L I NÓI Đ UỜ Ầ
n c ta t sau khi th c hi n đ ng l i đ i m i c a Đ ng đã t o ra m tỞ ướ ừ ự ệ ườ ố ổ ớ ủ ả ạ ộ
môi tr ng kinh t xã h i thu n l i cho công cu c công nghi p hoá và phát tri nườ ế ộ ậ ợ ộ ệ ể
kinh t trong su t hai th p k v a qua. Quá trình đ i m i này cũng đã t o ra m tế ố ậ ỷ ừ ổ ớ ạ ộ
môi tr ng hoàn toàn khác cho quan h lao đ ng các doanh nghi p t i Vi t Nam.ườ ệ ộ ở ệ ạ ệ
B o đ m vi c làm cho ng i lao đ ng trong các doanh nghi p nhà n c nay ch cònả ả ệ ườ ộ ệ ướ ỉ
là câu chuy n quá kh , s khác bi t v l i ích gi a ng i lao đ ng và ng i sệ ứ ự ệ ề ợ ữ ườ ộ ườ ử
d ng lao đ ng đang tr nên ngày m t l n, đi u này đã d n đ n s l ng các vụ ộ ở ộ ớ ề ẫ ế ố ượ ụ
tranh ch p lao đ ng liên t c tăng trong su t nh ng năm v a qua.ấ ộ ụ ố ữ ừ
T gi a th p k 90 tr l i đây, s l ng các v tranh ch p lao đ ng x y raừ ữ ậ ỷ ở ạ ố ượ ụ ấ ộ ả
có nguyên nhân là nh ng b t đ ng gi a t p th ng i lao đ ng và ch s d ng laoữ ấ ồ ữ ậ ể ườ ộ ủ ử ụ
đ ng v v n đ l i ích mà c th là trong vi c t p th ng i lao đ ng yêu c u xácộ ề ấ ề ợ ụ ể ệ ậ ể ườ ộ ầ
l p đi u ki n lao đ ng m i (nh th i gi làm vi c, th i gi ngh ng i, ti n l ng,ậ ề ệ ộ ớ ư ờ ờ ệ ờ ờ ỉ ơ ề ươ
ti n th ng, đ nh m c lao đ ng…) có l i h n cho h so v i đi u ki n làm vi cề ưở ị ứ ộ ợ ơ ọ ớ ề ệ ệ
tr c đây, đã chi m t l cao và liên t c tăng trong t ng s nh ng v tranh ch p laoướ ế ỉ ệ ụ ổ ố ữ ụ ấ
đ ng đã x y ra. Đây là m t hình th c tranh ch p lao đ ng đ c bi t, đòi h i ph i cóộ ả ộ ứ ấ ộ ặ ệ ỏ ả
m t c ch gi i quy t riêng cho nó. Tuy nhiên ph i đ n khi Lu t s a đ i, b sung,ộ ơ ế ả ế ả ế ậ ử ổ ổ
m t s đi u c a B Lu t lao đ ng c a Qu c h i khoá XI, kỳ h p th 10 sộ ố ề ủ ộ ậ ộ ủ ố ộ ọ ứ ố
74/2006/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2006 đ c ban hành thì pháp lu t lao đ ngượ ậ ộ
Vi t Nam m i th a nh n tranh ch p lao đ ng tâp th v l i ích là m t lo i hìnhệ ớ ừ ậ ấ ộ ể ề ợ ộ ạ
tranh ch p lao đ ng và đ a ra c ch gi i quy t riêng cho nó. ấ ộ ư ơ ế ả ế
Chính vì v y v i bài t p h c kỳ này em xin đ c p đ n v n đ “ ậ ớ ậ ọ ề ậ ế ấ ề C chơ ế
gi i quy t tranh ch p lao đ ng t p th v l i ích. Và tình hu ng liên quan”.ả ế ấ ộ ậ ể ề ợ ố Em
r t mong đ c s giúp đ c a quý th y cô giáo. Em xin chân thành c m n !ấ ượ ự ỡ ủ ầ ả ơ
Hà N i ngày 20/11/2010.ộ
1
BÀI LÀM
I. Phân tích và bình lu n c ch gi i quy t tranh ch p lao đ ng t p th vậ ơ ế ả ế ấ ộ ậ ể ề
l i ích.ợ
1. Phân tích :
Tranh ch p lao đ ng t p th v l i ích là m t hi n t ng xã h i ph bi nấ ộ ậ ể ề ợ ộ ệ ượ ộ ổ ế
trong n n kinh t th tr ng. Tranh ch p lao đ ng t p th v l i ích ngày càngề ế ị ườ ấ ộ ậ ể ề ợ
x y ra ph bi n Vi t Nam, đây là m t lo i hình tranh ch p có quy mô l n, nóả ổ ế ở ệ ộ ạ ấ ớ
s gây tác đ ng tiêu c c đ n cu c s ng ng i lao đ ng cũng nh s bình nẽ ộ ự ế ộ ố ườ ộ ư ự ổ
c a n n kinh t xã h i. Trong khi tranh ch p lao đ ng cá nhân th ng là tranhủ ề ế ộ ấ ộ ườ
ch p v quy n thì các tranh ch p lao đ ng t p th có th là tranh ch p vấ ề ề ấ ộ ậ ể ể ấ ề
quy n ho c l i ích. Do đó c ch gi i quy t tranh ch p lao đ ng t p th v l iề ặ ợ ơ ế ả ế ấ ộ ậ ể ề ợ
ích cũng có nh ng nét khác bi t so v i các lo i tranh ch p khác, th hi n rõ đ cữ ệ ớ ạ ấ ể ệ ặ
tr ng c a lo i tranh ch p này.ư ủ ạ ấ
Theo kho n 3 Đi u 157 BLLĐả ề thì : “ Tranh ch p lao đ ng t p th v l i ích làấ ộ ậ ể ề ợ
tranh ch p v vi c t p th lao đ ng yêu c u xác l p các đi u ki n lao đ ng m i soấ ề ệ ậ ể ộ ầ ậ ề ệ ộ ớ
v i quy đ nh c a pháp lu t lao đ ng, th a c lao đ ng t p th , n i quy lao đ ng đãớ ị ủ ậ ộ ỏ ướ ộ ậ ể ộ ộ
đ c đăng ký v i c quan nhà n c có th m quy n ho c các quy ch , th a thu nượ ớ ơ ướ ẩ ề ặ ế ỏ ậ
h p pháp khác doanh nghi p trong quá trình th ng l ng gi a t p th lao đ ngợ ở ệ ươ ượ ữ ậ ể ộ
v i ng i s d ng lao đ ng.ớ ườ ử ụ ộ
•. Đ c đi m c a tranh ch p lao đ ng t p th v l i íchặ ể ủ ấ ộ ậ ể ề ợ
TCLĐ tâp th v l i ích có nh ng đ c đi m riêng, giúp ta phân bi t nó v i các tranhể ề ợ ữ ặ ể ệ ớ
ch p khác, bao g m: ấ ồ
- TCLĐ luôn phát sinh t n t i g n li n v i quan h lao đ ng, là tranh ch p đòi h iồ ạ ắ ề ớ ệ ộ ấ ỏ
quy n l i v l i ích c a t p th ng i lao đ ng và đ i v i ng i s d ng lao đ ngề ợ ề ợ ủ ậ ể ườ ộ ố ớ ườ ử ụ ộ
2
- TCLĐ là lo i tranh ch p mà quy mô và m c đ tham gia c a các ch th l n:ạ ấ ứ ộ ủ ủ ể ớ
Tranh ch p x y ra gi a t p th ng i lao đ ng và ng i s d ng lao đ ng trongấ ả ữ ậ ể ườ ộ ườ ử ụ ộ
ph m vi toàn doanh nghi p thì lúc đó TCLĐ s có tác đ ng x u đ n s n đ nh c aạ ệ ẽ ộ ấ ế ự ổ ị ủ
quan h lao đ ng, đ n s n xu t và tr t t an toàn xã h i.ệ ộ ế ả ấ ậ ự ộ
- TCLĐ t p th v l i ích là nh ng tranh ch p v l i ích gi a 2 bên ch th . T c làậ ể ề ợ ữ ấ ề ợ ữ ủ ể ứ
TCLĐ v n có th phát sinh trong nh ng tr ng h p có ho c không có vi ph m phápẫ ể ữ ườ ợ ặ ạ
lu t trong lĩnh v c lao đ ng. Ph n l n các tr ng h p vi ph m pháp lu t lao đ ng làậ ự ộ ầ ớ ườ ợ ạ ậ ộ
nguyên nhân tr c ti p d n đ n tranh ch p lao đ ng song cũng không có ít tr ngự ế ẫ ế ấ ộ ườ
h p vi ph m pháp lu t lao đ ng nh ng l i không làm phát sinh TCLĐ và ng c l i.ợ ạ ậ ộ ư ạ ượ ạ
-TCLĐ t p th v l i ích nói riêng và tranh ch p lao đ ng nói chung là lo i tranhậ ể ề ợ ấ ộ ạ
ch p có tác đ ng tr c ti p và r t l n đ i b n thân và gia đình ng i lao đ ng tácấ ộ ự ế ấ ớ ố ả ườ ộ
đ ng l n đ n an ninh công c ng, đ i s ng kinh t , chính tr toàn xã h i.ộ ớ ế ộ ờ ố ế ị ộ
2. C ch gi i quy t tranh ch p lao đ ng v l i íchơ ế ả ế ấ ộ ề ợ
a. Khái ni m gi i quy t tranh ch p lao đ ng:ệ ả ế ấ ộ
C ch gi i quy t TCLĐ là vi c các t ch c, c quan nhà n c có th m quy nơ ế ả ế ệ ổ ứ ơ ướ ẩ ề
ti n hành nh ng th t c theo lu t đ nh nh m gi i quy t nh ng tranh ch p phát sinhế ữ ủ ụ ậ ị ằ ả ế ữ ấ
gi a cá nhân, t p th ng i lao đ ng v i ng i s d ng lao đ ng v vi c th c hi nữ ậ ể ườ ộ ớ ườ ử ụ ộ ề ệ ự ệ
quy n nghĩa v và l i ích c a hai bên trong quan h lao đ ng, khôi ph c các quy nề ụ ợ ủ ệ ộ ụ ề
và l i ích h p pháp đã b xâm h i; xoá b tình tr ng b t bình, mâu thu n gi a ng iợ ợ ị ạ ỏ ạ ấ ẫ ữ ườ
lao đ ng và ng i s d ng lao đ ng, duy trì và c ng c quan h lao đ ng, đ m b oộ ườ ử ụ ộ ủ ố ệ ộ ả ả
s n đ nh trong s n xu t. Trên tinh th n đó c ch gi i quy t tranh ch p lao đ ngự ổ ị ả ấ ầ ơ ế ả ế ấ ộ
t p th v l i ích đ c ti n hành theo m t trình t , th t c nh sau :ậ ể ề ợ ượ ế ộ ự ủ ụ ư
b. H th ng các c quan gi i quy t tranh ch p lao đ ng t p th v l iệ ố ơ ả ế ấ ộ ậ ể ề ợ
ích.
Theo Đi u 169 BLLĐ năm 2007 thì c quan, t ch c có th m quy n gi iề ơ ổ ứ ẩ ề ả
quy t tranh ch p lao đ ng t p th v l i ích bao g m :ế ấ ộ ậ ể ề ợ ồ
1. H i đ ng hòa gi i lao đ ng c s và hòa gi i viên lao đ ng;ộ ồ ả ộ ơ ở ả ộ
3
2. H i đ ng tr ng tài.ộ ồ ọ
•C th : ụ ể
+ H i đ ng hòa gi iộ ồ ả c s là c quan đ c thành l p có ch c năng duyơ ở ơ ượ ậ ứ
nh t là hòa gi i tranh ch p lao đ ng c s có s d ng lao đ ng có t ch cấ ả ấ ộ ở ơ ở ử ụ ộ ổ ứ
công đoàn c s ho c ban ch p hành công đoàn lâm th i. Thành ph n c a h iơ ở ặ ấ ờ ầ ủ ộ
đ ng hòa gi i bao g m đ i di n ngang nhau c a ng i lao đ ng và ng i sồ ả ồ ạ ệ ủ ườ ộ ườ ử
d ng lao đ ng, ngoài ra các bên có th th a thu n l a ch n thêm các thành viênụ ộ ể ỏ ậ ự ọ
khác tham gia, cho nên thành ph n c a h i đ ng hòa gi i luôn là s ch n khácầ ủ ộ ồ ả ố ẵ
v i thành ph n là s l c a h i đ ng tr ng tài. Nhi m kì c a HĐHGCS là 2ớ ầ ố ể ủ ộ ồ ọ ệ ủ
năm và hai bên luân phiên nhau làm ch t ch và th kí. H i đ ng hòa gi i ho tủ ị ư ộ ồ ả ạ
đ ng theo nguyên t c th a thu n, nh t trí.ộ ắ ỏ ậ ấ
H i đ ng hòa gi i c s khi gi i quy t tranh ch p lao đ ng t p th v l i íchộ ồ ả ơ ở ả ế ấ ộ ậ ể ề ợ
có trách nhi m :ệ
- M t là ti p nh n đ n yêu c u hòa gi i tranh ch p lao đ ngộ ế ậ ơ ầ ả ấ ộ
- Hai là tìm hi u v vi c, g p g hai bên tranh ch p, nh ng ng i có liênể ụ ệ ạ ỡ ấ ữ ườ
quan, thu th p tài li u, ch ng c , yêu c u hai bên tranh ch p cung c p đ y đậ ệ ứ ứ ầ ấ ấ ầ ủ
tài li u, ch ng c liê quan đ n v vi c ph i hòa gi i.ệ ứ ứ ế ụ ệ ả ả
- Ba là đ a ra ph ng án hòa gi i đ hai bên tranh ch p cùng xem xétư ươ ả ể ấ
th ng l ng.ươ ượ
- B n là báo cáo và bàn giao toàn b h s đ i v i v tranh ch p lao đ ngố ộ ồ ơ ố ớ ụ ấ ộ
không thành cho h i đ ng tr ng tàilao đ ng đ k th i gi i quy t theo đúng quyộ ồ ọ ộ ể ị ờ ả ế
đ nh c a pháp lu t.ị ủ ậ
Ngoài ra, h i đ ng hòa gi i c s còn có trách nhi m báo cáo đ nh kỳ vộ ồ ả ơ ở ệ ị ề
ho t đ ng c a h i đ ng v i ng i s d ng lao đ ng, ban ch p hành công đoànạ ộ ủ ộ ồ ớ ườ ử ụ ộ ấ
c s , c quan lao đ ng c p huy n tr c ngày 10 tháng 6 và tháng 12 hàng nămơ ở ư ộ ấ ệ ướ
ho c báo cáo đ t xu t theo yêu c u c a c quan nhà n c có th m quy n.ặ ộ ấ ầ ủ ơ ướ ẩ ề
4
+ Hòa gi i viên lao đ ngả ộ do c quan lao đ ng c p huy n c ra đ th c hi nơ ộ ấ ệ ử ể ự ệ
nhiêm v hòa gi i các tranh ch p lao đ ng cá nhân, t p th , tranh ch p liênụ ả ấ ộ ậ ể ấ
quan đ n h p đ ng h c ngh , chi phí h c ngh . Theo quy đ nh tr c đây c aế ợ ồ ọ ề ọ ề ị ướ ủ
lu t thì thành ph n đ ng nhiên c a hòa gi i viên là cán b lao đ ng các qu n,ậ ầ ươ ủ ả ộ ộ ậ
huy n. Còn hi n nay theo quy đ nh m i c a luât thì thành ph n c a hòa gi iệ ệ ị ớ ủ ầ ủ ả
viên còn bao g m liên đoàn lao đ ng các qu n, huy n và t ng đ ng, đó là cồ ộ ậ ệ ươ ươ ơ
quan công đoàn khu công nghi p, khu ch xu t, công đoàn nghành ngh đ aệ ế ấ ề ị
ph ng…ươ
Hòa gi i viên có th m quy n gi i quy t tranh ch p lao đ ng nh ng n iả ẩ ề ả ế ấ ộ ở ữ ơ
ch a có h i đ ng hòa gi i c s và th ch hi n nhi m v trong ph m vi đ a bànư ộ ồ ả ơ ở ư ệ ệ ụ ạ ị
do UBND huy n qu n lí. ệ ả
+ Th i h n hòa gi i đ c ti n hành trong th i h n 3 ngày làm vi c k t ngàyờ ạ ả ượ ế ờ ạ ệ ể ừ
nh n đ c đ n hòa gi i. Đ i v i vi c l p biên b n hòa gi i b t bu c ph i cóậ ượ ơ ả ố ớ ệ ậ ả ả ắ ộ ả
ch kí c a c hai bên tranh ch p trong th i h n m t ngày k t ngày l p biênư ủ ả ấ ờ ạ ộ ể ừ ậ
b n. ả
+ H i đ ng tr ng tài lao đ ng ộ ồ ọ ộ do ch t ch UBND T nh ta quy t đ nh thànhủ ị ỉ ế ị
l p. Thành ph n bao g m đ i di n c a các bên :r đ i di n phía nhà n c là Sậ ầ ồ ạ ệ ủ ạ ệ ướ ở
lao đ ng th ng binh và xã h i g m giám đ c s là ch t ch h i đ ng tr ng tàiộ ươ ộ ồ ố ở ủ ị ộ ồ ọ
kiêm nhi m, th ký h i đ ng do công ch c c quan lao đ ng đ m nhi m làệ ư ộ ồ ứ ơ ộ ả ệ
thành viên chuyên trách. Đ i di n cho phía ng i s d ng lao đ ng là đ i di nạ ệ ườ ử ụ ộ ạ ệ
c a VCCI ( Phòng công nghi p và th ng m i Vi t Nam), ho c VCCA (Liênủ ệ ươ ạ ệ ặ
minh h p tác xã đ a ph ng). Đ i di n cho ng i lao đ ng là Công đoàn cợ ở ị ươ ạ ệ ườ ộ ơ
s ho c ban ch p hành công đoàn lâm th i. Ngoài ra các bên có th th a thu nở ặ ấ ờ ể ỏ ậ
m i thêm các thành viên khác nh đ i di n c a h i lu t gia, nh ng ng i ho tờ ư ạ ệ ủ ộ ậ ữ ườ ạ
đ ng xã h i có uy tín, thành ph n c a HĐTT ph i là s l có t 5 đ n 7 ng iộ ộ ầ ủ ả ố ẻ ừ ế ườ
đ đ m b o nguyên t c bi u quy t theo đa s và HĐTT có nhi m kì ho t đ ngể ả ả ắ ể ế ố ệ ạ ộ
là 3 năm.
5
