Đề bài
Phần I. Đọc hiểu ( 3.0 điểm)
Đọc bài thơ:
Qua đèo Ngang
(Bà Huyện Thanh Quan)
Bước tới đèo Ngang bóng xế tà
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa
Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng con cuốc cuốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
Dừng chân đứng lại trời non nước
Một mảnh tình riêng ta với ta
(Hợp tuyển thơ văn Việt Nam (thế kỷ XIII - nửa đầu
thế kỷ XIX)
- Nhà xuất bản Văn học, 1978)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào ?
Câu 2. Chỉ ra những hình ảnh miêu tả cảnh thiên nhiên và con người nơi đèo Ngang ?
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về cụm từ “ta với ta” trong câu thơ cuối bài ? Tác giả
có tâm trạng gì trước cảnh đèo Ngang lúc chiều tà ?
SỞ GD&ĐT ĐIỆN BIÊN
TRƯỜNG THCS-THPT QUYẾT TIẾN
ĐỀ SỐ 01
(Đề bài gồm 02 trang)
ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ
HỌC KÌ I - MÔN: Ngữ Văn 11
NĂM HỌC 2022 - 2023
(Thời gian làm bài: 90 phút)
Câu 4. Tâm sự của tác giả trong hai câu thơ: Nhớ nước đau lòng con cuốc cuốc /
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia ? Từ đó cho anh/chị cảm nhận gì về con người bà
Huyện Thanh Quan ?
Phần II: Làm văn( 7.0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Anh/Chị hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ của
anh/chị về biểu hiện của lòng yêu nước đối với giới trẻ ngày nay.
Câu 2 (5,0 điểm)
Cho bài thơ sau:
Quanh năm buôn bán ở mom sông
Nuôi đủ năm con với một chồng
Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước buổi đò đông
Một duyên hai nợ, âu đành phận
Năm nắng mười mưa, dám quản công
Cha mẹ thói đời ăn ở bạc
Có chồng hờ hững cũng như không !
(“Thương vợ” - Trần Tế Xương,
Ngữ văn 11, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020, tr.29, 30
Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của hình ảnh bà Tú trong bài thơ.
----------HẾT--------
ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM
(Đáp án gồm 05 trang)
Phần Câu Nội dung Điểm
I Đọc hiểu 3.0
1Thể thơ: thất ngôn bát cú Đường luật.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như Đáp án hoặc trả lời thể thơ thất ngôn bát
cú: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời thể thơ thất ngôn: 0,25 điểm
0.5
2Những hình ảnh miêu tả ảnh miêu tả cảnh thiên nhiên và con người
nơi đèo Ngang: Bóng xế tà, Cỏ cây chen đá, lá chen hoa, Lom khom
dưới núi tiều vài chú, lác đác bên sông chợ mấy nhà.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời được 03 hình ảnh trong đáp án: 0,75 điểm
- Học sinh trả lời được 02 hình ảnh trong đáp án: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời được 01 hình ảnh trong đáp án: 0,25 điểm
0.75
3- Cụm từ “ta với ta” trong câu thơ cuối bài: Chỉ riêng mình tác giả
đứng trước cảnh đất trời rộng lớn.
- Tâm trạng của tác giả trước cảnh đèo Ngang lúc chiều tà: cô đơn,
tĩnh mịch, đượm buồn.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án: 1,0 điểm
- Học sinh trả lời được ý nghĩa của cụm của từ, không trả lời đúng
tâm trạng: 0,5 điểm
1.0
SỞ GD&ĐT ĐIỆN BIÊN
TRƯỜNG THCS-THPT QUYẾT TIẾN
ĐỀ SỐ 01
HƯỚNG DẪN CHẤM KT GIỮA KÌ
HỌC KÌ I - MÔN: Ngữ Văn 11
NĂM HỌC 2022 - 2023
(Thời gian làm bài: 90 phút)
- Học sinh không trả lời được ý nghĩa của cụm của từ, trả lời đúng
tâm trạng: 0,5 điểm.
4- Tâm sự của tác giả trong hai câu thơ: nỗi buồn man mác trước cảnh
thiên nhiên hoang vắng, thưa thớt con người, nỗi cô đơn khi lẻ loi
một mình nơi đất khách quê người, nỗi buồn nhớ quê hương..
- Cảm nhận về con người bà Huyện Thanh Quan: trang nhã, kín đáo,
luôn đau đáu về đất nước, quê hương.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời được 2 ý: 0,75 điểm
- Học sinh trả lời được 1 trong 2 ý: 0.5 điểm
0,75
II Làm văn 7.0
1Anh/Chị hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/chị về biểu hiện của lòng yêu nước đối với
giới trẻ ngày nay.
2.0
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn
Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp,
tổng – phân – hợp, móc xích hoặc song hành.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Biểu hiện của lòng yêu nước đối với giới trẻ ngày nay. 0,25
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai
vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ suy nghĩ, quan
điểm của bản thân về ý kiến được nêu. Có thể theo hướng sau:
Mỗi cá nhân thể hiện tình yêu nước và trách nhiệm công dân theo
cách riêng, gắn với hoàn cảnh, năng lực bản thân; đó là nhận thức
đúng đắn về lòng yêu nước và trách nhiệm của mình với xã hội, với
đất nước, đó là những hành động thiết thực, có ý nghĩa giúp đỡ người
xung quanh, đóng góp cho cộng đồng dân cư, cho xã hội; đó là
những cố gắng nỗ lực trong công việc riêng của mình nhưng mang lại
0,75
vinh quang cho tổ quốc, cho cộng đồng…. Những cống hiến vĩ đại,
những đóng góp thầm lặng của mỗi công dân đều xứng đáng được
tôn vinh, ghi nhận…
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; dẫn chứng
tiêu biểu, phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và dẫn chứng (0,75
điểm).
- Học sinh lập luận chưa thật chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng
nhưng không có dẫn chứng hoặc dẫn chứng không tiêu biểu (0,5
điểm)
- Học sinh lập luận không chặt chẽ, thiếu thuyết phục: lí lẽ không
xác đáng, không liên quan mật thiết đến vấn đề nghị luận, không có
dẫn chứng hoặc dẫn chứng không phù hợp (0,25 điểm).
Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải
phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt
Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi
chính tả, ngữ pháp
0,25
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới
mẻ.
Hướng dẫn chấm: huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản
thân khi bàn luận; có cái nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề; có sáng tạo
trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh,
đoạn văn giàu sức thuyết phục.
- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
- Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.
0.5
2Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp của hình ảnh bà Tú trong bài thơ. 5.0
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0.25