BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
NGÔ DIỄM PHÚC
VAI TRÒ CỦA TỔ CHỨC CÔNG ĐOÀN TRONG GIẢI
QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG TẠI CÁC DOANH
NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH CÀ MAU
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
NGÔ DIỄM PHÚC
VAI TRÒ CỦA CÔNG ĐOÀN TRONG VIỆC THAM GIA
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG TẠI CÁC
DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH CÀ MAU
Chuyên ngành: Luật kinh tế
số: 60380107
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. Lê Văn Hưng
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên Ngô Diễm Phúc mã số học viên: 7701250791A, là học viên lớp Cao học
Luật Cà Mau Khóa 25 chuyên ngành Luật kinh tế, Khoa Luật, Trường Đại học Kinh
tế Thành phố Hồ Chí Minh, tác gicủa Luận văn thạc Luật học với đề tài Vai
trò của Công đoàn trong việc tham gia giải quyết tranh chấp lao động tại các
doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau (Sau đây gọi tắt là “Luận văn”).
Tôi xin cam đoan tất cả các nội dung được trình y trong Luận văn này kết quả
nghiên cứu độc lập của nhân tôi dưới sự hướng dẫn của người hướng dẫn khoa
học. Trong Luận văn có sử dụng, trích dẫn một số ý kiến, quan điểm khoa học của
một số tác giả. Các thông tin này đều được trích dẫn nguồn cụ thể, chính xác
thể kiểm chứng. Các số liệu, thông tin được sử dụng trong Luận n hoàn toàn
khách quan và trung thực.
Học viên thực hiện
Ngô Diễm Phúc
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
Chương 1: Cơ sở pháp lý về tranh chấp lao động và vai trò của tổ chức Công
đoàn trong việc tham gia giải quyết tranh chấp lao động. .................................... 6
1.1. Một số quy định về hợp đồng lao động và giao kết hợp đồng lao động ..................... 6
1.2. Khái niệm và đặc điểm của tranh chấp lao động ........................................................ 8
1.2.1. Tranh chấp lao động tập thể ............................................................................... 11
1.2.2. Tranh chấp lao động cá nhân ............................................................................. 12
1.3. Tổ chức Công đoàn vai trò của công đoàn trong việc tham gia giải quyết tranh
chấp lao động. .................................................................................................................. 13
1.3.1. Khái niệm và chức năng của Công đoàn ........................................................... 13
1.3.2. Vai trò của tổ chức Công đoàn trong việc tham gia giải quyết tranh chấp lao
động. ............................................................................................................................ 15
1.3.2.1. Vai trò của Công đoàn trong việc ngăn ngừa, hạn chế các tranh chấp lao
động ......................................................................................................................... 16
1.3.2.2. Vai trò của Công đoàn cơ sở tham gia giải quyết tranh chấp lao động ...... 17
1.3.2.3. Vai trò Công đoàn cấp huyện tham gia giải quyết tranh chấp lao động ..... 19
1.3.2.4. Vai trò Công đoàn cấp tỉnh tham gia giải quyết tranh chấp lao động ......... 20
1.3.2.5. Vai trò Công đoàn tham gia giải quyết tranh chấp lao động tại Tòa án nhân
dân ............................................................................................................................ 22
Tiểu kết luận Chương 1 ................................................................................................... 24
Chương 2: Thực trạng về tranh chấp lao động và vai trò của tổ chức Công
đoàn trong việc giải quyết tranh chấp lao động trong các doanh nghiệp trên địa
bàn tỉnh Cà Mau ..................................................................................................... 25
2.1. Tổng quan về tình hình hoạt động của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau. ..... 25
2.1.1. Tình hình phát triển doanh nghiệp Cà Mau giai đoạn 2013- 2015. ................... 25
2.1.2. Tình hình thành lập Công đoàn và thực trạng đội ngũ cán bộ Công đoàn trong
các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau năm 2013 đến 2015. ............................... 26
2.2. Thực trạng pháp luật về vấn đề tranh chấp lao động và vai trò của tổ chức Công
đoàn. ................................................................................................................................. 28
2.2.1. Bất cập trong quy định về cơ chế hòa giải theo Bộ luật Lao động 2012. .......... 30
2.2.2. Bất cập trong quy định về thành lập và gia nhập công đoàn ............................. 32
2.2.3. Bất cập trong quy định về thương lượng và ký kết thỏa ước lao động tập thể .. 33
2.2.4. Bất cập trong cơ chế bảo vệ cán bộ làm công tác công đoàn trong các doanh
nghiệp ngoài nhà nước ................................................................................................. 34
2.3. Thực trạng áp dụng pháp luật về vấn đề tranh chấp lao động vai trò của các cấp
Công đoàn tỉnh Cà Mau trong việc giải quyết tranh chấp lao động. ............................... 36
2.3.1. Công đoàn tham gia giải quyết tranh chấp lao động .......................................... 36
2.3.1.1. Tình hình tranh chấp lao động tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà
Mau. ......................................................................................................................... 36
2.3.1.2. Kết quả tham gia giải quyết tranh chấp lao động của các cấp Công đoàn
tỉnh Cà Mau. ............................................................................................................ 37
2.3.2. Vai trò của tổ chức Công đoàn tỉnh Cà Mau trong việc tham gia giải quyết tranh
chấp lao động. .............................................................................................................. 38
2.4. Nguyên nhân những khó khăn, bất cập trong việc tham gia giải quyết tranh chấp lao
động của tổ chức Công đoàn tỉnh Cà Mau. ...................................................................... 42
2.4.1. Nguyên nhân khách quan ................................................................................... 42
2.4.2. Nguyên nhân chủ quan ...................................................................................... 44
2.4.2.1. Nguyên nhân từ phía tổ chức Công đoàn .................................................... 44
2.4.2.2. Nguyên nhân từ phía người lao động .......................................................... 45
2.4.2.3. Nguyên nhân từ phía người sử dụng lao động ............................................ 45
2.4.2.4. Nguyên nhân từ phía quản lý Nhà nước ..................................................... 46
Tiểu kết luận Chương 2 ................................................................................................... 47
Chương 3: Giải pháp và kiến nghị nâng cao vai trò của tổ chức công đoàn
trong giải quyết tranh chấp lao động trên địa bàn tỉnh Cà Mau. ...................... 49
3.1. Nhóm giải pháp, kiến nghị hoàn thiện các quy định pháp luật ................................. 49
3.1.1. Hoàn thiện các quy định pháp luật về hòa giải viên lao động và hội đồng trọng
tài lao động. .................................................................................................................. 49
3.1.2. Hoàn thiện các quy định pháp luật trong lĩnh vực Công đoàn .......................... 50
3.1.3. Xây dựng và hoàn thiện cơ chế phối hợp 3 bên trong việc xây dựng quan hệ lao
động hài hòa tại doanh nghiệp ..................................................................................... 51
3.2. Nhóm giải pháp khác ................................................................................................ 52
3.2.1. Nhóm giải pháp đối với tổ chức Công đoàn ...................................................... 52
3.2.1.1. Tiếp tục thực hiện các nghị quyết của Đảng, văn bản pháp luật của Nhà
nước về xây dựng quan hệ lao động hài hòa tiến bộ trong doanh nghiệp. .............. 52
3.2.1.2. Có chính sách hỗ trợ cán bộ bán chuyên trách công đoàn tại các công đoàn
cơ sở ngoài nhà nước. .............................................................................................. 53
3.2.1.3. Công đoàn cần tăng cường nắm bắt các tâm tư nguyện vọng của người lao
động thông qua đối thoại tại doanh nghiệp, thương lượng tập thể. ......................... 54