VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ THANH LOAN
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG CÁ NHÂN TẠI
TOÀ ÁN VÀ THỰC TIỄN THI HÀNH TẠI TOÀ ÁN NHÂN
DÂN THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên ngành : Luật kinh tế
Mã số : 62 38 01 07
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS TRẦN THỊ THÚY LÂM
HÀ NỘI, 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tác giả luận văn “Giải quyết tranh chấp lao động cá nhân tại Toà án và
thực tiễn thi hành tại Toà án nhân dân Thành phố Hà Nội” xin cam đoan:
- Đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tác giả.
- Luận văn được thực hiện độc lập dưới sự hướng dẫn của PGS. TS. Trần
Thị Thuý Lâm.
- Những thông tin, số liệu, bản án được trích dẫn trong luận văn đầy đủ,
trung thực, có nguồn gốc rõ ràng.
- Các kết luận khoa học trong luận văn chưa từng được công bố trong các
luận văn khác.
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Thanh Loan
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1
Chương 1:MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TRANH CHẤP LAO ĐỘNG CÁ
NHÂN VÀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG CÁ NHÂN TẠI TÒA ÁN
NHÂN DÂN ................................................................................................................... 5
1.1. Tranh chấp lao động cá nhân và sự cần thiết phải giải quyết tranh chấp lao động cá
nhân tại tòa án nhân dân ................................................................................................. 5
1.2. Giải quyết tranh chấp lao động cá nhân tại Toà án nhân dân ................................ 13
1.3. Nội dung điều chỉnh pháp luật về giải quyết tranh chấp lao động tại Toà án nhân
dân ................................................................................................................................ 16
Chương 2: THỰC TRẠNG CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO ĐỘNG CÁ NHÂN TẠI TÒA ÁN TỪ THỰC
TIỄN XÉT XỬ CỦA TAND THÀNH PHỐ HÀ NỘI.........................................................20
2.1. Nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động cá nhân tại Tòa án nhân dân .................. 20
2.2. Thẩm quyền của Tòa án nhân dân trong việc giải quyết tranh chấp lao động cá
nhân .............................................................................................................................. 25
2.3. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân tại Toà án
nhân dân ........................................................................................................................ 32
2.4. Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân tại Tòa án nhân dân ..... 35
Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ
THI HÀNH CÁC QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LAO
ĐỘNG CÁ NHÂN QUA THỰC TIỄN XÉT XỬ CỦA TAND THÀNH PHỐ HÀ NỘI57
3.1.Thực tiễn giải quyết tranh chấp lao động tại Toà án nhân dân Thành phố Hà Nội ......... 57
3.2. Một số kiến nghị .................................................................................................... 67
KẾT LUẬN ................................................................................................................. 74
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 75
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
NLĐ
NSDLĐ
TCLĐ
BLLĐ
BLTTDS
Người lao động
Người sử dụng lao động
Tranh chấp lao động
Bộ luật Lao động
Bộ luật Tố tụng dân sự
TAND
Toà án nhân dân
HĐLĐ
Hợp đồng lao động
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong cơ chế thị trường sức lao động được coi là hàng hóa đặc biệt quan trọng,
và vị thế yếu trong quan hệ lao động thường thuộc về phía người lao động (NLĐ).
Chính vì vậy, để ngăn ngừa tình trạng lạm dụng quá mức từ phía người sử dụng lao
động (NSDLĐ), Luật lao động đã có những quy định để đảm bảo quyền và lợi ích của
NLĐ và tập thể lao động, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích của NSDLĐ. Một trong
các quy định đó là các chế định về việc giải quyết tranh chấp lao động (TCLĐ) tại Tòa
án, mà chủ yếu là TCLĐ cá nhân. Giải quyết TCLĐ tại Tòa án là nội dung cơ bản của
pháp luật lao động, vì vậy Nhà nước Việt Nam đã nhiều lần sửa đổi, bổ sung cho phù
hợp với tình hình thực tiễn. Năm 2012 Bộ luật Lao động (BLLĐ) được sửa đổi, bổ
sung và thay thế cho BLLĐ năm 1994 (sửa đổi, bổ sung qua các năm 2002, 2006,
2007) và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 05 năm 2013). Năm 2004 Bộ luật Tố
tụng dân sự (BLTTDS) được Quốc hội thông qua đã thay thế cho Pháp lệnh thủ tục
giải quyết các vụ án lao động đã đưa ra một diện mạo mới đối với thủ tục giải quyết
các TCLĐ, đến năm 2010 BLTTDS được sửa đổi, bổ sung. Đặc biệt ngày 25/11/2015,
BLTTDS ra đời (có hiệu lực từ 01/7/2016) với những thay đổi toàn diện trong quy
định sẽ ảnh hưởng đến công tác giải quyết TCLĐ cá nhân. Như vậy với sự phát triển,
hoàn thiện của hệ thống pháp luật lao động việc giải quyết TCLĐ tại Tòa án đã có
nhiều thay đổi. Bên cạnh đó, tình hình thực tiễn giải quyết TCLĐ cá nhân tại Tòa án
nhân dân (TAND) Thành phố Hà Nội trong thời gian gần đây cho thấy tỷ lệ các vụ án
của tòa án cấp sơ thẩm phải sửa vẫn còn tồn tại cao, một số vụ án phải kéo dài, quyền
và lợi ích hợp pháp của các bên không được khôi phục kịp thời. Những hạn chế đó đã
gây những tác động tiêu cực đến quan hệ lao động đặc biệt là trong cơ chế thị trường
hiện nay, hạn chế quá trình phát triển của nền kinh tế thủ đô nói riêng cũng như trong
khu vực nói chung. Trong quá trình sửa đổi, bổ sung toàn diện BLTTDS hiện nay còn
nhiều vấn đề cần hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả giải quyết TCLĐ cá nhân tại
TAND. Do vậy, với việc lựa chọn nghiên cứu vấn đề: “Giải quyết tranh chấp lao
động cá nhân tại Toà án và thực tiễn thi hành tại Toà án nhân dân Thành phố Hà
Nội” luận văn hy vọng sẽ đóng góp được một phần vào việc nghiên cứu và hoàn thiện