GIAO NH N V N CHUY N B NG CONTAINER
I. Container
1. Khái ni m container
Tháng 6 năm 1964, U ban k thu t c a t ch c ISO (International Standarzing
Organization) đã đ a ra đ nh nghĩa t ng quát v container. Cho đ n nay, các n c trênư ế ướ
th gi i đ u áp d ng đ nh nghĩa này c a ISO.ế
Theo ISO - Container là m t d ng c v n t i có các đ c đi m:
+ Có hình dáng c đ nh, b n ch c, đ đ c s d ng nhi u l n. ượ
+ Có c u t o đ c bi t đ thu n ti n cho vi c chuyên ch b ng m t ho c nhi u
ph ng ti n v n t i, hàng hóa không ph i x p d c ng d c đ ng.ươ ế ườ
+ Có thi t b riêng đ thu n ti n cho vi c x p d thay đ i t công c v n t iế ế
này sang công c v n t i khác.
+ Có c u t o đ c bi t đ thu n ti n cho vi c x p hàng vào và d hàng ra. ế
+ Có dung tích không ít h n 1mơ3 .
2. Tiêu chu n hóa container
Đ ph ng th c chuyên ch container đ c phát tri n và áp d ng r ng rãi đòi h i ươ ượ
ti n hành nhi u tiêu chu n hoá b n thân container. N i dung tiêu chu n hóa containerế
g m có:
- Hình th c bên ngoài.
- Tr ng l ng container. ượ
- K t c u móc, c a, khoá container......ế
Hi n t i nhi u t ch c th gi i nghiên c u tiêu chu n hóa container, song t ch c ế
ISO v n đóng vai trò quan tr ng nh t. Năm 1967, tai Moscow, đ i di n t ch c tiêu chu n
hóa c a 16 n c là h i viên ISO đã ch p nh n tiêu chu n hoá container c a y ban k ướ
thu t thu c ISO.
Sau đây là tham s k thu t c a 7 lo i container thu c xêri1 theo tiêu chu n c a
ISO:
Ký hi uChi u r ng Chi u r ng Chi u dài
Tr ng
l ng t iượ
đa
(Tàu)
Tr ng
l ng t nhượ
(Tàu)
foot mm foot mm foot mm
1.A 8.0 2435 8.0 2435 40.0 12.190 30 27,0
1A.
A
8.0 2435 8.0 2435 40.0 12.190 30 27,0
1.B 8.0 2435 8.0 2435 29,1 9.125 25 23,0
1.C 8.0 2435 8.0 2435 19,1 6.055 20 18,0
1.D 8.0 2435 8.0 2435 9,9 2.990 10 8,7
1.E 8.0 2435 8.0 2435 6,5 1.965 7 6,1
1.F 8.0 2435 8.0 2435 4,9 1.460 5 4,0
Theo quy c, container lo i 1C có chi u dài 19,1 feet, tr ng l ng t i đa là 20ướ ượ
t n, dung tích ch a hàng 30,5 m 3 đ c l y làm đ n v chu n đ quy đ i cho t t c cácượ ơ
lo i container khác. Lo i container này ký hi u là TEU (Tweenty feet Equivalent Unit).
3 - Phân lo i container
Th c t container đ c phân thành nhi u lo i d a trên các tiêu chu n khác nhau, ế ượ
c th :
+ Phân lo i theo kích th c ướ .
- Container lo i nh : Tr ng l ng d i 5 t n và dung tích d i 3m ượ ướ ướ 3
- Container lo i trung bình: Tr ng l ng 5 - 8 t n và dung tích nh h n 10m ượ ơ 3 .
- Container lo i l n: Tr ng l ng h n 10 t n và dung tích h n 10m ượ ơ ơ 3.
+ Phân lo i theo v t li u đóng container
Container đ c đóng b ng lo i v t li u nào thì g i tên v t li u đó cho container:ượ
container thép, container nhôm, container g dán, container nh a t ng h p .....
+ Phân lo i theo c u trúc container.
- Container kín (Closed Container)
- Container m (Open Container)
- Container khung (France Container)
- Container g p (Tilt Container)
- Container ph ng (Flat Container)
- Container có bánh lăn (Rolling Container)
+ Phân lo i theo công d ng c a container
Theo CODE R688 - 21968 c a ISO, pn lo i theo m c đích s d ng, container đ c ư
chia thành 5 nhóm ch y u sau: ế
Nm 1: Container ch hàng ch hóa.
Nm y bao g m các container kín có c a m t đ u, container n c a m t
đ u và c bên, có c a tn c, m c nh, m tn nóc - m bên c nh, m tn nóc - m bên
c nh - m đ u; nh ng container có hai n a (half-heigh container), nh ng container có l tng
h i.....ơ
Nm 2: Container ch hàng r i (Dry Bulk/Bulker freight container)
Là lo i container dùng đ ch ng r i (ví d nh thóc h t, xà phòng b t, các lo i h t ư
nh ....). Đôi khi lo i container y th đ c s d ng đ chun ch hàng a có mi ng tn ượ
mái đ x p ng và có c a container đ d ng ra. Ti n l i c a ki u container này là ti t ki m ế ế
s c lao đ ng khi x p ng vào d hàng ra, nh ng cũng có đi m b t l i tr ng l ng v ế ư ư
n ng, s c a n p có th gây khó khăn trong vi c gi an toàn và kín n c cho container vì ư
n u n p nh i ng vào nh q thì s y khó khăn trong vi c x p ng có th t .ế ế
Nm 3: Container b o ôn/ng/l nh (Thermal insulated/Heated/Refrigerated/Reefer
container)
Lo i container này s n, sàn mái và c a p ch t cách nhi t đ h n ch s di ư ế
chuy n nhi t đ gi a n trong bên ngoài container, nhi u container lo i y có thi t b làm ế
l nh ho c m ng đ c đ t m t đ u hay bên thành c a container hay vi c m l nh d a o ư
nh ng chi c máy k p đ c g n phía tr c container ho c b i h th ng làm l nh tr c ti p c a ế ư ư ế
tàu hay bãi container. Nhi u container l i d a o s m l nh h n h p (kh ng ch nhi t đ ). ế
Đây là lo i container ng đ ch a ng mau h ng (ng rau qu ....) và c lo i container
hàng a b nh h ng do s thay đ i nhi t đ . Tuy nhn, vì ch có l p ch đi n và n u có th ư ế
tăng thêm đ ng th i l p ch đi n máy làm l nh này cũng gi m dung tích ch a hàng c a
container, s b o qu n máy c ng yêu c u đòi h i cao h n n u c thi t b máy đ c đ t ơ ế ế ư
trong container.
Nm 4: Container tng ch a (Tank container)
Dùng đ ch hàng hóa nguy hi m và hàng đóng r i (th c ph m l ng nh d u ăn, hóa ư
ch t, ch h ch t.....)
Nh ng tng ch a b ng tp đ c ch t o phù h p v i ch th c c a ISO dung tích ư ế ư
là 20ft hình ng nh m t khung s t hình ch nh t ch a kho ng 400 galonư (15410 lít) tutheo
yêu c u lo i container này có th đ c l p thêm thi t b làm l nh hay nóng, đây là lo i container ượ ế
đ c ch t o cho nh ng hàng hóa đ c bi t, có u đi m s c lao đ ng u c u đ đ đ yư ế ư
và t h t (r ng) nh nh t th đ c s d ng nh là kho ch a t m th i. Tuy nhn, nóế ư ư
cũng nh ng khuy t t t, ch ng h n: ế
- G thành ban đ u cao.
- G tnh b o d ng cao. ư
- Các hàng hóa khi cho vào đòi h i ph i làm s ch tng ch a(m i l n cho ng vào
m t l n m s ch thùng ch a)
- K kn cho v n chuy n n ng b r i nhi u (hao phí do bay h i, rò r ....) ơ ơ
- Tr ng l ng v cao. ư
Nm 5: Các container đ c bi t ( Special container), container ch súc v t s ng (Cattle
Container).
Nh ng container c a ISO đ c l p đ t c đ nh nh ng ngăn chu ng cho súc v t s ng ượ
và th ho c không th chuy n đ i thành container phù h p cho m c đích chuyên ch hàng
hóa bách hóa. Lo i container y ng đ chuyên ch súc v t s ng do v y nh c đi m cnh ượ
c a là v n đ m s ch gi a các lo i hàng a. Trong nhi u qu c gia đó chính v n đ
ki m d ch khi các container r ng dùng đ ch súc v t s ng quay tr l i ng đ ti p t c b c ế
hàng.
II - Nghiêp v chuyên ch hàng hóa xu t nh p kh u b ng container
Chuyên ch hàng hóa XNK b ng container đang tr nên ph bi n trong v n t i ế
qu c t . Quy trình k thu t c a vi c g i hàng b ng container đòi h i nghiêm ng t t khi ế
đóng hàng, g i hàng đ n khi d hàng và giao cho ng i nh n hàng. ế ườ
1 . K thu t đóng hàng vào container
Theo t p quán qu c t , v n chuy n hàng hóa b ng container, ng i g i hàng ế ườ
ph i ch u trách nhi m đóng hàng vào container cùng v i vi c niêm phong, k p chì
container, ng i g i hàng ph i ch u t t c chi phí đó cũng nh các chi phí có liên quan, trườ ư
tr ng h p hàng hóa g i không đóng đ nguyên container mà l i g i theo ph ng th cườ ươ
hàng l . Chính vì v y, khi nh n container c a ng i g i, ng i chuyên ch không th n m ườ ườ
đ c c th v tình hình hàng hóa x p bên trong container mà ch d a vào l i khai c aượ ế
ch hàng. B i v y, h s không ch u trách nhi m v h u qu c a vi c đóng x p hàng b t ế
h p lý, không đúng k thu t d n t i vi c gây t n th t cho hàng hóa, công c v n t i. Tình
hình đ c đi m hàng hoá c n chuyên ch
+ Tình hình và đ c đi m c a lo i ki u container s dùng đ chuyên ch .
- K thu t x p, chèn lót hàng hóa trong container. ế
1.1- Ð c đi m c a hàng hóa chuyên ch
Không ph i hàng hóa nào cũng phù h p v i ph ng th c chuyên ch b ng ươ
container, cho nên vi c xác đ nh ngu n hàng phù h p v i chuyên ch b ng container có ý
nghĩa quan tr ng trong kinh doanh.
Ð ng trên góc đ v n chuy n container, hàng hóa chuyên ch đ c chia làm 4 nhóm: ượ
+ Nhóm 1: Các lo i hàng hoàn toàn phù h p v i chuyên ch b ng container.
Bao g m: hàng bách hóa, th c ph m đóng h p, d c li u y t , s n ph m da, nh a hay ượ ế
cao su, d ng c gia đình, t s i, v i vóc, s n ph m kim lo i, đ ch i, đ g ... ơ ơ
Nh ng m t hàng đ c ch b ng nh ng container t ng h p thông th ng, container thông ượ ườ
gió ho c container b o ôn....tuỳ theo yêu c u c th c a đ c tính hàng hóa.
+ Nhóm 2: Các lo i hàng phù h p v i đi u ki n chuyên ch b ng container
Bao g m: Than, qu ng, cao lanh... t c là nh ng m t hàng có giá tr th p và s
l ng buôn bán l n. Nh ng m t hàng này v tính ch t t nhiên cũng nh k thu t hoànượ ư
toàn phù h p v i vi c chuyên ch b ng container nh ng v m t hi u qu kinh t l i không ư ế
phù h p (t l gi a c c và giá tr c a hàng hóa.) ướ
+ Nhóm 3: Các lo i hàng này có tính ch t lý, hóa đ c bi t nh : hàng d h ng, ư
hàng đông l nh, súc v t s ng, hàng siêu n ng, hàng nguy hi m đ c h i....Nh ng m t
hàng này ph i đóng b ng container chuyên d ng nh : container b o ôn, container thông ư
gió, container ph ng, container ch súc v t....
+ Nhóm 4: Các lo i hàng phù h p v i v n chuyên ch b ng container nh : s t ư
h p, ph th i, s t cu n, hàng siêu tr ng, siêu tr ng, ôtô t i h ng n ng, các ch t phóng ế ư
x ...
1.2 - Xác d nh và ki m tra các lo i, ki u container khi s d ng.
Vi c ki m tra c n đ c ti n hành ngay lúc ng i đi u hành chuyên ch giao ượ ế ườ
container. Khi phát hi n container không đ t các tiêu chu n k thu t quy đ nh ph i thông
báo ngay cho ng i đi u hành chuyên ch , tuy t đ i không ch p nh n, ho c yêu c uườ
hoàn ch nh hay thay đ i container khác. N u ki m tra thi u chu đáo, ti p nh n container ế ế ế
không đ t yêu c u k thu t, trong quá trình chuyên ch có t n th t x y ra do khi m ế
khuy t c a container, ng i g i hàng ph i t gánh ch u m i h u qu phát sinh.ế ườ
N i dung ki m tra bao g m: