Giáo án địa lý 12 - Bài 9: thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa
I. Mục tiêu: Sau bài học, giáo viên giúp học sinh hiểu:
1. Kiến thức:
- Hiểu và trình bày được các đặc điểm cơ bản của khí hậu nhiệt
đới ẩm gió mùa.
- Phân tích được nguyên nhân hình thành nên đặc điểm nhiệt đới
ẩm gió mùa.
2. Kĩ năng:
- Biết phân tích biểu đồ khí hậu.
- Biết phân tích mối liên hệ giữa các nhân tố hình thành và phân
hóa khí hậu.
- Có kĩ năng liên hệ thực tế để thấy các mặt thuận lợi và trở ngại
của khí hậu đối với sản xuất của nước ta.
II. phương tiện dạy học:
- Bản đồ khí hậu Việt Nam.
- Bản đồ hình thể Việt Nam.
- Sơ đồ gió mùa đông và gió mùa hạ (trong bài học phóng to).
- Atlat địa lí Việt Nam.
III. Hoạt động dạy và học:
A. ổn định tổ chức:
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
....................
B. Kiểm tra miệng:
Câu 1: Hãy nêu ảnh hưởng của biển Đông đến khí hậu, địa hình
và các hệ sinh thái vùng ven biển nước ta?
Câu 2: Hãy nêu các nguồn tài nguyên thiên nhiên và thiên tai ở
vùng biển nước ta?
Khởi động: GV: Tác động của gió mùa và sự phân hóa theo độ
cao là nét độc đáo của khí hậu nước ta. Khí hậu nhiệt đới ẩm gió
mùa đã chi phối các thành phần tự nhiên khác tạo nên đặc điểm
chung nổi bật của tự nhiên nước ta, đó là thiên nhiên nhiệt đới ẩm
gió mùa. Trong bài 9, chúng ta chỉ tìm hiểu về đặc điểm nhiệt đới
ẩm gió mùa của khí hậu.
Hoạt động của giáo viên và học
sinh
Nội dung chính
Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất
nhiệt đới.
Hình thức: Cặp.
? Đọc SGK, bảng số liệu, kết hợp
với quan sát bản đồ khí hậu, hãy
nhận xét tính chất nhiệt đới của khí
hậu nước ta theo dàn ý:
- Tổng bức xạ....... cân bằng bức
xạ............
- Nhiệt độ trung bình
năm...........................
- Tổng số giớ
nắng.................................
? Giải thích vì sao nước ta có nền
nhiệt độ
cao:............................................
? Em hãy giải thích vì sao Đà Lạt có
nhiệt độ thấp hơn 200C ? (Đà Lạt
thuộc cao nguyên Lâm Viên, sự
phân hóa nhiệt độ theo độ cao làm
nhiệt độ trung bình của Đà Lạt
1) Khí hậu nhiệt đới gió
mùa ẩm:
a) Tính chất nhiệt đới:
- Tổng bức xạ lớn, cán cân
bức xạ cao quanh năm.
- Nhiệt độ trung bình năm
trên 200C.
- Tổng số giờ nắng từ 1400 -
3000 giờ.
chỉ đạt 18,30C).
Chuyển ý: Một trong những nguyên
nhân quan trọng làm nhiệt độ nước
ta có sự khác biệt giữa miền Bắc và
miền Nam là do sự tác động của gió
mùa.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về gió mậu
dịch:
? Hãy cho biết nước ta nằm trong
vành đai gió nào? Gió thổi từ đâu
tới đâu, hướng gió thổi ở nước ta?
Một HS trả lời (Gió mậu dịch thổi
từ cao áp cận chí tuyến về Xích
Đạo)
GV: Sự chênh lệch nhiệt độ của
lục địa á - Âu rộng lớn với đại
dương Thái Bình Dương và ấn Độ
Dương đã hình thành nên các
trung tâm khí áp thay đổi theo
mùa, lấn át ảnh hưởng của gió
mậu dịch, hình thành chế độ gió
mùa đặc biệt của nước ta.
b) Gió mùa:
(Xem thông tin phản hồi
phần phụ lục).
Hoạt động 3: Tìm hiểu về nguyên
nhân hình thành gió mùa:
Hình thức: Cả lớp.
? Nhận xét và giải thích nguyên
nhân hình thành các trung tâm áp
cao và áp thấp vào mùa đông ?
( Vào mùa đông lục địa á - Âu
lạnh, xuất hiện cao áp xi bia. Đại
dương Thái Bình Dương và ấn Độ
Dương nóng hơn hình thành áp
thấp Alêut và áp thấp ấn Độ
Dương. Mặt khác, lúc này là mùa
hạ của bán cầu Nam nên áp thấp
cận chí tuyến Nam hoạt động
mạnh hút gió từ cao áp xibia về.
Để ý trên bản đồ đẳng áp chúng ta
thấy có sự giao tranh giữa áp cao
Xibia và áp cao cận chí tuyến Bắc
(nơi sinh ra gió mậu dịch) mà ưu
thế thuộc về áp cao Xibia, tạo nên
một mùa đông lạnh ở miền Bắc
nước ta.