BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
VIỆN CHĂN NUÔI
TẠ VĂN CẦN
XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ DINH DƢỠNG CỦA MỘT SỐ
LOẠI THỨC ĂN VÀ MỨC ĂN THÍCH HỢP CHO TRÂU
GIAI ĐOẠN SINH TRƢỞNG
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
HÀ NỘI, NĂM 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
VIỆN CHĂN NUÔI
TẠ VĂN CẦN
XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ DINH DƢỠNG CỦA MỘT SỐ
LOẠI THỨC ĂN VÀ MỨC ĂN THÍCH HỢP CHO TRÂU
GIAI ĐOẠN SINH TRƢỞNG
NGÀNH: DINH DƢỠNG VÀ THỨC ĂN CHĂN NUÔI
MÃ SỐ: 9.62.01.07
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. TS. NGUYỄN VĂN ĐẠI
2. TS. CHU MẠNH THẮNG
HÀ NỘI, NĂM 2022
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự
hướng dẫn của các thầy và sự giúp đỡ của các đồng nghiệp trong suốt thời
gian từ năm 2016 đến nay. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực
và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các thông tin trích
dẫn trong luận án này đều được chỉ rõ nguồn gốc.
Tác giả của luận án
Tạ Văn Cần
ii
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận án này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi luôn nhận
được sự giúp đỡ quý báu, chỉ bảo tận tình của hai thầy hướng dẫn TS. Nguyễn
Văn Đại và TS. Chu Mạnh Thắng trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Đặc biệt
cố GS-TS Vũ Chí Cương - Nhà khoa học, chuyên gia về dinh dưỡng gia súc,
nguyên là thầy hướng dẫn giai đoạn đầu, đã định hướng và giúp đỡ tôi xây
dựng đề cương và phương pháp nghiên cứu. Nhân dịp hoàn thành luận án, tôi
xin bày tỏ lòng biết ơn và tri ân sâu sắc đối với các thầy hướng dẫn.
Tôi xin trân trọng cám ơn các tập thể và cá nhân: Ban Giámđốc Viện
Chăn nuôi; Phòng Khoa học, Đào tạo và Hợp tác Quốc tế; các cán bộ trong
Bộ môn Dinh dưỡng và Thức ăn chăn nuôi; PhòngPhân tích thức ăn và Sản
phẩm chăn nuôi; các Phòng, Bộ môn có liên quan thuộcViện Chăn nuôi; Tập
thể lãnh đạo, các thầy, cô giáo thuộc Viện Khoa học sự sống và Khoa Chăn
nuôi Thú y, Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên đã giúp đỡ về mọi mặt
và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành luận án.
Nhân dịp này, tôi xin chân thành cảm ơntập thể Ban Giám đốc và các
Phòng, Trạm nghiên cứu thuộc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chăn
nuôi Miền núi đã quan tâm, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi được
học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu trên đàn gia súc tại Trung tâm.
Xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp, người thân, gia đình đã giúp đỡ, động
viên tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài và hoàn thành luận án./.
Hà Nội, tháng .... năm 2022
Nghiên cứu sinh
Tạ Văn Cần
iii
MỤC LỤC
Lời cam đoan ....................................................................................................... i
Lời cảm ơn .......................................................................................................... ii
Mục lục ............................................................................................................. iii
Danh mục các chữ viết tắt trong luận án ............................................................. vii
Danh mục các bảng biểu ..................................................................................... ix
Danh mục hình ảnh, đồ thị ................................................................................. xii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Đặt vấn đề ....................................................................................................... 1
2. Mục tiêu của đề tài .......................................................................................... 2
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án ........................................................ 3
4. Những đóng góp mới của luận án ..................................................................... 4
Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................ 5
1.1. Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu ...................................................... 5
1.1.1. Thức ăn cho gia súc nhai lại .................................................................... 5
1.1.2. Một số loại thức ăn nuôi trâu .................................................................. 7
1.1.3. Đặc điểm tiêu hóa dạ cỏ của gia súc nhai lại ........................................ 12
1.1.4. Một số phương pháp nghiên cứu xác định tỷ lệ tiêu hoá, giá trị dinh
dưỡng thức ăn cho đại gia súc ......................................................................... 16
1.1.5. Chăn nuôi trâu ở Việt Nam và vai trò của con trâu trong sản xuất
nông nghiệp và đời sống xã hội ...................................................................... 28
1.1.6. Ảnh hưởng của dinh dưỡng đến sinh trưởng của trâu .......................... 29
1.1.7. Vai trò của năng lượng trao đổi và protein đối với sinh trưởng gia
súc nhai lại ....................................................................................................... 32
1.2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước .............................................. 34
1.2.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước ......................................................... 34
1.2.2. Tình hình nghiên cứu trong nước .......................................................... 38
