UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH KON TUM
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CỘNG ĐỒNG
GIÁO TRÌNH
MÔN HỌC: KHỞI NGHIỆP XÃ HỘI
MÃ MÔN HỌC: 61153009
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
(Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-CĐCĐ ngày tháng năm 2021
của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Cộng đồng Kon Tum)
Kon Tum, năm 2021
i
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Giáo trình “ Khởi nghiệp xã hội” được biên soạn dựa trên Chương trình đào
tạo ngành, nghề Công tác xã hội, trình độ cao đẳng. Mục đích của giáo trình để
làm tài liệu gaingr dạy chính thức cho nhà giáo, làm tài liệu học tập chính thức
cho sinh viên và lưu hành nội bộ.
Giáo trình “ Khởi nghiệp xã hội” do tác giả biên soạn có tham khảo các tài
liệu chuyên ngành liên quan như: Giáo trình khởi tạo doanh nghiệp cảu nhóm tác
giả Lê Văn Cẩm Thoa, Nguyễn Cao Thăng; giáo trình khởi sự kinh doanh của
nhóm tác giả Nguyễn Ngọc Huyền, Ngô Thị Ngọc Nga; giáo trình quản trị học
đại cương của tác giả Trương Quang Huy. Ngoài ra tác giả tham khảo thêm nhiều
nguồn tài liệu liên quan khác để hoàn thiện giáo trình này nên các nguồn thông
tin có thể được phép đăng nguyên bản hoặc trích dẫn theo đúng mục đích về đào
tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
ii
LỜI GIỚI THIỆU
Khởi nghiệp tại Việt Nam đứng trước nhiều cơ hội phát triển nhưng cũng
đối diện với các thách thức, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế đang
diễn ra mạnh mẽ. Để khởi nghiệp thành công đòi hỏi nhiều yếu tố, quan trọng
nhất là người khởi nghiệp cần được đào tạo, tư vấn và hỗ trợ kiến thức chuyên
môn trước khi tiến hành các hoạt động khởi nghiệp.
Nhằm đáp ứng được yêu cầu trọng tâm của thời đại, giáo trình “Khởi
nghiệp xã hội” được biên soạn trên cơ sở tham khảo các tài liệu trong nước, cung
cấp cho người học những kiến thức cơ bản về khởi tạo doanh nghiệ xã hội, hình
thành, đánh giá và lựa chọn ý tưởng kinh doanh, lập kế hoạch khởi nghiệp kinh
doanh của doanh nghiệp xã hội và tổ chức thực hiện khởi nghiệp kinh doanh
doanh nghiệp xã hội. Từ đó người học có khả năng vận dụng vào các vấn đề thực
tiễn một cách tích cực nhất, nhìn thấy trong các khó khăn những cơ hội mang tính
thách thức để sinh viên có thể tạo lập sự nghiệp của mình, dù là đi làm thuê hay
khởi tạo doanh nghiệp xã hội riêng cho bản thân.
Dù đã hết sức cố gắng nhưng chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót, bất
cập.
Tác giả mong nhận được ý kiến đóng góp từ người đọc để từng bước hoàn
thiện giáo trình này. Xin chân thành cảm ơn!
Kon Tum, ngày 24 tháng 12 năm 2021
Người biên soạn
Phạm Nguyễn
iii
MỤC LỤC
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN ................................................................................... i
LỜI GIỚI THIỆU .................................................................................................. ii
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ KHỞI TẠO DOANH NGHIỆP ........................... 1
1. Khái niệm về kinh doanh, doanh nghiệp, khởi tạo và khởi nghiệp nghiệp xã
hội(1) ...............................................................................................................................1
1.1. Kinh doanh ...............................................................................................................1
1.2. Doanh nghiệp ...........................................................................................................2
1.3. Khởi tạo doanh nghiệp (2)........................................................................................2
1.4. Khởi nghiệp xã hội ...................................................................................................3
2. Vai trò và những tác động của môi trường đến khởi tạo doanh nghiệp (3) ................3
2.1. Môi trường bên ngoài doanh nghiệp ........................................................................4
2.1.1. Môi trường vĩ mô (môi trường tổng quát) của doanh nghiệp ...............................4
2.1.2. Môi trường vi mô (môi trường tác nghiệp) của doanh nghiệp ............................12
2.2. Môi trường bên trong doanh nghiệp .......................................................................14
2.2.1. Yếu tố vật chất .....................................................................................................14
2.2.2. Yếu tố tinh thần: ..................................................................................................14
3. Quy trình khởi tạo doanh nghiệp (4) .........................................................................15
3.1. Các bước của quy trình khởi tạo doanh nghiệp .....................................................15
3.1.1. Chuẩn bị khởi sự, quyết định tham gia vào hoạt động kinh doanh .....................16
3.1.2. Phát triển ý tưởng và lập kế hoạch kinh doanh ...................................................16
3.1.3. Triển khai hoạt động kinh doanh .........................................................................16
3.1.4. Phát triển hoạt động kinh doanh .........................................................................17
3.2. Khởi sự kinh doanh xã hội ......................................................................................17
3.2.1. Các khái niệm cơ bản ..........................................................................................17
3.2.2. Động cơ của khởi nghiệp xã hội ..........................................................................21
3.2.3. Tư duy thiết kế trong khởi sự kinh doanh xã hội .................................................22
3.3. Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp xã hội (1) ....................................................25
4. Các tố chất cần thiết của người khởi nghiệp (4) ........................................................25
4.1. Chịu trách nhiệm với bản thân mình ......................................................................26
4.2. Sống với mục đích rõ ràng .....................................................................................26
4.3. Sẵn sàng hy sinh .....................................................................................................27
4.4. Giữ sự tập trung .....................................................................................................27
iv
4.5. Trở thành một chuyên gia .......................................................................................27
4.6. Ghi chép lại các mục tiêu của mình .......................................................................28
4.7. Kiên trì tới cùng ......................................................................................................28
4.8. Đừng trì hoãn những việc cần làm .........................................................................28
Chương 2: HÌNH THÀNH, ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN Ý TƯỞNG KINH
DOANH ............................................................................................................... 31
1. Hình thành ý tưởng kinh doanh (4) .........................................................................31
1.1. Khái niệm, phân loại ý tưởng kinh doanh ..............................................................31
1.1.1. Khái niệm: ..........................................................................................................31
1.1.2. Phân loại ý tưởng kinh doanh: ...........................................................................32
1.2. Nguồn gốc phát sinh ý tưởng kinh doanh ...............................................................32
1.3. Phương pháp làm nảy sinh ý tưởng kinh doanh .....................................................33
2. Đánh giá và lựa chọn ý tưởng kinh doanh (4)...........................................................35
2.1. Đánh giá bước đầu .................................................................................................35
2.2. Đánh giá cụ thể và lựa chọn ý tưởng kinh doanh ...................................................39
2.3. Kiến thức, kỹ năng khởi tạo doanh nghiệp (1) .......................................................42
2.3.1. Yêu cầu của việc đặt tên doanh nghiệp ...............................................................42
2.3.2. Những điều cấm khi đặt tên doanh nghiệp ..........................................................43
2.3.3. Thành lập doanh nghiệp hoàn toàn mới ..............................................................43
2.3.4. Mua lại doanh nghiệp ..........................................................................................45
2.4. Hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký doanh nghiệp đối với doanh nghiệp xã hội (1) ...45
Chương 3: LẬP KẾ HOẠCH KHỞI NGHIỆP KINH DOANH ....................... 52
1. Những vấn đề cơ bản về lập kế hoạch kinh doanh (5) ...............................................52
1.1. Một số Khái niệm có liên quan ....................................................................................52
1.2. Vai trò .......................................................................................................................56
1.3. Mục đích của việc lập kế hoạch kinh doanh ..................................................................57
1.2. Quy tắc xây dựng kế hoạch kinh doanh ................................................................58
2. Phương pháp lập kế hoạch kinh doanh ......................................................................59
3. Nội dung cơ bản của bản kế hoạch kinh doanh .........................................................60
3.1. Tóm tắt dự án ..........................................................................................................61
3.2. Cơ hội ......................................................................................................................63
3.3. Kế hoạch vận hành ..................................................................................................65
3.4. Nguồn lực ................................................................................................................71
3.5.Kế hoạch tài chính ....................................................................................................72