intTypePromotion=1
ADSENSE
 » 
 » 

Giáo trình thực tập vi sinh cơ sở

Chia sẻ: 986753421 986753421 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:100

Thêm vào BST
Báo xấu
359
lượt xem 100
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo sách 'giáo trình thực tập vi sinh cơ sở', khoa học tự nhiên, công nghệ sinh học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình thực tập vi sinh cơ sở

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O TRƯ NG Đ I H C M THÀNH PH H CHÍ MINH KHOA CÔNG NGH SINH H C Giáo trình TH C T P VI SINH CƠ S Biên so n: Nguy n V ăn Minh Dương Nh t Linh Tp. HCM, năm 2008 (Lưu hành n i b ) 1
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh M CL C Bài 1: Các qui t c an toàn trong phòng thí nghi m vi sinh v t Bài 2: Trang thi t b - d ng c - các phương pháp kh trùng Bài 3: S d ng kính hi n vi quang h c quan sát t bào vi sinh v t Bài 4: Pha ch môi trư ng dinh dư ng Bài 5: Các phương pháp phân l p vi sinh v t Bài 6: Các phương pháp quan sát vi sinh v t Bài 7, 8: Các đ c tính sinh hóa c a vi sinh v t Bài 9: Phương pháp ki m tra s lư ng t bào vi sinh v t 2
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh Bài 1: CÁC QUI T C AN TOÀN TRONG PHÒNG THÍ NGHI M VI SINH V T Thao tác an toàn là yêu c u c c kỳ quan tr ng đ i v i thí nghi m vi sinh v t. Vi sinh v t có kích thư c nh bé mà m t thư ng không nhìn th y đư c. Trong quá trình làm thí nghi m, chúng ta thư ng thao tác v i s lư ng r t l n và đ m đ c t bào vi sinh v t. Bên c nh nh ng gi ng, loài vi sinh v t có ích là nh ng gi ng, loài có kh năng gây b nh và có h i đ i v i s c kh e con ngư i. M t khác, trong quá trình thí nghi m chúng ta cũng ph i s d ng nhi u lo i hóa ch t, trong đó có nh ng hóa ch t có đ c tính. Chính vì th , ngư i làm thí nghi m trong phòng thí nghi m vi sinh v t c n tuân th các qui t c cơ b n sau đây: 1. Nh ng qui đ nh chung: - Nh ng ngư i không có nhi m v không đư c vào phòng thí nghi m. - Khi vào phòng thí nghi m ph i m c áo Blouse (cài khuy kín), c t tóc g n gàng. - Không nói chuy n n ào, gi gìn tr t t . Không ăn u ng, hút thu c trong phòng ki m nghi m. - Mang kh u trang, găng tay khi thao tác v i vi sinh v t và hóa ch t. - Trên bàn thí nghi m ch đ v t d ng thí nghi m, s ghi chép, gi y ghi chép. T t c các v t d ng cá nhân, áo khoác, túi xách, sách v ,… ph i đ đúng nơi qui đ nh. - Trư c và sau khi k t thúc thí nghi m, ph i sát trùng m t bàn b ng các hóa ch t sát trùng đã chu n b s n và lau khô b ng gi y v sinh. 3
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh - C n ghi chú tên ch n g, ngày tháng thí nghi m, ngư i là thí nghi m lên t t c các h p p etri, ng nghi m,… - Tuy t đ i không đ canh trư ng hay v t ph m có vi sinh v t d y lên qu n áo, sách v và d ng c cá nhân. Đ ng th i cũng ph i chú ý b o v da và qu n áo kh i b dính hóa ch t và thu c nhu m. - C n th n khi thao tác v i đ èn c n ho c đèn Bunsen. T t ng n l a khi chưa có nhu c u s d ng ho c ngay sau khi th c hi n xong m i thao tác. Tuy t đ i không dùng đèn c n đ m i l a đèn c n. - S d ng qu bóp cao su khi thao tác ng hút đ nh lư ng (pipette), Tuy t đ i không hút b ng mi ng. - Không t ý s d ng trang thi t b , d ng c trong phòng thí nghi m khi chưa đư c hư ng d n c th . S d ng theo hư ng d n, h t s c th n tr ng, tránh làm đ v và hư h ng. - T t c các v t li u b nhi m b n c n ph i đư c kh trùng trư c khi v t b ho c s d ng l i. - K t thúc thí nghi m ph i v sinh các thi t b , d ng c đã s d ng theo đúng qui trình và s p x p vào đúng nơi qui đ nh. - R a tay s ch s trư c khi r i phòng thí nghi m. - T t c các trư ng h p tai n n ph i báo cáo cho cán b hư ng d n thí nghi m đ k p th i và x lý. 2. M t s lưu ý v i sinh viên nh m đ t k t qu t t trong th c hành vi sinh v t • Trư c khi th c hành: - C n đ c bài trư c n i d ung toàn bài đ hình dung đư c kh i lư ng công vi c s làm. 4
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh - H i u rõ nguyên t c, m c đích c a các thí nghi m. - Đ c c n th n cách ti n hành thí nghi m. • Trong gi th c hành: - G hi chú c n th n nh ng căn d n c a gi ng viên v các thao tác và qui trình th c hành. - Th c hi n thí nghi m theo đúng hư ng d n c a gi ng viên. - Trong quá trình thí nghi m có nh ng thao tác, công đo n không rõ c n h i l i gi ng viên hư ng d n. - G hi chép c n th n các chú ý quan tr ng c a thí nghi m và k t qu c a m i thí nghi m. • K t thúc th c hành: - Làm báo cáo th c hành theo yêu c u c a gi ng viên. Bài 2: TRANG THI T B - D N G C - CÁC PHƯƠNG PHÁP KH TRÙNG I/ TRANG THI T B - D NG C . A. M t s trang thi t b , d ng c thông d ng. 1. T s y (vacuum oven): to t 6 0oC – 200oC, dùng đ s y khô, kh trùng các lo i d ng c ch u đư c s c nóng khô, ch y u là d ng c th y tinh, kim lo i. Tùy vào đ i tư ng c n kh khu n to và th i gian khác nhau, thư ng s y mà s y ch đ 160oC/2 gi , ho c 180oC/30 phút. 5
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh Hình 1: T s y m (incubator or etuve ): to t 20oC – 60oC, có ch đ 2. T n đ nh nhi t đ , đư c s d ng đ nuôi c y vi sinh v t t i nhi t đ thích h p cho s sinh trư ng và phát tri n c a chúng. Tùy vào to khác nhau đ vi sinh v t có th đ i tư ng nuôi c y mà phát tri n t t. Ví d : Coliform 30oC/24h – 48h, E. coli thích h p 44oC/24h – 48h. 3. T l nh hay t mát ( freezer ): dùng b o qu n môi trư ng đã pha ch , gi ng vi khu n, các ch ph m sinh h c (vaccin, huy t thanh, đĩa gi y kháng sinh,…), hóa ch t, thu c th d phân h y nhi t đ thư ng. 4. N i h p ư t ( Autoclave ): Thi t b này c p nhi t b ng hơi nư c áp su t cao (hơi nư c b ão hòa áp su t cao), đư c s d ng đ h p kh trùng môi trư ng, m t s nguyên li u và d ng c thí nghi m. Tùy đ i tư ng mà s d ng ch đ nhi t đ và áp su t 121oC/1 atm/ 15 phút. Hay 127 oC/1.5 thích h p, thư ng dùng atm/30 phút v i môi trư ng đ t, 117oC/ 0.8 atm/15 phút v i môi trư ng ch a nhi u đư ng, môi trư ng s a…… 6
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh C h s áp k c a n i h p áp su t: Ch s áp k 0 0,2 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1,0 1,5 2,0 (đơn v :atm ) To sôi hơi 100 105 110 112 114 116 117 119 121 127 134 nư c (đơn v :oC) To sôi hơi 212 221 230 234 237 241 243 246 250 261 273 nư c (đơn v : oF) Hình 2 : N i h p 5. Cân phân tích đi n t (analytical balance): tr ng lư ng t chính xác 10-4g. Cân k thu t (technical 100µg – 200g. Đ balance)- đ chính xác 10-2g. Dùng cân hóa ch t, môi trư ng. 7
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh A B Hình 3 : A- cân phân tích, B- cân k thu t 6. T c y vô khu n có đèn c c tím (UV) (flux laminar ): Có không gian vô trùng đư c s d ng đ thao tác v i vi sinh v t nh h th ng đèn t ngo i và b ph n th i khí vô trùng. Hình 4: t c y 7. Máy ly tâm (centrifuge): Dùng tách các ch t các pha r n-l ng ra kh i nhau như tách sinh kh i t b ào ra kh i môi trư ng nuôi c y, tách h ng c u, enzyme,… 8
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh Hình 5: máy ly tâm 8. Máy l c (shaker): Thi t b d ùng đ nuôi c y, nhân gi ng vi sinh v t b ng cách l c các bình nuôi c y theo các chi u khác nhau (l c vòng và l c ngang) m t cách đ u đ n đ tăng lư ng oxy hòa tan trong môi trư ng. Hình 6: máy l c 9. K ính hi n vi (microscope): có vai trò r t quan tr ng nghiên c u vi sinh v t. Dùng nghiên c u, quan sát t bào vi sinh v t v đ c đi m hình thái, sinh lý nh vào kh năng phóng đ i c a kính (s gi i thi u chi ti t bài s d ng kính hi n vi). 10. Máy đo pH (pH meter): đo pH dung d ch, môi trư ng nuôi c y,… 9
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh A B Hình 7: A- máy đo pH đ bàn, B- máy đo pH c m tay 11. Máy c t nư c (single/ double water stills): dùng đ c t nư c. Hình 8: máy c t nư c 1 l n 12. B n nhi t (water bath): ch a nư c và đư c cài đ t nhi t đ nh t đ nh đ n đ nh nhi t đ cho nh ng thí nghi m c n s n đ nh v nhi t đ . 10
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh Hình 9: B n nhi t 13. N i lên men (fermenter):thi t b lên men nuôi c y vi sinh v t. H ình 10: N i lên men 14. Các thi t b khác như: máy đ m vi sinh v t, máy quang ph , s y đông khô,… B. D ng c Ø Th y tinh: có nhi u lo i v i nhi u kích c khác nhau như bình tam giác, ng nghi m, đĩa petri, lam kính, đũa th y tinh, que trang, ng đong, c c đong, bình đ nh m c,… yêu c u ph i s ch, trong, trung tính. Trư c khi dùng đ ng môi trư ng ph i đư c s y khô, làm nút bông và kh trùng trong t s y khô. 11
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh - Đ i v i d ng c m i: c n ngâm nư c ho c dung d ch H2SO4 loãng trong 24 gi . Sau đó m i r a l i b ng nư c ho c xà phòng nhi u l n cho đ n khi pH trung tính. - Đ i v i d ng c đ ã qua s d ng còn ch a môi trư ng và vi sinh v t, c n kh trùng r i m i r a s ch b ng xà phòng, phơi và s y khô. - Đ i v i d ng c b bám b n, c n ngâm thêm v i dung d ch sulfocromic vài gi , sau đó r a l i b ng nư c s ch. D ng c s ch khi đưa lên ánh sáng không có v t m và v t b n. 2. Các d ng c khác: như đèn c n, giá ng nghi m, que c y, k p, kéo, bơm tiêm nh a, đ u típ, b p đi n,… II/ PHƯƠNG PHÁP KH TRÙNG. Nguyên t c. D i t trùng hay kh trùng là phương pháp nh m c ch ho c lo i b , cu i cùng là gi t ch t các vi sinh v t không mong mu n. Ngư i ta thư ng kh trùng b ng 2 phương pháp chính: A. Phương pháp lý h c. 1. N hi t khô. - Đ i v i d ng c c y kim lo i, đôi khi c th y tinh, phương pháp thư ng dùng là đ t: đ t tr c ti p trên ng n l a ho c nhúng c n đ t. 160oC/ 1 gi . - Đ i v i d ng c th y tinh có th gói gi y v à s y D ng c đưa vào s y ph i ch u đư c nhi t đ cao và không bu c dây nh a ho c thun. 2. N hi t m. - Phương pháp lu t: cho v t kh trùng vào nư c sôi, nhi t s th m nhanh vào m u v t làm cho protein đông k t, d n đ n gi t 12
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh ch t vi sinh v t. Tuy nhiên, ch di t t bào sinh dư ng, bào t v n còn. - Phương pháp Pasteur: Ch di t vi khu n gây b nh ( ký sinh ), không di t bào t và vi khu n ho t sinh. Phương pháp này không di t hoàn toàn m m b nh mà ch ch n m t vài vi sinh v t đ i kháng m nh nh t. Vì v y, ph i b i t nhi t đ và th i gian di t cho t ng lo i vi sinh v t. - Phương pháp Tyndall: đun cách th y nhi u l n nhi t đ 70- 80oC, m i l n 30-60 phút và liên ti p trong 3 ngày li n. - Phương pháp hơi nư c b o hòa áp su t cao: dùng autoclave. 3. D i t trùng b c x . - Tia t ngo i hay UV: ch sát trùng b m t, không xuyên sâu vào m u v t. - Tia âm c c: dùng trong di t trùng d ng c gi i ph u, thu c, th c ph m. V t kh trùng ph i bao gói kín. 4. D i t trùng b ng sóng. - Sóng ng n khi tác đ ng v i cư ng đ và th i gian thích h p có th pá v t bào vi sinh v t, làm ch t các t bào s ng. 5. D i t trùng b ng cách l c. - D ng c l c thư ng là nh ng màng x p b ng s , aminate, cellulose,… thư ng là nh ng v t ph m l ng không kh trùng b ng nhi t đư c. - Đ i v i kh trùng không khí thì thi t b k h trùng là m t máy l c khí có trang b màng l c hay h p ph vi khu n. B. Phương pháp hóa h c. 1. Ch t sát khu n ngoài da: xà phòng, c n, iod, ph m màu ( ph n l n ph m màu có tác d ng sát khu n như: xanh methylene). 2. Ch t di t khu n và t y u : phenol, formol, h p ch t Clor,… 13
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh III/ TH C HÀNH. G i ng viên gi ng nguyên lý, công d ng thi t b và hư ng d n sinh viên cách s d ng các thi t b có trong phòng thí nghi m. IV/ BÁO CÁO K T QU . Trình bày l i nguyên lý, công d ng và cách s d ng các thi t b đã đư c h c. 14
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh Bài 3: S D NG KÍNH HI N VI QUANG H C QUAN SÁT T BÀO VI SINH V T I. GI I THI U CÁC LO I KÍNH HI N VI. 1. Kính hi n vi n n đen. N guyên t c: Ánh sáng thư ng chi u t dư i lên, qua rìa c a t quang n n đen, chi u h t vào xung quanh tiêu b n, nh ng tia sáng này b tiêu b n làm khúc x r i đưa vào v t kính. Tiêu b n đư c soi sáng r c trên n n đen, gi ng như trong phòng t i có m t tia sáng m nh chi u vào, giúp th y rõ t ng h t b i trong không khí b tia sáng chi u vào. Ch c năng: quan sát hình thái và đ c tính c a m t s vi khu n mà kính hi n vi thư ng khó quan sát. 2. Kính hi n vi đ i pha. N guyên t c: ánh sáng thư ng b đ i p ha và biên đ dao đ ng b i c u trúc đ c bi t c a t quang kính, v t kính và th kính. Ch c năng: dùng quan sát rõ nét các c u trúc nh như tiên mao, các l p màng. 3. Kính hi n vi huỳnh quang. N guyên t c: chùm tia t ngo i chi u vào tiêu b n đã nhu m màu b ng các ch t huỳnh quang. Trong t b ào, các c u trúc khác nhau s phát quang v i màu s c khác nhau. Ch c năng: quan sát và phân bi t đư c các c u trúc khác nhau trong t bào vi sinh v t. 4. Kính hi n vi đi n t . N guyên t c: chùm tia đi n t bư c sóng r t ng n, năng su t phân li r t l n nên đ phân gi i cao, giúp phân bi t 2 đi m r t g n nhau. 15
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh Ch c năng: dùng quan sát virus, c u trúc phân t c a t bào. 5. Kính hi n vi quang h c. II. KÍNH HI N V I QUANG H C. 1. N guyên t c: dùng ánh sáng có bư c sóng t 500nm – 560 nm trong chùm ánh sáng thư ng đ t o năng su t phân ly l n giúp phân bi t 2 đi m cách nhau kho ng 0.2 µm tr lên. H th ng phóng to c a kính hi n vi quang h c g m hai b ph n: V t kính (quay v phía v t quan sát) và th kính (quay v phía m t nhìn). M i b ph n này là m t h th ng th u kính h i t ph c t p, m u v t c n quan sát AB đư c đ t trư c v t kính m t kho ng cách l n hơn tiêu c c a v t kính m t chút. nh th t đ o ngư c A’B’ c a v t s thu đư c bên kia v t kính, n m trong kho ng tiêu c c a th kính. Th kính ho t đ ng như m t kính lúp. Qua th kính, ngư i ta s th y nh o A’’B’’ đư c phóng to lên c a nh th t A’B’. Hình 11. Nguyên t c quang h c c a kính hi n vi. 2. Ch c năng: quan sát t bào vi sinh v t, ký sinh trùng, t bào đ ng v t,t h c v t. 3. C u t o: g m 2 ph n. 16
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh - H th ng cơ h c: giá kính g m chân kính, thân kính, tr đ và xoay th kính, g n và xoay v t kính, bàn kính, thanh trư t di chuy n tiêu b n, c di chuy n thanh trư t, k p gi tiêu b n, c di chuy n t quang kính, c đi u ch nh sơ thô c p, c đi u ch nh th c p (vi c p ). - H th ng quang h c g m: th kính, v t kính, t quang kính, màn ch n sáng, ngu n chi u sáng (đèn đi n chi u sáng và/ ho c kính chi u sáng. Ngoài ra, kính dùng ngu n chi u sáng là đèn đi n thì có thêm b ph n cung c p đi n như phích c m, dây đi n, c u chì, m ch đi n (trong chân kính) và nút đi u ch nh cư ng đ chi u sáng. Thò kính (x 10, x 15) Truï ñôõ vaø xoay thò kính OÅ gaén vaø xoay vaät kính Thaân kính Vaät kính Baøn kính Thanh keïp giöõ tieâu baûn Oác sô caáp (thoâ) c ñieàu chænh maøng  chaén saùng Tuï quang kính Oác thöù caáp (vi caáp) Göông chieáu saùng Chaân kính hieån vi Hình 12: Các b ph n KHV quang h c – dùng gương. 17
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh (Thò kính) (OÁng kính) (Thaân kính) (Vaät kính) (Baøn kính) (Nuùt chænh tinh) (Maøng chaén saùng) ( Nuùt chænh thoâ) (Nuùt chænh (Nguoàn saùng) (Baøn kính ) (Nuùt chænh aùnh saùng nguoàn) (Nuùt chænh thoâ) H ình 13: Các b ph n KHV quang h c- dùng đèn. 4. N guyên t c ho t đ ng. V t kính là h th ng quang h c ph c t p g m m t s th u kính, tr c ti p phóng đ i m u v t. Các th u kính s p x p theo th t , th u kính nh ngoài cùng hư ng vào tiêu b n có đ phóng đ i l n nh t. Đ p hóng đ i c a kính ph thu c tiêu c , t c bán kính cong c a th u kính. Th u kính càng cong, tiêu c càng ng n thì kh năng phóng đ i càng l n. Có 2 lo i v t kính: V t kính khô đ phóng đ i nh như x8, x10, x15, x40, x45. V t kính d u có đ phóng đ i l n như x90, x100. Th kính cũng có c u t o ph c t p, g m 2 th u kính, m t hư ng v m t ngư i xem, m t hư ng v v t kính. Th kính phóng đ i m t l n n a nh do v t kính thu vào, làm nh to lên, xem rõ hơn. 18
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh Đ phóng đ i c a kính = đ p hóng đ i c a v t kính x đ phóng đ i c a th kính. Ví d : Đ phóng đ i c a v t kính: x100 Đ phóng đ i c a th kính: x10 Đ phóng đ i c a kính: 100 x 10 = 1.000 l n. Năng su t phân ly c a kính quan tr ng hơn đ phóng đ i, và là tiêu chu n chính đ ch n kính hi n vi. Năng su t phân ly ( đ phân gi i ) c a kính hi n vi là đ i lư ng cho bi t kh năng phân bi t hai đi m c a v t quan sát n m sát nhau. N u kho ng cách gi a 2 đ i m n m càng sát nhau mà v n có th phân bi t đư c thì năng su t phân ly c a kính càng cao. Khoaûng caùch naøy phuï thuoäc chieàu daøi soùng aùnh saùng söû duïng vaø soá löôïng tia saùng ñi vaøo vaät kính, ñöôïc bieåu hieän baèng coâng thöùc: λ : Đ dài bư c sóng phát ra t m u v t. n : Ch s chi t quang c a môi trư ng gi a m u v t và v t kính. α : N a góc m c a v t kính. 2nsinα : Tr s m c a v t kính. Qua đó, ta th y mu n có đ p hân ly cao ph i dùng ánh sáng có bư c sóng th t ng n, ho c dùng v t kính có tr s m l n. N u dùng v t kính có tr s m 0,65 và soi v i ánh sáng tr ng (có bư c sóng trung bình λ= 0,55 µm) thì kho ng cách nh nh t có th nhìn th y rõ đư c là: 19
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th c t p vi sinh cơ s - Trư ng Đ i h c M Tp. HCM Nguy n Văn Minh V i nh ng chi ti t có kho ng cách nhau dư i 0,85 µm thì ngư i ta không phân bi t đ ư c. Trong khi đó n u dùng th kính có đ phóng đ i l n hơn cũng không ích gì mà ph i thay v t kính khác có tr s m l n hơn. N u thay v t kính chìm (v t kính d u – x100) thì kho ng cách nh nh t gi a các chi ti t c a v t soi có th th y đư c là: Vì λ đã xác đ nh b i ngu n ánh sáng th y, mu n gi m d đ tăng kh năng phân tích c a kính thì ch có cách là tăng nsinα. Trong s này góc α b gi i h n b i nhi u sai l ch khó đi u ch nh, còn l i là ch s chi t quang n. Nhưng n không đư c cao hơn ch s chi t quang c a các th u kính trong v t kính, nên ngư i ta ch nâng n gi a v t kính và m u v t b ng m t ch t d u g i là d u bách hương (d u cede) đ đ t ch s chi t quang t i đa mong mu n b ng ch s chi t quang c a th u kính. nkhoâng khí = 1,000 nthuûy tinh = 1,515 ndaàu soi = 1,520 Chi t su t ánh sáng c a không khí nh hơn th y tinh, nên tia sáng khi đi qua tiêu b n th y tinh s b khúc x m t ph n. Ph n phía ngoài c a tia sáng do b khúc x nên không đi vào đư c v t kính. V t kính có đ p hóng đ i l n thì đư ng kính c a th u kính càng nh , lư ng tia sáng đi vào đư c v t kính r t ít, nên không 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2009-2019 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2