ị
12/14/11
1
SVTH: Nguy n Th Hu ệ ễ GVHD: TS. Lê Phan Qu cố
Ễ
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M Ấ S C TH
Ắ
Ể
1. Hình thái nhi m s c th : ể ễ ắ
a. Khái ni m:ệ
NST là c u trúc mang gen, b t màu b i thu c ấ ắ ở ố
nhu m ki m tính, ch quan sát đ c d i ề ộ ỉ ượ ướ
12/14/11
2
kính hi n vi. ể
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M S C TH
Ấ
Ắ
Ễ
Ể
ễ
ắ
1. Hình thái nhi m s c th : ể b. Đ c đi m:
ể
ặ
12/14/11
3
Ễ
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M Ấ S C TH
Ắ
Ể
1. Hình thái nhi m s c th : ể ễ ắ
c. C u t o – ch c năng: ấ ạ ứ
Quan sát hình cho bi t c u t o c a m t ế ấ ạ ủ ộ
NST g m nh ng b ph n nào? Ch c năng ữ ứ ậ ộ ồ
12/14/11
4
c a t ng b ph n đó là gì? ủ ừ ậ ộ
Ễ
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M Ấ S C TH
Ắ
Ể
12/14/11
5
1. Hình thái nhi m s c th : ể ễ ắ
Ễ
Ắ
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M Ấ S C TH Ể 1. Hình thái nhi m s c th : ể ắ ễ c. C u t o – ch c năng: ứ • M i NST có 3 b ph n ch y u ủ ế ậ
12/14/11
6
ấ ạ ỗ ộ
Ễ
Ể
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M Ấ S C TH Ắ 1. Hình thái nhi m s c th : ể ắ ễ • d. Phân lo i:ạ NST th NST gi
i tính
ngườ ớ
12/14/11
7
Ễ
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M Ấ S C TH
Ắ
Ể
2. C u trúc siêu hi n ể ấ
vi c a nhi m s c ủ ễ ắ
th :ể
a. Sinh v t nhân th c: ự ậ
• Thành ph n : ADN ầ
12/14/11
8
và prôtêin histôn
Ễ
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M Ấ S C TH
Ắ
Ể
ấ
ể ắ
ủ
ễ
2. C u trúc siêu hi n vi c a nhi m s c th :ể
ả
(m c ứ
ễ
ắ
a. Sinh v t nhân th c: ự ậ các m c c u trúc: ứ ấ • S i c b n ơ ợ xo n 1) ắ ợ ứ
• S i ch t nhi m s c ấ ắ • Crômatit (m c xo n
(m c xo n 2) ứ
ắ
12/14/11
9
3)
Ễ
I. HÌNH THÁI VÀ C U TRÚC NHI M Ấ S C TH
Ắ
Ể
ấ
ể ắ ủ ễ
2. C u trúc siêu hi n vi c a nhi m s c th :ể
C u trúc siêu hi n vi c a nhi m ể
ủ
ấ
ạ
s c th ắ
ể ở
sinh v t nhân s ậ
ễ ơ
t
12/14/11
10
b. Sinh v t nhân s : ơ ậ • M i t bào ch a 1 ứ ế ỗ phân t ADN m ch ử kép có d ng vòng và ạ ch a có c u trúc NST ấ ư bào nhân nh ư ở ế th c.ự
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ễ Ế Ể
1. Khái ni m đ t bi n c u trúc nhi m s c ộ ễ ế ệ ấ ắ
th :ể
• Là nh ng bi n đ i trong c u trúc c a NST, ữ ủ ế ấ ổ
có th làm thay đ i hình d ng và c u trúc ể ạ ấ ổ
12/14/11
11
NST.
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ắ Ấ Ễ Ế Ể
2. Các d ng đ t bi n: ộ ế ạ
a. Đ t bi n m t đo n: ế ấ ạ ộ
Khái ni m:ệ
M t đi m t đo n nào đó c a NST, làm gi m ủ ấ ạ ả ộ
12/14/11
12
ng gen trên đó. s l ố ượ
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ế Ễ Ể
2. Các d ng đ t bi n: ộ ế ạ
A B C D E F G
ẽ ủ
12/14/11
13
V hình c a NST trên sau khi b đ t ị ộ bi n m t đo n. ạ ấ ế
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ắ Ấ Ễ Ế Ể
2. Các d ng đ t bi n:
ộ
ế
ạ
a. Đ t bi n m t đo n:
ế
ạ
ấ
ộ
H u qu : ả ậ
Th
ng gây ch t, m t đo n
ườ
ế
ạ
ấ
nh không nh h
ng.
ả
ỏ
ưở
Ví d :ụ
M t m t ph n vai ng n NST 5
ấ
ầ
ắ
ộ
gây h i ch ng ti ng mèo kêu.
ứ
ế
ộ
12/14/11
14
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ế Ễ Ể
2. Các d ng đ t bi n: a. Đ t bi n m t đo n: ộ ấ ế ạ ạ ế ộ
ạ
12/14/11
15
Xem đo n phim sau v ề c ch m t đo n NST ơ ế ấ ạ
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ắ Ấ Ễ Ế Ể
2. Các d ng đ t bi n: ộ ế ạ
b. Đ t bi n l p đo n: ế ặ ạ ộ
Khái ni m:ệ
M t đo n NST b l p l i 1 l n hay nhi u ị ặ ạ ạ ộ ề ầ
12/14/11
16
ng gen trên đó. l n làm tăng s l ầ ố ượ
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ế Ễ Ể
2. Các d ng đ t bi n: ộ ế ạ
A B C D E F G
ẽ ủ
12/14/11
17
V hình c a NST trên sau khi b đ t ị ộ bi n l p đo n. ạ ế ặ
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ễ Ế Ể
ộ
2. Các d ng đ t bi n: ế ạ b. Đ t bi n l p đo n: ạ ế ặ ộ H u qu : ả ậ
ng đ bi u hi n c a ặ ả ườ ệ ủ ộ ể
Làm tăng ho c gi m c tính tr ng.ạ
ru i gi m gây hi n t ng m t ạ ở ồ ệ ượ ấ ắ
12/14/11
18
Ví d : ụ L p đo n ặ i, m t d t. l ắ ẹ ồ
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ắ Ấ Ế Ễ Ể
2. Các d ng đ t bi n: ộ ế ạ
c. Đ t bi n đ o đo n: ế ả ạ ộ
Khái ni m:ệ
0
c 180 M t đo n NST b đ t ra r i quay ng ị ứ ạ ồ ộ ượ
12/14/11
19
làm thay đ i trình t gen trên đó. ổ ự
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ắ Ấ Ế Ễ Ể
2. Các d ng đ t bi n: ộ ế ạ
A B C D E F G
ẽ ủ
12/14/11
20
V hình c a NST trên sau khi b đ t ị ộ bi n đ o đo n. ạ ả ế
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ế Ễ Ể
ộ
ả
ế ạ
ng ho c không nh h
ng đ n
ưở
ặ
ả
ưở
ế
ấ
ấ
ạ
ru i gi m th y có 12 d ng đ o đo n liên ạ ả t đ khác nhau ệ ộ ứ
2. Các d ng đ t bi n: ạ c. Đ t bi n đ o đo n: ế ộ H u qu : ả ậ Có th nh h ể ả s c s ng. ứ ố Ví d : ụ Ở ồ quan đ n kh năng thích ng nhi ế c a môi tr ủ
ả ng. ườ
12/14/11
21
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ế Ễ Ể
ộ
2. Các d ng đ t bi n: c. Đ t bi n đ o đo n: ế ạ ạ ế ả ộ
ạ
12/14/11
22
Xem đo n phim sau v ề c ch đ o đo n NST ơ ế ả ạ
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ễ Ế Ể
2. Các d ng đ t bi n: ộ ế ạ
d. Đ t bi n chuy n đo n: ể ế ạ ộ
Khái ni m:ệ
Là s trao đ i đo n gi a các NST không ữ ự ạ ổ
t ng đ ng, m t s gen trong nhóm liên k t ươ ộ ố ế ồ
12/14/11
23
này chuy n sang nhóm liên k t khác. ế ể
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ế Ễ Ể
2. Các d ng đ t bi n: ộ ế ạ
A B C D E F G
M N O P Q R S
ủ
ế
ữ
12/14/11
24
V hình c a 2 NST trên ẽ sau khi b đ t bi n ị ộ chuy n đo n gi a các ạ ể ng đ ng. NST không t ồ ươ
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ế Ễ Ể
ế ộ
ể
2. Các d ng đ t bi n: ạ d. Đ t bi n chuy n đo n: ạ ộ ế H u qu : ả ậ • Chuy n đo n l n th ể ặ ấ
ả ạ ớ ả ấ
ố ượ
ế
12/14/11
25
• Chuy n đo n nh không nh h ng gì. ng gây ch t ho c m t ế ườ kh năng sinh s n. đôi khi có s h p nh t các ự ợ ng NST c a loài, là c NST làm gi m s l ơ ủ ch quan tr ng hình thành loài m i ớ ưở ỏ ả ọ ạ ể ả
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ế Ễ Ể
ế
ộ
ể
i, đ t bi n
ế
ữ
ườ
ư
2. Các d ng đ t bi n: ạ d. Đ t bi n chuy n đo n: ạ ế ộ Ví d : ụ ng ộ Ở ườ chuy n đo n không cân ạ ể gi a NST 22 và 9 t o ạ nên NST 22 ng n h n ơ ắ bình th ng gây nên b nh ung th máu ác ệ tính.
12/14/11
26
II. Đ T BI N C U TRÚC NHI M S C TH Ộ Ấ Ắ Ễ Ế Ể
ộ ế
2. Các d ng đ t bi n: d. Đ t bi n chuy n đo n: ạ ạ ế ể ộ
ạ
12/14/11
27
Xem đo n phim sau v ề ạ c ch chuy n đo n ể ơ ế NST
C ng c
ủ
ố
Câu 1: Đ n v c u t o c b n c a NST là: ị ấ ạ ơ ả ủ ơ
A.Nuclêôtit
B.Ribônuclêôtit
C.Axit amin
12/14/11
28
D.Nuclêôxôm
C ng c
ủ
ố
Câu 2: Đ t bi n c u trúc nhi m s c th có nh ng
ữ
ể
ễ
ế
ấ
ắ
ộ
d ng sau: ạ
A. M t, thêm, thay th m t c p nu.
ế ộ ặ
ấ
B. M t đo n, l p đo n, thay th đo n.
ế
ạ
ạ
ặ
ạ
ấ
C. M t đo n, l p đo n, đ o đo n, chuy n đo n.
ể
ạ
ặ
ạ
ạ
ạ
ả
ấ
D. M t đo n, l p đo n, thay th đo n, thêm đo n.
ế
ạ
ạ
ạ
ặ
ạ
ấ
12/14/11
29
C ng c
ủ
ố
Câu 3: Đ t bi n chuy n đo n nhi m s c th là ki u đ t bi n
ế
ễ
ể
ể
ể
ế
ắ
ạ
ộ
ộ
trong đó có x y ra c ch nào?
ơ ế
ả
A. Có trao đ i đo n gi a các nhi m s c th không t
ữ
ể
ễ
ạ
ắ
ổ
ươ
ồ . ng đ ng
B. Có trao đ i đo n t
ng ng gi a 2 nhi m s c th t
ng
ạ ươ
ổ
ể ươ
ữ
ứ
ễ
ắ
đ ng.ồ
C. Có trao đ i chéo không cân gi a 2 nhi m s c th t
ể ươ
ữ
ễ
ắ
ổ
ng đ ng. ồ
D. Có đ o ng
c 180
0 c a 1 đo n nhi m s c th không mang
ả
ượ
ủ
ễ
ể
ắ
ạ
30
12/14/11
tâm đ ng.ộ
C ng c
ủ
ố
Câu 4: Nguyên nhân nào sau đây d n đ n phát sinh đ t
ế
ẫ
ộ
bi n c u trúc nhi m s c th ? ể
ế ấ
ễ
ắ
A.Do tác nhân lí, hóa, sinh, làm đ t gãy nhi m s c th ể
ứ
ễ
ắ
hay do trao đ i chéo không đ u.
ề
ổ
B.Do các ch t hóa h c tác đ ng đ n h gen.
ế ệ
ấ
ọ
ộ
C.Do ng u nhiên đ t gãy, r i r ng t ng đo n nhi m s c ơ ụ
ứ
ừ
ễ
ẫ
ạ
ắ
th .ể
D.Do các ch t phóng x . ạ ấ
12/14/11
31
C ng c
ủ
ố
Câu 5: Đ t bi n nào đ
c ng d ng đ chuy n
ế
ộ
ượ ứ
ụ
ể
ể
gen t
ừ
nhi m s c th này sang nhi m s c th ể
ễ
ễ
ể
ắ
ắ
khác?
A.Đ t bi n l p đo n nhi m s c th . ể ạ
ế ặ
ễ
ắ
ộ
B.Đ t bi n đ o đo n nhi m s c th . ể ạ
ễ
ế
ả
ắ
ộ
C.Đ t bi n m t đo n nhi m s c th . ể ạ
ễ
ế
ấ
ắ
ộ
D.Đ t bi n chuy n đo n nhi m s c th . ể
ể
ế
ễ
ạ
ắ
ộ
12/14/11
32
