1
CHUYÊN Đ:
CÁC H P CH T C A HIĐROCACBON VÀ BÀI T P
MÔN: HÓA H C 9
I. Th c tr ng ch t l ng thi tuy n sinh vào l p 10 c a đn v năm h c 2021- ượ ơ
2022.
Nhà tr ng r t coi tr ng ch t l ng ôn thi vào l p 10, luôn luôn bám sát,theo dõi, đôn ườ ượ
đc giáo viên tìm m i bi n pháp, kh c ph c khó khăn, nâng cao ch t l ng. B n thân ượ
giáo viên luôn s n sàng v n i dung,ki n th c theo chuyên đh c t p c a môn h c ế
mình ph trách, đ ph c v t t ôn thi đt hi u qu cao.Trong nhi u năm môn Hóa h c
ch a đc ch n trong nhóm môn t h p ôn thi vào 10 d n đn m t s em có tâm lí chư ượ ế
quan.
II. Đi t ng h c sinh. ượ
- Đi t ng h c sinh (l p 9). ượ
- D ki n s ti t d y: 6 ti t ế ế ế
Chuyên đ góp ph n nâng cao ch t l ng đi trà,giúp các em ch đng nghiên c u t ượ
h c thông qua ph ng pháp, bài t p v n d ng và bài t p t luy n c a t ng d ng bài ươ
c b n.ơ
III. H th ng các d ng bài t p d c tr ng c a chuyên đ. ư
- Vi t CTCT thu g n và đy đ c a m t s h p ch t h u cế ơ
- Nh n bi t m t s Hidrocacbon: CH ế 4, C2H4, C2H2
- Toán tính theo PTHH liên quan đn tính ch t c a các Hiddrocacbon đã h cế
- Bài t p liên quan đn ph n ng cháy c a các Hidrocacbon… ế
C U TRÚC C A CHUYÊN Đ
Ph n 1
A. Ki n th c c b nế ơ
I. Khái ni m v h p ch t h u c và hóa h c h u c ơ ơ
II. C u t o phân t h p ch t h u c ơ
B. Tính ch t c a m t s hiđrocacbon: Metan(CH 4); Etilen(C2H4);
Axetilen(C2H2). D u m , khí thiên nhiên, nhiên li u.
Ph n 2
D ng 1: Vi t công th c c u t o m t s h p ch t c a hiđrocacbon.ế
D ng 2: nhân bi t m t s hiđrocacbon: CHế 4, C2H4, C2H2.
D ng 3: tính toán theo ph ng trình hóa h c liên quan đn tính ch t c a ươ ế
hiđrocacnon
- D ng 3.1: Bi t s mol c a 1 ch t tìm s mol các ch t khác theo 1 PTHH.ế
- D ng 3.2: Bài t p h n h p thi t l p h ph ng trình 2 n đ tìm s mol m i ế ươ
2
ch t trong h n h p đó.
D ng 4: xác đnh công th c phân t h p ch t h u c d a vào ph n ng cháy ơ
IV. H th ng các ph ng pháp c b n, đc tr ng đ gi i các d ng bài t p trong ươ ơ ư
chuyên đ.
- D ng bài t p:
+ Ph ng phápươ
+ Bài t p minh h a
+ Bài t p t luy n
PH N 1
A. KI N TH C C B N Ơ
I. KHÁI NI M V H P CH T H U C VÀ HÓA H C H U C Ơ Ơ
1. Hóa h c h u c là ngành hóa h c chuyên nghiên c u v các h p ch t h u c . ơ ơ
2. H p ch t h u c là ơ h p ch t c a cacbon (tr CO, CO2, H2CO3 và mu i cacbonat,
cacbua kim lo i nh CaC ư 2...)
- Khi đt cháy các h p ch t h u c đu th y t o ra CO ơ 2.
3. Phân lo i
H p ch t h u c chia làm 2 lo i: ơ
a) Hiđrocacbon CxHy:
Ví d : C2H4, C4H8, C2H2...
b) D n xu t c a hiđrocacbon: C xHyOt, CxHyOtNz, CxHyNt ...
Ví d : C2H6O, CH3Cl, CH5N
II. C U T O PHÂN T H P CH T H U C Ơ
1.Trong các h p ch t h u c , C luôn có hóa tr IV, H có hóa tr I, O có hóa tr II. (m i ơ
hóa tr đc bi u di n b ng m t g ch n i gi a hai nguyên t liên k t) ượ ế
- Các nguyên t liên k t v i nhau theo đúng hóa tr c a chúng. M i liên k t đc bi u ế ế ượ
di n b ng m t nét g ch n i gi a hai nguyên t .
2.Nh ng nguyên t cacbon trong phân t h p ch t h u c có th liên k t tr c ti p v i ơ ế ế
nhau t o thành m ch cacbon.
3
- Các nguyên t liên k t v i nhau theo đúng hóa tr c a chúng. M i liên k t đc bi u ế ế ượ
th b ng m t nét g ch n i gi a hai nguyên t .
- Có 3 lo i m ch cacbon (m ch th ng, m ch nhánh và m ch vòng)
- M ch th ng: CH 3- CH2- CH2- CH3( vi t thu g n)ế
( vi t thu g n)ế
( vi t thu g n)ế
3. M i h p ch t h u c có m t tr t t liên k t xác đnh gi a các nguyên t trong phân ơ ế
t . Thay đi tr t t liên k t t o ra ch t khác. ế
Ví d :
- Cùng công th c phân t C 2H6O nh ng tr t t liên k t gi a các nguyên t khác nhau,ư ế
t o thành hai h p ch t khác nhau là r u etylic (ch t l ng) và đimetyl ete (ch t khí). ượ
Vi t thu g n:ế
CH3 – CH2– OHCH3 – O – CH3
4. Công th c c u t o là công th c bi u di n đy đ liên k t gi a các nguyên t trong ế
phân t và tr t t liên k t gi a các nguyên t trong phân t . ế
- Công th c c u t o c a metan:
Vi t g n: ế CH4
4
- R u ượ etylic có công th c c u t o:
Vi t g n: CHế 3 – CH2 – OH
B. TÍNH CH T C A M T S HIĐROCACBON
BÀI 36: METAN
- Công th c phân t : CH4
- PTK: 16
I. Tính ch t v t lí
- Metan là ch t khí, không màu, không mùi, nh h n không khí ( d=16/29) và r t ít tan ơ
trong n c. Trong t nhiên, metan có nhi u trong các m khí (khí thiên nhiên), trongướ
d u m (khí d u m hay khí đng hành), trong các m than (khí m than), trong bùn
ao (khí bùn ao), trong khí biogaz.
II. Công th c c u t o
- Metan (CH4) là m t hydrocacbon.
Metan là ch t khí, không màu, không mùi, nh h n không khí và r t ít tan trong n c. ơ ướ
- Công th c phân t : CH 4.
Công th c c u t o:
III. Tính ch t hóa h c
1. Tác d ng v i oxi
- Metan cháy t o thành khí cacbon đioxit và h i n c. ơ ướ
CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O
- Ph n ng trên t a nhi u nhi t. H n h p g m m t th tích metan và hai th tích oxi
là h n h p n m nh.
2. Tác d ng v i clo
- Metan tác d ng v i clo khi có ánh sáng.
5