ộ ố ẩ ư ệ ặ ằ ề ấ ị ủ ơ ể ệ ệ ố ề ằ ượ ể ọ ư ệ ề t dù  nhi u khi ta ch a rõ v  nguyên nhân , b nh lý h c và tiên l ng ệ ứ ể ớ ộ ữ ườ ơ ể ầ ấ ủ ệ ự ề ữ ị ự ố ợ ề ủ ệ ồ ấ ơ ằ ơ ể ự ề ặ ậ ỏ  qua các lu n đi m : ậ ề ứ ủ ơ ể ề ằ ậ ủ ằ ị ứ ộ ơ ể ả ứ ộ ớ ứ ự ể ấ ạ ằ ậ ậ ộ ự ủ ữ ế ề ể ẫ ằ ộ ơ ư ơ ướ ụ ồ ớ ườ ể ậ ạ ng khác nhau , có th  l p l ậ ộ ủ ơ ể ạ ộ ớ ặ ộ ấ ạ ộ ổ ng thay đ i theo các h ệ ủ ơ ể ướ ả ể ậ ấ ợ ể ấ ự ế ằ ộ   ng c a các c  quan s m hay mu n cũng d n đ n tác đ ng vào ặ   ằ c đó ( h i ph c) ho c i cân b ng tr ư   ớ ằ  vong . s  tái l p cân b ng m i có th  r t nhanh nh ng t quá kh  năng b o v  c a c  th  có th  d n t i t ượ ề ể ấ ệ ủ ơ ể ể ề ế ả t đâu là các quá trình do b nh nguyên gây ra , đâu là phanr  ng b o v  c a c  th  đ  tác đ ng đúng ể ứ ả ắ ầ ụ ể ả ằ ớ ộ ầ ở ơ gan , lách và các c  quan ngo i vi………)  đ  t p trung máu cho các c ố ộ ố ượ ổ ề i s  thay đ i v  kh i l ể ậ ả ư ể ề ng tu n hoàn ( co m ch ngo i vi, huy đ ng máu  ố ư ả ệ ủ ệ ẹ ơ ể ấ ạ ằ ế ụ ế ơ ể ấ ị ừ ẽ ả ồ ế ậ ạ ớ ấ ướ ụ ế ế ả ạ ẫ ợ ộ ằ   ơ ể ng máu b t đ u có shock , lúc này c  th  chuy n sang m t cân b ng m i nh m ơ   ạ ụ ế ậ   t l p ớ ấ   ằ t l p câ b ng m i b t i ) nh ng n u  v n ti p t c m t máu đ n 60% thì c  th  m t kh  năng bù tr  s  x y ra tr y m ch( thi ng có l ằ ấ ề ự ễ ụ ứ ệ ữ ố ề ệ ệ ể  ợ ụ ể          Các y u t  khác n i b t lên hàng đ u. Cũng có th ả ả ế   x p chung là “nh ng nguyên nhân và đi u ki n gây b nh” vì đi u ki n hoàn c nh xã h i cũng nh  nh ng m m b nh, đi u ki n hoàn c nh ngo i môi đ u là ườ ự   ng h p này không các nguyên nhân, đi u ki n bên ngoài và đ c đi m c  th  là nh ng nguyên t trong các tr ị ả ề ể ủ ch u  nh h   i beenh hoàn toàn gi ng nhau v  bi u hi n lâm sang và ễ di n bi n lâm sàng ấ           Câu 4.  T i sao nói b nh có tính ch t m t cân b ng m i kém b n v ng ? cho vd minh h a ? ươ      B nh là b t k  s  sai l ch ho c t n th ể ẩ TC đ c tr ng giúp cho th y thu c có th  ch n đoán xác đ nh và ch n đoán phân bi ằ ề      Khi nói v  tính ch t c a b nh các nhà sinh lý b nh đã coi b nh là m t cân b ng m i kém b n v ng . đi u đó đc ch ng t ng c  th  luôn có s  cân b ng gi a các quá trình (đ ng hóa và d  hóa) , s  ph i h p nh p nhàng c a các c  quan v  ch c ph n và c u trúc.  ­Bình th ổ ề ấ ấ ­Khi bênh nguyên tác đ ng vào c  th  làm thay đ i v  c u trúc ho c ch c ph n c a m t hay nhi u co quan nào đó c a c  th  . đi u này làm m t đi s  cân ạ ằ ả ằ b ng sinh lý c a c  th  . Lúc đó c  th  ph n  ng l i b ng cách t o ra m t cân b ng m i( ch  không ph i  m t cân b ng) đ  phòng ng  .trong cân b ng này ẵ các b  ph n ho t đ ng không theo quy lu t sinh ly s n có  ­Nh ng cân b ng m i này không b n v ng vì nó không th  kéo dài , do s  ho t đ ng b t th ướ ằ các c  quan khác ho c chính nó , do đó cân b ng này luôn có xu h ể ẫ ớ ử ti n tri n l p nên m t cân b ng b t l i , khi v ậ cũng có th  r t ch m tùy theo nguyên nhân và đi u ki n c a b nh ị Do đó trong đi u tr  ph i bi ượ ấ ứ Ví d  đi n hình là h i ch ng s c m t máu: khi c  th  m t kho ng 30% l ạ ự ộ ố ch ng l ồ quan sinh t n ( não , các trung tâm s ng ) . Nh ng cân b ng m i đó không th  duy trì lâu , n u tác đông đi u tr  đúng thì  còn có kh  năng h i ph c ( thi ớ cân b ng m i theo h ị ợ l i ) r t khó di u tr               Câu 5 . M i quan h  gi a nguyên nhân và đi u ki n gây b nh? Cho ví d  ch ng minh và nêu ý nghĩa th c ti n ?

ị ọ ằ ấ ạ ẫ ế ề ế ệ ế ử ư ữ ậ ự i thích t ậ ằ ả ễ ệ ề ế ể ư ự ạ ề ầ ế ế ệ ự ệ ộ ợ ệ ể ạ ả ọ ệ ằ ạ ế ỉ ỗ ộ ộ ườ ố ọ ậ ậ ệ ề ệ ự ứ ườ ế ố ệ ữ ẹ ụ ể nguyên nhân , đi u ki n và ỉ ng duy v t  bi n ch ng đã ch  ra m i quan h  gi a các y u t ố t ố ệ ư ệ ệ ế ị ệ ủ ệ ế ị ặ ệ ưỡ ộ ự ả ạ ả ề ố ượ quy t đ nh gây b nh , b nh nào cũng ph i có nguyên nhân dù đã tìm ra hay ch a , và nguyên nhân quy t đ nh tính d c hi u c a b nh , ả ố ữ ệ ng v  s  l ỉ ạ ỗ ợ ề ề ể ấ ị ữ ư ư ể ấ ệ ế ệ ị ư ề ẳ ế ẩ ệ ế ể ơ ể ứ ệ ắ ắ ộ ỉ ru t ch  gây b nh khi c  th  có s c đè ả ư ể ễ ề ẩ ả ỉ ở ộ t ni u do Escherichia coli thì ch c ch n ph i có vk ecoli ,nh ng ecoli là vk thu c h  vk bt  ệ ng ni u đc ệ ữ ườ ự ệ ể ế ợ ố ưỡ ư ể ễ ể ẹ ạ ộ ườ ộ ệ ng h p b nh này có th  là đk cho m t b nh khác(ăn thi u th n là nguyên nhân gây suy ệ i đk trong t/h này có th  là nguyên nhân cho b nh khác ( l nh là đk cho nhi m cúm nh ng cũng là

ạ ừ ướ ủ ể ế ế ả ồ ờ ị ng tìm ra nguyên nhân c a nó đ  xác đ nh và lo i tr nguyên nhân (n u còn ) , đ ng th i ph i bi t các đk thuân l ợ ể   i đ ỗ ệ ế ạ ắ ệ ự ố ế ướ ừ ế ệ ễ ộ ế  khi b t đ u phát sinh đ n khi k t thúc . bình th ng b nh sinh tuân theo m t trình t n i ti p nhau , khâu tr c làm ế ủ ế ệ ề ề ướ ự ư ệ ệ ệ ề ấ ắ ả ộ ố ơ c đó thì xu t hi n vòng xo n b nh lý, đa s  làm b nh năng h n và có kh  năng t duy trì. Vòng ạ ườ ể ấ ễ ặ ả ặ ữ ề ễ ế ậ ẫ ẽ

i sao d n đ n b nh , trong đó có nh ng thuy t th t s  sai l c nh ng cúng đã đc áp     Trong l ch s  y h c nhân lo i đã có r t nhi u thuy t nh m gi ằ ụ d ng vào th c ti n nh : thuy t m t nguyên nhân ( cho r ng m i b nh đ u do vk gây ra) , thuy t đi u ki n ( cho r ng đ  gây b nh ph i có t p h p các đk   ặ   trong đó nguyên nhân cũng ch  là m t đk ), thuy t th  t ng( cho r ng b nh t  phát không c n nguyên nhân , n u có thì do cùng m t nguyên nhân , b nh n ng ộ ể ạ hay nh  ph  thu c th  t ng m i ng i) ữ ạ ự ệ    Quan đi m hi n đ i d a trên nh ng thành t u khoa h c và l p tr ậ ả ủ ệ ệ ệ b nh và  m i quan h  nhân qu  c a b nh t ệ ữ ề Trong m i quan h  gi a nguyên nhân và đi u ki n thì: ế ố ­Nguyên nhân là y u t nh nng nguyên nhân mu n gây đc b nh ph i đ t đc ng ng , đ c l c , và ph i có nh ng đi u ki n h  tr  .  ỗ ợ ệ ả   ậ ợ i cho nguyên nhân , NN ch  gây b nh khi có nh ng đk nh t đ nh  có th  là nhi u đk nh ng cũng có th  là r t ít.Nh ng ph i ­Đi u ki n h  tr  và t o thu n l ể ộ kh ng đ nh m t mình đk không th  gây b nh n u thi u nguyên nhân  ả ễ Vd: đ  nhi m khu n ti ặ kháng suy gi m, và dĩ nhiên ch  suy gi m đ  kháng mà không có m t ecoli thì không th  nhi m khu n ecoli đ ổ ­Trong quan h  gi a nguyên nhân và đk có s  hoán đ i : Nn trong tr ượ ạ c l ng nhung cũng có th  là đk cho b nh lao), ng dinh d ủ ạ nguyên nhân c a nhiêm l nh) ả ướ Ý nghĩa: tr c m i b nh ph i có h ằ ạ ỏ lo i b  nh m h n ch  nguyên nhân  ệ ự ễ   Câu 6. Phân tích vòng xo n b nh lý trong b nh sinh? Cho vd và nêu ý nghĩa th c ti n? ườ ắ ầ ộ ệ B nh sinh là di n bi n c a m t b nh t ế ti n đ  cho khâu sau đ n khi k t thúc ề i làm ti n d  cho m t khâu tr Nh ng khi 1 khâu phia sau l ễ ng di n  này có th  c p di n ho c tr ắ ấ ắ +,Vòng xo n c p di n : là vòng xo n nhanh chóng d n đ n nh ng h u qu  n ng n ơ vd: v   thanh s  đô 2

ị ấ ế ế ưỡ ng c  tim ơ  Qúa t ạ Gi m nuôi d ả i ả  Suy tim  Thi u oxy não  Tim tăng c/n Tăng nh p , co m ch ng t/h  ễ ng di n: di n ra trong th i gian dài ạ  ộ ấ ứ Thi u oxy não  ờ ộ ễ ặ  Kém h p thu ắ  Tiêu ch y, đau qu n  ả ứ  Tăng nhu đ ng, co th t  Suy mòn Th c ăn giàu đ m ộ ễ ộ ấ Viêm m n ạ  Ru t d  kích  ng  ứ ị ề ề ệ ự ượ ị ệ ể ả ỡ ơ ả ắ ấ ự ệ   ng và đi u tr  b nh ph i n m rõ c  ch  b nh sinh và d  đoán các vòng xo n b nh lý có th  x y ra, đ  trong phòng và đi u tr  co bi n ắ ứ ệ ắ ề t.Cho vd ch ng minh và nêu ý nghĩa th c ti n? ộ ớ ằ ự ố ạ ấ ẫ ớ ề   i m t cân b ng m i kém b n ự ễ ứ ạ ưở ng c a nh ng tác nhân phá ho i khác nhau,s  r i lo n  y d n t ộ ạ ườ ữ ả ả ạ ủ ả ự ố ế i. ệ ữ ự ữ ế ị ể quy t đ nh s  phát sinh b nh t ẩ ặ ệ ữ ậ ố ệ ế ị ư ặ ị ư ự ả ể ạ ữ ế ố ệ ứ ệ ư ệ ộ ạ ầ ơ ể ư ế ố ơ ọ ế ố ạ ớ ố ệ  ngo i mô tác đ ng lên c  th  nh  y u t v t lý :quá nóng,quá l nh.y u t ộ ọ ế ố  hoá h c,y u t ạ ơ ể ố ư ổ ả ầ  c  h c:ch n th ư ề ả ủ ơ ể ượ ườ ể ạ ứ ề ế ớ ậ ộ ế ệ ề ủ ơ ể t quá kh  năng thích  ng c a c  th  thì đ u gây ra h u qu  là c  th  b  b nh. ng di n bi n qua nhi u khâu, ti p n i nhau theo m t trình t ấ ế ố ậ ạ ươ ng,tai n n.y u t ữ ơ ể ị ệ ấ ị ự  nh t đ nh và có liên quan m t thi ớ ề ơ ủ ầ ọ ể ơ ụ ữ ậ ầ ở ố ậ ẩ ầ ố ứ ậ ạ ầ c, song d n d n m t bù, tim b  suy, d n t ấ ế ẫ ớ ứ ạ ngày ạ làm ượ ắ và ể th ộ m t ủ ữ ả ổ ạ ở ừ ấ ị ộ ậ ế ể ệ ả ạ ậ ớ ứ c ệ ể ẫ ớ i có th  d n t ề ạ ọ ệ ố ụ ệ ệ ạ ặ ộ c làm cho b nh n ng thêm. Thí d  trong s c ch n th i khâu tr ệ t quan tr ng là trong nhi u quá trình b nh lý, nh ng khâu sau tác đ ng l ọ ạ ướ ế ấ ế ươ ế ả ầ ạ ấ ố ạ ứ ư ậ ậ ấ ươ ặ ạ ọ ộ ư ế ố ố ứ ạ ụ ặ ắ ự ễ ả ữ ụ ủ ổ ấ ườ ệ ệ ệ ệ ầ ố ố i th y thu c là tháy rõ m i quan h  nhân qu  gi a các hi n t ị ề ể ổ ọ ộ ờ ị ệ ụ ồ ủ ế ặ ữ ệ ệ ả ứ ắ ờ ỡ ệ ượ ấ ờ ắ ứ ớ ộ ụ ồ ứ ế ộ ố ặ ề ơ ọ ị ỉ ữ ề ị ừ ỏ ớ ả ắ ơ ể ả ườ ụ ồ ượ ư ề ề ằ ọ ị ị ng máu l u thông b ng cách truy n d ch. Trong nhi u tr ề ả ị ế ợ ề ầ ụ ố ể ề ố ợ ố ể ề ạ ạ ầ ạ ấ ộ ố ố ố ả   tìm cách tác đ ng lên nhi u khâu : r i lo n th n kinh, r i lo n tu n hoàn, r i lo n hô h p, r i lo n chuy n hoá, vv... Gi m kh i l ố ượ ả M t máu  ễ ườ ắ +,Vòng xo n tr Vd: Viêm ru t c p  Ru t d  kích  ng.                                  ả ắ ể ơ ế ệ Ý NGHĨA: trong tiên l ả pháp d  phòng r i vào vòng xo n đó, và khi đã x y ra ph i tìm cách phá v  nó bang cach c t đ t nhi u khâu nh t là khâu chính ả ậ ậ Câu 7:Phân tích quy lu t nhân qu  trong b nh t ườ ủ ơ ể ờ ố ạ ệ B nh là s  r i lo n đ i s ng bình th ng c a c  th ,do  nh h ủ ữ ủ ơ ể ố ớ ả v ng,h n ch  kh  năng thích nghi c a c  th  đ i v i ngo i mô và gi m kh  năng lao đ ng c a con ng ế ố ấ ị ấ ứ ệ   t và quy t đ nh đ c đi m riêng B t c  b nh nào cũng do nh ng nguyên nhân nh t đ nh gây nên.Nguyên nhân là nh ng y u t ủ ệ ể ệ ừ t ng b nh nh  tr c khu n lao là nguyên nhân gây b nh lao v i nh ng đ c đi m riêng c a b nh…(tuy nhiên hi n nay còn 1 s  b nh ch a xác đ nh đc nguyên   ữ   ề nhân ch  ko ph i ko có nguyên nhân nh  b nh b ch c u,1 s  b nh tâm th n…).Có r t nhi u nguyên nhân ta có th  chia ra nguyên nhân bên ngoài(là nh ng ấ ầ  sinh m m b nh,nh ng y u t   ạ ộ   ọ h c…) và nguyên nhân bên trong nh  tu i tác ,th  tr ng,di truy n.Nh ng cho dù nguyên nhân nào đi n a thì khi nó tác đ ng vào c  th  gây r i lo n ho t đ ng ườ ng c a c  th ,v bình th ố ễ ứ ạ ệ ữ ế ọ   Nh ng b nh ph c t p th t v i nhau. Chính b nh sinh h c ư ố ươ ế ệ ứ ữ ồ ừ nghiên c u v  c  ch  b nh sinh c a các khâu đó cung xnh  m i t   ng tác gi a chúng v i nhau. Thí d  liên c u khu n gây viêm h ng, r i t  đó có th  gây ả ẫ ớ ữ ẹ ạ ổ ề ấ ạ ủ viêm màng trong tim, mà h u qu  là h  van và h p van. Nh ng thay đ i v  c u t o c a tim d n t   i nh ng r i lo n tu n hoàn máu trong tim. Lúc đ u c  tim ả ầ ị ị còn m nh, bù đ p đ  máu tĩnh m ch mà h u qu  là phù và tràn d ch, r i lo n chuy n hoá và ch c năng toàn i    ệ ễ ặ ế cho thân, b nh   di n bi n n ng. ố ạ   ữ ữ ầ      Cho nên trong quá trình b nh sinh, nguyên nhân ban đ u gây ra nh ng h u qu  nh t đ nh, nh ng thay đ i này l i tr  thành nguyên nhân c a nh ng r i lo n ả ộ ặ ố    K t qu  là m t quá trình b nh lý không ng ng phát tri n và b nh ngày m t n ng. m i và các r i lo n này l i các h u qu  khác vv... ặ   ữ ặ ươ ng n ng     Đ c bi ấ ồ ứ ạ ầ ố i tăng ng nghiêm tr ng (h ng ph n r i  c ch ) mà h u qu  là thi u oxy do r i lo n tu n hoàn (suy m ch c p), thi u oxy l gây r i lo n th n kinh trung    ầ ườ ễ   ố ạ ế ầ c ng khi n r i lo n tu n hoàn và hô h p thêm n ng, vv... C  nh  v y khâu n  tác đ ng lên khâu kia làm cho s c di n ng tr ng thái  c ch  th n kinh trung  ồ ệ ế bi n n ng thêm , t o ra vòng xo n b nh lý làm cho s c không h i ph c. Ý nghĩa th c ti n: ữ   ng b nh lý, đánh giá đúng nh ng thay đ i  y và k p th i phát hi n nh ng Nhi m v  c a ng ể ị   thay đ i ch  y u nghĩa là nh ng khâu chính trong quá trình b nh sinh. Đi u này r t quan tr ng đ  có m t cách đi u tr  thích đáng (đi u tr  b nh sinh ), đ  k p ỏ ả ạ th i ngăn ch n vòng xo n b nh lý kh i x y ra và m t khi đã x y ra thì ph i k p th i c t đ t., phá v  vòng xo n, tr  b  các r i lo n và ph c h i các ch c năng   ặ   ị ố ớ ơ . Thí d  trong suy tim, tr ng tâm đi u tr  là ph c h i s c co bóp c  tim k t h p v i ch  đ  ngh  ng i đ  gi m b t gánh n ng đ i v i c  tim đã b  suy. ho c ộ ộ   trong s c, tr ng tâm đi u tr  là ph c h i l ng h p, ph i tìm cách tác đ ng lên nhi u khâu cùng m t ạ lúc, đi n hình là trong s c, ph i

3

ạ ườ ộ ệ ộ ế ố ườ ủ ế t t . Hôn mê đái tháo đ ng là m t b nh có RLCB n i ti ng ch  y u do nguyên nhân nào gây ra .

ở ổ ả ằ ữ ươ ỵ ả ự ế ườ ị ệ ộ ế ố t t ườ ờ lâm sàng nh ng ng ư ng tu  đ o nh ng trên th c t là vì: ng là do t n th i b  b nh này thì không ph i bao gi ằ i ta cho r ng đái tháo đ c đây ng ươ ổ ộ ố ạ ề ườ ng tu  đ o ợ ố ơ ố ơ ầ ặ ứ ườ ườ ộ ế ầ ươ t khác và th ng đ i ít g p mà nó hay đi kèm các r i lo n n i ti ổ ấ ấ ỏ ượ ỵ ả ấ ư ng thì c  1 tr ng h p ĐTĐ đ n thu n thì ế ư ng th n, 20 ĐTĐ có kèm theo  u năng tuy n yên . Khi m  xác th y 25% ế ườ ỵ ả ư ỵ ả ấ ấ ế ườ ạ ậ t còn 25% thì  tu  đ o hoàn toàn bình th ư ng tu  đ o, 50% th y t  b nh sinh đái tháo đ ỵ ỵ ộ ổ ế bào beta  tăng ti ng . ng r t ph c t p nh ng ch  y u do hai nguyên nhân sau gây nên : ạ ẫ ớ   i ả ấ ượ ễ ọ ươ ng mao m ch  tuy n tu  , nhi m trùng, nhi m đ c ,u tu  …, d n t ế ỵ c insulin d n t ứ ạ ế i s  thi u h t v  s  l ề ệ ố ế ỵ ẫ ớ ự  t y đó là t ủ ế ệ ổ ợ ễ ế ụ ề ố ượ ng insulin đó là thi u insulin tuy t đ i hay còn g i là ĐTĐ typ I. ạ ộ  bào beta ho t đ ng bình th ế ế ủ ươ ư ố ế ị ấ ố ụ ụ ủ ế ể ng đ i có th  là do tăng ti ề ng đôi khi còn tăng ti ươ ố ủ ế ỏ ượ ả ng đ i do tác d ng c a insulin b  gi m).B nh này x y ra khi ti n yên hay v  th ả ấ ệ ứ ệ ả ế ng đ i. Thi u insulin t ị ả ườ ỏ ượ ệ t insulin nh ng do nhi u nguyên nhân ngoài tu  gây ra   t hormon làm tăng ậ ng th n tăng   ỷ  ậ ng th n hay u tu ệ ng gi m rõ r t. B nh nhân có u v  th ấ ạ ộ ậ ố ậ ụ ư ế ế ề   t hormon có tác d ng đ i l p nh  hoocmon tuy n ti n ậ ẵ ể ữ ả ộ ệ ượ ụ ệ ạ ằ ạ gi a 2 lo i hoocmon có tác d ng ng ộ c nhau.M t có tác ộ ế ố ữ t t ộ ế ng không nh ng là do thi u insulin mà còn do tăng ti  bào beta đã gi m s n  ườ ng máu và m t nhóm có tác d ng tăng đ ng máu. ố ng là m t b nh do r i lo n cân b ng n i ti ườ ề ư ắ ỏ ỷ ượ ậ ứ ế ứ ể ư ủ ề ệ ế ấ ỏ ợ ị ụ ươ ng pháp đi u tr  thích h p nh t nh  c t b  u ti n yên v  hay tu  th ộ   ng th n ,  c ch  ch c năng c a các tuy n n i ế ạ ườ ớ t khác  ệ ườ ụ ng còn do insulin tăng c ụ ơ ủ ể ả ồ ộ ế ợ   ể i tác d ng c a enzym insulinase và  kháng th  kháng insulin có tác d ng trung hoà , k t h p, ườ ộ ng i tiêm insulin dài ngày thi trong máu n ng đ  kháng th  kháng insulin cao nên ph i tiêm insulin n ng đ  cao h n so v i bình th ườ ở ườ  ng ỷ ướ ng phân hu  d ồ ứ ạ ớ ộ ệ ườ ườ ứ ứ ệ ệ ả ầ ạ ấ ộ ng r t ph c t p cho nên c n quan ni m đái tháo đ ng là h i ch ng ch  không ph i là m t b nh . i nguyên nhân gây b nh đái thoá đ ng ườ ứ ư ể ề ạ ấ ộ ng nh ng nguyên nhân ch  y u là do tăng m nh th  ceton trong máu . ẫ ớ ừ ế ả ổ ủ ế c ho t hoá d n t ợ i gi m t ng h p acid pyruvic t ể ệ ổ ạ ấ ố ủ ả ồ ủ ế ử ụ ể i gi m s  d ng vòng  Krebs ( chuy n hoá ái khí ) thi u năng l ừ ổ ượ ợ ầ ượ ượ ể ạ ng. ng nên gi m t ng h p glucid, protid và lipid t ể ượ ử ụ ử ụ ể ổ ợ c s  d ng đ  t ng h p không vào đ ơ ể ẽ ề ổ  AcetylCoA do quá trình t ng h p c n nhi u năng l ợ ạ ẫ ớ ơ ứ ợ ượ ổ ế ầ ể ồ ứ ơ ợ ễ   c vòng Krebs nên chuy n sang s  d ng đ  t ng h p cholesterol và các th  cetonic gây nhi m ể   i x  c ng m ch máu có th  gây nh i máu c  tim, viêm bào và  c ch  th n kinh gây tr ng thái hôn mê, tăng t ng h p cholesterol trong máu d n t

ộ ố ườ ế ố ườ ữ ề ể ẫ ợ ng do đó có nh ng y u t khác cũng ng h p th  cetonic trong máu tăng nhi u song v n không phát sinh hôn mê đái tháo đ ư ầ ạ ế ứ ọ ơ ử ụ ủ ế ế ế ả ạ i phóng làm h n ch  ch c năng bình th ạ   bào do đó h n ch  năng l ng gi ng c a m i c  quan đ c bi ầ ạ ườ ạ ộ ượ ấ ặ ạ ế ả ả ấ ớ ệ   t    bào não h p thu oxy cùng v i glucose nên khi gi m h p thu glucose thì não thi u oxy làm gi m ho t đ ng góp ph n t o  tr ng thái

ơ ể ấ ướ ế ố ườ ệ ể ả ấ ạ ằ ố ố Câu 8 : T i sao nói đái tháo đ                                                             Bài Làm I.ĐTĐ là m t r i lo n v  cân b ng n i ti ướ   +   Tr cũng là do t n th ộ ố ố   +  M t s  th ng kê cho th y ĐTĐ đ n thu n t ế th y có 2 ĐTĐ có kèm theo  u năng tuy n giáp, 5 ĐTĐ có kèm theo  u năng v  th ươ ổ có t n th ự ế ệ   +   Th c t ệ   +   B nh phát sinh do nguyên nhân tu  : do thi u nguyên li u t ng h p insullin,t n th ụ ả t y đ o không s n xu t ra đ ườ ừ ụ ệ +   B nh phát sinh  ngoài nguyên nhân t ụ ạ đã h n ch  tác d ng c a insulin là cho insulin b  m t tác d ng đó là thi u insulin t ươ ườ ng máu ch  y u là STH, ACTH và glucocorticoid(tăng t đ ứ ặ ắ ỏ ề ườ ng ho t đ ng hay khi gi m ch c năng ho c c t b  ti n yên thì th y tri u ch ng đái tháo đ c ắ ỏ ệ ứ ượ ng th n sau khi c t b  u thì b nh ch m d t . th ườ ứ ữ ỏ ệ  b nh đái tháo đ   +   Nh ng lý do trên ch ng t ệ ế ứ ặ ỏ ượ yên, v  th t khi ch c năng t ng th n và đ c bi ằ   +   Do đó có th  quan niêm r ng b nh đái tháo đ ụ d ng h  đ   +   V i khái ni m này có th  đ a ra ph ti   +   B nh đái tháo đ ế phong b  insulin,    +   Tóm l ườ II.Nguyên nhân gây hôn mê đái tháo đ ạ   +   Có r t nhi u nguyên nhân gây nên tr ng thái hôn mê trong h i ch ng đái tháo đ ượ  PEP mà   +   Nguyên nhân tăng th  ceton trong máu là do thi u insulin nên enzym pyruvatkinase không đ   ả   ợ ạ acid pyruvic là nguyên li u t ng h p acid  oxaloacetic , mà mu i c a oxaloacetic là oxaloacetat l i là ch t m i c a AcetylCoA trong vòng Krebs , nên khi gi m ể ẫ ớ ượ c vòng Krebs d n t insulin thì AcetylCoA không vào đ   ng nên c  th  s  tăng chuy n hoá ả ế ế y m khí, chuy n hoá y m khí t o ít năng l ể ổ   +   AcetylCoA không đ ạ ộ ế đ c t th n…ậ   +   Tuy nhiên trong m t s  tr góp ph n gây nên tr ng thái này nh  : ả   +   Thi u insulin đã gi m s  d ng glucose trong t ế ặ ỏ là v  não, m t khác thì t hôn mê   +   Ngoài ra thì khi c  th  m t n c m t mu i hay r i lo n cân b ng đi n gi đáng k  gây hôn mê trong đái tháo đ i cũng là y u t ng .

4

ể ườ ườ ủ ế ố ạ ng , Hôn mê đái tháo đ ng ch  y u do nguyên nhân nào gây ra

ố ạ ặ ạ ể ể ệ ườ t là chuy n hoá Glucid và Protid . ề ng các lo i chuy n hoá đ u phát sinh r i lo n đ c bi ể ả ạ ể ế ế ả ứ ố ộ ậ bào gi m. Trong t ợ ổ ộ ộ ả ả ừ ử ụ ư ả bào ho t tính enzym hexokinase gi m đã kìm hãm ph n  ng phosphoryl hoá ả  glucose, làm gi m s  d ng vòng ợ ế ườ ằ ắ ả ế ủ ượ ổ  acid amin do tác d ng c a glucocorticoid, khi thi u insulin thì glucocorticoid tăng ti ả ử ụ ả ả ả ng phân y m khí  và ái khí, gi m t ng h p acid béo và protid … ừ ạ c bù đ p b ng tăng tân t o glucose và glycogen t ạ ạ ạ ặ ế ụ ế ế   t   t đã ho t hoá enzym ạ ế ộ ắ ạ ế ơ gan vào máu nhi u lên và khi n ng đ  glucose máu v ặ ẩ ề ệ ệ ế ư ệ ớ ả ấ ướ ượ   t ế ề c nghiêm tr ng nên u ng n ở ẫ ề ệ ề ư ượ ẽ ử ụ ọ ắ ượ ồ ướ ấ ấ c r t nhi u m t khác t ầ c glucose nên luôn ợ ạ ả ố ủ ồ ủ ể ể ổ ể ổ ợ ẽ ượ ử ụ ấ c s  d ng đ  t ng h p cholesterol và các th  cetonic ỏ ở ồ ở ấ ạ ế ế ợ ấ trong trong tình tr ng thi u glucose và oxy nên v  não luôn ắ ị ứ ế ể ạ ố ạ ợ ổ ả ế ế ế ế ử ượ ị ạ ng vì vòng Krebs b  h n ch  , thi u coenzym kh  NADPH

2 do vòng pentose ít sử

ợ ổ ả ế ế ượ ng acid béo trong máu nhi u lên trong máu đi t ế ề ự ề ượ ế ơ ể ế t các enzym kháng insulin, làm l ơ ể ầ ng acid béo t ớ ổ ứ   i t  ch c    do tăng trong bào. Tăng phân ly lipid làm cho c  th  g y nhi u và sút cân  nhanh l ỡ ợ ể ễ ế ế ươ ượ c vòng Krebs nên đ ồ ể ườ ể ạ ơ ứ ượ ẽ ượ ư ớ c đ a t ạ ẽ ả ế ầ ứ ng do thi u glucose trong t ổ i gan đ  tái t ng h p  tryglycerid gây nhi m m  gan ượ ộ ể ồ ạ ơ ử ụ c tăng s  d ng đ  t o cholesterol và các th  cetonic gây ng , n ng đ  cholesterol tăng cao trong máu gây x  c ng thành m ch gây nh i máu c  tim ậ ể

ế ừ bào máu khó qua đ ổ ợ c màng t ng do vòng Krebs b  h n ch  đã kìm hãm quá trình t ng h p protid ạ ượ ị ạ ế ượ ệ ố c h  th ng enzym t ng h p protid  ế ừ ạ ợ t đã tăng thoái bi n protid tăng tân t o glycogen t ế ố ế ể ạ ả ả ổ ợ ế    đông máu, lâu lành v t acid amin  ng  c ch  quá trình t o hình, tăng  ch y máu do gi m t ng h p các y u t ễ ổ ế ườ ứ ỡ ủ ơ ể ớ ứ ế ứ ạ ả ươ ả ạ ố ng ườ ứ ư ể ề ạ ấ ộ ng nh ng nguyên nhân ch  y u là do tăng m nh th  ceton trong máu . ẫ ớ ừ ế ả ổ ủ ế c ho t hoá d n t ợ i gi m t ng h p acid pyruvic t ố ủ ạ ấ ể ệ ổ ồ ủ ế ợ ượ ượ ể ả i gi m s  d ng vòng  Krebs ( chuy n hoá ái khí ) thi u năng l ổ ơ ể ẽ ề ợ ầ ượ ừ ể ạ ng. ử ụ ng nên gi m t ng h p glucid, protid và lipid t ể ử ụ ể ổ ợ ượ c s  d ng đ  t ng h p không vào đ ổ  AcetylCoA do quá trình t ng h p c n nhi u năng l ợ ạ ẫ ớ ơ ứ ế ầ ể ồ ứ ơ ợ ợ ễ   ượ c vòng Krebs nên chuy n sang s  d ng đ  t ng h p cholesterol và các th  cetonic gây nhi m ể ổ   i x  c ng m ch máu có th  gây nh i máu c  tim, viêm bào và  c ch  th n kinh gây tr ng thái hôn mê, tăng t ng h p cholesterol trong máu d n t

ộ ố ườ ế ố ườ ữ ề ể ẫ ợ ng do đó có nh ng y u t khác cũng ng h p th  cetonic trong máu tăng nhi u song v n không phát sinh hôn mê đái tháo đ ư ầ ạ ế ứ ọ ơ ử ụ ủ ế ế ế ả ạ ạ  bào do đó h n ch  năng l ng c a m i c  quan đ c bi i phóng làm h n ch  ch c năng bình th ế ượ ng gi ấ ườ ạ ộ ầ ạ ặ ạ ả ả ấ ớ ệ   t    bào não h p thu oxy cùng v i glucose nên khi gi m h p thu glucose thì não thi u oxy làm gi m  ho t đ ng góp ph n t o tr ng thái

ơ ể ấ ướ ế ố ườ ể ả ằ đáng k  gây hôn mê trong đái tháo đ i cũng là y u t ng . ạ c m t mu i hay r i lo n cân b ng đi n gi ả ở ộ ộ ấ ướ ấ ướ ệ ấ ủ ể ế ắ   ơ ế ệ c không đ . Phân tích c  ch  b nh sinh và nguyên t c b  đ i chi n đ u mùa hè cung c p n ố ệ c đi n gi ố i ề ệ ủ ộ ộ ướ ệ ề ệ ấ ắ ấ t nh t là trong mùa hè d ư ổ ử i cái n ng nh  đ  l a cho nên vi c m t n ế ấ ướ ạ ể ả ể ẫ ệ ạ ụ ư ễ ế ạ ờ ị ắ ố   c và mu i ễ   ượ c bù đ p k p th i và đ  x y ra kéo dài thì có th  d n đ n tr y tim m ch,h  HA và nhi m

ơ ể ườ ườ ệ ặ ả ả ồ ỏ t do m c áo b  đ i dày cho nên c  th  ph i th i nhi t ra ngoài qua con đ ng có nhi ị ấ ữ ươ ư ố ờ ệ ộ t đ  cao mà khó t a nhi ượ ồ ướ ấ ắ ả ộ ượ ệ ố ơ ệ ộ ộ ồ ng nh ng n ng đ  đi n gi c tr ố c cũng đ n gi n(u ng )nh ng n u l ộ ớ c m t quá l n(>5l)thì l ng n ả ấ ủ ẽ ợ ộ ệ ư ạ ả ệ ộ ơ ể ệ ồ ứ ả ả ẽ ạ ố ồ   ng m  hôi đ ng ả i trong đó cũng r t dao đ ng trong đó Na là 10­80mEq,Cl la5­ ế ượ ấ ng mu i m t đi cũng ố ể ệ ơ ể ng cho nên c  th  ph i th i nhi ố ướ c c  mu i và n ấ ơ ượ ệ ấ ấ c ơ ế ự ả ể c tr ắ i và n ướ ự ố ướ ng h p không cung c p đ  s  gây r i lo n chuy n hóa mu i n ồ ơ t qua m  hôi(c  ch  t ố ướ ề c thì s  gây r i lo n v  chuy n hóa mu i n ậ ng và h u qu  là n ế ườ ượ ả ị c qua m  hôi làm cho d ch c  th  tr  thành nh ụ ả ơ ể ở ể ẫ ươ ạ ồ ả ả ả ế ế ẫ ậ ờ    b o v ) đ ng th i cũng th i luôn ồ ơ ể   c trong c  th .Vì m  hôi ướ ừ ạ  ngo i bào   c t ế   ừ ặ t ỏ ơ ể ế ả ấ ng cho nên khi m t đi n gi ố ượ  bào làm cho kh i l ế ng tu n hoàn gi m,huy t áp gi m có th  d n đ n tr y tim m ch d n đ n gi m ho c ng ng bài ti ễ ầ ị ộ ộ ố ệ ể ả ố i.Có th  cho b  đ i u ng n ơ ể ư ặ ổ ề ệ ệ Câu 9: R i lo n chuy n hoá trong b nh đái tháo đ                                                       Bài làm ệ     Trong b nh đái tháo đ ố ạ 1 .R i lo n chuy n hoá Glucid ế   +  Khi thi u insulin thì t c đ  v n chuy n glucose máu vào t glucose n i bào gây gi m G_6P , G_6P gi m làm gi m quá trình s  d ng glucose n i bào nh  gi m t ng h p glycogen t pentose vòng krebs, gi m quá trình đ    + Gi m G_6P đ ho t hoá enzym Fructose_1,6DP làm tăng tân t o glucose và glycogen . M t khác khi thi u insulin thì Adrenalin và glucagon tăng ti phosphorylase và tăng glucocorticoid đã ho t hoá enzym G_6Phosphatase làm tăng thoái bi n glycogen . ừ   +  Quá trình phân c t glycogen chi m  u th  h n so v i quá trình tân t o glycogen làm cho glucose t ố ấ ướ ấ quá 1,6 g/l thì s   phát sinh glucose ni u kéo theo c  m t n c ( đa ni u th m th u ), b nh nhân m t n ượ ấ ạ c năng l  trong  tình tr ng đói b nh nhân ăn r t nhi u nh ng v n không bù đ p đ bào không s  d ng đ ng đã m t nên  g y nhi u . ừ ổ ẫ ớ ượ ế  PEP mà acid pyruvic là  nguyên   +  Ngoài ra khi thi u insulin thì enzym pyruvatkinase không đ i làm gi m quá trình t ng h p acid pyruvic t c ho t hoá d n t ượ ử ụ ợ ệ li u đ  t ng h p acid oxaloacetic, mu i c a acid này là ch t m i c a AcetylCoA trong vòng Krebs , Khi AcetylCoA không đ c s  d ng trong vòng Krebs và ổ t ng h p acid béo thì nó s  đ   +  Glucose máu là ngu n cung c p glucose duy nh t cho não nên khi thi u insulin thì não luôn  tình tr ng b   c ch  sâu s c . 2. R i lo n chuy n hoá Lipid    +  Khi thi u insulin thì gi m quá trình t ng h p acid béo do thi u năng l d ngụ ế   +  Gi m t ng h p triglycerid do thi u acid béo và thi u (cid:3)_glycerophosphat .     +  Ngoài ra khi thi u insulin thì tăng phân ly lipid do c  th  tăng ti ắ thoái bi n bù đ p năng l ng s  đ huy t t ả   + Insulin gi m s  gi m t o acid oxaloacetic làm cho AcetylCoA không vào đ ộ ế ễ nhi m đ c t  bào  c ch  th n kinh có th  gây hôn mê đái tháo đ ơ ậ x  th n hay viêm th n … ố ạ 3.R i lo n chuy n hoá Protid  ổ ả ợ Gi m t ng h p protid do :  ế   +  Thi u insulin acid amin t ượ ế   +  Thi u năng l ế   +  Thi u insulin đã không ho t hoá đ ế   +  Thi u insulin thì glucocorticoid tăng ti ộ ố   +   R i lo n chuy n hoá protid trong h i ch ng đái tháo đ ể ạ ng gi m kh  năng t o kháng th  h n ch  s c ch ng đ  c a c  th  v i các tác nhân gây nhi m trùng . th ườ 4. Nguyên nhân gây hôn mê đái tháo đ ạ   +   Có r t nhi u nguyên nhân gây nên tr ng thái hôn mê trong h i ch ng đái tháo đ ượ  PEP mà   +   Nguyên nhân tăng th  ceton trong máu là do thi u insulin nên enzym pyruvatkinase không đ   ả   ạ acid  pyruvic là nguyên  li u  t ng h p acid oxaloacetic, mà mu i c a oxaloacetic là oxaloacetat l i là ch t m i c a  AcetylCoA trong vòng Krebs, nên khi gi m ể ẫ ớ   ng nên c  th  s  tăng  chuy n hoá c vòng Krebs d n t insulin thì AcetylCoA không vào đ ế ả ế y m khí, chuy n hoá y m khí t o ít năng l ể ổ ượ ử ụ   +  AcetylCoA không đ ạ ộ ế đ c t th n…ậ   +   Tuy nhiên trong m t s  tr góp ph n gây nên tr ng thái này nh  : ả   +   Thi u insulin đã gi m s  d ng glucose trong t ế ặ ỏ là v  não, m t khác thì t hôn mê   +   Ngoài ra thì khi c  th  m t n ố ạ         Câu 10. R i lo n chuy n hoá n ị đi u tr ? ả ệ Do tính ch t công vi c c a b  đ i ph i làm vi c trong đi u ki n kh c nghi ồ ắ ươ do ra m  hôi là tình tr ng di n ra th ng xuyên.N u nh  không đ ầ ộ đ c th n kinh ệ    Do làm vi c trong môi tr th i cũng có c  mu i cũng b  m t n a.M  hôi có tính ch t nh ự 56mEq tùy thu c vào s  thích nghi,rèn luy n và s  bù đ p n ắ ể ườ ả ẫ đáng k  cho nên v n ph i bù đ p thêm.Trong tr ơ ế ệ  là do nhi t đ  c  th  quá cao h n m c bình th C  ch  b nh sinh ấ ị ố ả ộ ượ ng mu i nh t đ nh ra kh i c  th ,n u không bù đ p đ c  m t l ướ ươ ượ c tr có tính ch t h i nh ầ ế xâm nh p vào trong t  bào gây phù t ở ậ ộ  th n gây nhi m đ c th n kinh. ắ ề ề V  nguyên t c đi u tr ủ ướ c và đi n gi 1.bù đ  n ả 2.tăng gi ư ướ c có b  sung mu i nh  dung dich omezol…. ự ấ t cho c  th  nh  m c áo thoáng mát nh t là v  mùa hè nóng n c i nhi

5

ả ằ ể ỏ ử ướ ố ạ ơ ở ệ ơ ế ệ ệ c đi n gi b nh nhân i và r i lo n cân b ng axit baz nôn m a và đi l ng kéo dài. Phân tích c  ch  b nh sinh và

ọ ố ơ ằ ả ằ ạ ả ữ ướ ế ố ặ ể ế ữ ử ướ ượ ớ ự ố ỏ i và cân b ng acid baz  là nh ng y u t ệ ằ i và cân b ng acid   ờ ẽ   ị ệ c đi n gi ị ề c đi u tr  đúng và k p th i s ệ t quan tr ng v i s  s ng. Nh ng r i lo n cân b ng n  đ c bi Ở ệ ử  b nh nhân đi l ng và nôn m a kéo dài n u không đ  vong. ả ướ ạ ơ i, RLCB acid baz ề  tr ?ị ệ c đi n gi ơ ể ệ c và đi n gi

ạ ẽ ề ở ị ơ ể ề ử ư ấ ớ ắ ượ ấ ị ố ớ c cùng v i acid HCl  ướ ượ b nh nhân nôn m a : Khi nôn kéo dài s  gây m t d ch và kéo theo m t n ệ ẩ ả ệ ề ễ ng n ễ ấ ế ở ễ ơ ể ẽ ấ t là RLCH glucid gây ấ ướ c nên l ơ ể ừ  đ ng các s n ph m trung gian làm cho c  th  t ố ậ ậ ế ạ ễ ễ ẫ ạ ộ ố ượ ị ng d ch    d ch d  dày làm cho c  th  nhi m ki m, s  l ữ ạ   ố c m t n u nôn kéo dài là r t l n khi đó c  th  s  có nh ng r i lo n ế   ố ề  nhi m ki m tr  thành nhi m toan.Nôn nhi u gây m t nc,gây r i lo n huy t ả cu i cùng d n đ n tình tr ng nhi m đ c, nhi m toan ế ầ ử

ỗ ả ề ướ ọ ầ ớ ấ ạ ồ ị i bao g m ph n l n là ch t đi n gi ị ỵ i đ ng tr ướ ng, n ố ệ ượ ầ ố ộ ị ươ c b t (1,5l), d ch d  dày (2,5l),   ể ấ   c u ng. Khi c n  ng tiêu hoá có th  h p ấ ệ ướ ừ ứ c t c h p thu toàn b  cùng 2­3 l n ả ẳ  th c ăn n ả ấ ướ ộ ỏ ậ ấ ị ơ ể ấ ặ ữ ứ ụ ề ễ ề ầ ầ ặ ộ

ơ ể ơ ồ ề ặ ắ ọ ệ ố ỉ ỏ ạ ẫ ớ ầ ả ả ố ng tu n hoàn d n t ấ ế i huy t áp gi m  ơ ể ấ ề ế ễ ơ ể ấ ị ộ ả ễ ỵ ề ẩ ậ ẩ ặ ậ ả ỵ ị ị đ ng s n ph m đ c s n ph m toan m t khác c  th  m t d ch ki m d ch m t và d ch tu  làm c  th ơ ể ạ ặ ễ ế ầ ạ ứ ệ ễ ễ ễ ế ắ ấ ầ ộ i  c ch  tu n hoàn, hô h p hình thành vòng xo n b nh lý ể ế ệ ả ỏ ả t gi m

ở ậ ủ ồ

ề ạ ế ng trong giai đo n đ u n u nôn và đi l ng nhi u  ể ấ ướ ư ươ ầ ầ ọ ượ ườ ươ ướ ế ế c đ n thu n hay huy t thanh ng t cho đ n khi l ề ở ề c ti u tr  v  bình th ng n u là m t n ỏ ng n c  u tr ng ề ẳ ướ ơ ễ ế ể ặ ị ố ạ Câu 11. R i lo n chuy n hoá n ắ nguyên t c đi u ằ Cân b ng n ơ ẽ baz  s  làm cho c  th  lâm vào tình tr ng b nh lý và có th  gây t gây RLCH n ơ ế ệ   C  ch  b nh sinh  Ở ệ  +  ấ m t đi không nhi u nh ng kéo dài, các bi n pháp ăn u ng khó bù đ p đ ứ ọ ặ và đ c bi ả ọ ộ ả ố ượ đ ng h c ,kh i l ng tu n hoàn gi m ,máu cô, huy t áp gi m ,máu qua th n ít ,th n kém đào th i  ờ ị ế ặ n ng n u ko k p th i đc x  lý. Ở ệ ỏ  b nh nhân đi l ng kéo dài :   +  ả ế ị t ra kho ng 8l m i ngày kèm theo nhi u ch t đi n gi  ­ D ch tiêu hoá ti ấ ị ậ ị d ch m t ( 0,5l), d ch tu  ( 0,7l), và d ch ru t (3l) D ch tiêu hoá đ ớ ớ ố ượ ng l n .  c nhanh v i s  l thu và đào th i 30­40 l/ngày. Do v y khi đi l ng m t n ề ấ ị  ­ M t d ch tiêu hoá làm c  th  nhi m toan r t n ng do trong d ch có r t nhi u thành ph n ki m gây nên nh ng h i ch ng suy s p tu n hoàn n ng n , HA gi mả ệ  ­ C  th  RLCH n ng n  gây nên vòng xo n b nh lý nghiêm tr ng.Có riêng s  đ  kèm theo:  ữ ọ ạ Trong  a l ng nh ng r i lo n quan tr ng xu t hi n là  ấ ướ ế ộ ố ượ ọ c nhi u làm gi m kh i l + R i lo n huy t đ ng h c do m t n ạ ố ạ ỵ ặ + Nhi m toan n ng do tru  tim m ch làm thi u oxy cùng r i lo n h p thu làm RLCH , c  th  nhi m toan  ả ẫ ớ ứ ọ + Tru  tim m ch làm máu qua gan th n gi m d n t i  nhi m toan n ng thêm  ộ + Nhi m đ c th n kinh do thi u oxy, nhi m đ c, nhi m toan quay l ệ    Bi u hi n lâm sàng  ạ + Huy t áp gi m, m ch nhanh, nh , khát, đái ít , thân nhi ề + Th  nhanh và sâu , nôn nhi u  + V t vã, bu n ng  , hôn mê  ị ắ    Nguyên t c đi u tr   ị + Truy n d ch đ ng tr ố + U ng n ế + N u nhi m toan n ng , dùng dung d ch NaHCO

3 đ  trung hoà acid

6

ị ả ủ ủ ị ơ ế ệ kho ng gian bào. C  ch  b nh sinh c a phù và tràn d ch: n ị ứ ướ ở c

ả

ấ ậ ậ ậ ầ ẫ ứ ườ ở ố ọ ầ ng : Viêm c u th n, RLTH(suy tim m t bù). ng th n v n bình th ổ ố ấ ả ế t Aldosteron sau m , dùng thu c nhóm corticoid kéo dài ơ ế ặ ạ ộ ố ả ả ự ướ ễ ấ ế   ả c d  th m qua thành m ch ra kho ng gian bào, g p trong xung huy t ấ ạ ệ ượ ư ễ ệ ậ ặ ỡ ả ả ặ ệ ế ươ ế ơ ế ươ ng phù.g p trong th n h  nhi m m (pro ni u nghiêm ng gi m, đ c bi t là albumin gây hi n t ng , khi protein huy t t ọ ơ ử ớ ư ứ ề ị ạ ấ ấ ng phân t ị ứ ạ ơ ị ư ỷ ẩ ệ ự ự ữ ẩ ố ượ ế ự l n nh  protein , d ch phù có ch a nhi u protein   ố    do đ y nc ra.C  ch  này tham gia trong các lo i phù nh  do d   ng, do côn trùng đ t, áp l c thu  tĩnh t ạ t tiêu nhau ấ ổ ủ ế ữ ớ ự ề ở ậ ủ ậ ạ ả ơ ố ng do đó gi ặ    nc. C  quan đào th i mu i ch  y u là th n v i s  đi u hoà c a andosteron,b i v y lo i phù này hay g p ươ ứ ỗ ổ ứ ấ ị ề ấ ố ch c: Trong c  th  bình th ng m i t ườ ứ ề ả ứ ỏ ủ ổ ứ ch c có m t s c đ  kháng nh t đ nh, trong các đi u ki n gi ng nhau thì d ch th m vào t ấ ạ ủ ổ ứ ổ ứ ả ơ ể ả  ch c đ c do đó khi gi m s c đ  kháng c a t ch c(tr ệ  ch c,gi m ch t t o keo c a t ổ   ị    ch c khi đói ăn…) thì phù phát ộ ứ ề ợ ườ ng h p teo t

ế ế ạ ạ ầ ạ ộ ườ ụ ớ ế ố ệ lâm sàng thì phù th ế ạ ạ ắ ng b ch huy t nên khi t c m ch b ch huy t thì phù phát sinh.  ủ ế ộ ế ố  là ch  y u.thí d  trong phù tim y u t b nh sinh ị ề ng do nhi u y u t ứ ủ ự ả ở ề ườ ế ố ế ợ  k t h p v i nhau gây ra và trong đó có m t y u t ơ ủ ế ệ ướ ồ ộ ể ề ả ả ộ ị ồ c ti u tăng,khi phù gi m thì n ng đ  này gi m ­>đi u tr  phù ế ạ ượ ả ệ ướ kho ng gian bào không quá 1 – 2 lit, bi u hi n lâm sàng c a phù không rõ, đó là tr ng thái tr ượ c kh ng đ nh:khi phù tăng thì n ng đ  aldosterol máu và n ạ  : khi l ặ ệ ữ ả ấ ộ ề ng ,vv... Khi ủ ứ ướ  n ạ c phù , ể ệ c nhi u, phù th  hi n rõ. Đáng chú ý là

ổ ứ ả ạ ầ ỗ ố ộ  ch c ố ớ t t ị ủ ổ ứ  : d ch phù chèn ép t ch c, gây r i lo n tu n hoàn t ế ị ưở  bào. t ễ ị ẽ ị ể c . r i lo n cân b ng đi n gi c. ể ướ ứ ở c  ướ ế ươ ồ ng máu loãng, gi m n ng đ  protein huy t t ế ứ ộ ủ t m c đ  c a phù m t cách chính xác. ạ ộ i ho t đ ng c a t ưỡ c tr ễ ng s  phát sinh nhi m đ c n trí, phù Tu ạ i ch , do đó  nh h ổ ứ ế ng nên d  b  nhi m trùng. Phù kéo dài gây tăng sinh t  ch c liên k t . N u d ch phù  u tr ệ ằ ươ gây ể hi m ễ ế theo ả ỳ ủ ế ề ị ộ ướ có ể ế ợ ả nguy ả ng ố ằ . Ch  y u là ph i đi u tr  nguyên nhân gây phù ố ạ ể th   ộ ố ệ . Ngoài ra có th  k t h p m t s  bi n pháp nh m gi ưở ố ớ   ng không t t t i ươ ẽ ư ng s  phát sinh   ố ằ   ạ i trong phù có th  gây ra r i lo n cân b ng ế ườ ch t i.   c, kiêng mu i, rút ứ ướ ế ạ i quy t tr ng thái   n i ti u, vv... ơ ế ệ Câu 12: C  ch  b nh sinh c a phù và tràn d ch  ủ Nguyên nhân c a phù và tràn d ch là do  ơ ế ậ + C  ch  th n  ơ ế + C  ch  mao qu n  ơ ế ậ a, C  ch  th n  ứ + Ch c năng l c c u th n gi m song ch c năng THT  + Tăng tái h p thu do tăng ti ả b, C  ch  mao qu n  ạ ỷ + Tăng áp l c thu  tĩnh : Huy t áp mao m ch tăng, t c đ  ch y máu gi m làm cho n tĩnh m ch ( suy tim m t bù, x  gan …)  ự + Gi m áp l c keo huy t t ệ tr ng),đói ăn,các b nh tiêu hao,x  gan… + Tăng tính th m thành mao m ch : thành mao m ch b  viêm nên cho qua nh ng ch t có kh i l làm cho áp l c th m th u keo 2 bên tri trong viêm, trong phù ph i…  ư ự ấ ẩ + Tăng áp l c th m th u: gây  u tr ậ ầ ộ ậ trong viêm c u th n,suy th n, h i ch ng Cohn. ứ ề ủ ổ ứ + Gi m s c đ  kháng c a t ễ ơ ổ ứ ặ ẻ ch c l ng l o d  h n t sinh  ầ ố + R i lo n tu n hoàn b ch huy t: M t ph n d ch gian bào tr  v  dòng máu theo đ ự ế    Trong th c t ch  y u là do tăng áp l c th y tĩnh(do gi m s c co bóp c  tim). ẳ ị ủ Hi n nay vai trò c a aldosterol đã đ ế ướ ầ ặ ơ ố c n h n ch  mu i nghiêm ng t h n h n ch  n ậ ấ D u hi u lâm sàng và c n lâm sàng ng n ư ệ ớ v i nh ng d u hi u nh  tăng cân n ng, khuynh h ặ khi phù toàn thân, theo dõi cân n ng cho ta bi ị ả ng không t Phù và tràn d ch  nh h ổ ứ ủ ế ể  ch c phù kém dinh d chuy n hoá c a t ượ ố ấ ướ ế  bào (khát, s t). N u d ch phù nh m t n c t ị ơ axit­baz . v   ị ề c) Đi u tr  phù ợ ể ị d ch phù, l

ế ả ế ươ ng?

ổ ả ả ả ả ể ươ ượ ủ ế ơ ể ơ ể ế ươ ng ph n ánh t ng l ả   ng pr cua c  th .Gi m pr ch  y u là gi m ngcó th  la d u hi u gi m pr toàn ph n c  th  vì pr huyet t ợ ố ể ế ấ ầ ế ấ ạ ổ ố ợ

ỏ ơ ạ ố ố t trong viêm x  gan albumin.fibrinogen,pr thombin giam rõ. ề ệ ả ố ấ ế ế ễ ề ưư năng tuy ngiáp,nhi m trùng đ u th y giàm. ấ ơ ỏ ạ ạ ả ệ ễ ế ệ ư ụ ả ỡ t trong b ng pr htg gi m rõ ph  thuowcj vào di n bong do ệ ấ

ọ ả ậ ả ỉ ả ả ụ ấ ề ả ả ế ợ ớ ng l n ạ ấ ơ ươ ố ể ế ể ạ ố ở ớ ả ễ ả ộ ẫ ủ ế ạ ố  gan va các c  quan khác,gi m hoat tính xtác c a e chuyen hóa t o ure  làm ure máu gi m d n đ n tăng NH3 gây hôn mê gan ố ề ợ ? ổ ơ ế ả ứ ồ , y nghiã c a ph n  ng sót ủ

ả ơ ể ủ ộ ướ ồ ị ề ẹ ả ạ ố ờ ấ i đ i b  kthich b i các ch t gây s t,làm tăng s n nhi t do trung tam di u nhi ệ ế ợ   t k t h p vùng d ệ ở t ố ả ả ể ấ ạ ồ ố ộ vk,các sp chuy n hóa cua chúng.các tácnhân nay gây s tthông qua các ch t gây sôt n i sinh ư ự ế ạ ộ t ra nh :IL_1,6,8,TNF_anpha. ố ế ẽ ả ạ ạ ờ ấ ể ạ ặ ả ấ ấ t ra cácc ch t gây sôt n i sinh.các ch t này s  kthích s n xu t pgE1,E2 nh  ho t hóa   ở ộ   ệ ộ t đ  370C b  coi la l nh và kqu  lam kh i đ ng ươ ồ ả ả ơ ế ể ộ ệ t.lúc này nhi ệ ề ươ ữ ề ệ ề ả ồ ố ố ổ ị i đ i làm thay đ i đi m đ t nhi ơ ế ệ t,bao gôm tăng chuy n hóa và gi m th i.các c  ch   này dc thuc hien nho h  thàn kinh thuc vat.  ệ ở t   vung duói đ i:nhom nhân giũa và sau đi u hòa gi t,nhom nhân trc đi u hòa th i nhiêt.1 s  yéut khác cũng anh h ng đén nhi ố ư i ố ố ế ơ ố ả ư ườ ậ ươ ạ c l i hay có c n s t cao gay                                                       co gi t.ddieuf này liên quan dên yeu to cuong d i gia ph n  ng s t y u,tre  nh  l ỏ ố ưổ i:ng  t ộ

ươ ư ể ế ố ng đén chuy n hóa. unăng tuy n giáp làm s t cao hôn tr ợ ng h p bth. ả ươ ả ứ ố ả ệ ố ơ ể ễ ự ệ ầ ả ợ ộ ạ ng kh  năng mi n d ch :tăng t ng h p cácyeu to tăng sinh,hoat hóa b ch c u làm tăng kh  năng th c bào,trung hòa tác nhân gây b nh(tăng ồ ợ ượ ộ ng,tăng khă năng chóng đ c

Câu 13:nguyên nhân co ch  gi m protein huy t t BL: ệ      Gi m pr huy t t albumin,nguyên nhan có th  do r i lo n t ng h p,tăng thoái bi n hay co ch  m t pr.: ạ ổ 1/r i lo n t ng h p pr,do: ế ấ ­cung c p thi u ạ ấ _r i lo n tiêu hóa h p thu  ơ ạ ­r i lo n chúc năng c  quan t o pr:đac bi ả ệ ­­do b nh di truy n:gi m albumin máu gi m fibrinogen,globulin  2/tăng thoái bi n pr:trong s t dái thao duong, 3/m t pr ra ngoài: ấ  _do chày máu,ch n thu ng.nôn tiêu ch y... ậ _protein ni ut rong th n h  nhi m m ,viêm xug huy t tĩnh m ch,tăng tính thám thàh m ch.dăc bi ạ tang tính th m thanh m ch KL:  ủ ơ ể     Pr htg gi m ph n ánh trang thái suy mòn c a c  th .nó gây ra hàng loat h u qu  nghiêm tr ng: 1/lgi m áp l c keo gây phù tuy nhiên nó ch  x y ra khi m t s  l ả   ể ủ 2/gi m knăng k t h p,vchuy n c a pr v i nhi u ch t gây nên r i lo n 1 s  chnăng làm cth  nhi m đ c.vd:thi u vit b làm r i lo n chuiy n hóa Pr,L,G,gi m ơ ợ ổ t ng h p pr  ả ạ 3/r i lo n đng máu,tăng ch y ể 4/giam súc đ  khang do gn giam t ng h p kháng th .         Câu14: Định nghĩa , c  ch   phát sinh s t  BL; 1/Đn:S t là 1 tr ng thái cu  c  th  ch  đ ng tăng thân nhi gi m th i. ộ ố ố  Bao g m:_chát gây s t ngo i sinh:các đ c t ủ ế                _chátgây sôt n i sinh:các IL ch  y u do d i th c bào ti ơ ế 2/c  ch  gây s t: ạ ẹ ấ t la b i thu1cj bào ti   Các ch t gây sôt ngo i sinh kích thích các tbào đbi ở ọ emzym COX.pgE2 tác đ ng lên trung tâm đièu nhiêt   vùng d các c  ch  lam tang thân nhi     Ngoài trung tâm đi u nhi ứ p ng s t: ơ     a/vai trò v  não:não h ng phán thì s t cao h n và ng ư ỏ ạ      b/yt chuyên hóa ộ      c/n i tiêt: nh  ủ 3/y nghĩa c a ph n  ng s t: ả ứ ộ  _s t là m t ph n  ng b o v  cua c  th .  ươ ị ả       +s t làm tăng c ể ổ ể ổ t ng h p khang th ,b  th ) ạ ể       +tăng chuy n hóa t o năng l 7

ố ồ ễ ệ ẩ ạ ậ ấ ộ ớ ị ườ ẹ ặ ặ ổ ố ị i già b  viêm ph i m c dù s t nh  ho c không ự ế ế ệ :n u tiêm cho đ ngv t ch t gây s t r i m i cho nhi m khu n thi b nh nhe ho c không b .Ng ạ ặ i n ng. ố ở ơ ể ơ ể ệ ố ả ư ế ạ ố ố ể ễ ạ ả ộ ậ Th c t nhung b nh l _s t là ph n  ng có h i:khi mà s t cao kéo dài,s t ự ữ  c  th  suy y u kém d  tr  thì làm c  th  suy ki t,r i lo n chuy n hóa,nhi m đ c mê s ng co gi t....

ạ ẹ ố ố ộ ử ả ứ

ố ờ ạ ả ẹ ề ướ ồ ị ả ơ ể ủ ộ ệ ở t vùng d ệ ế ợ   t k t h p t do trung tam di u nhi ấ i đ i b  kthich b i các ch t gây s t,làm tăng s n nhi ả ố ả ộ ố ồ ạ ấ ể vk,các sp chuy n hóa cua chúng.các tácnhân nay gây s tthông qua các ch t gây sôt n i sinh ạ ự ư t ra nh :IL_1,6,8,TNF_anpha. ế ộ ệ ng di n bi n qua 3 gđ dài ngăn tuy thu c tình châts và múc đ  b nh: ở ổ ờ ạ ươ ( viêm ph i , cúm ) hay tăng d n sau vài ngày ( th ộ ườ : Có th  b t đ u đ t ng t , s t cao sau vài gi ố ệ ệ ộ ệ ả t > th i nhi ấ ả ệ ấ ể ộ ng ch  y u ị ạ ầ ừ t ) do các ch t gây s t ngo i sinh và n i sinh kích thích trung khu đi u nhi ủ ế ở ớ ầ ộ ạ ả ượ t tăng nh  tăng các quá trình oxy hoá và chuy n hoá năng l ạ i vùng d da ( do mao m ch b  co ) t ớ ố ộ ạ ơ ơ ủ ố ả t ( s n nhi ờ ả ả ộ ổ i c  gây co c  kèm theo c m giác l nh run n i gai  c là do các c  tr n c a chân lông co l ng hàn , s i ) . Trong giai đo n này ệ ề t gây tăng   ệ   ươ ơ ự ơ  gan và c  , tăng tr ng l c c  và xu t hi n ể ướ ầ ướ ồ   i theo dây i đ i qua ph n bên th  l ệ   t dày lên do đó ế ế ớ ơ ệ ư ợ ờ ạ ạ ả i làm l p không khí cách nhi ồ t m  hôi  ộ ạ ằ ả ệ ệ ư ự ả ượ ượ c c l t tích lu  trong th i gian đ u nên thân nhi ạ ạ ứ ạ t là do co m ch ngo i vi nên da nh t nh t  c ch  quá trình bài ti ả ồ ệ t tăng đ ng th i th i nhi ượ ở ứ ệ ẫ t v n duy trì đ ể ợ ồ ệ ệ ệ ệ ợ ạ ả ể ả ộ ả ả ườ ườ ớ t gi m xu ng t ư t lúc này < th i nhi ộ ả ố ừ ừ  t ả ng, s n nhi ng h p gi m nhanh đ t ng t sau vài gi ề   t tăng m nh b ng cách ra m  hôi , đái nhi u ấ   ạ i thi u năng m ch c p ế ẫ   ấ ị ở ứ ộ ằ ệ  m c đ  nh t đ nh nh ng v n t cũng tăng nên đã có m t cân b ng  ệ ạ   ể ấ t bi u hi n b ng dãn m ch ngo i  m c cao . S  xu t hi n th i nhi ơ ể ế ế ệ ộ t đ  da tăng c  th  h t rét run   tr ng thái nh t nh t chuy n thành xung huy t nhi ằ ạ ả t . Th i nhi ể ẫ ớ ờ  tình tr ng này có th  d n t ọ ự ọ ố ạ ệ ễ ườ ệ ầ

0C ) thì th

ng phát sinh các r i lo n nghiêm tr ng h  th n kinh trung ộ ẩ ặ ể ễ ế ệ ữ ứ ố ầ ả ề ễ ậ ạ ố ế ợ vong. Do đó ng ị ố ớ ồ ả ậ ả ệ ể ưỡ ớ ứ ắ ế ị ứ ị ặ ể ươ ứ ố ạ i đi u tr  toàn thân dinh d ộ ử ợ ng h p lý gi i quy t k p th i các r i lo n chuy n hoá và ch c ph n đ  ng ng và phát sinh nhi m nóng. Trong quá trình ấ ệ   t quá m c làm cho b nh nhân m t ý th c lâm vào tình ớ   ệ i th y thu c ph i có thái đ  s  chí đúng đ n ph i dùng thu c h  s t k t h p v i đi u tr  đ c hi u v i ườ ệ   i b nh ụ ị ạ ạ ể ố ố ả ứ ả ứ ạ ủ i sao có th  dùng thu c ch ng viêm chung cho các ph n  ng viêm,m c dù nguyên nhân

ậ ả ế ở ộ ẫ ấ ạ ạ ề ễ ể ế ự ề ị ổ ứ ả ứ ầ ả ứ ủ ế ứ ợ ệ ch c và tính th m mao m ch d n đ n bi u hi n thoát d ch,b ch c u xuyên m ch,thâm nhi m tăng sinh t ữ   ạ  b  máy lien k t và vi m ch máu gây ra nh ng ạ ổ  ế i   bào và th c bào t

ố ấ ạ ậ ấ ế ễ ề ệ ự ế ế ệ t nguyên nhân đ u di n bi n gi ng nhau qua 3 gđ có tính ch t quy lu t,các giai đo n xu t hi n theo 1 trình t k  ti p nhau 1 cách

ổ ứ  ch c ị

ổ ứ ổ ứ ươ ừ ể ề ạ ạ ầ ổ ố ỗ ổ ố ch c :gđ này v a gây r i lo n tu n hoàn,chuy n hóa t ấ   ạ  ch c gây ra r i lo n v  trao đ i ch t ậ ừ i ch  xâm nh p,v a làm t n th ng t ế ế ế ị ễ ế ả ạ ồ ấ   i phóng các ch t có ho t tính sinh h c là các mediators viêm,các mediators viêm đã quy t đ nh tính ch t di n bi n đ ng nh t ố ơ ở ử ụ ấ ộ ề ố ị ạ ụ ươ ng ngo i bào gây phù ế ố ậ ố ả ạ ễ ổ ệ ế ả ự i,thi u máu và thi u oxy khu v c ấ ạ ầ i viêm ổ ị ộ ố ạ ị ộ t) viêm lan r ng ấ ế ạ ụ ở giai đo n 1 tác d ng lên m ch máu làm: ệ ượ ạ ầ ể ậ ẫ ạ ổ t các ti u đ ng m ch t n cùng gây hi n t máu ở i ấ ạ ổ ạ ng  ạ ộ ậ ị ậ ạ ả ể ấ ạ ơ ế ừ ạ ự ủ ươ ữ ẻ ế ạ ấ ể ứ ệ  viêm,sau đó làm giãn li ả i,sau đó các ti u tĩnh m ch cung b  giãn làm ng ng ch y dòng máu h u qu  làm tăng tính th m thành m ch  bào n i m c b  giãn cách t o thành c c khe đ  cho protein hueets t ạ  tác d ng c a các mediators viêm n i ti p giáp gi a các t bào máu thoát ướ ỏ ụ ạ ụ ấ ạ ị ạ ạ ổ ủ ọ ị ộ ể ể ế ầ ạ ầ ị ị ư  viêm 1 cách ch  đ ng ki u amip qua các khe gi a các t ng,các t ạ ộ  bào n i m c,t viêm i ự ế ầ ặ ạ ơ ữ  bào lymphocyte thoát m ch,b ch c u đa nhân trung tính,b ch c u đ n nhân monocyte có kh  năng th c bào ổ ứ ấ ị ẫ ạ ỉ ạ ạ ầ ẽ ổ ứ  ch c tràn vào các k  t ổ ạ ưỡ ố  ch c gây r i lo n dinh d ả ạ ử ổ ứ  t  ch c ng d n đén thoái hóa ho i t ạ ổ ứ  ch c ự ế ắ ẫ ở kh p khu v c viêm bào ạ ạ viêm ố ự ấ ắ ớ bào lymphocyte,histocyte,và fibroblaste viêm cùng v i nh ng t ể ạ ả ạ ế ạ ậ ự ạ ổ i tr t t ế  bào non,m ch máu tân t o phát tri n thay th ,t ế  các gđ tr ướ c ữ  t ạ ở  ch c cũ đã b  h y ho i  ỉ i  ế ổ ứ ầ ạ ơ ế ạ ị ụ ỉ ị ủ ủ ị ừ ầ ữ ướ ệ ạ ấ ầ ồ ỉ c,các thành ph n h u hình và thành ph n hòa tan viêm xu t hi n ngay t ị ơ ế ẩ ỉ t t ỉ ả ị ị c hình thành do 3 y u t chính ủ ế ạ ạ ạ giai đo n xung huy t đông m ch ,gây phù t ượ ạ ổ i ự ự ữ ấ ạ ạ ộ ế ấ ạ ỉ giai đo n xung huy t tĩnh m ch và làm  cho d ch r  viêm giàu protein ấ ấ ạ ị ử ỏ ạ ủ ự ạ ứ ẩ ậ ạ ổ ọ khi xung huy t đông m ch bao g m n ế ố ủ ế ở ộ ạ i các ion và hóa ch t phân t nh .có vai trò gây phù r t quan tr ng trong giai đo n viêm,h u wuar c a s  tích l máu ỉ ầ ạ ấ ồ ộ ỳ ị ỉ ị ỉ ắ ủ ị ầ ữ ả ng acid lactic , ceton do đó pH c a d ch r  viêm gi m ị ỉ ỏ ế ớ ế ươ ủ ư ạ ố ượ ủ ế c, mu i, protid huy t t ự ừ ng :Protid thoát ra ngoài theo trình t  t ạ ệ ả ổ ị ỉ nh  đ n l n qua các giai đo n c a viêm nh  albumin,  viêm làm cho các tác nhân viêm

ố ượ ư ạ ỗ ỳ ạ ng m i lo i khác nhau ầ ữ ấ ấ ổ ươ ể ầ Câu 15 :đ/n  ph n  ng s t các giai đo n thai đ  s  trí cua thay thuoc voi b nh nhân s t cao kéo dài? BL: 1/Đn:S t là 1 tr ng thái cu  c  th  ch  đ ng tăng thân nhi gi m th i. ộ ố ố  Bao g m:_chát gây s t ngo i sinh:các đ c t ế ủ ế                _chátgây sôt n i sinh:các IL ch  y u do d i th c bào ti ủ ố ồ ộ ễ 2/các gđ c a s t:s t th ể ắ ầ ạ ố + Giai đo n s t tăng  ơ ớ ườ ệ ng tăng cao h n so v i th i nhi thân nhi t th ệ ả ả ệ ả s n nhi t . S n nhi t và gi m th i nhi ơ ế rùng mình . Rùng mình phát sinh theo c  ch  ph n x  , các xung đ ng th n kinh t ậ ầ ơ th n kinh v n đ ng t ệ ứ ả ả ả c ch  quá trình th i nhi t còn gi m th i nhi ở ứ ạ ố ứ  : Thân nhi ệ  m c cao do s n nhi t duy trì   + Giai đo n s t đ ng ầ ờ ỹ ệ ng nhi ch a th i đ ừ ạ ầ ợ vi do kích thích các s i th n kinh phó giao c m nên da t ứ ạ ố i m c bình th  : Thân nhi  + Giai đo n s t lui ể ả ả ẳ ệ  nh ng cũng có tr t có th  gi m h n hay gi m t .Th i nhi ả ạ ươ ạ ỵ tru  tim m ch do gi m tr ng l c các mao m ch nghiêm tr ng  ố    Khi b nh nhân s t cao kéo dài ( >42 ệ b nh lý nhi m đ c hay nhi m khu n thì có th  phát sinh nh ng bi n ch ng n ng kèm theo tăng thân nhi ả ườ ể ử ạ t thâm chí có th  t tr ng co gi ờ ề ờ nguyên nhân gây b nh đ ng th i ph i chú ý t ồ chóng h i ph c                Câu 16:đ nh nghĩa các giai đo n c a ph n  ng viêm.t gây nên viêm khác nhau? ­ viêm là 1 ph n  ng có tinh quy lu t do tác nhân viêm gây ra,là 1 quá trình ph c h p đi u hòa ph n  ng x y ra  ạ ố r i loannj ch  y u v  hóa t viêm ­quá trinh viêm ko phân bi xen k :ẽ ạ ổ ươ ng t +giai đo n t n th ạ ố ạ ạ +giai đo n r i lo n m ch máu thoát d ch ri viêm ổ ứ ạ +giai đo n tăng sinh t  ch c ạ ổ ươ 1.giai đo n t n th ng t và ch t t  bào ấ ọ ­quá trình này hình thành và gi ả ứ ủ gi ng nhau c a các ph n  ng viêm,ko ph  thu c vào nguyên nhân đó chinh là c  s  s  d ng thu c ch ng viêm chung trong đi u tr  viêm ư ­h u qu  :+nhi m toan, u tr +r i lo n trao đ i đi n gi ạ ỉ ị +hình thành d ch r  viêm do giãn m ch và tăng tính th m ẫ ớ ổ ấ ạ +b ch c u xuyên m ch và h p d n t ủ ạ +EZ n i bào b  ho t hóa gây tiêu h y làm  ỉ ạ 2.gđ r i lo n m ch máu thoát d ch r  viêm(gđ xu t ti ­các mediators viêm  ế +giãn m ch d n đ n tăng tu n hoàn,tăng chuy n hóa và trao đ i ch t t mao m ch khu v c viêm,dòng máu b  ch m l ế ộ +d kh i long m ch ra t o ra d ch ri viêm và gây phù viêm,ngoài ra các mediators nh  histamine,serotonin còn tác d ng làm tăng tính th m thành m ch ồ +trong khi các h ng c u thoát m ch b  đ ng thì các b ch c u di chuy n đén  th y có m t các t +d ch r  viêm gây chèn ép t 3.giai đo n tăng sinh t ả ­kích thích viêm gi m và kích thích phân bào tăng d n đén tăng sinh t ầ ở ổ ạ ­gi m r i lo n m ch máu và b ch c u  ­đ i th c bào tăng sinh r t nhanh x p x p l ­t              Câu 17c  ch  t o d ch r  viêm,thành ph n tác d ng c a d ch r  viêm? ế ế ạ ổ *d ch r  viêm là các s n ph m xuât ti i  1.c  ch  hình thành d ch r  viêm:d ch r  viêm đ ạ ổ  viêm ­do tăng áp l c th y tĩnh trong các m ch máu t i   viêm,có vai trò ch  y u  ư ế ­do tăng áp l c keo:các ch t có ho t tính nh  ion,NO,histamine.PG… tác đ ng vào thành m ch làm giãn các khe gi a các t  bào n i mô thành m ch,làm tăng ớ ở th m m ch,gây thoát protein.có vai trò rát l n  ự ­do tăng áp l c th m tháu trong  ị ầ 2. Thành ph n d ch r  viêm  ­ Tu  theo nguyên nhân gây viêm và giai đo n viêm mà tính ch t màu s c và thành ph n d ch r  viêm có khác nhau.D ch r  viêm có n ng đ  protid cao, giàu các ờ ỉ ồ thành ph n h u hình đ ng th i tăng l ầ ­ D ch r  viêm có các thành ph n ch  y u là: ư ướ ầ +các thành ph n vô hình nh  n ụ ồ globulin … g m các KT có tác d ng trung hoà tác nhân viêm , fibrinogen làm đông d ch r  viêm t o hàng rào b o v  khu trú  không lan r ng ộ ủ +các thành ph n h u hình c a máu nh  BC,HC:HC ,BC, TC tu  tính ch t và giai đo n mà s  l ố ớ ượ +thành ph n các ch t m i đ ng mô:histamine,serotonin,bradykinin,các enzim,các acid nhân… ạ c hình thành do r i lo n chuy n hóa và t n th

8

ụ ủ ị ả ầ ạ ế ủ ủ ầ ồ ờ i phóng them các enzim gây h y ho i các mô xung quanh đ ng th i giúp tiêu h y các thành ph n ho i t ạ ử ể đ

ể ụ ầ  viêm ồ ự ạ ạ ố ỉ ị ả   i tác nhân gây viêm,fibrinogen làm đông d ch r  viêm và t o hàng rào b o ộ ụ ạ ọ ư ụ ạ ướ ừ ấ ạ ộ ỉ d ch r  có ho t tính sinh lý nh  leukotaxin làm tăng tính th m thành m ch hoá h ĐTB …

1,6,8  t

ng đ ng cho BC , leukotrien , cytokin ,IL ả ạ ấ ư ứ ạ ạ ấ ạ ộ ạ ấ ế ợ ụ ệ ả ẩ ả ạ ộ ớ ị ự ả ụ ế ố ệ ạ viêm không cho đ c t ỉ ổ  đông máu có tác d ng ngăn s  ch y máu t o hàng rào b o v  khu trú  ạ ộ ể ộ ộ ố  lan r ng  ị ả ứ ạ ổ ứ ể ẫ ệ ế ủ ề ế ậ ơ ị ỉ ch c xung quanh gây đau nh c h n ch  ho t đ ng c a các c  quan gây tràn d ch có th  d n đ n h u qu ả ỉ 3. Tác d ng c a d ch r  : ạ +thành ph n vô hình:b ch c u sau khi ch t gi ễ ư ỏ ổ dòng máu d  đ a ra kh i  ữ ầ +thành ph n h u hình:protein g m các kháng th  có tác d ng cùng th c bào ch ng l ệ ể v  đ  viêm ko lan r ng ạ ấ  + Các ch t có ho t tính sinh h c : Histamin, Serotonin, Acetycholin có tác d ng gây co m ch, làm đông máu  ế ươ  + Các kinin huy t t ng nh  bradykinin , heparin … có tác d ng giãn m ch gây đau  ế ừ ị ấ  + Các ch t chi t t  + Các acid  nhân: làm tăng tính th m thành , hoá  ng đ ng BC kích thích BC xuyên m ch , kích thích s n xu t BC tái t o mô , tăng t o KT   + Các enzym : Hydroxylase , hyaluronidase, làm tăng tính th m thành m ch  ị ỉ ­ Qua đó d ch r  viêm có tác d ng b o v  , các protein trong d ch r  có tác d ng k t h p v i các s n ph m đ c trong viêm đ  trung hoà , BC xuyên m ch làm ụ ụ ự nhi m v  th c bào , các y u t ế ­ Tuy nhiên n u d ch r  viêm quá nhi u gây chèn ép t x u ấ

ồ ố ượ ọ ấ ạ ả ổ ứ ậ ượ ả ch c viêm đ c g i là các mediater tính th m ụ ạ c s n sinh trong t

ỗ ấ ạ ộ ứ ụ ấ bào

ạ ạ

ủ ụ ử ướ ề ở ả ổ i tác d ng c a enzym decacboxylase, có nhi u ph i, da, TK giao c m và ở ế  t ấ    bào mastocyte, BC,TC . B t ừ  histidin ( ph n  ng kh  amin) d ụ ả ứ ủ i tác d ng c a Histidin

ấ ế ớ ạ ế ạ ổ ng máu t bào n i m c do đó làm tăng tính th m thành m ch  ớ ổ  viêm , gây xung huy t t i i viêm t HCl ấ ươ ạ ễ ng, nhi m x

ừ ộ ể ầ ở bào mastocyte , ti u c u và synap ạ  niêm m c ru t , t ạ ế ơ ơ ụ ườ ả ụ ủ ng tác d ng c a histamin ạ ệ ơ ế ấ ủ ẫ ố ủ ủ ộ ờ ụ ạ ấ ạ

ộ ớ

ể ả ẻ ạ ộ ủ ế ả ả ả i phóng các mediater viêm t bào, gi m gi ừ ế  t bào mastocyte và BC

ủ ừ ụ ủ ậ ế ả ợ ch c ( s i keo, chun , collagen ) ỷ ự ế ế ộ ả ạ ả ụ ụ ả i phóng Histamin, Serotonin t ạ ạ ừ ế  t ủ ệ ụ * * * ươ ế ổ ổ ứ ạ ấ Câu 18:các mediator viêm,ngu n g c,phân lo i.tác d ng,ý nghĩa? ị ẩ 1. Đ nh nghĩa : Các s n ph m có ho t tính sinh v t đ ặ ể 2. Đ c đi m  ơ ể ầ ắ ồ ạ i ng n , không tu n hoàn trong c  th   + T n t ạ ổ ạ i ch  và b t ho t nhanh chóng t + Sinh ra t  viêm  i  ố + Gây đau, s t, có tác d ng hoá  ng đ ng lôi kéo BC ạ ạ + Gây dãn m ch, tăng tính th m thành m ch  ế ạ ệ + Kích ho t h  MD kích thích phân chia t 3. Phân lo i ạ a) Nhóm amin ho t m ch  * Histamin  ố ồ ­ Ngu n g c : + Hình thành t ạ ướ ho t d ụ ­ Tác d ng :  ạ ỏ ạ ộ + Gây dãn m ch nh , co t ạ ư ượ + Gây co m ch máu l n làm tăng l u l ở ạ ế ơ ơ + Làm co c  tr n , tăng ti  d  dày  ệ ơ ể ả ­ Ý nghĩa : B o v  c  th  trong viêm, trong ch n th * Serotonin  ề ở ố ồ ­ Ngu n g c : T  tryptophan có nhi u  ấ ­ Tác d ng : Giãn m ch , tăng tính th m thành m ch, co c  tr n , gây đau  ơ ế ­ Ý nghĩa : B o v  c  ch  qua c  ch  TKTD , tăng c b) Nhóm d n xu t c a acid béo: Prostaglandin  ồ ­ Ngu n g c :  + Hình thành nh  tác đ ng c a tác nhân gây viêm, các men lysosom c a BC  ­ Tác d ng :  ỏ ẫ ế + Gây dãn m ch nh  d n đ n tăng tính th m thành m ch ơ ơ ả ế + Co c  tr n ph  qu n  ươ ứ + Hoá  ng đ ng d ng tính v i BC  + Gây đau , gây s t ố + Thoái hoá hoàng th , x y thai, đ  non  + Làm gi m ho t đ ng c a t ệ ơ ể ả ­ Ý nghĩa :  B o v  c  th   c) Nhóm men lyosom c a BC ồ ố ồ ­ Ngu n g c : T  BC N , g m các men Protease, Catalase, Collagenase ­ Tác d ng :  + Phân hu  glucid, lipid và protid c a sinh v t  ỷ ổ ứ ạ + Tr c ti p tác d ng trên n i m c và thành huy t qu n phá hu  t ấ i phóng và t o các mediater tính th m gây  + Gián ti p tác d ng gây gi ế Gi  bào mast quanh huy t qu n  Ho t hoá và t o thành polypeptid c a h  kinin  Hình thành nhóm Prostaglandin có tác d ng gây t n th ng t bào t ch c và tăng tính th m thành m ch

ọ ọ ấ ệ ấ ế ủ ế t c a t ừ ố ừ ừ

ộ ớ ứ ng tính v i BC

ổ ự ợ ố ụ ự ấ ả ấ ạ ổ ươ ổ ứ ủ do đ c BC s n xu t có tác d ng gây tăng tính th m thành m ch làm t n th ng t ạ ộ  ch c , tăng ho t đ ng c a men tiêu

ướ ạ ế ươ ủ ề ướ ủ ụ ể i d ng ti n men là kininogen , d ng d i tác d ng c a kalicrein chuy n thành kinin ụ ứ ể ể ạ ạ ộ máu ủ ế ấ ữ ế ạ ộ  bào n i mô

ộ ề ư ơ ả ủ ổ ứ ổ ứ ặ ị ệ ủ ơ ể ủ ạ ấ ch c u, đ c tính c  b n c a t ch c u, phân bi ỏ ự ể t tính ch t vô h n và thoát kh i s  ki m soát c a c  th  c a TB u?

ẩ t vi khu n  ­ Ý nghĩa : tiêu di d) Các ch t ti  bào  ồ ­ Ngu n g c :    *  T  Lympho bào g i là lymphokin                           *  T  Mono bào g i là Interleukin                            *  T   các ch t MIF và MAF ­ Tác d ng :ụ ươ + Hoá  ng đ ng d + Kích thích th c bào  + Tăng t ng h p Prostagladin và Collagen  ượ + Ngoài ra còn có các g c oxy t protein  ệ ơ ể ả ­ Ý nghĩa : B o v  c  th   ủ e) Nhóm peptid c a kinin  ố ồ ­ Ngu n g c : là globulin c a huy t t ­ Tác d ng :  ạ + Giãn m ch, ch  y u là ti u đ ng m ch, ti u tĩnh m ch và mao m ch gây  ạ + Làm tăng tính th m thành m ch do làm giãn khe gi a các t + Gây thoát BC , gây đau  ố ­ Ý nghĩa : Dùng làm thu c tăng đ  b n màng lysosom nh  steroid và cortisol             Câu 19: Đ nh nghĩa t 9

ớ ạ ủ ổ ứ ườ ỏ ự ể ể ẫ ị ượ ổ ứ ổ ứ i h n c a t ch c b th ế ụ   ủ ơ ể ự ng thoát kh i s  ki m soát c a c  th . S  phát tri n đó v n ti p t c ứ t m c gi ch c phát tri n v ả ễ ể ơ ả ủ ị ự ể ể ơ ể ộ ả ư ậ ể ế ế ế ờ ổ ớ ặ ự ủ ạ ườ ng tr i qua 4 th i kì: phát sinh, phát tri n, ti n tri n và k t thúc. Trong c  th  TB cũng luôn đ i m i nh  v y và TB ch t đi theo 2 cách

ạ ử

ể      1)Đ nh nghĩa t  ch c u: U là t ữ di n ran gay c  khi nguyên nhân gây u ko còn n a.      2) Đ c đi m c  b n c a TB u: 3đđ ủ ơ ể     a) S  phát tri n vô h n đ  và ko ch u s  ki m soát c a c  th ể Đ/s c a 1 TB bình th chính ế    ­TB ch t do ho i t ế    ­ TB ch t theo chu trình ổ ứ ớ ạ ườ ư ể ớ ẽ ừ ch c b th ng phát tri n t ạ ủ ưỡ ươ ủ ủ ự i h n nh t đ nh thì s  phát sinh s  ng ng l ấ ỏ ự ứ ế ủ ủ ươ ạ i do s   c ch  c a t y x ườ ệ ng mà phát tri n vô h n đ  ch ng ch t lên nhauddeens khi ki ng c a môi tr ế ủ ủ ề ả ể ữ ứ ế ủ ế ố ng.Ngoài ra cũng có nhi u y u t ễ ự ứ t dinh d ươ ự ả ng AMPc bên trong TB, khi l ộ i 1 gi ể ượ ng AMPc gi m s  thoát kh i s   c ch  c a t y x ớ ể ấ   ng. Nh ng TB u ko có tính ch t ự ấ ng thì thôi . S  m t t/c này lien   ớ   ẽ i  khác lien quan t ể  ưở ứ ng  c ch  c a Tb xung quanh. S  gi m dính gi a các TB làm TB d  di chuy n và có th ậ ể ư ệ ế ớ ự ấ ị ư ng ko có đ m đ . Do v y TB u phát tri n ko theo quy lu t ko x p l p cũng nh  ko theo 1 trình t ữ  nh t đ nh. ạ ể ể ướ ượ ậ ố ầ ỡ ể ủ ạ ể ố ộ ị ế ị ệ ượ ạ ử ở ừ  t ng giai đo n phát tri n khác nhau t c đ  phát tri n cũng khác nhau. Giai đo i đ u phát tri n nhanh khi kích ả c kh i u l n t c đ  phát tri n ch m d n, gi m l ể  Tb bong ra gây hi n t ng Tb tăng sinh , tăng Tb u b  ch t b  ho i t ạ ầ ng di căn

ở ổ ứ ề ặ ấ ỏ ữ ệ ẻ ế ả ậ ộ ộ ổ ề ấ  t các TB r t l ng l o do gi m l ch c non , lien k t gi ự ủ ệ ể ầ ộ ớ ả ng Ca2+ n i bào, tăng đi n tích b  m t Tb tính v n đ ng tăng kh  năng bám dính   ế   ả ậ i phóng cac y u ượ ề ặ ạ ễ ạ ế ế ẽ ị ả ổ ứ i,b  bong ra s  theo các dòng b ch huy t và máu di căn đ n các t ch c xa. ấ ệ ề ề ạ ặ ả ấ ớ t là men tiêu đ m tăng lên r t nhi u và đc gi i phóng ra nhi u giúp ố ả ộ  ch c xung quanh. ủ ổ ứ ổ ề ệ ủ ỏ ể ả ữ ớ ồ ữ ớ ậ ở màng TB là th  th  ti p nh n KT ự ủ ơ ể ệ ặ ằ ặ ụ ể ế ệ ườ ặ ng g p trong các tác nhân do virus ở ề ạ b  m t TB ườ ị ườ ư ữ ề ấ ấ ạ ấ ị Các TB t ị ự ể ộ ồ này, ko ch u s  ki m soát c a t y x ả ủ ế ớ ượ i l quan ch  y u t ạ ụ s  phát tri n vô h n đ  này nh  Tb u ko đáp  ng v i nh ng  nh h ườ ố s ng trong môi tr ả ự            Ngay c  trong s  phát tri n c a kh i u,  ớ ố ộ ố th ự ế     b)Có s  bi n đ i v  c u trúc ố Tb u gi ng Tb  ả gi m nên TB u di căn đc.Ngoài ra s  bám dính c a các kháng th  trên b  m t Tb u cũng gop[s ph n tăng kh  năng v n đ ng cùng v i vi c gi ạ ị ố t  đông máu d  t o ra các m ng Tb b  vón l     Màng Tb cũng r t linh đ ng do mát 1 protein màng cùng v i các men trong Tb đ c bi ấ kh i u xâm l n phá h y t      c) Tb u có s  thay đ i v  kháng nguyên    ­Tb u là TB c a c  th  mang c  nh ng KN đ c hi u c a c  th  và nh ng KN m i khi thành ác tính. Các Kn m i g m có:    + KN ghép đ c hi u u:    + KN T ( tumor) n m trong nhân TB khó phát hi n khi hình thành MD, th   + KN S    +Kn hòa tan:là nh ng KN có trong giai đo n phôi thai, ng i b  ung th  có r t nhi u i bt có r t ít  còn ng

10

ạ ệ ủ ơ ể ố i Tb u ứ t u lành và u ác, đáp  ng c a c  th  ch ng l

ỏ ự ể ể ẫ ị ườ ượ ổ ứ ổ ứ ớ ạ ủ ổ ứ ế ụ   ủ ơ ể ự ng thoát kh i s  ki m soát c a c  th . S  phát tri n đó v n ti p t c ứ t m c gi ch c b th i h n c a t ch c phát tri n v ễ ầ ươ ự ố ồ ắ ặ ủ ườ ơ ả ổ ứ ệ ấ ng có hình thái và c u trúc ph n nào t ng t mô ch c đ m xung quanh nó. Trong đó Tb u th

ự ự ẽ v  ra s  đ ậ ạ ớ ạ ổ ứ ch c xung quanh, phát tri n có gi ể ỗ U lành phát tri n t ọ ắ ả ơ ồ ể ạ ổ ứ ệ ủ ỏ ể ch c gây ho i t ấ t, xu t hi n ẽ ẫ ơ ậ ắ ỏ ụ ễ ạ ỗ i ch  và khu v c xung quanh, c  nhũng ch  di căn xa. ứ ễ ạ ạ ể ệ ng TB và t i h n. U ác thì  ạ ử . ệ ổ  di căn xa. ỗ ả ổ ứ  ch c khác. i các t ả ố ư  nh  Tb g c có kh  năng bi ươ ẽ ự ư ươ ng t ổ ứ ổ ứ ầ ỏ ọ ấ ứ ề t hóa cao,u gây chèn ép t ỏ ọ ổ      ch c khác do có chân, r , xung quanh ko có v  b c,Tb u khác ệ ổ ắ ấ ắ ơ ể ệ ả ố ử ễ  vong. ứ ủ ơ ể ố ể ự ế ể ẽ ể ấ lâm sàng cho th y:

ệ ố ấ ề ơ ắ ế Ư ứ ả ổ BN đi u tr  c n  c ch  Đ MD thì nguy c  m c K cao  m c u ác tính tăng theo l a tu i, do tu i càng cao HTMD càng suy gi m ổ ệ ị ằ ỉ ệ ờ ố ả  di căn gi m và ng ượ ạ c l i ề ậ Ư ả ể ố ư ạ có hi u qu  đ  ch ng l i các Tb u ác tính ỗ ợ  BN b  K đc đi u tr  b ng các bi n pháp h  tr  nâng cao MD thì th i gian s ng tăng, t  l ệ ơ ể ế ự ể ủ ố Ư ỉ ấ ạ ể ộ ố ườ ế ạ  nên kích thích c  th  sinh KT và các Đ MD qua TGTB làm h n ch  s  phát tri n c a kh i u ư ề ặ ờ Vì v y Đ MD qua TGTB là đ/ Tb u là Tb mang KN l M t s  KN đã bi t nh  CEA­1_glycoprotein,bình th ng ch  th y trên b  m t Tb bi u mô trong th i kì bào thai γ ơ ể ậ ế ế ủ ạ ộ t ra IFN­  có t/d ho t hóa các ĐTB, lympho ư T gây đ c,các ĐTB, Tb NK ch  ti ủ ở ự ự ạ ẫ ạ ạ ở ộ Câu 20: Phân bi      ể    1)Đ nh nghĩa t  ch c u: U là t ữ ả di n ran gay c  khi nguyên nhân gây u ko còn n a ấ   ­ C u trúc bt c a kh i u đ c ch c, bao g m TB c  b n u và t sinh ra nó ả ạ D a vào hình thái và cách sinh s n u thì chia u làm 2 lo i : u lành và u ác: t ố ể ươ +,T i ch :  ng đ i ch m, đè ép lên t phát tri n nhanh, m c thành múi, có chân xuyên sâu vào mô lành, gây chèn ép h y ho i t +,Toàn thân : U lành gây đè ép t c ngh n các c  quan. U ác gây ch y máu làm c  th  suy ki +, Tái phát: U lành ít tái phát sau khi ph u thu t c t b . U ác d  tái phát t ế ớ +, Di căn: U lành không di căn. U ác di căn d  lan đi xa, t o các u th  phát, di căn theo máu b ch huy t t ự ớ  ch c: U lành có ranh gi +, Bi u hi n t n th i rõ ràng xung quanh có v  b c,u t ị ỏ ư ch c làm t c ngh n s  l u thông tu n hoàn nh ng đi u tr  kh i ít tái phát. U ác xâm l n các t ộ ơ ể ể ệ t hóa kém, u phát tri n làm c  th  suy ki TB g c, m t hay kh  năng bi t, u hay di căn xa lan r ng kh p c  th  gây t ạ i TB u 2)Đáp  ng c a c  th  ch ng l ả ủ ơ ể ị    ­ Khi h  th ng ki m soát MD c a c  th  b  suy gi m thì các Tb u s  phát tri n ko ki m soát đc . Th c t ả Ở   +  BN K th y suy gi m HTMD qua TGTB ỉ ệ ị ầ ứ   + T  l ỉ ệ ắ   +T  l ị Ở   +  ­ ­ ­ ­ ­ ự ế ề ị ế ủ ỡ ơ ể ị ặ ả ơ ể ấ ủ ể ự ợ ể ẩ ẽ Ư ụ ạ C  th  v t ch  thông qua các Tb nh  L ờ ự ộ Các ĐTB đc ho t hóa b i lymphokin trong giai đo n quá m n mu n nh  s  ho t hóa c a Tb TCD4 hay b i s  tác đ ng tr c ti p c a Tb TCD8  gây ữ ổ ấ ộ đ c tr c ti p cho Tb u, m t khác s  h p gi a KT­BT có t/d làm m t tính  n đ nh v  tính th m th u c a màng TBu làm Tb u tan và v  ra ể ủ ệ Khi all các Đ MD c u c  th  ko th  tiêu di ế t hay kìm hãm s  phát tri n c a Tb u thì Tb u s  phát tri n m nh di căn xa làm c  th  b  RL và ch t ­

11

ị ễ ủ ỉ ố ắ ng dòng HC. Ý nghĩa c a giá tr  HC và ch  s  nhi m s c ỉ ấ ượ ấ ượ ng dòng HC ố ượ ng ( bt 3,8­4,5 tr/mm³)

ướ i (bt 0,5­ 1,5%) 0,9­1,1) ễ ủ ồ ộ ổ ồ ạ ặ ầ ả ế ự ượ ị ế ấ ị ố ế ố ệ ể   c  bi u b nh lý tác  đ ng tr c ti p trên h ng c u ho c  do quá trình  s n xu t b   r i lo n , đ ỉ ố ng dòng h ng c u b  bi n  đ i có th   do các y u t

ắ ủ ồ ồ ầ ầ ả ượ ỉ ố ổ ễ ị ứ ể ệ ủ ồ ứ ơ ỉ ỉ ố ắ c tính theo công th c đ n gi n ầ ế ắ ố  trong h ng  c u th  hi n  giá tr  ch c năng c a h ng c u và đ

ắ ắ ể ệ ễ ự ỉ ố ổ ủ t : i h n bình th ườ ẳ ớ ạ ế ệ ươ ả   gi m t ợ ườ ữ ạ ể ế ắ ố ặ l ặ ề ế ượ ế ắ c gi ớ i đ  tái t o HC  ặ ở ệ ả c  thi u protid, thi u s t, ho c  kh ạ   b nh nhân  suy nh ỳ ng c a ch  s  nhi m s c là 0,9 – 1,1. Trong b nh lý tu  theo s  thay đ i c a ch  s  nhi m s c có th  phân bi ứ ng   ng ,các ế ắ ắ ượ  gi m nhi u h n so v i HC , g p ạ ố ầ ủ ễ ỉ ố ầ ồ ừ ả ổ ỷ c s c khi CSNS gi m d ả ả ng h p  thi u  máu có  hu  HC v a  ph i, ít ho c  không b   thi u s t  do s t đ ơ ướ ế ợ ả ế ộ ơ ừ ư ng  s , s  l ị ấ ườ ườ ỉ ứ ệ ố ỗ ị ể ộ ượ ố ượ ng Hb tuy t đ i trong m t đ n v  th  tích máu gi m tuy s  l ả ng Hb trong t ng HC có tăng h n bình th ng, nguyên nhân là do th  tích HC tăng. Bình th ố     ng Hb nh t  đ nh kho ng 33% ­ ặ ế ể ng  m i HC ch  ch a  m t l ế ế ầ ố ố ượ ể ư ắ ơ ng Hb  trong HC cũng tăng, thi u  máu  u s c  g p trong bênh thi u máu ác tính . ổ ỡ ầ ế ưở ướ ượ ề ấ ượ ệ ượ ộ ố ng thành và HC l ể ữ ỏ ể ữ ỡ ủ i đang đ ỗ t do máu đang có ph n  ng  tăng sinh  ph c h i . N u máu có  nhi u HC nh   là bi u hi n  không t ả ạ ủ ề ấ ế ố ệ ng d= 8 ­10 µm  là nh ng HC g n tr ệ ế ệ   c tăng sinh thay th  là bi u hi n ố t  đó là HC  già c i, mành v   c a HC hay là  nh ng HC   ệ i tác  d ng  c a  y u t c  s n xu t  trong tình  tr ng thi u nguyên li u . ệ ượ ỏ ướ ổ ề ệ ả ứ ụ ạ ổ ấ ế ệ ề ề ạ ề ữ ệ ề ế ầ ố S. ạ ế ầ ố  F, hình li m trong  b nh huy t c u t ế ệ ượ ố ẵ ắ ể ở ữ ạ ổ ề ệ ư ắ ự ắ , nh ế  gi a  do  thi u  huy t c u  t ấ ấ ể ư ắ ề ế ầ ư ế ườ ợ ượ ắ c  s c. HC đa s c  là HC  đã  tr ặ  bào non, g p trong tr ưở   ng ấ   ế ng h p thi u máu, m t

ạ ấ ấ ấ ng trong máu ngo i vi ắ ế ỷ ươ ệ ạ ớ ng ho c trong b nh nguyên HC ác tính ợ ấ ế ườ ị ậ ặ ặ ả ứ ạ ặ ấ ứ ệ ế ạ ố t trong  tr ặ ng h p thi u máu n ng có r i  lo n ch c năng tu  x ễ   ề ng . Xu t hi n HC có h t ái ki m trong thi u máu do nhi m

ủ ể ố ượ ệ ả ổ ợ ỉ ố 3 máu. Trong tr 5000 – 9000/mm ố ượ i btgi ố ượ ủ ế ả ứ ố ng chung c a BC và ch  s  chuy n nhân  ườ ớ ạ ừ i h n t ự ủ ơ ể ố ớ ặ ề ướ ể ng là tăng hay gi m  ng h p b nh lý BC có th  thay đ i theo hai chi u h ẩ ễ ố  nhi m khu n, BC tăng  gây b nh ch  y u là nhân t ạ ủ ơ ệ ễ ệ ẩ ặ ợ ệ ơ ữ ng h p nhi m khu n n ng và tăng cao h n n a là trong các b nh c a c  quan t o máu ủ ự Ở ẻ ơ ng BC 18000 – 20000mm

3 kéo dài hàng tu n ầ ạ

ự ự ữ ố ượ ủ ế ụ ả ở ngo i vi do tác d ng ch  y u trên khu v c d  tr  BC trong các xoang t/m ng BC cũng tăng ở ỷ ươ  tu  x ng ễ ổ ố ượ ưở ế ả ạ ng BC, VK Gr(+) gây kích thích tăng t bào h t còn các VK Gr(­) thì ng ệ ố   ng lên h  th ng i, VR thì  nh h ượ ạ c l ế bào BC mono

ổ ố ượ ư ể ế ạ ậ ng BC, nh  tia phóng x , Asen, pyramidon, sulfamid…

ươ ướ ổ ị i th  gây tăng BC ng vùng d t  ng s  não có t n th an

ể ủ ệ ố ợ ườ ề ướ ệ ố ệ ể ổ ng h p b nh lý thì h  s  chuy n nhân có th  thay đ i theo hai chi u h ỷ ươ ạ ộ ể ệ ứ ể ế ể ị ng b  kích thích tăng ho t đ ng đ  đáp  ng nhu c u c a c ng ẻ  bào BC tr  do tu  x ầ ủ ơ ể ẻ ượ ứ ộ ườ ừ ừ ế ẩ ả ặ ỉ ắ   ễ ng ch  tăng Stab m c đ  nhi m khu n không n ng l m c tăng sinh v a ph i th 0,08 – 0,25 do các t bào tr  đ ứ ố t ể ặ ả ậ ề ể ẻ ạ ấ ả ườ ễ ả ạ ặ ỷ ẩ  b nh nhân nhi m khu n n ng ch c năng tu  x t hoá gi m sút s c đ  kháng c a c  th  gi m  ỷ ươ ề ị ố ủ ơ ỷ ươ ệ ị ố ệ ả ườ ạ ạ ệ  bào tr  tăng sinh nhi u và máu ngo i vi xu t hi n nhi u Stab có th  g p c  h u tu  bào đôi khi c ả ng b  r i lo n kh  năng bi ệ ng là b nh c a c  quan t o máu kh  năng bi ỷ ủ ơ ể ả ng b  r i lo n ứ ề ủ t hoá c a tu  x ả ố ượ ướ ế ẻ ả ả ng b   c ch  và kèm theo gi m s  l ng BC ệ ủ ế ể ể ế ị ứ ỷ ươ i 0,02, r t ít hay không có BC tr  Stab là bi u hi n c a tu  x ề ả  bào nhi u nhánh ể ố ượ ng các t bào ít nhánh và tăng s  l ấ ỷ ệ  l  các t

ượ ử ụ ủ ế ở ọ ể ỉ ố ứ ủ ứ ế ạ ạ ạ    ngo i khoa và nghiên c u khoa h c đ  đánh giá tình tr ng và ch c năng t o c s  d ng trong lâm sàng ch  y u ỷ ươ ng ổ ố ượ ủ ừ ạ ạ ỉ ố ủ ự ể ầ ng c a t ng lo i b ch c u có ý nghĩa gì? Phân tích ý nghĩa c a ch  s  chuy n nhân?

ố ượ ộ ố ở ộ ưở ư ệ ế ạ ầ ầ ng thành l u thông trong tu n hoàn máu và b ch huy t  .S  l ng btlà 5000_7000bc/1mm3 máu (m t s  tài li u m  r ng  t ừ

ỉ       Câu 21: Các ch  tiêu đánh giá ch t l 1) Các ch  tiêu đánh giá ch t l S  l HST ( bt >75%) HC l ừ ố ầ ủ GTHC=% HST/( 2 s  đ u c a HC *2)     ( bt t ắ ị 2) Ý nghĩa c a giá tr  HC và ch  s  nhi m s c ấ ượ ể ầ Ch t l ằ ệ hi n b ng các ch  tiêu sau : ễ   1.Thay đ i ch  s  nhi m s c c a h ng c u  ộ ậ Ch  s  nhi m s c là đ  đ m huy t s c t              CSNS = % HST/( 2 s  đ u c a HC *2) ủ Gi ắ  + Thi u  máu  đ ng  s c khi  h ng  c u và  huy t  s c t ị ế tr ế ắ ố ả ượ ắ i 0,9 do huy t s c t + Thi u máu nh ị ố ấ năng tiêu hoá h p thu kém kh  năng t ng h p protid b  r i lo n  ư ắ ả  + Thi u máu  u s c khi CSNS trên 1,1. Đây không ph i là th a d  huy t c u t ừ ượ l 34%, khi th  tích HC tăng thì l ỡ 2. C  kh  không đ u hay hi n t ng đa c   ườ ơ  +   Trong máu  xu t hi n  m t s  HC  to h n bình  th ế ố ụ ồ t ặ ượ ị   b nh lý  ho c đ b   teo nh  d ạ ế 3. Bi n đ i v  hình d ng hay hi n t ng đa d ng   +  Do màng HC kém b n v ng nên khi dàn trên lam kính  thì HC méo  mó không đ u t o hình d ng khác nhau  hay do b nh lý di truy n  gây bi n đ i  c u trúc ệ và hình d ng HC, nh  HC hình bia trong b nh huy t c u t ạ ắ 4. Bi n đ i v  màu s c hay hi n t ng lo n s c  ủ ằ  +   Bi u hi n b ng s  b t màu khác nhau c a HC , HC nh n là HC không b t màu  ẫ ộ thành nh ng do  quá trình  chuy n hoá v i  vàng nên  v n có  tính ch t  ái ki m  trong nguyên sinh ch t nh  t ứ máu c p tính và quá m c … ườ ệ 5. Xu t hi n HC b t th ề   +  Tăng Erythroblast ki m, đa s c, toan g p trong thi u máu n ng gây ph n  ng m nh v i tu  x ỷ ươ  +   Xu t hiên HC mang d  t đ cộ ủ              Câu 22. Ý nghĩa c a tăng s  l ủ ủ ườ ng chung c a BC C a ng S  l ố ượ ng tăng trên 10G/lđây là ph n  ng tích c c c a c  th  đ i v i các nhân t   S  l ng BC tăng khi s  l cao trên 15000/mm3 và th y xu t hi n các BC non g p trong các tr ấ ườ ấ ố ượ ủ ng chung c a BC  1. Ý nghĩa c a tăng s  l ủ ơ ể ổ a) Trong s  thay đ i sinh lý c a c  th   ố ượ  tr  s  sinh thì s  l ­  ộ ­ Trong lao đ ng, tiêu hoá, c m xúc … s  l ẩ b) Viêm và nhi m khu n  ầ ­ Là nguyên nhân hàng đ u gây thay đ i s  l ộ võng n i mô nên gây tăng t ộ ễ c) Nhi m đ c  ấ ộ ­ Các ch t đ c lý hoá và sinh v t khác nhau có th  làm bi n đ i s  l ầ ộ ế d) Th n kinh, n i ti ươ ấ ọ ­ Ch n th ỉ ố ể 2. Ch  s  chuy n nh ậ ủ ủ     CSCN = % t y bào + % h u t y bào   +% stab) / % neutrophil Ý nghĩa c a h  s  chuy n nhân  ­ Trong tr ỉ ố ể a) Chuy n trái : Là tăng ch  s  nhân trên 0,08 là bi u hi n tăng sinh các t ỳ ứ ộ ể ệ th , tu  m c đ  có th  phân bi t  ỉ ố ả ừ ể + Chuy n trái v a ph i : khi ch  s  nhân t ạ ộ ỷ ươ và ch c năng tu  x ng ho t đ ng t ạ ế ỉ ố + Chuy n trái m nh : Khi ch  s  nhân 0,25 – 0,5 do các t ứ ặ ở ệ ng g p  tu  bào, th ể ơ ữ ỉ ố ạ + Chuy n trái quá m nh : Ch  s  nhân 0,5 – 1 hay h n n a th ể b) Chuy n ph i  ỉ ố ­ Khi ch  s  nhân gi m d ệ ả ­ Chuy n ph i bi u hi n gi m t    ậ K t lu n : Theo dõi ch  s  nhân c a BC đ ủ BC c a tu  x C                             Câu 23. S  thay đ i s  l   ạ                          B ch c u tr 5000­9000bc/1mm3)                           Trong đó  N: 60­70%                           E:2­4%

ổ ủ ừ ữ ế ả ặ ố ượ ườ ấ ị ị ệ ề B:0­1%      M:4­6%      L:20­30% ạ Nh ng bi n đ i c a t ng lo i BC ( tăng ho c gi m s  l ng ) th ẩ ng có ý nghĩa nh t đ nh trong ch n đoán theo dõi và đi u tr  b nh .

12

ạ ầ ợ ạ ả ẩ ễ ệ ư ườ ư ả ộ ố ề ng h p thi u oxy,nhi m khu n,sau ch y máu, ung th ,…trong m t s  đi u ki n sinh lý nh  c m xúc ,nóng l nh ,sau ộ ậ ế ể ộ ố ợ ạ ạ ế ễ ế ễ ủ ươ ườ ng h p nhi m trùng huy t ,lao kê,th ấ   ng hàn ,s t rét ,nhi m đ c (benzene, asen,th y ngân…)sau chi u x  ,hóa ch t ố ấ ế ầ ả ễ ạ ợ ả ẩ ễ ễ ị ứ ườ ả ứ ị ứ ng h p d   ng (hen ,s t) và trong các ph n  ng d   ng trong quá trình nhi m khu n do E có kh  năng ễ ụ ấ ẩ ệ ạ ặ ộ ế ệ ươ ườ ng t ầ ủ ế ụ ả ộ ố ế ủ ệ ớ ượ   ng ế t tuy n th ỗ ổ i ch  t n th ng làm nhi m v  gi i đ c ho c do tăng n i ti ị ậ ề ủ ụ ứ ộ i phóng ra trong quá trình di n bi n c a b nh ,các b nh ngoài da,phong,sau chi u x … ễ ế ạ

ở ả ẩ ế ưở ở ẻ ệ ố ố ng đ n h  th ng gan lách (s t rét, lao, giang mai) Trong ộ ố ệ ộ ổ ố ạ ạ ễ ươ ệ ố ệ ố ầ ủ ợ ẩ ấ ươ ệ ố ả ng h  th ng t o lympho tr  em (ho gà, cúm, s i, th ạ ng đ i trong giai đo n đ u c a nhi m khu n c p và gi m tuy t đ i khi t n th

ố ở ấ ẩ ễ ệ ệ ỷ ậ ộ ổ ẩ ạ ễ ươ ộ ẩ ả ẩ ễ ệ ệ ế ễ ủ ị ứ ệ ố ọ ể ẩ ấ ế ộ ả ứ ấ ố ủ ễ ế ể ằ ạ ệ ể ữ ứ ượ ưở ỉ ố ươ ng thành trong máu ngo i vi đ ng quan gi a BC non và BC tr c bi u hi n b ng công th c sau

ẻ ệ ể ể ủ ứ ạ ộ bào tr  do tu  x ầ ủ ơ ể ng b  kích thích tăng ho t đ ng đ  đáp  ng nhu c u c a c  th ả ắ ặ ẻ ể ễ ứ ừ ứ ộ ị ườ ỷ ươ ả ừ ỷ ế  bào tr  tăng v a ph i th ẩ ng tăng BC đũa m c đ  nhi m khu n không n ng l m và ch c năng tu ố ả t ỷ ỷ ể ề ườ ả ậ ể ấ ạ ộ ng ho t đ ng t ạ ng là ạ ặ ẩ ễ ạ ả ỷ ị ố ơ ể ả ế  bào tr  tăng m nh , máu ngo i vi xu t hi n nhi u BC đũa có th  th y c  h u tu  bào và tu  bào, th ả ơ ặ ạ ạ ả ạ ể ệ ỷ ươ ạ ủ ế t hoá c a t ệ ị ố ng b  r i lo n ệ ng là b nh c a c  quan t o máu kh  năng bi ấ ệ ứ ề  bào gi m sút s c đ  kháng c  th  gi m  ủ ủ ơ t hoá c a tu  x ả ả ể ế ượ ố ượ ệ ủ ề ế ệ ị ứ ấ ỷ ươ ể ng BC , tiên l ư ng b   c ch  kèm theo gi m s  l ế ấ ng x u  ộ ễ ễ ườ ỷ ệ  l bào nhi u nhánh , có th  xu t hi n các t ạ  bào tăng phân nhánh nh  trong nhi m đ c, nhi m phóng x ạ ủ ế ở ọ ể ứ ứ ạ ạ c s  d ng trong lâm sàng và ch  y u ủ    ngo i khoa và trong nghiên c u khoa h c đ  đánh giá tình tr ng ch c năng t o BC c a ỷ ươ ng ấ ắ ề ố ượ ủ ơ ể ể ả ộ ơ ể ẽ ộ ả ứ ỗ ệ ơ ể ở ộ ứ ạ ấ ị ư ế ệ ứ ộ  m t m c đ  nh t đ nh ầ ấ ả ứ ả ứ ầ ể ắ ấ ng máu c a c  th  bi u hi n nh  th  nào? ả ằ ấ ị ầ ạ ạ ề ấ ế ừ ổ ứ ể ầ ươ ạ ờ ổ ố ng và cu i cùng là ti u c u ch c mô t n th t ra t t ờ ể ầ ạ i và bám dính nhau thành các nút ự ầ ọ ả ạ ầ ể ầ ậ ạ ạ ạ ụ ủ ủ ế ố ư ấ đông máu nh  thrombin ,prothrombin..)

ế ả ạ ạ ượ ủ ư ả ạ ạ ả ộ ng máu l u thông gi m , huy t áp đ ng m ch gi m kích thích các TCT áp l c quai đ ng m ch ch  và xoang tĩnh m ch c nh.Ngoài ra do ự ở ố ộ ạ ạ ả ơ ạ

ng tăng ti ườ ự ữ ở ạ ả ượ ượ ế ầ t Adrenalin gây co m ch ngo i vi và dãn m ch não m ch vành ạ ng máu ngo i vi gi m, huy đ ng l ạ ng máu d  tr ư ượ ộ   ng tu n hoàn nên huy t áp đ ng ủ ế ạ ộ ng ho t đ ng, l ờ ộ ằ ượ ự ề ấ gan lách làm tăng l u l ố ượ ượ c l ế ộ ng m t cân b ng huy t đ ng l c và phân ph i đ ạ c nâng lên do đó t m th i đi u hoà đ ấ ng máu đ  cung c p cho tim và não ạ ệ ượ c hi n t ả ấ ơ ể ở ượ ườ ằ ồ ộ ng O ng l

2 và

ấ 2 trong máu tăng cao kích thích trung khu hô h p làm c  th  th  nhanh và sâu nh m tăng c ườ ể ng hay tăng lên ả ộ 2 trong máu gi m và n ng đ  CO 2 mà bi u hi n b ng thông khí binh th ắ ằ ố ượ ng máu ố ạ ố ướ ượ ướ ụ ể ế ấ ậ ả ả ờ t ADH và Aldosteron có tã d ng tăng tái h p thu n i  ng th n do đó gây gi m l ồ c ti u , đ ng th i có c và mu i t ng n ự ả ị ng máu gi m gây tăng ti ng huy đ ng d ch giam bào vào dòng máu do áp l c dòng máu gi m. ế bào máu  ấ ộ ạ ấ ỷ ươ ế ế ạ ạ ấ ộ bào máu có tính ch t thích ng tăng sinh t o các t

2 máu kích thích tu  x

ả ứ ư ượ ệ ượ ả ứ ả ứ ng bù đ p  ả ứ ố ộ ạ ế ứ ộ ấ ệ ạ ụ ạ ả ộ bào máu ph  thu c và tình tr ng b n thân, m c đ  m t máu và nguyên li u t o máu ng và t c đ  t o t

ỉ ố ử ụ mô: ượ ị ấ ớ i ( ch  s  s  d ng oxy chung là 0,3) ể ạ i 0.85 ị ả ể ổ ế ạ ư   ả c tình tr ng b n thân nh ng ị i quy t k p th i thì các ph n  ng bù đ p c a c  th  có th   n đ nh đ ờ ố ậ ợ ắ ủ ơ ể ế ố ờ ể ẫ ớ ố ế ư ậ ấ ả ứ ấ ệ ạ ặ ượ i s c m t máu gây bi n c  nguy h i cho đ i s ng ế ị i thì có th  d n t ơ ế ệ ặ ị ể ơ ế ố ượ ủ ế ấ ằ ạ ả ấ ặ ồ ơ ng h ng c u ,ho c hemoglobin trong đ n v  th  tích máu .C  ch  chung do m t cân b ng quá trình h y và  sinh

ế ề ế ấ ấ ộ ố ệ ủ ả ờ ố ệ ạ ạ ớ ơ ỷ ủ ế   ặ ườ ng do b nh c a b n thân HC ho c có ch t phá hu  HC trong huy t

ố ệ ạ ệ ể ạ ế  gi a b  m t và th  tích nên khó bi n hình khi qua mao m ch và d  b ễ ị ng màng HC , làm thay đ i t  l ở ươ ế ữ ắ ấ khung t ở ạ ủ ẽ ệ ế ặ ổ ỉ ệ ữ ề ặ ế  bào HC  ở ạ  ra d ng tetramericthi nay d ng dimeric ứ ệ ạ ố

1.B ch c u trung tính N ặ ạ ­ Tăng bc h t trung tính g p trong tr ạ ữ b a ăn ,v n đ ng cowbc h t trung tính cũng có th  tăng. ặ ­ Gi m bc h t trung tính g p trong tr ,nhi m virus cúm ,s t xu t huy t… 2. B ch c u toan tính E ệ ng ru t , trong tr ­ Tăng E trong b nh nhi m KST đ ự ả ấ ươ ấ h p th  histamin và các ch t t  gi ấ ạ ả ­ Gi m E th y trong giai đo n đ u c a nhi m khu n c p và trong Strees do E t ế th n tăng ti t corticoid có tác d ng  c ch  t o E,suy t y,sau đi u tr  ACTH,corticorit ầ ạ 3. B ch c u lympho L ệ ố ễ ng hàn, nhi m khu n) làm  nh h ­ Tăng tuy t đ i trong m t s  b nh  ẩ ấ ễ ủ ơ ể nhi m khu n c p thì L tăng mu n do còn có giai đo n kích h p h  th ng MD c a c  th   ươ ả ­ Gi m L t ầ ạ 4. B ch c u mono M ệ ố   ­ Tăng trong nhi m khu n và virút c p (thu  đ u, s i, viêm h ng …) tăng dài trong các b nh viêm màng trong tim, s t rét … là d u hi u kích thích h  th ng ụ ự ệ ngviêm  võng n i mô . Tăng M trong giai đo n cu i c a nhi m khu n đ  làm nhi m v  th c bào tham gia vào ph n  ng tăng sinh mô liên k t làm lành t n th ứ ề   ế ễ ­ Gi m M trong b nh nhi m khu n, nhi m đ c và nhi m khu n m  lâu ngày, nhi m khu n huy t , là d u hi u h  th ng võng n i mô b   c ch  và s c đ ủ ơ ể kháng c a c  th  suy y u  ệ ố 5. Ý nghĩa h  s  chuy n nhân  ể ỉ ố ­ Ch  s  chuy n nhân là ch  s  t                    CSN=(T+H+ S)/(N+E+B) ườ ng: 0,03 – 0,08  Bình th ể ­ CSN chuy n trái :  ố   Là tăng s  nhân >0,08 đây là bi u hi n tăng sinh c a các t ế + Chuy n trái v a ph i : CSN kho ng 0,08 – 0,25 , các t ươ x ẻ + Chuy n trái m nh : Khi CSN 0,25 – 0,5 do t ứ nhi m khu n n ng ch c năng tu  b  r i lo n kh  năng bi ườ + Chuy n trái quá m nh : CSN 0,5 – 1 ho c cao h n th ể ­ CSN chuy n ph i  ấ ướ ả i 0,02 th + Gi m d ng r t ít hay không có BC đũa là bi u hi n c a tu  x ế ả ệ ể  bào ít nhánh tăng các t + Bi u hi n gi m t  các t ượ ử ụ Nói chung theo dõi CSN BC đ tu  x C                        Câu 24. Khi m t máu các ph n  ng bù đ p v  kh i l ằ ­ Khi m t máu c  th  s  đ ng viên c  m t chu i ph n  ng ph c t p nh m b o v  c  th   ư ả ứ ủ ơ ể 1. Ph n  ng c m máu :đây có th  xem nh  ph n  ng đ u tiên c a c  th  nh m bù đ p lg máu m t. ỗ ­ quá trình c m máu trãi qua 4 giai đo n.M i giai  đo n đ u có ý nghĩa nh t đ nh + co m ch : nh  ph n x  th n kinh sau đó là nh  các ch t ti +t o nút ti u c u:ti u c u t p trung l +t o c c máu đông:là giai đo n quan tr ng nh t trong c m máu (có s  tham ja c a c a các y u t T  ạ ả ứ 2. Ph n  ng nâng huy t áp ( ph n x  tim m ch )  ế ộ ấ ­ Do m t máu l ị ế ạ tình tr ng thi u oxy  gây tăng co bóp c  tim , nh p tim làm m ch nhanh và m nh lên làm tăng t c đ  dòng máu.  ồ ạ ệ ượ ờ ­ Đ ng th i có hi n t ả ế ­ K t qu  là tim tăng c ượ ạ m ch đ ạ 3.Ph n x  tăng hô h p  ồ ­ Do n ng đ  O đào th i COả ệ 4. Ph n  ng bù đ p kh i l ­ L u l hi n t 5. Ph n  ng tăng t o các t ệ ­ Ph n  ng này xu t hi n mu n nh t sau 4 ­5 ngày, phát sinh do tình tr ng thi u O ứ ắ ỷ ươ ủ ­ Ph n  ng c a tu  x ở ậ ụ 6 Tăng t n d ng oxy  ộ ng oxy do đ ng m ch mang t Bt các mô k p l y 30%l ỉ ớ Khi thi u máu ch  spps này có th  tăng t ề ắ ề ấ   Nh  v y n u m t máu không nhi u l m và đi u tr  gi ở ạ ế n u m t máu n ng hay b nh nhân   tr ng thái không thu n l ể ? ế C                               Câu 25. Thi u máu do tan máu: nguyên nhân, c  ch  b nh sinh, đ c đi m h               Thi u máu là tình tr ng gi m s  l ầ ồ h ng c u C                  Có  r t nhi u nguyên nhân gây thi u máu mà tan máu là m t trong s  đó (suy  t y,thi u nguyên li u sx,m t máu,tan máu) ế ấ ị ỡ Thi u máu do tan máu là tình tr ng HC b  v  trong lòng m ch s m h n đ i s ng bình th ươ t ng  ơ ế ệ a> Nguyên nhân và c  ch  b nh sinh  ả 1. Tan máu nguyên nhân do b n thân HC ạ ấ ạ a) R i lo n c u t o màng HC ổ ầ ề ­ B nh HC hình c u di truy n : là lo i b nh do t n th ế ủ  tiêu h y.Nguyên nhân là do khuy t thi u ch t spectrin  các ĐTB b t gi ầ ụ ơ ế ủ ế ­ B nh HC hình b u d c : hi m g p.C  ch  ch  y u là spectin c a màng HCl ẩ b) Do r i lo n Hb b m sinh (HC ch a Hb b nh lý ) 13

ị ỗ ợ ạ ể ề ệ ệ

2 , β2 ) b  chuy n thành

ổ ủ ợ ế ắ ố ở ờ β ị ộ ộ ộ ố ạ ấ ủ ườ ạ ạ ẽ ạ γ ỗ ế ở thay cho  ộ ự ổ ố ề  th i kì bào thai do gen đi u hoà tăng t ng h p chu i  ấ ấ   ng c a gen c u trúc m t aa b  thay th  b i m t aa khác trong m t dãy polypeptid s  t o nên m t lo i Hb b t ệ ườ ị ố ủ ế ằ ng  ụ ệ v  trí s  6 b  thay th  b ng valin ỗ ằ β  c a HbA , aa là glutamin  ả ở ị  v  trí th  26 cu  chu i beta (thay b ng lysine) ứ ằ ỗ ở ị ứ ố ạ ủ ế ụ ứ ử ạ ấ ệ ụ ưở ạ ộ ế ượ ề ặ ế ớ ừ ạ ng cho hc tr ng thành ho t đ ng). b nh này di truy n l n liên quan đ n gi ạ   d ng   oxy   hóa   (NAPD+)   thành   d ng   kh (d ng   ch c   năng)   và   enzym i tính ớ ườ i

ặ ừ ư ể ố ộ ặ ở ẹ ườ ữ ệ ẹ m  có nhóm máu O và thai nhi có nhóm A or  B.Khi hi u giá kháng  th ườ ế ng nh .hay g p ể ố ủ ẹ ế ư ề ể ể ố ẽ ơ ể ẹ ế ố Ở ầ ệ ầ ế ẹ ầ  Rh:n u m  là rh (­) thai là rh(+) sau l n sinh đ u tiên s  kích thích c  th  m  sinh kt kháng Rh. ẽ ạ   ứ  l n sinh th  hai s  t o ả ứ ế ơ ế ễ ể ễ ắ ổ ể ổ ể ị ồ ườ ể ạ ạ ạ ơ ị ớ ổ ể i là lo i kháng th  d  g n v i b  th  ho t hóa b  th  theo con đ ồ   ễ ng c  đi n d  lam tan h ng ề ặ ớ ụ ể ề ặ ẽ ị ủ ấ ầ ớ

ậ ắ ư ả ấ ắ ỡ ộ ộ ộ ấ ầ ẩ ố ị ế ầ ươ ạ ỏ ị ng,đông máu rãi rác trong long m ch ấ ộ ố Do các ch t đ c gây v  hc nh  : hóa ch ( phenol ,asen..) thu c (sulfamid..)th o m c(n m  đ c ,,),đ ng v t c n( r n …) ậ ẩ Do vi sinh v t (s t rét ,), vi khu n(lien c u, ph  c u..)vi  khu n k  khí ề ế ố ậ  v t lý :b ng n ng,truy n d ch nhc tr Do y u t ế ủ ể ắ ẳ ướ ư ề ắ ệ i ,hc đa s c và  a acid.hemoglobin ni u ự ể ộ ắ ế ồ ­ B nh thalassemia : là b nh do r i lo n gen đi u hoà s  t ng h p protein c a Hb, nguyên nhân là trong chu i polypeptid thì HbA ( α HbF ( α2 , γ2 )  lo i huy t s c t ấ ­ B nh do r i lo n c u trúc Hb : do b t th th ề Ví d : b nh HC hình li m do chu i polypetid           :HbE trong đó glutamine  ị           :HbC :glutamine v  trí th  6 thay b ng lysine c) R i lo n enzym c a HC ­   Nguyên   nhân   là   do   thi u   h t   men   G_6PDH(enzym   có   vai   trò   bi n   t ủ pyruvatkinase( enzyme có tác d ng th y phân glucid thành ATP l y năng l ng là nam gi (NST­X) th 2. Tan máu do nguyên nhân bên ngoài HC  ợ ng h p   ngoài đ a vào,g p trong các tr                      ­ kháng  th  ch ng hc t ặ ầ ề                          +tan máu do truy n nh m nhóm máu ABO­ m t tai bi n n ng ẹ                           +tan máu do khác nhóm ABO gi a m  và thai­th ch ng A,B c a m  cao làm ng ng k t  và tan HC thai                       +tan máu do truy n nhóm máu “O nguy hi m”­là nhóm O có hi u giá kháng th  ch ng A,B cao                            +tan máu do y u t ph n  ng kn­kt gây tan huy t cho thai nhi                     ­tan máu do c  ch  mi n d ch                      +tan máu do IGM :bao g m 5 ti u đ n v  gép  l ầ c u khi găn v i kháng nguyên b  m t hc.                        +tan máu do IGG:trong xoang ,lách và gan b  m t ĐTB r t có ái tính cao v i  ph n Fc c a IGG. Khi mang IGG hc s  b  các th  th  trên nói trên ắ g n  giũ vào các ĐTB ­ ­ ặ ­ ặ b> đ c đi m c a thi u máu tan máu: ế ấ ắ ­thi u máu đ ng s c do s t ko bi m t  ạ ủ ươ ng tăng sinh m nh:nhi u hc l ­t y x  do trong máu ­tăng bilirubin t ấ ẫ ẹ ­da và nc ti u vàng nh ,phân r t s m màu ­ tăng n ng đ  s t trong huy t thanh

14

ậ ạ ứ ế ố ạ Câu 26. Thi u máu do r i lo n ch c ph n t o máu?

ơ ồ ầ ặ ằ ấ ị ể ạ ắ ặ ế ế ủ ươ ươ ế ứ ấ ạ ệ ạ ủ ị ứ ồ ể ố ạ ủ ủ ơ ế ng h ng c u ,ho c hemoglobin trong đ n v  th  tích máu .C  ch  chung do m t cân b ng quá trình h y và  sinh h ng c u ố ng b   c ch  do các nguyên B12,acid folic..)ho c do t y x ố ượ ng có th  r i lo n do thi u nguyên li u t o hc(protit ,s t,sinh t

ưỡ ế ế ệ ạ ế ng ổ ợ ộ ạ ấ ệ ệ ủ ưỡ ấ ệ ế ợ ộ ơ ạ ặ ạ ể ế ế ụ ẩ ố ượ ả ng ) , do h p thu kém( b nh d  dày, ru t ) , do gi m t ng h p protid ( b nh gan , RLCH ) , tăng thoái ỏ ế ắ ố ả c s c ,s  l ế  gi m ph  thu c vào m c đ  thi u máu và thi u protid , da niêm m c nh t nh t, teo c  , phù ạ ứ ộ ả ễ ượ ắ ả ế ị ắ ệ ớ ạ ự ưở ắ ừ ứ ế ầ ố ầ c n thi

2+ sau đó

t cho s  tr ử ở i d  dày b  kh  b i HCl thành Fe ớ ế ở ạ ợ ế ợ th c ăn   gan d d ng transferrin và đ

3+ t ở ạ  d ng Fe ướ ạ i d ng Feritin

ủ ng thành c a HC . S t t ượ ư ề ự ữ ở c đ a v  d  tr ế ắ ấ ả ế ơ ể ộ ấ ắ ầ ệ ữ ạ ơ ể ẻ ắ ắ ề ể ế ệ ể ố ố ặ ấ ạ ạ ể ỏ ả ẫ ắ ễ ề ỉ ố ượ ắ ế ầ ố ng HC , huy t c u t ả  ngo i vi gi m , ch  s  nhi m s c gi m có nhi u HC nh  và HC hình nh n ả ng t ỷ ệ  l ố ượ c s c, s  l ề  nguyên HC ki m tăng , t ạ ắ  nguyên HC đa s c và toan gi m ắ ộ ạ ạ ấ ế ệ ư ụ ự ố ộ ủ ệ

ế ơ ồ t cho t o hc theo s  đ  sau: ồ ấ ướ i xúc tác vita B12) i xúc tác acid folic) Purin,Pyrimidin(d  Ribose,Desoxyribose,Acid phosphoric Acid nucleic,AND,

2 , C (d

ế

ơ ặ ể ứ ườ ố ượ ạ ư ắ ng gi m h n m c bình th ồ ổ ả ặ ấ ả ế ướ ố ượ ố ượ ế ầ ố ả  megalo  ệ ấ i gi m th p ho c không xu t hi n ớ ế ứ ấ ế ệ ộ ặ ế ế ợ ầ ủ ớ ượ ắ ế ắ ề ấ ườ ư ể ế ế ặ ng k t h p v i thi u protid và thi u s t nên tính ch t th c s c có đ c đi m nh  thi u máu do thi u protid

ỷ ươ ủ ươ ế ạ ườ ủ ủ ặ ặ ợ ế ị ứ ng b   c ch   ờ ng có th  b   c ch  t m th i ho c lâu dài gây tr ng h p nhc t y ho c suy t y

ế ạ ườ ặ ẩ ạ ờ ng ch   c ch  t m th i ộ  c a VSV tác đ ng m nh lên tu  x ấ ộ ư ỷ ươ ng , th ủ ỉ ứ ạ ạ ị ứ ế ơ ng b   c ch , chèn ép trong m t s  b nh ác tính : b nh BC , K các lo i , x  hoá tu  x ng ệ ộ ố ệ ế ỷ ươ ế ỷ ườ ạ ể ụ ế ế ậ ả ễ ệ ng lách gây thi u máu kèm theo gi m TC , thi u erthropoietin  viêm th n mãn , thi u năng tuy n giáp , sinh d c , tuy n yên .. ặ ả c s c , ch t l ượ ắ ỷ ươ ấ ượ ế ượ ị ứ ế ấ ng HC gi m  ả ả ng b   c ch  nên gi m s n xu t 3 dòng t bào làm suy nh ỷ c tu

ế ợ ườ ế ạ ị ị ng do nhi u nguyên nhân k t h p chính vì th  ng t , nh ng th c t ế ự ế  thì thi u máu th ấ ế ườ ề ệ ỷ ươ ế ố ệ ủ ế ị ớ ề ị ứ ệ ế ả ạ ư ng và các d u hi u lâm sàng khác xác đ nh y u t t phân tích tình tr ng máu ngo i vi, ch c năng tu  x ầ   i th y    b nh sinh ch  y u thì đi u tr  m i có

ố ạ ủ ế ươ ự ữ ố ế ễ ế ệ ả ả ng pháp ti n hành, di n bi n. Phân tích nh ng r i lo n ch  y u, nguyên

ầ ủ ự ứ ễ ế ế ế ạ ạ ả ấ ộ ộ ờ ệ ượ ạ ố ặ ơ ể ệ ầ ể ệ ấ ạ ạ ộ ứ ấ ổ ế ấ ặ ế ề ấ ươ ế ng pháp ti n hành : ệ ố ằ ạ ế ạ ấ ng ) (ngay sau khi m t máu) ạ ụ ẫ ớ ử ố ượ ề ể ế ả ấ ạ ả ả ộ ỵ ủ ừ ng máu tu n hoàn, m t máu càng nhi u thì HA gi m càng rõ có th  gây tru  tim m ch d n t ả    vong do ph n i t ụ ắ ơ ở ể ẩ ạ ế ượ ấ ớ ậ ạ ạ ị ế ng máu m t l n thì thì tim đ p y u lo n nh p là c  s  đ  ch n đoán  ọ ơ ế ạ ả ấ ấ

ạ ộ ứ ướ ụ ệ ạ ồ ng h i ph c : ắ ủ ơ ể ạ ở ố ả ứ ạ ạ ế ấ ơ ễ ế ế ả ế ụ ạ ế ị

ả Thi u máu là tình tr ng gi m s  l Ch c năng t o hc c a t y x nhân khác nhau ế I. Thi u máu do thi u nguyên li u t o HC  ế 1. Thi u máu do thi u protid hay thi u dinh d ấ ­ Nguyên nhân : do cung c p không đ  ( đói, suy dinh d ậ ố bi n protid , m t protid ( s t , nhi m khu n ,b nh th n , b ng ..)  ng HC và huy t s c t ­ Đ c đi m : Thi u máu nh ả ề n  . Protid máu toàn phàn gi m , Albumin gi m , gamma globulin tăng , BC và TC ngo i vi gi m  ế ắ 2. Thi u máu do thi u s t  ể ổ ­ S t là nguyên li u đ  t ng h p huy t c u t ộ ấ h p thu quá ru t vào máu k t h p v i beta glubulin  ­ Nguyên nhân gây thi u s t:  + M t máu , ch y máu ra ngoài c  th    + Cung c p thi u và nhu c u cao :tr  ăn s a bò,c  th  đang pt.. + R i lo n h p thu s t : b nh DD , c t đo n DD hay ru t .. + R i lo n chuy n hoá s t : Thi u năng tuy n giáp, b nh lý v  gan .. ­ Đ c đi m: ấ ế + Thi u máu có tính ch t nh ỷ ệ ỷ ươ + Trong tu  x  l ả ế + S t huy t thanh gi m  + Thi u máu có tái sinh nh ng t c đ  và tình tr ng tái sinh ph  thu c vào s  cung c p nguyên li u và tr ng thái c a b nh nhân  1. ế ế Thi u máu do thi u B12 và acid folic ạ ế ố ầ  c n thi B12 và acid folic là các y u t ướ ơ C  ch t có ngu n NH ARN. ế ế * Thi u máu do thi u B12  ế ( còn goi là thi u máu ác tính(addison­biermer))  ­ Thi u nguyên phát ấ ượ ế c B12  + Nguyên nhân : do thi u chât GMP d  dày nên không h p thu đ ả ấ ế ấ + Đ c đi m : Thi u máu có tính  u s c, s  l ng HC gi m r t th p , huy t c u t ấ ấ ệ ạ ng BC và TC , xu t hi n HC kh ng l + Trong máu ngo i vi th y gi m s  l ấ + Thi u máu có tính ch t ác tính, s  l ng HC l ư ả + Có RLTK nh  gi m trí nh  , viêm dây TK …  : ­ Thi u th  phát ấ + Nguyên nhân : do cung c p không đ y đ  , RL h p thu ( Thi u GMP, các b nh v  DD và ru t ) .  ể ế ế ườ + Đ c đi m : Thi u B12 th ng là thi u máu nh ế ắ và thi u s t  ế II. Thi u máu do tu  x ể ị ứ T y x ­ nguyên nhân  ễ ộ ố ủ + Do nhi m khu n n ng, đ c t ễ ấ ộ + Do nhi m đ c các hoá ch t nh  kim lo i , ch t đ c trong b nh lý c a gan , nhi m x  .. ạ ả ỷ ươ + Do lo n s n tu  hay tu  x ộ ế t : c + Do n i ti ể ­ Đ c đi m : ế + Thi u máu nh ứ + Ch c năng tu  x ­ Ý nghĩa  ủ ừ ấ   Qua đó th y rõ giá tr  và v  trí c a t ng lo i thi u máu riêng bi ạ ố thu c ph i bi ả ế k t qu   C                               C âu 27: Ch y máu và s c ch y máu th c nghi m: ph ắ ị ề t c đi u tr . ấ ố ng th  phát x y ra sau khi m t máu n ng di n bi n sau m t th i gian h  huy t áp đ ng m ch ,do s  oxy hóa ko đ y đ  dãn đ n suy S c m t máu là hi n t ệ h  TKTW và lam r i lo n nghiêm trongjtoanf b  ch c năng c  th  ,bi u hi n rõ nh t là h  tu n hoàn.M t máu càng nhanh m nh(chay máu đông m ch ,tĩnh ạ m ch)càng nhi u(25­30%)thì soc m t máu co tính ch t ph  bi n và diên bi n càng n ng 1. Ph ậ ­ V t thí nghi m : chó  ấ ế ­ Ti n hành : gây s c b ng cách l y 200 – 250 ml máu tĩnh m ch đùi  ễ 2. Di n bi n  ườ ng theo 3 giai đo n  Th ố ươ ạ a) Giai đo n 1 ( S c c ơ ể ứ ộ ấ ộ ­ ph  thu c vào m c đ  m t máu và tr ng thái c a t ng c  th   ầ ạ ­ Huy t áp đ ng m ch gi m do gi m kh i l ứ ng bù đ p không phát huy tác d ng  ạ ­ M ch nhanh và m nh phát sinh theo c  ch  ph n x , n u l ố ­ Tăng hô h p, th  nhanh và sâu, r i lo n khi m t máu nghiêm tr ng  ề b) Giai đo n 2 ( S c ti m )  ụ ủ ơ ể ­ Ph  thu c vào kh  năng thích  ng c a c  th   ế ơ ế ụ ­ N u c  ch  thích  ng bù đ p c a c  th  phát huy tác d ng thì tình tr ng b nh nhân có xu h ơ ộ + Huy t áp đ ng m ch tăng lên ,m ch nhanh và m nh h n  ề + Hô h p đ u và sâu h n  ấ ế ­ N u di n bi n x u đi thì: + Huy t áp không tăng ti p t c gi m  ạ + M ch y u và nhanh , lo n nh p  15

ạ

ạ ấ ộ ứ ộ ế ố ủ ơ ể ượ c )  ệ ố ậ ợ ư thu n l ấ   i nh  gây mê sâu, ch n ớ

ầ Ư ừ ế ệ ế ọ ể bào não thi u O Ư    HP nhanh chóng chuy n sang  C

2 máu gây r i lo n nghiêm tr ng h  TKT  . Các t

ặ 2 n ng t ậ ứ ứ ố ượ ề ế ủ ơ ượ ặ ả ả ơ ề ế ế ng máu và O ấ   2 đ n các c  quan gi m gây RLCH n ng n  . Ch t trong m t ừ ấ ấ ệ t trung khu hô h p và ng ng tim ủ ụ ạ ộ ị ơ ế ả ổ ệ ố ạ ớ ưở ươ i làm t n th ạ ạ ệ ố ủ ng t ệ ố   ệ ư ng h  th ng   i ho t đ ng c a tim gây đình tim. H  th ng mao m ch dãn nghiêm ầ ả ả ắ ứ ạ ở ộ ạ ạ ộ ặ ầ ọ ạ ệ  n i t ng t o vòng xo n b nh lý làm cho soc n ng thêm ầ i l

ữ ụ ế ằ cân b ng huy t áp ng máu m t gi ố ượ ằ ả ầ ầ ấ i kh i l t nên cho b nh nhân n m đ u d c ừ ậ ế ộ ế ả ầ ạ ọ ố

2 gây ra

ử ị ớ ị ề ề ề ệ ễ ả ố ị c thì khó đi u tr ừ ố ứ ượ ồ ế ụ ụ ệ ế ằ ầ ạ ế ậ ượ t l p đ c th  cân b ng thì c n theo dõi và ti p t c các bi n pháp h i ph c ngăn ng a s  th  phát ấ ố ở + Hô h p r i lo n th  nhanh và nông  ố ạ c) Giai đo n 3 ( S c nh ạ ụ ­ là giai đo n suy s p h  th ng TKTW và toàn b  ch c năng c a c  th  . Đây là giai đo n m t bù phát sinh do m t y u t ươ th ng , đau đ n … ệ 3. B nh sinh  ế ả ạ ố ng máu tu n hoàn và thi u O ­ Gi m kh i l ủ ơ ể Ư ơ ế gây RL đi u hoà các ch c ph n và  C c  ch  thích  ng c a c  th   ạ ộ ạ ộ ­ RL trung khu hô h p, huy t áp đ ng m ch gi m gây RL ho t đ ng c a c  tim l máu phát sinh do li ệ ố ắ ­ Do tác d ng c a catecholamin nên h  th ng đ ng m ch b  co th t , tu n hoàn não và m ch vành dãn ra là c  ch  b o v  nh ng l ậ ề ẹ ạ tu n hoàn gan th n, h  th ng tĩnh m ch x p tu n hoàn máu v  tim gi m  nh h ạ ơ ắ ể tr ng do RL c  th t ti u mao m ch làm máu  ề ị ắ 4. Nguyên t c đi u tr   ầ ủ ế ả ạ ắ ­ Nguyên t c ch  y u là khôi ph c tu n hoàn , tr  l ố ệ ố ả ầ ­ Trong s  trí c n đ m b o c m máu t ằ ể ụ ồ ự ề ­ Đi u tr  s m, truy n máu ngay trong hai giai đo n đ u đ  ph c h i s  cân b ng huy t đ ng h c , phòng s c và ngăn ng a h u qu  do thi u O ể ­ Đi u tr  trong giai đo n này d  dàng và có hi u qu  và khi chuy n sang s c nh ­ Sau khi thi

16

ế ồ

ừ ộ ọ ằ ạ ệ ề ị ệ ế ứ ế ồ ủ ệ ệ  đó có bi n pháp ị ề ấ

Phân tích

ỏ ạ ế ế ứ ứ ộ ng HC: 2,8tr ch ng t ừ  thi u máu( bt HC:3,8tr­4,2 tr) và theo phân lo i thì đây là m c đ  thi u máu v a ắ ễ

ỏ ế ứ ư ậ ượ ắ thi u máu nh c s c( bt CSCN=0,9­1,1)

ổ ườ ng ng BC: bình th ngườ ặ ẩ ễ ươ ễ ị ứ ề ị

ể ả Gi ề ắ ệ ượ ễ ẩ ạ ở i tăng m nh nên có th ượ ể  đây b nh nhân khó có th  là b  nhi m khu n n ng đ ủ ả ủ ố ươ ả c.Trong khi đó E l ổ ả ng BC gi m nên  ế ố ặ ỉ ố ạ ả ệ ả ổ ố ố ể ể   ị ng tuy t đ i E tăng  d n đ n s  % c a E  trong t ng s  BC ph i tăng làm cho ch  s  % c a N trong t ng s  BC ph i gi m )­b nh nhân   ạ ổ ệ ố ị ứ ẫ ễ ặ ế ậ K t lu n: ế ị ứ ể ứ ầ

ế ồ

3, Hb 80%, BC 15.000/mm3, h u ậ

ố ượ ớ ạ ể ạ ườ ượ ế ầ ằ ồ ng hemoglobin bình th i h n bt ( 3,8­4,2) , l ng 80% (>75%), có th  t m k t luân dòng HC bt,  không

ầ ặ ệ ế ễ ợ ấ ệ ệ ủ ạ ệ ố ủ ẩ ấ ớ ườ ự ạ ể ẩ ạ ị ứ ậ ủ ườ ng ( t y bào , h u t y bào, stab … ) và s  l ệ ố ả ề ố ượ ị ng tuy t đ i và t ng c  v  s  l Neutrophil ( 81% ) so v i giá tr  bình th ấ  l ố ượ ng tuy t đ i c a BC E và B cũng  bình ế ỷ ệ  l  ( bt 65%) .Vì th  có th  ch n đoán ợ ủ ơ ể ẫ ẩ ấ ỉ ố ể ễ ẩ ạ ớ ố t ( nhi m khu n c p m i) do ch  s  chuy n nhân = (0,5 + 5) /81 = 0,07

ề ỷ ệ ự ả ứ ủ ế ể ế l ư  BC lympho nh ng n u tính ra ự ả ẫ ng tuy t đ i thì v n bt ệ ố ể ẩ ế ồ ủ ẩ ấ ễ ị Câu28:huy tđ HC:2.8tr,Hb:40%,BC:7.200/mm3,S:1%,N:41%,E:30%,L:26%,M:2%   Trong công tác khám và đi u tr  b nh vi c phân tích huy t đ  có m t ý nghĩa h t s c quan tr ng nh m đánh giá tình tr ng c a b nh nhân t ợ đi u tr  thích h p ế ồ  Trong huy t đ  trên ta nhân th y: 1> ề ặ a>V  m t HC: ố ượ _ s  l ỉ ố _ch  s  nhi m s c: CSNS=(4/(2*2,8))= 0,71<0,9 Nh  v y ch ng t ề ặ b>V  m t BC: ố ượ _T ng s  l _Stab: bình th ở ể ư ả ng hàn ,s i ,cúm.. _N:gi m nh ng không nhi u:có th  nhi m khu n n ng,th ạ ệ _E tăng m nh:b nh nhân b  d   ng or nhi m kí sinh trùng( giun móc…) ngườ _M bình th ể ỉ ố _Ch  s  chuy n nhân: ả   CSCN:1/71=0,014<0,03: BC chuy n ph i i thích: 2> Vì BC N ko tăng nhi u l m và t ng l làm gi m N( do s  l có th  đang trong tình tr ng d   ng ho c nhi m kí sinh trùng(giun móc..) 3> ứ ộ ừ ễ ệ B nh nhân thi u máu m c đ  v a do nhi m kí sinh trùng( có th  là giun móc..) hay d   ng ươ ệ i tìm tr ng giun sán  Ghi chú: c n làm thêm xét nghi m soi t ị ứ ị ệ              Khám xét lâm sàng và làm xét nghi m xác đ nh d   ng              Câu 29. Phân tích huy t đ  : HC:  4.200.000/mm ủ t y bào 0.5%, S5%, N81%, E 0,5%, L11%, M 2%? ng HC 4,2 T /L n m trong gi 1.Dòng h ng c u: s  l ế có thi u máu  ạ 2.Dòng b ch c u :  ố ượ ­S  l ng BC 15 G/L tăng cao ( bt 5­9) , g i ý b nh lý nhi m khu n , d   ng ho c b nh b ch huy t   ư ­Nh ng trong máu ngo i vi không th y xu t hi n các dòng  tb b t th ề ỷ ệ ườ ng  , và có s  tăng m nh v  t th ẩ ấ ễ ườ ng h p này có nhi m khu n c p tr ể ấ ư ­Nh ng cũng có th  th y nhhieemx khu n này trong giai đo n sdk c a c  th  v n còn t ẹ ể ( chuy n nh ) ế ồ ­Trong huy t đ  có s  gi m c a E 0,5% (bt  2­11%) có th  do tăng sinh BC neutrophil àm  c ch  nó, cũng có s  gi m v  t ố ượ s  l ớ ậ V y ta có th  ch n đoán đây là huy t đ  c a BN b  nhi m khu n c p m i

17

ế ồ ậ ủ

3, Hb: 75%, BC: 9.100/mm3 , h u t y bào:14%,S: 50% , N: 31%, E: 0%, L: 5%, M: 0%.

ở ầ ậ ế ự ườ ườ ớ ạ ấ ố ượ ng 3,8 ng cho nên i h n bình th đây th y s  l ng HC và Hb trong gi đây không có s  thi u máu và vì v y ta cũng không c n tính CHCS(HC bình th

3 còn Hb>75%)

3

→ ừ ườ ng là t

3 (bình th

5.000 9000/mm ạ i th y có : → ưở ườ ố ớ ng đ i v i M là 1 3%,còn ấ $= 0(bình th ng thành : dòng M và E  →ừ ố  60 70% xu ng còn 31%. $ t ng BC non ễ ề ư $cao trong máu ngo i vi( HTB= 14%, S= 50%) ạ ẩ ấ $). ạ ệ ể ạ ể $ nh ng cũng b  ch t nhi u => N ị ế ư ậ ượ ươ ủ ế ấ ộ ng tăng sinh v i vàng các t ng x u do t y x bào ạ ệ ư t hóa)đã ra máu ngo i vi ỉ ố ưở ng thành (ch a bi ậ ớ ầ ấ ạ ượ ắ ầ ưở ư ệ ế ấ ạ ộ ng thành (ch a bi → ứ ng tăng sinh v i vàng các t ườ ng b t đ u x u do t y x ư ậ t hóa)đã ra máu ngo i vi ế bào ch a tr ộ ố ủ ế ả ừ ứ ể ạ ả ấ ư  c a VK m nh nên nó gây ra  c ch  s n sinh ra t 20 30%) có th  do đ c t bào ng t

ể ầ ỉ ố ở ỉ ố ự ấ ẩ ớ ế ồ  huy t đ  và so v i các ch  s  chu n ta th y: ả ế ồ ệ ỉ ố ế ắ ẳ thi u máu. ế ch  s  HC=45/(25*2)=0,9 thi u máu đ ng s c m c đ  v a. ả ứ ộ ừ ả ầ ạ ả ả ả ố ạ ng đ i (bt là 20­30%).M tăng(bt 2­3%) ư ứ ế ệ ả ả ươ y ta th y HC,BC h t,TC gi m  nghĩ đ n b nh m n tính gây  c ch ế ả tu  x ả ỷ ươ ấ ở ố ợ ạ ế ấ ỷ ạ ả ư ầ ớ ệ ố ng nh  lách và h  th ng b ch huy t). ng ấ ng gi m s n xu t.Nh ng L tăng  ỷ ươ  máu ngoài tu  x ỷ ề ế ồ ạ ậ ỷ ỷ

ủ ế ầ ạ ầ ớ ầ ế ồ ầ ả Ủ ủ ỉ ệ ứ ủ ể ề ế ạ ạ ầ ố HTBSN.các t ạ ỏ  nh  0,5%.trên huy t đ  ta th y:nguyên t y bao tiên t y bào đ u có trg máu ngo i vi,có kho ng tr ng b ch c u.ch ng t ỉ   bào bach c u đũa,bc u N m i có kn ra máu ngo i vi,trong do bc u đũa ch ạ ầ    có th  do b ch c u tăng

t hoa. ạ ẩ ề ủ ế ồ ồ ượ ạ ứ ở ủ ể ế ể ề ầ ạ ả ầ ồ Câu 30: Huy t đ  HC: 3.800.000 /mm 1.Phân tích  Ở ­ ­ 4,2 tri u/mmệ ấ ­  Ta th y SLBC có tăng 9.100/mm ­  Trong CTBC ta l     +BC tr →        E:9 11%), N ố ượ      + S  l ầ ủ ặ => g p trong giai đo n đ u c a nhi m khu n c p( N ­ Ta có ch  s  chuy n nhân =(14+50)/31=2,06 => nh  v y CTBC đã chuy n trái d ng b nh BC và tiên l ư ch a tr ế 2. K t lu n ủ ươ ặ ∆:NK c p n ng giai đo n đ u v i tiên l Trong công th c trên ta còn th y L=5% nh  v y là L đã gi m(bình th lympho.                                Câu 31. Huy t đ : HC: 2.500.000/mm3, Hb: 45%, BC: 3.100/mm3, S: 0%, N: 44%, E: 2%, L: 45%, M: 9%, Ti u c u: 80.000 /mm3.                    D a vào các ch  s                      HC gi m( bt là 3.8­4.2 tri u/mm3)  ả                  Hb gi m(bt >= 75%)  ụ ể                       SLBC gi m(bt 5.000­9.000/mm3) :c  th  dòng b ch c u h t gi m: S gi m (bt 0,5­2%), N                     gi m(bt 62­63%), E gi m(bt là 9­11%) .L tăng t SLTC(bt là 150.000­300.000/mm3) gi m.Vả ậ ỷ ươ c n ph i h p v i LS, đ  ngh  Xno tu  (M,L ko gi m vì nó đc s n xu t  ị tu  x                                Câu 32. Huy t đ : HC: 2.300.000/mm3, Hb: 50%, BC: 3.600/mm3, Nguyên tu  bào: 60%, Tu  bào:5%, H u tu  bào: 0%, S: 0%, N: 28%, E: 4%, L: 2%, M: 1% TTBT Y BÀO Qua trinh biet hoá c a dòng b ch c u:NTB ỏ ấ chi m 1 t  l ệ sinh mà không bi ầ ủ ấ ệ + Ch n đoán:b nh b ch c u t y c p ị + Đ  ngh :làm thêm xn t y Trong huy t đ  s  l ng h ng c u va các dòng limpho gi m.đi u này co th  gt do dòng b ch c u phàt tri n m nh  c ch  các dòng khác t y.

18

ậ ề ế ủ ủ ủ ồ  Câu   33:huy t   đ :HC:2800000/mm

3,Hb:52%,BC:62500/mm3,nguyên   t y   bào   1%,ti n   t y   bào:4%,   t y   bào:16%,h u   t y ủ

ả ả ề ể ợ ạ ầ ấ ạ ấ ệ ệ ủ ườ ườ ố ượ

3) xu t hi n nguyên t y bào(bình th

ế ng 5000­9000/mm ạ   ng trong máu ko có)=>g i ý b nh b ch ng b ch c u tăng r t cao trong máu ngo i vi(bình th

ố ạ ả ạ ầ ể ủ ầ ườ ng N:62­63%;E:9­11%;L:20­30%;M:2­3%)

ạ ầ ủ ả ậ ổ ư ắ ử ố ượ ơ ế ệ ng máu l u thông trong sock . Phân tích c  ch  b nh sinh , h u qu  và nguyên t c s  trí

ị ờ ả ặ ạ ạ ế ế ự ạ ấ ấ ứ ố ộ ầ ế ệ ố ệ ượ Ư ấ ấ ấ ộ ứ ế ễ ầ ủ ẫ   ộ ng th  phát x y ra ngay sau khi m t máu n ng , di n bi n sau m t th i gian h  huy t áp đ ng m ch , s  oxy hoá không đ y đ  d n ủ ơ ể ể ạ   ệ i suy s p h  th ng TKT  và r i lo n nghiêm tr ng toàn b  ch c năng c a c  th  bi u hi n rõ nh t là h  th ng tu n hoàn . M t máu càng nhanh càng m nh ặ ọ ổ ế ng máu l u thông trong sock ầ ư ệ ổ ề ư ố ượ ở ạ ư ng máu  ơ ố ượ  c  h  đ i tu n hoàn cũng nh  h  vi tu n hoàn.Trong shock thì kh i l ạ ư ng máu l u thông ạ ở c t p trung ả ầ ng tu n hoàn gi m nên các m ch máu   ơ  ượ ậ ẽ ả  các c  ngo i vi s  gi m.Máu đ ầ ở ả ệ ạ ố ượ ọ i đ  t p trung máu cho các c  quan quan tr ng nh  não ,tim…cho nên kh i l

ọ ố ạ ầ ấ ế ế Ư ừ ư bào não thi u O ng máu tu n hoàn và thi u O ể    h ng ph n nhanh chóng chuy n ặ 2 n ng t ề ứ ứ ệ ả ứ ế ơ ế ố ượ ế ơ ộ ả ặ ế ế ế ề ạ ộ ủ ơ

2 máu gây r i lo n nghiêm tr ng h  TKT  . Các t ứ ả

ng máu và O ấ   2 đ n các c  quan gi m gây RLCH n ng n  . Ch t trong m t ừ ấ ấ ệ t trung khu hô h p và ng ng tim ị ổ ộ ạ ụ ủ ơ ế ả ủ ạ ớ ệ ố ạ ộ ạ ệ ố ươ i làm t n th ạ ng t ệ ố   ệ ư ng h  th ng   i ho t đ ng c a tim gây đình tim. H  th ng mao m ch dãn nghiêm ạ ệ ầ ọ ứ ạ ở ộ ạ ầ ả ả ắ l ầ i ưở  n i t ng t o vòng xo n b nh lý

ằ ế ề ụ ữ ề ị i kh i l ả ầ ố ượ ằ cân b ng huy t áp b ng cách truy n máu,truy n d ch ơ ằ c d  dàng h n t nên cho b nh nhân n m đ u d c đ  máu lên não đ ầ ằ ề ử ị ớ ượ ễ ọ ừ ậ ế ả ố

2 gây ra.Đi uề

ị ả ệ ị ơ ề ằ ầ ế ế ộ ề c thì khó đi u tr  h n nhi u ụ ừ ồ ạ ế ậ ượ t l p đ ể ể ễ ế ụ c th  cân b ng thì c n theo dõi và ti p t c các bi n pháp h i ph c ngăn ng a

ủ ế ệ ơ ồ ủ ổ ứ ộ ế ố ố ượ ế ầ ả ặ ẫ ở làm n ng thêm shock b i nó làm gi m kh i l ạ   ế ng tu n hoàn d n đ n shock và nó còn t o ch c cũng là m t y u t ủ ủ ắ ộ ứ ứ ư ấ ấ ổ ộ ch c thi u oxi.M t m t thì nó làm tăng   tính th m thành ơ ặ ặ ư ả ấ ế ng …. làm t ả ng làm gi m KLTH càng làm shock n ng h n ế ươ ế ươ ễ ể ả ch c thi u oxi nó s  tăng chuy n hóa y m khí làm cho c  th  nhi m toan chuy n hóa kích thích gi → i phóng TGHH gây giãn các c  ti n mao ả ế ổ ứ ạ ặ ạ ẽ ạ ủ ư ứ ặ ch c do nhi u nguyên nhân nh  đau,m t máu,thoát huy t t i phóng các ch t TGHH nh  histamin,catecholamin…)gây thoát huy t t ể  máu t ổ ứ i gây co c  sau mao m ch làm ch c gây tăng huy t áp th y tĩnh ế ố ầ ặ ắ ơ ơ ề ng làm gi m KLTH làm n ng thêm shock ặ   ng thi u oxi ngày càng n ng h n và làm cho shock n ng tăng thoát huy t t ệ ượ ề → ế ươ ế ị ắ ị ớ ủ ệ ế ắ ầ ằ ả ủ ỏ ề ấ ắ ị ng và b ng .nguyên t c đi u tr ? ầ ộ c thì gây nên shock ơ ể ơ ả ể ạ ớ ộ ộ ị ệ ở  đ u tiên kh i phát cho vòng xo n b nh lý c a shock.Nó làm cho hi n t ề ụ ồ ở ậ ươ ạ ể ắ ượ ộ ộ ng tu n hoàn m t cách đ t ng t mà c  th  không th  bù đ p đ ừ  thích nghi bù tr ng máu m t đ t ng t quá l n(60%)các  c  ch  bù tr ẽ ị ụ ế ươ ể ễ ầ ố ch c gây nên RLCH(nhi m toan chuy n hóa )làm cho r i lo n vi tu n hòa gây thoát huy t t ng và gây ế ế ố ượ ứ ư ế ệ ắ ạ ọ ộ ơ ổ ố   ừ  không k p huy đ ng ta s  b  tr y m ch làm cho kh i ứ ạ    máu làm ặ    ch c h n và nó gây ra m t vòng xo n b nh lý càng làm n ng thêm ng tu n hoàn l u thông l i càng làm thi u oxi t

ổ ứ ị ổ ổ ứ ơ ấ ử ụ ươ ế ặ ầ ấ ch c.M t khác trong ch n th ươ :làm cho t ch c b  t n th ươ   ng ng ế ả ng gây đau làm h ng ph n th n kinh làm tăng s  d ng oxi gây thi u oxi t ổ ứ  ch c ầ ư ấ → ổ ứ  ch c thi u oxi t ố ế ươ ổ ứ ứ ễ ạ ch c gây nên RLCH(nhi m toan chuy n hóa )làm cho r i lo n vi tu n hòa gây thoát huy t t ề ả   ọ  máu làm tr m tr ng thêm v  gi m ng và gây ư ế ặ ắ ạ ộ ng tu n hoàn l u thông l ệ ế ươ ầ ơ ề ấ ả ễ ặ ả ố   ng và nhi m đ c.T t c  chúng đ u làm cho gi m kh i ế ể ổ ứ ơ  ch c h n và nó gây ra m t vòng xo n b nh lý càng làm n ng thêm shock. Có s  đô kèm theo: i càng làm thi u oxi t ự ế ợ ạ ạ ị ỏ ạ ớ ộ ề ắ ở ư ng máu l u thông ch c và nó l ơ ế ệ  ngo i vi gây thi u oxi t ạ ị ệ ơ ề ế ộ i t o nên m t vòng xo n v  thi u oxi. Có s  đô kèm theo: ng và đi u tr  b nh? ấ ặ ể ự ụ ầ ọ ộ ộ ọ ố ắ ề ớ ạ ủ ể ế ộ ụ ứ ề ề ế ượ ấ ặ ầ ồ ơ ế ộ ệ ạ ể ế ừ ự ế ấ ổ ng.Cùng v i các tri u ch ng v ng xuyên theo dõi ụ ề ạ ệ ạ ủ ế ằ ứ ữ ệ ạ ộ ở ươ ể ạ ọ ị ị ạ ưỡ ườ  giai đo n nào đ  có ph nh ng b nh nhân b  Shock là vô cùng quan tr ng b i nó cho chúng ta bi t shock đang

ố ượ ươ ẹ ầ ạ ấ ả ạ ả ạ ở ộ ả ng thì HA đ ng m ch gi m nh  do gi m kh i l ề ủ ơ ể ạ ấ ạ ắ ế ề ạ ạ ạ ộ ơ ơ ế ơ ở ẹ ạ ả ế ụ ế ạ ế ế ế ấ ấ ạ ộ ứ ễ ượ ả c)là giai đo n suy s p c a h  th ng TKTW và toàn b  ch c năng c a c  th ,t ạ ủ ơ ể ấ ả ể ụ ủ ệ ố ế ủ ơ ể ố ả ứ ợ ị ạ ỉ ố ạ ư ế ể ượ ượ ư ượ ườ ề ể ế ố ị ơ ị ố ị ề ố t c  các thông s  trên đ u gi m ươ ng và ph ng t ề ng pháp đi u tr  thích h p nh  trong ị ẽ ố ề ng sai t thì đi u tr  s  t ế t còn n u tiên l ả ệ ế ế ể bào:8%,S:13%,N:45%,E:3%,L:9%,M:1% ­HC <(3,8.106­4.2.106);Hb<75% => c  HC và Hb đ u gi m=>có th  thi u máu ­s  l c uầ ạ ­có đ  các giai đo n phát tri n b ch c u,ko có kho ng tr ng b ch c u ả ạ ề ỉ ố i đ u gi m(bình th ­các ch  s  còn l ườ ­Stab tăng (bình th ng 0,5­2 %) =>b ch c u t y mãn          Câu 34: Thay đ i kh i l                                                      Bài làm  1.Đ nh nghĩa :  ấ ­ Sock m t máu là hi n t ụ ệ ố ớ t thì shock m t máu phát sinh càng có tính ch t ph  bi n và di n bi n càng n ng  ố ượ ổ 2. Thay đ i kh i l ự ố   Trong s c có s  thay đ i v  kh i l ạ ể ậ ngo i vi co l ơ ể quan trong c  th . 3. B nh sinh  ế ệ ­ Gi m kh i l ủ ơ ể ậ sang  c ch  gây RL đi u hoà các ch c ph n và  c ch  c  ch  thích  ng c a c  th   ượ ạ ­ RL trung khu hô h p, huy t áp đ ng m ch gi m gây RL ho t đ ng c a c  tim l máu phát sinh do li ắ ệ ố ­ Do tác d ng c a catecholamin nên h  th ng đ ng m ch b  co th t , tu n hoàn não và m ch vành dãn ra là c  ch  b o v  nh ng l ề ậ ẹ ạ tu n hoàn gan th n, h  th ng tĩnh m ch x p tu n hoàn máu v  tim gi m  nh h ơ ắ ể ạ tr ng do RL c  th t ti u mao m ch làm máu  ề ị ắ 4. Nguyên t c đi u tr   ầ ủ ế ả ạ ắ ấ ­ Nguyên t c ch  y u là khôi ph c tu n hoàn , tr  l ng máu m t gi ầ ố ể ệ ố ả ầ ­ Trong s  trí c n đ m b o c m máu t ụ ồ ự ạ ề ­ Đi u tr  s m, truy n máu ngay trong hai giai đo n đ u đ  ph c h i s  cân b ng huy t đ ng h c , phòng s c và ngăn ng a h u qu  do thi u O ượ ố tr  trong giai đo n này d  dàng và có hi u qu  và khi chuy n sang s c nh ệ ­ Sau khi thi ứ shock th  phát   ủ Câu 35: Vai trò c a thi u oxy trong b nh sinh c a shock? Có s  đ  kèm theo : Trong shock thì vai trò c a thi u oxi c a t ệ m t vòng xo n b nh lý c a shock ề ở ổ ế   Khi thi u oxi   t m ch(do gi ơ ể ế  M t khác khi t ế ơ ạ m ch nh ng l ư ậ ủ ế  Nh  v y thi u oxi là y u t ẫ ơ h n d n đ n shock không ph c h i b i v y trong shock c n đi u tr  s m b ng cách tăng KLTH và đi u tr  c t các quá trình c a vòng xo n b nh lý ế ơ ế ệ Câu  36:phân tích c  ch  b nh sinh c a thi u oxy trong 3 lo i shock:ch y máu ,ch n th ố ượ ả   Nói cho cùng thì gi m kh i l ấ ộ ế ố ượ n u s  l    Trong ch y máu: ượ ổ ứ ẫ ả ầ ng tu n hoàn gi m d n đ n thi u oxi t l ầ ề ả ầ tr m tr ng thêm v  gi m kh i l shock.Có s  đô kèm theo: Trong ch n th ẩ còn gây ra ch y máu gây gi m KLTH và cũng gây ra thi u máu t ế  Khi thi u oxi t ầ ố ượ kh i l Trong shock b ngỏ :Khi b  b ng thì c  ch  b nh sinh là s  k t h p đau đ n,cô đ c máu,thoát huy t t ế ổ ứ ượ l ượ ạ      Câu 37. Theo dõi m ch, huy t áp đ ng m ch, hô h p trong Shock giúp ích gì cho tiên l   Shock ngoài nghĩa thông d ng là suy s p đ t ng t và n ng n  v  tinh th n ,th  l c thì shock trong y h c là tình tr ng r i lo n sâu s c v  huy t đ ng h c và   ề   ứ ư c c p máu đ  đ  nuôi d chuy n hóa,đ c tr ng b ng suy s p ch c năng tu n hoàn khi n các c  quan sinh t n không đ ở ậ ệ   m ch, huy t áp huy t áp thì các tri u ch ng v  m ch ,hô h p cũng có s  thay đ i tùy thu c vào t ng giai đo n c a shock b i v y vi c th ề ở ấ ở ộ đ ng m ch, hô h p    ng pháp đi u tr  cũng ợ ư ử nh  s  lý thích h p     Trong giai đo n shock c ng tu n hoàn,m ch nhanh và m ch do c  ch  ph n x .Hô h p tăng,th  nhanh và sâu.Trong giai đo n shock ti m thì HA đ ng m ch tăng nh ,m ch nhanh và m nh h n,hô h p đ u và sâu h n(n u c  ch  bù đ p c a c  th  phát huy tác   ụ ạ   d ng).N u di n bi n x u đi thì HA không tăng mà ti p t c gi m,m ch y u và nhanh,lo n nh p,hô h p b  r i lo n th  nhanh và nông.Còn trong giai đo n ố cu i(shock nh ư ậ ỡ t ph n  ng c a c  th  ch ng đ  shock nh  th  nào đ  có tiên l   Nh  v y theo dõi các ch  s  trên cho ta bi ợ ế ộ tr ng h p huy t áp đ ng m ch gi m do thi u KLTH thì ta có th  truy n máu,d ch đ  nâng HA…N u tiên l ể ẫ thì có th  d n đ n nguy hi m cho b nh nhân.

19

ị ấ ắ ề ế ễ ế ệ ự ươ ươ ủ ế ng th c nghi m: ph ố ạ ng pháp ti n hành, di n bi n, phân tích các r i lo n ch  y u , nguyên t c phòng và đi u tr  shock ươ

ế ươ ng pháp ti n hành ệ ở ậ ằ ấ ươ ế ố ư ậ ủ ạ ư ệ ả ở chó b ng cách gây d p nát c  nh ng không làm ch y máu.Nh  v y y u t ch  đ o trong b nh sinh đây là đau ể ướ ng  ạ ơ ạ ố ộ ầ ả c ti u, ph n x , t c đ  tu n hoàn và hematocrite

ươ ạ ờ ng ) ơ ể ể ệ ạ ủ Ư ủ ệ ạ ả ặ ị ố ộ ầ   ng ho t đ ng c a toàn b  ch c năng trong c  th  th  hi n tr ng thái HP c a TKT  và h  giao c m(tăng HA,nh p tim,tăng t c đ  tu n ứ ạ ộ ể ự ề ạ ự ữ ở ượ ể ắ ả ặ ộ ng máu d  tr ượ ượ ư ư ể ẫ ả ạ  bù đ p kín đáo và t m th i ( shock ti m )  ư ư ế ạ ữ ượ ở ứ c ờ ơ ế ng máu l u thông gi m song nh  có c  ch  bù đ p, huy đ ng l ạ ộ ng nh ng tim ph i tăng ho t đ ng đ  tăng l ẹ ạ  gan lách, co m ch nh  nên   ế ớ   ự ữ i ng d  tr  và ti n t ng máu l u thông do đó tiêu hao năng l đ ộ ạ ạ c ) ế ủ ệ ệ ự ở ế Ư ứ ạ ậ ặ ộ ứ ư ấ ụ ủ ả ể ư ế ế ệ ầ ộ Câu 38: Shock ch n th ấ ch n th ng                                                           Bài làm  I. Ph ậ ­ V t thí nghi m : chó  ế ­ Ti n hành :Gây shock ch n th ắ ấ ế ớ đ n.L p máy đo huy t áp hô h p, m ch, n ế ễ II. Di n bi n  ắ ạ ự  bù đ p 1. Giai đo n t ắ ự  bù đ p quá m c và t m th i ( shock c a) Tr ng thái t ộ ứ ườ ể ­ Đ c đi m : tăng c hoàn,tăng thông khí và tăng chuy n hóa…) ờ ắ b) Tr ng thái t ố ượ ­ Đ c đi m : m ch nhanh nh ng y u , kh i l ườ ạ HA đ ng m ch v n gi  m c bình th ấ giai đo n m t bù  ượ ấ 2. Giai đo n m t bù ( shock nh ọ ể ạ   ạ ­ Đ c đi m : Giai đo n này bi u hi n s  suy s p c a toàn b  ch c năng quan tr ng c a c  th  nói lên tr ng thái  c ch  c a h  TKT  , con v t th  y u m ch ả ả nhanh nh ng y u , huy t áp gi m, thân nhi ủ ơ ể ạ t gi m, h u nh  m t toàn b  các ph n x

ủ ế

ố ể ủ ươ ng làm t ng là y u t ạ  giai đo n shock c ch  y u chi ph i quá trình phát sinh, phát tri n và k t thúc c a shock.Khi b  ch n th ả ạ ư ươ ổ ứ ị   ị ấ  ch c b ừ ầ   c và sau mao m ch( tr  tu n hoàn não và vành) gây ạ ế ơ ắ ướ ọ i phóng các ch t TGHH gây co m ch nh  các catecholamin nó gây co c  th t tr ư ằ ế ố ủ ế ạ ắ  ch c do thi u máu và m  h  th ng m ch t ị ạ ế ơ ể ồ ể ơ ể giai đo n shock nh ế c do thi u O ị ạ ứ ụ ễ ạ ượ ở

2  do

ỷ ẫ ạ ệ ế ế ự ứ ơ ướ ượ ấ t nh m d n máu cho c  quan quan tr ng nh  tim và não  ụ   ệ ố c mao m ch không ch u tác d ng ế ư ạ    máu làm ho i c gây thi u O ế   ạ 2 nên tính th m thành m ch tăng gây thoát huy t  máu nên áp l c thu  tĩnh trong mao m ch tăng,d n đ n thi u O ặ ố ượ ộ ạ  ch c n i t ng đ c bi ả ng làm gi m kh i l ế ơ ệ ố ứ ộ t là ru t.Do  ầ ng máu tu n hoàn ế ả ấ ấ ạ ệ ế ư ụ ư ế   ạ t Catecholamin gây co m ch có tác d ng nâng huy t ng : Huy t áp tăng do h ng ph n h  giao c m làm trung khu co m ch h ng ph n gây tăng ti

ả ậ ạ ế ị ứ ố ượ ẹ ủ ế ạ ạ ậ ả ế ế ế ả ụ ấ ủ ự ở ư ả ng máu l u thông ngoài ra còn do suy m ch c p do trung khu v n m ch b   c ch      ư t m nh, m ch nhanh và y u do huy t áp gi m kích thích TCT áp l c ạ  quai ch  và xoang c nh làm tim đ p nhanh nh ng y u là do ỗ ả ế ế c : Huy t áp t ầ ng máu tu n hoàn nên tim co bóp r ng ấ ắ ấ ấ ư ị ấ ế ế ị ứ ụ ậ ấ ấ ố ượ ầ ể c : Hô h p nông, nhanh hay ch m, lo n nh p, có th  theo chu kì do trung khu hô h p b   c ch  ( thi u O ng tu n hoàn ) ả 2 và gi m kh i l ng : Hô h p nhanh và sâu có tác d ng bù đ p do trung khu hô h p h ng ph n  ượ ạ ổ ủ ị ạ ằ ự ắ ượ ấ ng máu m t đi

ả ả ế ạ ậ ả ầ ấ ậ ẫ ế ng máu tu n hoàn d n đ n máu đ n mao m ch th n gi m. ướ ở ố c    ng th n ề ắ ạ ừ ấ ộ ố ị ả ằ ả ạ ố ố ầ ả ề ạ ắ ầ ng tu n hoàn tránh đ  b  tr y m ch  ơ ư ễ ể ị ụ ơ  ngo i lai làm shock di n ra nhanh h n,m nh h n nh  nóng, l nh và đói... ạ ướ ể ạ ơ ể ệ c ti u th y có gì. Phân tích? ng binh b  b ng n ng: Di n b ng 65% di n tích c  th , theo dõi n ỏ ơ ả ươ ấ ớ ỏ ố ượ ạ ặ ng do nhi ả ặ ế ủ ấ ớ ỏ ồ ự ế ể ị ư ấ ướ ự ể ề ề ẫ ỏ ị ệ ỏ ấ ỏ ệ ủ ỏ t c a h a khí ,v i di n b ng 65% dù là b ng nông hay b ng sâu thì nguy c  x y ra shock b ng là r t cao. Trong   ố   ng n ng và nhanh chong chuy n sang gd s c ượ   ng d n cách đi u tr  (truy n d ch) ặ ng và h ổ ề ố ượ ườ ướ ế ộ ọ ườ ả c. Trong b ng ngoai d a vào s  bi n đ i v  tâm th n kinh, tuân hoàn, hô h p, tiêu hóa thì đ  đanh giá tiên l ự i ta d a vào n ượ l ệ ặ ờ ầ c ti u làm m t thông s  quan tr ng:     ho c   kéo   dài, 24   gi ệ ni u ố   s ướ n c ặ hoàn c ượ l mg ướ < vô id   500   ml/ ặ ho c ư ố S ượ ng   n l ể ti u ả ể ươ ti u   d 300ml/24h ạ ổ ệ ni u, ứ ị ẩ ữ ế ệ ệ ấ ặ ng:     ho c   30ml/h.   toàn.    Paris 1967: g p 98%), ngay c  khi nh ng thay đ i m ch, huy t áp ch a xu t hi n. Nó có giá tr  ch n đoán và tiên ị ậ ấ ạ   các   m ch   máu ươ ­­­> ạ ép ề nhi u qúa ấ ng do suy th n c p do các nguyên nhân thích   đau   đ n   quá   m c   gây   co   ế huy t   Bowman ứ   th m ậ th n     ộ cu n ộ cu n gây trong ng giãn gây ầ đ y t ớ thoát ộ r ng ồ ạ   m ch chèn ồ ắ th t   ế huy t ế ố ượ ươ t ạ ng ả ép ậ ư ấ ả ậ ả ả ộ

và   vasopressin, ươ ử ố tăng   Hormon   ng thu     oxy tăng   ả qu ố ng   kéo sau ỳ   ự th c thu tái ậ th n ế ấ c p th t tuy n   yên: ể th : ấ   h p   ế thi u ự th c gây   ậ (h u ấ c p ổ t n ạ   ho i ậ th n ự ắ ố ễ ế ễ ẽ ể ậ ỏ do không đ ố ạ III. Các r i lo n ch  y u       ạ ố ầ 1. R i lo n tu n hoàn  ươ ở ệ ấ ­ Xu t hi n ngay  ấ ẫ ế ổ ng d n đ n gi t n th ở ệ ố ổ ứ thi u Oế 2 cho t ạ Ở ­  2 nên c  th  nhi m toan chuy n hoá (chuy n hóa y m khí) làm cho h  th ng c  tr ủ ẫ c a Catecholamin nên m  còn h  th ng c  sau mao m ch v n ch u tác d ng nên máu tràn vào mao m ch nh ng khó ra đ ử ổ t  t ươ t ổ 2. Thay đ i huy t áp  ế ươ ­ Shock c áp   ề ­ Shock ti m  : Huy t áp gi m nh  ch  y u do gi m kh i l ượ ­ Shock nh ố ượ gi m kh i l ạ ố 3. R i lo n hô h p  ươ ­ Sock c ­ Shock nh 4. Thay đ i c a máu  ả ­ Máu loãng do thoát protein làm gi m áp l c trong lòng m ch nên d ch gian bào tràn vào nh m bù đ p l ố ượ ế ắ ố ả ng HC và huy t s c t ­ Gi m s  l ố ế ạ ệ t ni u  5. R i lo n ti ướ ố ượ ể ượ c ti u gi m do gi m kh i l ng n ­ L ụ ế ­ Tăng ti t ADH và Aldosteron có tác d ng tăng tái h p thu n ị IV. Nguyên t c phòng và đi u tr   ­Đ u tiên chúng ta ch ng shock b ng cách gi m đau(lo i tr  nguyên nhân gây ra shock): Băng bó, c  đ nh, b t đ ng và dùng thu c gi m đau m nh(morphin gi m đau toàn thân) ị ằ ­ Truy n d ch : nh m bù đ p và tăng kh i l ế ố ạ ỏ ừ ­ Ngăn ng a và lo i b  các y u t ị ỏ ươ        Câu 39. Th ỏ ệ ườ ị ỏ   Th ng binh b  b ng n ng th ố ượ ơ shock do b ng c  ch  c a nó bao g m c  đau đ n và gi m kh i l ng máu l u hanh ( m t máu) do đó th nh ng a. ợ ừ ể t ng   đ t   Thi u   ni u   ­ ố ặ     N ng: ­ s vô ớ ệ ố ạ ­ R i lo n bài ni u là tri u ch ng s m (theo ượ ề   ứ ượ ng d ch truy n. ng, là căn c  tính l l ơ ế ủ ự ườ ố * C  ch  c a s  thay đ i này th   Do   kích   ­ ­ Do (bao ­ Do kh i l ậ th n   Do   ­ ­   Do suy ­­­> ể ế ­ N u kèm theo nhi m toan chuy n hoá s  nguy hi m, vì Hb t ­­­­> ế ả   thi u   máu.   ph n   x ậ ầ th n c u   chèn ạ     m ch).   ọ ầ   ng máu l u hành gi m ­­­> lu ng máu qua th n gi m ­­­> huy t áp đ ng m ch gi m th p kéo dài, lu ng máu ch m 50% ­­­> kh  năng l c c u ả   gi m.   ậ   th n.   Aldosterol dài) ng   ể     th . ượ ố ậ   c t ng d  dàng kh i th n mà bi n thành Hematin chlorhydrat ­­­> t c  ng th n ni u.ệ   vô

ể ướ N c có th trong vàng do tan tăng ặ ể ệ ỏ ế làm ẽ ụ ự : Màu  :     Do   huy t   tán,   Hb   t do   trong   máu   tăng   ­­­>   n ế   huy t ể ướ c   ti u   s có   HC,   khuôn   tr s c:ắ   bilirubin   hình   Hb ừ ể b. ể ti u ­ ẫ ­   N ng:   màu   đ ,   nâu   s m   (bi u   hi n   đái   Hb) ­ Có th  mùi khét, mùi s ng cháy.

20

ỷ ọ ệ ế ệ ố ậ ụ ạ ể ấ tr ng tăng, urobilinogen tăng, ữ ở ệ b nh nhân suy tim do nh ng y u t ầ ụ ề  gì gây ra. H ng đi u tr  ch  y u là gì? ỏ ả ộ ượ ế ố ả ồ ướ ể ẩ ớ ả ề ả ẫ ư ấ ầ ỏ ơ ể ổ ổ ạ ổ ỷ ủ ế ở i phóng nên máu b  gi ế ố ư ế ữ ế ươ tĩnh m ch ngo i vi  ấ ự ạ thay đ i các y u t ấ ẩ ả ị ữ ạ ở  l  ph i,còn trong  i  ự  nh  áp l c thu  tĩnh long  ạ ng, áp l c th m th u gian bào, tính th m thành m ch, …(là nh ng y u

ở ệ ỷ ổ ự : ứ ở ph i gây tăng áp l c thu  tĩnh trong mao  Phù. ế ố ữ  b nh nhân suy tim là do nh ng y u t ổ máu ổ ế ướ ế ể ẩ ạ ấ ủ ẳ ế ứ ạ ộ ổ ổ ể ạ c thoát vào ph  nang gây phù ph i m n tính. Đôi khi có th  phát sinh phù ả ẫ ẻ ng do tim ph i v n còn kho ề ng máu quá nhi u lên ph i mà ặ  ph i làm tăng áp l c thu  tĩnh trong long mao m ch ph i,m t ườ ộ ượ ỷ ủ ự ưỡ ạ i ị ứ ạ ở  l ạ ứ ổ  ph i làm cho quá trình nuôi d ồ ự ả ấ ờ ổ ng vì  ẽ ấ ỉ ứ ế ụ ế ư l n thoát ra ngoài nh  albumin… ệ ở ạ ễ ặ ạ ạ ử ớ ạ ố ấ  tr ng thái ng t t ườ máu s   ẫ ụ ồ ả ề ở ở ổ ẽ ồ ạ t vào ph  nang gây phù ph i   i c p di n, ng b nh gi y d a lo s  làm cho tình tr ng n ng ng co bóp càng làm máu d n lên ph i   chi(ho c trích máu ợ ổ có th  ch t n u ko đc ể ế ế ả ể  tĩnh m ch) đ  làm gi m gánh ố ợ ạ ị i ợ ể ệ ớ ị ị ố ớ ế ợ ệ ả i:Huy t áp tĩnh m ch tăng đã làm ề ờ ả ừ ề ả ậ ng(h u Ứ ọ gan ạ ả ủ ố ả ố ầ ồ ậ ậ ậ máu tĩnh m ch th n ả ả c u th n).H ng đi u tr  là ph i gi ạ  gian bào vào long ế ươ  đ ng nc và ạ ư ả  gây phù nh  gi m áp ứ ạ ở i   l

i ti u,dung thu c tr  gan. ữ ả ế ợ ạ ớ ệ ủ ệ N u đanh giá các thông s  c n lâm sang có th  th y :­protein ni u , h ng c u ni u , Hb ni u , tr  hình , tr  h t , t ị ủ ế Câu 40. Phù  ộ Suy tim x y ra khi tim m t 1 ph n hay toàn b  kh  năng co bóp đ  đ y ra kh i tim m t l ng ợ máu thích h p v i đòi h i c  th .Khi suy tim trái thì kh  năng hút máu v  tim gi m trong khi  ư ế ế ụ máu v n ti p t c đc đ a đ n ph i nh ng ko đc gi ả suy tim ph i thì ch  y u  ạ ự m ch, áp l c keo huy t t ố  gây phù)  t ậ V y phù  ệ Trong b nh nhân suy tim trái: là phù ph i  ạ ổ m ch ph i khi n n ổ ấ ph i c p , đây là bi n ch ng nguy hi m nh t c a suy tim trái th ắ ợ ấ b t ch t tăng lên ho t đ ng(do g ng s c ch ng h n) đ y m t l ạ ị ứ ạ ở ế tim trái hút y u nên máu b   i   l ố mao ổ ng c a thành mao m ch ko t t  khác do máu b   ế ươ ạ m ch ph i giãn ra và tăng tính th m thành m ch, đ ng th i làm gi m áp l c keo huy t t khi tính th m thành m ch tăng ít thì ch  có nc và các ion thoát ra ngoài còn c  ti p t c tăng s kéo theo các phân t ấ c p.Làm cho bn  them vì càng làm tim ph i tăng c ờ ướ ị ề ặ đi u tr  k p th i.H ng đi u tr  là làm garo  ặ ể ụ ồ ứ ố ổ n ng đ i v i ph i,dùng thu c tr  tim đ  ph c h i s c co bóp tim trái đã b  suy,dung thu c l ể ti u,k t h p v i tiêm mocphin đ  b nh nhân yên tĩnh. ế ế ố ế ợ ạ Trong b nh nhân suy tim ph i :phù do nhi u y u t  k t h p l ồ ạ ỏ ấ ở ự chon nc thoát ra kh i m ch nhi u, đ ng th i c n tr  s  tái h p thu nc t ả ạ ự ế ố ủ ế m ch(đây là y u t  ch  y u).Gi m áp l c keo trong long m ch do gi m protein huy t t ứ ở thi u oxy do tu n hoàn kém).  ứ ế ạ qu  c a r i lo n ch c năng gan.do máu    ờ ứ ọ ở ầ ả ư ượ ng máu qua th n gi m, đ ng th i   c u th n(do l u l mu i do gi m l c  ế ố ướ ậ ự ọ ở ầ ế ả ị ề i quy t các y u t gây gi m áp l c l c  ể ụ ồ ứ ự ề ả ể ợ ố ạ l c tĩnh m ch(dung thu c tr  tim đ  ph c h i s c co bóp tim ph i đ  máu v  tim ko  ợ ố ố ợ ể ạ m ch),dung thu c l ể ộ Trong uy tim toàn b  :phù do nh ng bi u hi n c a suy tim trái và ph i k t h p l i v i nhau.

ề ỏ ẩ ể ẩ ộ ượ ệ ủ ả ộ ng ợ ạ ế ưở ư ượ ng tim và tăng huy t áp tĩnh m ch, do đó  nh h ỳ ả ể ả ệ ng sâu  ư i v í nhi u ch c năng sinh lý. Song tu  theo suy tim trái hay ph i mà bi u hi n cũng nh

ệ ể ặ ấ ủ ừơ ắ ơ ể ở ườ ệ i b nh th ả ng g p và quan tr ng nh t. Ng ế ầ ầ ở ả ứ  máu ồ ứ ở   ở ứ ộ ổ ổ ứ  ph i làm cho t ườ ệ i b nh th ệ ế ượ ễ ơ ơ ạ ồ ườ ằ ế i b nh th ấ  ph i n ng nh t,cho nên ng ứ ạ ờ ứ ư ế  th  này gây  ế ổ ặ ệ ư ạ ả ổ

ứ ở   ườ ư ơ ề ủ ấ ổ ế ổ ấ ổ ế ướ ổ  ph i gây tăng áp l c thu  tĩnh trong mao m ch ph i khi n n ế ở ề ứ ữ ắ ơ ơ       ế ả ẫ ạ ổ ấ ặ ổ n n ph i đôi khi, có th  phát sinh phù ph i c p . Đây là bi n ch ng nguy hi m nh t c a suy tim trái , th ề ế ể ờ ạ ấ ủ ế ọ   ỷ ể ạ ộ ố ứ ồ ẳ ẩ ổ ườ ổ ứ ễ ổ ấ ệ ế ế ế ề ạ ờ ứ ạ t vào ph  nang gây phù ph i c p , làm cho b nh nhân ch t trong tr ng thái ng t t ụ ả ặ ổ ị i càng d n máu lên ph i. Cho nên trong đi u tr  ng ố ị ườ i ta làm garo  ể ế ề ế ợ ắ ẽ ợ ạ ổ ủ ớ ồ ụ ồ     ạ ố ớ   ả ị     ẫ ớ ặ   ổ ổ ổ ế ế ả ạ ế  ch c ph i , h n ch  thông khí ph i, d n t máu ph i làm gi m tính co giãn c a t ơ ế ữ         Câu 41. Phân tích c  ch  nh ng bi u hi n c a suy tim trái? ấ ầ ộ Suy tim x y ra khi tim m t m t ph n hay toàn b  kh  năng co bóp đ  đ y ra kh i tim m t l ỏ ủ ơ ể ớ máu thích h p v i đòi h i c a c  th . ả ấ ườ ng th y gi m l u l Trong suy tim th ứ ề ắ ớ ớ s c t ơ ế c  ch  khác nhau.                                                          . ữ           :   Nh ng   bi u   hi n   chính   c a   suy   tim   trai:   ạ ấ ườ a) Khó th :ở  đây là bi u hi n th ọ ệ ng th  nông và nhanh, có c m giac ng t, nh t là sau khi g ng s c(lao đ ng ,lên   ổ   ổ ổ ế ầ  ch c ph i  ph i.Máu   t c u thang …).Khó th  trong suy tim trái là do tim trái co bóp y u, không đ y h t máu ,d n d n phát sinh  ả ườ ế ổ ớ ng hay khó ng không khí, gây khó th . Ng   b t co giãn đ ng th i các mao m ch ph i căng máu gây chèn ép các ph  nang,k t qu  là h n ch  l ấ   ườ ộ ở ườ ệ ở ằ ở ng th y ng ng i thì d  th  h n. Khó th  khi n m là m t tri u ch ng th th  khi n m là do t  máu  ở  ơ ạ ả  tĩnh m ch ngo i vi nên v  ph i ít đi ng òi suy tim trái có nh ng c n khó th khi có suy tim trái, đ n khi có suy tim ph i thì tri u ch ng này gi m cì máu  ế ả   ạ ộ ườ ố ẩ ng ho t đ ng trong gi c ng , gây xung huy t ph i và co th t c  tr n ph  qu n ng g i la hen tim) do dây X tăng c x y ra ban đêm, gi ng nh  c n hen (th                   .             ướ ở  ổ b) Phù ph i:ổ  máu  ự ứ ở t  c thoát vào ph  nang gây phù ph i ma tính nghe ph i th y ti ng rên    ẻ  ệ ả ng do tim ph i v n còn kho t rõ  c  hai thì đ c bi ạ   ạ ộ ợ ấ  ch c đã làm cho thành mao m ch b t ch t tăng ho t đ ng(do g ng s c ch ng h n) đ y m t s  máu quá nhi u lên ph i, đ ng th i tr ng thái thi u oxy trong t ị   ấ ạ ố ấ ả i c p di n n u không k p th i đi u tr . tăng th m, k t qu  là máu s  ào  ở  ạ ạ ườ ệ i b nh giãy d a, lo s  làm cho tình tr ng n ng thêm vì tim ph i tăng co bóp l Ng ư   ể ợ ặ chi(ho c chích máu tĩnh m ch)d  gi m gánh n ng đ i v i ph i, dung thu c tr  tim đ  ph c h i co bóp c a tim trái đã b  suy, k t h p v i mocphin đ  ng òi ệ .     b nh   yên   tĩnh     ủ ổ ứ ạ c) Ph  dung sinh ho t gi m: i gi m ph  dung sinh ho t. Suy tim ể ẫ ớ ơ trái kéo dài có th  d n t ể ả       ả tình tr ng  ạ ứ ổ i x  ph i

ả ề ỏ ẩ ể ẩ ộ ượ ệ ủ ả ộ ng ợ ạ ế ưở ư ượ ng tim và tăng huy t áp tĩnh m ch, do đó  nh h ỳ ả ể ả ệ ng sâu  ư i v í nhi u ch c năng sinh lý. Song tu  theo suy tim trái hay ph i mà bi u hi n cũng nh

ả ể ữ ứ ở ệ ể ổ ữ  ph i thì nh ng bi u hi n ệ ể ả ệ ủ ủ ế ả ế ố ế ợ ạ i: ỏ ờ ả ở ự ề ấ ạ ồ ộ ề ệ ạ ạ  k t h p l c thoát ra kh i m ch nhi u, đ ng th i c n tr  s  tái h p ạ ế ướ ừ  gian bào vào lòng m ch. Đây là y u t c t ạ ự ả ủ ố ứ ạ ả ậ ng (h u qu  c a r i lo n ch c năng

ọ ở ầ ậ ờ ứ ậ ậ ồ ạ  máu tĩnh m ch th n gây ả ẫ ớ ứ ư ượ ượ ả ướ ướ ể c u th n ng máu qua th n gi m, đ ng th i  ố  mu i và n ng n ả ố c và mu i do gi m l c  ế ướ ể  do l u l c ti u, t n ậ ự ọ ở ầ  c u th n, gi m l c ti u, d n t i c, gây ra phù

ơ ế ữ          Câu 42. Phân tích c  ch  nh ng bi u hi n c a suy tim ph i? ấ ầ ộ Suy tim x y ra khi tim m t m t ph n hay toàn b  kh  năng co bóp đ  đ y ra kh i tim m t l ỏ ủ ơ ể ớ máu thích h p v i đòi h i c a c  th . ả ấ ườ ng th y gi m l u l Trong suy tim th ứ ề ắ ớ ớ s c t ơ ế c  ch  khác nhau.                                                           ữ ủ Nh ng bi u hi n chinh c a suy tim ph i                                                                               : ầ ớ ế N u nh ng bi u hi n c a suy tim trái ph n l n thu c v  tri u ch ng  ộ ề ự ủ c a suy tim ph i ch  y u thu c v  khu v c tĩnh m ch ngo i vi ề a) Phù: trong suy tim ph i do nhi u y u t ướ ạ ­ huy t áp tĩnh m ch tăng đã làm cho n ế ố ủ ế thu n  ch  y u  ế ươ ả ­ gi m áp l c keo trong lòng m ch do gi m protein huy t t gan  ướ ứ ọ  đ ng n ­  ả b) Gi m bài ti ả gi m áp l c l c  21

ạ ứ ứ ở trong suy tim ph i, máu ố ị ố ả ư ỏ ỳ ượ ể ở  gan có th  tăng g p ng máu   gan l ố ớ ườ ề ể i có th  xu ng t ng r n. Đi u tr  t i đ ỏ ạ ẻ ồ ạ ẽ i đ  r i l ủ ế ầ ầ ả ạ ế ỡ ồ ầ ơ ẫ ớ ơ ế ạ kho ng xung quanh tĩnh m ch gan,lâu ngày d n t ổ ướ ụ c)                                                                       ) ấ ặ ở ư ứ ệ ặ ở ơ ể ướ  ng òi suy tim đã n ng, th y rõ môi , móng tay… c  th

ế ắ ố ố ượ ượ ư ớ c bão hoà v i oxy hemoglobin không đ ử ứ ạ ạ ị ấ ả ố c) R i lo n ch c năng gan: ờ ướ ừ ể t, tim đôi(t  400 lên 800 ml).Th  tích gan to ra , b  d ơ ụ ồ ễ ph c h i kh  năng co bóp máu l u thông d  dàng, gan s  nh  l i to ra khi tim suy tr ề ạ l i. Do đó, mà gan khi to khi nh  tu  theo kh  năng co bóp c a tim(gan “đàn x p”). D n d n v sau, tình tr ng thi u oxy do tu n hoàn kém kéo dài gây thoái hoá m , r i quá trình x  hoá phát ả ể ừ i x  gan gây tăng huy t áp gánh và tri n t ị tràn d ch màng b ng(c  tr ng, báng n d )Xanh tím: tri u ch ng này hay g p  ể có th  là:                                                                 : ả ­do kh i l ng máu l u thông gi m nên huy t s c t kh  tăng.                                                                    . ­ các mao m ch, tĩnh m ch b  dãn và máu

ộ i b  s ằ ề ế ở ệ ấ ẹ ướ ướ ờ ườ ờ ơ n,s  h i ổ t lác đác 2 bên n n ph i,pro máu 4,8g%?

ơ suy tim trái suy tim toàn b .ộ ệ ứ ở ờ ơ ứ n 4cm s  h i c ng là do máu  ạ ờ ắ ử ơ gan,lâu ngày ử lách to,cổ ứ ứ ả ở ị  đây là do suy tim  ạ ề ệ ị ự  máu  ổ ớ ị ộ ổ ặ ể ướ ề ặ ở ổ  thoát d ch vào ơ  thoát d ch n ng l t lác đác 2 n n ph i là do thoát d ch vào PN,n ng có th  phù ơ  c/n gan gi mả  ế gi m(bt 6,8­7,2g%),nguyên nhân đây là do x  gan ổ ấ ả ế ươ ả Câu 43:Phân tích b nh án suy tim toàn b  do h p van 2 lá :gan to 4cm d ứ c ng,khó th  rõ nh t là khi n m, có ti ng ran  ơ ế ệ C  ch  b nh sinh:có s  đô kèm theo: ả Suy tim ph i lâu ngày  ướ ờ ườ ậ i b  s V y trong b nh án trên ta có gan to d ẫ ồ ả ơ ế d n đ n x  gan(x  gan tim) s  ch c,ph n h i TM c a (­).Tăng áp l c tĩnh m ch c a  ở ở ướ  ph i ng,suy gi m ch c năng gan.Khó th   tr ằ ả ổ PN làm di n tích trao đ i khí gi m,khi n m cao áp đ ng m ch ph i l n h n h n ơ khó th  h n.Có ti ng ran  ở ơ ph i c p.Protein 4,8g%  ợ ổ kh  năng t ng h p protein gi m ả ả  pro huy t t ng gi m.

22

ắ ị ạ ạ ẽ ế ụ ứ ứ ọ ẫ ớ ị ạ ư ộ ơ đ ng CO ng t c ngh n hoàn toàn đ i suy s p ch c năng toàn b  c ng l u thông khí đ o gây thi u O

2 và

2 trong máu d n t

ị ắ ệ ấ ứ ợ ồ ầ ườ

2   : 20,96%

ố ế chính  ố ệ ạ ả ề ư ứ ấ t và co c ng c  hô h p  ắ ắ ị ậ ng l u thông khí đ o : t c d  v t, phù n  thanh qu n … ố ế ổ ấ ườ ế

ạ ế ở ổ ạ ấ ư ườ ị ắ ệ ơ t c  hô h p, thay đ i thành ph n không khí th  … t ả ệ ế ề ể ở ạ ấ ạ ế ươ ầ ạ   ấ ả t c  các nguyên nhân trên đ u gây nên tr ng  Đ ng l u thông khí đ o b  t c, li ầ   ạ ấ ạ ứ 2 trong máu, khi CO2 trong máu tăng thì gây kích thích các ph n x   c ch  trung tâm hô h p và quá trình v n m ch, bi u hi n ban đ u ự ơ ng l c c  có tác d ng bù đ p ộ ấ ạ ấ ế ụ ề ụ : Sau khi có m t lo t các đáp  ng bù đ p nh ng c  th  v n thi u O ậ ầ ậ ầ ế ệ ạ ắ ư ạ ứ ộ ơ ể ẫ ấ ế ế ố ơ ơ ở ậ ậ ắ ậ   ứ 2 trong máu quá nhi u gây  c ch  hô h p, hô h p ch m    h u môn và bàng quang tê t toàn thân, th n kinh chi ph i c  tr n ể ạ ả ầ ạ ệ ộ ậ ậ ấ ắ ả ấ ấ ế ử ị ứ ạ ồ ơ ể ấ ầ    giãn m t hoàn toàn hô h p, tim đ p ch m d n, ụ : V  não và trung tâm hô h p b   c ch  sâu s c, c  th  m t toàn b  các ph n x , đ ng t ậ ừ

ầ ạ ế ề ế ứ ươ ệ ầ ấ ấ ạ ề ư ậ ấ ừ ỏ

2 trong máu gây  c ch  trung tâm hô h p và h  th n kinh trung  ả

ng. Phân áp CO 2  ấ   ở ườ ng hô h p

2 , tr  b  các nguyên nhân c n tr  đ

ấ ấ ấ ệ ế ạ ở ớ ạ ọ ắ ượ ể ạ ỏ ắ ứ ọ  đ ng quá nhi u CO ả ạ ị ẽ ế ổ ố ạ ư ố ạ ả c dùng oxy nguyên ch t vì s  làm m t ph n x  th  bù đ p v i tr ng thái thi u oxy . ệ ở ằ ế ụ ấ ị ạ ả ữ ố ổ ả ạ ế ủ ộ ơ ấ ả ề ể ế ừ ự ệ ụ ổ ấ ị ế ả ổ ấ ng ch t khí đc chuy n qua màng ph  bào mao m ch ph i trong 1 phút v i đ  chênh l ch phân áp 2 bên màng là   ế ố ệ   ấ :di n  vùng có áp l c cao đ n vùng có áp l c ch t khí th p h n.Kh  năng khu ch tán ph  thu c nhi u y u t ổ ố ạ ệ ố ự ế này thay đ i.

ể ế ị ứ ộ ệ ắ ệ ố ở ặ ủ ế ệ ệ ở ơ t là và ể ạ nhân ị ả ườ ụ ậ ạ ấ ấ ộ ẩ ị ứ ườ ễ ặ ng   hô   h p   ,   tai­mũi­   h ng,   đ c   bi ề ệ ễ ầ ệ b nh ư ấ ề ừ ố ặ ế ố ầ ặ ớ ề  di truy n( có t ơ ế ề ế ệ ấ ấ ọ ẩ ệ ng   g p   sau   các   b nh   nhi m   khu n   đ ẹ ắ ệ i 51,8% con cái m c b nh do di truy n t  b  ho c m ), và y u t ế ượ ỏ ng xu t hi n ban đêm khi trung khu v  não b   c ch  không ki m ch  đ   hô ự ậ ướ ỏ c các trung khu th c v t d ệ ạ lo n ề ố r i ị ứ trong ấ h p ủ ả   ườ ế ợ ư ụ ấ ọ ế ị ạ ợ ị ắ ệ ơ ơ ườ ề ế ề ệ ơ ở ờ ể ả ng phát sinh do tác d ng c a d  nguyên gây k t h p kháng nguyên kháng th  gi ả ế ồ ậ ơ ự ị ượ ặ ả ố ườ ưở ở ủ ị ầ ủ ấ i các c n khó th  ra, b nh nhân r t khó th  nh  l ng ng c b  đè ép, th ệ ố và ế t nhi u đ m rãi, thông khí t ộ ơ ng th i ế ể ố ở ả ng ph i ng i d y đ  c  th , m t xanh tím, ti ờ ầ ố ườ   ạ ụ thành ạ dài ươ ng ể ế ạ ế ả ch c ph i gây tình tr ng tr ầ tr ả ổ ườ ế ả ấ ạ ả ổ (hình ổ ế ả ạ ộ ể ổ ạ ơ ả ượ ộ ế ể ế ế ắ ả ấ ọ ỏ ộ ả : qu n ở  thì th  ra.  sinh:   ỏ ng   nh   b i   nhà,   ph n   hoa,   cây   c ,   khí   h u,   ch t   đ t…   ệ t   sau   viêm   xoang(   60,4%)   ể  th n kinh ( hen có th  phát sinh i v  não ).  hen: i phóng các ch t hóa h c trung gian nh  histamin, bradikinin,   ả   t niêm d ch, phù n  và viêm các niêm m c ph  qu n ế ặ  bào   ấ ủ   ủ ng c n tăng. T n s  các c n hen, th i gian kéo dàic a các c n ph  thu c vào tính ch t c a ng 6).   kéo ạ ng ph  nang, niêm m c ph  qu  phì đ i gây tr ng thái “ph i b ” c  khi bình ng ho t đ ng lâu dài c g i là “tâm ph  mãn”. C n hen ác tính là do t c toàn b  các ph  qu n nh  có th  gây suy hô h p, r t nguy hi m n u không i suy tim ph i đ ờ

ộ ạ ổ ế ố ệ ư ệ ệ ộ ổ ộ ố ổ ế ầ ướ ẩ ầ ỏ ể ấ ệ b nh ế ố ủ i tác d ng c a các y u t cho ế và ấ ng hô h p, d ề đi u ườ ẵ ng có s n trong đ ạ t o nhân ộ ố ụ ệ ki n ườ ề đ ơ c th ẩ ả ố ủ c a ế ơ ộ ứ ế ế ắ ấ ỏ ổ ả ự ở  ph i, gây t c m ch do nh i máu hay t ở ậ ợ ạ  thu n l ệ b nh   ễ ổ ứ ọ ệ phát ườ ừ ế  v t th ươ máu  ố ạ ươ ứ ờ ể ế ầ ặ ả ồ   ph i   (v t   th ậ   các   b   ph n   khác   gây trong ấ h p ộ ổ hô ạ ng gây  ạ   máu   và   r i   lo n   tu n   hoàn     ế ố  ch c th i nát t ế ng   s   não.   v t   th ổ   ph i ế ứ ụ ở ươ viêm ả ố ở ị ứ ở ế ồ ế ị ả ổ ị ế ế ả ư ả ế ệ ế ậ ả ạ ờ ủ ế ệ ề ả ộ ỉ ị ả ổ ị nh ế khu ch ượ ng năng ủ c a kh h ỉ ặ ở ế ườ ườ ư ế ợ ầ ủ ế đ n ng không có  u thán. Thi u oxy, xanh tím và  u thán rõ ch  g p tán  các tr ư ế ự ế ế ế ắ ặ ả ả ả ả ệ ị ả ệ ế ả  b nh lên cao th c nghi m (thi u oxy do gi m phân áp)  Phân tích k t qu

ủ ơ ứ ạ ụ ứ ệ ệ ả ả ấ ộ ơ ượ   c ượ ế ả c O2.Trong đó có th  k  đ n TH thi u Ò do gi m áp. ự ị ự ể ể ế ể ặ ấ ầ ủ ủ ứ ủ ự ế ả ả ế ế ạ ứ ể

2 trong khí th  (mmHg)

m c bt= 0,21 ự ể 2 kk= 0,21.(760­47)= 150 mmHg

2 kk= 0.21.(550­47) 80 mmHg do đó gây thi u Oế

2

ệ ề ơ ế ệ  Câu 44. Nguyên nhân, c  ch  b nh sinh, nguyên t c đi u tr  ng t? ườ ệ ượ  : Ng t là hi n t 1.  Đ nh nghĩa ế ế ờ ể th  và ch t n u không k p th i có bi n pháp c p c u h p lý  Bình th ng thành ph n khí bao g m :  + O                                                                 + CO2 : 0,04%                                                                 + N2   : 79%   2.  Nguyên nhân : Do 3 nhân t + Do  c ch  trung tâm hô h p : Thu c mê  ứ ấ ơ + Li ẽ + Do t c ngh n hoàn toàn đ ị + Do tràn d ch ph  nang: ch t đu i, phù ph i c p … ơ ế ệ   3.  C  ch  b nh sinh  ườ ễ ạ ng di n bi n theo 3 giai đo n : Ng t th ạ + Giai đo n kích thích: 2 và th a COừ thái thi u Oế là hô h p nhanh và sâu, thì th  vào kéo dài m ch nhanh và m nh, huy t áp đ ng m ch tăng cao, tăng tr 2 và th a COừ ứ ạ + Giai đo n suy s p ậ ạ i, huy t áp h  tim đ p ch m d n, th n kinh lâm vào tình tr ng  c ch  sâu xu t hi n co gi l ấ ể ệ t nên m t kh  năng ki m soát ti u đ i ti n  li ỏ ạ + Giai đo n suy s p ụ ế huy t áp t t nhanh và tim ng ng đ p  ị ề   4.  Đi u tr   ế ư ậ Nh  v y ch t do ng t là do thi u oxy tr m tr ng và  trong máu tăng r t cao nh  v y nên nguyên t c đi u tr  trong ng t alf ph i hô h p nhân t o đ  lo i b  CO cung c p oxy cho b nh nhân nh ng không đ            Câu 45,Phân tích các r i lo n thong khí và r i lo n khuy ch tán trong các b nh hen,viêm ph i? Thông khí ph i là quá trình luân phiên lien t c gi a hít vào và th  ra nh m duy trì 1 phân áp O2 nh t đ nh trong ph  bào và máu là 100­104mmHg và phân áp ề CO2 máu nh t đ nh 40­42mmHg.Có các hình thái r i lo n thong khí là tăng thong khí, gi m thong khí,thong khí không đ u. ớ ộ ể ượ Kh  năng khu ch tán c a ph i là l ế ấ 1mmHg.Là kh  năng chuy n các ch t khí t ế ố ế ế ế khu ch tán,màng khu ch tán,h  s  khu ch tán.R i lo n khu ch tán khi các y u t ế ph Hen   ả Là m t b nh d   ng do kháng th  lo i reagin, gây co th t h  th ng ph  qu n mà bi u hi n lâm sàng ch  y u là các c n khó th , đ c bi Nguyên ­   Do   các   d   nguyên   có   trong   hoàn   c nh   sinh   ho t   và   lao   đ ng   bình   th ườ ­   Do   d   ng   sau   nhi m   khu n,   th ế ố V  b nh sinh c a hen, c n chú ý các y u t ườ ạ theo c  ch  ph n x  có đi u ki n và th Các   ơ ­ C n hen th prostaglandin…kích thích các s i ly tâm c a th n kinh ph  v  gây co th t h  c  tr n và ph  qu n, tăng ti ở ư ồ ẫ ớ d n t ả ả gi m, dung tích s ng gi m, VEMS và h  s  Tiffeneau gi m, l ơ ặ ệ   b nh, c n   n ng   ồ ủ ổ ứ ­ Hen lâu ngày có th  làm gi m tính đàn h i c a t ườ ở ế th ng. Ph  bào căng, luôn đè ép vào mao qu n, làm tr  ng i tu n hoàn ph i, gây tăng huy t áp đ ng m ch ph i, tâm th t ph i tăng c ấ ể ẫ ơ có th  d n t ấ ứ ị c p c u k p th i. ph i.ổ Viêm   Là m t tr ng thái b nh lý ph  bi n trong nhân dân cũng nh  rong quân đ i, chi m 49,3% trong t ng s  b nh hô h p, 17% trong t ng s  các b nh n i khoa. a)Nguyên sinh : ả   ễ ­ Do nhi m khu n: ph  c u, liên c u và m t s  virut th i (l nh, m t m i) làm gi m ứ sinh. kháng s c     ấ ị ễ ng   hô   h p. ­   Do   nguyên   nhân   mi n   d ch:   thi u   gamma­   globulin   lo i   IgA   làm   gi m   kh   năng   th c   bào   ch ng   nhi m   khu n   đ ươ ư   ­ Do các nguyên nhân th i chi n: b ng, h i đ c chi n tranh, ch n th ng đ a ạ ừ ụ ớ i,   ho c   cũng   có   th   do   ph n   x   t ng   b ng…)   t ạ ố lo n R i b) : ổ ứ ấ  ch c ph i b  viêm, tăng ti ­ Khó th , th  nông và nhanh do t   t d ch di phòng trong ph  bào gây tăng h ng ph n các c m th  ph  bào  c ch  làm thì th  vào ấ ớ s m b   c ch  đ ng th i di n hô h p và khu ch tán khí cũng gi m. H u qu  là thông khí ph  bào gi m, dung tích s ng cũng gi m gây tình tr ng thi u oxy. c bão hòa đ y đ  oxy nên đ  bão hòa oxy c a máu gi m rõ r t (có khi ch  còn 70%). Thành ph  nang b  phù n  dày nên ­ Máu qua vùng ph i b  viêm không đ ổ ưở ả ph i. càng ắ ả   ng h p có kèm viêm ph  qu n ­ Do các khu v c làm tăng thông khí bù đ p nên th ỏ ị ỏ ề ị (ph  qu n ­ ph  viêm) các ph  qu n nh  b  viêm, phù n , b t kín các d ch nhày ho c co th t các ph  qu n nh . ế ự              Câu 46: Mô t                                                        Bài Làm  ế ộ ệ Các  d u hi u b nh lí xh ph  thu c vào đ  cao và s c ch u đ ng c a c .Thi u O2 là 1 quá trình b nh lí ph c t p do các c  quan đ m b o ko cung c p đ O2 đ y đ  vì 1 lý do nào đó ko sd đ ả ­ NN c a thi u O2 này là do khi lên cao trên m c c a m t bi n, áp l c KQ gi m do áp l c O2 trong kk cũng gi m gây gi m pO2 torng ph  bào và trong mao m ch và thi u O2. + có th  tính theo công th c sau:pO 2 =[O2 kk](Pk.quy nể ­47)     ­   pO2 kk: áp l c  Oự ở ở ứ    ­   [O2 kk]  ể    ­   P k.quy n : áp l c khí quy n =760 mmHg ườ ng pO Bình th ộ Khi lên đ  cao 3000m: pO 1.b nh lên cao:

23

ộ ộ ặ ượ ượ ế ng thi u O

2 c p khi lên cao đ t ng t trên 3000m ho c bay cai trên m c gi

ớ ầ ạ ậ ầ ệ ứ ỏ ả ớ ạ ớ ạ i h n mà ko có or h ng bình O2. Đ  cao 4000­5000m đ ườ ế ề ế ượ ơ ể ấ ấ ấ ớ ể ứ ỏ ấ ắ ộ i h n ko c n thêm O2 ,dh s m nh t là các RL th n kinh,RL ngũ quan: m t m i b t th ấ ự ị ị ơ ậ ắ ế ế ề ễ ế ế ị ứ ấ ử ờ ệ ớ ể ạ ả ẫ ớ i co gi c coi là   ị   ng, nh c đ u,gi m trí nh ,fx ch m ch p, bu n nôn,RL th ạ   c thán và ủ ệ   t, hôn mê và ch t.Bi n pháp ch  yeu là ấ ộ ớ ế ẹ ề ự ị ự ự ế ự ằ ưỡ ệ ấ ươ ứ ươ ng đ ợ    b ng cách cho chu t vào trong ạ ắ ầ   ng ch u đ ng con v t b t đ u ấ ế ưỡ ế ấ ơ ở ậ ị ư ng đ  cao trong th c t ộ ị ứ ng này th p h n ộ ạ ấ ở  con v t b  h ng ph n băng cách tiêm cafein va cao nh t ệ ươ ng t ế .kqua:đ n ng ế ầ  con chu t b   c ch  th n kinh băng bacbiturat.

ơ ớ ầ ấ ạ ẽ ượ ứ ộ ng tăng nhu c u oxi nen m c đ  nh y cam v i thiéu oxi s  cao h n.

ấ ọ ớ ồ ả ế ủ ự ượ ượ ng. c tình tr ng thi u O2 và vô tr ng l ớ ộ ộ ả ấ ậ ế ể ụ ạ ể ệ ư ự ớ ỏ ồ ộ ấ ệ ệ ườ ủ ế ở ủ ứ ầ ắ ầ ấ ụ ư i nói.Lên cao trên 4000m dh rõ r t nh :nh c đ u, bu n nôn,m t m i th t th ầ ườ i có ht ộ ấ ể ứ ở ệ ể ị ư ệ ễ  b nh leo núi còn có trt nhi m toan chuy n hoá do các ả ề ế ệ ch u đ ng đc mà ko c n có thêm O2. ế ệ t tr.tâm hô h p và  c ch  h  TKTW và các tr.khu TK,  ề ổ ằ ắ ế ừ ộ ố ằ ắ ả ấ ủ ữ ị ủ ộ ả ả ừ ơ ượ ệ ể ố

3 máu,   7­8 tri u O2/mm ộ   i này co th  s ng và lao đ ng

ể ườ ự c bù đ p b ng th i tr  bicacbonat c a th n do đó s  cung c p và sd O2 c a TB đc đ m b o và nh ng ng

ị ế ề ệ ế ễ ế ệ ữ ự ươ ủ ế ổ ấ ố ạ ng pháp ti n hành, di n bi n, phân tích nh ng r i lo n ch  y u, bi n pháp đi u tr  ( n u là phù ệ ổ ấ

ị ạ ế ế ươ ậ ướ c do huy t t ng tràn ra lòng m ch. ng các ph  nang b  ng p n

ệ ị ả ấ ể ế ệ ơ $truy n d ch cho đ n khi xu t hi n c n PPC . ễ ổ ớ ỏ ổ ậ ạ ế ị ổ $tràn d ch vào PN (htg + ơ $làm phá hu  mao mach ph i  ỷ

3 ti p xúc v i mao m ch ph i lâu h n

ạ ậ ạ ứ ậ ạ $sau đó H2 $,HA $,m ch ch m nông ,con v t trong tr ng thái  c ch  l ế ờ ờ  đ . ổ ỏ ấ ạ ổ ứ ạ ổ ậ  ch c ph i th y l o x o. ẫ ứ ạ ắ ươ ầ c thì chìm)

ạ ữ ổ ổ ủ ế ế ế ế ả ả ng ph  nang ch a d y d ch kthích tktk HH và ị màng khuýech tán dày lên ,di n ktán gi m.,h  s  ktàn gi m.k t qu  làm thi u oxi ả ạ ế ế ấ ấ ố ượ ế ạ ả càng làm thi u oxi ụ ng tuàn hoàn t ệ ố ệ úc ch  hôh p gi m tim đ p ch m. ậ ả t huy t áp dãn ddeens truy tim m ch. ị ấ ạ ẽ ạ ươ ế ế ạ ạ ộ ớ ờ ọ ồ ổ ậ ứ ế ấ ả ả ổ ọ ng có đ  nh t nên khi hô háp s  t o ti ng ran đông th i kkhi b  xáo trôn v i huy t tg t o nên b t khí màu h ng.bóp ph i th y l o x o. ể ở  tam th t ph i hay trai tuy thu c vào tim ngung đ p thi nao hay ki nhièu máu có th ẹ ậ ệ ề ỏ ẽ ư ạ ứ ụ ấ ả ấ ộ ộ t lùi.th t ph i còn kh e s  tăng co bóp làm tăng đ t ng t áp l c mmp hút máu v  th t trái kém gây  ề ấ ppc.do đó ma  gi

ạ ả ợ ẹ i ni u. ổ ợ ế ứ  đong máu ph i băngcách tr  tim trái, ộ ắ ử ự ệ ế ạ ơ ế ệ ng pháp ti n hành, các giai đo n, c  ch  b nh sinh, nguyên t c x  trí? ầ ệ ế ạ ở ị : ng t là tình tr ng b nh lý do thi u O2 và tăng CO2 trong thành ph n không khí th . ng oxy 21%, CO2 0.04%, N2 72% ệ ạ ng pháp ti n hành gây ng t th c nghi m: ươ ẩ ị

ế ặ ủ ự ế ệ ấ ầ ấ ậ ấ ấ ớ ờ ễ ế

ườ ẽ ế ấ ấ ậ ạ ị ắ ng l u thông khí đ o b  t c ngh n nên thi u O

2

đ ng CO 2 gây kthích phx , h ng ph n các trung tâm hô h p và v n m ch,  ộ ứ ọ ế ạ ư ấ ạ ở ụ ể ạ ắ ạ

ề ấ ấ ự ắ ứ ọ  đ ng CO ạ ơ ế ề ệ ầ ế ị ả ậ ậ ạ ộ ươ   ng ắ ấ ồ ể ở ạ ườ ậ ỉ t toàn thân, và vãi  a, đái do h  c  tr ng. ầ ầ ệ ơ ơn b  co th t b t th ấ ử ạ ấ ứ ỉ ệ ệ ế ậ ả ậ ạ ắ ầ ầ ị t qu  các trung tâm th n kinh các ph n x  m t, đông t ế   ỉ  giãn, hô h p hoàn toàn đình ch , tim đ p ch m, y u d n, huy t ụ ậ ứ ọ ả ủ ế ế ầ ậ ầ đ ng CO

2 máu gây chèn ép các trung tâm th n kinh

ọ 2 tr m tr ng và ử ạ ể ạ ấ ứ ủ ế ạ ấ ạ ợ ớ ổ ả i 80mmHg cho nên trong c p c u ng t ch  y u là ph i làm hô h p nhân t o ho c th i ng t đ  lo i th i CO ng h p này paCO ả ớ ạ ạ ở ướ ư ẽ ấ ấ ả ắ ấ ấ ể 2 có th  tăng t ạ ườ ng ng i đ ng hô h p, cung c p O

2 trừ  ặ   2 nguyên ch t ngay vì s  làm m t ph n x  th  bù đ p v i tr ng thái

2 nh ng không nên dùng O

ạ

2.

ế ấ ượ ữ ầ ủ ủ ế ệ ườ ể ầ Câu   49.  Thi u   oxy   do   nh ng   lo i   nguyên   nhân   nào   gây   ra.   Phân   tích?   ặ   ả  bào ho c c oxy đ y đ  cho nhu c u chuy n hoá bình th ng c a t ộ ổ ứ ử ụ ộ ả c oxy. bào t ơ  ch c vì m t lý do nào đó không s  d ng đ ấ ẻ ể ấ a/ dnghia:+ Là ht ồ ầ gi giác,thính giác... đ u là dh ng.hi m nh t là đ/v i phi công chi n đ u. Do c  th  bù đ p b t l c gây tăng đào th i CO2 nên là lo i thi u O2 kèm nh ậ nhi m ki m h i. Tim đ p nhanh,y u có th  lo n nh p.N u ko x  lí k p th i h  TK b   c ch  sâu s c d n t ấ cung c p oxi nguyên ch t. ệ b/+th c nghi m b nh lên cao dc ti n hành v i chu i trong phòng thí nghi m dã ch ng minh cho đi u này.tao đki n t phòng kín.dùng máy hut chân không hút khong khicho d n khi đ t áp su t t cogiât và ch t.ng c/phân tích: ử ụ ạ ư  khi h ng ph n con v t tăng s  d ng nang l         khi lên cao trên 8000m: pO2 kk= 0,21. (270­47)= 47 mmHg ấ         + Cung c p O2 gnuyên ch t: 1.(270­47)=223 mmHg ấ        + Lên cao trên 1000m thì dù cho O2 nguyên ch t cũng ko đ  mà ph i có bu ng áp l c m i tránh đ ế ệ ươ ng thi u O2 c p khi leo lên cao trên 6000m( các nhà thám hi m).Nguy hi m c a thi u O2 cũng f  thu c vào         V i các v n đ ngvien leo núi,x y ra hi n t ụ ể ấ ạ ỏ ộ ố ế ố ộ  ph  thêm nh : m t m i th  ch t, l nh,t/d c a tia c c tím,tia vũ tr ...Khi lên cao trên 3000m các dh thi u O2 b t đ u xh: h.f TK,trthái đ  cao và m t s  y u t ườ ng,kém trí nh ,khó th ,tìm tái,hô h p chu kì... đ  cao kthích,khoan khoái,hay c ố 6000m là gh cu i cùng con ng ệ ế + Ch t trong b nh đ  cao và núi cao là do tê li ơ ả ả c  f i làm vi c trong hoàn c nh thi u O2, s n sinh nhi u acid lactic và nhi u acid khác. ơ ể ữ ớ + v i nh ng dân t c s ng trên núi cao thì ttr thi u O2 mãn đc c  th  thích nghi bù đ p g/q  n đ nh cân b ng n i môi,HC có th  tăng t ậ ề ễ nhi m ki m h i đ sx bt.             Câu 47: Phù ph i c p th c nghi m, Ph ph i c p trong b nh tim )                                                          Bài Làm  ệ ượ ổ  Phù ph i cáp là hi n t  1. P2 ti n hành ế ẻ ạ ­ đV thí nghi m làchó kho  m nh  ­ Dùng AgNO3 0.03% tiêm vào đM đùi chó kho ng 20­30ml ễ 2. Di n bi n  ạ ­ Do mao m ch ph i thành m ng va k/n v/c ch m cho nên t.g AgNO hc u)ầ $gây ra Phù ph i cáp . ổ 2 tăng,HA tăng ,m ch nhanh ,con v t trong tr ng thái kích thích ­ Toàn thân:gđ đ u Hầ ạ ấ ạ ở ồ ọ ừ ẩ  đáy ph i dâng lên ,có b t khí màu h ng tràn ra  ­ T i ph i: th y ran  m t  KQ ,bóp t ổ ấ ồ ổ ở ế ế ­ Khi chó ch tt m  th y v t m  không có máu, tim   vùng đáy thâm tím còn trên h ng nh t(c t 1 ph n dáy tha n  máu s m màu ph i  ạ ố 3/phan tích nh ng r i lo n ch  y u: ươ ứ ầ _do mm ch ph i tôn th ạ TH làmtang hô h p,tim đ p nhanh,huýet áp tăng ế ị _ ngoài ra d ch tràn đày ph  nang làm gi m kh i l ớ _dich pnang la huýet t _do KLTH gi m nen máu co ve trung tam nen v t m  khong co máu.tim  thu t viên k p ki nao. 4/bi n pháp đi u tri ppc do suy tim Ppc do suy tim là do tâm th t trái suy ta ph i :ả ề ấ ạ 1.h n ch  máu v  th t ph i bang cach garo ¾ chi luan phien,trich máu tinh m ch,l ở 2.tránh  3.dung an than tranh xuc dd ng kích thích. ạ ươ         Câu 48. Ng t th c nghi m: ph ạ Đ nh nghĩa ườ               Bình th ế ự 1/ph ượ ố ị cc  đ nh trên bàn. a/chu n b :+chó đ ả ở +ti n hành m  khí qu n chó. Đ t canuyn, ạ   ễ ẹ ấ  Dung kìm koche k p l y canuyn.ngăn con v t hô h p v i khí tr i.quan sat di n bi n hô h p và tu n hoàn c a chó trên băng gi y.qua th c nghi m th y ng t di n bi n qua 3 gdoan:   ơ ế ạ 2/các giai do n va c  ch : ư ạ      ­ Giai đo n I: đ ấ ệ _Bi u hi n hô h p nhanh và sâu, thì th  vào kéo dài, nhanh và m nh, huy t áp đ ng m ch tăng r t cao có tác d ng bù đ p. ạ      ­ Giai đo n II:( bù đ p b t l c)  ế ế 2 nhi u gây  c ch  trung tâm hô h p,  2 và  _c  ch :thi u O ậ ệ ế i, nông, r i đình ch , huy t áp đ ng m ch cũng gi m d n, tim đ o ch m do th n kinh ph  b  kích thích và h  th n kinh trung  _bi u hi n:th  ch m l ấ ấ ứ ị ố cũng b  r i lo n, m t ý th c, có th  xu t hi n co gi ệ ế ứ      ­ Giai đo n III:  c ch  sâu s c và ki ừ áp t t nhanh, tim ng ng đ p. ạ ư ậ      Nh  v y ch t do ng t là h u qu  c a thi u O 3/s  trí:       ườ      Trong tr ỏ b  các nguyên  nhân gây ch thi u Oế                 ế ứ ạ Thi u oxy là m t quá trình b nh lý ph c t p do các c  quan b o đ m không cung c p đ ượ ế do t ấ        Thiéu oxi có th  do suy hô h p hay thi u năng hô h p:      1/suy hô h p

24

ạ ả ấ ả ượ ứ ệ ề ấ ườ • ả c ch c năng cung c p O2 và th i CO2 trong đi u ki n bình th ng và ấ ủ ơ ể ng c a c  th • ạ ố ộ ị Đ nh nghĩa: Suy hô h p là tình tr ng b  máy hô h p ngoài không đ m b o đ ườ ấ b t th ệ ể Bi u hi n ấ ệ ấ ở ­ R i lo n hô h p ngoài : thông khí khuy ch tán gi m d u hi u đ u tiên là khó th .  ề ế ở ứ ạ ắ ả ệ ơ ẫ ấ ỉ ặ ộ ở ầ +Giai đo n ti m tàng  khó th  xu t hi n khi g ng s c.  ẹ    Khi đã n ng lao đ ng nh , ngh  ng i v n khó th ổ ­Thay đ i TP khí máu: pO2 < 92 mmHg, Pco2 > 44 mmHg; ộ ệ ấ ộ ứ ễ Đ  bão hoà oxy SaO2 < 94% suy hô h p rõ r t.  Suy hô hâp n ng pO2 < 50 mmHg, Đ  bão hoà oxy < 79%.   CO2. Suy hô h p c p Pco2 > 80 mmHg, máu nhi m toan, ể ử ụ ế ế ế ể ẫ ạ ấ ấ

ặ ả ộ ặ ấ ấ ấ      2/Thi u năng hô h p ấ ồ Hô h p bao g m cung c p, h p thu và s  d ng oxy, thi u năng giai đo n nào cũng d n đ n thi u oxy. Có 4 nhóm chính thi u oxy. ế ấ 2.1 Thi u oxy do cung c p ạ ể Đ c đi m: pO2 đ ng m ch gi m Nguyên nhân: • •

ứ ả ị ạ ự ồ ườ ẫ ổ ứ ế ổ ả ả ấ ẫ t c  hô h p, d  d ng l ng ng c) tăng s c c n đ ng d n khí và t ch c ph i (hen, khí ph ) tràn +  pO2 không khí gi m (lên cao, kk nghèo oxy)     +  Thông khí gi m (t c h p đ ng d n khí, li ệ ơ ấ ườ ổ ế ạ ế ạ ơ ổ ị ứ ướ ở ế ế ng, x p ph  nang x  hoá vách phê nang và mao m ch ph i) ng ph  nang thông khí (ch ắ ẹ ế khí ph  m c, th  nông (do đau trong viêm ph i), trung khu hô h p b   c ch . ẹ ố ượ               +Khuy ch tán gi m: gi m s  l ế ả ữ ả ằ ấ ổ ở ố ế  ph i. Các ph  nang không thông khí tăng (khí ph ) +M t cân b ng gi a thông khí/ Phân ph i máu ế ế ườ ượ ố ượ ả ấ ượ ả 2.2.Thi u oxy do thi u máu ặ ạ ộ ư ng nh ng l ng HbO2 gi m, s  l ng ch t l ng máu gi m • ế ứ ệ  tr 2.3. ả ứ ả ạ ặ ườ ế • ng, máu đ n các mô gi m (ga rô, u chèn ép, suy tim ph i máu ngo i vi) ể Đ c đi m: pO2 máu đ ng m ch bình th Thi u oxy do  ể Đ c đi m pO2  bình th ng, HbO2 bình th ế ơ 2.4. Thi u oxy do tôn thu ng t ế ấ ộ ứ ế ườ ổ ứ  ch c mô ả  bào gi m do ch t đ c  c ch  quá trình này ứ ệ ằ ấ ặ ấ ố • • ệ ể ạ ạ ở ộ ở Quá trình oxy hoá t Đánh giá thi u năng hô h p b ng các nghi m pháp thăm dò ch c năng hô h p: V.lt, V.hv, V.tr, V c n, dung tích s ng, VEMS, Tiffeneau, pO2, pCO2 ẫ    dái tai, chi.(dau hi u xanh tím) cung la 1 nguyên nhân d n ệ i mao m ch và bi u hi n m t màu xanh tím môi, ể Ngoài ra khi Hb không bão hoà oxy tăng cao t ế ế đ n thi u oxi t ầ ạ ế ớ ả ượ ạ c bão hoà g n h t v i oxy 95 ­ 97%, tĩnh m ch có kho ng 70% Hb đ c bão hoà, mao m ch 17.5 % không bão hoà ử ặ ợ ng h p sau: ố ứ ệ ầ ở ượ ế ử ạ  tĩnh m ch. ượ c oxy hoá h t do đó l ng Hb kh  cao ộ ộ ổ ơ ẫ ắ ủ ơ ể ị ộ ả ứ

ấ ượ ứ ạ ệ ả ầ ủ ể ầ ườ ủ ế c oxy đ y đ  cho nhu c u chuy n hoá bình th ng c a t ặ    bào ho c ộ ổ ứ ượ ộ ả c oxy. bào t ơ  ch c vì m t lý do nào đó không s  d ng đ ả ứ ắ ổ ứ  ch c. ạ ượ ộ ườ ng máu đ ng m ch đ Bình th ạ ườ ở ệ ấ  mao m ch tăng lên 30 ­ 50 %.G p trong các tr oxy. Xanh tím xu t hi n khi Hb kh  oxy  ử +Do   tr  tu n hoàn: suy tim, s c Hb kh  tang cao  +Do tăng HC: HC tăng, Hb tăng, nên khi qua ph i không đ ư +Do ng  đ c: Hb b  đ c và MetHb màu s m h n bình th òng. ế               Câu 50: Ph n  ng bù đ p c a c  th  khi thi u oxy? Blam: ế Thi u oxy là m t quá trình b nh lý ph c t p do các c  quan b o đ m không cung c p đ ử ụ ế do t     Khi thieu oxi c  th  có các ph n  ng bù đ p sau: ơ ể ấ ấ ả ụ ể ở ặ ạ ạ ấ • • thành m ch, não do đó tim đ p nhanh, m nh, HA tăng. M t khác do tăng hô h p làm tăng → ể ầ ả  l ng ng c máu v  tim nhi u ậ  V. tu n hoàn tăng th  tích máu tu n hoàn tăng. ự ữ ượ ư ầ ử ụ ự ế ợ ễ ể ổ ứ ử ụ ơ • ự i máu: máu đ i não, tim, máu d  tr  đ c đ a ra s  d ng. S  k t h p và phân ly HbO2 d  dàng h n đ  t ch c s  d ng oxy

ấ ả ng tăng s n xu t HC. ậ ụ ế ể • • ng y m khí, tăng t n d ng oxy t ổ ứ  ch c. ế ế ễ ấ ộ ườ ễ ng di n. Hô h p tăng do kích thích trung khu hô h p (O2 gi m, CO2 tăng) ầ Tu n hoàn tăng: O2 gi m, CO2 tăng kích thích th  th   ề ở ồ ề ứ s c hút  ượ ồ ớ ố ạ Phân ph i l c d n t ễ d  dàng. ủ ươ T y x ổ ứ ườ ạ ộ T  ch c mô: enzym tăng ho t đ ng, tăng chuy n hoá theo đ ạ ộ Ho t đ ng thích nghi này nhanh chóng hay kéo dài, nhi u hay ít là tùy thu c m c đ  thi u oxy và th u oxy c p di n hay tr ề ơ ế ệ ị ủ ề ắ ả ỏ ứ ộ

ế ộ ỏ ạ ệ ề ướ t c do ru t tăng co bóp ,tăng  ti ả ấ ề ướ ạ ệ ề ầ ưỡ ấ c , đ i ti n nhanh nhi u l n liên ti p ầ ả ấ ạ ả ề ề ả ế ậ ả ng do gi m h p thu ồ Tiêu ch y c p : m t r t nhi u n Tiêu ch y m n : phân nhão và kéo dài trong nhi u tu n , tháng, gây h u qu  năng v  dinh d

ươ ể ở ẩ ở ố ạ ằ ộ ẩ ộ ố ủ ự ng th c th   ễ c a chúng , r i lo n thăng b ng vi khu n

ạ ặ ị ứ ộ i ru t ị ế ụ ế ế ạ ị ộ ế ế ị ậ ừ ạ ộ ộ ộ ư ạ

ừ ế ạ ộ ướ ượ c đ t ra t c ti niêm m c t d ch : là c  ch hay găp  trong viêm ru t , , n ề ầ ơ ế ườ ấ ng ứ ạ ị ự ẩ i không k p tiêu hóa , th c ăn d ng  ữ ạ  l ộ  ru t làm n ộ i trong long ru t ướ ượ c đ ướ ả ạ c gi c th i theo phân tăng lên ng n

ố ượ ệ ặ ả ố ị i, máu b  cô đ c , kh i l c và đi n gi ng tu n  ệ ọ ả ế ầ ễ ề ậ ấ ộ ộ ẫ ủ ị ể ế ộ ế ẫ ễ ộ

ộ ạ ễ ấ ạ ố ố ọ ậ Câu 51. Nguyên nhân, c  ch  b nh sinh, h u qu  và nguyên t c đi u tr  c a đi l ng?   ề ầ Đi l ng là đi đ i ti n nhanh nhi u l n, trong phân có nhi u n ạ ị d ch  bao g m tiêu ch y c p và m n : ấ ấ ­ ­ 1 .Nguyên nhân : chia thành 3 nhóm chính ạ ổ ­T n th  niêm m c ru t do +Viêm: nhi m  ký sinh trùng , vi khu n và đ c t ạ đ i tràng  ộ +Đ c tính ho c d   ng t ế ­Thi u d ch và enzyme tiêu hóa: thi u acid trong vô toan d ch d  dày, thi u dich t y, thi u  ố mu i m t, thi u d ch ru t , thi u bam sinh mot so enzyme tieu hoa ộ ­Các nguyên nhan khac làm tăng nhu đ ng ru t: u ru t , viêm phúc m c, viêm ru t th a , ư ạ  ung th  đ i tràng , ung th  d ng carcinoid ơ ế ệ 2.C  ch  b nh sinh ơ ế ế ị ­ C  ch  tăng ti ộ ru t tăng g p nhi u l n binh th ứ ơ ế ­ C  ch  tăng co bóp: làm th c ăn qua ru t nhanh mà l ấ ở ộ thô làm tăng áp l c th m th u  ơ ế ả ế ượ ­C  ch  gi m háp thu: khi n l ả ậ 3. H u qu ả ấ ­ Tiêu ch y c p: ế ộ ạ ầ ấ ướ + R i lo n huy t đ ng h c : do m t n ặ ế ả hoàn gi m, , huy t áp gi m và gây n ng gánh cho tim, d n đ n suy tu n hoàn , vô ni u ữ ị ố ễ +Nhi m đ c và nhi m acid do m t nh ng mu i ki m c a d ch tuy , dich ru t và d ch m t ,  ố ơ ữ ế ố h n n a do r i laonj huy t đ ng d n đ n r i laonj chuy n hóa (y m khí) càng làm ệ ặ ễ  nhi m acid n ng them , giãn mach , vô ni u cũng làm tăng them tình trang nhi m đ c  ễ và nhi m acid ấ ướ +M t n ế ộ i làm tăng r i lo n huy t đ ng h c và hình thành c , m t mu i và nhi m đ c l

25

ơ ề ự c đi u tr  s m.Có s  đô kèm theo: ả ẫ ệ ạ ượ ế  duy trì n u không đ ế ở ộ ấ ru t ắ ế ị ớ ả ả ố ế ậ ươ ng ề ế ng , còi x ắ ị ế ộ ễ ả ợ ả ố ố i , ch ng tr y tim m ch( truy n d ch) ị ề ệ c và đi n gi ị ề ụ ố ươ ằ ị ẩ ề ị ưỡ ng , còi x ế ng b ng các d ch và ch

ắ vòng xo n b nh lý t ả ­Tiêu ch y m n : do RLTH kéo dài d n đ n gi m kh  năng tiêu hóa và h p thu  ẫ d n đ n thi u protein, vitamin, s t, calci….mà h u qu  cu i cùng là thi u máu , suy dinh  ưỡ d 4. Nguyên t c đi u tr ụ ấ ­C p: ngoài đi u tr  nguên nhân ph i ch ng nhi m khu n, có ch  đ  ăn thích h p ph c ạ ồ ướ  h i n ạ ­M n : đi u tr  nguyên nhân và ch ng suy dinh d đ  ănộ

26

ắ ề ủ ệ ố ế ị ơ ế ệ ạ ạ t d ch trong  b nh sinh loét d  dày tá tràng ằ ạ ế ế ố ấ ạ ế ố ấ  t n công ( acid và  pepsinogen)  ế ư t n công chi m  u th

­,   s  tái t o niêm m c ). trong đó y u t ạ

3

ị ỉ ỏ ộ ậ ế ệ ẽ ứ ủ ự ườ va trò gây loét c a pepsin, đ ng v t th c nghi m th ng không b  loét khi ch  có tăng tiêt acid , loét s  tăng n u tăng acid ố ợ ấ ằ ấ ế ụ ứ ở ệ ờ ặ cho th y không bao g  g p loét b nh nhân vô toan, và b ng ch ng thuy t ph c nh t là ộ ứ ự ế ở ấ th p ỏ ệ  b o v ả ầ ạ ế ượ ộ ả ạ ứ ị ỏ ế ố ớ ề ặ ướ t ít acid nhung van loet th  phát cao , loét th i máu ), băng ch ng là: khi b  b ng r ng m c dù ti ả  này ph  thu c vào kh  năng t ớ   ng acid thâm qua l p nh y và kh  năng ứ   ứ ở ả ườ ế ả ặ ệ ế ố ả cao khi y u t ộ  b o v  suy gi m ơ ả ế ố nguy c  : làm tăng ti ố ơ ớ ẩ ả ậ ạ ộ ố ườ ẩ i b m sinh có s  tb thành cao, nh y c m b m sinh v i các ố ả ả ề ế t: ti t acid ạ ậ ạ ệ ệ ả ấ ị ế ố ể ạ ơ ừ ế ố ộ ế ế ố ầ ả t nhi u ho c s  d ng nhi u ACTH , cortisol gây suy gi m hàng rào b o v  , glucose máu gi m cũng làm tăng ti ạ ườ ụ ử ụ ng hay gây loét  ệ ế t acid và gi m  kh  năng b o v   ị ớ ặ ử ụ ả ạ ả ề ng phó giao c m gây tăng co bóp và tiet d ch ,r i lo n v n m ch làm gi m b o v  niêm m c , tâm lý cũng có vai tro nh t đ nh ả  th  t ng: nhóm máu O b  loét cao h n , nhóm HLA B5, DQ­A1 cũng v y , m t s  ng ạ  ngo i cánh , nh y c m v i thu c kháng viêm , helicobacter ế  n i ti  th n kinh: c ổ ậ ả ả ể ự ươ ị ạ ố ặ ả ừ ự ổ ợ ả ữ ả ng tr c ti p niêm m c , ho c do các s n phâm chuy n hóa th i tr  qua m t , làm suy gi m hnagf rào phòng ng ử

ẩ ủ ườ ượ ắ u, stress ẩ ờ ồ ổ   ng trung tính quanh nó  đ ng th i làm t n ế ủ ươ ạ ọ ạ t acid, , các enzyme protease , VaC c a nó cũng có vtro quan tr ng ạ ề ố ạ ế ệ ề ươ ệ ế ệ ả ẩ ạ t khu n pylori, trung hòa acid , b o v  niem m c ng, di ơ ạ ắ ề ị ủ ắ ộ ề ộ ộ ạ ư ế ị ộ ứ ệ ấ tr  ch t tiêu hóa

ắ ị ộ ơ ơ ọ ứ ệ ắ ắ ả ng phó giao c m( co th t)

ỗ ắ ướ ạ ặ ả ố ộ ơ ố ữ ấ ả ứ ng h i do nu t khí   ề   c m c khí ) và s  lên men c a các vi khu n làm th c ăn không tiêu hóa mà th i r a sinh nhi u ầ ệ ắ ướ ụ ng b ng trên lâm sàng , ch p XQ có hình  nh m c n ấ ộ ữ ọ ự ớ ệ ố ộ ấ ướ ế ắ ề ậ ộ ễ   c kèm nhi m ệ ắ ơ c ấ ứ ế ắ ơ ọ ắ ể ề ỗ ắ ướ ướ ế ả ẫ ố ơ i, ch ng căng , đau (hút n c và h i ch  t c) ệ c đi n gi ướ i gi m co bóp , sau đó ru t ch ẩ ủ ứ ướ ễ ố ộ ấ ướ ậ t ru t (sau co bop kéo dài) và s c (h u qu  c a đau đ n , m t n c và nhi m đ c) ị ế ở ễ ổ ậ  tá tràng gây nôn d ch ru t làm m t n c do nôn, nhi m ki m , n u  ấ ướ ậ  quy t nguyên nhân t c( ph u thu t  c p c u n u t c c  h c) , bù n ố ị ả ố ạ ộ ở ệ ắ ể ứ ậ b nh nhân suy ch c năng gan? ứ ơ ể ả ứ ứ ấ ơ ớ ẫ ớ ố ứ ứ ệ ạ ố i r i lo n ch c năng khác làm quá trình b nh lý thêm phúc ị ng d n t ề ề ẽ ớ ố ứ ầ ứ ể ậ ạ ả ộ ị ườ t m t tu n hoàn , t o máu ……đ u b  suy gi m

ố ố ạ ạ ể ể ấ ả ả ả ả ả ả ổ : gi m kh  năng t ng h p protid, gi m s n xu t các y u t ứ ẳ ợ ế ố ừ ố   ng tiêu hóa vào th ng máu( gây d   ng ho c h i ch ng màng não ) ụ đông máu (II, VII, I X, X), fibrinogen, prothrombin, gi m kh  nang ị ứ ấ ặ ộ ỡ ấ ế ỡ ị ế ể ế ả ạ ậ ầ ộ ố ỡ ả ự ữ ườ ữ ữ ậ ấ ạ ả ế ộ ấ ể ườ ư ủ ể ả ẩ ồ ng máu do gan kém kh  năng duy trì n ng đ  ch t này.Tăng các s n ph m chuy n hóa trung gian c a glucid nh  lactate,  pyruvat do không s ng máu kéo dài và khi xa  b a ăn   ử ể ư ả ả c vit B1 đ  đ a vào vòng Krebs ả ả i gi m đ ượ ạ ụ ợ ổ ơ ị ẫ c:do gi m t ng h p albumin d n đ n g m áp l c keo,  làm n c thoát ra ngoài gây phù, x  gan làm tràn d ch màng b ng do ự ố ủ ụ ả ế ả ướ ữ ướ c và mu i (ADH) , aldosterol tham gia gây phù  n ứ ộ ự ạ ườ ả ừ ố ộ ả ẫ ị ng gan ch ng đ c qua 2 c  ch  :c  đ nh và th i tr  do các tb nhu mô và các tb liên võng đ m nhi m, khi gan b  suy d n đ n : ơ ế ố ị ố ế ứ ướ ụ ủ ụ ấ ạ ệ ố ỏ ượ  v  th  sinh d c (làm teo tinh hoàn, giãn m ch, m t kích d c tính), kích t ậ ng th n (làm c ) , hormone ố  mu i và n ệ ợ ố ị ẩ ẳ i ni u ( gây phù ) ả ả ị ộ ằ ấ ấ ộ ố ị ộ ả ứ ể ặ ấ ọ ễ ấ ấ ả ợ ộ ị      Câu 52. C  ch  b nh sinh c a b nh loét d  dày tá tràng, nguyên t c đi u tr ? ệ                      1.R i lo n  ti ả ủ ự ấ ậ Loét dd­tt là h u qu  c a s  m t cân b ng giũa y u t ấ ự ầ ệ ả và b o v (ch t nh y, HCO ế ố ấ  t n công      1.1Y u t ứ ­Pepsin: th c nghiêm đã ch ng t ph i h p voi tăng pepsin ­Acid HCl : Schwann đã nêu “ không có acid không có loét “ , th c t ủ vai trò c a acid t ng h i ch ng Zollinger thì 97% có loét và loét  ế ố ả 1.2Y u t ầ ấ ­Ch t nh y có vai trò ngăn c n acid và pepsin ti p xúc v i b  m t niêm m c , ion hydrocarbonat có vai trò trung hòa l ạ tái t o niêm m c ( 2 y u t phat trong soc ch y máu , loet do s  d ng lâu các corticoid, . Th ả 2.Các y u t 2.1.Y u t nguy c  t 2.2.Y u t 2.3.Y u t ế ố 2.4.Thu c kháng viêm NSAIDs: gây tr n th do t ng h p PG va NO , ngăn c n qua trình tai s a ch a  ố 2.5.Thu c lá , r 2.6.Vi ku n : xo n khu n hecolibacter pylori: enzyme urease c a HP t o ra amniac giúp vi khuân t o ra môi tr ng niêm m c, HP còn làm tăng ti th ị ắ 3. Nguyên t c đi u tr   ạ ỏ ơ ế ệ Theo c  ch  b nh sinh,h n ch  nguyên nhân và lo i b  các yeu t  nguy c  t o đi u ki n li n v t th ơ ế ệ                                     Câu 53. Nguyên nhân, c  ch  b nh sinh, nguyên t c đi u tr  c a t c ru t? ắ T c ru t là tình trang m t đo n ru t không l u thông khi n phía trên nó b  căng giãn  do  1.Nguyên nhân : chia làm 2 nhóm chính ẹ ­Nguyên nhân c  h c: xo n , thoát v  ,bít ( búi giun, u , s o ) ườ ộ t ru t , c ­Nguyên nhân ch c năng( t c ru t c  năng ): li ơ ế ệ 2.C  ch  b nh sinh ạ ộ Ban đ u đo n ru t trên ch  t c tăng co bóp (d u hi u r n bò, đau qu n d  d i ) trong khi đo n d ứ ụ ( ch ả ủ ch t đ c , cu i cùng là li ị ấ ướ ả Tùy theo v  trí t c mà có các h u qu . N u t c cao thì n i b t là m t n ấ ộ ớ acid, t c th p bi u hi n nhiêm đ c s m và năng h n m t n ắ 3.Nguyên t c đi u tr : gi                  Câu 54. R i lo n ch c ph n chuy n hóa và ch ng đ c  Gan là c  quan l n nh t trong c  th  ,đ m nhân nhi u ch c năng quan trong. và ph c  ố ặ ạ t p , các ch c năng đó có m i lien quan ch t ch  v i nhau ,r i loan ch c năng này th ế ậ ạ t p . Khi gan b  suy các ch c ph n  chuy n hóa , ch ng đ c , ti 1.R i lo n chuy n hóa                                   ­R i lo n chuy n hóa protid giáng hóa protid làm các diamin, polypeptide h p thu t ố ạ   ầ ­R i lo n chuy  hóa lipid: thi u mu i m t khi n đ y b ng , hkos tiêu khi ăn m , gi m h p thu m  , gây thi u vitamin K ,E,A,D mô m  b  huy đ ng d n c n ệ t, cholesterol gi m ,  ki ố ­R i lo n chuy n hóa glucid: gi m kh  năng d  tr  glucose khi n trong và sau b a ăn gan ch m h p thu glucose làm tăng đ ị ạ th  l ụ d ng đ ể ố ướ ­Rói lo n chuy n hóa mu i n ả ủ tăng áp l c tm c a , gi m kh  năng h y các hormone có tác d ng gi ố 1.R i lo n ch c năng ch ng đ c  ố Bình th ả ộ ố ­Gi m phân h y m t s  hormone: kích t ố ch ng l ả ả ­Gi m kh  năng c  đ nh ch t màu: , gi m kh  năng c  đ nh vi khu n b  suy…… ả ­Gi m kh  năng chuy n ch t đ c thành ch t không đ c ho c kém đ c b ng các ph n  ng hóa h c : phenylbutazol, hexobarbital, chloramphenicol, sulfonamide, m t kh  năng liên h p bilirubin , ammoniac, acid benzoic…………. làm nhi m đ c các ch t này

ắ ạ ươ ướ ể c ti u trong 3 lo i vàng da: do tan máu, do t n th ầ ơ ứ ườ ổ ấ ng bilirubin trong máu cao h n m c bình th ng gan và do t c m t? ạ ổ ặ ướ ế ạ ỉ ể ng và ng m vào da và niêm m c (th ữ c ti u và phân c a bênh nhân cũng có nh ng bi n đ i đ c tr ng( ch  bilirubin d ng k t h p tan trong n ậ ắ ươ ng bilirubin toàn ph n trong máu >= 40UI thì b t đàu ớ ế ợ ư c m i co ậ ở ướ  n ạ ướ ủ ượ ế c x p vào 3 lo i ơ ế ệ c ti u ). Theo c  ch  b nh sinh vàng da đ

ề c gan (vàng da do tan máu) ủ ế ố ướ ứ ể ạ ự ướ ạ ở ẻ ơ c nên không có trong n ầ ộ  tr  s  sinh, nhi m khu n , nhi m đ c , truy n nh m nhóm máu). c ti u bt, ch c nang gan bình ễ ễ ẩ ươ c tieu , do v y n do trong máu tăng cao nhung do d ng này khôngtan trong n ạ ươ ẫ ng nên khă năng k t h p còn , do đó làm tăng urobilinogen và stecobilinogen làm phân s m màu ươ ổ ế ợ ng gan ể ố ướ ư ể ạ ậ ố ố ể c ti u bt ự ể ạ ợ ố ườ ợ do tăng cao trong máu (gi ng tr ặ ệ   ng h p 1) ho c b nh ể ạ ệ  do thành d ng két h p : vd b nh Crigler Najjara làm bilirubin t ướ c ti u vàng  i làm bilirubin k t h p tăng quá cao trong máu làm n ả ươ ướ ự ậ ạ ư ể ạ ng tb nhu mô gan và r i lo n tiêt m t nên trong máu tăng c  bili t ế ợ  do và k t h p nên n c ti u vàng nh ng phân b c màu

ắ ố ướ ể ạ ộ ợ ượ c ru t vào máu gây vàng da , phân b c màu n c ti u vàng (do bilirubin  lien h p tràn ng c vào máu ) ấ ổ ậ ệ ệ ấ b nh nhân x  gan th y n i b t lên các d u hi u b nh lí gì, phân tích?

ổ Câu 55. Thay đ i phân, n ệ ượ Vàng da là hi n t có vàng da trên lâm sàng), tuy v y  ể trong n ướ 1.Vàng da tr ế ­Do dung huy t nên tăng h y hemoglobin làm tăng bilirubin quá nhiêu ( s t rét, huy t tán  D ng bilirubin t th 2Vàng da do t n th ủ ạ ­Do r i lo n các khâu khác nhau c a quá trình chuy n hóa bilirubin ạ ự +R i lo n v n chuy n bilirubin t  do qua màng tb nhu mô gan : làm phân b c màu   nh ng n ự ạ +R i lo n quá trình chuy n bilirubin t ế ợ Dubin Jonhson l ố ổ +Do t n th ậ 3.Vàng da sau gan(t c m t) ậ ượ ­Làm m t không xu ng đ ơ Ở ệ Câu 56.  27

ơ ệ ề ườ ế ằ ng đ ị ộ ậ ẽ ệ ể ữ ư ượ ễ ẫ ớ ơ i x  gan ( siêu vi B,C,D; do r ệ ạ ề ấ c thay th  b ng mô x . Có r t nhi u nguyên nhân d n t ặ ượ i th u , do   ườ   ng ơ ấ ng m t kéo dài; ngh n tm gan ; do mi n d ch , do các đ c ch t ). M c dù nguyên nhân thì có nhi u nh ng nh ng bi u hi n l

ố ạ ả ặ ệ ể ượ ườ ừ ủ ệ ể ư ứ ẹ   ỏ c ,vàng da nh , ở    gd toàn phát) và HC tăng áp ở ể ượ ế ố ể ủ ế này ề ng và đi u tr  ng

ố ề ể ề ượ ố c r i lo n đi u hòa đ ố ấ ả ậ ả ể ạ ỏ ự ệ ố ướ c ) gây ra m t m i , suy nh ẫ ạ ầ ả ả ế ưở ạ ả ế ố ấ  đông máu II, VII, I X, X), làm d ấ ườ   ng máu ,  RL đi u hòa ế ố ướ ả c, và do gi m sx protein d n đ n gi m áp l c keo ), chán ăn ( do gi m sx m t ) , gi m h p thu các vitamin   ễ   ố ứ ng ch c năng t o máu( thi u máu ), r i loan đông máu ( do gi m sx các y u t

ộ ố ạ ả ể ễ ứ ượ ứ ọ ể ẫ ớ ố c thành ure có th  d n t đ ng bilirubin, nhi m đ c ammoniac do không chuy n đ ố ộ ả ả ậ ủ ố ụ ộ ố ố ỏ ượ  v  th d c( gây teo tinh hoàn ) ,kích t i r i lo n tâm thân   ậ   ng th n ( phù , báng ), suy th n ậ ứ ộ ự ị ạ ầ ể ử ự ự ơ ổ ấ ư ượ ổ ứ ệ ng tu n hoàn qua gan b  thay đ i , tr  làm áp l c máu trong tm c a tăng cao ệ ể ề ầ ả ữ ự ủ ệ ự ủ ổ ề ị ủ ệ ố ơ ủ ệ ố ỡ ể ố t ậ ự ố ầ ằ ạ ệ ữ ự ủ ụ i da b ng ầ ậ ạ ổ ự ự ử ạ ố ướ ậ   i chính là nguyên nhân làm giãn m ch vòng n i gây các h u ả ụ ị ủ ế ở ể  d ch c  th  : bi u hi n ch  y u ụ   TC báng b ng, phù chân

ủ ệ ố ủ ự ế ễ ạ ộ ạ ế ươ ả ng ( gi m sx protein) ộ ố ữ ố mu i (aldosterol) và hormone gi c ( ADH) ữ ướ  n ơ ơ ế ế ố ế ố ủ ế ế tham gia c  ch  hôn mê gan. Hôn mê gan ch t ch  y u do y u t gì?

ơ ể ặ ạ ủ ậ ấ ị ổ ươ ữ ẽ ệ ơ ọ ố ng s  gây ra nh ng r i lo n c a toàn c  th .đ c bi t khi gan bi suy nó ứ ứ ư ủ ơ ể ậ ể ẫ ớ i hôn mê gan c ch c năng cu  mình và có th  d n t ư ắ ầ ừ ơ ế ớ ả ứ ạ ủ ế ả ạ ậ ạ ẩ  tình tr ng RLTK nh  chân tay run r y , ph n x  tăng ,trí nh  gi m co gi t và hôn mê . C  ch  khá ph c t p ch  y u do các

ừ ừ ử ể ễ ầ ộ ồ ộ 2 ngu n:NH3 n i sinh(do chuy n hóa)t ất cao,NH3 tăng t ườ ự ẩ ợ ồ ộ ồ . Tuy nhiên có nhi u tr ng h p có RLTK mà n ng đ  NH quá trinh kh  các acid amin và ặ 3 trong máu không tăng ho c không có s  song hành ộ ư ẳ ữ ộ ườ ng ru t gây ra)  trên cho nên NH 3 ch a h n là nguyên nhân chính gây hôn mê gan  ộ ừ ố ả ộ ầ ớ ử ủ ấ ả ả ẩ i đ c , ph n l n các s n ph m này là do quá trình kh  cacboxyl c a các ng tiêu hoá tràn vào trong khi đó gan suy m t kh  năng gi

ườ ề ợ ng máu ổ ướ ổ ứ ả ặ ệ ấ t là phù não do RLCH n ch c, đ c bi i c và đi n gi ả ề ệ ế ố ấ ẫ tăng các ch t d n truy n TK gi ứ ấ ấ ộ ủ ể ấ ấ ch c th n kinh . Trong ru t c a b nh nhân suy gan th y tích r t nhi u ch t d n truy n th n kinh gi ng c a t ầ ườ ầ ầ ế ị ng chúng b  gan đào th i nh ng khi gan suy chúng vào máu r i tích l ề ầ ấ ạ ấ ẫ ề ạ ở ổ ứ  t i  ầ ả ấ ẫ ấ ứ ạ ươ ượ ự ứ ạ ắ ả ỏ ở ộ ẫ   ổ ứ  ch c não và tăng các d n ủ   ẫ ả  là d n xu t chuy n hoá c a ể ị    ch c th n kinh và b  hydroxy hoá đ  thay th  cho ỹ ở ổ ứ ế  ch c th n kinh ngo i vi thì    t ậ   ạ ề ộ ạ ng máu v  n i t ng t o h i ch ng suy th n ộ t ngo i vi làm gi m l ng l c mao m ch nh , m  các m ch t ế  b nh nhân suy gan ế ố ụ ị ố ữ ề ề ấ ơ ọ ph  khác làm

ạ ơ ế ể ề ẫ ầ ả ủ X  gan là b nh lý c a gan mà trong đó tb gan bình th ườ ể chuy n hóa ; b nh đ ố gi ng nhau. ệ ầ ầ Ở ư ng bi u hi n các TC  ko đ c hi u : chán ăn , mêt m i , suy nh t nên h u nh  có ít TC , th  gai đo n đ u do kh  năng bù tr  c a gan còn t ạ ổ ố ổ ậ ế ẩ ứ ng a ,n i m n . Nh ng đ n gd toàn phát và giai đo n cu i thì có 2 bi u hiên n i b t đó là : Suy ch c năng tb gan( bi u hi n rõ  ự ị ườ ố ử ự i ta d a ch  y u vào 2 y u t  gd cu i) . Đ  tiên l l c tm c a( rõ  ứ 1.Suy ch c năng tb gan ạ ệ ­Bi u hi n qua r i lo n chuy n hóa các ch t( glucid, lipid, protid, mu i n cholesterol máu , phù (do r i lo n h p thu mu i n (A,D,E,K các vitamin tan trong d u)   nh h ị ầ b  b m tím ……. ộ ả ­Gi m kh  nang ch ng đ c : gây vàng da , ng a do  ,run,  hôn mê, nhiêm đ c các thu c , gi m kh  năng phân h y m t s  hormone : kích t kèm theo( h i ch ng gan th n) ử 2. Tăng áp l c tm c a ủ S  x  hóa gan làm thay đ i c u trúc c a xoang m ch và ti u thùy gan làm l u l gây ra nhi u bi u hi n  2.1Tu n hoàn ngoài gan gây ra các bi u hi n  ự ­ Nôn ra máu : do tăng áp l c vòng n i th c qu n gi a tm vành v  c a h  th ng tm đ n c a h  th ng ch  đ  v  tm ch  trên . khi áp l c tăng cao gây v  vòng ươ ồ ạ ố i  n i này làm bn nôn ra máu t ố ­ Trĩ : do tăng áp l c cua vòng n i quanh h u môn  ố ­ Tu n hoàn bàng h  : do tăng áp l c c a vòng n i quanh r n , t o nh ng vòng m ch ngo n nghèo d ạ ể Tuy v y tu n hoàn ngoài gan không có ý nghĩa đ  làm thay đ i s  tăng cao áp l c tm c a mà nó l qu  trên  ệ ơ ể 2.2.Tích t ề ơ ế ụ Báng b ng đc hình thành do nhi u c  ch : ử ­Tăng áp l c th y tĩnh c a h  th ng tm c a  ấ ạ ­ Tăng tính th m thành m ch do tình tr ng thi u oxy và nhi m đ c m n tính  ả ự ­Do gi m áp l c keo huy t t ủ ­Do gan không phân h y đc m t s  hormone gi Có s  đô kèm theo: ữ Câu 57. Nh ng y u t 1.hôn mê gan Gan là c  quan có ch c ph n r t quan tr ng c a c  th  chính vì v y khi gan b  t n th ả ượ ko th c hiên đ +hôn mê gan do suy gan b t đ u t RLCH gây ra : ổ ậ + N i b t hàng đ u là nhi m đ c amoniac mà n ng đ  trong máu r ạ ề NH3 ngo i sinh(do vi kh n đ ế ố gi a hai y u t ẩ ả + Các s n ph m đ c t acid amin ả + Glucose máu gi m do gan suy m t kh  năng t ng h p Glycogen và đi u hoà đ ả + Phù t ả + Ngoài ra còn các y u t  : Trong hôn mê gan nhân th y có gi m dopamin và noradrenalin trong t ủ ổ ườ ấ ấ ề ệ xu t b t th ồ ư ả phenylalanin và tyrosin , bình th ỹ ở ổ ứ ế ầ các ch t d n truy n th n kinh . Các ch t này n u tích lu    t  ch c não thì làm phát sinh h i ch ng tâm th n còn n u tích lu   ạ các ch t này thay th  cho adrrenalin gây gi m tr ở ệ ạ ạ ố ­ Hôn mê gan là tình tr ng cu i cùng , trong đó các c  quan đ u b  r i lo n nghiêm tr ng , ngoài nh ng nguyên nhân trên còn có r t nhi u y u t ễ phát sinh   cho tr ng thái hôn mê d ­c  ch  chuy n hóa hình thành các chat d n truy n th n kinh gi

ệ ổ ơ ụ ứ ướ ờ ấ ệ ầ ầ   ng, có tu n hoàn bàng h , không s  th y gan, protein máu toàn ph n ả ả ả ả ứ ổ ườ ả ẩ ng máu gi m, SGOT và SGPT gi m? ộ ợ ạ ượ ự ố ị ứ ụ ổ ướ ụ ả  do ko đ c liên h p t ẽ i gan s  tích t ụ ướ  d i da gây da b  ng a và n i m n ­ch ng b ng đc hình

ử ế ễ ạ ộ ủ ệ ố ạ ế ươ ả ng ( gi m sx protein)

ữ ướ  n  mu i (aldosterol) và hormone gi ộ ố ả ậ ẫ ế ị ủ ạ ố ơ ầ ụ c ( ADH  ướ Câu 58. Phân tích b nh án x  gan: ng a, n i m n, b ng căng ch gi m, albumin gi m, đ ụ  :do gan gi m kh  năng ch ng đ c bilirubin t ­ng a n i m n ề ơ ế thành do nhi u c  ch : ủ ự +Tăng áp l c th y tĩnh c a h  th ng tm c a  ấ ạ +Tăng tính th m thành m ch do tình tr ng thi u oxy và nhi m đ c m n tính  ả ự +Do gi m áp l c keo huy t t ữ ộ ố ủ +Do gan không phân h y đc m t s  hormone gi ế ế +ngoài ra do r i lo n tiêu hóa thi u m t d n đ n gi m co bóp và ti t d ch c a ru t gây ch ng h i,đ y b ng

ướ ủ ụ ự ử ễ ế ạ ộ ủ ệ ố ạ ế ươ ả ng ( gi m sx protein)

ố ả ậ ẫ ế ị ạ ố ữ ướ  mu i (aldosterol) và hormone gi  n ộ c ( ADH  ướ ủ ơ ầ ụ ề ơ ế ­ch ng b ng đc hình thành do nhi u c  ch : +Tăng áp l c th y tĩnh c a h  th ng tm c a  ạ ấ +Tăng tính th m thành m ch do tình tr ng thi u oxy và nhi m đ c m n tính  ả ự +Do gi m áp l c keo huy t t ộ ố ữ ủ +Do gan không phân h y đc m t s  hormone gi ế ế +ngoài ra do r i lo n tiêu hóa thi u m t d n đ n gi m co bóp và ti t d ch c a ru t gây ch ng h i,đ y b ng

ầ ệ ử ừ ữ ể ế ế ủ ườ ự ủ ệ  đó có nh ng bi u hi n xung huy t c a đ ng tiêu hóa và tăng áp l c c a vòng ạ ẽ ạ ằ i da b ng r t d  v ụ ộ ướ ị ườ ườ ợ ị ờ ị ơ ạ ở  tĩnh m ch c a,t ấ ễ ỡ ụ ẹ ơ ỏ ạ ố  :đa s  các tr ặ ế ướ ườ ạ ơ ế ầ ưỡ ơ ng h p gan b  teo nh ,nh  h n gan th ủ ơ ổ ả ả ầ ả ợ ọ bào gan b  ch t d n và teo nh ,đ ng th i b  mô x  co kéo,bó i nên kém dinh d ơ ể ặ ị ơ ượ ệ ổ ợ ỏ ồ ả ng h n gan ph i c gan t ng h p.khi gan b  x  thi t 95% albumin đ ị ả ế ả ẫ ả ơ ­Tu n hoàn bàng h  do: x  gan s  gây xung huy t th  đ ng  ữ ố ố n i quanh r n , t o nh ng vòng m ch ngo n nghèo d ờ ấ ­không s  th y gan do ng do t ậ ị ặ ch t.th ng gan trái b  teo n ng h n gan ph i do nh n máu c a tĩnh m ch m c treo tràng d ­protein máu toàn ph n gi m và albumin gi m do gan là n i t ng h p protein quan tr ng cua c  th  đ c bi kh  năng này b  gi m do đó d n đ n protein máu và albumin gi m

28

ọ ả ả ườ ườ ị ơ ủ ơ ể ng máu c a c  th  khi gan b  x  kh  năng này ko ẫ ả ể ơ ự ữ ể ọ ng máu gi m do gan là n i d  tr  glycogen quan tr ng nên gan có vai trò quan tr ng trong điêù hòa đ ơ ể ng máu gi m ơ ả ả ặ ế ư ị ơ ư ề ở ổ ứ  t t là GPT nên khi x  gan các t bào gan b  x  hóa ko còn kh  năng đ a 2 enzim này ữ ẽ ị ả ệ ấ ề ể ế ủ ừ ụ ướ ườ ố ượ ố ượ ổ ố ượ ườ ơ ế ệ ế ố i ta ng n ng n ,tùy s  l c ti u bài ti t trong 24h mà ng ề ậ ộ  0.5­2L nó ph  thu c vào r t nhi u y u t

ướ ệ ượ ng n ố ồ ậ ả ấ ậ ả ệ ề ủ ố ố ợ ự ọ ở ầ i ni u…g m có c u th n ho c do gi m kh  năng tái h p thu c a  ng th n.vd khi u ng nhi u,dùng thu c l ệ ệ ủ ố ả ả ậ ạ ể ế ố ậ ậ ả ạ ấ ặ ổ ậ ệ ặ ở ầ ủ ơ ậ  :do t ậ ệ ng g p i cao tu i,viêm th n mãn tính,th n gi m kh  năng tái h p thu,đa ni u cũng g p

ố ấ ẩ ấ ệ ệ ệ ậ  :đa ni u th m th u ấ  :áp l c th m th u trong lòng  ng th n tăng cao,ch ng l ố ạ ấ ể ể ề ệ ụ ự ậ ẩ ố ợ ạ ự ậ ẩ ộ ố ị ng,khi truy n nhi u dung d ch manitol,m t s  thu c l ể   ự ố i l c tái h p thu(đa ni u trong b nh ti u   i ti u có tác d ng tăng áp l c th m th u trong  ng th n),trong b nh đái tháo nh t th  trung

ồ ố ậ ệ ể c,ra nhi u m  hôi,v  b nh lý cũng có thi u ni u do th n và ngoài th n ố ậ ấ ả ẫ ế ạ ướ ả ề ệ ậ ế ướ t d ươ ề ọ ủ ầ ụ i 0,5l/24h.ví d  khi u ng ít n ậ ặ ng.g p khi ậ ườ i th n làm gi m kh  năng l c c a c u th n trong khi đó  ng th n v n tái h p thu bình th ầ ậ ấ ả ặ ấ ể ệ ư ượ ơ ể ấ ướ ủ ướ ư ượ c,l u l ng máu qua c m t máu,l u l ng máu gi m ho c cung c p ko đ  n ả ậ ả ề ế ợ ệ ậ  :tát c  các tr ả ẫ ệ ể ướ ượ ế c ti u xu ng bàng quang(trong lâm sàng l ớ ơ ố ờ ậ ầ ứ ể ể ố ệ ở ứ ộ ặ c ti u <0.3l/24 đã đc coi là vô ni u) ả ạ ạ :đau đ n qúa m c  gây co m ch vào c u th n đòng th i tăng ậ ả ệ ậ ng n  m c đ  n ng h n ngoài ra còn có vô ni u do ph n x ấ ờ  c u th n đòng th i tăng tái h p thu ậ ả ằ ầ ậ ệ ề ử ư ướ ả ấ ứ ở ố   ng th n ạ ố ệ c đi n gi ọ  :nh  tăng nito máu và r i lo n cân b ng n ị   i,ki m toan vì v y c n ph i c p c u và x  lý k p

ổ ề ậ ướ ể ơ ế ệ c ti u trong các b nh v  th n. Phân tích c  ch  b nh sinh? ứ ướ ố ế ng ti bào lát c a đ ấ ượ ạ ng màu vàng nh t, mùi h i khai t ổ ố ầ ế ế ệ ữ ư ng n ơ ẫ ủ ườ ệ ệ t ni u thì ấ ấ   ch t b t th ấ  mà còn xu t hi n các ế   t ế   ường nh  protein ni u,huy t sphat, sulfat, ure, acid uric creatinin và 1 s  t ỷ ệ  l ệ ỷ ọ  tr ng là 1,018 ch a clorua, pho ữ ko nh ng d n đ n nh ng thay đ i thành ph n và t ệ ầ ể ng có kho ng 50­100mg/24h và đ ở ậ ầ ứ ư ượ c coi g n nh  ko có trong n ữ ậ ở ng ệ ượ ướ c ti u khi có trên 150mg/24h đ c coi là có protein ni u ườ ạ ạ i th n kém đi.  phu n  có thai do gan đè lên tĩnh m ch th n trái làm cho tu n hoàn t i lao ng ợ ặ ả ườ ẻ i tr  khi đ ng lâu, ế ậ ạ ậ ầ ứ ị ổ ng c u th n ch  đ  nh ng protein phân t ươ ử ượ  l ặ ậ ầ ổ ộ ỉ ẻ t protein qua,trong đó đa s  là albumin,khi t n th ườ i bình th ể ặ ở  :có th  g p  ấ ậ ậ  :viêm c u th n,h i ch ng th n h ậ i th n ể ọ ng ,các l ữ ng c u th n càng n ng thì t i 70000  đi qua do màng  globulin cũng tăng theo ướ ng d ỷ ệ  l ầ ỗ ọ ộ  l c r ng ra đ  l ấ ể ư :bình th ườ ố ươ ướ ố ạ ổ ườ ư ệ ấ ọ ợ c ti u tăng lên i,r i lo n t ng h p protein ấ ng protein m t theo n ệ ế t ni u d :nh  xu t hi n protein bences jones có tr ng l ượ  :viêm đ ượ   ng ng ti

ề ọ ầ ầ ầ ồ ng h u nh  nh  ko có h ng c u trong n ể ướ c ti u ậ ầ ị ổ ươ ể ẽ ậ ấ ậ ả ư :viêm c u th n viêm  ng th n,viêm th n k  .nephron khi b  t n th ng có th  gây ch y máu vào ố ớ ạ ậ ờ ậ ầ  cũng đi kèm v i b ch c u ủ ườ ỡ ệ ươ ườ ươ ướ ể ế ệ ệ ế ề ạ ồ   c ti u b nh nhân có nhi u h ng t ni u,viêm bàng quang…n ng ti

ấ ậ ướ ệ ạ ồ ộ ể c ti u đ ủ ể ươ ụ ể ệ ễ ả ậ ậ ố ố ố ậ ấ ở ướ c ti u làm protein d  đông vón.  n ng đ i th p  và ch y ch m trong  ng th n,có nh ng thay đ i v  lý hóa ủ ổ ề ụ ứ ầ cũng có tr .căn c  vào thành ph n bám trên đó chia ra : ủ ươ ệ ỡ ễ ặ ậ ng

ế ậ ầ  bào  ng th n bám trên tr  trong :có các t ệ ề ậ ụ t suy th n c p và suy th n mãn ?phân tích v  nguyên nhân h u qu  và cách x  trí ậ ố ậ ấ ề ủ ứ ả ủ ướ ứ ự ế ệ ể ậ ả ệ   c h t là ch c năng đào th i,bi u hi n ả ử  ? ượ c đ y đ ch c năng c a nó,tr ễ ủ ậ ấ ệ ấ ặ ầ ế ơ ể ừ ậ ấ ạ đ ng trong c  th  các ch tc n b  và các ch t th a khác,tùy theo quá trình di n bi n chia làm suy th n c p và suy th n mãn.

ứ ọ ầ ể ặ ừ ủ ứ ứ ậ ả ậ ậ ấ là h i ch ng suy gi m hay m t ch c năng nhanh chóng c a th n làm ng ng hay suy gi m nhanh chóng m c l c c u th n d n t ả ị ạ ừ ươ ứ ề ả ồ i, RLCB ki m toan, khi nguyên nhân gây t n th ứ ệ ả ủ ố ệ ậ ậ ả ố ẫ ớ   i ụ  Suy  ng b  lo i tr  thì ch c năng th n h i ph c. ồ   ng các nephron c a  ng th n và m t kh  năng h i ủ ể ộ ậ ạ ộ ậ ấ ứ ể ậ ụ ố ầ ả ậ ứ ệ ệ i 70% s  c u th n b  x  hóa và hoàn toàn ko còn ho t đ ng ch c năng. : ướ ả ượ ư ượ ậ   c th n ấ ấ ướ ặ ơ ế ượ ế ề ắ ả ẫ ả ộ ố c n ng n , các c  ch  bù đ p đ i đa n u v n không đ m b o đ ậ ẽ ẫ   ng máu qua th n s  d n : M t máu, m t n c huy đ ng t c l u l

ng tim ậ ạ ạ ộ t HA kéo dà i : Sock, tru  tim m ch, co th t đ t ng t m ch th n  ế ắ ộ ng, cao huy t áp... ỵ ể ườ : ti u đ

ậ ạ ậ ệ ố ậ ạ i th n  th n ơ ữ ầ ứ ạ ả ậ ố ậ ơ ế ơ ệ ộ ậ ễ ế ạ ấ ầ ố ậ ạ ố ố i m ch th n và sau đó là  ng th n gây gi m GFR  ế i th n, hoá ch t, thu c, do tan huy t, d p nát c  di n r ng, c  ch  ~ ậ ậ ị ứ ủ ố ộ ế ố ớ ở ậ : huy t kh i đ/m th n, t/m th n, viêm m ch th n, x  v a, h i ch ng ure cao.  ạ ậ ấ ậ  : viêm c u th n c p do nhi m LC và NK làm r i lo n vi tu n hoàn t ậ ấ ậ  : viêm  ng th n c p do thi u máu t ậ ẽ ấ  : Do d   ng, thu c,viêm th n m  và do u di căn ...

ắ ộ ộ ả ệ ế ấ t ni u gây t c đ t ng t c  2 bên ng ti

ế ậ ầ ầ ứ

ơ ạ ườ ị ứ ạ ạ ỏ ng ... ẽ ậ ệ ­đ ế ườ còn.c  th  ko co glycogen đ  chuy n thành glucose đ a vào máu d n đ n đ ệ ­SGOT,SGPT gi m do 2 enzim này có nhi u   ch c nhu mô gan đ c bi vào máu n a nên chúng s  b  gi m đi                         ướ ể ng n                                   Câu 59. Thay đ i s  l c ti u trong các b nh v  th n. Phân tích c  ch  b nh sinh? ườ ể ộ c ti u 24h c a ng S  l ng dao đ ng t i bình th ệ ể ệ chia ra :đa ni u,thi u ni u ,vô ni u ể *đa ni uệ  :l ướ c ti u >2l/24h ặ ơ ế ệ ­c  ch  chung gây đa ni u là do tăng áp l c l c  ậ ệ ệ ậ đa ni u do b nh lý c a th n và đa ni u do các b nh lý ngoài th n ẹ ổ ứ ơ ậ ủ ệ  ch c x  phát tri n xung quanh  ng th n làm h p các m ch máu,vì th   ng th n gi m kh  năng +đa ni u do các b nh lý c a th n hay g p trong x  th n ườ ặ ở ả ườ ấ tái h p thu.th  giai đo n đ u c a viêm th n cáp do xung  ng ế ầ ự ọ ậ huy t c u th n làm tăng áp l c l c ệ ệ +đa ni u do các b nh ly ngoài th n ề ườ đ ế ế ả t ADH) tâm(tuy n yên gi m ti ướ ể ệ  :khi l ể ượ c ti u bài ti ­thi u ni u ng n ự ậ  :t n th ổ ạ ệ ể ệ ng th c th  t +thi u ni u do b nh lý t i th n ậ ỏ ậ ố ậ viêm c u th n,s i th n,vôi hóa th n,viêm  ng th n ườ ệ +thi u ni u do b nh lý ngoài th n ng h p làm c  th  m t n ự ọ ể th n gi m khi n áp l c l c gi m đ u d n đ n thi u ni u ướ ­vô ni uệ  :khi ko có n ơ ế ầ ư ớ +c  ch  g n gi ng v i thi u ni u nh ng  ọ ở ầ ế t ADH  và aldosteron gây gi m l c  ti ả ấ ữ +vô ni u gây nên nh ng h u qu  r t nghiêm tr ng th iờ                                Câu 60. Thay đ i ch t l ườ ể * N c ti u bình th ni uệ . Khi có r i lo n ti ạ ụ ệ ni u,tr  ni u ở ườ ­protein ni uệ  :  ng ệ +protein ni u sinh lý ắ ạ ộ đ ng n ng do co th t m ch th n làm cho th n b t ch t thi u máu ệ ậ ệ +protein ni u do b nh lý t ậ ọ ầ ươ l c c u th n b  t n th ứ ậ  :khi ch c năng tái h p thu protein kém,l ố +do  ng th n ệ ệ ể ặ +protein ni u có th  g p trong nhi u b nh lý khác ậ ử ỏ  nh  nên qua đc màng l c c u th n phân t ư ư ườ ầ ồ ệ  :bình th ­h ng c u ni u ố ệ ệ ệ ầ ồ ủ +h ng c u ni u xu t hi n trong 1 s  b nh lý c a th n nh ố ồ ủ ở ở ậ ầ  th n thì h ng c u ni u bao gi   lòng  ng th n,trong viêm m   ợ ổ ấ ệ  :ch n th ườ ng h p t n th t ni u ng đ +các tr ng ti ng làm v  các m ch máu c a đ ệ ủ ể ầ ế ượ ị ị ố c v  trí c a xu t huy t c u,dùng nghi m pháp 3 c c có th  xác đ nh đ ượ ấ ế ụ ệ  :đ ủ ố c hình thành do ch t ti i theo khuôn c a lòng  ng th n.tr   ni u xu t hi n khi n ng đ  protein n ­tr  ni u t,protein,lipid c a  ng th n vón l ữ ướ ấ ượ c ti u t cao,l ng n ờ ễ ị ế ủ ơ  Globulin d  b  k t t a h n albumin cho nên khi có globulin ni u thì bao gi ụ ạ  :do protein và lipid t o nên g p trong th n nhi m m ,đa u t y x +tr  trong ụ ạ ặ +tr  h t g p khi viêm c u th n ụ +Tr  liên bào ậ Câu 61 Phân bi ậ ậ ậ ­Suy th n là h u qu  c a nhi u b nh th n khác nhau,trong đó th n ko th c hi n đ ự ứ ọ ằ b ng s   So sánh theo sơ đồ :tự vẽ ra sơ đồ. ấ ộ +, Đ c đi m: Suy th n c p  ổ ệ ệ thi u ni u hay vô ni u ure tăng trong máu, gây RLCB đi n gi ố ượ ả ế ệ ạ là h u qu  cu i cùng c a các b nh th n­ti t ni u mãn tính, làm gi m ch c năng, gi m s  l th n m n  ị ơ ớ ậ  trên lâm sàng và xét nghi m thì đã có t ph c.khi tri u ch ng suy th n đã bi u l ậ ấ +, Nguyên nhân: Suy th n c p có các nguyên nhân sau ­ Nguyên nhân tr ể + Gi m th  tích máu ậ ấ ế đ n suy th n c p  ượ ả + Gi m cung l ụ + Do t ệ + Do các b nh h  th ng  ­ Nguyên nhân t ạ + Do m ch l n  ầ + Do c u th n ố + Do  ng th n + Do viêm th n k  c p tính ­ Nguyên nhân sau th nậ   ườ ỏ ặ + R t hi m:g p trong s i, u gây chèn ép đ ạ  :   Suy th n m n do các nguyên nhân sau ậ ­ Viêm c u th n tiên phát  ậ ­ Viêm c u th n th  phát  ỏ ệ ố + Luput ban đ  h  th ng, viêm đa c ạ + Viêm các mao m ch nh  : viêm m ch máu d   ng, viêm vi m ch, u h t, đái đ ­ B nh k  th n

29

ẩ ậ ươ ậ ẹ ấ ể ả ồ ạ ử ệ ẫ ớ i thi u ni u hay vô ni u  ự ế ể ả ấ ứ ế ấ ễ ậ ắ ố ậ ợ ả tr  c p di n nhi u s/p đ c : H ượ ộ i phóng vào máu ệ ướ c ti u ch y tr c ti p vào máu đem theo ch t th i  +, h p ch t nit ơ  gây h i ch ng ure huy t c p di n  c gi ạ ữ ề ủ ậ ủ ố  mu i và n c

ứ ả ứ ệ ể ư ạ ấ ồ ộ ộ ố ứ ế ầ ứ   ố ệ  ure­huy t” gây ra 1 s  tri u ch ng th n kinh:nh c ồ

ế ờ ỳ ố ơ ế ữ ậ ấ ư ệ ệ ể ệ ử ể ậ ấ ệ ư ộ ư ễ ế ị

ể ạ ưỡ ế ỉ ỉ ng đ  h n ch  ure va creatinin máu ề ề ề ọ ế t ậ ỳ ậ ạ ­l c máu ngoài th n chu k ,ghép th n. ệ ạ ậ ­ B nh m ch máu th n ệ ậ ­ B nh th n b m sinh   ậ ả ả ậ ấ +,H u qu : Suy th n c p có các h u qu : ế ả ổ ­ T  bào t n th ng và thoái hoá gây h u qu   ế + T  bào ph ng to làm chít h p hay t c  ng th n d n t ấ ố ế , bong ra làm l p  ng th n làm n + T  bào ho i t ễ ự ứ ệ ấ ộ + S   ấ ạ + Các ch t có ho t tính c a viêm đ ậ    Suy th n m n có các h u q a: ướ ­ Phù toàn thân do gi ễ ­ Nhi m acid  ẩ ọ ­ tích đ ng ngày càng tăng các s n ph m chuy n hóa ch a nito:creatinin,ure ả ­ Tăng n ng đ  cao các ch t đào th i khác nh  phenol, sulfat, phosphat, kali... t o thành ph c h  “đ c t ầ đ u,bu n nôn,run c … ­thi u máu,cao huy t áp ­th i k  cu i có nh ng bi u hi n nh  suy th n c p:thi u ni u vô ni u,ure máu tăng cao +, Cách s  trí: Suy th n c p: ệ ­đi u tr  cho b nh nhân b nh chính,và các bi n ch ng nh  b i nhi m suy tim ể ị ­đi u ch nh th  d ch ế ộ ­đi u ch nh ch  đ  dinh d ế ầ ­l c máu n u c n thi ọ ậ   Suy th n m n:

ố ạ ế ướ ể ạ c ti u t t n ậ i th n ố Câu 62: Các nguyên nhân gây r i lo n bài ti ậ ấ 1. Viêm  ng th n c p ộ ễ • ố ươ ề ạ ạ ậ ấ ỏ ng, b ng, truy n máu khác lo i... ọ ấ ấ ừ ư ỷ ẩ  vi khu n nh  Bacillus perfringens.  ắ ậ ấ ướ ặ ộ ố ư ế ế ế ậ ạ ấ ắ Các nguyên nhân nhi m đ c: ỷ + Hoá h c và thu c: thu  ngân, chì, asen, bismuth, sulfamid, cyanua, tetrachloruacacbon ... + Các ch t hu  ho i mô do ph u thu t, ch n th ẩ + Các ch t t ư ậ ậ ộ + M t đ ng v t nh  m t cá tr m, n m đ c...  Các NN gây thi u oxy t • ấ  bào  ng th n nh  thi u máu do: m t n c n ng, suy tim, suy hô h p, t c m ch, tan máu

ế ị ứ ở ọ ạ ộ ổ ọ ­ ng h p viêm nhi m kéo dài ng là th  phát sau các tr ế ễ ườ ớ ệ ả ẩ ọ ậ ả ễ ườ ợ Ở ẻ  tr  em , VCTC th h ng, da, ph i….(viêm h ng,viêm h nh nhân 54%, viêm da và các b  ph n khác ầ ng x y ra sau 15­25 ngày viêm h ng do lien c u khu n tan máu nhóm A v i b nh c nh lâm ệ ậ ấ ầ 2. Viêm c u th n c p  ả ứ ễ Do các ph n  ng mi n d ch liên quan đ n nhi m trùng.  ườ ệ B nh th ẩ ễ sau nhi m khu n huy t 25%..)  ể sàng là: phù ti u ti n ít… ạ ầ ậ ừ ầ ế ẫ ấ ứ ạ ậ ấ ể ầ ạ ậ ầ ậ    đ u và d n đ n suy th n. ư ố ừ ừ ể ể ậ ậ ậ ủ ậ ể ậ ổ ứ ơ ẽ ậ ủ ế ệ ậ t ni u ngoài vào b  th n và k  th n, sau viêm m  là t ể  ch c x  phát tri n gây teo th n. ượ ng ti ặ

3. Viêm c u th n m n  ố Nguyên nhân gây VCTM r t ph c t p, có 1 s  TH do viêm c u th n c p chuy n thành, còn đa s  TH là viêm c u th n m n ngay t ả ứ ư Nguyên nhân còn ch a rõ nh ng có th  do V a có vai trò c a ph n  ng MD KN+KT V a có viêm ẽ 4. Viêm th n k (Viêm th n ng c dòng, viêm b  th n ­ th n) ủ ừ ườ ­Nguyên nhân: viêm m  t  đ ở ữ ­G p 80%   n . ậ ư ứ ộ 5. H i ch ng th n h   Nguyên nhân:đa d ng.ạ ườ ệ ế ẽ ậ ị ộ ng không xác đ nh. Nguyên phát: nguyên nhân th ễ ạ Th  phát: sau ngh n tĩnh m ch th n, nhi m đ c toàn thân, VCT, b nh huy t thanh. ­ ­ ơ ứ ứ ạ ạ

ể ể ậ m ch th n. ở ườ ẻ ỡ ơ ủ ế ở ạ i tr  v  x  ch  y u  ố ứ ơ ầ ề ậ ị ả ậ ấ ứ ệ ệ ề ắ ế ị ậ 6. X  c ng m ch th n ỡ ơ ộ ể Nguyên nhân RL chuy n hoá, v  x  đ ng m ch ở ườ ỡ ơ ­Th  lành tính:   ng i già có v  x  chung ­Th  ác tính:   ng ậ  Theo Clearance: Ch c năng  ng th n b  gi m nhi u h n c u th n. ị ơ ế ệ ầ                   Câu 63: B nh viêm c u th n c p : nguyên nhân, c  ch  b nh sinh, tri u ch ng lâm sàng và nguyên t c đi u tr   ễ    Nguyên nhân Do các ph n  ng mi n d ch liên quan đ n nhi m trùng. ả ứ ứ ệ ở ọ ạ ộ ọ ổ ­ ễ ng h p viêm nhi m kéo dài ng là th  phát sau các tr ế ễ ườ ớ ệ ả ẩ ọ ậ ả ườ ợ Ở ẻ  tr  em , VCTC th h ng, da, ph i….(viêm h ng,viêm h nh nhân 54%, viêm da và các b  ph n khác ầ ng x y ra sau 15­25 ngày viêm h ng do lien c u khu n tan máu nhóm A v i b nh c nh lâm ệ ườ B nh th ẩ ễ sau nhi m khu n huy t 25%..).  ể sàng là: phù ti u ti n ít… ơ ế ệ ả ứ ệ ầ ạ ạ ọ ậ ạ ể ắ ở ầ ổ ể ễ c u th n => ho t hoá b  th , thâm nhi m b ch c u ­ gây ph n  ng tiêu, viêm, ho t hoá h  đông ổ ươ ứ ợ ậ ớ (cid:0) ể ề ầ ậ ớ (cid:0) ế ề ầ ậ ự ị ổ ứ ổ ươ ạ ầ ậ C  ch  b nh sinh: ứ ợ + (GĐI) Ph c h p kháng nguyên ­ kháng th  l ng đ ng  ậ ầ máu, kinin, protease, hydrolase ... => t n th ng c u th n ế ớ + (GĐII) ph c h p KN­KT và kháng nguyên (VK) liên k t v i màng n n c u th n = ph c h p KN m i  ạ i KN m i (ch a màng n n c u th n). ễ  mi n d ch đ i v i c u th n ạ ầ ứ ợ ơ ể ạ c  th  t o kháng th  kháng l  K t qu  t o ra quá trình t ộ ứ ố ớ ầ ụ ả ạ ắ ễ ầ ạ ọ ế  ch c liên k t => t n th ộ ng tăng sinh n i m c c u th n ứ ợ ệ ứ ả ỏ ụ ệ ứ ệ ổ tr ng cao, có protein, HC, BC, tr ụ  thay đ i ch c năng  ng th n => thi u ni u, vô ni u, Na+ => gi ậ ể c gây phù. N c ti u màu đ , đ c, t ấ ỷ ọ ậ Natri ể ẩ ứ ế ậ Ph c h p KN­KT l ng đ ng trên n i m c c u th n có tác d ng gây ra thâm nhi m các b ch c u, t ả ậ Tri u ch ng lâm sàng và h u qu ọ ủ ầ ả + Gây gi m kh  năng l c c a c u th n,  ố ứ ạ h t…Máu :toan máu,  ươ ư ế ọ ự ướ ạ ổ nhi u s n ph m CH đ a đ n “h/c tăng ure huy t”tăng áp l c th m th u gây phù , suy th n , hôn mê th n…  bào ra n ữ ướ  n ế t protein (albumin) và t ướ ẩ ể c ti u ậ ứ ậ ề ả ấ ng ­> tăng tính th m thành m ch => l ạ ế ế ả ị ố ẹ ậ ỏ ồ ệ ồ ề ễ ễ ẩ ạ ơ ỉ ặ ề ị ạ + Mao m ch t n th ệ ố ­ Tăng huy t áp : do ho t hoá h  th ng RAA ở ở ­ Suy tim, khó th , th  nhanh và nông nh p tim nhanh, huy t áp gi m  ặ ơ ể ­ S t nh , có th  có c n đau qu n th n, bu n nôn , đi l ng … ệ ầ ­ Protein ni u , h ng c u ni u  ị ắ 4. Nguyên t c đi u tr   ệ ặ ­ Ngh  ng i, không làm vi c n ng, tránh nhi m l nh, nhi m khu n … ­ Kháng sinh : Penicillin, Rovamycin ho c Erthromycin  ố ợ ể ­ Đi u tr  phù : dùng thu c l i ti u

30

ế ầ ằ ạ ề ể ướ ượ ộ ộ ướ ế ậ ấ c ng n c vào và ra đ  tránh ng  đ c n ố ề ề ề ị ị ị ự ủ  h ng, n t m  ngoài da… ộ ầ ế ệ ướ ể ầ ỏ ụ c ti u 200ml/24h có m u đ  đ c, protein ni u 6g/l, huy t áp tăng?

ộ ạ ạ ầ ậ ầ ạ ế ự ậ ừ ẫ  đó d n đ n: ấ ạ ả ậ ế ụ ướ ướ ướ ủ ự ả ủ ứ ứ ọ ầ c là ố  mu i và n ố  mu i và n ứ ị ở  d ch  ố  mu i và n c còn do tác d ng c a s  tăng ti t Aldosteron và ADH. H u qu  c a ộ ệ ố ả  kho ng gian bào  ứ ặ c, m t khác

ể ệ ướ ượ ỏ ụ thi u ni u ,vô ni u khi nt 24h< 300ml) ệ ộ ạ ế ậ  M c l c c u th n ậ   ứ ọ ầ ơ ả ệ ể ệ ạ ố ệ c đi n gi ể ả ề ằ i và cân b ng acid baz ấ ệ ầ ạ ầ ạ ậ ấ ề ự ượ ệ ộ ạ ng nt trong 24h là 1,5l.Khi nt đ t 300­ 700ml/24h ậ Viêm mao m ch c u th n ậ  Tăng sinh, phù n  làm gi m dòng máu đ n th n ầ ạ ướ ặ ầ t qua màng n n vào ậ Viêm mao m ch c u th n ậ  Tăng tính th m mao m ch c u th n. Protein v ấ ạ ệ

ộ ạ ầ ộ ầ ề ự ự ặ ứ ả ầ ạ ậ  Co m ch máu và tăng s c c n ngo i vi ạ ộ ạ ạ ẫ ả ế ế ế ậ  S  xung đ t ộ   ự ệ  ạ t renin ho t hoá h ị ế ế ả ậ ổ ấ ế ậ  Tăng sinh, phù n  làm gi m dòng máu đ n th n d n đ n tăng ti ậ Viêm mao m ch c u th n ậ t, hôn mê và suy tim c p tính, hen tim và phù ph i c p ẩ ệ ử ư ể ắ t ế ộ ế  ? ẩ ệ ế ể ệ ế ứ ứ ủ ườ ạ ộ ể ử ụ ử ng hay s ộ ệ ư ử ệ ử ấ ể ử ế ượ ị ượ ượ ượ ủ ể ị ữ ấ ấ ng hormon, nh ng ch t chuy n hoá c a chúng trong máu hay trong n ậ ả ượ ng đ ề ng th n s n xu t r t nhi u corticoid có th  đ nh l ể c ti u  ng hay qua đ nh l ậ ể ư ổ ứ  ch c th ướ ướ ế ươ c trong huy t t ả ệ ả Ư ệ ả   ng các s n   c ti u (17­CS). Trong  u năng c n giáp, Ca máu tăng , phosphat máu gi m, Ca ni u gi m, phosphat ni u tăng.  u năng ẩ ỵ

ồ ử ữ ố ủ ư ả ử ụ ử ệ ể ẩ ả ộ ế ượ t đ c ngu n g c c a  u năng do đó ta ph i s  d ng thêm th  nghi m đ ng đ  ch n đoán nguyên nhân x y ra t ạ   i ế ủ ế ằ c a tuy n đó và quan sát ho t đ ng c a nó ử ế ườ ả ỏ  ho t đ ng c a tuy n đó không còn ch u s  đi u hoà bình th ng ố ủ ủ ấ ượ ử ị ở ứ ộ ứ  m c đ  cao (­), ch ng t ệ  bên ngoài, dùng th  nghi m kìm hãm th y l ạ ộ ế ị ự ề ế ứ ả ng hormon gi m (+) ch ng t ơ ế ỏ ư   u năng ngoài tuy n  ế ế ế ườ ượ ứ ng l n hormon thì theo c  ch  tác d ng  c ch  ng ố ơ ể ộ ượ ừ ế ẽ ứ   c thì hormon đó s   c ế ộ ẽ ế ế ế ố ị ệ ấ ạ ộ ộ ụ  và tuy n tr c thu c s  không b  kích thích t t kích t ụ t hormon, đó là nguyên nhân ngoài tuy n ụ ế ớ  trên xu ng s  gi m ti ng khi tiêm vào trong c  th  ch t triiodthronin ( hormon tuy n giáp ) thì th y hormon trong máu gi m ít nh t 25% sau 24h, n u  u năng t ế ư ấ ả ấ ướ ư ể ả ậ ợ ổ ạ   i Ơ   c ti u gi m ch t 17­O CS ẽ ả ấ ơ ể ộ ẫ ựơ ủ ậ ẩ ấ ng th n thì ch t đó v n cao ế i tuy n th ạ ỵ ậ ổ ươ ể ế ỉ ầ ụ ể ấ ộ ố ng h p các tuy n không ph  thu c tuy n yên (tu  , c n giáp ...), thì ch  c n làm thay đ i t ủ ộ ng đ i tính ch t lý hoá c a n i môi là có th  đánh giá đ ượ   c

ế ể ệ ằ ớ ng l n Ca thì ngay l p t c tuy n c n giáp s  gi m ti ế ậ ệ ử ư ệ ạ ơ ể ộ ượ ả ệ ặ ư ỏ ượ ươ ể ặ ấ ả ậ ế ng, tiêm DOCA ho c tăng th  tích máu th y v  th ậ ứ ẽ ả t và bi u hi n là Ca   ậ   ế i tuy n th  nghi m kìm hãm này (­) t c là hormon c n ế   t ứ ng th n gi m ti ờ ườ ng khi ăn m n, tiêm huy t thanh m n  u tr ế ư i tuy n Aldosteron trong máu v n cao ạ ạ ộ ế ẫ ệ ạ ộ ở ạ ườ ử ẽ ế ế ị ế   ư ư ng, còn n u nh   u năng do tuy n i ho t đ ng bình th ế ệ ử ệ ế ộ ế  ? t c năng tuy n n i ti ệ ườ ủ ế ử ữ ệ ế ế ộ ử i ta dùng th  nghi m đ ng ch , y u là th  nghi m kích thích mà nguyên lý là dùng ế ế ớ ử ượ ẩ ạ i tuy n hay ngoài tuy n ng ng v i tuy n và quan sát thay đ i c a tuy n ổ ủ ấ ư ế ế ế ấ ẫ ạ ồ ộ ệ ườ i tuy n : Nghĩa là nhu mô tuy n có v n đ , thì th  nghi m kích thích (­) t c là n ng đ  hormon v n th p nh  cũ, trái l i khi tuy n ch ỉ ườ ử ế ộ ị ệ ứ ng ho t đ ng ( th  nghi m kích thích + )   ấ ề ế ẽ ế ạ ộ ủ ạ ộ ệ ơ ườ ữ ử ế ể ế ệ ng

ượ ướ ể ể ả ả ẩ ng corticoid trong máu và s n ph m chuy n hoá c a chúng trong n c ti u gi m ỵ ượ ế ươ ế ế ủ ươ ứ ng  ng ng dùng hormon tuy n yên t ế ể ể ố ớ ụ ế ế ế ể ế ằ ấ ươ ườ ế ặ ở ở ổ ợ ẫ ể ả ng h p có th  x y ra ho c là t n th ở  ngay ế  tuy n yên ế  ngoài tuy n, có hai tr ng ế ặ ướ ị i th   ằ ế ố ế ế ế ả ở i phóng hormon tuy n giáp ) n u hormon tuy n giáp không tăng thì nguyên nhân kích thích gi vùng d ướ   i

ị ằ ướ ướ ế ế ế ế ế ả vùng d ị i th i th  b ng cách gi m ti ộ ị ấ ủ ộ ẽ ế ế ằ ộ ườ ươ ế ế ấ t hormon tuy n giáp, n u hormon tuy n giáp không tăng th  nguyên nhân  ỵ ậ ế ạ ng ( h n ch  n ể t gây thi u ni u. ế ươ ng khi tăng áp l c th m th u huy t t ệ ổ ng ) th y ADH tăng ti ả ặ ặ ư ế ẩ ả ướ ử ả ậ t ADH ho c do  ng th n gi m THT, trái l ng n ấ ườ c ti u không gi m ( th  nghi m ­ ) có 2 tr ổ ệ ạ ế ượ i n u l ươ ườ ể ể ạ ổ ị ố ấ ế ị i th  ( nhân trên th  và c nh th t ti ặ t ADH ) ho c là do t n th ướ   c ậ   ng v n ng đ ế ươ ể ế ỳ t ADH nguyên nhân có th  là do t n th ng thu  sau tuy n yên ể ả ặ ổ ể ở ạ ệ ế ấ ả ằ i bình ậ ả ả ể ườ ể ế ế ố ạ ­ Đi u tr  tăng huy t áp : dùng thu c h  huy t áp  ị ­ Đi u tr  suy th n c p : truy n dung d ch glucose 30%, Nabica 1,25% , tiêm lasix tĩnh m ch , c n cân b ng l ở ọ ẩ ễ ố ­ Đi u tr  d  phòng : Ch ng nhi m khu n mãn tính  ễ ạ ứ Dùng kháng sinh , không lao đ ng quá s c, tránh nhi m l nh …. ậ ấ ệ                    Câu 64. Phân tích b nh án viêm c u th n c p: phù toàn thân, n 1. phù toàn thân là do:  ộ S  xung đ t KN­KT tác đ ng nên toàn b  h  th ng m ch máu ngo i vi và mao m ch c u th n gây viêm c u th n t ­Tăng tính th m mao m ch gây  ứ ậ ­M c l c c u th n gi m gây  phù c ti u 200ml/24h có màu đ  đ c:  (bt dung l 2.n ự ầ ộ S  xung đ t KN­KT tác đ ng lên mao m ch c u th n  ả gi m gây thi u ni u hay vô ni u, tăng urê máu, tăng creatinin kèm theo r i lo n n ể 3.protein ni u 6g/l:  (bt nc ti u ko có or có r t ít protein) vô ni u khi VCTC n ng ộ S  xung đ t KN­KT tác đ ng lên mao m ch c u th n  ệ khoang Bowman làm xu t hi n protein ni u . ế 4.Huy t áp tăng ạ tăng HA ạ ộ S  xung đ t KN­KT tác đ ng lên mao m ch c u th n ậ Viêm mao m ch c u th n ậ  Tăng sinh, phù n  làm gi m dòng máu đ n th n ộ M t khác S  xung đ t KN­KT tác đ ng lên mao m ch c u th n  ề ầ ầ KN­KT tác đ ng lên mao m ch c u th n  ấ RAA gây tăng huy t áp. Có th  gây tăng huy t áp k ch phát gây co gi                      Câu 65: Nguyên t c các th  nghi m ch n đoán  u năng tuy n n i ti ­ Đ  ch n đoán  u năng tuy n ngoài các tri u ch ng lâm sàng còn có th  s  d ng các nghi m pháp thăm dò ch c năng ho t đ ng c a tuy n, th ữ ụ d ng là nh ng th  nghi m tĩnh và đ ng  a) Th  nghi m tĩnh  ự ế ệ ­ Th  nghi m tĩnh đánh giá tr c ti p hay gián ti p l ậ ượ ụ Ư   Ví d :  u năng th ng th n thì t ủ ể ph m chuy n hoá c a chúng trong n tu  thì glucose máu tăng  ộ ệ b) Th  nghi m đ ng  ệ ử ­ Nh ng th  nghi m tĩnh không cho bi ế tuy n hay ngoài tuy n  ủ ­ Nguyên lý chung c a th  nghi m là kìm hãm tuy n đ nh thăm dò b ng cách gi m kích t ạ ư ạ ộ ẫ i tuy n th y hormon v n duy trì   + N u là  u năng t ừ ườ ế  + N u tuy n tăng c ng ho t đ ng do kích thích t ế ợ ng h p các tuy n ph  thu c tuy n yên thì khi cho vào trong c  th  m t l ­ Tr ự ả ế ế ế ch  tuy n yên gi m ti ơ ể ấ ấ ướ   Ví d  : Bình th ế ả ặ ẫ ộ tuy n thì đ m đ  hormon trong máu không gi m mà v n cao, ho c khi đ a vào trong c  th  m t corticoid t ng h p th y trong n ộ ả ế ư là m t s n ph m chuy n hoá c a cortison n u  u năng t ườ ế ợ ­ Tr ế ạ ộ ủ ho t đ ng c a tuy n yên  ế ườ ụ   Ví d  : Bình th ng n u gây tăng Ca máu b ng cách tiêm vào trong c  th  m t l ồ ả máu gi m và phosphat máu tăng đ ng th i Ca ni u tăng và phosphat ni u gi m, song n u có  u năng t ặ ẫ giáp trong máu v n cao, hay bình th ế Aldosteron song n u có  u năng t ế ­ Tóm lai: N u tuy n tăng ho t đ ng do b  kích thích thfi t h nghi m kìm hãm s  làm cho tuy n tr  l ệ thì th  nghi m âm tính hay không rõ r t ắ                             Câu 66: Nguyên t c các th  nghi m ch n đoán nh ể ẩ ể ­ Đ  ch n đoán phân bi t gi a thi u năng t ữ nh ng kích thích bình th ử ạ ế ­ N u là nguyên nhân t ị ứ b   c ch  do m t nguyên nhân bên ngoài thì khi b  kích thích tuy n s  tăng c ả ­ Trong thi u năng tuy n nói chung thì th  nghi m tĩnh cho nh ng k t qu  ho t đ ng c a tuy n th p h n bình th  + Thi u năng tu  thì glucose máu tăng  ậ ng th n L  + Thi u năng th ộ ự ­ Đ i v i các tuy n tr c thu c tuy n yên thì th ế ự   Ví d  : thi u năng tuy n giáp thì khi kích thích tr c ti p tuy n giáp b ng hormon tuy n giáp, n u hormon tuy n giáp v n th p (­) thì nguyên nhân là  ượ ạ ế c l tuy n giáp và ng i n u hormon tuy n giáp tăng (+) thì nguyên nhân là  ở ươ ổ  vùng d ng  ho c là t n th ế ự ế  + Kích thích tr c ti p tuy n yên b ng TRF ( y u t thị ở hay kích thích gián ti p vùng d ự ế ­ N u là m t tuy n không tr c thu c tuy n yên ( tuy n tu  , c n giáp...) thì s  kích thích b ng cách thay đ i tính ch t c a n i môi.  ế ướ ự c hay tiêm huy t thanh m n  u tr  + Bình th ợ ể ả ế ượ ng h p có th  x y ra là gi m ti  + N u l ng n ướ ươ ả ng vùng d ti u gi m đó là do gi m ti chuy n ADH ho c t n th    Ví d  : Trong thi u năng tuy n c n giáp n u gây gi m oxy máu ( b ng EDTA, estradiol benzoat ) th y Ca máu gi m rõ r t và sau đó không tr  l th ụ ng vì tuy n giáp không còn kh  năng ti ế t hormon đ  tăng chuy n hoá Ca

31