SỞ GDĐT TỈNH ĐỒNG THÁP ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I
TRƯỜNG THPT KIẾN VĂN Năm học 2023-2024
Môn: NGỮ VĂN Lớp: 12
ĐỀ CHÍNH THỨC Ngày kiểm tra: 25/12/2023
(Đề gồm có 2 trang) Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
HOA VÀ ĐẤT
(1) Khi con ra đời
Cha gọi con là nụ hoa
Cha gọi con là ngọn gió
Cha gọi con là mặt trời
Cha gọi con bằng tất cả
Những từ ngữ đẹp nhất trên đời.
(2) Khi ấy
phía sau vầng trán của con là bóng mẹ
rất âm thầm
Mẹ không làm thơ không viết văn
nên chỉ gọi con bằng con của mẹ.
Đôi mắt mẹ thâm quầng thiếu ngủ
bao nhiêu đêm con khó nhọc trong người
mẹ gầy đi, mẹ nhỏ nhoi
đi đứng, ra vào như chiếc bóng
để dành cho cha niềm hạnh phúc
cho cha chạy nhảy trong nhà
cho cha đích thực được làm cha
mẹ tiêu hao quá nhiều sinh lực
cha chỉ thức vài hôm
Mẹ có mấy khi được ngủ
nằm xuống, ngồi lên đêm hóa thành ngày
dòng sữa dành cho con
Mẹ nổi gân tay
Đã có bài thơ nào cho mẹ của con đây
Cha không nhớ ra một điều đơn giản nhất
nụ hoa nào có thể ra đời
thiếu sự cưu mang của đất .
(Hoa và đất, Đỗ Trung Quân, dẫn theo thivien.net)
Câu 1. Xác định hình ảnh mà người cha gọi tên con ?
Câu 2. Chỉ ra những từ ngữ diễn tả sự vất vả của người mẹ mỗi khi con khó nhọc trong người.
Câu 3. Giải thích hình tượng hoađất trong các dòng thơ sau:
nụ hoa nào có thể ra đời
thiếu sự cưu mang của đất
Câu 4. Thông điệp nào của văn bản có ý nghĩa nhất đối với anh/chị.
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Hùng vĩ của Sông Đà không phải chỉ thác đá.còn là những cảnh đá bờ sông,
dựng vách thành, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới mặt trời. vách đá thành chẹt
1
lòng Sông Đà như một cái yết hầu. Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên kia vách. Có
quãng con nai con hổ đã lần vọt từ bờ này sang bờ kia. Ngồi trong khoang đò qua quãng
ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh, cảm thấy mình như đứng ở hè một cái ngõ mà ngóng vọng
lên một khung cửa sổ nào trên cái tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện.
Lại như quãng mặt ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số nước đá, đásóng, sóng
gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò
Sông Đà nào tóm được qua đấy. Quãng này khinh suất tay lái thì cũng dễ lật ngửa bụng
thuyền ra.
Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước
giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu
như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy, cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ
đàn. Không thuyền nào dám men gần những cái hút nước ấy, thuyền nào qua cũng chèo nhanh
để lướt quãng sông, y như là ô tô sang số ấn ga cho nhanh để vút qua một quãng đường mượn
cạp ra ngoài bờ vực. Chèo nhanh tay lái cho vững phóng qua cái giếng sâu, những cái
giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào. Nhiều gỗ rừng đi nghênh ngang ý
những cái giếng hút ấy lôi tuột xuống. Có những thuyền đã bị cái hút hút xuống, thuyền
trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút
sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới…
(Trích Người lái đò Sông Đà - Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo Dục
Việt Nam 2020, tr. 186-187)
Cảm nhận về tính cách của con Sông Đà trong đoạn trích trên. Từ đó, nhận xét về
phong cách nghệ thuật độc đáo của nhà văn Nguyễn Tuân.
- Hết-
2
SỞ GD&ĐT
ĐỒNG
THÁP
TRƯỜNG
THPT KIẾN
VĂN
MA TRẬN
CHÍNH
THỨC
(Gồm có 01
trang)
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KÌ I
Năm học: 2023-2024
Môn: NGỮ VĂN - Lớp 12
Ngày kiểm tra: 25/12/2023
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề)
Chủ đề
Các cấp độ Tổng điểm
Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao
I. Đọc -
hiểu
- Nhận biết những
từ ngữ trong văn
bản
- Xác định những
hình ảnh tiêu
biểu trong văn bản
- Hiểu giải
được tình cảm,
cảm xúc của nhân
vật trữ tình thể
hiện trong i
thơ.
- Rút ra thông
điệp, ý nghĩa.
3,0
3
- Số câu
- Số điểm
- Tỉ lệ %
2
1,5
15%
1
0,5
5%
1
1,0
10%
4
3,0
30%
II. Làm
văn:
- Xác định đúng
kiểu i nghị luận
văn học về một
nhân vật. - Xác
định đúng vấn đề
nghị luận.
- Tác giả, tác phẩm
- Đảm bảo quy tắc
chính tả, dùng từ,
đặt câu.
Triển khai vấn đề
nghị luận thành các
luận điểm, h
thống ý rõ ràng.
- Đảm bảo cấu
trúc bài nghị luận,
mở bài giới
thiệu vấn đề cần
nghị luận; kết bài
biết khái quát vấn
đề.
- Vận dụng tốt
các thao tác lập
luận, kết hợp chặt
chẽ giữa lẽ
dẫn chứng;
- Có cách diễn đạt
sáng tạo, thể hiện
suy nghĩ sâu sắc,
mới mẻ về vấn đề
nghị luận
- Biết so sánh,
liên hệ trong quá
trình phân tích,
bình luận.
- Số điểm
- Tỉ lệ %
1,5
15%
3,5
35%
1,0
10%
1,0
10%
7,0
70%
- Tổng
điểm
- Tỉ lệ %
3,0
30%
4,0
40%
2,0
20%
1,0
10%
10,0
100%
4
SỞ GD&ĐT ĐỒNG THÁP
TRƯỜNG THPT KIẾN VĂN
KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I
Năm học: 2023-2024
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI MÔN NGỮ VĂN
Ngày thi: 25/12/2023
Hướng dẫn chấm gồm có: 02 trang
A. HƯỚNG DẪN CHUNG
- Nếu học sinh làm bài không theo cách nêu trong đáp án nhưng đúng, chính xác, chặt
chẽ thì cho đủ số điểm của câu đó.
- Việc chi tiết hóa (nếu có) thang điểm trong hướng dẫn chấm phải bảo đảm không làm
sai lệch hướng dẫn chấm và phải được thống nhất thực hiện trong tổ chấm.
B. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM
U
Nội dung yêu cầu Điểm
1Hình ảnh mà người cha gọi tên con: nụ hoa, ngọn gió, mặt trời 0,75
2
Những từ ngữ diễn tả sự vất vả của người mẹ mỗi khi con khó nhọc trong
người: mắt mẹ thâm quầng; thiếu ngủ; gầy đi; nhỏ nhoi; mấy khi được
ngủ;nằm xuống, ngồi lên đêm hóa thành ngày...
0,75
3
Hình tượng hoađất trong các dòng thơ sau:
nụ hoa nào có thể ra đời
thiếu sự cưu mang của đất
-Hoa là hình tượng ẩn dụ cho người con.
-Đất hình ợng ẩn dụ cho người mẹ. Mẹ như nguồn sống, nuôi
dưỡng mỗi đứa trẻ cả về thể xác và tâm hồn như đất mẹ cần cù cung cấp chất
màu cho cây trái ngọt, hoa tươi.
0,25
0,25
4
Học sinh rút ra một thông điệp có ý nghĩa nhất đối với bản thân.
thể theo gợi ý sau: Tình yêu gia đình; cách yêu thương của cha, mẹ; đức
hi sinh của mẹ; hiếu thảo…
1,0
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
NỘI DUNG ĐIỂM
Cảm nhận về tính cách
của con Sông Đà trong đoạn
trích trên. Từ đó, nhận xét về
phong cách nghệ thuật độc
7,0
5